Nadere uitwerking
irincipe-akkoord
ijkt nog moeilijk
Feodale resten in Gelderse Achterhoek
Schip zinkt: vier
opvarenden vermist
D
r
Eerste hond met bril
Trein sleurt auto over
drie kilometer mee
jlaoedi-Arabië geeft 2,5 miljard
Plan voor koffiefonds
in verregaand stadium
^rHxio^zliêk?meantleóm^ Gemeente werkt met mee aan verspreiden werkstuk
bortus volgende formatie-probleem
Jongeman komt om
Vakantieganger
verdrinkt in Maas
Slachtoffers van
weekendverkeer
Huis politieman
werd beschoten
Demonstratie tegen
reactor in Kalkar
Prijsstabilisatie op wereldmarkt
V
a
General Electric
Plastics op matje
AANDAG 8 AUGUSTUS 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
in onze parlementsredactie
!N HAAO Kabinetsformateur Den Uyl zet vandaag met de
ictieleiders van PvdA, CDA en D'66 en hun sociaal-economi-
1e specialisten de besprekingen over het sociaal-economische
leid voort nadat vrijdag al over de hoofdlijnen.van dat beleid
incipe-akkoorden waren bereikt. Den Uyl zal die akkoorden
ndaag op sommige punten nog nader formuleren.
is Uk
Igs
jdag bleken PvdA en D'66 het
iert Van Agt (CDA) eens dat de voor
enkoihende jaren door Den Uyl nog
irziene belastingstijging van 1
jard gulden voor een groot deel
tl iterwege kan blijven. Ze hebben
(dag echter niet een bepaald be-
voor de minder grote belas-
itijging afgesproken. Dat zal het
iwe kabinet moeten doen, zo mo
lk eind augustus al bij de afron-
van de begroting van 1978. Uit-
jgspunt voor de verlichting in de
fcistingen en de druk van de socia-
remies zal de handhaving van de
fpkracht voor de laagst betaalden
n 1. Die koopkracht dreigt een beet-
h de knel te komen door Den Uyls
enfcangspunt voor de komende twee
r namelijk geen werkelijke stij-
g van de inkomens.
n
lis bekend eist het CDA bezuini-
gsplannen voor het geval dat die
jk.üjn voor de inkomens mislukt,
n JA en D'66 zijn er vrijdag mee
loord gegaan dat het nieuwe ka-
et et voor enkele miljarden (het be-
g is niet precies aangegeven) be-
jiigingsplannen voorbereidt. De
JA heeft daar tegenover geëist
le er ook plannen door het kabinet
anrden voorbereid om via de over-
d nieuwe arbeidsplaatsen te
Har-
minister Van Agt trek heeft
den een ijsje, gaat hij vaak naar
cht^ns, de ijscoman, die al jaar
°^e,dag op het Haagse Binnenhof
dei
ld»
scheppen indien blijkt dat het parti
culiere bedrijfsleven dat onvoldoen
de doet, ondanks de vergrote win
sten. Het akkoord over beide plan
nen „voor het geval dat", is nage
noeg rond.
De vandaag verder te bespreken on
derwerpen betreffen met name uit
werkingen van het beginsel dat de
overheid meer greep op het econo
misch gebeuren moet krijgen, de
zogenaamde economische struc
tuurpolitiek. Voorts is nog aan de
orde de invoering waardoor h it ver
schil van fondspatiënten en particu
lieren komt te vervallen.
Abortus
Na het sociaal-economische pakket
komt direct het abortusprobleem,
ook niet het geringste in deze kabi
netsformatie, aan de orde. De PvdA
wil een procedure-afspraak waar
door vast komt te staan dat het
nieuwe kabinet, en met name de
minister van justitie daarin een door
het parlement aanvaard abortus
wetsontwerp ook kracht van wet zal
geven. PvdA wil die procedure-af
spraak, er vanuit gaande dat er met
het CDA toch geen inhoudelijke
overeenstemming over een nieuwe
abortuswet te bereiken is. Het CDA
voelt niet zo veel voor zo'n procedu
re-afspraak omdat de PvdA met de
hulp van de VVD dan een abortusre
geling kan ontwerpen die strijdig is
met de CD A-inzichten. Vanuit de
CDA-programmacommissie is de
suggestie gekomen om alvorens aan
nieuwe wetgeving te beginnen eerst
de uitspraken van de Hoge Raad in
een aantal lopende abortuszaken af
te wachten en die dan als richtlijn te
gebruiken. Het is echter onbekend
in hoeverre de CDA-fractieleider
Van Agt een juridisch deskundige
bij uitstek het hiermee eens is.
