Albeda informateur
Kans op hervatting van
Geneefse top is groot
Woord
iet Nieuwe Haaöse Courant enmetNieuwe Leidse Courant
Vrouw overleden aan
een hersenbloeding
Vorrink wil fosfaat
uit wasmiddel - pag. 3
Uw
In deze krant I
Voorlopig geen
tarde acties
)ij Unilever
Koningin sprak met drie fractieleiders tegelijk
Carter en Begin noemen oktober
tijk gevonden in
^Rotterdamse metro
HET WEER
Opklaringen
Na behandeling gebit
Opdracht ruim
geformuleerd
èrbod invoer
itheemse dieren
Een telefoontje
of een haring
met één dag uit
Franse minister
kerncentrales
voor iedereen
Albeda veel
op politieke
achtergrond
Trouw
Aanzienlijk aardiger informatie
Welkomstvoordeel
hoortblju.
uTJj&t-.i
O 35STE JAARGANG NR 10195 - DONDERDAG 21 JULI 1977
rouw
vandaag voo» 4 uur
opgegeven, wordt
morgen geplaatst
en kan dezelfde dag
al resultaat hebben
Tel 030-913456
Tfei 010-115588
Tel 070-469445
"ijjITGAVE TROUW/KWARTET B V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA POSTBUS 859 AMSTERDAM ABONNEMENT 14,82 (MAAND)— ƒ44,45 (KWARTAAL)— 175,60 (JAAR)
.OSTGIRO 660000 BANK NED.CRED.BANK REK.NO. 23.00.12.574 GEMEENTEGIRO XI1000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0.60; FRANKRIJK FRS 3.50. DUITSLAND DM 1,80, LUXEMBURG FRS 13.
PAGINA 2
'Jood èn christen
zijn onmogelijk'
PAGINA 3
Boersma: Afbreken
formatie
beschamend
PAGINA 4
Droevige film over
twee vrouwen
PAGINA 5
'Sporen oude
techniek bewaren'
PAGINA 7
KJ Verkiezingen in
7J Srilanka
PAGINA 9
Vierdaagse draait
op twee centra
t>üi f j
fan een onzer verslaggevers
RECHT De vakbonden zullen
orlopig geen harde acties onder
men bij Unilever. Zij besloten
lertoe nadat de directie van Unile-
jer Nederland gisteren in een ge-
prek met de industriebonden, de
)edingsbonden en de Unie BLHP
principe had toegezegd dat de
(organisatieplannen voor de vlees-
fector in de ijskast gaan.
®lt voor de duur van een onderzoek
ssoiiaar de situatie bij de vleesgroep
tan Unilever, dat een nog op te
ctjchten commissie van onafhanke-
jke deskundigen moet gaan in-
President Carter en Premier Begin poseerden gisteren even voor
de fotografen.
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG De Koningin heeft prof. dr. W. Albeda (CDA)
gisteravond benoemd tot informateur om de problemen tussen
PvdA en CDA uit de weg te ruimen. De Koningin nam haar
beslissing nadat zij gistermiddag voor de tweede keer een
gesprek had gehad met de fractieleiders van PvdA, CDA en D'66.
Heel opmerkelijk was dat dit gesprek met alle drie de fractielei
ders tegelijk plaats vond. Aangenomen mag worden, dat de keus
van de informateur en de opdracht die hij van de Koningin heeft
gekregen, berust op instemming van de fractieleiders, gistermid
dag ln het gesprek met de Koningin betuigd.
