5G eens over apartheid
gevangenkampen Indonesië: ,een gordel van smart'
Sadat maant Libië zich in te binden
VS: wapens voor Somalië
>ionde-tafelconferentie
Éhodesië voorgesteld
Ontvoerders
gepakt
|el verklaring maar geen boycot tegen Zuid-Afrika
Acties zwarte
scholieren
uitgebreid
Spaanse vakbonden
hebben kritiek op
plannen regering
Amerikaanse komieken
China gispt Albanië
maar ontkent kloof
Situatie wordt nog explosief genoemd
?NSDAG 27 JULI 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet
dwj
^n^SSEL (ANP, AP, UPI) De negen EG-landen zijn het eens geworden over een gemeenschap-
>p |ke politieke verklaring tegen het apartheidsbeleid van Zuid-Afrika. Of de verklaring wordt
mplgd door een gemeenschappelijk beleid met een economische boycot en een wapen-embargo
a-In Zuid-Afrika is nog niet bekend.
int<
ierklaring waar de ministers van
"inlandse zaken van de negen
landen het gisteren eens zijn ge-
den is bestemd voor een anti-
P *theidsconferentie die van 22 tot
öAigustus in Negeria wordt gehou-
5 Deze conferentie wordt georga-
*,Jrd onder supervisie van de Ver-
®de Naties. Over de inhoud van
EG-verkiaring zijn gisteren in
ssel geen mededelingen gedaan,
ministers willen hun standpunt
ïim houden tot 22 augustus. Het
je wat journalisten te horen kre-
Hewas dat de apartheid in klare
dol zou worden veroordeeld,
n o
rorcifieke maatregelen tegen Zuid-
mnka zullen de EG-vertegenwoordi-
Ca in Nigeria niet kunnen aankon-
t en. Over de mogelijkheden van
ase economische boycot zullen de
ezisters in september verder pra-
/alj zo is in Brussel afgesproken,
il iertussen zal een werkgroep ver-
isfcstuderen op deze zaak. Het werd
beren voorgesteld alsof het vooral
>rijmische problemen zijn die het
rcondigen van algehele economi-
e boycot in de weg staan. Zo werd
ip gewezen dat de meeste landen
l beschikken over wettelijke mid-
;n om bedrijven te dwingen zich
or( zo'n boycot te houden.
JOHANNESBURG (Reuter) - De
staking van zwarte scholieren in
Zuid-Afrika is gisteren uitgebreid tot
in de woonwijk Alexandria bij Johan
nesburg. Maandag al waren duizen
den scholieren in de zwarte wijken
bij Pretoria niet naar school gegaan.
Zij willen met deze boycot proteste
ren tegen de apartheid in het onder
wijs. Acties van scholieren leidden
vorig jaar de opstand in Soweto in. In
Alexandra kwam het gisteren ook tot
een botsing tussen betogende scholie
ren en de politie. De politie maakte
gebruik van traangas en schoot in de
lucht om enkele honderden betogers
uiteen te jagen. Volgens de politie
hadden de scholieren met stenen ge
gooid naar een school.
zwaar in zag. Toen het Nederlandse
bedrijfsleven een order voor een
kernreactor voor Zuid-Afrika miste
doordat de regering niet op tijd af
kwam met een kredietgarantie nam
Frankrijk de buit ogenblikkelijk
over.
Naar verluidt zou Frankrijk nu wel
bereid zijn zich te houden aan het
wapen-embargo dat voor Zuid-Afri
ka geldt. De Belgische minister Hen
ri Slmonet zei gisteren tenminste
dat de ministerraad het eens was
geworden over een verklaring „be
treffende wapenleveranties aan
Zuid-Afrika". Wat die verklaring in
houdt werd niet gezegd.
Vice-president
Behalve de EG heeft ook Amerika
problemen over de antl-aparthelds-
conferentie in Nigeria. De regering
van de Verenigde Staten zal moeten
beslissen of zij vice-president Walter
Mondale zal afvaardigen naar deze
vergadering die automatisch een de
monstratie tegen Zuid-Afrika zal
worden. Normaal draaft VN-ambas-
sadeur Andrew Young namens de
VS op bij dat soort gelegenheden,
maar voor deze keer is nadrukkelijk
de vice-president uitgenodigd.
PARIJS (AP, Reuter) In Spanje
zijn acht Argentijnen gearresteerd
die worden verdacht de ontvoerders
te zijn van de directeur van Fiat in
Frankrijk, Luchina Revelli-Beau-
mont. Een negende verdachte, even
eens een Argentijn, is in Parijs aan
gehouden.
