Ons land is niet van ons maar van onze kinderen Sn Gereformeerde kerk Londen in problemen t Achtduizend mensen voorbijgangers' bij pastoraal overleg Chileense volk komt dichter tot de kerk te staan VANDAAG 11 t De kerk en de toekomst van de Canadese Indianen lï R.k. wordt grootste kerk van Schotland Bos Kalis in project Nigeria Dr. Knoester gaat NPB leiden Monteneros willen met kerk praten DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1977 KERK Trouw/Kwartet door Aldert Schipper Het speciale fonds van het we- reldraadprogramma ter be strijding van rassenwaan heeft zojuist 15.000 dollar (ca. 35.000 gulden) ter beschikking gesteld van de Indiaanse Broeder schap van de Noordwest Ge bieden in Canada. Deze broe derschap is de organisatie van de Dene (het volk), de oor spronkelijke bevolking van het noordwestelijke deel van Canada. Deze bevolking bestaat uit vijfen twintig kleine nederzettingen in de vallei van de Mackenzie Rivier Zij heeft het al de tijd van de dekoloni satie van Canada uitgehouden, maar vreest nu voor haar voortbestaan, omdat de regering van Canada toe stemming heelt gegeven aan een projectontwikkelaar, in het gebied een pijpleiding aan te leggen, die Alaska met de Verenigde Staten ver bindt. Naast de pijp worden wegen, een spoorweg, waterkrachtdammen en een communicatiesysteem voorbe reid. De voorzitter van de Broeder schap. Georges Erasmus, zegt dat het plan het volk en zijn land voor altijd zal vernietigen door het bin nen te leiden in de industriële maat schappij. die beheerd wordt door multinationale ondernemingen, die het land willen ontwikkelen ten voordele van de aandeelhouders. Vrede De oorspronkelijke inwoners van Ca- Dc voorzitter van de Indiaanse Broederschap van de Noordwest Gebieden in Canada: Georges Erasmus. nada hebben eeuwenlang geleefd on der vervolging en culturele overheer sing van de zijde van de kolonisten. Steeds werden stukken land krach tens afgedwongen, onbegrepen of vervalste contracten van de Dene afgetroggeld. De Dene wilden vrede hebben en beschouwden een con tract als een vredesverdrag, maar elke keer bleek dat zij niet vrede kregen, maar dat de handtekening van een stam- of dorpshoofd ge bruikt werd om de Dene verder naar het noorden terug te dringen. Maar Van een onzer verslaggevers LONDEN Het voortbestaan van de Nederlandse gereformeer de kerk van Londen is onzeker geworden. Financiële problemen zijn hiervan de oorzaak. Deputaten voor de geestelijke ver zorging buitenland van de gerefor meerde kerken in Nederland achten het niet langer verantwoord, dat het werk voor negentig procent vanuit Nederland wordt gefinancierd. Sinds 1939 is er in Londen een Neder landse gereformeerde kerk voor de „geestelijke verzorging van ver strooide gereformeerden in Groot- Brittannlë en Ierland" met een eigen predikant. Sinds 1970 is dat ds J. W. Bats. Hij heeft contact met ongeveer zeshonderd adressen. Elke zondag middag wordt er in Londen een kerk dienst gehouden en verder enkele malen per jaar in Huil. Dergelijk pastoraat is er ook in ver schillende andere Europese landen. Vanuit Nederland wordt daar jaar lijks geld voor beschikbaar gesteld. Mede dankzij deze steun werken er in Duitsland vier Nederlandse gere formeerde predikanten, in Frankrijk twee, in Zwitserland (momenteel va cant). Italië en Engeland elk één. Dat geld uit Nederland draagt het karak ter van aanvulling op wat de ver strooide gereformeerden in de desbe treffende landen zelf bijeenbrengen. Maar terwijl ln genoemde landen hel? percentage van de Nederlandse steun 38 bedraagt (in 1976), moet de huishouding van de kerk te Londen voor negentig procent vanuit Neder land worden