Vakbeweging kan zich vinden
in akkoord, ondernemers niet
Oost-Groningen is nog
niet van de stank af
In zuiden meer gereden met borrel op
Kabinet van PvdA, VVD
en D'66 is mogelijk
filmploeg uit raadzaal
een ei
Jhoort erbij.
!NV houdt nog een stok achter de deur
'Keurslijf van
maatregelen'
««Veede antenne
"oor grondstation
-TT in Burum
Smeerpijp niet gesmeerd in gebruik
Formatie
Ongerustheid bij
bonden over KSH
Man bewusteloos
na wespensteek
Terlouw: Over vier jaar
Alcoholwet vooral overtreden door mannen en na een visite
eerst m'n
§oud1&aïïfie
opeten..!
In weekeinde
veel jeugdige
overtreders
NDERDAG 11 AUGUSTUS 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
an onze sociaal economische redactie
EN HAAG De vakbeweging stemt In principe in
et het economische beleid zoals dat in de kabinets-
rmatle nu is afgesproken. De organisaties van on-
(rnemers daarentegen zijn „diep teleurgesteld" dat
de politici in de formatie niet ervan hebben kunnen
rertuigen dat er veel meer zou moeten worden
szuinigd op collectieve uitgaven. Overigens zeggen
ondernemers niet dat ze medewerking aan het
euwe beleid zullen weigeren. Ze zullen dat laten
hangen van de „invulling" van het beleid van het
euwe kabinet.
pogingen om in het overleg met de
vakbeweging tot verantwoorde op
lossingen in deze knelpunten te ko
men. De uitkomsten van dit overleg,
en de concrete beleidsvoornemens
van het nieuwe kabinet, zullen bepa
lend zijn voor onze opstelling in het
najaar," aldus de verklaring van de
ondernemers.
FNV-voorzitter Kok vindt dat het
akkoord „de steun van de vakbewe
ging verdient", ook al komen zaken
als twee Jaar nullijn voor de lonen en
vier miljard gulden bezuinigingen
bij de overheid pijnlijk aan bij de
werknemers. De instrumenten die
ok het akkoord worden genoemd
liggen op veel punten op de lijn van
de FNV. Inzake het omzetten van
winsten in werk is nu echter „vooral
ook het woord aan de ondernemers.
De overheid kan het niet alleen
doen. De ondernemers hebben een
belangrijke verantwoordelijkheid
om samen met de vakbeweging naar
instrumenten te zoeken om de doel
stellingen van het sociaal-econo
misch beleid te verwezenlijken."
Een zaak als arbeidsplaatsenover
eenkomsten „verdient alle aan
dacht", aldus Kok.
it nieuwe beleid ontneemt „de on-
memers elk uitzicht op een redë-
c winstherstel In de komende ja-
i", aldus de gezamenlijke verkla-
g van de organisaties van grote
rkgevers, middenstand en land-
uw. De doelstelling van het nleu-
beleid is juist, maar de middelen
0 ontoereikend en bovendien
ihadelijk voor het bedrijfsleven
■%wege een overheid die zich als
){>it tevoren tot in de kleinste de-
Us met het bedrijfsleven bemoeit".
ondernemers vinden dat nu „een
urslijf van maatregelen wordt
Introduceerd. Deze kunnen niet
ders dan negatieve Invloed heb-
op de extra inspanning, die van
t bedrijfsleven wordt gevraagd en
nodig is voor herstel van econo-
e en werkgelegenheid."
vragen" voor de uitvoering van het
formatie-akkoord, aldus een verkla
ring van het CNV-bestuur. Handha
ving van een redelijk peil van ge
meenschapsvoorzieningen kan al
leen bij de voorgestelde matiging
van Inkomens, aldus het CNV.
Het CNV houdt nog wel een stok
achter de deur. „Veel zal afhangen
van de praktische uitwerking. Daar
over zal meer bekend moeten zijn
als in het najaar de onderhandelin
gen over het loonbeleid weer begin
nen." Op tal van punten gaat het
akkoord niet verder dan het aange
ven van bedoelingen, zo constateert
het CNV-bestuur. Afgewacht moet
worden wat ervan terecht zal ko
men. Dat geldt voor het CNV met
name voor de afspraken inzake het
inkomensbeleid, de volksverzeke
ring tegen ziektekosten, de aanvul
lende pensioenvoorziening, en het
beleid Inzake economische struc
tuur en werkgelegenheid.