Fiat-directeur Revelli werd in to
taal 91 dagen vast gehouden door
zijn ontvoerders. Twee weken gele
den werd hij vrijgelaten nadat in
Zwitserland een losgeld voor hem
was betaald. Van het losgeld (naar
verluidt tien miljoen Franse franc) is
ruim driekwart teruggevonden in
prlvé-kluizen bij enkele banken in
Genève. In diezelfde kluizen werd
ook een aantal valse paspoorten en
andere identiteitspapieren ge
vonden.
De ontvoerders hebben tot viermaal
toe een ultimatum gesteld aan de
familie van Revelli. Zij gaven daarbij
te kennen politieke motieven te heb
ben. De Franse politie, die de arres
taties gisteren bekend maakte, om
schreef de Argentijnen als gewone
misdadigers. De Franse woordvoer
der zei dat er misschien nog meer
arrestaties zullen zolgen, maar dat
belangrijkste organisatoren van de
ontvoering al ingerekend zijn. Span
je zal zo spoedig mogelijk om uitle
vering worden gevraagd van de gear
resteerde Argentijnen. De politie is
de mannen op het spoor gekomen
via Genève.
u)genstrijdig
nu toe waren het echter niet zo
technische maar meer politieke
problemen die een gemeenschappe
lijk EG-beleid voor Zuid-Afrika ver
hinderden. Niet alle landen namen
dezelfde houding aan tegenover
blank Zuid-Afrika. Nederland bij
voorbeeld is al Jarenlang tegen de
levering van wapens aan Zuid-Afri
ka, terwijl Frankrijk daar geen be-
MADRID (UPI, Reuter) De
Spaanse vakbonden hebben ernsti
ge kritiek uitgeoefend op de econo
mische plannen van de regering 8u-
arez. Een van de voormannen van de
communistische gekleurde Com-
missiones Obreras, Marcelino Ca-
macho, zei gisteren dat de vakbon-
aMrTcimmtr /T,„ w j den bezig waren op voet van oorlog
%LISBURY (Reuter, AP) Bisschop Moezorewa, de meer met (je regering te komen. Ook de
^matigde zwarte Rhodesische leider, heeft voorgesteld een socialistische vakbond kritiseerde
'ojnde-tafelconferentie te houden van blanke en zwarte leiders.
jaRar zou dan moeten worden beslist de kwestie van het kies
recht voor de nieuwe Rhodesische grondwet.
™oezorewa: kiesrecht bespreekbaar
De Amerikaanse ex-president Gerald Ford (rechts) met twee komieken, Bob Hope (links) en
Jackie Gleason, bij het begin van het Jerry Ford Golftoernooi op Eagle Vail Golf Course in Vail
(Colorado).
PEKING (AFP, Reuter) - De Alba
nese ambassade in de Chinese
Volksrepubliek heeft gisteren met
klem tegengesproken dat Albanié
van plan zou zijn de Chinese des
kundigen die in dat land werken
naar huis te sturen. Ook Chinese
regeringswoordvoerders spraken
gisteren tegen dat er sprake was van
een verwijdering tussen China en
Albanië. Overigens publiceerde de
Chinese pers gisteren wel een waar
schuwing aan het adres van de Alba
nese communistische partij naar
aanleiding van een ideologisch ver
schil van mening. In een reactie op
Albanese kritiek die verscheen in
het partijblad Zeri i Populitt schreef
de Chinese pers gisteren dat de Al
banese communistische partij „de
listige complotten van het Sowjet
sociaal-imperialisme" ln de kaart
speelde.
BRUSSEL (Reuter) De ministers
van buitenlandse zaken van de Eu
ropese Gemeenschap zijn er weer
niet in geslaagd te beslissen waar
het kernfusieproject JET wordt ge
bouwd. Het besluit werd uitgesteld
tot 20 september en de wetenschap
pelijke staf kan per 1 augustus zijn
vierde tijdelijke contract tegemoet
zien. De zaak sleept al anderhalf
jaar.
kwestie van het kiesrecht is tot-
datoe één van de grootste obstakels
t 'weest bij de onderhandelingen
Aer een vreedzame machtswisseling
i Rhodesië. In een interview met
et persbureau Reuter zei Moezore-
a gisteren dat hij gelooft in kies-
icht voor iedereen. Maar hij wil niet
lijven eisen dat de blanke Rhodesi-
rilhe leider Ian Smith datzelfde
fendpunt moet aanvaarden vóórdat
kan worden begonnen aan de on-
"handelingen over de grondwet,
denk niet dat we veel verder
len als we elkaar blijven toe
eeuwen over één-man één-
aldus Moezorewa. „Ik heb het
it bereikt waarop ik denk dat we
:e zaak moeten overlaten aan een
ide-tafel-conferentle."