gedragen. Aanpassing De afstand is voor het geregeld bij wonen van de Nederlandse kerkdien sten toch al een probleem. Het ge volg is dat de diensten doorgaans aleen bezocht worden door enkelen, die in of bij Londen wonen en wat toeristen. Door het teruglopen van het aantal jongeren kan van eigen jeugdwerk nauwelijks meer gespro ken worden. De katechese beperkt zich tot incidentele gevallen. De sa menstelling van de kerkeraad wordt de laatste vijf Jaar gekenmerkt door vele mutaties. Het bleek ter wille van de continuïteit zelfs nodig, een Hage naar. mr J. van Andel. als ouderling aan de Londense kerkeraad toe te voegen. Beraad Na een gesprek tussen deputaten en de kerkeraad is besloten, 26 septem ber ln Londen een samenkomst te beleggen met alle meelevenden en belangstellenden. Dan zal worden besproken, of de gemeente ln haar huidige vorm zal blijven bestaan (in begrepen een predikant met volledi ge dagtaak), maar dan zullen de bij dragen van de leden belangrijk moe ten worden verhoogd. Het alterna tief is voortzetting van het werk op bescheidener wijze, waarbij niet meer een predikant met volledige dagtaak wordt ingezet. Ds Bats heeft inmiddels een beroep naar Hengelo aangenomen. de Dene gingen er van uit dat het land waarop zij woonden, niet van hen was. Het was van hun kinderen en van hun kleinkinderen en zij be zaten het recht dus niet om te ver kopen. In het begin van de vorige eeuw kwamen de Dene in contact met groothandelaren in bont. Dezen stichtten handelsposten langs de ri vier en in hun kielzog kwamen de missionarissen en zendelingen. De Dene werden christelijk. Nu nog is het ene dorp anglicaans en het ande re katholiek naar gelang de missio narissen of zendelingen het recht kregen, de handelaren te volgen in het barre noorden. De Indianen kre gen ziektes van de Europese kolonis ten en hun nederzettingen leden zwaar onder het contact met de blanken. Proces In 1970 werd de Indiaanse Broeder schap van de Noordwest Gebieden opgericht om de aanspraak op een eigen land van de Dene geldend te maken. In de Jaren die volgden groei de er een nieuw zelfbewustzijn onder de Dene en nam de vastbeslotenheid toe, als volk te willen blijven be staan. Maar daarvoor was nodig dat zij de zeggenschap over hun land en hun leven terug zouden veroveren. In 1973, toen de eerste geruchten bekend werden over de grootse plan nen om de vallei van de Mackenzie Rivier te gaan „ontwikkelen" vroe gen de Indianenhoofden aan het ge rechtshof van de Noordwest Gebie den een gebied van 450.000 vierkante mijl voor hen te reserveren. De rech ters namen dit verzoek ernstig en hielden tot ver in het land van de Dene hoorzittingen. Zo vertelde de krasse Julian Yendo, een negentigja rige Inwoner van Fort Wrigley, dat zijn handtekening onder een land- overeenkomst uit 1921 vervalst was. Toen het contract gesloten werd, was hij op reis, kon Yendo bewijzen. Na zijn uitgebreide onderzoek stelde de rechter vast dat de Dene onver vreemdbare rechten op hun gebied hebben omdat zij er sinds mensen heugenis wonen. De leiders van de Dene begrepen echter dat deze rech terlijke uitspraak onvoldoende was en zij wilden dat ook de regering van Canada hun recht zou erkennen. De stamhoofden haalden de bevolking bij elkaar en zo kwam in 1975 een Dene Verklaring tot stand. Een kind van de Dene: het land is van ons en onze kinderen men. Het plan zou acht miljard dol- lar kosten en de grootste privé-on- dememing van de hele Canadese geschiedenis worden. De Dene na men een van Canada's bekendste rechters in de arm. Thomas Berger. Negentien maanden lang reisde hij van nederzetting naar nederzetting en ondervroeg meer dan duizend