Letterlijk heeft Albeda het verzoek
gekregen „een onderzoek in te stel
len naar de mogelijkheden om de
tijdens de formatie-Den Uyl gerezen
meningsverschillen uit de weg te rui
men, opdat deze formatie hervat kan
worden". De gekozen formule blijft
vaag over wat precies onder die „ge
rezen meningsverschillen" verstaan
WASHINGTON (AP, UPI, Reuter) Het is zeer waarschijnlijk
dat de Geneefse vredesconferentie over het Midden-Oosten in
oktober zal worden hervat. Dit heeft de Amerikaanse president
Carter verklaart na afloop van zijn besprekingen met premier
Begin van Israël. Op een persconferentie gisteravond in Was
hington waarop Begin zijn vredesplan aan de pers voorlegde
verklaarde hij na 10 oktober in Genève met de Arabische staten
te willen onderhandelen.
ob9c 'Cr bijzonderheden op de pagina
onomie.
IO rij
vt.
een onzer verslaggevers
OTTERDAM Op de bodem van
:n metrobouwput aan het Chur-
üllplein is woensdagavond even na
rijfessen het lijk gevonden van een 32-
ok©n rige Joegoslaaf. De ontdekking
erd gedaan door een bedrijfsleider
en voorlopig onderzoek heeft uit
wezen dat de man dinsdagavond
de bouwput terecht is gekomen.
Ij had verwondingen aan het lin-
irbeen en het hoofd. Sectie moet
idaag uitwijzen of die verwondin-
in bij de val in de put of er voor zijn
itstaan.
Vandaag: Enkele opklaringen
U maar ook plaatselijk een bui.
Matige tot krachtige wind uit
west tot noordwest en maxi
mum-temperaturen ongeveer 18
graden Celsius.
Morgen en overmorgen: zonni
ge perioden, plaatselijk een bui.
Middagtemperaturen om
streeks 19 graden.
Morgen: zon op: 5.47, zon onder:
21.45, maan op: 12.47, maan on
der: 0.01.
De gesprekken tussen Carter en Be
gin werden als zeer „harmonieus"
omschreven. Ten aanzien van de Ge
neefse conferentie gaf Carter toe dat
het „zeer moeilijk is een voorspelling
te doen". Wat betreft de kans van
slagen van de bijeenkomst. De te
genstellingen tussen de Arbaische
en de Israëlische leiders zijn nog
groot in het bijzonder op het punt
van de territoriale kwesties en het
Palestijnse vraagstuk. „Maar zij wil
len elkaar nu graag ontmoeten en
geen van hen heeft volgens ons zulke
onwrikbare standpunten Ingenomen
dat zij niet tot een oplossing zouden
kunnen komen", aldus Carter. De
Amerikaanse president benadrukte
dat de onderhandelingen op basis
van VN-resolutles 242 en 338 moeten
plaatsvinden. Deze houden in terug
trekking door Israël uit de bezette
gebieden alsmede de vaststelling
van veilige en erkende grenzen.
Carter zei dat zijn minister van bui
tenlandse zaken Cyris Vance op 1
augustus naar het Midden-Oosten
zal vertrekken om de laatste bespre
kingen voor Genève te voeren met
de verschillende betrokken leiders.
rentie van Genève zo gauw mogelijk
hervat zien, maar eist dat de PLO
eveneens op de conferentie aanwe
zig is. Volgens Fachmi moet in Ge
nève gepraat worden over een Israë
lische terugtrekking uit alle bezette
gebieden en de Stichting van een
Palestijnse staat.
Fachmi verwierp de voorstellen van
Begin „naar vorm en inhoud". Begin
zou in de Sinaï en op de hoogvlakte
van Golan concessies willen doen
maar niet op de westelijke Jordaan-
oever. Volgens Fachmi wenst Begin
een vrede van voldongen feiten.
Egypte is echter niet uit op een
vrede tot elke prijs.
