Wereld heeft nieuw 'Marshall-program' nodig üroot verlies voor Estel in april/juni Arabische order ,oor Bronswerk Bezitshuis vult gat tussen kopen en huren Ahold juridisch voor een deel naar Antillen FF)ok komende maanden nog negatief Initiatief Bouwfonds Nederlandse Gemeenten Bestuurslid weg Meningsverschil bij Hagemeyer Bonden willen niet vertrouwelijk met KSH praten Vier miljoen braadkuikens voor Arabieren T 1 i I 1 fs 1 ITEBDAG 20 AUGUSTUS 19T7 FINANCIEN EN ECONOMIE Trouw/Kwartet 25 —*!an een onzer verslaggevers delJMEGEN De gang van zaken bij Estel (Hoogovens-Hoesch) eeft ook in het tweede kwartaal in het teken gestaan van de oortdurend ongunstige situatie op de staalmarkt. Het lage roduktieniveau en de onbevredigende opbrengstprijzen leidden l deze periode opnieuw tot een aanmerkelijk verlies. Dk voor de komende maanden ver acht de raad van bestuur nog nega- fcve resultaten, zo wordt opgemerkt i een toelichting bij de cijfers over it tweede kwartaal en het eerste |lfjaar. Gehoopt wordt echter, dat >or de in Europees verband getrof- n maatregelen met betrekking tot hoeveelheden en prijzen in het irdere verloop van dit jaar een ver kering van de opbrengstprijzen zal itstaan. et netto-verlies over april/juni yfyam uit op liefst 95,8 miljoen gui lder. Tezamen met het verlies van eij,7 miljoen gulden in het eerste !at#artaal bedroeg het nettoverlies ,ncjler de eerste zes maanden van dit Jir 175,5 miljoen gulden, tegen 18,2 miljoen gulden in de overeen- imstige periode van 1976. In het /eede kwartaal van vorig jaar was t verlies 36 miljoen gulden groot. wjogere omzet i omzet steeg ten opzichte van het tsle kwartaal van 1977 (2.230 mil- teufen gulden) met 7,8 procent tot /oo|03,9 miljoen gulden. Verleden jaar was de omzet in april/juni 2.263,6 miljoen gulden. Deze stijging van de omzet was toe te schrijven aan een hogere afzet in de staaldivisie. Daar uit ontstond echter geen verbetering van het bedrijfsresultaat, daar een sterke daling van de opbrengstprij zen voor walserijprodukten optrad. Niet alleen de resultaten van de staaldivisie, ook die van staalverwer king zijn ten opzichte van het eerste kwartaal van 1977 verslechterd. Zij bleven echter positief. Het aantal personeelsleden werd sedert eind 1976 verder teruggebracht en wel met 1.356 tot 74.700. De investerin gen in duurzame produktiemiddelen en deelnemingen bedroegen in het eerste halfjaar van 1977 267 miljoen. In geheel 1976 werd ƒ861 miljoen geïnvesteerd. Voor Hoogovens kwam het netto verlies over het tweede kwartaal van dit jaar uit op 53,4 miljoen gulden 4,10 per aandeel van 20 gulden), tegen 44,0 miljoen gulden 3,38 per aandeel) in het eerste kwartaal. In het tweede kwartaal 1976 bedroeg het verlies voor Hoogovens 19,2 mil joen gulden, of 1,47 per aandeel. ADVERTENTIE M MERSFOORT Bronswerk Airconditioning Speciale Syste men, een werkmaatschappij van de divisie warmte- en luchttech- ,ek van Vmf-Stork, heeft voor de uitbreiding van de Hogeschool >or Olie en Delfstoffen te Dhahran in Saoedi-Arabië een op- acht ontvangen ter waarde van 70 mnl. order omvat airconditioning- en Airconditioning Speciale Systemen nitaire installaties bestemd voor n gebouwen, waaronder coïlegeza- laboratoria, studentenhuisves- de airconditioning-installaties voor tg, stadion en diverse gebouwen or centrale voorzieningen. Brons- rk Airconditioning Speciale Sys- juist is opgestart, alsmede de nieuwe van aan bij eerder verkregen opdrachten uit het Midden-Oosten, waaronder het nieuwe radio- en televisiestasti- on te Koeweit, welke installatie zo- ien treedt bij de opdracht op als leraannemer van de Consolidated ntractors Int. Corp. Ltd. te Dhah- die als hoofdaannemer van