Dene-mensen in hun eigen taal over de pijpleiding. In mei van dit jaar kwam Berger met zijn 50.000 pagi na's omvattende bewijsmateriaal in het openbaar. Het project had vijf miljoen dollar gekost en kwam tot de onomstotelijke slotsom dat de pijpleiding door het land van de Dene het einde van dit volk zou betekenen. Gearceerd is de pijpleiding, die Shell en andere transnationale ondernemingen van plan zijn te bouwen door het gebied van de Dene in deze nacht ln deze nacht zijt gij gekomen; om uw zware stem, getemperd om mij niet te verschrikken, hing een waas van innigheid; u nam mij mee naar buiten uit de lauwe warmte van het huis onder hoge heldere hemel, daar kwamen uw woorden tot mij ze waren mij niet onbekend maar klonken nieuw en inniger in de wijdheid van de nacht; het was geen nieuwe boodschap die mij werd geopenbaard maar wat u nu al zoveel eeuwen door mensen en tot mensen in liederen en verhalen hebt willen zeggen, het werd mij toegefluisterd als een diep geheim waarvan Ik leven mag dat u een God van mensen bent die met ons meegaat; en de nacht gaf het door aan de dag, toen in het oosten een flauw lichten begon. UTRECHT (ANP) De voorbereiding van het derde landelijk pastoraal overleg (LPO-III) ln de r.k. kerkprovincie is haar laatste fase ingegaan. Volgende maand verschijnt een vervolg- boekje met onder meer een samenvatting van de reacties op „Mijn idee", de eerste gespreksbrochure voor LPO-HI. De kerken Intussen begon het plan voor de pijpleiding concrete vorm aan te ne- Een zware klap voor de multinatio nals, waaronder Esso, Gulf en Shell. De regering noemde het rapport van Berger kinderlijk en separatistisch. De anglicaanse en roomskatholieke kerk steunden echter de Dene. In juni 1975 riep de synode van de anglicaanse kerk op tot een stopzet ting van de „ontwikkeling" van het Noordwest Gebied, ln afwachting van een definitieve regeling van de landrechten van de Dene. Datzelfde jaar gavan de katholieke bisschop pen van Canada een pastorale brief uit, waarin zij de vraag opwierpen wat de kosten zouden zijn van de ontwikkeling van de noordelijke ge bieden voor de daar levende men sen. De twee kerken en de Verenigde Kerk van Canada begonnen in de herfst van dat jaar een project om de Canadezen in de rest van het land steun te vragen voor de problemen van de Dene in het noorden. De andere kerken van Canada voegden zich bij het project, dat sterke de batten heeft losgemaakt over de toekomst van de mensen en de in vloed van de transnationale onder nemingen. Hier gaat het om: 450.000 vierkante mijl noordelijk gebied in Canada GLASGOW In Schotland, het land van John Knox, is het te ver wachten, dat de r.k. kerk over tien jaar de grootste kerk van het land zal zijn, wanneer de huidige tendens aanhoudt. De (presbyteriaanse) kerk van Schotland verloor in 1976 21.369 leden. De r.k. kerk won er duizend en heeft er nu in totaal 814.000, tegen 1.020.403 leden van de kerk van Schotland. Op „Mijn idee", dat is verspreid in een oplage van dertigduizend exem plaren, waren 1.350 reacties binnen gekomen. Geschat wordt, dat acht duizend mensen zich intensief heb ben bezonnen op „samen geloven en samen kerk-zijn", het algemene on derwerp van LPO-III. Het vervolgboekje kan worden ge zien als een oproep tot samen verder zoeken naar een verantwoord pasto raal beleid. Opdat LPO-III een vruchtbare samenspraak tussen de bisschoppen en de geloofsgemeen schap wordt, overwegen sommige diocesane delegaties het uitschrij ven van hoorzittingen. De bisschap pen hebben besloten, maandag 26 september in Breda zich met elkaar in een extra vergadering te bezinnen op de reacties op „Mijn idee". Het resultaat daarvan