De CDA-vooizitter Steenkamp zei
dit weekend voor de TROS-radio:
„Ik zou niet weten hoe we uit het
abortusprobleem zouden moeten
komen met een oplossing die zowel
voor het CDA als voor de PvdA
aanvaardbaar is." Steenkamp zag
de abortusproblematiek als een mo
gelijk breekpunt in de formatie. Hij
toonde zich overigens „ook niet he
lemaal tevreden" over de afspraken
die in de formatie over de sociaal-
economische problematiek ge
maakt zijn.
Van een verslaggever
ROTTERDAM De zesjarige grijze poedel Cherie van de
familie W. Disse, heeft sedert kort een bril. De hond was erg
verziend, met alle gevolgen van dien. Het beest hapte naast
zijn etensbak, viel van de trap en had de neiging zijn tanden
te zetten in het eerste het beste „ding" dat hij niet direct
onderscheiden kon. Aangezien dat ook wel eens een mense
lijk been was, begon de situatie wat moeilijk te worden.
Het Kamerlid mevrouw Hannie van Leeuwen is dit weekeinde in Noordeloos uitgekomen in de
„Nederlandse kampioenschappen kuiltje knikkeren". Geconcentreerd doet ze hier een „uppie".
Cherie heeft al vanaf de prilste
levensjaren last van een oogafwij
king, maar tot voor kort was daar
mee te leven. De laatste tijd ech
ter kreeg Cherie meer last en be
gon de handicap ook voortdurend
gevolgen te hebben.
Mevrouw Disse is op het idee van
een bril gekomen na het zien van
een televisie-uitzending. Dat pro
gramma ging over honden in Pa
rijs, die altijd al wat modegevoeli-
ger zijn geweest.
Mevrouw Disse stapte naar de
dierenarts A. W. Kramer, die van
meet af enthousiast was. Hij wil
de graag meewerken en stapte
met Cherie naar 'n opticien, ten
einde de mogelijkheden te bekij
ken. In gezamenlijk overleg ont
wikkelden de beide heren een me
thode om de ogen van de poedel
door te meten. Dat gebeurde met
behulp van lichtstralen. De beide
heren ontdekten dat Cheries lin
keroog een afwijking had van
plus 1,25 en het rechteroog van
plus 0,75. Toen wist men genoeg.
De opticien vervaardigde een pas
sende bril met glazen van kunst
stof. Een riempje er aan en Cherie
was klaar. Hij was op dat moment
de eerste Nederlandse hond met
briL Hij gedraagt zich sedertdien
ook als een hond met normale
ogen, zo zegt mevrouw Disse.
Ze heeft de bril intussen betrek
kelijk goedkoop gehad. De hele
operatie kwam op 202,20, zijnde
de kosten van de speciaal ontwor
pen bril. De dierenarts en de opti
cien vonden het zo leuk aan deze
primeur mee te werken dat ze
geen rekening stuurden voor het
overige werk.
ADVERTENTIE
Van een verslaggever
UTRECHT - Tot diep in de nacht
van vrijdag op zaterdag is de NS
bezig geweest de ravage op te rui
men die was ontstaan,- toen vrijdag
avond laat een auto tegen een goe
derentrein botste. Dat gebeurde op
de met automatische knipperlich
ten beveiligde overweg in Koeken-
gen. De 24-jarige G. Meijer uit Uit
hoorn botste met zijn wagen tegen
de trein, en kwam om het leven.
Naar later bleek was een deel van de
trein al gepasseerd. De auto kwam
tegen de zesde wagon terecht. Daar
om staat de politie nog voor een
raadsel over de juiste toedracht. Bo
vendien heeft de machinist van de
trein het ongeluk niet gemerkt. Het
wrak van de wagen werd over een
afstand van drie kilometer meege
sleurd, tot het station Breukelen.