de or het Saoedi-Arabische ministe- van Onderwijs uit te voeren uit- liding is aangetrokken, opdracht sluit voor Bronswerk heepsmotoren kapot )or bunkerolie OTTERDAM Öe bunkerolie is I laatste tijd vaak van zo slechte paliteit, dat er schade ontstaat "Afo de motoren van schepen. Dit igt Stork-Werkspoor-Diesel in Am- erdam, één van de grootste fabri- inten van scheepsmotoren in Ne- ïrland. Het bedrijf zegt vele maan- fc nodig gehad te hebben om de SO/jnzaak van deze soort schade, die cr oeger niet voorkwam, te ontdek- in. Tot nu toe heeft Stork twee IQjbtoren, die door haar gebouwd wa ll, wegens het genoemde manke- ent moeten repareren, maar alle Idere fabrikanten zouden even- ns met dit probleem geconfron- iet erd worden. internationale luchthaven van Koe weit, die medio volgend jaar in be drijf zal worden genomen. Slavenburg's Bank heeft van 88 procent verworven in de Zwitserse bank Von der Muhl und Weyeneth in Zürich. De koers van uitgifte van de 8% obligatielening 1977 Slavenburg groot 50 miljoen is vastgesteld op 101% Nedap, Nederlandse Apparaten- fabriek heeft in de eerste helft van 1977 met 10.7 miljoen 20% meer omgezet dan in dezelfde periode van 1976. Centrale Rabobank gaat haar ves tigingen in Utrecht centraliseren. Omstreeks 1982 zullen alle diensten in Utrecht zijn ondergebracht in een nieuw kantoorgebouw aan de Croe- selaan. BASF (Westduits chemiecon cern) wereldomzet eerste helft, jaar DM 10,74 miljard mark, of 3,9 pro cent meer dan in 1976. Winst vóór belastingen met 6,4 procent gedaald van DM 709 miljoen tot DM 664 miljoen. In Enschede wordt al volop gebouwd. door Noud van Iperen HOEVELAKEN Het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten in Hoevelaken heeft met het „bezitshuis" een nieuwe woonvorm uitgedacht, die het midden houdt tussen een koopwoning en een huurhuis. De bezitshuizen worden in een aantal variaties en types gebouwd. De eerste 17 van de in totaal te bouwen 48 bezitshuizen in Enschede worden al eind dit jaar opgeleverd, de plannen voor 96 bezitshuizen in Apeldoorn worden waarschijnlijk in oktober ontvouwd. Het kenmerkende van het bezits huis is, zo blijkt uit een gesprek met de coördinator van het project bezitshuizen, de heer W. J. Swart en met de consulent voor Gelderland en Overijssel, de heer J. Holtrigter, „het gemeenschappelijke". Het wo- ningbezit komt gemeenschappelijk tot stand, het is gemeenschappelij ke (dus géén privé-) eigendom én het wordt gemeenschappelijk op coöperatieve basis door de bewo ners beheerd. Dit gebeurt zonder winstoogmerk; het woonrecht (lidmaatschap) is niet vrije verhandelbaar, zodat een bewoner bij vertrek zijn woonrecht ter beschikking moet stellen. De belangrijkste gedachte hierachter is dat een nieuw lid op dezelfde (voordelige) voorwaarden zo'n be zitshuis moet kunnen gaan bewo nen. Zo'n volgende bewoner be taald zodoende de stichtingskosten plus de nadien opgetreden inflatie. Lasten/lusten De bezitshuizen worden dus onder gebracht in een coöperatie, die het eigendom heeft. De leden van deze coöperatie krijgen op één van die huizen het woonrecht. De lasten daarvan zijn: De aflossing en rente van de hypotheek die op dit huis moeten worden betaald. (De rente is aftrek baar voor de belastingen); Een bijdrage in het onderhouds- fonds, omdat het onderhoud collec tief wordt gedaan. Als voordelen bij vertrek staan hier tegenover: Het lid krijgt altijd het bedrag terug dat hij (of zij) erin heeft ge stoken; in grote lijnen het afgelos- ten hypotheekbedrag; Bovendien wordt een vergoe ding gegeven voor inflatie, welke wordt berekend aan de hand van de stijging van de bouwkosten van nieuwe woningen; Een vergoeding voor het geld dat