TROS tegen óntkoppeling
China en Apeldoorn
Film over paniek
door uitzending
van hoorspel
Ombudsman krijgt
subsidie als
VARA meewerkt
Kareltje Knetter en de toverbubbei
Arnhemse schooi voor de RONO
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1977
T V-COMMENTAAR
De keuze ls moeilijk vanavond. Op
het tweede net weer een uitzending
over de acrobatiek in de
volksrepubliek China. Eerder zag ik
er al twee voorstellingen van en het
was werkelijk verbluffend, wat de
acrobatengroep „Tientsin"
vertoonde aan elegante
lichtvoetigheid en balanceerkunst.
Fijnzinnig en perfect dat zijn een
paar woorden die Je er gerust bij
kunt zetten De NCRV die het
uitzendt, verdient beslist een dikke
pluim. Wat die Chinezen ons laten
zien, is volslagen nieuw voor ons
land.
Trouwens, je verbaast Je over zoveel
dingen in die volksrepubliek. Maar
Je moet oppassen om er iets goeds
van te zeggen, want het is daar een
communistische geordende
samenic lng. Als Je daar iets
waarneemt wat mooi is. ben Je al
gauw een verdacht persoon.
Gelukkig trekt de NCRV zich daar
RADIO EN TELEVISIE
3 door Ton Hydra
niet veel van aan en daarom kunnen
we kijken naar die virtuose
acrobatiek. Ik hoop, dat ze
doorgaan met hun belangstelling
voor China want er ls ln dat land nog
zoveel meer te zien. Ik merkte dat
onlangs van Chinese vrienden, die
een avondje kwamen praten. Ze
waren net terug van een uitvoerige
reis door de volksrepubliek en ze
lieten ons dia's zien van alles wat
daar aan de hand is. Niet alleen op
cultureel gebied, maar ook sociaal
en economisch. Geboeid hebben we
ernaar gekeken.
Intussen zit de VARA vanavond in
Winterswijk met een gevarieerd
programma waarin veel informatie
plus muziek uit de streek wordt
gegeven. Ook dat lijkt me erg
aantrekkelijk, maar ln denk dat ik
toch maar kies voor de Chinese
acrobaten. Olsteren werd ik door de
N OS-radio nog anderhalf uur
beziggehouden met soortgelijke
informatie vanuit Apeldoorn,
waarbij niet duidelijk werd ok Je dat
een stad of een dorp moet noemen.
In Apeldoorn ls, zo bleek, precies
hetzelfde aan de hand als overal ln
Nederland. Hoe hou Je het water
schoon en er zijn ln die plaatsen
nogal wat beken. Wat doe je tegen
de werkeloosheid en wat doe je voor
werkverruiming. Hoe maak Je de
oude binnenstad leefbaar. Kantoren
eruit en hulzen er in? Welke
historische gebouwen ben Je aan het
restaureren? Ook dit: wat doe Je
voor de recreatie. Tot mijn vreugde
vernam ik, dat ze daar in Gelderland
bezig zijn alle campings aan te
sluiten op plaatselijke riolen zodat
mensen fatsoenlijk van de wc
gebruik kunnen maken.
Ik ben erg gesteld op gewestelijke
programma's, want Ik ben van
mening dat Je goed op de hoogte
moet zijn van wat er zich ln Je eigen
land afspeelt, voor Je drukte kunt
maken over wat er allemaal mis is ln
de wereld. In het bosrijke
Qelderland zijn, zoals ledereen weet,
nogal wat instellingen voor mensen
die op een of andere wijze
gehandicapt zijn. Hoe gaat het
daarmee? Maar nee hoor, niets
daarover in het NOS-programma
vanuit Apeldoorn, dat anderhalf uur
duurde. Wel veel gepraat over
schoner water en lk vind dat van het
grootste belang. Veel gepraat ook
over mooier bos, over waterplassen
en zelfs over het kanaal van
Apeldoorn naar Dieren, dat
landschappelijk bezien van grote
waarde is.