.'zorewa is leider van het Afri-
n|anse Nationale Congres en be-
;rt een grote aanhang te hebben
Ier de zwarte bevolking van Rho-
tië. Deze maand nog wist hij een
inigte van 200.000 mensen op de
:n te krijgen bij zijn terugkeer in
lodesië van een buitenlandse reis.
stelt zich veel gematigder op dan
zogenaamde Patriottisch Front,
It verantwoordelijk is voor de guer-
la tegen het blanke minderheidsbe-
Ind.
Én ander knelpunt bij de onderhan
delingen tussen blank en zwart is wie
gedurende de overgangstijd verant
woordelijk zal zijn voor het handha
ven van de openbare orde. Moezore
wa ziet ook daar wel een oplossing
voor. Hij meent dat de bevolking de
huidige politiemacht wel zal aan
vaarden. „In het algemeen is het
publiek niet vijandig tegenover de
politie. Zij heeft haar werk relatief
behoorlijk uitgevoerd," zo meent de
bisschop. Aan de andere kant gelooft
hij niet dat de blanke minderheid op
langere termijn stand kan houden
tegen de zwarte guerrilla, omdat '99
procent van de zwarte bevolking
deze oorlog steunt."
de voorstellen van de regering en zei
dat ze onvoldoende het zakenleven
en de rijken de duimschroeven aan
zetten. Het regeringsprogramma
voorziet in de invoering van nieuwe
belastingen, verhoging van de prij
zen voor brandstoffen, koffie en an
dere goederen met zo'n twintig pro
cent en een beperking van de geld-
schepping om de inflatie tegen te
gaan, die nu 30 procent beloopt. De
Madrileense beurs schrok nogal van
de uitspraken van de vakbondslei
ders en kwam op een record diepte
punt terecht.
TRIPOLI, CAIRO (Reuter, UPI) De Egyptische president
Sadat heelt de Libische leider Khaddaifi gevraagd de kampen
waar saboteurs worden opgeleid voor aanvallen op Egypte te
sluiten. Sadat heeft ook gezegd dat de huidige wapenstilstand
Libië een laatste kans biedt voor een vreedzame oplossing van de
ruzie tussen beide landen.
Embargo
De commissie die onderzoekt of de
economische sancties die de Vere
nigde Naties tegen Rhodesië heeft
afgekondigd wel worden nageleefd,
heeft twaalf landen aangeklaagd.
Deze twaalf landen hebben nog niet
gereageerd op een verzoek om inlich
tingen van de commissie. Het zijn:
België, Brazilië, Gabon, Liberië,
Liechtenstein, Monaco, Panama,
Portugal, Zwitserland, Zuid-Afrika,
Zaire en Zambia. De commissie
heeft al een aantal overtredingen
van Libië en Zuid-Afrika geconsta
teerd.
In een poging een grotere vertegen
woordiging te krijgen in een parle
mentaire commissie die gaat beslis
sen over de urgentie van te behande
len wetsvoorstellen, hebben socialis
ten en communisten gisteren een
nederlaag geleden ln de Cortes. Een
communistisch voorstel over de sa
menstelling van de commissie sneu
velde met 183 tegen 133. De Volksal-
llantie stemde met de regeringspar-
tij Unie van het Democratisch Cen- LxplOSlCI
trum mee.
De wapenstilstand tussen Libië en
Egypte werd ook gisteren niet ge
schonden. De Libische leider Khad-
daffi heeft echter tot dusver niet
publiekelijk Ingestemd met een
staakt-het-vuren. De Egyptische
president Sadat heeft gisteren ge
zegd dat Libië van de wapenstil
stand gebruik moet maken de trai
ningskampen voor de saboteurs te
ontmantelen en het Russische wa
pentuig langs de grens met Egypte
terug te trekken. Egypte zou zich
bereid hebben verklaard tot een wa
penstilstand nadat het van de twee
bemiddelaars, de Palestijnse leider
Arafat en de Algerijnse president
Boemedienne, de verzekering had
gekregen dat ook Libië zich aan de
wapenstilstand zou houden.
