Wereld voedsel situatie
{verbeterde belangrijk
Britten dreigen
in visserij conflict
I
Appeloogst valt
dit jaar tegen
Mogelijk steun voor
werven in Frankrijk
[SH verliest kort
;eding tegen Staat
Perzisch tapijt duurder
en slechtere kwaliteit
oor grotere
graanoogsten
>an
aatste jaren
i
Markten weer open
voor slachtvarkens
Duitsers willen
100 pet eigendom
van Euromast
Oorzaak: koude weer in april
Britse stop als EG-verbod op
haringvangst in Noordzee afloopt
enoncern blijft ageren tegen heffing
"Makelaar bij uit
stek
geschikt voor
opmaken koopakte
Brandschade in vier maanden
118 miljoen
Nieuwe
boeken
__£RDAG 23 JULI 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet
23
IV»
kMSTERDAM De situatie op de wereldgraanmarkten heeft de afgelopen vier jaar een
„«.lelangrijke verbetering ondergaan. In de plaats van graantekorten en zeer hoge prijzen zijn
>eze verandering moet voor een
mjelangrijk deel worden toegeschre-
en aan het herstel in de wereld'
—^■aanproduktie, dat zich de laatste
wee jaren heeft gemanifesteerd.
ils gevolg van de oogsten in de
eizoenen eindigende per eind juni
976 en eind juni 1977 zijn, zo wordt
i leraarad, de wereldgraanvoorra-
jen met niet minder dan 54 miljoen
on toegenomen. Dat komt overeen
net meer dan éénderde van de we-
eldhandel in de laatste jaren.
^de graanvoorraden aan het einde
an juni van dit jaar zijn daarmee
114ip het hoogste peil gekomen sedert
201071/72, Het oogstseizoen dat voor
afging aan een periode van grote
3scekorten veroorzaakt door droogte.
482.
ïeaïet herstel van de graanproduktie
i9n de loop van 1975/76 en 1976/77 en
£1e daaruit voortvloeiende weder-
ipbouw van de voorraden aan
raan heeft een opmerkelijk verbe-
509 ering van de wereldvoedselsitua-
Ie ten gevolge gehad, vergeleken
o net de precaire situatie uit de ja-
en 1972/74. In tegenstelling tot
o 972/73 toen de wereldgraanpro-
£a luktie 25 miljoen ton lager was dan
o ie produktieraming op lange ter-
J nijn was de produktie aan granen
6 n het oogstseizoen 1976/77 naar
o ichatting ongeveer 42 miljoen ton
w loger dan deze raming.
S Voorraden
ce
ca Vil de wereldgraanproduktie gelij
ke te tred houden met de te verwach-
en ontwikkeling van de vraag dan
al. zo meent het Internationale
Monetaire Fonds in een beschou-
3 ring over de wereldgraansltuatie,
en jaarlijkse toeneming van de
3 roduktie met 34 miljoen tori nood-
5 ikelijk zijn. De wereldgraanvoor-
iden (exclusief die van de Volksre-
ubliek China en van Rusland, van
'elke landen geen cijfers beschik-
5 laar zijn) worden op dit moment
eraamd op 163 miljoen ton.
N
,otefe voorraden zouden daarmede
fereenkomen met 18 procent van
het wereldverbruik. Een niveau,
dat overeenstemt met de veilig
heidsmarge van 17 k 18 procent, die
door de wereldvoedselconferentie
van november 1974 werd aanbe
volen.
De verbetering van de wereld
graansltuatie in de afgelopen jaren
is des te opmerkelijker wanneer
wordt uitgegaan van de ontwikke
ling op langere termijn. In de 15
jaar, die zijn verstreken sinds 1962,
is de wereldgraanproduktie met 50
procent gestegen tot 1,5 miljard
ton, of met een jaarlijks groeiper
centage van 2,9. Gedurende deze
periode nam de wereldbevolking
met 1,9 procent toe.