zullen zij in de cember aan de afgevaardigden naar LPO-III kenbaar maken. Zaterdag 21 januari (wellicht al op de vooravond) zal een LPO-bijeen- komst worden gehouden, als voorlo per op de eigenlijke zittingen. Daar zullen de krachtlijnen van de tweede gespreksronde worden getrokken en de deelonderwerpen voor de ver schillende zittingen van LPO-III worden bepaald. Het streven Is, dat de eerste in april of mei kan plaats vinden. PAPENDRECHT Het Nederlands Raadgevend Ingenieursbureau „Ne- deco" en Bos Kalis Westminster Group hebben opdracht gekregen voor ontwikkeling van de Niger (Ni geria). Dit 50 rqiljoen-project om vat studie, bebakening, beboeiing, verdieping en regulering van een 500 km lang gedeelte van de beneden loop van de Niger, van Lokoja tot aan de zeehavens Warri en Port Har- court, aldus Bos Kalis. Nedeco heeft reeds in de Jaren vijf tig omvangrijke studies van de Ni ger uitgevoerd en is sedertdien ln het stroomgebied van deze grote ri vier werkzaam. Bos Kalis werkt reeds dertig jaar in Nigeria en is betrokken geweest bij de uitvoering van een groot aantal waterbouw kundige werken in dit land. Tijdens een langdurige gedachten- wisseling hebben de bisschoppen in Groningen op hun maandelijkse ver gadering de laatste hand gelegd aan hun antwoorden op de concept-ver klaringen van de interkerkelijke werkgroep „Intercommunie en ambt". Het gaat om de bekende con cept-verklaringen „De viering van de maaltijd des Heren" en „Het kerke lijk ambt in verband met de viering van de maaltijd des Heren". De antwoorden van de bisschoppen zullen worden gezonden aan de werkgroep, aan de ledenkerken van de raad van kerken en aan alle r.k. pastores. Tevens zullen zij op korte termijn worden gepubliceerd in de mededelingenbladen van de bis dommen. ADVERTENTIE Beroepingswerk «n NED. HERV. KERK Je' Beroepen te Puttershoek: D.D. L%, cas te Waardenburg en Neerijnen.fc t Aangenomen: naar Nieuw-Weerdiij n ge: D. Postma te Westerlee. 'e GEREF. KERKEN Aangenomen: naar Hengelo (O): L- W. Bats te Londen. DM GEREF. KERKEN (VRIJG.) frs Beroepen te Gorinchem Langeral^ A. O. Reitsma kand. te Leiden, «j Bedankt: voor Haulerwijk: J. Feijter te Hoogezand-Sappemeer. igt it" Dr R. J. Staverman "ai Bisschop dr R. J. Staverman heel per 1 september op zijn verzoek eel vol ontslag gekregen als pastoor val Varik in de Betuwe. Zijn andeif functies leggen te veel beslag hem, met name zijn werkzaamhi den als vice-voorzitter van de Nedel landse missieraad. Mgr Staverma* (62) keerde in 1970 om gezondheid* redenen terug uit West-Irian, wèty hij veertien jaar bisschop van Ho' landia (thans Djajapura) w<)( geweest. Hervormd Nederland OOST-ÖUITSUIND: LEVEN IN TWEE WERELDEN Verder deze week in HN: Wouter Gortzak over de CPN: Folklore met dodelijke ernst Vredeskrant: Nieuwe beweging tegen kernwapens Prof. Smits: Strijd tegen ontmenselijking Op weg naar een nieuwe economische orde Ik neem vrijblijvend proefabonne ment: 2 maanden H.N. voor 5.- Naam: Straat Plaats: Tel. nr.: Ab. prijs 31,- per halfjaar. Zonder postzegel verzenden aan Ant woordnummer 1776 Den Haag Bellen kan ook: 070-512111 HN Is ook in de losse verkoop verkrijgbaar. Daar zijn overigens wel redenen voor. De situatie is de laatste jaren duidelijk veranderd. Kerkelijk mee levende Nederlandse gezinnen, die naar Engeland verhuizen, passen zich daar sneller aan dan vroeger en dan ln andere landen. Men voelt zich al gauw thuis in een Engelse kerk in zijn woonplaats. Dat bemoeilijkt de daadwerkelijke belangstelling voor de gereformeerde kerk ln Londen. Het zich metterdaad geven aan twee kerkelijke gemeenschappen blijkt meestal niet mogelijk. Onze adressen: AMSTERDAM: