Barneveld, de kip en het ei
e
ee
3
leze
mmentaar
Bezienswaardige tentoonstelling „Geklutst"
iame
en Begin
Dertig millimeter
in Rotterdam
lig niet vies van anti-middel
ti-ta
lenny
dolle pret
elektrokip
visserslatijn
vertrouwen
19 JULI 1977
BINNENLAND
T rouw/Kwartet5
gaat op 31 oktober naar
^3is dat is bijna tw^e jaar
^—^afhankelijk worden van het
T^t zou een aanleiding kun-
voor de politici om een
^jlangrijke punten op lange-
""""jn de bevolking voor te
—jnaar daar zal het wel niet
Tefcn. Verwacht moet worden
verkiezingsstrijd zich zal con-
op kleine, maar voor het
t bestaan allerminst onbe-
k a*zaken.
naribo komen bijvoorbeeld
Rnd klachten over het stag-
I de aanvoer van de meest
lire levensmiddelen als
suiker en uien; een bijna
trits in elke beschouwing
jchaarste in Paramaribo en
"jn het besef van elke Suri-
"luisvrouw onontbeerlijk om
""fikse maaltijd te bereiden.
Van welke idealen Arron of opposi
tieleider Lachmon ook vervuld zul
len zijn en welke belangrijke, onbe
antwoorde vragen er ook liggen (zo
als bijvoorbeeld: hoe moeten wij de
geweldige bedragen aan ontwikke
lingshulp uit Nederland besteden?)
het zal allemaal wel om die kleine
dagelijkse noden uitgevochten
worden.
Toch zijn de komende verkiezingen
in zoverre interessant dat voor het
eerst sinds lange tijd de scherpe
raciale tegenstellingen: creolen
tegenover hindostanen zal worden
doorbroken. Eén van de belangrij
kste jongere leiders van de hindos-
taanse VHP, George Hindori, heeft
zich namelijk van zijn partij afge
wend en zich aangesloten bij de
Hernieuwde Progressieve Partij.
Deze (hindostaanse) partij bestaat
al jaren, maar bij gebrek aan het in
Suriname zo belangrijke persoonlij
ke Leiderschap zat er weinig leven
in die partij. Dat is anders geworden
met de toetreding van Hindori.
Bij de totstandkoming van de onaf
hankelijkheid, toen er een pat-stel
ling in het parlement tussen regering
en oppositie was ontstaan, maakte
zijn onverwachte steun voor de re
gering de onafhankelijkheid moge
lijk. Nu heeft Hindori met zijn HPP
zich voor deze verkiezingen aange
sloten bij de NPK-regeringscombi-
natie. Dat is een belangwekkende
dntwikkeling; ten eerste omdat de
hindostaanse oppositie nu niet meer
de NPK kan afschilderen als een
creools blok, waarvan elke hindos-
taan zich instinctief zal afwenden en
ten tweede omdat Hindori (een in
Wageningen opgeleide landbouwin
genieur) voor Suriname uiterst
bruikbare ideëen heeft om de land
bouw op coöperatieve wijze te reor
ganiseren, ideëen die in het verleden
om allerlei partijpolitieke redenen
nooit de aandacht hebben gekregen
die zij verdienden.
door Jac. Letsz
^jtrikaanse president Carter
I doen om Israel's premier
lm Begin tijdens hun van-
'j ginnende besprekingen op
ik te stellen. Dit is ook wel
ingezien Israël en de Vere
ten frontaal *net elkaar
te botsen over^de beste
van het conflrct in het
Dosten,
t ve
terader van zijn „open diplo-
•weteeft Carter te kennen gege-
hij zich het bereiken van
êejsen Israël en zijn Arabische
ienoorstelt. De Amerikaanse
,Lat vindt dat Israël zich uit de
ui gezette gebieden moet terug
dat er een Palestijns
Ig^Jid" moet komen, liefst ver
met het Hasjemitische ko
en: van Hoessein en dat de
maie staten volledige diploma-
s trekkingen met Israël moe-
na)n0Pen'
•"■tnover staat het nog gehei-
esplan dat Begin mee naar
<ton heeft gebracht. Volgens
Israël bereid tot territoria
les op de hoogvlakte van
Golan en in de Sinaï-woestijn. Be-
gin's vage belofte dat hij „geen
voorwaarden" aan de Geneefse vre
desconferentie over het Midden-
Oosten zal stellen en dat er over
alleS^gepraat kan worden, dus ook
over de westelijke Jordaanoever, zal
voor Carter vermoedelijk niet vol
doende zijn.