eventueel voor woningverbete ring is besteed. Iemand die een bezitshuis gaat bewonen, profiteert zodoende enerzijds van de voorde len (zo krijgt de eerste bewoner ook de overheidssubsidies, zoals die worden gegeven op nieuwe koop huizen); anderzijds kan de bewoner zijn woning niet vrij verhandelen en dus niet voor élke prijs verko pen. Hierbij moet wel worden opge merkt, dat men ook niet het risico loopt, dat men bij vertrek mis schien minder voor het huis ont vangt dan er eerder voor werd betaald. Gemeenschap De opzet van de nieuwe woonvorm is er een „menselijke gemeen schap" van te maken. In Enschede tracht men dit te bereiken door de bouw van eengezinswoningen tot en met zes-kamerwoningen en ap partementen. Een twee-kamerwo ning gaat zo'n 90.000 gulden kosten en een zes-kamerwoning ongeveer 128.000 gulden. De inkomensnor men liggen van 21.400 gulden tot 33.500 gulden per jaar. In Apel doorn wil men maisonnettes gaan bouwen. Er komen dus woningen voor zowel alleenstaanden als voor (grote) ge zinnen en zowel voor oudere echt paren als voor mensen, die in groepsverband willen wonen. Het complex wordt beheerd door de gezamenlijke bewoners, zodat iedereen samen met de andere bewoners kan meedenken en meedoen met zaken als tuinen, kin derspeelplaatsen, gemeenschaps ruimten en verdere elementen die tot het „lekker wonen" kunnen bij dragen. Na onderzoek Het bezitshuis is ontwikkeld nadat uit een onderzoek was gebleken dat er onder huurders vele mensen zijn die niet durven kopen, omdat ze het risico van het eigen woningbe- zit niet aandurven. Daarnaast kwam er een andere groep mensen uit tevoorschijn die uit ideële en praktische overwegingen noch met een huurhuis, noch met een koop huis gelukkig zijn, maar zoeken naar een vorm van gemeenschap pelijk wonen waarbij de bewoners van een buurUje) gezamenlijk de woon- en leefsituatie kunnen bepalen. Tussenvorm Het bezitshuis is bedoeld als tus senvorm tussen kopen en huren in, waarin de voordelen van de be staande vormen van huisvesting zijn ingebracht en de nadelen zo veel mogelijk zijn beperkt of uitge sloten. Met een bezitshuis zit de bewoner niet vast aan zaken als toestemming vragen voor het ver anderen of verbouwen van zijn huis en aan de (jaarlijkse) huurverho gingen. Hiertegenover staat dat het individueel belang niet in alle om standigheden voorop staat (bij voorbeeld het huis te verkopen te gen een zo hoog mogelijke prijs). De coöperatie is de juridische eige naar en de leden hiervan hebben het woonrecht, wat erop neerkomt dat men de volledige woonvrijheid geniet, precies als in een eigen huis. Een vertrekkend lid kan een aspi rant-bewoner aanwijzen, maar hij kan niet eisen dat de door hem voorgestelde bewoner dat huis ook krijgt. Wijst een vertrekkend lid geen nieuw lid aan, dan zorgt het bestuur van de coöperatie dat uit bewoners bestaat daar zelf voor. In deze opzet bestaat de kans, dat de buurt uit gelijkgezinden gaat (blijft) bestaan en dat mensen die buiten dat leefpatroon vallen zul len worden geweerd. PAKHOED verdiende in het eer ste halfjaar 16,8 (was 15,9) miljoen. De omzet daalde van 230 tot 220 miljoen maar dat kwam door de verkoop van een wegvervoersbedrijf in Amerika. Het bestuur geeft geen prognose voor de jaarwinst. Veel hangt af van de ontwikkelingen bij Paktank Nederland. Die bleven in het eerste halfjaar achter bij de ver wachtingen. De NED-CREDIETBANK ver grootte de halfjaarwinst van 6,4 tot 7,4 miljoen. De baten uit de rentemarges en de opbrengst van het valutabedrijf stegen ongeveer in gelijke mate als de opbrengsten uit provisierekening en opbrengsten ef fectenbedrijf. Het balanstotaal steeg in een halfjaar van 6,74 tot 7.47 miljard. NAARDEN