Voorzitter Van der Schalie van de
raad MHP (hoger personeel) zit vol
twijfels over het beleid van het for
matie-akkoord. De overheidscontro
le op het bedrijfsleven zal aanzien
lijk sterker worden. Dat zal het ef
fect van de stimulerende maatrege
len verminderen, vreest Van der
Schalie. Bovendien twijfelt hij of er
wel echt iets te doen valt tegen een
hoge incidentele loonstijging. De be
heersing hiervan vormt een wezen
lijk onderdeel in de plannen tot ma
tiging van lonen en overige inko
mens.
nverteerbaar
mverteerbaar" vinden de ondeme-
rrs dat In het formatieakkoord za-
ra% zijn afgesproken die de prijs-
mpensatie en de relatie winst-
drk betreffen. Deze zaken waren
{et van een „ernstig arbeidscon-
ït", namelijk de stakingen van fe-
uari. Juist over deze twee zaken
studies In het overlegorgaan
werkgevers en vakbeweging, de
'iting van de Arbeid. Dat overleg
It nu door het formatie-akkoord
X, vinden de ondernemers.
J zullen ons hierdoor echter be-
t niet laten weerhouden van onze
URUM (ANP) Nadat vorige
eek een eerste poging was mislukt,
men er gisterochtend ln geslaagd
èt PTT-grondstation ln Burum (Fr)
tn een tweede antenne voor sa tel
ecommunicatie te voorzien. Met
m kraan werd de 112 ton wegende
lector op de daarvoor bestemde
en geplaatst. De antenneschotel
ift een diameter van 32 roeter.
nieuwe antennesysteem, dat
gebouwd door Siemens Neder-
zal in Januari 1978 in bedrijf
len gesteld. De antenne zal wor-
gericht op een intelsat-telecom-
dcatle-satelllet boven de Indi-
le Oceaan, waarmee de mogelijk-
uu"jid wordt geopend van directe sa
rt pUietverblndingen met Australië,
pngkong, India, Indonesië, Japan
^Singapore.
^let de uitvoering van het project is
p!n bedrag van 8,5 miljoen gulden
lljjmoeld. Voor het maken van diver-
onderdelen is zoveel mogelijk de
iderlandse industrie ingescha-'
ild. Het mechanische ontwerp van
antenne en de staalconstructie
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Het ziet er naar uit dat Oost-Oronlngen ook na 1 oktober stank uit verontreinig
de kanalen te vetduren zal hebben. De Ingebruikstelling van de „smeerpijp" naar de Dollard loopt
niet zo gesmeerd; zowel binnen- als buitenlands zijn er bedreigingen.
Vakantiegangers
staan in de kou
Het valt voor de vakantiegan
gers, maar ook voor de horeca
aan het strand niet mee deze
zomer. Gisteren was dit beeld
aan het strand in Scbeveningen
te zien. Lege stoelen en rond
hangende kelners. Slechts de
aller dappersten onder de va
kantiegangers waagden zich
aan de kust, zij het in 'ware'
winterkledij. Als we het KNMI
mogen geloven belooft het weer
voor de komende dagen ook niet
veel goeds.
9 Vervolg van pagina 1
De FNV-vooizltter vindt dat bij de
bezuinigingen niet beknibbeld mag
worden op sociale uitkeringen. De
trekkers daarvan moeten ook hun
koopkracht minstens kunnen hand
haven.
Het CNV „is in principe bereid om
medewerking van de werknemers te
Gisteren heeft een delegatie van het
Duitse eiland Borkum een bezoek
aan Nederland gebracht en een on
derhoud gehad met twee advokaten
om na te gaan of men bezwaren kan
indienen tegen het Nederlandse
project.
Bovendien ls het naar wij uit
goede bron vernemen zo goed als
zeker dat de zetmeelfabriek de Fox-
hol van het Koninklijke Scholten
i antenne en ae sta ai
jgjrt 3,5 miljoen gulden.
Honlg-concern (KSH) niet zal voor
komen op de lijst van bedrijven, die
toestemming krijgen vla de smeer
pijp in de Dollard te lozen. Deze lijst,
onderdeel van de ontwerpvergun-
ning die minister Westerterp van
verkeer en waterstaat per 15 augus
tus ter visie legt, zal alleen die fabrie
ken vermelden die in aanmerking
komen en waartegen overigens wel
bezwaren kunnen worden inge
bracht.
