Veronica houdt het op oude systeem De VARA Documentaire over verdwijnen van zeepiraten [Kareltje Knetter en de toverbubbel WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1977 RADIO EN TELEVISIE Trouw/Kwartel 4e= TV-COMMENTAAR De VARA maakt ons bang de laatste tijd. Ze dachten bij die omroep dat zij een half miljoen leden hadden, maar nu blijken het er volgens de tellingen van het ministerie maar driehonderdenzestigduizend te zijn. Je vraagt je wel al. hoe ze aan zulke enorme verschillen komen bij het tellen. Intussen betekent het wel. dat de VARA hard op weg is. een B-omroep te worden en veel minder zendtijd krijgt. Het zou me geweldig spijten, als het zover zou komen. Je hoeft geen socialist te zijn om eerlijk te zeggen, dat de VARA al jarenlang de beste televisieprogramma's maakt. Ze vertoont namelijk een geheel eigen creativiteit, die je bij andere omroepverenigingen veel minder aantreft. Ook niet bij de NCRV, waarvan ik een levend lidmaat ben en hoop te blijven. De VARA heeft er in de loop der Jaren veel werk van gemaakt. Veel eigen werk, want neem nu maandag avond. Eerst een filmprogramma, waarin jongens en meisjes uit Zoetermeer een zelfgemaakte griezelfilm vertonen. Daarna kreeg je Koos Postema in het beeld, die met elf onbekende landgenoten zat te praten over het nieuws van deze dagen. Die Koos Postema vind ik gewoon een voortreffelijke figuur. Hij laat de mensen die om hem heen zitten, rustig aan het woord en zit niet de hele tijd zenuwachtig op zijn horloge te kijken. Hij is niet, wat je noemt, een doordouwer. Ditmaal sprak hij onder andere over kinderen, die ongewenst worden geboren en in verband daarmee over de abortus. Daarna nam de VARA ruimschoots de tijd voor het tweede deel van „Tadellöser und Wolff", een filmserie waarin je ziet, hoe een Duitse familie de oorlog beleefde. „Op weg naar de vrede", zo heette de aflevering en dat hoop je dan echt. Maar mijn twijfel is even sterk als mijn hoop. De film won een belangrijke prijs van de Italiaanse televisie. Het voornaamste vind ik, dat ze in Duitsland niet aarzelen om de camera geregeld te richten op wat er in de oorlog is gebeurd. De VARA doet er goed aan, ons mee te laten kijken. Na de film kwam de nieuwsrubriek „Achter het Nieuws" en als ik het allemaal in minuten uitreken, moet ik zeggen, dat de VARA er weer veel werk van maakte. Ik bedoel: veel eigen werk. Nu houd ik op, want anders ga ik gratis reclame maken voor een omroep, waarvan ik geen lid ben. Dat wil ik niet, want ik heb echt niet gestemd op Joop den üyl. Integendeel, ik heb heel wat bezwaren tegen de socialistische politiek. Maar ik vind wel, dat de VARA zijn ruimte moet houden in radio en televisie. Ik hoop dat ze nog weer eens iets te pakken krijgen van Annie M. G. Schmidt. Ik denk altijd nog met het grootste plezier terug aan haar „Familie Doorsnee" bij de radio en haar „Pension Hommeles" bij de televisie. En niet te vergeten Ja zuster, Nee Zuster". Dat beleefden we ook allemaal dank zij de VARA-creatlviteit. Jac. B. Looijer door Jan van Galen SCHEVENINGEN „The day the music died" is de navrante titel die de Veronica Omroep Organisatie (VOO) heeft mee gegeven aan een muzikaal om lijste („informatieve") docu mentaire over het verdwijnen van piratenzenders, vanavond te zien via Nederland 2 om 20.30 uur. „The day the music died" is volgens Veronica de dag waar op de overheid besloot het al in 1965 door nog zes