Salam Toereik! zei gisteren in Parijs
dat Egypte de aanvallen op Libië
had ondernomen om een goede in
druk op de Verenigde Staten te ma
ken. Sadat zou volgens de minister
anderhalf Jaar met de voorbereidin
gen van de aanval bezig geweest zijn.
Libië beschuldigde Egypte gisteren
er ook van dat het vocht met Israëli
sche wapens.
Noord-Jemen heeft gisteren aange
drongen op een spoedige Arabische
topconferentie om de onderlinge me
ningsverschillen ln de Arabische we
reld uit de wereld te helpen. Noord-
Jemen en Libië deden al eerder een
dergelijke oproep maar toen werd er
door geen enkele staat op gerea
geerd. Tijd en plaats van de confe
rentie zouden moeten worden vast
gesteld door de secretaris-generaal
van de Arabische Liga, Machmoed
Riad, na overleg met de Arabische
ministers van buitenlandse zaken.
De algerijnse bemiddelaar, presi
dent Boemedienne is gistermorgen
uit Tripoli weer naar huis gereisd.
Ondanks het feit dat Libië steun
krijgt van de Sowjet-Unie heeft de
strijd tussen Egypte en Libië nog
niet geleld tot lelijke woorden van
Moskou aan het adres van Sadat. De
afgelopen dagen wisselden president
Breznjew van de SowjetrUnle en pre
sident Sadat van Egypte enige vrien
delijkheden uit naar aanleiding van
de verjaardag van de Egyptische re
publiek. 8adat zei ln een boodschap
aan Breznjew dat hij elke poging tot
verbetering van de betrekkingen
tussen beide landen steunt op voor
waarde dat men zich niet bemoeit
met eikaars Interne zaken. Breznjew
onderstreepte nog eens dat de Sow-
Jet-Unle de vrijheidsstrijd van het
Egyptische volk altijd gesteund had.
Wel werd ln een gisteren door het
Russische persbureau Tass uitgege
ven verklaring van een Russisch co
mité voor Afro-Aziatlsche solidari
teit een beroep op Egypte gedaan
een einde te maken aan de gewapen
de acties tegen Libië.
De Spaanse minister van buiten
landse zaken is gisteren naar Brus-
sle vertrokken om de Spaanse aan
vraag voor het lidmaatschap van de
Europese Gemeenschap aan te
vragen.
Ons commentaar staat op pagina 5.
Palestijnse woordvoerders verklaar
den gisteren dat de verhouding tus
sen Libië en Egypte eigenlijk nog
steeds explosief is. Libië heeft Egyp
te ervan beschuldigd saboteurs op te
leiden voer acties in Libië. Egypti
sche kranten omschreven Khaddaifi
gisteren opnieuw als een gek die niet
weet wat hij doet De Libische minis
ter van buitenlandse zaken, Abdel
WASHINGTON (UPI) De re
gering van de Verenigde Staten
is in principe bereid wapens te
leveren aan Somalië. Dit heeft
een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken gisteren
bekend gemaakt.
De woordvoerder zei dat de Somali
sche regering de Verenigde Staten
„samen met enkele andere landen"
had benaderd om wapens. Welke die
andere benaderde landen waren wil
de hij niet zeggen. Waarschijnlijk
gaat het om frankrijk, Engeland en
Saoedi-Arao.Dat laatste land zou
vooral als financier voor de Somali
sche wapenaankopen moeten op
treden.
De bereidheid van AMERIKA OM
Somalië te helpen moet worden ge
zien als een poging Invloed te krijgen
ln dit zeer woelige deel van Afrika.
De Verenigde Staten hebben Jaren
lang ln dit gebied op Ethiopië kun
nen rekenen maar onder het nieuwe
militaire bewind is dit land sterk
geradicaliseerd en naar een chaos
afgegleden. Op dit moment strijden
Ethiopische troepen op twee fronten
tegen afscheidingsbewegingen. Het
staat wel vast dat Somalië, dat nu
Amerikaanse wapens nodig heeft,
nauw betrokken ls bij de strijd ln
Ethiopië.
tti
tin een onzer redacteuren
p het begin, dat wil zeggen, gedurende de turbulente dagen na oktober 1965 en gedurende 1966
aren massa-arrestaties en massa-moorden aan de orde van de dag. Dit waren de zwarte
ladzijden van de geschiedenis van deze natie. Er was geen verzet, er vonden praktisch geen
e?vechten plaats, omdat de communistische partij van Indonesië (PKI) en zijn massa-organisaties
tjet van plan waren een opstand te beginnen of een burgeroorlog te riskeren". Aldus Herman
ijarcus in een brief waarin hij in het kort de geschiedenis van de politieke gevangenen in
Indonesië beschrijft en nader ingaat op de situatie zoals die tot juli 1976 ln verschillende kampen
°!i gevangenissen bestond.
