ff
Slecht weer drukt winst
|van Unilever-ijsbedrijven
NMB werkte bevredigend
Extra koopkracht vermindert werkloosheid
Meer booreilanden
dit jaar stilgelegd
Post- en gemeentegiro samen
^Resultaat 2e kwartaal toch 19 procent omhoog
Meevaller
voor beurs
Hypotheekrente per 16 aug
IKSSS In eerste helft fubileumjaar
C A biedt op
bedrijf in VS
,Witte benzine' in
Duitsland vaak van
slechte kwaliteit
Ford-auto's naar
de fabriek terug
Slavenburg
groeide verder
Sergeant bestraft
voor fraude met
hondevoer van rijk
Stroom valt nog
geen minuut uit:
miljoenenschade
3NDERDAG 18 AUGUSTUS 1977
ai fn
'SjVan een onzer verslaggevers
BOTTERDAM Niettegenstaande in Europa de vraag naar produkten voor huishoudelijk
[ebruik zwak was en als gevolg van het slechte weer de winst van de consumptie-ijsbedrijven
'l lanmerkelijk lager uitkwam dan in 1976, is Unilever er in heh tweede kwartaal toch in geslaagd
32 net een beter resultaat voor de dag te komen dan in dezeltde periode van verleden jaar.
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet
19
20HDe winst toekomend aan de houders middelen en van veevoeder werden
van het gewone kapitaal nam ill. met goede resultaten behaald, maar de
919 procent toe van 293 miljoen gul-' winst op wasmiddelen bleef gering.
2* den tot 348 miljoen gulden, of per
gewoon aandeel van 20 van 5,26
'6' lot 6,25. De verkopen aan derden
van Unilever over de gehele wereld
waren in het tweede kwartaal met
ƒ10.287 miljoen 14 procent hoger
36" dan in april/juni 1976, toen zij 9.016
^miljoen beliepen.
9'dn het eerste halfjaar was er sprake
van een toeneming van de verkopen
2ii met 13 procent van 17.735 miljoen
®3$tot ƒ20.114 miljoen. De halfjaars-
iwinst is op 568 miljoen becijferd,
wat neerkomt op een stijging van 3
procent ten opzicht van de eerste zes
iaanden van vorig jaar, toen de
74nettowinst 553 miljoen bedroeg.
In een toelichting op de cijfers
wordt opgemerkt, dat de winstmar
ges in Europa onbevredigend bleven
in het tweede kwartaal. Grondstof-
fenprijzen voor de olie- en margari
ne-industrie, die in het begin van het
aar belangrijk stegen, waren eind
Juni weer gedaald. Met de verkoop
eetbare vetten werden goede
isultaten behaald.
Vleessector
iaJ De gróte vleesbedrijven leden ook in
so2 het tweede kwartaal verlies, De reor-
De resultaten van de bedrijven in
Noord-Amerika waren teleurstel
lend; die in de overige landen buiten
Europa waren iets hoger dan over
het tweede kwartaal van 1976. De
winst van UAC International was
wederom bevredigend. De plantages
behaalden goede resultaten als ge-
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Voor de Amster
damse beurs betekenden de Unilever-
cijfers gisteren een meevaller. Bij het
slot van de officiëje handel werd nog
118,50 genoteerd, wat op een terug
gang met 70 cent neerkwam ten op
zichte van dinsdag.
Nadat de laatste gongslag had geklon
ken en de cijfers bekend waren ge
worden, ging het echter snel bergop
waarts met de koers. In het onofficië
le .verkeer werd zodoende al. sppedig
121 voor dë aandelen betaald.
volg van de hogere prijzen voor hun
produkten op de wereldmarkt.
Belang Nigerië
De resultaten van Unilever over het
tweede kwartaal en over het eerste
halfjaar werden overigens wederom
beïnvloed door de vermindering van
het Unilever-belang in UAC of Nige
ria van 60 tot 40 pet. Deze maat
schappij wordt dit Jaar niet meer als
dochteronderneming, maar als geas
socieerde maatschappij in de cijfers
opgenomen. Dit betekent onder
meer, dat haar verkopen en bedrijfs
winst niet meer in deze posten over
1977 voorkomen.