andere Euro pese landen gesigneerde Ver drag van Straatsburg daadwer kelijk ook hier te doen gelden. Op 31 augustus 1974 precies ging Veronica voorgoed uit de ether. De Engelse piraten Ra dio Caroline en Radio London ondergingen dat lot al eerder op 15 augustus 1967. Voor de „dag dat de muziek over leed" vallen verscheidene data op de kalender te prikken. In augustus '57 zonden de eerste piraten hun recla meboodschappen de lucht in, tien jaar geleden werd de Engelse zeezen ders het zwijgen opgelegd en drie jaar geleden waren Veronica en Ra dio Noordzee aan de beurt. Wat Ne derland betreft lijkt de meest voor de hand liggende datum te liggen In april 1960. Toen namelijk ging Ve ronica voor het eerst „de lucht in." De zender vormde in tegenstelling tot wat vaak beweerd Is, een exacte copie van Amerikaanse en Engelse popzenders en speelde jarenlang in dienst van de commercie mooi weer met zogenaamd zelfontdekte talen ten en schreef zich de eigenschap „volkomen onafhankelijk van welke maatschappelijke stroming dan ook" toe. Hoewel er buiten de absolute afhan kelijkheid van de commercie nog meer kwalijke kanten zaten aan de plratenzenderij (het claimen van golflengtes en daardoor het storen van radio-telefoon en reddingswe zen), moet gesteld worden dat Veron ica bij de jonge luisteraars een grote aanhang ondervond. Dat was ook logisch omdat er geen enkel alternatief bestond. Ook niet vanaf 1965, toen Hilversum Hl werd opgericht Daarvoor stond Veronica met „live" uitzendingen en doorlo pende popprogramma's te sterk in de schoenen. Van Veronica hoelde je ook geen lid te zijn. „Ze" waren er gewoon. En juist dat laatste zal de huidige omroeporganisatie opbre ken. Na de verdwijning als piraat kreeg Veronica als aspirant-omroep van de overheid een kans. De ter mijn om dat waar te maken verloopt over zes maanden. Heelt de VOO dan niet genoeg rechtsgeldige leden, dan is het voorgoed gedaan met pro grammaleider Rob Out C.S. Zoals de zaken er nu voorstaan heeft het er alle schijn van dat het die De in maart 1973 in Schevenngen vastgelopen piratenzender Veronica. kant opgaat Bij een laatste telling, noteerde men plus minus 65.000 „echte" leden en 120.000 tien gul den-contribuanten. Die grootste groep (die dus niet meetelt omvat nu juist degenen die Veronica door de jaren heen een warm hart toedra gen. Op die groepering is de pro grammering afgesteld, zoals de popshows en de serie Starsky en Hutch. In de paar jaar dat de aspi rant-omroep, zij het met een lage frequentie, uitzendt is het niet mo gelijk gebleken de zaken over een andere boeg te gooien. Geen nieuwe doelgroep, dus geen nieuwe abon nees. Jingles en de presentatie (aan de hand van het grote clichéboek) herinneren nog aan de vergane glo rie en daaraan blijkt in Nederland toch minder behoefte te bestaan dan men aanvankelijk dacht Programmaleider Rob Out zoekt daar de volgende verklaring voor: „Veronica heeft de programmering altijd afgestemd op wat er onder de luisteraars leeft Geen egotripperij van discjockeys, en op de borst klopperij van omroepen, die in dienst staan van een of andere maatschappelijke stroming. Wij la ten de mensen vrij in hun politieke en maatschappelijk denken, van daar ook geen hete actualiteit. De mensen willen niet vermoeid wor den met alle ellende van de wereld. Als ze die knop omdraaien willen ze lekkere en herkenbare muziek ho ren. Daarom kozen wij al Jaren gele den voor