Onder de belangrijkste graansoor
ten steeg de produktie van tarwe
(in hoofdzaak geproduceerd in de
industriële landen) het snelst. Rijst
daarentegen, merendeels geprodu
ceerd in de ontwikkelingslanden,
toonde het laagste groeipercenta
ge. De produktie van grove graan
soorten (maïs, gerst, rogge e.d.)
nam ongeveer in dezelfde mate toe
als de produktie van alle graan
soorten te zamen.
Wat de handel in granen aangaat
bedroeg de jaarlijkse toename in
de afgelopen 15 jaar voor alle
graansoorten 3,8 procent. Dit voor
namelijk als gevolg van de handel
in grove graansoorten die twee
maal zo snel steeg als de produktie.
Rusland
Een belangrijke factor in de we-
reldgraaneconomie is de laatste Ja
ren, volgens het IMF, de invloed
van de bijzonder grote jaarlijkse
schommelingen in de graanpro
duktie van Rusland. Teneinde ge
deeltelijk tegemoet te kunnen ko
men aan haar binnenlandse tekor
ten kocht Rusland zowel in 1972/73
als in 1975/76 ongeveer 30 miljoen
ton graan aan. Deze zeer grote aan
kopen, meer dan éénvijfde van de
wereldhandel in granen vertegen
woordigende, hadden belangrijke
gevolgen voor de wereldgraan
markten en -prijzen. Het volume
van de handel maakt nl. maar een
klein deel uit van de wereldproduk-
tie (10-12 procent). Toch was, om
dat de tekorten in 1975/76 in grote
mate moeten toegeschreven aan
Rusland en in geringere mate aan
West-Europa, hun invloed op de
graanprijzen minder belangrijk
dan in 1972/73. Aangenomen wordt,
dat het herstel van de wereldgraan
produktie in 1976/77 een daling van
circa 6 procent in het volume van
de wereldhandel ten opzichte van
1975/76 tot gevolg zal hebben.
De wereldgraanproduktie in 1975/
76 was ongeveer 3 procent beter
dan die van het tegenvallende
oogstjaar 1974/75. Nagenoeg de ge
hele vooruitgang kwam op reke
ning van een sterke toeneming van
de rijstproduktie, die met 9 procent
steeg tot 348 miljoen ton. De pro
duktie van grove granen steeg
slechts met 1 procent tot 661. mil
joen ton, terwijl de wereldtarwe-
produktie met 352 miljoen ton iets
lager was dan in 1974/75.
Nieuw record
Voor 1976/77 wordt de wereldgraan
produktie geraamd op een nieuw
record van 1.477 miljoen ton, dat is
116 miljoen ton meer dan in 1975/
76. Behalve voor rijst, waarvan de
produktie beneden de vorige
recordoogst is gebleven, worden
voor alle andere graansoorten be
langrijk hogere cijfers verwacht.
De grootste toeneming vermoede
lijk bij tarwe, waarvan de produk
tie naar het zich laat aanzien met
18 procent zal toenemen tot 416
miljoen ton. Dat is 12 procent meer
dan het cijfer van de recordoogst
van 1973/74. De verwachte stijging
van de wereldgraanproduktie in
1976/77 moet vooral worden toege
schreven aan een opmerkelijke ver
betering (60 procent) in de Russi
sche graanproduktie, die, zo wordt
aangenomen, een record zal vesti
gen met 224 miljoen ton, of 84 mil
joen meer dan in het door de droog
te geteisterde oogstjaar 1975/76.
De internationale handel in granen
steeg in 1975/76 met bijna 10 pro
cent vergeleken met die van een
Jaar tevoren. Een en ander weer
spiegelt de gestegen graanaanko-
pen door Rusland. De sterkste stij
ging deed zich voor in de handel in
grove granen, die met 10 miljoen
ton toenam tot 72 miljoen ton. De
wereldhandel in tarwe en tarwe
meel daarentegen nam met niet
meer dan 4 miljoen ton toe tot het
op één na het hoogste niveau se
dert 1972/73. Voor het oogstjaar
1976/77 wordt aangenomen, dat de
handel in tarwe en tarwemeel met 7
miljoen ton zal afnemen tot 60 mil
joen ton, het laagste peil van de
afgelopen vijf jaar.