Drs W. van Schalk, lid van de raad van bestuur van Hage meyer, zal per 31 augustus zijn func tie neerleggen. Hij heeft hiertoe be sloten, omdat hij het niet eens is met een door bestuur en commissa rissen genomen beleidsbeslissing. Deze komt erop neer, dat voor de toekomst de aandacht voornamelijk gericht zal worden op de versterking van de traditionele functie van Ha gemeyer als internationaal handels kantoor. De heer Van Schalk is in het bijzonder belast met de reorga nisatie en uitbreiding van de indu striesector in en buiten Nederland. Commissarissen hebben de heer Van Schaik op de meest eervolle wijze ontslag verleend en waarde ring uitgesproken voor de werk zaamheden, die hij in de afgelopen jaren in het belang van de vennoot schap heeft verricht speciaal in de industriesector. Overneming Amerikaans bedrijf definitief Van een onzer verslaggevers ZAANDAM Ahold is van plan de juridische structuur aan te passen aan de toegenomen activiteiten in het buitenland. Het concern gaat de buitenlandse belangen overkoepelen door een stichting die zal worden gevestigd op de Nederlandse Antillen Voor de nieuwe structuur is een statutenwijziging nodig die op 21 september tijdens een buitengewone aandeelhoudersvergade ring aan de orde zal komen. Ahold (Albert Heijn, Simon, Miro etc.) heeft de plannen voor een stich ting op de Antillen ontwikkeld voor „het behoud van de gewenste flexibi- STADSKANAAL De vakbewe ging gaat niet akkoord met een voorstel van de raad van bestuur van de Koninklijke Scholten-Honig om onder geheimhoudingsplicht ideeën te vernemen, die moeten lei den tot een mogelijk plan om uit de moeilijkheden te geraken. „Als wij aan de voorwaarde van ge heimhouding zouden voldoen, zou den wij tekort doen aan de mondig heid van onze mensen," aldus Henk Daane, hoofdbestuurslid van de In dustriebond CNV, na afloop van een vergadering in Stadskanaal met de kaderleden van de vakorganisaties van de KSH-bedrijven in De Krim, Foxhol en Veendam. De raad van bestuur van KSH deed het voorstel aan de vakbeweging in Zaandijk. In dat gesprek gaf de raad van bestuur van KSH de moeilijkhe den ronduit toe. Deze vloeien vooral voort uit het mislukken van het iso- merose-project in het Engelse Tilbu ry. De vakbeweging wacht nu op een gesprek met de raad van bestuur en het ministerie van landbouw en vis serij. Dit gaat plaats hebben in de week van 25 augustus tot 1 septem ber. Dan zal volgens de heer Daarte voor de vakbeweging zowel het eer ste als het tweede nog in de maak zijnde rapport van de Nederlandse Investeringsbank gereed zijn. In het tweede rapport van de NIB worden conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan voor het be leid bij KSH in de toekomst. „Er is in ieder geval hoop op een goede afloop," zo zei Daane na afloop van de vergadering, waarin tevens de problemen met de Groninger smeer pijp aan de orde kwamen. liteit en slagvaardigheid op juri disch. financieel en fiscaal gebied", zo zegt het bestuur in een communi qué. Volgens een woordvoerder is de drijfveer niet de vermogensaanwas- deling te ontlopen. Winst op dochte rondernemingen wordt belast in het land waar de activiteiten worden verricht." Het al of niet bestaan van deze stichting maakt daarvoor niets uit. zo werd opgemerkt. De steeds verder gaande internatio nalisatie van Ahold heeft een nieuwe fase bereikt doordat de overneming van het Amerikaanse kruideniersbe- drijf Bi-Lo definitief is geworden. Ahold heeft daar de tegenwaarde van 148 miljoen voor moeten neer tellen. Bi-Lo dat onder de bestaande leiding zal worden voortgezet, exploiteert 94 discountsupermarkten, overwegend in de staten Georgia, Noord- en Zuid- Carolina in het