Carter heeft Begin al duidelijk laten
weten dat de voor vrede benodigde
territoriale concessies van de kant
van Israël ook op de westelijke Jor
daanoever moeten worden gevon
den. Aangezien Carter zich uitge
breid heeft laten inlichten over de
Arabische minimum-eisen voor vre
de, zal hij nauwelijks kunnen in
stemmen met het idee van Israëls
minister van buitenlandse zaken,
Mosje Dajan, over een „functione
le" verdeling van het bestuur over
de westelijke Jordaanoever tussen
Israël en Jordanië. Volgens deze
gedachte moet Israël verantwoorde
lijk blijven voor de veiligheid van de
Jordaanoever (dus een blijvende Is
raëlische bezetting) terwijl de bewo
ners alle rechten en plichten van de
Jordaanse staatsburgerschap zullen
hebben.
Dat het Israël met dergelijke voor
stellen menens is, blijkt uit het feit
dat Begin niet alleen wil vasthouden
aan de al bestaande Joodse neder
zettingen in de bezette gebieden,
maar zelfs de stichting van dergelij
ke nederzettingen zal aanmoedigen.
Carter zal vandaag in Washington
van Begin tenminste eisen dat hij
geen nieuwe nederzettingen in het
bezette gebied toestaat.
Om territoriale concessie voor Israël
aantrekkelijk te maken zal Carter
Begin een formeel defensiepackt
met de VS aanbieden. Een dergelijk
pact maakt goede kansen om door
het Amerikaanse congres te worden
goedgekeurd. Bovendien heeft de
Egyptische president Sadat laten
weten dat het hem niet kan schelen
welke prijs de VS Israël moet beta
len om vrede in het Midden-Oosten
te bewerkstelligen. Hiertegenover
staat echter dat Begin veel minder
tot concessies geneigd zal zijn, we
tende dat Israël militair sterker is
dan ooit tevoren. Veel zal daarom
van Carters overredingskracht af
hangen. Slechts wanneer Begin met
het Amerikaanse plan instemt, heeft
het voor Carter zin om druk op de
Arabieren uit te oefenen om een
werkelijke vrede met Israël te
sluiten.
BARNEVELD In onze va
derlandse moppentrommel be
vindt zich ook een grapje over
de relatie tussen goede ogen en
het eten van wortels. Die be-
stéét. Heb je, zo luidt de vraag
dan, wel eens een konijn met
een bril gezien?
Konijnen mogen dan geen brillen
dragen, kippen hebben dat wel ge
daan. Die meestal van metaal maar
later ook wel van plastic vervaardig
de brilletjes hadden ten doel het
elkaar in de ogen pikken tegen te
gaan. Enkele van die brilletjes zijn te
zien op de interessante tentoonstel
ling „Geklutst" in Museum Nairac te
Barneveld, waar men alles over de
kip en het ei te weten kan komen.
Zelfs over het fopel. Die werden door
de boer in het hok gelegd om de kip
te leren zijn el op de gewenste plaats
te deponeren. Het fopel moet al erg
oud zijn. Op de tentoonstelling kan
men een kleine verzameling zien, ln
dit geval van Friese herkomst, en het
oudste zou al van vierhonderd Jaar
na Christus dateren.
Als pluimveecentrum ls de betekenis
van Barneveld ln de loop der Jaren
hard achteruit gegaan (er ls veel ver
wante industrie voor ln de plaats
gekomen). De eierveiling mag met
een jaarlijkse aanvoer van tussen de
90 en 110 miljoen eieren nog altijd de
grootste van Nederland genoemd
worden. Als economisch producent
is de Barnevelder niet belangrijk.
Wat de sportfokkerij betreft, zit de
Barnevelder echter weer ln de lift.
naai ontwikkeld door de sportfok-
kers.
Een zestal Amsterdamse kunstena
ressen vertoont een vijfentwintig be
schilderde eieren, die ln verschillen
de maten van hout gedraald zijn.