Hoogste peil
De grotere oogsten in 1975/76 en
1976/77 hebben een aanvulling mo
gelijk gemaakt van de wereld-
graanvoorraden, die door het be
roep dat er in de drie voorafgaande
jaren op was gedaan, waren ge
daald tot het laagste peil sinds 20
jaar. De graanvoorraden bij de
voornaamste exportlanden, die in
1975/76 tot 68 miljoen ton waren
gestegen, waren, zo raamt het IMF,
aan het einde van juni jl. 92 miljoen
toh. Daarmede zouden de voorra
den dan het hoogste peil sedert
1971/72 hebben bereikt.
Sinds augustus/september 1975
heeft een scherpe concurrentie tus
sen de voornaamste exportlanden
van granen een constante druk op
de wereldgraanprijzen veroor
zaakt. Zo waren de gemiddelde ex
portprijzen in april van dit Jaar
21—40 procent lager dan het rela
tief hoge niveau van augustus/sep
tember 1975. In deze periode daal
den de tarweprijzen met 40 pro
cent, de rijstprijzen met 30 procent
en die van maïs en andere grove
graansoorten met ongeveer 20
procent.
Teneinde de druk op de prijzen weg
te nemen hebben de voornaamste
produktlelanden van granen on
langs besloten hun steunprijzen te
verhogen. Daarenboven gaan tal
van belangrijke export- en import-
landen hun nationale graanreser
veprogramma's en opslagfacilitei
ten uitbreiden.
DEN HAAG (ANP) Gezien de
gunstige ontwikkelingen op het ge
bied van de varkenspest in ons land
heeft minister Van der Stee (land
bouw en visserij) besloten met in
gang van 25 Juli de markten voor
slachtvarkens onder bepaalde voor
waarden weer open te stellen. De
voorwaarden houden onder meer in
dat: de veewagens na ontlading op
de markt direct worden gereinigd en
ontsmet en de afvoer van de markt
per veewagen slechts geschiedt naar
één slachthuis of één exportplaats
met een geleidebiljet van de
districtsinspecteur van de veerart-
senijkundlge dienst.
Ook na dit vervoer dienen de wa
gens gereinigd en ontsmet te wor
den. Door dit besluit komen per
gelijke datum de aangewezen verza
melplaatsen voor slachtvarkens te
vervallen.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Een groep West-
duitse particulieren, die vorig Jaar al
55 procent van de aandelen Euro
mast verwierf door aankoop van
deze stukken van de EMS, wil 100
procent eigenaar worden van de Eu
romast. De groep, bekend onder de
naam Schwëbische Wlertschaft te
München, tracht daartoe momen
teel buiten het bestuur van Euro
mast om particuliere aandeelhou
ders Euromast te bewegen hun stuk
ken van de hand te doen.
Van enkele grote aandeelhouders
zou de groep inmiddels al een aantal
pakketten Euromast, waarvan de
aandelen op de incourante markt
worden verhandeld, hebben kunnen
overnemen. Hierdoor zou het belang
van de Duitse groep in Euromast
thans ongeveer 70 procent be
dragen.
De Duitse groep, die via een Neder
landse stroman opereert, biedt voor
de aandelen Euromast (groot 100
nominaal) een bedrag van 90. De
laatste tijd schommelden de koers
van de aandelen Euromast op de
incourante markt rond de 80-85 pro
cent. Euromast heeft de laatste ja
ren al geen dividend meer uitge
keerd op de aandelen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De totale Nederlandse appeloogst valt dit jaar
•tegen: 420.000 ton tegen 470.000 ton verleden jaar. Volgens de
fruittelers is dit toe te schrijven aan het koude weer in april, toen
het nachten achtereen heeft gevroren.
Vooral de cox'orange heeft het met
een opbrengst, die ongeveer 60 pro
cent lager was dan vorig Jaar, laten
afweten. De goudretnette heeft het
er beter afgebracht Terwijl vorig
Jaar de oogst van deze appel erg
tegenviel door de vorst, is er dit Jaar
sprake van een 65 tot 75 procent
hogere opbrengst vergeleken met
1976.
Ook de perenoogst in Nederland zal
dit Jaar minder zija Volgens „De
Fruitteelt", weekblad van de Neder
landse fruittelers zal de totale op
brengst dit Jaar 120.000 ton bedra
gen. Verleden jaar was dat 145.000
ton.