een horizontale program mering (draelfde platendraaiers op het zelfde uur, JvG). Zo ontstaat er een band met de luisteraar, welke band alleen wij hebben gehad. Voor al herkenbare dingen. Een weer- praatje, verkeersinformatie op ge zette tijden en ieder uur een kort nieuwsbulletin. Ik geef toe, dat nieuws hebben we altijd gejat, maar wat geeft dat? Softe programma's noemen we dat, en daar willen we aan vasthouden In dit omroepbestel kan dat moei- Veronica programmaleider Rob Out: toch niet zoveel leden als werd verwacht. lijk. Daarom deugt het bestel ook niet. Waarom niet een zender voor de actualiteit, een zender voor pop en een zender voor cultuur? Het verwijt dat we oppervlakkig zijn leg gen we naast ons neer. Beter zo dan de opstelling van sommige omroe pen. Als Veronica in de lucht is luisteren en kijken nog altijd miljoe nen mensen." Die mensen voelen er overigens niets voor, zoals de cijfers uitwijzen, lid te worden van Veronica. Voor Veronica is er slechts één uitweg. Uitstel van CRM voor zes maanden en de ontkoppeling van lidmaat schap en abonnement op een om- roepgids. Als ook andere gezinsle den dan degene die kijk- en luister geld betaalt hun voorkeur mogen laten blijken, kan Veronica nog hoge ogen gooien. Zover is het nog niet. Vanavond weer een avondje „ouderwets vermaak" met onder an dere zangeres Marianne Faithfull, zanger Dave Berry, popgroep The Fortunes en platendraaier Robby Dale. Over vergane glorie ge sproken! Speciaal vandaag Met Krullekopje zendt de TROS de derde speelfilm uit in de reeks over het kindersterre tje van eertijds Shirley Temple, die toen zeven jaar was Ned.1/15.30 In Jouw beurt van .de IKON vanavond een herhaling van het gesprek met kinderen van een werkeloze vader Ned.2/19.04 Kenmerk, IKON's actualitei tenrubriek, zal gaan over de re volutie in Cambodja sinds de Rode Khmer met de val van Phnom Penh het hele land on der controle kreeg. Aan het woord komt de Franse priester Franpois Ponchaud, schrijver van „Cambodge anno zero" (Cambodja in het-jaar nul). De schrijver woonde en werkte tien jaar in Cambodja en maakte de intocht van de Rode Khmer in Phnom Penn mee. - Ned.2/19.29 Toen de NOS voor het eerst de Zweedse film Leva Livet of Tijd om te leven uitzond trok men veel kijkers, ruim twee miljoen, die met tachtig een hoog cijfer gaven. Vanavond herhaalt de NOS deze film over een jonge vrouw die wordt ge troffen door een dodelijke ziek te, maar die met haar gezin zo normaal mogelijk naar het ein de wil leven Ned.1/19.50 In Panoramiek Extra de eer ste vrije vlucht van de Space Shuttle, becommentarieerd door Klaas Jan Hendriks en Chriet Titulaer Ned. 1/23.00 Asterix en de grote oversteek I 1 1 103: Twee dagen later kon smidje Verholen zijn werkstuk al trots aan Eelco Eelkema laten zien. „Mooi werk, Verhool'n," prees de kodde beier. „Sterke klapveer'n zitt'n d'r óók an, zie ik. Als die deur'n een keer dichtzitt'n, dan krijg je ze niet gauw meer oop'n!" „Precies," zei de smid. „En als de deuren openstaan, lijkt het net een tunnel van stevig gaas." „Juust!" grinnikte Eelco. „Zoiets waar ze in het peerdespul de wilde beest'n doorheen jaag'n. En deze val zett'n we dus precies over dat smalle stukkie weg, waar Sybila altijd met haar waag'n overheenrijdt.