Men zou het miniaturen kunnen noe
men. Er zijn heel fraaie bij- Met als
voorstelling, bijvoorbeeld, gezichten
(al dan niet met een traan), een wan
delende nier, longweefsel, een Hol
lands bovengeblt enz. De eitjes zijn
te koop (75 tot 395 gulden, wat niet
mis ls).
Leuk is de collectie eierdopjes, een
paar honderd wel, van een Rotter
damse verzamelaar. Eierdopjes ln
porselein, vanaf Chinees, aardewerk,
metaal, glas etc. Eierdopjes ln de
vorm van een kip. Speciale eierdop
jes voor kinderen. En ook een in
Duitsland vervaardigde plastic eier
dopjes, bestaande uit twee helften.
Draalt men die dicht, dan blijft het
ei warm. Garantie van fabriekswege:
ongeveer drie uur.
Emll van Beest is present met een
reeks cartoons, die alle betrekking
hebben op de kip en het ei en de
boer. HIJ pleegt ze nogal eens in
vakbladen te publiceren, hebben we
begrepen. Er zijn bijzonder spitse
plaatjes bij. HIJ varieert bij voorkeur
op een thema, waarbij de kip de boer
nogal eens voor verrassingen plaatst
door de capriolen die zij met haar ei
uithaalt
Veel gekakel
Trouwens, weinig kipperassen zijn,
zakelijk bekeken, Interessant. De
witte leghomstammen hebben vrij
wel de hele produktie overgenomen.
BIJ de andere rassen is het veel geka
kel maar eieren leggen ho-maar. Ze
pronken met hun veren als pauwen.
Men moet die prachtige collectie
aquarellen van het Instituut voor
Pluimvee-onderzoek „Het Spelder-
holt" te Beekbergen maar eens goed
bekijken. Bijna vijftig verschillende
rassen, knap en nauwgezet op papier
gezet. En dat is nog maar de helft
van de zogenaamde collectie-Gynk.
Gele Moorkop Brabanters, Roodhal-
zige blauwe Drentse hoenders, Hol
landse kulfhoenders, zilverpel Gro
ninger krulveerhoenders, Nederland
se baardkuifhoenders, Roodbonte
Friese hoenders, Zijdehoenders met
en zonder baard en vele tientallen
andere rassen, veelal slechts regio-
Lied
Op de tentoonstelling, die ln het
algemeen tot en met 13 augustus
te bezichtigen ls van dinsdag tot
en met vrijdag dagelijks van 10 tot
12.30 uur en van 13.30 tot 17.00 uur
en op zaterdag van 11.00 tot 16.00
uur, wordt ook een indruk gegeven
van de belangwekkende rol, die Bar
neveld in de wereld van het pluimvee
heeft gespeeld. Er is een tijd geweest
dat op bruiloften en partijen het lied
„Uut ut land van de kiepen en ut el"
werd gezongen, dat aldus begon:
„Ik wil een liedje zingen van de kip
pen en ut ei
want die twee zijn nauw an Barne
veld gebonden.
En d'r bin toch zeker heel wat Jaoren
overheen gegaon
eer Columbus 't eerste el het uutge-
vonden."
In het vele strofen tellende poëem
werd ook gezegd en het ging daar
bij om het ei „die bruune kleur,
dat ls de echte kleur". Rond 1928
verscheen een boekje „Barneveld
Hollands grootste pluimveecen
trum". Er was toen een commissie,
die allerwege reclame maakte voor
de Barneveldse bedrijven. Uit de
hele wereld kwamen verzoeken bin
nen om toezending van de Barne
veldse brochure. In vele buitenland
se tijdschriften werd over Barneveld museum van de grond komt, gewijd
geschreven. De organisatoren van de aan Barneveld, de kip en het el.
tentoonstelling, die voluit heet „Oe- Twee cartoons van Emll van Beest
klutst, kippen kijken en eieren te zien op de tentoonstelling Oe-
schouwen", hopen dat deze manlles- klutst" ln het Museum Nairac te
tatle er toe leidt dat er een speciaal Barneveld
'X
■sin. bjL voorkeur in liggend formaat, sturen aan: Trouw, jury politieke prent, Postbus $59.