Ook in EG
Niet alleen ln Nederland is de appel
oogst minder dan in 1976 het geval
was. In de gehele EG zal de appel
oogst aanzienlijk minder zijn dan
vorig Jaar. Voor 1977 verwacht de
Nederlandse fruittelers organisatie
een totale oogst van 5.258.000 ton:
ruim éèn miljoen ton minder dan in
1976. Vooral in Italië, waar de oogst
het grootst is, verwacht men dat de
opbrengst tien tot vijftien procent
minder zal zijn: 1.800.000 ton tegen
2.050.000 ton in 1976.
Frankrijk schrijft de kleinere oogst
van dit jaar (1.300.000 ton, tegen
1.670.000 ton vorig jaar) toe aan de
watersnoodramp in het gebied ten
zuiden van de Garónne. Hierdoor is
een aantal fruitteeltbedrijven getrof
fen. Hoewel niet het belangrijkste
appelland, is Denemarken het enige
land waar dit jaar een grotere appel
oogst wordt verwacht: 80.000 tegen
75.600 ton in 1976. In Ierland tenslot
te is de oogst bijna gehalveerd: 8.000
ton tegen 13.500 ton vorig Jaar.
PARIJS (Reuter) De Franse regering zal volgende week
waarschijnlijk maatregelen békend maken ter ondersteuning
van de scheepsbouw, zo wordt door Franse scheepsbouwers
verwacht. Naar alle waarschijnlijkheid zal de regering een hoe
veelheid geld in de bedrijfstak pompen en zal de scheepsbouw
zelf daar een reorganisatie tegenover moeten stellen.
De regering zou bereid zijn een deel
van het verschil tussen de prijzen,
die Franse werven berekenen en die
welke elders worden gevraagd, voor
haar rekening te nemen. Mogelijk zal
Parijs ook op gunstige voorwaarden
exportkredieten verschaffen aan
LONDEN (Reuter) John Silkin, de Britse tegenspeler van
minister Van der Stee van landbouw en visserij in de Europese
Landbouwraad, wil een nieuw Brits verbod op de haringvangst
in de Noordzee als de Europese Commissie niet bereid is het EG-
verbod, dat op 30 september afloopt, te verlengen. Silkin zei dit
in het Lagerhuis.
Silkin toonde zich teleurgesteld, dat
de Europese Commissie (het dage
lijks bestuur van de EO) het Britse
!N HAAG Koninklijke Scholten-Honig heeft een kort
iing tegen de Staat der Nederlanden verloren waarin werd
iist een EG-belasting op zetmeelsuiker ongedaan te maken.
aandrang van de bietsuikerin-
itrie besloten de ministers van
1 flbouw van de lid-staten tot een
fing van 17 per 100 kg isogluco-
KSH wilde dat de Nederlandse
ftt beroep zou instellen tegen deze
Drdening.
gens een woordvoerder van KSH
i het concern getn hoger beroep
ïn de uitspraak aantekenen, al
ms niet in Nederland. Wel zal
H volgens hem in Europees ver-
ud sterk blijven ageren tegen de
itregel.
De AMRO Bank verwacht dat de
Tltaten van het eerste halfjaar
FOÏ slechts weinig lager zullen zijn
i die van het bijzonder goede eer-
a0) halfjaar van 1976. Voor het jaar
uwf als geheel verwacht het bestuur
133( zodanige groei van de winst dat
2tok als rekening wordt gehouden
3 de aandelenemissie van 1 op 10
29&aart de winst per aandeel kan
l&emen. Dit staat in het prospec-
tübetreffende de uitgifte van nomi-
9® 200 min 8 pet obligaties 1977
1978/1987, waarvan de koers op
eiuli wordt bekendgemaakt.
16)
ftet eerste halfjaar heeft het be-
afsvolume zich bevredigend ont
beeld. De kortlopende kredietver-
*ig ontwikkelde zich overeen-
Jistig de verwachtingen; in de
Kxjdeliange sfeer overtrof de groei
planning in lichte mate.