De groep van Socialistische Zionisten
in Nederland meent in een reactie op
het vredesplan van de Israëlische pre
mier Begin, dat de Israëlische voor
stellen geen ruimte bicden voor on
derhandelingen in Genève, die zou
den kunnen leiden tot een definitieve
vredesregeling in het Midden-Oos
ten. Volgens de Socialistische Zionis
ten betekent het verlenen van semi-
autonomie aan de bewoners van de
westelijke Jordaanoever op geen en
kele wijze een tegemoetkoming aan
de legitieme Palestijnse rechten. De
Socialistische Zionisten geloven dat
voor zionistische en andere Joodse
groepen die de betrekkingen met de
Arabieren willen baseren op weder
zijdse politieke erkenning en sociale
rechtvaardigheid het moment geko
men is om zich te distantiëren van de
door Israël gevoerde politiek aange
zien deze slechts kan leiden tot het
ontstaan van nieuwe oorlogen in de
regio.
„Geen voorwaarden" Van een onzer verslaggevers
kan worden. De informateur kan ln
ieder geval verder gaan dan alleen
proberen, de breuk te herstellen tus
sen PvdA en CDA over de
vermogensaanwasdeling, het onder
werp dat eind vorige week leidde tot
de schipbreuk in de formatiepoging-
Den Uyl.
De ruim geformuleerde opdracht
gaat in tegen het in eerste instantie
door Van Thijn (PvdA) uitgebrachte
advies van een CDA-informateur die
zich uitsluitend tot de vermogens
aanwasdeling zou beperken. Het
CDA heeft steeds geponeerd dat de
informateur zich ook met andere
problemen, zoals het sociaal-econo
misch beleid in brede zin, moet gaan
bemoeien om te voorkomen, dat
over enige tijd Den Uyl weer zijn
hernieuwde opdracht zou moeten te
ruggeven. Het CDA heeft zijn zin
niet gekregen wat betreft de politie
ke kleur van de Informateur. Van
Agt wilde primair een Informateur
uit socialistische hoek.
Overbrugd?
De Koningin ls er gisteren kennelijk
ln geslaagd de meningsverschillen
tussen de verschillende fractielei
ders te overbruggen en hen tot me
dewerking bereid te krijgen aan de
Informatle-opdracht-Albeda. Aange
nomen mag worden dat Van Thijn
(PvdA) zijn stelling dat de Partij van
de Arbeid helemaal geen concessies
meer wenst te doen op de
vermogensaanwasdeling, ietwat
minder hard heeft uitgesproken dan
hij deed op de persbijeenkomst van
afgelopen dinsdag.
De drie betrokken fractieleiders rea
geerden gisteravond leder afzonder
lijk instemmend op de beslissing
van de Koningin. Alle drie waren zij
bijzonder terughoudend, omdat zij
gistermiddag onderling hebben af
gesproken om elkaar in de publici
teit niet weer bij voorbaat op harde
stellingname te gaan vastpinnen.
„We willen niet het risico lopen, dat
we in het begin alweer in een twist
gesprek raken over wat voor een
soort opdracht dit nu eigenlijk is,"
verklaarde CDA-fractielelder Van
Agt gisteravond.
De CDA-fractieleider toonde zich
wel verheugd dat de informateur
zich volgens de opdracht niet be-
|.zal ik wel nooit m'n knappe
htje uit Kenia zien
Op zijn persconferentie verklaarde
Begin dat iedereen naar Genève zou.
moeten komen zonder voorwaarden
vooraf. Naar zijn mening moeten
Israël, Jordanië, Egypte en Syrië
aan de conferentie deelnemen. Ook
Libanon zou desgewenst mee mogen
doen. Over de Palestijnse bevrij
dingsbeweging (PLO) repte Begin
niet. Volgens Begin moet de confe
rentie met verklaringen van de ver
schillende partijen beginnen. Daar
na zou de vergadering in bilaterale
commissies uiteen moeten "vallen,
waarin over vredesverdragen onder
handeld moet worden. Begin defi-
neerde vredesverdragen als het
beëindigen van de staat van oorlog.
Dan zouden de geografische grenzen
tussen de landen moeten worden
bepaald en pas daarna zouden za
ken als diplomatieke en economi
sche betrekkingen, tourisme en vis
serij 'aan de orde moeten komen.