Maar waar bleven de mensen?
Jac. B. Looyen
Van onze radio- en tv-redactle
HILVERSUM Het TROS-bestuur
vindt dat de ontkoppeling van het
abonnement op een omroepblad en
het lidmaatschap van een omroep
zoals minister Van Doorn heeft voor
gesteld. niet tot een eerlijker verde
ling leidt van de totale zendtijd, er
van uitgaande dat de zendtijd op dit
moment wel eerlijk is verdeeld.
Het TROS-bestuur heeft dit laten
weten ln een brief aan de vaste
Tweede-Kamercommissie voor
CRM. Het bestuur vindt dat de mi
nister niet duidelijk maakt welk
praktisch nut het door hem voorge
stelde ontkoppelingssysteem heeft
De mening van de minister dat 45j
procent van da abonnees op pro-'
gTammabiaden geen lid van de be
treffende omroep wil zijn, wordt een
vrijblijvende constatering genoemd.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM - De avond en de
nacht van 31 oktober 1938 hebben
veel Amerikanen in paniek gebracht
door de radioberichtgeving dat
marsmannen in New Jersey waren
geland. De realistische berichtge
ving, tussen dansmuziek door. deed
veel mensen vergeten dat er slechts
sprake was van een hoorspel, dat de
Jonge Orson Welles regisseerde naar
bet boek „War of the worlds" van H.
O. Wells.
Welles had zijn werk zo goed ge
daan. dat mensen de straat op
vluchtten omdat ze dachten dat het
met hen zou zijn afgelopen. De zaak
heeft zoveel Indruk gemaakt, dat nu
nog wordt gesproken over die be
paalde radiouitzending, waarmee de
toen onbekende Orson Welles naam
^peft gemaakt
Deze geschiedenis is aanleiding ge
weest voor het maken van een Ame
rikaanse televisiefilm, getiteld „De
pacht die Amerika in paniek
ffracht", waarin zo suggestief moge
lijk de situatie van toen wordt her
haald. Paul Shenar ls de hoofdrol
speler, die voor de uitdaging stond
Orson Welles als Inventieve energie
ke Jongeman neer te zetten. Maan
dagavond brengt de TROS deze filrö
op het scherm.
De TROS gelooft niet dat ontkoppe
ling tot verandering ln de huidige
verhoudingen zal leiden en vindt
dat, mocht de minister menen dat
dit uit een enquête van CRM voort
gekomen percentage niet voor alle
omroepen geldt, hij dit eerst moet
aantonen.
De TROS vindt ook dat de minister
met zijn voorstel om de omroepen te
verplichten programmabladen tegen
een lagere prijs dan voor leden geldt
aan niet-leden te verstrekken, betut
telt. „Er is geen reden om de nlet-
leden/abonnees ln een gunstiger po
sitie te plaatsen dan de leden-abon
nees," aldus het TROS-bestuur, dat
wijst op de auteursrechtelijke be
scherming van de programmagege
vens en de mogelijkheid die de huidi
ge omroepwet biedt voor degenene
die wel een omroepblad willen ont
vangen, maar geen lid van de betref
fende omroep willen zijn. Bovendien
heeft de Nederlandse Stichting voor
Statistiek voor de minister uitgere
kend dat dit slechts bij 5,6 procent
van het aantal abonnees het geval
zal zijn.
De minister schrijft de omroepen al
genoeg voor wat zij wel en niet kun
nen doen. vindt de TROS, die voor
stelt de aanhang van de omroeporga
nisaties op een efficiëntere manier te.
meten. Indertijd heeft de TROS de
gedachte naar voren gebracht een
Ud op een door hemAïndertekende
wilsverklaring bijvoorbeeld op
zijn acceptgirokaart tot uiting te
laten brengen of hij lid/contribuant
wenst te zijn.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De stichting om
budsman krijgt van minister Van
Doorn (CRM) alleen subsidie als de
VARA het televisieprogramma van
de ombudsman blijft uitzenden. De
minister zegt dit ln antwoord op
Kamervragen. Als reden voor deze
koppeling voert de bewindsman aan
dat de stichting die als hulpverle
ningsinstantie voor het grote pu
bliek voor subsidie in aanmerking
komt haar toegankelijkheid voor
en bekendheid onder dat grote pu
bliek alleen houdt, wanneer de tele
visieuitzendingen er bij blijven
horen.