Over die afstand is veel schade aan
gericht aan de elektrische installatie
voor seinen en wissels. Daardoor
wérd het treinverkeer tussen
Utrecht en Breukelen onmogelijk,
LUIK Uit de Maas in Wezet is
zaterdag het stoffelijk overschot ge
borgen van een Nederlandse toerist.
Het slachtoffer is J. R. uit Valken
burg.
Vervolg van pagina 1
P^iedi-Arabië is .met 2,5 miljard dol-
"®(ca. 6 miljard) veruit de groot-
contribuant, onder de olielanden
eke^oen dodar- Andere contribuan-
7ii ziJn Venezuela, Qatar, de Vere
ntte Arabische Emiraten. Koeweit
Nigeria, waarvan de laatste twee
len nog geen bedragen hebben
joemd. Bij de industrielanden
jben de Verenigde Staten het
1 door Iran met ongeveer 800
jjJtste bedrag toegezegd, nl. 1,7
•nefS dollar 4,3 miljard). Naast
^JSerland zijn nog gelden beschik-
dr Sesteld door West Duitsland,
Rupië. Canada en Japan, Grote af-
tuigen in Parijs waren Engeland,
nIrrl 11, an Ttalia lan/lan rlla 7olfc
ikrijk en Italië, landen die zelfs
le nu tweemaal gehouden econo-
:he topconferentie mee mochten
Deze drie hebben echter zelf
7.ahftige moeilijkheden met hun be-
ngsbalans en verkeren daarom
in een positie van een extra
,x „Jrage aan het IMF te kunnen
satie) jaarlijks een contributie en
dat zelfde land is dan gerechtigd een
tweemaal zo groot bedrag bij het
IMF op te nemen.
Door de dratische gestegen olieprij
zen werd de betalingsbalans van
sommige landen evenwel zo slecht,
dat de oude faciliteiten te weinig
zoden aan de dijk zetten. Door het
Witteveen-fonds hoopt het IMF nu
meer te kunnen doen. De veertien
landen hebben het geld toegezegd in
de vorm van leningen waarvoor zij
voorlopig 7 procent rente krijgen.
Dollar
De Amerikaanse minister van finan
ciën Blumenthal en zijn Westduitse
collega Apel, beiden in Parijs aan
wezig, hebben van de gelegenheid
gebruik gemaakt de zwakke positie
van de dollar te bespreken. Ze zei
den echter vertrouwen te hebben in
de kracht van de dollar en de Ameri
kaanse economie. Apel zag geen
noodzaak voor een waardeverande-
IMF-topman prof. H. J. Witte-
veen
ring van een aantal munteenheden
als gevolg van de sterkte van de
Duitse markt.
hetgeen vrijdagavond aanleiding
gaf tot veel moeilijkheden. Veel rei
zigers die in Amsterdam het voet
baltoernooi Amsterdam 702 hadden
bijgewoond, strandden in Breukelen
en moesten verder worden vervoerd.
WEDDE De 19-jarige J. G. Zomer
uit Oude Pekela is gistermorgen in
Wedde (Gr.) verongelukt. De jongen
botste tegen een boom en kwam
daarna in een sloot terecht. Enige
tijd later werd hij door een voorbij
ganger gevonden. Hij was toen al
overleden.
ST. OEDENRODE Een slip met
de auto heeft zaterdagavond het le
ven gekost van de 46-jarige me
vrouw H. van de Kerkhof Van Stip
hout uit Helmond. De door haar
man bestuurde wagen sloeg enkele
keren over de kop. De heer Van de
Kerkhof moest zwaar gewond in een
ziekenhuis worden opgenomen.
OMMEN Doordat hij de macht
over zijn stuur verloor is de 17-jarige
J. Bolks uit Ommen (Ov.) van de
weg afgeraakt en tegen een boom
geslagen. De jongeman, die in een
auto reed, zou volgens de politie te
hard hebben gereden.