KSH, die tot de grote vervuilers be
hoort, heeft vorig Jaar al van de
minister te horen gekregen dat het
bedrijf niet aan de voorwaarden vol
doet en moest zorgen voor voldoende
Interne zuivering. Dit ls niet ge
beurd. Ook is het bedrijf niet inge
gaan op een toezegging van de be
windsman dat er bij eventuele finan
ciële problemen wel te praten zou
zijn over subsidie. De zaak wordt nog
extra moeilijk doordat het hele
KSH-concern in financiële moeilijk
heden zit.
De provincie Groningen heeft aange
kondigd dat er per 1 oktober niet
meer op het Oostgronlngse water
geloosd mag worden. Het nakomen
van deze aankondiging lijkt echter
uitgesloten, omdat de twaalfhon
derd werknemers tellende fabriek
niet meer zou kunnen draaien als
men noch op de nieuwe smeerpijp,
nóch in de kanalen mag lozen. Het
Groningse college heeft intussen al
een onderhoud met minister Wester
terp aangevraagd.
Schadeclaim?
De delegatie van het Duitse wad
deneiland Borkum wil ook nagaan
of men een schadeclaim kan indie
nen als Nederland eventueel wél
gaat lozen. Er liep nog een oude
afspraak tussen de ministers Drees
en Genscher van Nederland en
Duitsland dat er geen ongezuiverd
afvalwater zal worden geloosd. Het
water dat uit de smeerpijp de Dol
lard zal Instromen zal echter ook
zonder dat de KSH er op is aange
sloten het eerste lozingsjaar nog
altijd negentig ton vuil bevatten.
Dat ls een miljoen inwoner-equiva
lenten, die dan nog eens komen bij
de drie miljoen, die Nederland en
Duitsland samen veroorzaken. In to
taal dus vier miljoen. Daarvan komt
zeker viervijfde deel voor rekening
van Nederland. De totale toegestane
hoeveelheid ln de Eems-Doilard-
monding is anderhalf miljoen inwo
ner equivalenten. Op 17 augustus
twee dagen na de tervisielegging
van de ontwerp-vergunnlng heeft
de Borkumse delegatie een onder
houd met de landsregering van Ne-
dersaksen, met het doel de Bondsre
gering ln Bonn te bewegen druk op
Nederland uit te oefenen.
AMSTERDAM (ANP) De indus
triebonden NW en FNV maken sich
zorgen over de toekomst van bet Ko
ninklijke Scholten Honig concern,
waarbij in ons land 3700 mensen wer
ken. Kaderleden van de bonden heb
ben de overheid gevraagd 'betrokken
te worden bij een eventuele splitsing
van het concern. Zij hebben boven
dien hun bondsbesturen gevraagd zo
snel mogelijk met de concernleiding
te gaan praten en zij hebben afge
sproken acties voor te bereiden bij
het concern, dat vestigingen in Gro
ningen, Utrecht, Rotterdam, Zaan
stad en Amsterdam heeft. De Natio
nale Investeringsbank heeft een on
derzoek Ingesteld naar aanleiding van
het verzoek van het concern om fi
nanciële steun bij aanleg van een
kostbare zuiveringsinstallatie voor de
aardappelverwerkende industrie in
het Noorden.
IDE (ANP) - De 41-Jarige Edese
gemeente-arbeider J. M. ls gisteren
bewusteloos ln het streekziekenhuis
ln Bennekom opgenomen, nadat hij
door een wesp ln zijn nekslagader
was gestoken. De man was ln Lunte-
ren bezig met het maaien van de
wegbermen. De bewusteloosheid
zou veroorzaakt worden doordat na
de wespensteek te weinig zuurstof
naar de hersenen werd getranspor
teerd.
Vanuit de CDA-programcommlssle
Is gesuggereerd de huidige, verou
derde abortuswetgeving niet te wij
zigen, maar gewoon de rechterlijke
uitspraken die nog verwacht worden
van de Hoge Raad ln abortuszaken
als leidraad voor het abortusbeleid
te gebruiken.
Van Agt heeft tot nu toe ook intern
niet de Indruk gewekt dit een goede
oplossing te vinden.
Andere CDA-ers willen toch, on
danks de grote Inhoudelijke ver
schillen, eerst proberen het met de
PvdA en D'66 Inhoudelijk over een
nieuwe abortuswetgeving eens te
worden. Ze wijzen erop dat er ten
slotte ook op moeilijke punten als
de VAD en de grondpolltlek akkoor
den zijn bereikt. Gisteren circuleer
de ln politiek Den Haag het bericht
dat ook Den Uyl een overeenkomst
zou willen nastreven.