Speciaal vandaag
Over het leven van de Indianen
in Noord-Amerika zendt de VARA
drie documentaires uit, waarvan de
eerste gaat over de Cree-indianen
die aan de Hudson-baai in Canada
wonen. De Canadese regering wil
echter juist daar een waterkracht
centrale bouwen
Ned. 1/ 19.25
Conny Vink, Edwin Rutten,
Wim Aantjes en Henri Knap zoe
ken de moeder bij de dochter in
„Zo vader, zo zoon"
Ned. 2/19.30
Veel aandacht voor de Achter
hoek, oude ambachten en de land
schapsparkgedachte in „Even uit
blazen in Winterswijk" waarvoor
AU Dijckmeester een stukje op
loopt met tekenaar Peter van
Straaten die na een week voor VA-
RA's voettocht te hebben gewan
deld zijn ransel overgeeft aan pia
nist Polo de Haas
Ned. 1/20.15
In de Jean Gabin-filmcyclus
komt „La grande illusion" op het
scherm. Het verhaal speelt zich af
in een Duits krijgsgevangenkamp
tijdens de eerste wereldoorlog.
Jean Renoir, zoon van schilder Au
gusta Renoir, was in 1937 de regis
seur
Ned. 1/21.50
In Hier en Nu. NCRV's actuali
teitenrubriek, gesprekken over de
kabinetsformatie met de heren
Kruisinga, Steenkamp, Duynstee
en Vondeling. Verder bet geval van
een drukker die weigert Ud te wor
den van een grafische bond en
daarom met ontslag zou worden
bedreigd.
Ned. 2/22.00
In Aktua-sport voor radio inter-
views met voetballers en coaches
van het voetbaltoernooi Amster
dam 702
Hilv. 2/10.30
Speciaal morgen
Marte Röling toont in Open
baar kunstbezoek van de NOS
haar keuze van kunstenaars die
met architecten samenwerken.
Ned. 1/16.27
„Een dagje Duindigt" heet
de totale indruk van een cours
dag op de renbaan Duindigt.
Ned. 1/17.00
In de documentaire film
„Prijs Aran vooruitgang" laten
Henry en Carolien Materna
zien hoe Uen jaar geleden, de
IpUli-Enga-stam leefde in de
binnenlanden van Nieuw-Gui-
nea, als in het stenen tijdperk.
Ze weren de eerste blanken die
daar logeerden. Zeven jaar later
gingen ze weer om teleurgesteld
te worden. De beschaving van
de stam was verwoest. Nadat er
goud was gewonnen kwamen de
blanken met hun geld en voor
uitgang.
Ned. 1/19.05
„Song of Norway" is een
speelfilm over het leven van de
Noorse componist Edvard
Grled. Regisseur van deze uit
1970 daterende rolprent is An
drew L. Stone. Toralv Maur-
stadt speelt de rol van Grieg.
Ned. 1/19.55
„De Sardonische glimlach"
heet de tweede aflevering van
de filmserie die Louis van Gas
teren maakte van zijn geUefde
Sardinië tijdens zijn speurtocht
naar het geheimzinnige ver
leden.
Ned. 2/21.49
De achtste en laatste IKON-
uitzending over „Het koning
schap van David" in het recrea
tiecentrum De Jagerstee in
Epe. Voorganger C. Otto.
Hilv. 1/10.00
In de kerkdienst van de
christeüjke gereformeerde
Kerk te Aalten gaat voor ds A.
Bijkerk.
HUv. 1/17.00
94. Toen Kareltje Knetter ln zijn
slaapkamertje was aangekomen,
werd hem al gauw duidelijk, dat het
meubilair meer vervallen dan mooi
was. Het bed was wrak en kraakte.
