^vdA-fractie wil
van auto
neer beteugelen
Friese meren
steeds voller
Heart: creatief maar
Vakantie
zonder zon
contrastrijk
Ziekenfonds weigert
betaling schoolgeld
w
EVERSUN
Japan mag van VS
plutonium maken
Je voeten maken
wat mee, zeg!.
Voetfris dus,
VO&
fris
penbaar vervoer stimuleren'
Geinig cyanide
li grondwater
an Deurne
SWANU tegen
snelle stembus
in Namibië
Tien procent
minder mensen
overleden
votf
Goed beschermd bruint beter.
Alleen technische vertraging
HNOEROAG 7 JULI 1977
BINNENLAND
T rouw/Kwartet9
;°Ji onze parlementsredactie
3rjN HAAG De fractie van de PvdA in de Tweede Kamer
-ajdt dat het volgend kabinet echt ernst moet gaan maken met
n* verkeers- en vervoersbeleid waarin de plaats van het auto-
injkeer wordt teruggebracht tot een gelijk niveau als het open-
la/r vervoer en het langzaam verkeer,
tst
grote kritiek op het de afgelo-
r t vier jaar door vooral CDA-minis-
raa Westerterp gevoerde beleid,
jorijft de PVDA-fractie in een nota
het roer op vervoersgebied in de
fiende kabinetsperiode echt om-
diboid moet worden. De nota is aan
linetsformateur Den Uyl toege-
_Jird.
vervoersbeleid van de afgelopen
f jaar heeft zich beperkt tot het
huieren van mooie woorden en
rnemens, maar is nooit toegeko-
aan het daadwerkelijk bevorde-
wordt aan het voortrekken van het
openbaar vervoer bovèn de auto, alle
kansen verkeken zijn. Het openbaar
vervoer zal dan namelijk zover afge
broken zijn dat er niets goed meer
uit op te bouwen valt.
Centraal in de nota staat de filosofie
dat ieder in gelijke mate recht en
gelegenheid moet hebben op ver
voer. Steeds maar weer meer geld
uitgeven voor automobielgebruik
versterkt de ongelijkheden en doet
,de vervoersarmoede" groeien. In dit
van openbaar vervoer en terug-^ verband wordt vooral gewezen op
IV
igen van het auto-gebruik, aldus
jPvdA-nota, die is samengesteld
ir de vervoersspecialist van de
itie Van der Doef. „Veel mooie
jrden, maar geen daden", aldus
(socialistische nota.
elijkheden.
PvdA meent dat als er in de
lende vier jaar niets gedaan
NE (ANP) De hoeveelheid
ide in het grondwater van Deu-
is gering; althans op de vier
itsen waar de provincie vorige
;k extra metingen heeft verricht,
één meetpunt werd 4,5 micro-
per liter gevonden. Op de an-
drie punten was de concentra-
lager. De maximaal toelaatbare
ncentratie is vijftig microgram
r liter.
ree weken geleden hadden actie-
>epen met steekporeven aange-
>nd dat er cyanide in het grond-
ter zit. Bij deze proeven was de
ïcentratie niet vastgesteld. Voor
l aantal landbouwers uit Deurne
s de aanwezigheid van het cyani-
een reden om te stoppen met het
jproeien van hun land. Eén van
steekproeven van de actiegroe-
was namelijk genomen bij een
l waaruit sproeiwater wordt ge
topt. Inmiddels hebben de boeren
•sloten hun land weer normaal te
(sproeien,
provincie Noord-Brabant besloot
ige week nieuwe metingen te ver-
iten om het gehalte te kunnen
tstellen. Deze metingen staan los
een veel uitgebreider onderzoek
al meer dan een jaar in Deurne
rdt gedaan. Men verwacht dat dit
fleizoek op zeer korte termijn zal
rden afgesloten.
Ige jaren geleden werd op ver-
leidene plaatsen in Deurne cyani-
loudend afval gestort. Dat ge-
ïrde destijds met medeweten van
gemeente. Toen deze stortingen
emeen bekend werden, is met
ne door de actiegroep, „Cyanide
urne" aangedrongen op een uit-
ireid onderzoek.
het feit dat veertig procent van de
Nederlanders geen beschikking over
een auto heeft, en bij het ongelijke
beleid steeds meer in het nadeel ge
steld wordt. Geen echte vrije keuze
van vervoer is het gevolg van het
huidige beleid, aldus de PvdA.
Vervoersaanbod
Erkend wordt dat eén nieuw beleid
de overheid meer geld zal kosten,
vooral aan het openbaar vervoer. Er
moeten geen trein- tram of buslijnen
meer opgeheven worden omdat er te
weinig passagiers zijn, zo meent
men. Criterium dient te zijn of er een
potentieel vervoersaanbod is, b.v. bij
winkelcentra en andere publieks-
centra.