zuid-oosten van de VS. De omzet bedroeg vorig jaar 393 miljoen dollar (ca. 950 miljoen). Bij Bi-Lo werken 5.550 mensen. UTRECHT De Nederland se Pluimvee Export Combina tie, waarbij dertien van de grootste slachterijen in ons land zijn aangesloten, heeft met een grote importeur in het Midden-Oosten een contract afgesloten voor de levering van 4 000 ton braadkuikens aan Saoedi-Arabië. Volgens de NE- PEC heeft Nederland nog nooit zo'n groot „braadkuiken- contract" in het Midden-Oos ten afgesloten. Met de order is een bedrag gemoeid van ruim 12 mihoen gulden. De bijna vier miljoen braadkuikens zul len verdeeld over vier ladingen naar Jeddah worden ver scheept. de valreep van het vorige artikel konden we nog juist icluderen dat verzadigingsverschijnselen in voormalige groei- toren (bouwsector, transportsector, sector van de duurzame sumptiegoederen) en een vermindering van het aantal nieu- al ei produktsectoren in het begin van de jaren zeventig tot een r viMt in vde bestedingsgroei van ons land hebben geleid. Een uk die tv..: foenemende leegstand van het machinepark heeft froorzaakt en daarme de werkloosheid heeft vergroot! men vraag is nu dan ook op welke fce de overheid de komende tijd de pctuurbreuk in de bestedings- fei weer geheel of gedeeltelijk iit kan breien. De socialistische |nomen hebben al een voorstel laan. Zij menen dat de geringere ëtmogelijkheden in de private itor maar gecompenseerd moet |p (jg knOGI en door een opvoering van de 'dingen van de overheid (milieu, •vatie, etc.). Is dit nu een oplos- waarbij een CDA-econoom en- siast applaudiserend langs de >oro£t van de weg kan blijven staan? ^een van niet. wen die erg welkome zijn, maar toch te kunstmatig om op basis daarvan z'n machinepark uit te breiden. In de tweede plaats zullen de extra over heidsuitgaven mede betaald moeten worden door een extra verhoging van de belastingtarieven. an, I al tq vCe eerste plaats brengt een opvoe- y van de overheidsuitgaven geen ndering teweeg in de fundamen- afzetverwachtingen van een on- emer Hij zal de extra overheids- ts als fraaie meevallers beschou- Ik vermoed, dat door het afwente lingsmechanisme dat ons belasting stelsel kenmerkt dan toch de winst positie van ons bedrijfsleven nog verder in de knoei zal komen. In de derde plaats vormt het voorstel van de socialisten een tijdelijk lapmiddel voor de verzadigingsverschijnselen in voormalige groeisectoren maar vormt het geen fundamentele oplos sing voor de vermindering van het aantal nieuwe stimulerende pro duktsectoren. Maar wat dan wel? door dr. J. G. Post Laat ik mij beperken tot twee sug gesties waarbij de eerste betrekking heeft op de verzadigingsverschijnse len in oude groeisectoren en de twee de handelt over de vermindering van nieuwe produkten en produktsec toren. Allereerst is het goed te bedenken dat de vraag naar sommige goederen in het rijke industriële Westen welis waar verzadigingverschijnselen ver toont, maar dat in veel landen in opkomst nog een grote behoefte be staat aan tal van produkten die bij ons. gemeengoed zijn geworden. De grote narigheid is echter dat veel van deze landen uit de Derde Wereld niet alleen over weinig geld beschikken, maar bovendien nog gebukt gaan onder zware schuldlasten die het hun onmogelijke maken die behoef te te realiseren. Wellicht herinnert men zich dat Europa zich na de Tweede Werel doorlog in een vergelijkbare positie bevond. Er bestonden toen tal van wensen en bestedingsmogelijkhe den, maar hoge schulden beletten de uitvoering ervan. De oplossing .kwam in die jaren van de Verenigde Staten in de vorm van de „Marshall hulp" Het verwoeste Europa kon door die massale financiële steun aan zijn opbouw