Er hingen flarden aan de dekens en
in de spiegel aan de wand, zat een
grote barst. „Hm eigenlijk geen
verblijf voor een hespodek
mompelde Kareltje. „Het lijkt wel
een gevangenis. Nou Ja, dat zei Ha
verzak ook al. Die zei, dat ik hem
smeren moest. Maar hoe?" Toen
schoot hem een reddende gedachte
te binnen. „Gelukkig heb lk de to
verbubbei van Boltje nog," lachte
hij. „Die mag ik gebruiken, als ik
werkelijk in nood zit. Nou, als die
Barreberiërs hier me niet vrijwillig
naar huls laten gaan, dan zit lk ln
nood en gebruik lk de bubbel. Maar
waar heb ik dat ding ook weer gela
ten Koortsachtig begon het
ventje ai zijn zakken af te zoeken.
Maar hij vond. niets. Nee, natuurlijk
vond hij niets, De toverbubbei zat
immers nog in „In de zak van
mijn houtje-touwtje!" riep hij ont
daan en het klamme zweet brak
hem uit. „Opopol heeft me in mijn
nachtgoed uit het ziekenhuis gesto
len! Mijn houtje-touwtje hangt dus
nog ergers in het ziekenhuis te Gra-
vendrecht! Of die is naar smidje
Verholen!" Volslagen wanhopig
dacht Kareltje een tijdje na, doch
toen besloot hij: „Ik ga weg! Ik ga
naar het station en ik verstop me in
een goederentrein of zoiets. Als ik
hier maar wegkom!" Toen opende
hij voorzichtig de deur van zijn ka
mertje, maar tot zijn grote schrik
ontwaardde hij in het duistere gan
getje de gestalte van de wakkere
soldaat Waslli Lokiknoff. „Halt, hes
podek!" riep Wasili streng. „Binnen
blijven en Je voorbereiden op de
komende sportwedstrijden! De
Amerikanen zullen met man en
macht hier naartoe komen om jou
alleen te bestrijden! Dat is zojuist
bekend gemaakt! Het land heeft al
les voor je over, dus mag jij ook wel 1
wat voor het land doen en de yan
kees verpletterend verslaan!" „Te
laathuilde Kareltje
ARNHEM De gemeente Arnhem
wil (het is althans aan de raad voor
gesteld) een voormalig schoolge
bouw aan de Rosendaalsestraat
voor 325.000 gulden aan de NOS
verkopen. In het gebouw ls al enige
lijd een radio-studio van de regiona
le omroep Noord en Oost (RONO)
gevestigd. De gemeente wil het
pand verkopen onder de voorwaar
de dat het uitsluitend ln gebruik
blijft als studio voor radio en tv.
HILVERSUM I (298 m M» FM-Kanalen)
VARA 7 00 Nieuw» 7 02 (S) Z O. VARA
Zaterdagochtendshow. (7.30 Nieuws. 7.41
Dingen van de dag. 8.30 Nieuw». 8.36 Gym
nastiek voor de huisvrouw). 10.30 Nieuws.
tO 33 (S) VARA'» voettocht 11 00 (S) IX
Programma dat voor zichzelf spreekt. 1126
Mededelingen voor land- en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.41 (S) Wegens vakantie gesloten
14 30 (S) NAR - Nederlandse Artiesten
Show 15 30 Nieuws. 15.33 (S) De Rode Lo
per. Garten, hun verhalen en hun muziek.
17.30 Nieuws. 17.32 (S) Dingen van de dag.
18 30 Nieuws. 18.41 (S) VARA voettocht
10.30 (S) Zing zomaar simpel een melodie.