MIDDELBEERS De 30-jarige Leo
Wouters uit Middelbeers is met zijn
motor tegen een boom gereden en
om het leven gekomen. De oorzaak
van het ongeluk is niet bekend.
GENNEP Onbekenden hebben
vier schoten hagel afgevuurd op het
huis van de groepscommandant van
de rijkspoltie in het Limburgse Gen
nep. De grote ruit van de woonka
mer werd vernield. Ook het interieur
liep schade op. Overigens was nie
mand in de woning aanwezig toen
de schoten vielen.
ARNHEM Op zaterdag 24 septem
ber wordt in het Duitse plaatsje Kal
kar, waar een snelle kweekreactor in
aanbouw is een internationale de
monstratie gehouden. Eind septem
ber 1974 werd in Kalkar een demon
stratieve manifestatie gehouden,
waaraan ongeveer tienduizend voor
namelijk Nederlandse demonstran
ten deelnamen.
Via een
Amru Privé RekeninU'
kun je de rekening"
van jetuin-
manuetelen.
(Zet 'n boom op bij de Amro, dus.)
Van onze redactie economie
BOGOTA Vijf Latijns-Amerikaanse landen zijn het tijdens
een bijeenkomst in de Boliviaanse hoofdstad Bogota eens gewor
den over een fonds dat moet bijdragen aan de stabilisatie van de
wereldkoffieprijzen.
-1- v v.. V
1 v f
-
Een archieffoto van de Telana
ROTTERDAM (ANP) - Een grote
zoekactie naar vier vermiste opva
renden van het Nederlandse vracht
schip Telana, dat vrijdagmiddag is
gezonken, had gisteravond nog geen
resultaat opgeleverd. Het schip, ge
bouwd in 1967 en eigendom van de
Verenigde Scheepvaartbedrijven
(VSB) in Rotterdam, maakte plotse
ling slagzij, vermoedelij doordat de
lading is losgeraakt en gaan schui
ven. De Telana was op weg van Li
verpool naar Lissabon met een la
ding spoorrails. Het schip zonk vijf
tig mijl ten zuiden van de Scilly-
eilanden, tussen Frankrijk en Enge
land.
Acht van de twaalf opvarenden wer
den opgepikt door Russische sche
pen, die ze naar de Franse haven
Brest brachten. Ze hadden toen tien
uur in het water gelegen. Twee van
hen liggen gewond in een ziekenhuis.
Onder de geredden bevond zich de
kapitein, die pas na aankomst in
Brest de VSB telefonisch over de
ramp kon inlichten.
De vermisten zijn de 34-jarige eerste
machinist L. R. van Hilst uit Eindho
ven, de 31-jarlge echtgenote van de
tweede stuurman, mevrouw B. G. Jol
uit Capeile aan de IJssel, de 39-jarige
matroos C. F. Lopez en de 54-jarige
kok Gomez Fereira, beiden afkom
stig uit Portugal.
Gisteravond zijn de verbijsterde
overlevenden op Schiphol aangeko
men. Twee van hen moesten wegens
opgelopen verwondingen in het zie
kenhuis worden opgenomen. Op de
luchthaven stond een invalidewa
gentje gereed voor de meest versla
gen man, de eerste stuurman Jol,
wiens vrouw bij de vermisten is. Zij
kon niet zwemmen en daarom moet
worden aangenomen dat ze is ver
dronken. Haar negenjarig zoontje
wist zich, samen met zijn vader, de
kapitein en vijf andere opvarenden
te redden.
nTjitergrond
de 6ewone IMF-spelregels
eëre!
eërei weini8 kon worden gedaan
landen met economische ont-
^htingsverschijnselen. Volgens
.bepaalde verdeelsleutel geeft ie-
„lid van het IMF (meer dan hon-
of
en r
ie Z.UU *a" uau tiuu-
ri landen zijn lid van deze organi-
ADVERTENTIE
door Jac. Lelsz
HUMMELO/KEPPEL De Gelderse Achterhoek is rijk gezegend met kastelen.