Hij zou ten aanzien van het PvdA-
standpunt dan concessies moeten
doen; een zaak die hem door de
PvdA-fractle in elk geval op harde
tegenstand zal komen te staan.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De D'66 fractieleider Terlouw vindt dat voor de
toekomst, na het tweede kabinet Den Uyl dat nu geformeerd
wordt, een kabinet van PvdA. WD en D'66 tot de mogelijkheden
moet behoren.
inp
ÜOTWEDDE (ANP) Burge
ester H. Flik van Vlagtwedde
tijdens een raadsvergadering
i filmploeg uit het gemeentehuis
m zetten. De ploeg was bezig met
maken van opnamen voor een
umentalre met de titel „Waar ligt
grens". De fUm handelt over Wes-
volde en het ln 1969 door het
runalige Tweede Kamerlid Klk-
t gelanceerde plan voor militaire
fcnterrelnen. Tevens komen ln de
i aan de orde de grenzen van de
atselijke democratie.
Kouden nu ook opnamen van een
'eP nsvergadertng worden gemaakt.
sch< meerderheid van de fractievoor-
en Iers en het college van B. en W.
Monen tegen deze opnamen. De film
iTtelj volgens de burgemeester op
Imlge punten tendentieus en on-
g ztt zijn. Alleen de fractie van de
tyX was voor filmen,
nincfcrdat over het afwijzend voorstel
P°sï het college kon worden gestemd,
uiteen de filmers door een hoofdin
specteur van politie uit het raadhuis
gezet. Er waren op dat moment al
opnamen gemaakt. Na de uitzetting
volgde nog een uur durende romme
lige discussie, waarna het verzoek
van de filmers om opnamen te mo
gen maken, werd afgewezen.
„Met het CDA ln de oppositie zou
zo'n kabinet", aldus Terlouw, „een
aantal zaken zoals vrijheidsrechten,
positie alternatieve levensvormen en
abortus eens goed kunnen regelen.
Dat zijn ook zeer belangrijke zaken
naast de sociaal-economische vraag
stukken". De WD zou zich, meent
Terlouw, dan wel anders moeten
gaan opstellen. „Openingen moeten
maken op sociaal economisch ter
rein, niet al te fel oppositie voeren
tegen het beleid op dit punt van het
kabinet Den Uyl".
Terlouw vindt dat het voor de demo
cratie niet goed is als een partij te
lang in de oppositie zit. „De WD zit
nu al vier Jaar in de oppositie en
blijft er, als het goed gaat nog eens
vier Jaar in".
Gevraagd waarom hij, juist nu, in de
formatie Den Uyl uitlatingen op dit
punt in het weekblad Accent heeft
gedaan, zei Terlouw: „Dit heb ik ook
steeds voor de verkiezingen verteld,
en Accent vroeg er nu weer naar. Ik
zeg gewoon wat ik vind en als Van
Agt dat niet aardig vindt dan kan ik
erop wijzen dat het CDA ook wel
eens onaardige dingen zegt over
D'66."
ADVERTENTIES
Via een
Amto Pfivg Retenivig
kun je mei- een
£urucheaue een
smauehjke.maalKjcl q
befalen ÜJI
(Goeie maatjes met de Amro, dus.)
lAOVERTENTIE)
Van een medewerker
AMSTERDAM Brabanders, Limburgers en Zeeuwen overtreden naar verhou
ding de „1 november-wet" tegen alcoholgebruik achter het stuur vaker dan de
gemiddelde Nederlander. Bovendien drinken ze steviger dan andere Nederland
se automobilisten, van wie vooral de Inwoners van de noordelijke en oostelijke
provincies volgens de vergelijkende cijfers enige matigheid betrachten.
Via een
*1 Amro PnVg"
■kun ie sparen
-vooreen
ic< rashond. Lill
iber V2/.
0pgtSnuffel 'ns bij de Amro, dus.)
Deze nieuwe gegevens zijn
naar voren gekomen uit on
derzoek van de Stichting We
tenschappelijk Onderzoek
Verkeersveiligheid SWOV,
die al eerder een toename
van het drankgebruik door
automobilisten vaststelden.