Tin. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbom
HET WEER door Hans de Jong
Dat was een nieuwigheidje voor
deze zomer, maar 't moest wel
even wennen: uitvoerige regenval
van Texel tot Zuid-Limburg bege
leid door een harde zuidwester.
Het regenfront dat als waterdra
ger fungeerde, had het speciaal
begrepen op het zuidwesten van
het land. In het centrum van Rot
terdam viel in totaal 30.3 millime
ter regen. Onweer werd er niet
gehoord, van een buientype was
geen sprake. Het was de eerste
regen na een op 26 Juni begonnen
droogteperiode. Papendrecht,
Zwijndrêcht en Oud-Beijerland
deden het ook erg „goed" met 22,
21 en 22 mm, in Ede viel 15 mm
waarvan 5 mm door een lokale bui
op zondag, Roosendaal stopte
met 14 mm.
In het zuidoostelijk deel van Ne
derland heeft het langer geregend
dan ln het noordwesten en dat
hield verband met het gaan „sle
pen van het front". In zuid-Lim
burg was het zowaar gisteravond
om zes uur nog niet eens droog. In
noordwest-Nederland was het al
droog na negen uur 's morgens en
bovendien kwam daar, eerst be
scheiden en later brutaler, de zon
door de wolken gluren. Tot laat in
de middag was het, afgezien van
de sterke wind, toch wel een voor
de vakantie goed bruikbaar weer
type, vooral ook omdat de tempe
ratuur zo goed meewerkte: twin
tig graden, plaatselijk zelfs nog
iets daarboven. Tussen één en vijf
uur 's middags had het weertype
in noord-Nederland iets vriende
lijks: wolken die zich gereed
maakten een bui te produceren,
werden effectief afgeremd door
een warm plafond tussen veer
tienhonderd en zestienhonderd
meter hoogte.
Op Ameland viel niet meer dan
zes millimeter regen en ook veel
andere plaatsen kwamen niet aan
de tien millimeter toe.
Dat de bordjes verhangen zijn,
hangt samen met de domineren
de rol, die een lagedrukgebied
van duizend millibar boven Scan
dinavië ls gaan spelen. Tussen de
depressie en een hogedrukgebied
van 1.030 mb. bij de Azoren Jagen
via een brede baan over de oceaan
krachtige westelijke stromingen
op west-Europa toe. ZIJ pikken
daarbij af en toe storingen mee.
Zo ls er op dit ogenblik een golf-
storing onderweg (positie gistera
vond 56 graden Noord, 25 West)
ontstaan onder een straalstro-
ming ln de buurt van het weer-
schlp Charlie. Dit minimum trekt
eerst naar het zuidoosten om ver
volgens via zuld-Engeland een
oostelijke koers te volgen en later
onze omgeving te bereiken met
enige regen.
Met een koude put in de hogere
niveaus boven de Noordzee blijft
de kans op periodieke buien in de
komende dagen aanhouden. Gis
termiddag naderde op het vijfdui
zend meter-niveau koudere lucht
vanuit het gebied rondom de Ier
se Zee. Vergelijk: temperatuur
daar - 21 tegenover zuidoost-En-
geland - 17 graden. Vannacht of
aanvankelijk vandaag kan dit de
buiigheid vooral ln noord-Neder
land hebben vergroot. Hoe zuide
lijker, hoe minder onstabiel wat
betreft die buien: vóór de komst
van de nieuwe Atlantische golf-
storing zullen die buien in zuid-
Engeland verspreid zijn. De tem
peratuur op vijf kilometer hoogte
was daar gisterenmiddag -14 gra
den. Het grootste deel van deze
week zal wel op de wisselvallige
toer blijven met mlddagtempera-
turen tot 18 20 graden ln het
binnenland. Blijft de koude put
nog langer boven de Noordzee in
actie, dan kan de situatie uitlo
pen op onweer, kortom, dan ko
men de Hondsdagen echt los.
Maar het verloopt ook wel eens
zo, dat de invloed van zo een
minimum gaandeweg minder
wordt en ln dat geval zullen de
zonnige perioden ln lengte en
breedte winnen.