20.00 (S) De VARA feliciteert: verzoekpla-
tenprogramma. 21.00 (S) Voor wie niet kij
ken wik..: muziek en informatie (22-30
Nieuws). 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II (402 m en FM-Kanalen)
TROS: 07.00 Nieuw». 07.11 Ochtendgymnas
tiek. 07.20 Ontbijt-soos, lichte en populaire
klassieke muziek. (08.00 Nieuws. 08 11 Ak-
tua. 09.35 Waterstanden). 10.00 De tien om
kindershow over dc grens. 10.30 Aktua-
sport (11.00 Nieuws. 11-30 Wegwezen, geva
rieerd programma. OVERHEIDSVOOR
LICHTING 12.49 Exportiviteiten. 13 00
Nieuws. 13.11 Aktua II. 13.30 Bing Crosby
Story. 14.30 Cabaretcetera. 15.00 voorzich
tig. breekbaar, 78 toeren platen. 15.40
Orgelmuziek. 16.00 Nieuws. 16.03 De Euro
parade (vanaf 17.00 (S)). 17.55 Mededelin
gen. 18.00 Nieuws. 18.11 Aktua III. 18.30
Toeraktua. 19.00 (S) Tross-country. 20.00
Nieuws. 20.05 (S) Concert A la carte, klassiek
wensprogramrna. 21.30 (S) Woorden in de
avond. EO: 22.00 (S) Laat ons de rustdag
wijden. 22.45 Reflector, informatief pro
gramma. 23.00 Goed nieuws, programma in
de Chinese taal. 23.10 (S) Postludium ron
dom Saint-Saêns. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III (445 m en PM-kanalen)
NCRV: 7.02 (S) Pop station. 8 03 (S) Happy
Sound. 9.03 (S) In. 10.03 (S) Muziek bij de
koffie. 12.03 (S) Los Vast 14.03 (S) Bij Ba
rend. 16.03 (S) Sportsnow. NOS: 18.03 De
rock and roll methode. NCRV: 19.02 (S) Pers
Vers. 20.02 (S) After eight (na het eten). 22.55
Mededelingen. 23.02 (S) Strictly country sty
le. 23.30 (S) Late date. 2.02 (S) Nachtexpress
(1). 4 02 (S) Nachtexpress (2). «.50-7.00 (S)
Zondagmorgen.
HILVERSUM IV (FM-Kanalen) AVRO:
7.00 N'euws. 7.02 (S) Reveille. 9.00 Nieuws.
9.02 (S) Muziek van Berkeley en Luyteni.
9.40 AVRO-thema. 10 00 (S) Werken van
Johano Strauss jr. 12.00 (S) Pistache in de
zomer. 14.00 Nieuws. 14.02 (S) Pistache in de
zomer (vervolg). 14.30 (S) Muziek uit Oosten
rijk. 16.00 In de wetenschap dat1(5-20 (S)
Internationaal Koorfestival 1977.16.45-17.00
Radiojournaal.
21.35 NOS: Journaal
19.30 Zo vader, zo zoon
TV vandaag
18.30 TELEAC: Wetenschap in be«v<
voort chtingsprogramma)
►ging 21-50 VARA: La (rande illusion, speelfiirr
23.50 NOS: Journaal
20.00 NOS: Journaal
2025 NCRV: Tientsin: TopvariOlé uil de Volksre
18.45 NOR: Oe Fatoett|eskrant
publiek China
NEDERLANO 1
18.55 Journaal
NEDERLANO H
21.15 Nana Mouskouri
15.32 NCRV: K|kdOOS
19.04 VARA: Wonderland - Extra
18.45 NOS: Da Fabeltjeskrant
2200 Hier en nu
15.50 C« basis Kartsson vi
aarts
m ds war
etd. isugd-
18.25 Hal leven van da Crsa Indianen
18.55 Journaal
22.40 Muzikale meditatie
16.15 Ds reizen «ran K*
20.16 Uitblazen inWmtersw<|k
19.04 NCRV: Black Beauty
2220 NOS: Journaal
Radio morgen
HILVERSUM I (298 ra en FM kanalen) VA
RA »00 Nieuws 8 10 VARA's Voettocht
I 25 Gerrit de weerman. 8-30 Oude muziek
9 00 (S) Aafjes in Afnka. gesprek (II). HU
MANISTISCH VERBOND 9 30 Actualitei
ten vanuit Humanistisch oogpunt IKON
10 00 Kerkdienst 10 45 Wilde Ganzen 10.50
(S) Informatie cn muziek. AVRO: 12.00 (S)
Nederlandse Sterrenparade 13 00 Nieuws.