Als UAC of Nigeria in 1976 ook niet
in de verkopen en bedrijfswinst zou
zijn opgenomen zouden in het twee
de kwartaal van 1977 de verkopen in
geldswaarde een stijging van 19 pro
cent en in het eerste halfjaar van 18
procent hebben getoond. De be
drijfswinst zou dan met 13 pet in het
tweede kwartaal en met 10 pet in het
eerste halfjaar zijn toegenomen. Nu
tóont de bedrijfswinst in het tweede
kwartaal een vermindering met 2
procent van 721 miljoen tot 704
miljoen en in het eerste halfjaar een
achteruitgang van 5 procent van
1287 miljoen tot 1220 miljoen.
Schiphol was onlangs het vertrekpunt voor 12.000 Nederlandse leghennen, die
in de Westafrikaanse republiek Liberia zullen gaan meehelpen bij het opvoe
ren van de eierproduktie. Op de foto de steward met één van de 12.000.
Naam
bank
Rente vast
gedurende:
Afsluitprov.
(procenten)
Rentepercentages
met zonder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
1 jaar
1.5
1.5
9
8.75
9
8.75
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1.5/2-
15/2.-
9
8.75
9.—
8.75
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
1.5
9.1
8.7
8.5
9.1
8.7
8.5
Centraal Beheer
10 jaar
-
8.9
8.9
Ennia
10 jaar
8.9
9.1
Nat. Nederl.
10 jaar
5 jaar
-
•8.9
8.9
9.1
9.1
Rabo Bank
adviesrente
variabel
1.25
9 -
9-
Rabo-Hyp-Bank
5 jaar
1.5
9
9
RPS
5 jaar
1
8.75
8.75
Stad A dam
5 jaar
>-
8.75
8.75
Westland
Utrecht
standaard
no risk
budget
510 Jaar
5 10 jaar
variabel
2-
2
8.7
9.1
8.9
8.9
9.3
8.9
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL
Na een periode waarin geen wijzigingen gemeld werden is er nu een
tendens tot verlaging van de hypotheekrentepercentage door verschil
lende banken.
Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis in Amersfoort
54 land leidde tot enige verbetering. De
lorganisatie in Nederland, die zo-
ais bekend, thans wordt besproken
met ondernemingsraden en vakbon
den, zal waarschijnlijk belangrijke
eenmalige kosten met zich brengen.
Met de verkoop van andere levens-
Van een onzer verslaggevers
NEW YORK Het Nederlandse de
tailhandelsconcern C A heeft een
bod gedaan op alle aandelen van de
Amerikaanse Miller-Wohl Co, zo
meldt de New York Times. Volgens
het bericht is met het bod 50 per
aandeel) een bedrag gemoeid van
160 miljoen (400 miljoen gulden).
Miller-Wohl Co. is een detailhandels
onderneming in dameskleding met
ongeyeer 140 filialen ih het midden
westen en zuiden van de Verenigde
Staten. De omzet in het afgelQpen
boekjaar beliep 262 miljoen gulden,
terwijl de winst 22 miljoeiï bedroeg.
In de Verenigde Staten heeft C A
al een meerderheidsbelang in het
filiaalbedrijf Ohrbach. Verwacht
wordt dat het bod gestand zal wor
den gedaan.
AMSTERDAM De Nederlandsche Middenstandsbank heeft in 1977 een belangrijk beter resultaat
de eerste helft van haar jubileumjaar 1977 (de bank bestaat in dan over 1976 <w*nst ƒ254.490).
november 50 jaar) bevredigend gewerkt.
DüSSELDOÉF Meer dan een
kwart van de „wittebenzine" in de
aan Nederland grenzende Duitse
deelstaat Noordrijnland-Westfalen
voldoet niet aan de kwaliteitsnor-,
men. Dit is komen vast te staan na
een onderzoek dat op last van de
overheid van Noordrijnland-Westfa
len is uitgevoerd bij een grootaantal
„witte pompen".