Wanneer de conferentie van Genève
niet bijeen komt wil Begin hetzelfde
principe handhaven maar dan in
commissies die met behulp van de
Verenigde Staten ln het leven zou
den moeten worden geroepen. Een
ander alternatief zou het indirecte
onderhandelen zijn van delegaties
via tussenpersonen. Begin wilde op
zijn persconferentie geen uitspra
ken doen over mogelijke territoriale
concessies in door Israël bezet ge
bied. Wel verklaarde hij niets tegen
de aanwezigheid van Palestijnen ln
de Jordaanse delegatie te hebben.
Begin riep de Arabieren op om naast
de bestaande militaire wapenstil
stand een politieke wapenstilstand
te sluiten tot de hervatting van de
Geneefse conferentie.
Als reactie op het vredesplan van
premier Begin heeft Egypte gisteren
een nieuw vredesoffensief gelan
ceerd. De hoofdpunten van dit of
fensief, die door de Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken, Is
mail Fachmi, werden gepresenteerd,
staan lijnrecht tegenover de voor
stellen van Begin. Egypte wil welis
waar even als Israël de vredesconfe-
ROTTERDAM -De 45-jarige mevrouw T. J. Maat uit Den Haag,
die na een behandeling in het tandtechnisch instituut Acudent DCHUrCi SlGlt
in Rotterdam in coma raakte en woensdagmorgen vroeg in het nrCSGIltdtiG k&Mltët
Dijkzigt-ziekenhuis overleed, is bezweken aan een hersenbloeding.
Dit heeft de sectie uitgewezen.
De patholoog die het onderzoek uit
voerde, heeft verklaard dat een der
gelijke doodsoorzaak zich „in zeldza
me gevallen" voordoet als iemand in
grote spanning verkeert of zich te
veel Inspant. Mevrouw Maat is het
vijfde slachtoffer, dat de laatste ja
ren het leven liet na te zijn behan
deld ln een dergelijke inrichting,
waartegen de Nederlandse maat-
DEN HAAG (ANP) Een tele
foongesprek met een ander
land van twee tot vier minuten
kost niet meer dan een nieuwe
Hollandse haring, een begonia,
twee liter superbenzine, een
kaartje wasknijpers of drie
tompoezen. De PTT gaat deze
vergelijking in een adverten
tiecampagne aan het telefone
rende publiek voorleggen.
De abonnees overschatten vol
gens de PTT op het ogenblik
de kosten van een telefoonge
sprek met het buitenland. Ook
wil de PTT proberen het idee
weg te nemen, dat het tot
stand brengen van een tele
foongesprek met het buiten
land moeilijk is. De PTT wil
dat de Nederlander een druk
ker gebruik van de telefoon
maakt. De Nederlander ge
bruikt zijn toestel nu gemid
deld dertien minuten per et
maal wat minder dan één pro
cent is van de tijd, dat de ver
binding beschikbaar ls.
schappij ter bevordering der tand
heelkunde grote bezwaren heeft. Er
zijn in Nederland een stuk of tien
van die inrichtingen.
Mevrouw Maat werd in coma naar
het ziekenhuis gebracht nadat haar
in het instituut een verdoving was
toegediend teneinde enkele tanden
te kunnen trekken. Volgens Acudent
is de vrouw alleen plaatselijk ver
doofd. Of dat inderdaad zo is of dat
ze een algehele verdoving onderging,
zal het onderzoek moeten uitwijzen.
Zowel de recherche als de Inspectie
van de volksgezondheid houdt zich
met de zaak bezig.
Agenten
De zaak kwam aan het licht door de
oplettendheid van twee surveilleren
de politieagenten. Zij zagen bij het
instituut een ambulance voor de
deur staan en besloten toen even
poolshoogte te gaan nemen. Vooral
omdat er weieens iets meer rond zo'n
inrichting te doen is geweest, aldus
hoofdinspecteur Van Straten ln Rot
terdam. Binnen werden de agenten
te woord gestaan door iemand die
zich voorstelde als tandarts N. Hij
verklaarde de vrouw te hebben be
handeld. Onderzoek zal moeten uit
wijzen of dat inderdaad het geval is
geweest.