Postbus 859 Wibautstraat 131 Tel. 020-913456 Tele* 13006 ROTTERDAM/DORDRECHT Postbus 948 Westblaak 9 Rotterdam Tol. 010-115588 DEN HAAG/LEIDEN: Postbus 101 Parkstraat 22. Den Haag Tel 070-469445 ZWOLLE/GRONINGEN: Postbus 3 Melkmarkt 56 Zwolle Tel 05200-17030 Van een medewerker Het westelijk gedeelte van de enorme stad Santiago ziet er uitgesproken proletarisch uit. De gemeentes Pudahuel, Ren- ca en Quinta Normal worden bewoond door een overwegend percentage arbeidersgezinnen. De straten en wijken vormen er een pijnlijk contrast met de gemeentes Providencla en Las Condes. die ln het hogere stadsgedeelte van de Chileense hoofdstad gelegen zijn en waar de meer welvarende gezinnen wonen. ln het westen van Santiago xlet men vooral ondervoede en slecht geklede kinderen; de kleur die er overheerst ia gri)s en het ruikt er naar armoede. In de hoger gelegen stadsdelen Het men knappe kindertjes, begeleid door goed geklede dames. De win* kels zijn er vol met luxe artikelen en om de brede wegen bewegen zich zacht snorrende auto's voort. Er la een overvloed aan parken en tuinea. Weinig kritiek Monseigneur Enrique Alvear. de k»- Lholieke bisschop van het westelijk stadsdeel heeft zich ontpopt als een van de verstandigste herders ln de Chileense kerk. Hij staat altijd klaar voor de armen en trekt zich daarbij weinig aan van de kritiek van de zijde van de militaire dictatuur, die soms de vorm van fysiek geweld aan neemt. Alvear Is een directe mede werker van kardinaal Raul Sila Hen- riquez en hij Is er verantwoordelijk voor dat de band tussen het volk en de kerk hersteld is, een van de meest opvallende verschijnselen in het he dendaagse Chili. Monseigneur Alvear zond onlangs een brief aan de christen gemeen schappen ln zijn diocees ter gelegen heid van de arrestatie en de marte ling door de geheime staatspolitie DINA, waar een van de leden van die gemeenschappen het slachtoffer van was geworden. Leed In zijn brief zet de bisschop uiteen dat in de maand mei groot leed geko men Is over zijn broeders van de Onze Lieve Vrouwe parochie in de gemeente Maipu. Hij roept de belangrijkste feiten uit de herinne ring terug: „Een lid van deze christe lijke gemeenschap, William Zuletta Mora, werd gearresteerd en op het hoofd geslagen. Hij werd met elektri sche schokken gemarteld en in de maag geschopt. De volgend dag werd hij meer dood dan levend weer naar huis gebracht. Twee dagen la ger stopte een auto voor het huis. Er kwam een man uit die zich uitgaf voor de arts van de fabriek waar Zuleta werkte. Hij werd bij de dood zieke man toegelaten en onderzocht hem. Hij zei toen dat hij Zuleta naar het ziekenhuis zou laten brengen in de ambulance. De schoonzuster van Zuleta stond er op ln de ambulance mee te rijden. Toen het gezelschap een eind gereden had, stopte de am bulance. zogenaamd wegens pech. Toen de schoonzuster was uitge stapt, gaf de chauffeur echter vol gas. Zuleta bleef veertien dagen on vindbaar totdat de regering erkende dat hij gevangen zat in een van de concentratiekampen, die in de stad bestaan. Opschudding Het ongeluk dat Zuleta was overko men, veroorzaakte grote opschud ding onder de gemeenschap waar hij toe behoorde. Enkelen meenden een definitieve punt te moeten zetten achter de activiteiten van de chris telijke gemeenschap. Men Is samen gekomen om te bidden en de men sen ervoeren toen de kracht van de Heer en besloten: Laten we door gaan! De broeders van de andere gemeen schappen hadden gehoord wat er gebeurd was en lieten hun verbon denheid tegenover de mensen van de Onze Lieve Vrouwe parochie blijken. Volgens bisschop Alvaer vinden der gelijke gebeurtenissen ook in ande re buurten van