13 10 De toestand in de wereld 13 19 Radio
journaal 13 30 Delta-zomer KRO 14 00
Kruispunt achtergrondinformatie over
kerk en samenleving 14.30 (S) Zin in mu
ziek muziek door amateurs 15 00 (S) Klein
kunst met een grote K. 16.00 (S) Zomer '77:
toeristische tips. 16.45 Hoe gaat het* Pro
gramma voor zieken. ZvdK. 17.00 Christe
lijk Gereformeerde kerkdienst 17 58 Wilde
Ganzen. 18.00 (S) Kerkmuzikaal informatie
programma. 18.15 Mensen, gesprekken.
NCRV 18 30 Nieuws. 18 40 Zondagavond
zang (2). 19.10 (S) Klassieke kamermuziek.
19.25 (S) Kerkorgelconcert 20.05 (S) Musica
Sacra. AVRO: 20.30 (S) In de kaart ge
spceid. verzockplatenprogramma 22 3(
Nieuws. 22.40 Radiojournaal. 22.55 (S) Slo
taccoord muziek en actualiteiten
23 55-24 00 Nieuws
HILVERSUM II (402 ra en PM-kanalen).
KRO 8 00 Nieuws. 810 Overweging. 8 15
Badinerie: klassieke muziek. 9.00 Nieuws.
910 Waterstanden 9.15 Laudato gewijde
muziek. 10.00 Liturgieviering te Assen. 11.00
Da Capo Dinu Lipatti. 12.00 Nieuws. 12.10
Amusementsmuziek. NOS: 12.20 Voor de
Surinaamse Nederlanders. 13.20 Program
ma voor buitenlandse werknemers. VARA:
17.00 (S) The King's Singers. 17.55 Medede
lingen. SOS- en politieberichten. 18.00
Nieuws. 18.15 Dingen van de dag. Aansl.:
VARA's voettocht 18.30 Boemerang-in
blik, informatief programma 19.00 Het
Bolsjoi Theater 1925-1950 IKON: 19.30
Brood en spelen. NOS: 20.00 (S) Promenade
Orkest: klassieke muziek. 20.20 (S) Muziek
van hedendaagse componisten. 21.00 Docu
mentaire 21.35 Documentaire. 22.10 (S)
Over musici gesproken. 22.40 (S) Hobby-
scoop. 23.15 (S) NOS-Jazz 2355-24 00
HILVERSUM III (445 ra en PM-kanalen)
AVRO; 7.02 (S) Ko de Boswachtershow. 8.02
(S) Postbus 1965: verzockplatenprogram
ma. 9.02 (S) Juist op zondag. 10.02 (S) Mu
ziek Mozaïek. 11.02 (S) Sportpanorama. VA
RA: 11.30 (S) Gesprek. 12.02 (S) Klink Klaar.
12.55 <S) VARA's Voettocht 13.02 (S) Mu-
ziek uit studio I: NOS: 14 02 (S) Langs de
lijn: sport en muziek. 18.02 (S) NOS-Jazz.
KRO: 18.30 (S) Zomer-Tombola. (22.55 Me-
dedelingen). 0.02-7.00 (S) De week in.
HILVERSUM IV (FM-kanaien) VOO: 8.00
Nieuws. 8 02 (S) Veronica klassiek. NOS:
9.00 (S) Vroeg klassiek. 10.00 (S) Musica
Regiosa. 11.00 (S) Elise op vakantie: discota
bel. 13.00 (S) Zondagmiddagouverture:
nieuwe grammofoonplaten. 14.00 Nieuws.