STRANDWEER
Vandaag matig, later slecht
strandweer. Eerst hier en daar
een bui bij krachtige westelijke
wind, later toenemende kans op
regen bij zuidelijke wind. Onrus
tige zee. Lucht 17 tot 18 graden,
zeewater 16 graden, weinig of
geen kwallen. Verdere vooruit
zichten: veranderlijk, echter wel
met wat meer en bredere zonnige
perioden.
bew.
onbew
Ucht bew.
onbew.
33
Hoog water woensdag 20 Juli VUsslngen
5.31,17.31. HaitngvUetslulzen 5-24-17 49 Rotter
dam 7.20-19.22. Scheveningen 8 17,18 42, IJmul-
den 8 55-19.20. Den Helder 11 14-23.49. Harlin-
gen 1.38-13.23. DeUzlJI 3.20-15 23.
loua^uc van lvco «jiiiii
'echt weer de tijd voor slape-
r-tachten, wakker gehouden
het jengelend gezeur van
"orstige muggen. Je hebt al-
middeltjes tegen muggen en
hinderlijk gedierte in de han-
«4 de Consumentengids heeft
brulkster verslag gedaan van
-tvaringen met zo'n muggen-
tier. De koopster verwachtte
1g gunstig resultaat van een
«pnstick", vervaardigd door
la Mijnhardt, maar ondanks
-erdig hanteren van en sme
lt de stick voor het slapen
lieven de muggen zoemen en
hun slachtoffer 's morgens
ijyrdig toegetakeld en onuit-
uit bed. Dat had de ver-
Jjg anders beloofd en dus
de geplaagde gebrulkster
Jf naar de fabrikant, die met
Trassend antwoord kwam: u
ia leffectiviteit van de stick te
bp de proeg gesteld. De toe-
£l'l van de fabrikant kwam
neer: de stick stinkt ver-
telijk voor insektenneuzen.
Maai1 ja, als u vliegen en mugggen
in de slaapkamer opsluit, hebben
ze de hele nacht niets te eten. Ze
hebben dan de keus om óf te ver
hongeren of toch maar een hapje
van dat mens met die stickstank te
nemen.
Blijkbaar overwinnen de lnsekten
hun weerzin tegen het walgelijke
geurtje snel, want in dit geval had
den ze toch maar met smaak toege
hapt. „U kunt de stift zonder meer
gebruiken in een situatie waarbij
de muggen en vliegen niet samen
niet u in een vertrek opgesloten
zijn", voegde de fabrikant daar als
troost nog aan toe. Kunst, reageert
de gebetene daarop in de Consu
mentengids: als er geen muggen en
vliegen in mijn slaapkamer zijn,
wat moet ik dan eigenlijk met zo'n
anti-muggensmeersel?
Ze heeft natuurlijk het grootste ge
lijk van de wereld. Het zou me wat
fraais worden, als alle bestrijdings
middelen op zo'n manier werden
aangeprezen: „Als u helemaal niets
meer eet, helpt het vermagerings
middel zonder meer. Als er geen
luizen op de planten te bespeuren
zijn, zul Je eens zien hoe uitstekend
het antl-luisprodukt werkt. Hebt
u geen hoofdpijn, dan kan de
hoofdpijnpoeder voortreffelijke
diensten bewijzen. De posterijen
werken vlug en voordelig, vooral al
Je niets te versturen hebt. Als u
het licht zelden of nooit aandoet,
gaat de lamp beslist lang mee. u
zult veel plezier van de brandzalf
hebben zolang u zorgt geen brand
wonden op te lopen. Laat u het
wasgoed niet vuil worden, dan ge
ven onze witmakers de beste resul
taten te zien. Het vloolenbandje
helpt uitstekend, vooral als u het
ongedierte ver van uw poes houdt.
Of die advertentie uit het Week
blad voor West-Friesland, die
Kronkel in Het Parool had overge
nomen: „Gaat u kamperen? Ter
overname 2-pers. tent met 10 slaap
plaatsen, op droge dagen beslist
waterdicht".
Als de fabrikanten geen sterkere
argumenten voor het gebruik van
hun produkten konden aanvoeren,
zouden we al die troep maar het
beste meteen overboord kunnen
gooien.