Acudent zal voorlopig niet worden
gesloten, aldus officier van Justitie
mevrouw A. G. Korvlnus, omdat
(nog) niet is gebleken dat er laakbaar
ls gehandeld. De lijst met patiënten
ls gisteren gewoon afgewerkt, aldus
een woordvoerder, die zich verder
van commentaar wilde onthouden.
Meer hierover op pagina 3
ANKARA (Reuter) Regeringsfor
mateur Soelelman Demirel is het op
het laatste moment toch nog niet
eens geworden met zijn toekomstige
coalitiepartners in Turkije. Demirel,
die leider ls van de Gerechtigheids-
partlj, had gisteren zijn kabinet aan
de Turkse president moeten voor
stellen. Hiertoe bleek hij echter niet
ln staat. Volgens welingelichte bron
nen in de Turkse hoofdstad Ankara
kon Demirel het nog niet eens wor
den met professor Erbakan van de
moslemse partij van Nationale Red
ding over de verdeling van de minis
tersposten.
ACCRA (Reuter) Met het argu
ment dat zijn land kerncentrales zal
leveren aan wie ze wil hebben in
Afrika verdedigde gisteren de Fran
se minister van buitenlandse zaken,
Luis de Gulrlngaud, tijdens een kort
bezoek aan Ghana de Franse leve
ring van kerncentrales aan Zuid-
Afrika. Gulrlngaud wees de beschul
diging van de hand dat Frankrijk
nucleair met Zuld-Afrika zou sa
menwerken. „Ik heb Ghana en Nige
ria precies dezelfde centrale (be
doeld voor het opwekken van elek
triciteit) aangeboden, als ze er be
langstelling voor hebben, en ik bied
ze ook aan andere Afrikaanse lan
den aan," aldus de minister. Gulrln
gaud wees er verder op dat zijn land
steun geeft aan de nationalistische
bewegingen ln zuidelijk Afrika en
sinds vorig Jaar geen wapens meer
levert aan Zuid-Afrika.
Van onze parlementsredactle
DEN HAAG Prof dr Wil Albeda is
één van die politici die hun plaats in
de staatkunde altijd op de achter
grond hebben gezocht. De opwin
ding en dagelijksheid van de Tweede
Kamer zijn aan hem niet besteed.
De vorige maand tweeënvijftig jaar
geworden Albeda voelt zich duide
lijk meer op zijn gemak in de Eerste
Kmaer, waar hij vanaf 1966 deel uit
maakt, sinds 1973 als fractievoorzit
ter van de ARP Hij houdt er nuchte
re, maar doorwrochte, vaak zelfs
diepzinnige beschouwingen, vooral
over het sociaal-economisch beleid,
opna. Daarbij heeft hij dingen ge
zegd over de wijze, waarop overheid
en maatschappelijke organisaties
met elkaar behoren om te gaan, die
dezer dagen wel eens voor de dag
zouden kunnen komen, als hij in het
informatie-overleg de vermogen
saanwasdeling ter sprake brengt en
daarmee wellicht ook de wijze waar
op dc VAD moet dienen om van de
vakbeweging loonmatiging los te ko
pen. Albeda pleegt bij zo een ruil
vraagtekens te plaatsen.
Met vraagstukken als deze is de in
formateur zijn hele leven bezig ge
weest Na zijn studie aan de toenma
lige economische hogeschool in Bot
terdam promoveerde hij over „De
rol van de vakbeweging in de moder
ne maatschappij". Hij werkte onder
andere bij de sociale afdeling van
Philips en bij het CNV (als secreta
ris) voordat hij in 1966 hoogleraar in
Rotterdam werd. Sinds september
1973 is hij rector van de stichting
„Bedrijfskunde" in Delft. Albeda is
bovendien onder andere voorzitter
van de Nederlandse vereniging voor
onderzoek naar arbeidsverhou
dingen.