14.02 (S) Rotterdams Philharmonisch Or
kest met solist: Moderne en klassieke mu
ziek. In de pauze: 14.48-15.01 a. Sport in
het kort. b. Praten over muziek. 16.00-17.00
(S) Musica Nova.
NEDERLAND I
MM KRO:Euchanst>avwring««nwlAman<oo«i.
18.0i NOS: Journaal
18.
1827 Openbaar Kunstbezit
17.00 Een dagje Dumd>gt
18.30 TELEAC: Les Gammas
(VoortchOngsprogramma)
18.55 NOR: De Fabefljeekrant
19.00 Journaal
10.06 AVRO: Pnjs van vooruitgang (Price o(
Progress). Nmreportage
19.58 Songot Norway spesWIii
22.10 ANriAley eert EBngton. dans en muziek
23.00 NOS: Journaal
NEDERLANOI
18.55 NOS: Fiona V. jeugdserie
IMS Studio Sport (±20.00 Trekking van de
20.40 Oe tijgerbrigade. poktieserie
2125 Journaal
2120 De sardonische gtenltch, documentaire
22-30 Studw Sportarts
22.48 Journaal
- 54 -
Hij keerde zich naar zijn vrouw: „En
wat Jou betreft, ik geloof datlk maar
hetzelfde doe, wat jij met Elinor
hebt gedaan."
„Dat doe je niet," gilde Olorla, maar
Henry trok zich er niets van aan en
in de kortste keren lag haar kastan
jekleurige haar op de grond. Hij
raapte het bij elkaar en gooide het
in het vuur. Nog altijd even kalm
haaide hij tien shilling uit zijn zak
en legde die op tafel. Hij riep naar
boven: „Wij gaan, Elinor, ik heb wat
achtergelaten voor de schade en ik
kom morgenochtend terug."
„Is dat Jouw schaar?" vroeg hij nog
aan Gloria. Toen zij ja knikte, gooi
de hij die ook in het vuur. Hij wees
haar de deur, zij ging naar buiten en
hij bleef tot aan De Kluis achter
haar lopen. Het was een vreemde
thuiskomst voor een man, die bijna
een jaar in de loopgraven had
gelegen.
Het verhaal van de overval op EUnor
ging natuurlijk als een lopend vuur
tje door het dal. Paul hoorde het van
de postbode en reed direct naar
Henry toe. Die vertelde hem precies
was er gebeurd was; hij voegde er
aan toe: „Ik kom thuis en hoop een
beetje rust en vrede te vinden en
meteen tuimel ik in een andere oor
log. Maar ik geloof dat die nu wel
afgelopen ls. Daar heb ik wel voor
gezorgd. Maar wat bezielt ze in vre
desnaam, zijn zij allemaal gek ge
worden?"
Paul zei, dat hij vreesde dat dit
inderdaad bij heel velen het geval
was. Via Sam Potter zorgde WJ er
voor, dat de Würtemberger naar een
ander kamp werd overgeplaatst om
te voorkomen, dat zij ook tegen hem
iets zouden ondernemen. Na een be
zoek aan Ellnor reed hij naar het
bos. Haar piekerige korte haren had
den hem meer van zijn stuk ge
bracht dan Iets anders wat hij ln de
afgelopen maanden ln het dal had
gezien. Het was de druppel die de
emmer deed overlopen. Hij reed
naar het hoogste punt van het land
goed en keek om zich heen. Van
eenheid was geen sprake meer;
iedereen had op de een of andere
manier partij gekozen. Hij stond ai-
leen: hij hoorde niet bij de patriot
ten, niet tot de oprechte weifelaars,
niet tot de mannen in de vuurlinie.