De overheid raakte gealarmeerd, na
dat bij een aantal steekproeven
bleek dat de kwaliteit nogal eens te
wensen overliet. Dit leidde tot een
bliksemonderzoek, waarbij in de af
gelopen dagen meer pompen wer
en gecontroleerd dan anders in een
heel jaar.
Vooral de „witte pompen" in de
buurt van grote winkelcentra blij-
cen vaak slechte benzine te verko-
>en. Het is niet duidelijk waar deze
nferieure benzine vandaan komt.
•e pompen die merkbenzine verko-,
)en en ook de zogenaamde vrije
)ompen (die meestal merkbehzine
verkopen), bleken over het alge-
is neen wel aan de eisen te voldoen.
De bedrijfsomvang gemeten aan
het balanstotaal nam met 21% toe
ten opzichte van 30 juni 1976 (le
halfjaar 1977 +12%) en naderde
daarmede de 25 miljard. Debiteu
ren stegen met 28% en toevertrouw
de gelden met 21% ten opzichte van
medio 1976 (le halfjaar 1977 respec
tievelijk +12 en +10%).
De sterke bedrijfsgroei was de
belangrijkste factor voor de toene
ming varï de winst over de eerste zes
maanden van 1977 met 29% tot 49
miljoen, vergeleken met de 38 mil
joen van de overeenkomstige perio
de van een jaar tevoren. De bank
verwacht dat de winst van het twee
de half jaar niet veel zal afkijken van
die van het eerste half jaar. In dat
geval zal de winst per aandéel over
1977, ondanks de recente kapitaal-
vergroting, hoger uitkomen dan over
het voorgaande jaar.
BELEGGINGSMAATSCHAPPIJ
WERELDHAVE nettowinst eerste
half jaar 6,8 (6,1) miljoen.
VERENIGDE NBM-BEDRIJVEN
(bouw, handel, industrie) verwacht
dat het in 1976 ingetreden winsther
stel zich geleidelijk zal voortzetten.
Holland Sea Search wil haar aan
delen (nu nog incourant verhandeld)
als verdere boringen succes heb
ben op de beurs van Amsterdam
introduceren. Verlies 1976 ruim een
half miljoen gulden, tegen een winst
van 114.000 gulden in 1975.
NEDERLANDSCHE WATER-
SCHAPSBANK uitgiftekoers 7,75%
8-jarige lening 1977 groot 100 mil
joen bedraagt 100,3 procent. In
schrijving staat vandaag open.
WESTLAND-UTRECHT HYPO
THEEKBANK sloot in de eerste
helft van 1977 hypothecaire leningen
af tot een bedrag van 1.492 (v.j. 935)
miljoen. Portefeuille gestegen tot
6.658 miljoen. Nettowinst eerste
half jaar 22,5 (12,7) miljoen.
LEIDSCHE WOLSPINNERIJ
(Nevada) omzet 1976/77 steeg met
ruim 16 procent tot 60,9 (52,3) mil
joen. Nettowinst 3,4 (3,1) miljoen.
Dividend 30(25) procent.
MARTINAIR vervoerde in de eer
ste zes maanden van dit jaar ruim 22
miljoen kg vracht, of 17 procent
meer dan in dezelfde periode van
vorig jaar. In het passagiersvervoer
werd een bijna even omvangrijke
groei bereikt.
JEAN HEYBROEK verwacht over
DETROIT (ANP) Ford heeft ruim
750.000 auto's van de modellen 1976
en 1977 teruggenomen ter vervan
ging van de ventilator die met zijn
bladen van soepel plastic ernstig
gevaar kan opleveren of schade ver
oorzaken doordat zij kunnen scheu
ren en eraf vliugen.
Om dezelfde reden moest de Ameri
kaanse autofabrikant in juni ruim
400.000 auto's van de modellen van
1972 terug roepen.