De SWOV constateert nu ln
het tweede van vier dit Jaar
uit te brengen rapporten, dat
de zwaartepunten van het al
coholgebruik vooral liggen
bij mannelijke rijders, men
sen die tussen twee en vier
uur 's nachts achter het stuur
zitten en niet zozeer de hore-
ca-gasten, maar meer nog au
tomobilisten, die ergens op
visite geweest zijn. In de
weekeinden zijn dat vooral
jongeren: dan is 71 procent
van alle wetsovertreder* nog
geen 35 Jaar.
De SWOV heeft in het na-
Jaar van 1970,1971,1973.1974
en 1975 vergelijkbare onder
zoeken gedaan naar de rij- en
drinkgewoonten in ons land.
Daarbij bleek een stijging
van 23 naar 31 procent drank-
gebruikers ln de Jaren 1970
tot 1973. Na de invoering van
de alcoholwet, die het maxi
mum alcoholgehalte in het
bloed op vijf promille vast
stelde, daalde dit tot vijfpro-
cent. Maar naarmate de da
tum van invoering 1 no
vember 1974 verder ver
streek, nam het drinken door
autorijders weer toe. In 1975
bedroeg het 20 procent.
Wie zijn het?
Gemeten naar de vijf promil
le-grens gold een stijging van
1970 tot 1973 van dertien
naar vijftien procent, vervol
gens ln 1974 een daling tot
twee procent en ln 1975 een
nieuwe stijging tot negen
procent.
Wie nu zijn die drinkers? Ten
eerste blijkt het aantal vrou
welijke rijders toegenomen
van negen naar veertien pro
cent, terwijl vrouwen minder
tegen de alcoholpromilles
zondigen, wat dus gunstiger
cijfers in de hand zou moeten
werken. Ten tweede blijkt,
dat het weinig uitmaakt of
men ln een stad of op het
platteland woont, maar dat
het „sociale drinken" vooral
ln het zuiden van Nederland
onder automobilisten nog
een slechte gewoonte ls. Van
alle autorijders komt 24 pro
cent uit de drie zuidelijke
provincies, maar van alle
drinkende automobilisten 28
procent en van allen met een
alcoholpromillage boven de
3,5 wel 36 procent en boven
de één promille zelfs 40
procent.
Café- en restaurantbezoekers
komt men op leder uur van
de nacht ln ongeveer gelijke
mate tegen, maar naarmate
het later op de avond wordt,
vindt men onder de gewone
familie- en kennlssenbezoe-
kers het sobere schonere volk
steeds minder. Uiteindelijk
heeft die groep huiselijke
fuifnummers de overhand
onder de automobilisten-
drinkers: 45 procent komt
van een visite, 30 procent uit
bars en dergelijke, 25 procent
van het werk of een vergade
ring.
Gevaren
De 8WOV, die dit alles met
steekproeven langs de weg
tot ver na middernacht door
heel het land kon vaststellen,
legt geen verband tussen bij
voorbeeld het feit, dat Noord-
Brabant de hoogste ongeval
lenfrequenties van Neder
land heeft en de slechte rij
en drinkgewoonten aldaar.
Toch ls duidelijk, dat de ge
varen door te veel drinken
toenemen. De Nederlandse
wet is op dit punt het
strengst van Europa, doch ln
hoeverre men bewust een
strenge wet aan zijn laars
lapt ls uit dit rapport nog niet
te zien. Wel verwijst de
SWOV naar buitenlandse er
varingen met een alcoholwet.
die uitwijzen dat het effect
van zo'n wet geleidelijk
pleegt af te nemen.
Men kan zich afvragen, ln
hoeverre de tendens zuidelij
ker mag worden doorgetrok
ken: houden de Belgen en de
Fransen, die Nederland met
.drinkgewoonten overtroeven
en die een maximaal alcohol
gehalte van 0,8 promille als
grens stellen, zich meer of
minder aan de regels?
De 8WOV adviseert thans de
overheid over de alcoholwet
en zal voor het einde van dit
Jaar een rapport uitbrengen
over mogelijke maatregelen
en activiteiten ter verminde
ring van het alcohol-euvel. In
dat bestek zou een lnternati-
onale vergelijking een welko
me aanvulling kunnen zijn,
zo blijkt al uit de regionale
verschillen ln Nederland.
het vers gebraden
10 minuten haantje van
Herman Kramer
,,Wat geefrhet als ik tien minuten te
laat op school kom, als ik er toch nog
tien jaar naar toe moet?"