Ook de gemeente Hummelo en Keppel bezit er enkele. Namen die er nauw mee
verbonden waren of zijn: de Van Palandts, de Van Heeckerens, de Van
Rechteren Limpurgs. Landgoederen betekenen voor de streek een stuk schoon
heid en karakter, maar ze hebben ook te maken met feodalisme, horigheid. Drie
Utrechtse antropologie-studenten hebben aan Hummelo en Keppel een kandi-
daatsonderzoek gewijd.
afgobin0 Pnve Reken
'Ooplkun je de- verzetering-
wh'Voor een verre
[ewelf^S
van
26.0»
an d
-talen.
2 I 0, naar dc Amro, Jus.)
Zij concluderen dat de in
vloed van de landheren ook
in deze tijd niet te verwaarlo
zen is.
Volgens de studenten (F.
Blankenberg, S. Custers en J.
van Donselaar), die hun stu
die de titel „Feodale Finale"
meegaven, is de sfeer in
Hummelo en Keppel er nog
een van gehoorzaamheid en
onderdanigheid. Het verle
den trok diepe sporen. „Je
hoeft maar een half uur bij
iemand te zijn of er wordt al
over de graaf gesproken."
Nog Is de grond in deze ge
meente voor een groot deel in
handen van de adel.
De gemeente heeft bij nader
inzien geweigerd mede te
werken aan verspreiding van
het door de studenten uitge
geven rapport. Aanvankelijk
werden honderd exemplaren
verkocht, die op het gemeen
tehuis voor de prijs van viji'
gulden per stuk beschikbaar
waren voor eventuele be
langstellenden. Het gemeen
tebestuur besloot er op terug
te komen nadat bleek „dat
een aantal mensen zich op de
tenen getrapt voelde". Vol
gens gemeentesecretaris D.
A. Huntelaar heeft men zich
toen afgevraagd of men er
wel goed aan deed bij te dra
gen tot de verspreiding. Het
betreft in de eerste plaats
geen studie waarvoor de ge
meente opdracht gaf of ver
antwoordelijk zou zijn. De
wetenschappelijke betekenis
ervan moet niet te veel ac
cent krijgen en gemeentese
cretaris Huntelaar vroeg zich
persoonlijk af of een derge
lijk werkstuk zich eigenlijk
wel voor publikatie leent.
Sluimerend
Naar de mening van de drie
anthropologie-studenten, die
met 70 mensen van allerhan
de schakering hebben ge
sproken, is de invloed van de
landheren niet alleen op de
boeren en op de kerk, maar
ook op de industrie en op de
gemeente groot geweest. Wat
dat laatste betreft consta
teerden ze „resten van het
verschijnsel dat het volk lan
ge tijd buiten het bestuur ge
houden is". Er is nog veel
terughoudendheid om van de
gemeenteraad een politieke
arena te maken. Burgemees
ter G. W. Baris citerend,
wordt gezegd dat er nog spra
ke is van „sluimerende effec
ten van het feodalisme".
Laatstgenoemde moet ook
opgemerkt hebben dat de
Achterhoeker niet gauw op
de barricade staat.
De adellijke heren en dames
wordeh niet over één kam
geschoren: de één was anders
dan de ander. Er leefden
landheren die niet in het
minst bereid bleken zich zelf
te relativeren. Kermissen wa
ren een eerbetoon aan de
grondeigenaren. Volgens een
informant was er een graaf
die de viering van de verjaar
dag van de koningin als con
currentie beschouwde.
Zondags bleef ieder in de
kerk tot de gravin buiten
was. Een gravin stelde eens
de voorwaarde dat Iemand
chauffeur bij haar kon wor
den mits hij niet zou trou
wen. De gravin liet haar per
soneel elke dag na het ontbijt
opdraven om opdrachten in
ontvangst te nemen. „Men
stond dan in een rijtje achter
elkaar, met de handen op de
rug, de orders aan te horen".