Ti-ta-tovenaar zondag weer te
zien geweest blijkt de eerste tijd
de schrik van kleine kinderen ge
weest te zijn. Televizier weet dat de
toverkunstjes van Ti-Ta-Ton Lén-
sink, die met een enkel woord of
gebaar zomaar mensen wist weg te
toveren of in bezemstelen of een
bloemkool te veranderen, de klein
tjes later in bed vreselijke angs
tdromen bezorgden: „De loop van
het verhaal was de kleintjes door
alle trucs ontgaan. Het enige dat
overbleef, was het plotselinge ver
dwijnen van mensen." Omdat de
kinderen voor wie de serie uiteinde
lijk bedoeld was, de trucs zo eng
bleken te vinden, is de serie later
aangepast aan hun bevattingsver
mogen, aldus het blad.
Dolle pret heeft de kleine Cristopher
Wall met zijn ouders in het zonnetje
op het grasveld. Maar niet voor niets
hebben zijn zorgzame vader en moe
der hem een zonnebril opgezet, want
zoveel licht en lucht was het jonge
tje tot nu toe niet gewend. Veel meer
dan het ziekenhuis heeft Christo
pher in zijn nu bijna twee jaar lange
leventje nog niet gezien» toen hij
geboren werd bleek zijn hart buiten
zijn borstkas te zitten en hij moest
dan ook al heel snel aan een operatie
geloven. De kleine is hier voor het
eerst echt buiten in de zon, en zo te
zien kan hij zijn plezier niet op.
In de vierde klas komt onder de les
ter sprake, dat kippen die een bee
tje mogen rondscharrelen, een heel
wat prettiger leven hebben dan
kippen ln legbatterijen. Dezelfde
week moet de klas een opstel ma
ken. Een kind op wie de „kippen-
les" blijkbaar veel Indruk gemaakt
heeft, schreef dit op: „Er zijn in
Nederland twee soorten kippen. De
ene helft loopt vrij rond, de andere
helft loopt op batterijen".
(Uit een brief in Margriet.)
Het VARA-programma „Uitblazen
inkomt vrijdagavond uit
Drachten. Daarin treedt onder an
deren Lenny Kuhr op. maar wie
gedacht heeft Lenny zelf ook te
zien moet wel bedrogen uitkomen.
Althans, als Je leest wat er ln de
VAR A-gids wordt aangekondigd:
„Haar voortreffelijke stem," aldus
deze gids. „zingt vanavond ln
Drachten." In deze vorm gegoten ls
Lenny daar zelf dus helemaal niet
bij nodig; haar voortreffelijke stem
doet het werk al voor haar. Oeluk-
klg staat ze er zelf wel op een plaa
tje bij, dus dat geeft hoop.
„Het antwoord op de vraag: dreg of
enkele haak bij het vissen op
snoek, kan het best worden beant
woord door de snoek zelf. Maar dan
moeten we hem eerst leren praten."
Een grapje uit het blad van de
Hengelsport Vereniging Araster
dam, waarin de leden onder meer
vragen kunnen stellen. Dit ls er een
van: „Vindt u het belangrijk dat
een hengel mooi buigt op een vis,
zoals dat heet?" Antwoord: „In het
parlement of op de televisie zouden
ze zeggen „een moeilijke vraag" (en
dan bedoelen ze: ik zal barsten als
ik het weet). Mijn antwoord bestaat
uit een tegenvraag: kijkt naar de
buiging van uw hengel als u een vis
aan het drillen bent?
Ik niet".
Een andere vraag uit het henge
laarsblad: „In de middeleeuwen
kneedde men allerlei vreemde za
ken door het aas. Dat was bijna
helemaal verdwenen, maar de laat
ste Jaren wordt er weer druk ge
mengd, met allerlei toevoegsels,
olies, aroma's en noem maar op.
Ziet u lets in al die dingen?" Ant
woord: .Als u 't niet verder vertelt,
nee. De geloof dat als gewoon
brood, gewone wormen en gewone
maden niet vangen, dat brood met
een anijsluchtje, wormen die be
handeld zijn met citroenolie, of ge
kleurde maden die naar amandel
pers geuren, ook niet vangen. Aan
de andere kant: vertrouwen ln het
aas ls voor een visser alles waard.
En als sommige menen dót die
kleurtjes en geurtjes echt helpen,
dan helpen ze voor hen waar
schijnlijk inderdaad."