beginnen, waarbij een groot deel van de benodigde materialen in de Verenigde Staten werd aangeschaft. Zo haalde de grootscheepse financiële steun niet alleen Europa uit het slop, maar vormde ze ook een grote impuls voor de eigen Amerikaanse economie. Impuls Wat de wereld vandaag nodig heeft is een nieuw soort Marshall-hulppro gramma. De hele Westerse industrië le wereld zou op dit moment een grootscheeps steunprogramma voor de ontwikkelingslanden kunnen op stellen. Daarbij zou bijvoorbeeld in de eerste plaats de gehele of gedeel telijke kwijtschelding van bilaterale schulden kunnen worden overwo gen De versnelde opbouw van de economie van de Derde Wereld, die daarmee mogelijk zou worden ge maakt zou tevens tot een nieuwe impuls voor de gehele Westerse eco nomie kunnen leiden. Verzadigde sectoren zouden nieuwe groei-injecties ontvangen, onbenut te machines zouden in gebruik kun nen worden genomen, nieuwe machi nes zouden kunnen worden aange schaft, nieuwe arbeidsplaatsen zou den kunnen ontstaan en de werk loosheid zou geleidelijke kunnen verminderen. Wellicht kan ons land de komende tijd een dergelijk plan ontwikkelen en in internationaal verband lanceren. In de tweede plaats zal het aantal nieuwe produkten en produktsecto ren moeten toenemen door een sti mulering van de research en ontwik kelingsactiviteiten van het bedrijfs leven. Tot dusver heeft de overheid nog maar weinig vat kunnen krijgen op de beheersbaarheid van de ont wikkeling van nieuwe produkten en nieuwe produktietechnieken. Dat is jammer, niet alleen omdat een te snelle technologische en economi sche vooruitgang maatschappelijke spanningen oproept (problemen rond milieu en ruimtelijke ordening, grondstoffenschaarste). maar ook omdat een te trage technologische en economische groei tot oneven wichtigheden leidt (werkloosheid). Tal van structurele maatschappelij ke en economische verstoringen zou den voorkomen kunnen worden, wanneer de overheid in staat zou zijn de technologische ontwikkeling te sturen en te temporiseren. Research We zullen de komende Jaren daarom hard moeten werken aan een research- en ontwikkelingsbeleid voor de overheid. Een beleid, dat de doelstellingen formuleert en de in strumenten creëert die nodig zijn voor een verantwoord sturen en een doeltreffend temporiseren van de re search- en ontwikkelingsactiviteiten in ons land. Vanzelfsprekend zal een nationaal research- en ontwikkelingsprogram ma rekening houden met het feit. dat de nieuwe groeisectoren van morgen geen grondstoffen- en energieverslindende sectoren mogen zijn. Wellicht kunnen we iets leren van Japan dat z'n huidige nationale research- en ontwikkelingsprogram ma bewust heeft afgestemd op de ontwikkeling van nieuwe basismate rialen ter vervanging van schaars wordende grondstoffen en op de ont wikkeling van nieuwe energievor men ter vervanging van slinkende energievoorraden. Deze twee voorbeelden waarvan de eerste betrekking had op de verzadi gingsverschljnselen van oude groei sectoren en de tweede handelde over de vermindering van nieuwe stimu lerende produktsectoren laten zien dat een structuurbreuk in de beste dingsgroei ook op andere wijze kan worden gecorrigeerd dan met behulp van de „socialisatie van de vraag", zoals die door de socialisten is voor gesteld. Een wijze die niet alleen beter aansluit bij de ooreaken van de verminderde bestedingsgroei. maar ook beter aansluit bij het principe van de „verantwoordelijke vrijheid" zoals dat in de christen-democrati sche beginselen ligt opgesloten Dil is het laatste artikel in een serie van vier. De voorgaande artikelen stonden in de krant van 17, 18 en 19 augustus.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 25