ROTTERDAM - In het eerste half
jaar 1977 heeft de bedrijfsomvang
van Slavenburg's Bank zich bevre
digend ontwikkeld en nam het volu
me van de kredietverlenging verder
toe, aldus'mededelingen in het pros
pectus behorend bij de uitgifte van
50 min 8 pet obligaties 1977 per
1978-1987. De als gevolg van de in
ternationale druk op de gulden in
het tweede halfjaar 1976 gestegen
geldmarkttarieven hebben ook in
het eerste halfjaar 1977 nog een zwa
re druk op de rentemarges uitgeoe
fend. Desondanks zullen de resulta
ten over het eerste -semester onge
veer gelijk zijn aan die van dezelfde
periode in 1976, wat de bank tot
tevredenheid stemt.
Ndar het zich laat aanzien zal de
rentemarge zich in het tweede half
jaar bij gelijkblijvende omstandig
heden verbeteren. Onvoorziene ont
wikkelingen voorbehouden zijn er
goede verwachtingen ten aanzien
van de resultaten van het tweede
halfjaar.
Het geconsolideerde balanstotaal
per 10 juni 1977 bedroeg 6,8 mil
jard tegen 6,5 miljard per ultimo
1976.
MIJ VOOR WONINGINRICH
TING VAN REEUWIJK meldt een
lichte stijging van de winst in de
eerste zes maanden van dit jaar.
REESINK (technische groothan
del) heeft het eerste halfjaar 1977
afgesloten met een resultaat dat bo-
.ven de begroting ligt. Brutowinst en
kosten bleven beide bij de begroting
achter, maar de kosten in verhou
ding meer dan de brutowinst. On
voorziene tegenvallers voorbehou
den zal het voor 1977 begrote netto
resultaat, op basis waarvan een ver
hoging van het dividend van 14 tot
15 pót in het voornemen lag, zeker
worden gerealiseerd.
ELSEVIER DETAILHANDEL te
Utrecht voert besprekingen met de
Verenigde Lektuur Bedrijven te
Amsterdam over de mogelijkheid
samen te werken op het gebied van
zowel de abonnementenbemidde
ling voor institutionele en particu
liere afnemers als de leveranties van
voornamelijk wetenschappelijke
boeken aan binnen- en buitenlandse
institutionale afnemers.
DE RABOHYPOTHEEKBANK
begint vandaag met de afgifte van
7.75 pet pandbrieven 1977 per 1980-
1987 tegen de koers van 100 pet. De
stukken, groot 1000, hebben jaar
coupons per 1 Juni. Aflossing van
het totaal geplaatste bedrag zal
plaatsvinden in acht nagenoeg gelij
ke termijnen In de jaren 1980 tot en
met 1987. Vervroegde aflossing is
niet toegestaan. Beursnotering voor
de pandbrieven zal worden aange
vraagd.
ARNHEM (ANP) De krijgsraad in
Arnhem heeft een 41-jarige beroeps-
sergeant van de luchtmacht veroor
deeld tot vier maanden militaire de
tentie, waarvan twee maanden voor
waardelijk. De sergeant der le klas
se J.M. van M. uit Dreumel bekende
zich van oktover 1973 tot juni 1976
schuldig te hebben gemaakt aan
verkoop van enkele duizenden blik
ken rijkshondevoer, lederen jacks
en aan fraude bij de aankoop van
honden.
Van M. had in die tijd als comman
dant van de hondensectie van het
Commando Opleidingen van de Ko
ninklijke Luchtmacht de leiding
van de hondensectie „De Dellum" in
Rhenen.
De blikken hondenvoer en de zak
ken hondebrokken konden doordat
er onvoldoen controle was enkele
jaren lang worden verkocht aan
vrienden en bekenden van Van M.
Een jaar lang werden de honden
regelmatig met keukenafval ge
voerd; het echte hondevoer werd
doorverkocht.