3rman Marcus (een schuilnaam)
'5eft in het begin van zijn brief aan
3tar hij zijn informatie vandaan
geft. „Toen in 1975 de Indonesische
^gering de strijd aanbond tegen de
T*ugs, de smokkelarij en het mis-
jjiik van macht belandden er ook
:ele buitenlandse toeristen in In-
meslsche gevangenissen. Daar wa-
Fransen, Canadezen, Zwitsers,
itraliërs, Malelsiërs, Chinezen en
|le anderen onder. Ook enkele ge-
aals van het Indonesische leger
i enige hoge autoriteiten verdwe-
!n in deze campagne achter de tra-
|s".
3arde leven
7ele buitenlanders", zo schrijft
jarcus, „leerden op deze manier het
jirde leven in de Indonesische ge-
(lngenissen van nabij kennen en
[Vamen ook in contact met de poli-
Jfke gevangenen van het land".
Ure us laat verschillende van deze
jpitenlanders aan het woord. „Een
V® getuigenis van bestaande om-
andigheden en situaties ln ver-
iheidene gevangen-kampen. De na-
ten zijn veranderd, maar alle be-
jhreven gevallen zijn waar, hoewel
3 feiten na juli 1976 enigszins gewij
ld kunnen zijn".
gareus schrijft dat de meeste Indo-
'tsiërs zelf niet op de hoogte zijn van
ize grimmige realiteit, laat staan
duizenden toeristen die Indonesië
tarlijks bezoeken. „De gemiddelde
ferist verhaalt over het zorgeloze
pen op Ball, met zijn groteske tra-
ttionele ceremonieën, de exotische
volksdansen en de muziek die hem
geheel ln beslag neemt. Verder ls er
het herleven van eeuwenoude cultu
rele tradities en het huidige succes
van verschillende opbouwprojecten.
Dat ls allemaal waar", aldus Marcus
„maar het ls slechts een deel van de
waarheid".
Ook is waar dat een onderzoekscom
missie, nog door president Soekarno
Ingesteld, het aantal slachtoffers in
geheel Indonesië van na de mislukte
staatsgreep van 30 september 1965
(het gaat over de periode van okto
ber '65 tot april '66) op ongeveer drie
miljoen schatte, terwijl het aantal
politieke gevangenen op ongeveer
400.000 geschat werd. Samengepakt
in honderden kampen in heel Indo
nesië. Overal zaten de gevangenis
sen vol met politieke gevangenen.
Op veel plaatsen waren zelfs scholen
en bioscopen veranderd ln tijdelijke
kampen. Zo moesten er bijvoor
beeld in de „Kotamadja-gevange-
nis", die normaal geschikt is voor
800 „inwoners", plaats gemaakt
worden voor 3000 politieke gevange
nen. De normale misdadigers wer
den naar andere kleinere gevange
nissen overgebracht, zodat hun
plaatsen konden worden ingenomen
door politieke gevangenen. Het is
duidelijk dat de faciliteiten niet
meer waren dan het barre minimum.
De politieke gevangenen kregen te
weinig te eten, en werden tijdens
hun ondervraging ook nog eens mis
handeld.
Angstige nachten
genen zijn nooit voor de rechter ge
weest.)
Verbetering
„De nachten waren nog veel angsti
ger: elke politieke gevangene, die
het tot nu toe heeft overleefd, kon Je
de verschrikkelijke momenten ge
durende de eerste twee tot drie jaar
in de kampen vertellen. Gewapende
bewakers die de kamers binnenkwa
men en zonder pardon met geweld
groepen gevangenen meenamen,
het kamp uit. Ze kwamen nooit te
rug. Alleen God weet wat er van hen
terecht gekomen ls
Gedurende de eerste twee Jaren
stierven meer dan de helft van de
politieke gevangenen. Door execu
ties of vanwege de martelingen ge
durende de ondervraging, terwijl an
deren stierven door zwakte, aan de
vele ziekten of gewoon van honger
omkwamen."