Grimmig dacht hij: ,Jk moet er toch
uitkomen en dat kan alleen, als ik
R. F. Delderfield
me aan de ene of aan de andere kant
schaar. Ik kan geen gewetensbezwa
ren aanvoeren, al heb ik respect
voor een Keith Horsey. Ik geloof,
dat het enige wat er op zit is, dat lk
de sprong maak naar de kant van
Ikey, Henry en alle anderen, die aan
het front staan". Hij voelde zich
opgelucht; even nog betwijfelde hij
of zij hem zouden nemen, gezien zijn
leeftijd en zijn littekens uit de Boe
renoorlog. Daarom zei hij zelfs niet
tegen Claire, dat hij aan zijn vroege
re commandant had geschreven, die
nu een staffunctie had ln Londen.
HIJ wilde weten hoe hij op de snelste
manier naar Frankrijk kon komen.
Het antwoord kwam per kerende
post; na de slag aan de Somme was
iedereen welkom. Paul kreeg onmid
dellijk een functie aangeboden bij
de transportdienst; hij hoefde alleen
maar een formulier ln te vullen. Hij
aarzelde nog even, toen wist hij, dat
hij aan de kant van de gesneuvelden
en vechtenden moest gaan staan.
Uit angst dat Clalre zou proberen
hem thuis te houden, stuurde hij
zijn formulier meteen op.
IV
Die avond vertelde hij het haar, toen
zij samen voor het vuur in de biblio
theek zaten. De kalme manier, waar
op zij zijn mededeling aanhoorde,
verbaasde hem. ZIJ zag het aan zijn
gezicht en zei lachend: „Weet je nu
nog niet, dat Je een open boek voor
me bent?" Zij had hem kunnen ver
tellen, hoe zij hem al die maanden
had gadegeslagen en al zijn ejnoties
had meebeleefd. Omdat zij hem zo
goed kende, had zij geweten dat dit
op een dag zou gebeuren. Dit zei zij
en toen hij vroeg hoe zij iets kon
weten, wat hij zelf tot een paar uur
geleden niet met zekerheid had ge
wezen, zei zij: „O, ik wist, dat je
vroeger of later zou gaan en ik ver
onderstel, dat ik ln jouw geval het
zelfde zou doen. Jij hebt het gevoel,
dat de beste mensen naar het front
worden gestuurd en dat de onguren
achter blijven. Als Je tien jaar ouder
was. zou Je je er wel bij moeten
neerleggen, maar kun Je nog mee
gaan. Ik dank God alleen, dat zij je
vermoedelijk niet naar de vuurlinie
zullen sturen. Weet jij, wat die tran
sportdienst eigenlijk uitvoert?"
Hij was zo opgelucht, dat zij zijn
besluit als onvermijdelijk aanvaard
de, dat hij ging uitweiden over die
dienst: „Ik zal wel mijn best doen bij
de afdeling paardentractle terecht
te komen". Zij herinnerde hem er
aan, hoe Ikey verteld had, dat alle
vervoer op het gevechtsterrein was
gemotoriseerd. „Als Je met die mo
torvoertuigen net zo omspringt als
met de auto, die je een blauwe
maandag hebt gehad en meteen in
de soep hebt gereden, word jij een
dure aanwinst voor het leger". Hij
liet zich niet misleiden door haar
grapjes, maar bewonderde haar om
haar reactie.
„Ik weet niet, waarom Je me meteen
bij de brokkenmakers moet inde
len", gromde hij, „lk was in uniform,
toen Je me voor het eerst zag en als
lk me niet heel erg vergist, vond je
dat enorm".
„Ja, maar toen was Je een Jong broe
kie en Je was verreweg de beste
vangst uit het hele graafschap".
„Ik wil me best nog eens laten van
gen. vooruit kom hier, dan zal ik het
Je bewijzen". ZIJ liet zich op het
haardkleedje glijden en toen Paul
haar haar bij het licht van het vuur
zag, dacht hij ineens aan iets wat hij
altijd al had willen vertellen, maar
waartoe hij nooit wat gekomen. Hij
pakte een boek uit de boekenkast en
bladerde er ln tot hij een reproduk-
tie in kleuren vond van Helene Four-
ment, zoals Rubens haar had ge
schilderd als Bathsheba op het
ogenblik, dat zij de brief van koning
David krijgt.
Wordt vervolgd