De auditeur-militair sprak van een
„misbruik van macht en vertrou
wen" maar wees er wel op dat het in
Rhenen had ontbroken aan toe
zicht. Daarom wilde hij geen ontslag
uit militaire dienst eisen. Twee kor
poraals kregen wegens medeplich
tigheid en heling geldboeten van
twee- tot vijfhonderd gulden,
ROTTERDAM Het Instituut voor Maritieme Economie in
Bremen verwacht, dat het aantal werkloze booreilanden op zee
zal stijgen. Als gevolg 'van de door de oliemaatschappijen
geplaatste orders in de afgelopen jaren zullen er in de loop van
dit jaar nieuwe booreilanden bijkomen. Er zal voor de installa
ties niet voldoende werk zijn, zodat de overcapaciteit zal toe
nemen.
Begin 1974 waren 239 booreilanden
of -schepen ingezet voor werkzaam
heden op zee. Het jaar daarna kwa-
Van een onzer verslaggevers
MOERDIJK Shell Chemie in
Moerdijk heeft een strop van miljoe
nen guldens aan exploitatie-schade
opgelopen door een korte stroom
storing. In de verschillende Shell-
fabrleken werd de produktie stopge
zet, nadat door de stroomstoring het
veiligheidssysteem in werking trad.
De storing trad maandagavond op
gedurende slechts 45 seconden,
maar het duurde tot gisteren voor
dat alle produktie-eenheden weer
werkten. „Er is niets vernield, dus
het veiligheidssysteem heeft goed
gewerkt," aldus directeur P. Teunis-
sen. De storing ontstond na het uit
vallen van een relais op het indus
trie-terrein, waardoor de transfor
mator niet meer functioneerde. De
PNEM is daar bezig met de aanleg
van een nieuw computer-systeem.
Op basis van contractuele afspra
ken is de PNEM niet aansprakelijk
voor de schade. Shell is er niet tjegen
verzekerd. In het verleden zijn er al
vaker storingen geweest. De Shell
krijgt binnenkort een speciale drie
voudige verbinding met het PNEM-
net.
DEN HAAG De Postcheque en Girodienst en de Gemeentegiro Amsterdam gaan samen. Dit
houdt tevens in een nauw samenwerkingsverband van de twee instellingen met de Rijkspost
spaarbank, zo heeft de PTT gisteren meegedeeld.
Met deze samenwerking, die tot
stand kwam in overleg tussen de
ministers van financiën en binnen
landse zaken, de staatssecretaris van
verkeer en waterstaat en de burge
meester, de wethouder van financiën
en de wethouder van personeelsza
ken van'Amsterdam, wordt in het
bijzonder getracht de dienstverle
ning aan het publiek te vergroten.
Het samengaan kan de werkgelegen
heid in Amsterdam bevorderen. Bo
vendien wordt een versterking be
reikt van de positie van de gezamen
lijke overheidsgelddiensten, echter
zonder dat wordt vooruitgelopen op
de eventuele totstandkoming van
een Postbank, aldus de PTT.
De principe-overeenstemming be
treft de volgende punten:
De financiële compensatie voor
de gemeente Amsterdam.
De hoofdlijnen van het sociale be
leid voor het personeel van de be
trokken instellingen. Partijen zullen
een begeleidingscommissie instellen
die vervolgens de opzet van de orga
nisatie- en de personeelsplannen ter
hand zal nemen. Amsterdam zal een
deel van deze gemengde commissie
aanwijzen. Ook de ambtenarenorga-
nisaties zullen worden uitgenodigd
om in de commissie deel te nemen.
De handhaving van de huidige
verschijningsvorm van de Gemeen
tegiro gedurende een reeks van
jaren.
men er 37 eenheden bij. In 1976 wa
ren het er 318. Het totaal aantal
boorinstallaties groeide gestaag tot
372 -op 1 januari van dit Jaar. Van de
372 installaties werken er echter
maar 290. Begin 1975 waren slechts
33 booreilanden zonder werk. Thans
zijn het er 82. Van 1974 tot 1975
daalde het aantal werkloze boorin
stallaties tot 17. Begin 1976 waren
het er weer bijna evenveel ais in
1974. Het afgelopen jaar groeide het
aantal werkloze installaties tot een
record: 82.