34
Je ontwikkeling, mede in aanmer-
4| nemende de remmende invloed
i«met name op het gebied van de
^trekking van woninghypothe-
het gevolg zal zijn van de inmid-
van kracht geworden kredietbe-
isiende maatregelen doen de raad
yM Bestuur verwachten dat het lo
de jaar in totaal bezien qua groei
55belangrijk zal afwijken van de
mistellingen. De rentemarge ligt in
perste halfjaar 1977 nog duidelijk
i64ir dan in dezelfde periode 1976
de marge zich op een hoog peil
2oDnd. In het tweede kwartaal 1977
is echter sprake van een toenemend
herstel.
DE HOLLANDSE KOOPMANS
BANK heeft vorig jaar de winst zien
stijgen van 736.000 tot 904.000.
Voorgesteld wordt een onveranderd
dividend van 8 procent. Bijzondere
omstandigheden voorbehouden kan
volgens de directie in het jaarverslag
op grond van de tot dusverre bereik
te resultaten worden uitgegaan van
een bevredigende ontwikkeling in
1977.
Het bedrijfsresultaat van de bank
nam vorig jaar toe met 37 procent
tot 1,86 min. Hierop is in minde
ring gebracht een incidentele last
van 150.000 voor backservicever-
plichtingen voor de pensioenrege
ling voor het personeel.
de VMF-Stork werkmaatschap
pij Conrad Stork in Haarlem heeft
opdracht gekregen tot levering van
een containeroverslagkraan met een
bedrijfslast van 50 ton voor Combi
ned Terminals Amsterdam BV. Met
de order is 5 min gemoeid. De
kraan moet in augustus 1978 in be
drijf worden gesteld.
BILTHOVEN „De koopakte dient
ter vastlegging van de afspraken die
tijdens de koop- en verkooponder
handelingen worden gemaakt.
Eventuele problemen holen in de
voorbesprekingen aan de orde te
komen. Daarom is de makelaar bij
uitstek geschikt deze akte op te ma
ken. Een notaris kan alleen het re
sultaat van de onderhandelingen
constateren en de afspraken juri
disch vertalen. Dan ls het al te laat."
Dit is het commentaar van de Ne
derlandse Bond van Makelaars ln
onroerende goederen op het streven
van het notariaat om de koopakte
door de notaris te laten opmaken.
De makelaar, aldus de NBM, is een
beëdigd bemiddelaar en een des
kundige op het gebied van het on
roerend goed. Zijn Juridische kennis
is ruimschoots voldoende om een
goede koopakte te maken. Zo nodig
kan en moet hij met andere deskun
digen, zoals notaris, accountant of
belastingconsulent overleg plegen.
Dat ln Amsterdam een ander ge
bruik gegroeid is, is op zichzelf geen
aanleiding dat landelijk door te voe
ren. Daar spelen ook weer andere
aspecten een rol. Zo wordt bijvoor
beeld door de makelaar geveild.
ADVERTENTIE:
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG In de eerste vier
maanden van dit jaar is door bran
den in ons land voor ruim 118 mil
joen gulden schade aangericht. Dit
was meer dan in dezelfde periode
van 1976, toen de brandschade bijna
103 miljoen gulden bedroeg.
Dertig grote branden (schade van
100.000 en hóger) zorgden in de
eerste vier maanden voor een scha
de van bijna 9,5 miljoen gulden. In
handel en industrie veroorzaakten
84 grote branden een schade van
meer dan 43 miljoen gulden.
In de overige sectoren hadden 98
branden van dit kaliber een schade
van ruim 27 miljoen gulden tot ge
volg. Kleinere branden tezamen in
de verschillende sectoren brachten
het totale schadebedrag op meer
dan 118 miljoen gulden. De oorzaak
van de helft van het aantal branden
bleef onbekend.
TEHERAN (UPI) Niet iedereen kan zich een Perzisch
tapijt veroorloven. Zeker nu niet meer. De produktie daalt,
de prijzen vliegen omhoog en de kwaliteit verslechtert.