„Zo is het," beaamde de smid. „En als ze er eenmaal met haar wagen inzit, vallen de klapdeuren dicht en zit ze letterlijk als een muis in de val." „Laat'n we de kooi dan maar met een naar de boss'n draag'n," zei Eel co. „Ik heb op de loer geleeg'n, zie je. Ze is vanmorg'n vroeg met de waag'n weggegaan en ze nam een pakkie brood mee. Ze zal dus wel de hele dag wegblijv'n." „Ja, da's onze kans," vond de smid. „Ik zal met een touwen, hangsloten en dikke kettingen meenemen.En nu ge. duurde het niet lang meer of daai jn, sjouwden de twee vrienden al met hun kooi door het Kollenbos. „Zet 1 'es neer, Verhool'n," zei Eelco na een poosje. „Hier benn'n spoor'n van haar band'n te zien. En de weg hier zeer smal. Dat lijkt me dus een mooi plekkie voor de kooi. Maar dan mott'n we hem wel kamocfleer'n.j natuurlijk, want.„Ik snap het," vulde smidje Verholen aan. „Als ze toevallig bij daglicht terugkomt, mag ze de kooi niet zien. Camoufleer! jij dus de kooi, dan bevestig ik hem' met een paar stevige bouten en ket tingen aan de bomen." FERD'NAND r I/Jin,! i r Radio vandaag HILVERSUM I (298 m en FM-K*nalcn) TROS 7 00 Nieuws 7 02 (S) Ontbijt-aoos <7 30 Nieuws 7 41 Aktua-ochtendcdiüe 830 Nieuws. 8 36-8 45 Gymnastiek voor de huis vrouw) 10 00 (S) Een oude hit ui nieuwe snit. 10 30 Nieuws 10 33 (S) Pierewaaien, licht programma 1145 (S) Café-Chantant lied- en muziek 12 26 Mededelingen t b v. land- en tuinbouw 1230 Nieuws 12.41 (S) Akuta II 13 00 (S) Ramblers a go go IJJO iSi Sport na sport «purtprogramma voor de jeugd 14 00 SO Specialiteiten la carte muzikaal wcnsprogrnmma 15 00 (S) Als dat -ou kunnen (15 30 Nieuws.) 16.30 (S) Kern punt gesprekken OVERHEIDSVOOR LICHTING: 17.20 Uitzending van het mini», terie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening TROS: 17 30 Nieuws. 17.32 (S) aktua-magarine 18-30 Nieuws 18.41 (S) Goed getoetst, pianommiek. 19.00 (S) Mu- zicktripliek. van zeven tot tien. (19.00 (S) Jazz-Sir. 20.00 (S) Eight o'clock special. 21 00 (S) Kruis en mol). 22 00 (S) Een mondje Frans: grammofoonplaten. 22.30 Nieuws. 22 40 (S) Aktua III. 23.00 (S) Lieve bekente nissen. hoorspel 23 50 (S) Lichte grammo- foonmuziek 23 55-24 00 Nieuws HILVERSUM II (402 ra en FM-Kanaleo) VARA: 7 00 Nieuws. 7 II Ochtendgymnas tiek. 7.20 De Cirkel gesloten Muziekpro- gramm (8 00 Nieuws 8 11 Dingen van dc dag 9 35 Waterstanden 9 40 Schoolradio 10 00 Radioweekblad 11.00 Nieuws. 1130 De VARA feliciteert Verzoekplatcnpro- gramma 1200 Een van de elf - Zwolle Gesprekken, actualiteiten en muziek. 13.00 Nieuws. 13.11 Dingen van de dag. 13.30 Een middagje Stoomradio. 16.00 Nieuws. 16.03 Paniek op Ganymedes. hoorspelserie. 16.50 Lichte grammofoonmuziek. 17.00 (S) Pro menade Orkest Amusementsmuziek. RVU.: 17 35 Spreek je moers taal. 18.00 Nieuws. VARA: 18.11 Dingen van de dag. 18.25 (S) Tussen start en finish Sport en muziek. 19.30 (S) Orkest Malando, amuse mentsprogramma. 20.00 Nieuws. 20.05 (S) Radio Filharmonisch Orkest en viool: klas siek muziek- 21.05 (S) Een etmaal na de laatste nacht Hoorspel. NOS: 22 30 Gamma van Alpha en Bèta Nieuws uit de wereld van wetenschap en technologie 23 00 (S) Met het oog op morgen. 23.55-2400 Nieuws. HILVERSUM III (445 m en FM-kanalen) KRO: 07.02 (S) Dne op je boterham. 09 03 (S) Pep op drie. 11.30 (S) Drie draait op verzoek. 12 03 (S) Drie tussen de middag 14.03 (S. Popkontakt (met E K. zwemmen en water polo te Jönkóping. Tussen 14.00 en 15.30 flitsen waterpolowedstrijd Italië-Neder- land). 16.03 (S) Hitmeesters. NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10 SO NOE-maaL 19.30 (S) Langs de lijn: sport en muziek 22.02 (S) Nordring Radio Price 1977. 