Santiago plaats. Veel mensen worden gemarteld en daar na naar huis gezonden omdat ande re mensen door hen te zien schrik ken en onder de indruk komen. Aan het eind van zijn korte uiteen zetting van de feiten wijst bisschop Alvear op de geschiedenis van Kain en Abel. Hij zegt: „Het is niet vol doende, als we Kain herkennen als iemand van degenen die verant woordelijk zijn voor de ellende waar wij in verkeren. Wij moeten onszelf ook afvragen in hoeverre Kain in ons hart leeft. De bisschop herinnert aan de belofte van Christus, met de zijnen te zijn tot het eind der tijden. „Hij is onze hoop en onze sterkte", vooral als we staan tegenover ver volging en marteling. Van een onzer verslaggevers m UTRECHT Dr. J. Knoester fle Waddinxveen is voorgedragen voorzitter van het nieuwe hoofda*11 stuur van de Nederlandse protest, tenbond. Mr. S. Gratama te Biltl ven en de heer W. A. Bruggink f Zelhem zijn kandidaten voor respej tievelijk secretaris en penningmeej ter. Onder de verdere kandidate voor het hoofdbestuur is onder me! ds. B. van Ginkel te Amsterdam.^ Op 19 november zal de NPB in eP® algemene vergadering een nieir^ hoofdbestuur kiezen, dat in plaats komt van het „crisis-manajL ment", dat de leiding van de NK sinds maart 1975 heeft waargen men. De heren Gratama en BnfJJ gink zijn daarin nu al secretaris u' penningmeester. De heer Knoester was in 1975 „f<Lx mateur" van dit crisis-managemer en voorzitter van de tijdelijk ing— stelde adviesraad. De huidige voo«i zitter, mevrouw E. M. de Brujl Sepmeijer, wordt voorzitter van J stichting vormingscentrum Ve woude te Lage Vuursche. ÜG E8t II ti Verbondenheid De bisschop vraagt alle christelijke gemeenschappen hun verbonden heid te betuigen met hen die iets dergelijks overkomt en hun broeder lijke ondersteuning aan te bieden. Hij roept de slachtoffers van de DINA op, zich niet door de haat te laten overmeesteren. „De vergiffe nis van Christus is er om het ver steende hart te veranderen, van de genen die hem uitdagen. Hij min acht niet, hij beledigt nietr en ruimt hen die zich tot zijn vijanden heb- bén gemaakt niet uit de weg. Chris tus is opgestaan om ons zijn over winning bekend te maken op de haat, de leugen, de ongerechtigheid en elke vorm van zonde. Zijn over winning is niet voor nu meteen. Zijn dood en zijn opstanding vormen het vertrekpunt van zijn grote werk dat bestaat uit het veranderen van de wereld van binnenuit." De christenen van de verschillende gemeenschappen in het westen van Santiago hebben deze brief van hun herder ontvangen en herinnerden zich toen de brieven die de eerste apostelen aan hun getrouwen zon den om hen moed in te spreken temidden van de haat en de vervol gingen door de Romeinen. »tt BUENOS AIRES Een oproep f vrede van de Argentijnse bisschip pen heeft weerklank gevonden jgn de guerrillabeweging van de Mon^, neros, die mondeling of schrifteli met de bisschoppen in dialoog fcni komen. De guerrillabeweging zft dat er pas vrede in Argentinië komen, wanneer de kleine mino held, die haar bevoorrechte pos*h met wreed geweld verdedigt, uitfer schakeld is. De Monteneros-beweging meent er alleen de weg van geweld r openstaat, nu de vreedzame w door de politiek van de heerser klasse is versperd. De beweg) L vindt dat de oproep van de t I Schoppen tot vrede hen verpüchl strijden tegen de bestaande eco: I mische en politieke orde. Ook kerk wordt door de onderdrukkl I getroffen, zeggen de Montenei onder wie talrijke christenen zijl CONFERENTIES k, Hv Drugverslaving, weekend ICf^ jeugdcontact. 10-12 september Luttelgeest m.m.v ds Jürg. Opgkc. ICCC. postbus 80. De Bilt. 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 2