Het aantal gebieden waar de olie
maatschappijen opereren, ls in de
afgelopen jaren toegenomen van 13
tot 16. Afgezien van de Golf van
Mexico, waar al enkele tientallen ja
ren intensief wordt geboord naar gas
en olie, is de Noordzee thans het
drukste bezet. Hier bevinden zich 64
booreilanden. Begin 1974 waren het
er nog maar 36. Daarna volgen Zuid-
oost-Azië met 44 booreilanden, het
Midden-Oosten met 43 en de kustge
bieden van Zuid-Amerika met 35
Mogelijk geen ontslagen
bij sluiting Orlon-fabriek
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT Een negatieve be
slissing over de toekomst van de
Orlonfabriek van DuPont de Ne
mours behoeft niet te betekenen dat
er vijfhonderd man op straat komen
te staan; Dit zegt de directie van het
vijf fabrieken omvattende en zes
tienhonderd man werkverschaffen
de chemische bedrijvencomplex te
Dordrecht in een reactie op de be
richten over sluiting van de Orlon
fabriek en een mogelijke verplaazt-
sing van de installaties naar Ierland.
Een definitieve beslissing is voor het
eind van dit jaar niet te verwachten
De Orlonfabriek die kunstvezels
maakt voor de textielindustrie lijdt
al enige jaren miljoenenverliezen
Ook de uitkomsten van dit jaar zul
len ver onder de rode streep liggen
Er zal echter in geen geval sprake
zijn van een abrupte sluiting maar
van een geleidelijke afbouw Daar
bij zullen, voor zover nu is te voor
zien, geen ontslagen behoeven te
vallen.
Du Pont wil intussen zijn Delrin-
fabriek gaan uitbreiden. Overwogen
wordt een Investering van 25 mil
joen en uitbreiding van het werkne
mersbestand met zestien man.
n het eerste artikel in deze serie heeft U kunnen lezen dat steeds meer economen ervan overtuigd
t aken dat de huidige hoge werkloosheid niet alleen veroorzaakt wordt door te hoge loonkostenstij-
ingen en te lage winsten waardoor ondernemers niet meer kunnen investeren, maar ook door een
ebrek aan koopkrachtige vraag waardoor ondernemers niet meer willen investeren. Deze
edachtengang kreeg onlangs extra gewicht toen de economen van de PvdA zich er massaal
chter schaarden.
'ot dusver hebben de CDA-econo-
len zich nauwelijks uitgelaten over
ie zienswijze dat ook een gebrek aan
oopkrachtige vraag als oorzaak van
Ie huidige hoge werkloosheid moet
'orden beschouwd. Zij huldigen nog
teeds de opvatting dat de werkloos-
leid louter en alleen het gevolg is
an te hoge loonkostenstijgingen en
i e lage winsten. Een gebrek aan
toopkrachtige vraag als mogelijke
s weede oorzaak van de huidige werk-
5 aosheid wordt door hen óf ontkend
t genegeerd.
i k vraag is dan ook of er werkelijk
j anwijzingen zijn die er op duiden
i at de koopkrachtige vraag de laat-
te jaren in belangrijke mate aan
etekenis heeft ingeboet. U weet ver
moedelijk wel dat de koopkrachtige
vraag naar goederen wordt uitgeoe
fend door de gezinnen (consumptie),
de bedrijven (investeringen) en het
buitenland (export). Ik heb de groei
cijfers van deze bestedingsvormen
eens voor twee perioden op een rijtje
gezet (tabel 1).
Tabel 1; Gemiddelde jaarlijkse volu
megroei van verschillende beste
dingsvormen.