00.02 (S) Take it easy. 02.02 (S) Dat wordt weer nachtwerk. 04.02-07.00 (S) De achternacht. HILVERSUM IV (FM-kanalen) NCRV: 07 00 Nieuws. 07 02 Het levende woord. 07.08 (S) Te Deum Laudamus: klassieke gewijde "muziek. 07.30 (S) Preludium: klassieke mu ziek. 09.00 Nieuws. 09.02 (S) Ongehoord: onbekende werken. 10.00 (S) Orkestpalet 11.10 (S) Platennieuws. 12.00 (S) Pianowcr- ken uit de Romantiek. 12.30 (S) Operettef ragmenten. 13.00 (S) In de schaduw van de meesters. 14.00 Nieuws. 14,02 (S) een uur natuur 15.00 SO In kleine bezetting. 15.28 (S) Muziek van eigen tijd. 16.00-17.00 Profiel- TV vandaag NEOERLANO I 15 30 TROS: KfuRHone Spa**»" 16 40 Memo ei de wrad 17 10 e« een scha* o*c de dam sirqd voc herdervranden 18.15 TELEAC: Ourts. lesBes 18 45 NOS: Oe Fabettjesir'an» 18.55 Joiffnaai 19 04 Van Gewest tot gewest 19 50 Tgd «an Leven TV-Mm 2135 Journaal 21.50 Studra Spon 23.00 Panoramiek eztra 23.30 Journaal NEOERLANO H 18.45 NOS: Staatsloten) 18.55 Journaal 19.04 IKON: Jouw beun 20.25 SOCUTERA: Stuurgroep Sociaal Kullurete Aktiviteiten len behoeve van werkloze 20.30 VOO: The Day me Music Died. Themapro gramma 22.45 Starsky Hulch Politiesene 23.30 Veronica s agenda 23.35 NOS: Journaal Voor die kerels moet altijd alles wij ken, zelfs ambulances op weg om gewonden te halen!" De bitterheid in haar toon trof hem en ook de vermoeidheid die er uit klonk. „Oom Franz heeft me nooit geschre ven, dat jij hier was", zei Paul, „ik dacht dat je in de verpleging in Londen zat". „Daar heb ik gezeten, maar toen ik ontdekte, dat vrouwen- nog erger tirannen kunnen zijn dan mannen, heb ik overplaatsing aangevraagd. Anders had ik de directrice toegeta keld met een ondersteek. Hoe lang zit jij hier al?" Hij zei bijna verontschuldigend, dat hij er pas drie maanden was. Zij begon te lachen: „Daar hoef je je toch niet voor te verontschuldigen, je bent per slot al bijna veertig en je had je gemakkelijk kunnen druk ken. Maar nee, dat is niets voor jou". „Voor jou ook niet", lachte hij. „Maar zeg, laat mijn genie-mensen die kerels van jou een handje hel pen: zij redden het alleen nooit". Hij gaf zijn sergeant de nodige bevelen en hield toezicht op het werk. Zij bleef staan roken. Precies op tijd stond de ambulance weer op de weg, want in de verte begon het schieten. Paul kon Grace nog net toeroepen: „Waar kan ik je bereiken? Kunnen wij samen ergens gaan eten?" Van achter het stuur riep zij terug: „Basis-lazaret; vanavond ben ik vrij van zes tot twaalf. Vraag maar naar chauffeur Lovell". Hij zag haar handig wegrijden en dacht: „Lieve help, wat een uitzon derlijke vrouw is zij toch!" Ondanks al haar ijveren voor vrouwenrech ten, had hij haar toch altijd hele maal als vrouw beschouwd, maar nu was zij zo mannelijk geworden; een echte doorgewinterde veteraan. Zij slaagde er In hem die avond opnieuw verbaasd te doen staan. Hij had haar met een motor met zijspan opgehaald bij het lazaret en meege nomen naar een restaurant in Bé- thune. Zij droeg een ander uniform en had zich een beetje opgemaakt. De grijze haren had zij zorgvuldig onder haar pet verborgen. Zij was er zelfs in geslaagd iets van een buste te krijgen, zodat zij er weer een beetje als een vrouw uitzag. Hij maakte er een grapje over en zij antwoordde luchtig: „Nou ja, je wordt niet elke avond mee uit eten genomen door een vroegere echtge noot! Ik zou het niet leuk