Solidair
Het pachtcontract was een
willekeurige zaak. „Als Je van
de gravin een stuk land kreeg
aangeboden dat net van je
buurman afgenomen was,
durfde je het niet te weige
ren. Je wilde haar niet voor
het hoofd stoten. De angst
voor de gravin was groter dan
de solidariteit met de gedu
peerde buurman. Je was ei
genlijk solidair met elkaar in
de angst. Daarom konden de
boeren zich in die tijd zo
moeilijk organiseren". Na de
inwerkingtreding van de
Pachtwet (1958) werd de posi
tie van de pachter aanzien
lijk beter, maar het is geble
ken dat de verpachter soms
in belangrijke mate invloed
uitoefent op de bedrijfsvoe
ring.
In het 87 pagina's tellende
rapport van de studenten
wordt aan het slot gezegd dat
zij de indruk hebben gekre
gen dat het aantal mensen in
Hummelo en Keppel van me
ning is dat de landheren geen
enkele Invloed meer hebben,
terwijl anderen Juist van oor
deel zijn dat die invloed nog
bijzonder groot is. „Wij con
stateerden vaak een zekere
tweeslachtingheid in de ver
halen; enerzijds wees men op
de onrechtvaardigheden, an
derzijds gaf men blijk van
respect voor de landheren.
Een houding waarin scherpe
kritiek en goedpraten werden
gecombineerd."
De vijf landen Colombia, Costa
Rica, Mexico, Venezuela en Panama
zullen hun plan naar voren brengen
op een conferentie van koffie produ
cerende en consumerende landen,
over een paar weken in Nairobi. Het
fonds moet dienen om te voorkomen
dat de koffieprijs boven bepaalde
maximum- en zekere minimumprij
zen komt. Als absolute minimum
prijs wordt genoemd 2 dollar 4,90).
De laatste weken bewogen de koffie-
noteringen zich tussen 1,80 en 2,16
dollar per pound (453 gram).
Naar verluidt zou Venezuela al heb
ben toegezegd een bedrag in het
fonds te storten. De bedoeling is dan
dat koffie producerende landen met
geld uit het fonds koffie aankopen
op de wereldmarkt wanneer de note
ring onder de afgesproken mini
mumgrens dreigt te komen.
Brazilië, de grootste koffieproducent
ter wereld, was niet bij de besprekin
gen in Bogota aanwezig maar ook dit
land voert een politiek van mini
mumprijzen. Zeker is dat geen van
de producenten terug wil tot een
prijsniveau van voor 1975 toen als
gevolg van de vorst in Brazilië de
prijs tot ongekende hoogte ging
stijgen.
In feite voert Brazilië al in zijn eentje
een soort stabilisatiepolitiek. Het
land legt de export aan banden om
de notering niet te laten kelderen.
Anderzijds wordt hierdoor een voor
raad aangelegd die kan worden ver
kocht als vorst opnieuw schade aan
de oogst zou berokkenen.
Van onze correspondent
BERGEN OP ZOOM De raads
fracties van Bergen op Zoom heb
ben aan B en W gevraagd de directie
van General Electric Plastics uit te
nodigen om bij de raadsvergadering
van deze maand aanwezig te zijn. Er
zullen dan aan de directie vragen
gesteld worden over de recente „ver
dwijning" van 600 ton benzeen en
400 ton methyleen chloride. De uit
nodiging wordt deze week verzon
den wanneer het college van B en W
er goedkeuring aan heeft gegeven.
Loco-burgemeester Van Heijst is er
zich van bewust dat er pijnlijke vra
gen te beantwoorden zullen zijn.
„Het bedrijf zal echter een stuk ver
trouwen terug krijgen door gehoor
te geven aan de uitnodiging," aldus
de heer Van Heijst. Er is in het
seniorenconvent ook gesproken
over de eventuele uitbreiding van
het bedrijf. De fractie-voorzitters
vonden unaniem dat het goed zou
zijn voor de realisering van de nieu
we plannen als de directie een af
vaardiging naar de raadsvergade
ring zou sturen. De betreffende ver
gadering wordt eind augustus ge
houden.
WINTERSWIJK Aannemer B. H.
Wiggers (37) uit Winterswijk is vrij
dagavond om het leven gekomen
doordat hij bij het schoonmaken
van een betonmolen met zijn hoofd
in de machine bekneld raakte.
„De muziekleraar was ziek en daar
om heb ik i>u maar mijn eigen mu-
ziekuurtje gevuld."