Bestedingsvorm
Consumptie
Investeringen
Export
1950 1970 1971 1977
4.7 3,4
6.6 0.8
11,4 7,5
Flinke deuk
De cijfers laten weinig aan duidelijk
heid te wensen over. De groei van elk
der bestedingsvormen is in de jaren
zeventig sterk verminderd. Hoe men
de zaken ook wendt of keert, men
kan moeilijk ontkennen dat de groei
van de koopkrachtige vraag in de
laatste jaren een flinke deuk heeft
gekregen. De schade die de koop
krachtige vraag in de recente jaren
heeft opgelopen komt helaas ook tot
uiting in het cijfer dat aangeeft welk
percentage van het machinepark
niet gebruikt wordt als gevolg van
een gebrek aan afzetmogelijkheden
(tabel 2).
Tabel 2: Gemiddeld jaarlijks percen
tage van het machinepark dat niet
benut wordt als gevolg van een ge
brek aan afzetmogelijkheden.
door
dr. J. G.
li*
Post
i
V
1950-1970 1971 1976 1976
Nederland
Duitsland
Frankrijk
Ver. Staten
Japan
12
11
11
11
15
17
14
15
13
21
Terwijl in de periode 1950-1970 ge
middeld zo'n 7 procent van het Ne
derlandse machinepark geen dienst
deed wegens een gebrek aan afzet
mogelijkheden, is dit cijfer de laat
ste jaren opgelopen tot 17 procent In
1976. De cijfers van het onderzoekin
stituut van de Universiteit van
Pennsylvania tonen aan dat het hier
bij niet om een specifiek Nederlands
probleem gaat, maar dat het om een
verschijnsel gaat dat zich in het hele
industriële Westen manifesteert. Het
meest ernstig lijkt Japan getroffen
te zijn waar vorig jaar maar liefst 21
procent van het totale machinepark
stilstond wegens onvoldoende afzet
mogelijkheden.
Het is volstrekt begrijpelijk dat bij
een dergelijke snel stijgende leeg
stand van het machinepark de mees
te ondernemers er weinig voor voe
len hun machinepark uit te breiden
en nieuwe werknemers in dienst te
nemen, ook al zijn hün winsten nog
zo uitbundig. Het ls daarom alleszins
redelijk te veronderstellen dat de
huidige hoge werkloosheid niet al
leen kan worden verminderd door de
bedrijfswinsten maar klakkeloos te
verhogen, maar dat daarnaast vol
doende koopkracht gecreëerd zal
moeten worden om de stilstaande
machines weer aan het werk te
helpen.
Conclusie genegeerd
Hoe redelijk deze conclusie ook
klinkt, zij wordt nog steeds ontkend
en genegeerd door belangrijke be
leidsvormende en adviserende in
stanties in ons land zoals de Sociaal
Economische Raad, het Centraal
Planbureau, de Nederlandsche Bank
en het Nederlands Christelijk Werk
geversverbond. Alleen de socialisti
sche economen hebben zich sinds
kort terecht massaal achter de ge
schetste zienswijze geschaard.
Ik ben van oordeel dat ook de CDA-
economen hun gereserveerde hou
ding ten aanzien van de bovenstaan
de conclusie moeten laten varen.
Met de nuchtere cijfers in de hand
zal men toch moeten erkennen dat
naast een vermindering van de loon
kostenstijgingen en naast een verbe
tering van de bedrijfswinsten tevens
een toename van de koopkrachtige
vraag nodig is om de huidige werk
loosheid doeltreffend te kunnen be
strijden.
Het wordt hoog tijd dat de CDA-
economen zich evenals hun socia
listische collega's gaan beraden
over de vraag op welke wijze de extra
benodigde koopkracht het meest
doeltreffend en het meest verant
woord kan worden gecreëerd. Dat
voor een natuurlijke antwoord op
deze vraag in de allereerste plaats
inzicht nodig is In de oorzaken die
tot de sterk verminderde groei van
de koopkrachtige vraag hebben ge
leid zal voor U geen verrassing zijn.
In het volgende artikel zal ik daarom
proberen aan te geven waardoor de
breuk in de bestedingsgroei in ons
land en in de rest van de Westerse
wereld ls ontstaan.
Dit is het tweede artikel in een serie
van vier. Het eerste stond in de
krant van gisteren, 17 augustus.