Vooral ondervoeding heeft een vre
selijke tol geëist. Met name het ge
brek aan voldoende eiwit verzwakt
het menselijk lichaam sterk, op de
lange duur. En de Indonesische poli
tieke gevangenen lijden al meer dan
tien jaar aan ondervoeding. Hun
weerstandsvermogen is weg. Ze vie
len gemakkelijk ten prooi aan aller
lei ziekten, tbc, beri-beri, dysentrie,
infecties en ook geestelijk waren de
meesten een wrak. Om over de ziek
ten ten gevolge van de martelingen
nog maar te zwijgen. Aan de medi
sche verzorging van de politieke ge
vangenen in de kampen werd vrij
wel geen aandacht besteed, omdat
de beschikbare gelden voor de ge
vangenis-hospitalen slechts bedoeld
waren voor de gewone veroordeel
den. (En de meeste politieke gevan-
Marcus schrijft dat de behandeling
van de gevangenen verbeterde na
dat vertegenwoordigers van het in
ternationale Rode Kruis en delega
ties van Amnesty International ver
schillende kampen op het eiland
Boeroe en in Oost-Indonesië hadden
bezocht. De namen van deze kam
pen werden veranderd in „installa
ties voor rehabilitatie", en waar
schijnlijk waren er ook bepaalde
verbeteringen in de behandeling
van de gevangenen ln kampen ln
Jakarta en in sommige van de grote
steden, die vaak als voorbeelden
fungeren voor buitenlandse delega
ties en officiële bezoekers.
Maar ln de middelgrote en kleinere
kampen zouden de politieke gevan
genen zeggen dat de verandering in
rehabilitatie-kamp slechts een ver
andering van de naam was en niets
meer.
Corruptie
Theoretisch was de toewijzing van
gelden door de centrale overheid
voor alle politieke gevangenen ge
lijk, maar ln de praktijk waren de
voedselrantsoenen ln dc verschillen
de kampen verschillend. De hoogte
van de rantsoenen hing voorname
lijk af van de lokale autoriteiten. In
Jakarta en enkele andere grote ste
den, waar de centrale regering wat
meer controle uitoefende, waren de
voedselrantsoenen min of meer ln
overeenstemming met de gelden die
er officieel voor beschikbaar gesteld
waren. Maar ln de kleinere steden,
en daar zaten de meeste politieke
gevangenen, werd er driftig be
snoeid op de uitgaven voor het voed
sel. Corruptie vierde hoogtij en dui
zenden politieke gevangenen heb
ben Jaren niet genoeg te eten gehad.
Tienduizenden mensen werden kort na de staatsgreep van 1965 in Indonesië gevangen genomen.
Marcus geeft een voorbeeld van het
kamp bij „Kotamadja, een typische
provinciestad op Java, met onge
veer een half miljoen inwoners". Het
voorbeeld speelt zich af ln juli '76.
Daar waren de rantsoenen voor de
politieke gevangenen beduidend
minder als die voor de gewone ge
vangenen." Ze kregen twee maal per
dag een mengsel van 150 gram rijst
en raais, en verder een kop koolsoep.
Dag na dag, maand na maand, Jaar
na Jaar, niet meer dan wat rijst en
mals en een kop koolsoep. Alleen in
heel speciale gevallen kregen ze wat
andere groenten in plaats van kool-,
soep. Ze kregen nooit vlees, vis, eie
ren of ander voedsel. Ze kregen
slechts gekookt water te drinken,
nooit thee, koffie of melk. Verder
kregen ze nooit suiker. Ze kregen
minder dan 1000 calorieën per dag.
terwijl een normaal dieet tegen de
2500 calorieën moet bevatten.
Pond vlees
Marcus verhaalt van een gevangenis
waar de autoriteiten aan gasten uit
legden hoe de behandeling van de
politieke gevangenen was en wat ze
te eten kregen. De gasten maakten
aantekeningen en een van hen liet
zijn papiertje achter. De gevange
nen konden lezen wat ze volgens de
voorlichters per week te eten zouden
moeten krijgen: een pond vlees, een
halve liter melk. een el, 600 gram
rijst, een pond wortelen, een pond
tomaten en een pond bonen. In deze
gevangenis kregen de politieke ge
vangen ln plaats van vlees „wat
kruimels gedroogde vis", hadden ze
melk nog nooit gezien, kregen ze
eens ln de week wat bonensoep en
behoorden tomaten en wortelen tot
de zeldzaamheden. Wel kregen ze
dag aan dag koolsoep. In een latere
brief, gedateerd eind maart 1977,
schrijft Marcus dat ln de2e gevange
nis de situatie nog verslechterd ls cn
dat het aantal ziekte- en sterfte-
gevallen nog ls toegenomen.