Als gevolg van de hoge staatsin
komsten door de gestegen olie
prijzen heeft de sjah van Perzië
(Iran) een modernlseringsbeleid
op gang gebracht, dat nu zijn tol
vraagt aan de ingewikkelde en
exotische tapijten. Het Perzische
tapijt is niet meer wat het ge
weest is", zegt handelaar Iraj
Mehdizadeh, die beweert in zijn
exclusieve winkel één miljoen
meter Perzisch tapijt te hebben
verkocht.
Handelaren ln tapijten zijn van
mening, dat de kwaliteit terug
loopt omdat dorpsbewoners, die
zich van oudsher met het tapijt-
knopen hebben beziggehouden,
zich meer en meer zijn gaan aan
passen aan de modernisering van
de Perzische samenleving. Forse
loonsverhogingen helpen niet.
„Geld houdt ze niet meer ln de
dorpen", zegt Zahra Rajabi (43),
leider van een tapljtfabrtek in de
buurt van Persepolis. „Ze willen
slechts het vermaak ln de stad,
niets meer".
In de schoolbanken
Een andere factor is de campagne
van de sjah ter bestrijding van
het analfabetisme in zijn land. Hij
bepaalde, dat ouders, die hun kin
deren niet naar school sturen, in
de gevangenis zullen belanden.
De campagne heeft het analfabe
tisme inderdaad sterk vermin
derd, evenals het aantal tapijt-
knopers. Jeugdige knopers zitten
nu immers in de schoolbanken.
Degenen, die thans nop bereid
zijn tapijten te knopen, zijn in
staat voorwaarden te stellen. De
lonen stegen in de afgelopen drie
jaar met 200 procent, waardoor
het Perzische tapijt zich uit de
lokale en de wereldmarkt dreigt
te prijzen. Aan de andere kant
hebben Immer-goedkope en over
vloedige arbeidskrachten ln lan
den als India, Pakistan, Afghanis
tan, Turkije, China en Roemenië
Jil staat gesteld zich een flink aan
deel op de „Perzische" tapijten-
markt te verwerven.
Verschillende Perzische tapijtfa
brikanten hebben hun zaken dan
ook al naar Pakistan verlegd,
waar de produktie van een vier
kante meter tapijt 535 gulden
kosten, tegen 2.857 gulden in Iran.
De Iraanse tapijtexport daalde in
1976 tot 213 miljoen gulden tegen
267 miljoen in 1975. Deskundigen
zijn van mening dat de dalende
exporttendens zal aanhouden.
verlangen naar een uitgebreide ex
clusieve visserijzone niet wil inwilli
gen. Groot-Brittannlë wil een exclu
sieve visserijzone van 12 zeemijlen
en voorkeursrechten voor de eigen
vissers tussen de 12 en 50 mijl zo zei
hij. Silkin gaf zijn collega's ln de
Landbouwraad de waarschuwing,
als dat deze Britse els niet wordt
ingewilligd, het land zal terugkeren
naar zijn oorspronkelijke eis van een
exclusieve zone van 50 zeemijlen.
Op de vraag van de conservatieve
oppositie in het Lagerhuis of hij erop
vertrouwde dat het vangstverbod
door de Europese Commissie na 30
september zal worden verlengd, zei
hij: „als de Gemeenschap niet in
staat of bereid is maatregelen te
nemen, dan zijn wij gedwongen onze
eigen unilaterale beperkingen op te
leggen".
ontwikkelingslanden die in Frank
rijk schepen bestellen.
De Franse scheepsbouwers houden
er rekening mee. dat de regering als
tegenprestatie zal verlangen dat de
werven in twee grote groepen wor
den ondergebracht. De ene zou moe
ten bestaan uit Alsthom Atlantique.
Dubigeon Normandie en Constructi
ons Navales et Industrielles de la
Méditerranée. Deze ondernemingen
zouden het er in beginsel al over eens
zijn geworden om hun werkzaamhe
den op elkaar af te stemmen.
Met het vormen van de tweede groep
worden echter problemen verwacht.
Naar wordt aangenomen zou die
moeten bestaan uit Chantiers de
France Dunkerque en Chantiers Na-
vals de la Ciotat. De werf in Duinker
ken behoort tot het Schneider-con
cern, dat bijzonder op zijn onafhan
kelijkheid is gebrand.