Prof. dr. W. Albeda
Zijn ogenschijnlijke bezadigdheid
heeft niet verhinderd, dat zijn partij
politieke opstelling onconventioneel
en onvoorspelbaar kon zijn. Een jaar
of acht geleden was Albeda de enige
vooraanstaande anti-revolutionair
die er wel iets in zag, mee te doen
met de programcommissie „progres
sief akkoord", een groep leden van
Partij van de Arbeid, PPR en D'66
die buiten de partijkaders maar wel
met de zegen van de partijbesturen
probeerden een programma te ont
werpen dat een progressieve volk
spartij kon dragen. Dc commissie
heette PAK, het stuk dat zij produ
ceerde „PAK mee", maar het is
niets geworden. In 1973 speelde Al
beda een rol toen hij samen met Van
Aft de formatie van het kabinet
Den Uyl het zetje gaf dat nog nodig
was. Menigeen heeft hem binnen de
AR voor een verdwaalde progressief
versleten, totdat hij zich, de afgelo
pen jaren, ontpopte als de meest
noeste voorstander en doorbouwer
van het CDA die men zich kon
hoeft te beperken tot uitsluitend de
VAD. Hij zei dat ook de voorstellen
van Den Uyl over het te voeren
sociaal-economisch beleid bij de in
formatie betrokken kunnen worden.
In dit verband maakte hij duidelijk
dat er in de reeds gevoerde verken
nende gesprekken met ex-formateur
Den Uyl en de fractievoorzitters me
ningsverschillen waren gerezen over
de mate van bezuiniging op de col
lectieve uitgaven in de komende
vier Jaar. Van Agt vindt dat Den Uyl
te weinig wil bezuinigen, zo maakte
hij gisteravond nog eens nadrukke
lijk duidelijk.
Van Thijn noemde „opdracht en
persoon alleszins acceptabel." HIJ is
het niet eens met Van Agt en Ter
louw dat er sprake ls van een brede
opdracht. „Wij vroegen om een be
perkte opdracht om Den Uyl weer
aan het werk te kunnen krijgen, dit
is ?o'n opdracht," aldus Van Thijn,
die overigens als de informateur dat
wenst wel bereid is om behalve over
de VAD ook over de sociaal-econo
mische problematiek in brede zin te
praten. „Ik wil de informateur niet
voor de voeten lopen," aldus Van
Thijn.
Vervolg op pagina 3
Een stukje kleine geschiedenis van een formatiepo
ging: Hoe vier heren in de war raakten over de aan-
of afwezigheid van het woord „aanzienlijk" in hun
overeengekomen tekst. Ze kwamen er nog uit ook.
Er werd veel afgezien ln die dagen.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:
Olro
Betaalt per kwartaal.
Opgegeven door
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar kenze:
Q Een degelijke mini-indexklapper voor telefoonnummer* en
adreagegevena. Handzaam formaat. Geachikt om mee te
nemen In elke jaa of taa.
Q Drie kleine gekleurde kloajea garen en naalden In een fraaie
balpen. Een handig hulpmiddel voor de vakantie.
G Twee verachillende Ot en Slen afbeeldingen. Te gebruiken
al* aierplaat of place-mat. In de originele kleuren en afwaa-
De nieuwe abonnee krijgt een welkomstvoordeel. HIJ betaalt
(na twee weken gratia ter kennismaking de krant te hebben
•ontvangen) 6.55 minder voor de eerste termijn
8chrljf op de open envelop: Trouw- Kwsrtet, antwoordnum
mer 2792, Amsterdam.
Een postzegel ls niet nodig, die betalen wij.
Bellen kan ook: 020-913456. afdeling service.