vinden als de andere mannen hier moesten denken, dat jij niets anders dan af val had kunnen krijgen". Hij vond haar merkwaardig ont spannen; zij converseerden als oude vrienden die elkaar zo nu en dan eens spreken. Terwijl zij zaten te wachten, keek zij om zich heen. Er zaten vrijwel alleen officieren met hoofdzusters: „Het lijkt* wel een club, vind je niet? Lidmaatschaps- prijs: ergens een kogel in je body of bibberaties". „Je placht je gal uit te spuwen tegen politici", zei hij lachend, „ben je nu overgeschakeld op de generale staf?" „Nee", zei zij, „ik heb geen enkele neiging meer iemand om zeep te helpen. Die had ik wel, toen ik hier pas kwam, maar nu niet meer. De zaak is iedereen uit de hand gelo pen. De politici hebben al jaren gele den hun greep op de problemen ver loren en nu zijn de oude ex-cavale risten de gevangenen van hun on vermogen. Je zou kunnen zeggen, dat ik de oude uitspraak over de Bourbons heb omgekeerd: Ik ben alles vergeten en leer voortdurend". „Ik begrijp wat je bent vergeten, maar wat heb je geleerd?" „Deernis", zei zij simpel, „en een geweldige bewondering voor de moed en het geduld van de ver schoppelingen. Natuurlijk nog veel meer, maar dit is toch de hoofd zaak". Hij vond dat zij nu meer als socialist dan als suffragette sprak en hij vroeg haar wat zij van de revolutie in Rusland dacht. Was er kans op een wereldrevolutie voor er een eind was gekomen aan het offi ciële schieten? „Moeilijk te voorspellen, het hangt al van ons uithoudingsvermogen en dat van de Fransen en zelfs van die arme Duitsers. Er komen al grote veranderingen in de Europese socia le structuren, maar als wij onszelf kunnen aanpassen, kunnen wij mis schien een soort compromis berei ken, als dit eenmaal achter de rug is". Zij spraken over alle mogelijke poli tieke en sociale onderwerpen; hij stond perplex van haar scherpe in zicht en voelde zichzelf, vergeleken bij haar een onnozel jongetje. „Je bent geweldig veranderd, Gra ce", zei hij, „ik geloof niet, dat ik nog, ooit de moed zou opbrengen om ruzie met je te maken". Lachend pareerde zij: „Dat hoeft ook niet, je hebt nu een andere vrouw, die je onder de duim moet houden". „Ik kan me niet herinneren, dat ik ooit geprobeerd heb jou onder de duim te houden", protesteerde hij. „Nee", zei zij ernstig, „ik bedoelde het alleen als een grapje. Ik heb maar van één ding spijt gehad en dat was dat ik je toen zoveel pijn heb gedaan, en die spijt was eigen lijk overbodig". „Waarom overbodig?" „Omdat je door mijn vertrek een veel betere vrouw hebt gekregen en veel meer geluk. Een mens hoeft je pi maar even aan te kijken om dat tejeij weten. Je bent erg gelukkig met^s Claire, is het niet? Dat vertelt ieder- L een me". f Wordt vervo.' tTZ' j i °g ird 'p ak< et er) :el >sti Horizontaal woorden invullen di<dr verticaal dezelfde betekenis hebben 1. hakmes (Indn.), 2. boomscheut, l'he kerkelijk zangstuk. Di Oplossing vorige puzzel. ka Hor. 1. kam, 5. Ems, 8. malaria, ld va smet, 12. kast, 14. Pan, 15. sop, 11 Nt sté, 18. manen, 20. karet, 21. dieet/pa 22. sedes, 24. pon, 26. rel, 27. tel, 29 en reek, 31. tele, 32. genegen, 33. log, 34i0n ets. he op Vert. 2. amen, 3. mat, 4. salon, 5. eik/Ne 6. maas, 7. esp, 9. Ate, 11. maraboe,h0 13. strekel, 15. sater, 16. pedel, 18 de mes, 19. nis, 23. deren, 24. pro, 25-viJ negro, 27. tent, 28. lei, 30, keg. 31,ok TEE ho

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 4