De Franse scheepswerven hebben
met dezelfde moeilijkheden te kam
pen als de werven elders in West-
Europa: hevige concurrentie, met
name van Japan, en een chronisch
tekort aan opdrachten. Blijkens de
jongste gegevens aan de Franse ver
eniging van scheepsbouwers had de
hele Franse scheepsbouw op 1 april
voor 2,7 miljoen bruto registerton
(brt) aan orders in portefeuille.
De leveringstijden van de bestelde
schepen lopen .tot eind 1983. Aange
zien de Franse scheepsbouw over de
capaciteit beschikt voor het bouwen
van 1,2 miljoen brt per Jaar, is de
orderportefeuille veel te dun om de
werven volledig aan het werk te hou
den. Er zullen de komende maanden
meer opdrachten binnen moeten ko
men, anders zullen er vele ontslagen
vallen, zo zegt men in Franse
scheepsbouwkringen. De Franse
werven hebben momenteel 30.000
man in dienst.
Macht in en rond organisaties, door
A. W. J. E. van de Bunt, K. T. A.
Halbcrtsma en M. Mulder, llitg. Sam
son Alphen a/d Rijn. 219 bis. Prijs
24,75.
De Orde van organisatiedeskundi
gen en adviseurs en de Stichting
Interacademiale opleiding organisa
tiekunde belegden in mei '76 een
conferentie over „het machtsaspect
in het functioneren van organisa
ties". De zeventien inleiders hebben
hun bijdrage beschikbaar gesteld
voor deze publikatie. Daarmede
wordt beoogd belangrijke begrippen
verder te ontwikkelen, theorievor
ming te ontwikkelen en de praktijk
ervaring te verklaren.
Personeelbeleid in opspraak door in
spraak, door dr. J. j. Ramondt c.a.
llitg. Samson te Alphen a/d Rijn. 157
blz. prijs 21,50.
In deze bundel, uitgegeven in de
reeks arbeidsverhoudingen, staat de
vraag centraal welke ruimte er is
voor het personeelbeleid. Medewer
king verleenden drs. J. L. J. M. van
der Does Willebols, dr. H. J. van
Dongen, dr. J. J. Ramondt (red) en
drs. W Top.
Shop stewards en arbeidersseggen-
schap, door dr. M. J. Huis kam. Uitg.
Samson Alphen a/d Rijn. 231 blr.
Prijs 29,50.
De heroriëntering van de vakbewe
ging in ons land op het vakbonds
werk in de onderneming is voor
Huiskamp aanleiding geweest aan
dacht te besteden aan het Engelse
systeem, met name de shop steward
(vrijgestelde werknemers). Hij wijst
erop dat organisatie van en door
arbeiders op de werkplek betekent,
dat arbeiders minder aan willekeuri
ge beslissingen zijn onderworpen en
een gevoel van eigen waarde kunnen
ontwikkelen. Het zijn de kleine, alle
daagse dingen op de werkvloer
waarvoor de werkplekorganisatie
voor arbeiders zo'n grote betekenis
heeft.
In deze studie zijn de Engelse en
Nederlandse situatie niet met elkaar
vergeleken, omdat het vakbonds
werk ln de bedrijven in Nederland
en de relatie tussen vakbonden en
ondernemers in een heel andere fase
van de industriële ontwikkeling is
ontstaan. Dat neemt niet weg, dat
zich in het Britse systeem een aantal
problemen en tegenstellingen voor
doen, die ook hier van belang kun
nen zijn. De belangrijkste zijn de
spanning tussen categoriale en ge
meenschappelijke arbeidersbelan
gen. tussen medeverantwoordelijk
heid en belangenbehartiging en tus
sen centrale planning en decentrale
zeggenschap. De auteur concludeert
dat het Nederlandse bedrijvenwerk
nog steeds ver van de werkvloer
afstaat.
Sla spijkers met koppen,
word lid van het CNV!
Samen sta je sterk! Bel 030-941041.
L] li\ Chmlelyk Nationaal Vakverbond
^-yll Y flrechl. Ravellaan I. Potlbut 2475.