Het daadwerkelijk stimuleren van
het openbaar vervoer kost de over
heid veel geld, veel meer dan er tot
nu toe voor uitgegeven wordt. Ge
suggereerd wordt dat geld te halen
bij de werkgelegenheidsprogram
ma's. Verder meent men dat er ook
geld gevonden kan worden, maar
lang niet voldoende, door veel min
der dan gepland uit te geven aan
wegenbouw.
Dinsdagnacht zijn de Nederlandse schipper van het jacht Julie II en
zijn bemanningslid Jane Wright (links) op Londen Airport aangeko
men nadat zij en nog twee bemanningsleden door de autoriteiten van
Somalië in vrijheid werden gesteld. Het jacht geraakte namelijk bij
vergissing op de Somalische kust, waarop de opvarenden gearres
teerd werden op verdenking van spionage.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Aangezien de
ziekenfondsen geen enkele be
hoefte hebben om de moeder
mavo mee te financieren, heb
ben ze hun overeenkomsten
met de academische ziekenhui
zen met ingang van 15 augus
tus opgezegd. Ze zijn bereid om
nieuwe te sluiten, waarin de te
betalen verpleegprijs tien gul
den per dag lager zou moeten
zijn.
Die tien gulden is het bedrag dat al
jaren naar een apart potje gaat, de
Smallenbroek-pot. Daaruit moeten
LEEUWARDEN (ANP)
Het wordt elk jaar
aanzienlijk drukker op
de Friese wateren. Dit
is de conclusie van een
telling die provinciale
waterstaat van Fries
land vorig jaar hield. Bij
de elf invalspoorten
steeg het aantal passe
rende schepen in 1976
met negentien procent.
Het totaal kwam daar
mee op 132.862 passages.
Ten opzichte van 1970
betekent dit een groei
van de pleziervaartbe-
wegingen met bijna
tweehonderd procent.
Juli is altijd de top-
maand op het water. De
gastvloot bestaat dan uit
ongeveer 2.700 boten.
Dit aantal stijgt niet zo
zeer. Volgens provincia
le waterstaat kan men
hier uit afleiden dat de
pleziervaarder zich de
laatste jaren steeds
meer op het IJsselmeer
richt.
Staveren is voor Fries
land de grootste in
valspoort. De Johan Fri-
sosluis verwerkte bijna
35.000 schepen en dat
was bijna een kwart
meer dan het jaar daar
voor. In het hoogseizoen
is het Prinses Margriet
kanaal als verbinding
tussen de watersportge
bieden Sneek en Grouw
het grootste knelpunt.
Op het passagepunt bij
Oudeschouw telde de
provinciale waterstaat
76.000 pleziervaartuigen
en 12.300 beroepsvaar
tuigen. Zowel voor de
pleziervaart als voor de
beroepsvaart is het Prin
ses Margrietkanaal een
flessehals.
de artsen in de academsiche zieken
huizen te zijner tijd een toelage
krijgn boven hun ambtenarensala
ris, In ruil waarvoor zij geen particu
liere praktijk meer mogen uitoe
fenen.
De Tweede Kamer besloot onlangs
dat uit de Smallenbroek-pot twintig
miljoen gulden overgeheveld moest
worden naar het tweede-kansonder-
wijs voor volwassenen, in de wande
ling bekend als de moeder-mavo.
Niet omdat de Kamer overwegende
bezwaren zou hebben tegen de Smal
lenbroek-pot, maar omdat hij vond
dat de moeder-mavo meer geld no
dig had en dat geld toch érgens op de
begroting van onderwijs moest wor
den gevonden. (De academische zie
kenhuizen vallen niet onder het mi
nisterie van volksgezondheid, van
wege hun onderwijsfunctie.)
Nu staatssecretaris Klein heeft aan
gekondigd dat hij het amendement-
Konings, waarin de overheveling
was vastgelegd, gaat uitvoeren, von
den de ziekenfondsen het tijd wor
den om af te haken. Zij willen niet
indirect meebetalen aan het onder
wijs. Ze zijn ook niet gecharmeerd
van de papieren omweg die op het
departement bedacht is om de ope
ratie er minder raar uit te laten zien.
(De staatssecretaris heeft de zieken
huizen opgedragen om uit de geld
stroom naar de Smallenbroek-pot
twintig miljoen af te buigen naar
„voor 1977 te nemen salarismaatre
gelen". Voor die maatregelen stond
óók geld op de begroting, maar daar
van kan dan 20 miljoen worden door
geschoven naar de moeder-mavo.)
Bestuurder A. H. Slotboom van de
Vereniging van Nederlandse zieken
fondsen verklaarde gisteren niet te
verwachten dat door dit bestuurlijke
conflict zijn verzekerden in de kou
zouden komen te staan.
Leiders in Nederland
Van een onzer verslaggevers
SOESTERBERG De Zuidwest»
afrikaanse nationale unie (SWANU)
Is tegen verkiezingen in Namibië
(Zuidwest-Afrika) in december. Er
zou te weinig tijd van voorbereiding
zijn. Namibië (Zuidwest-Afrika)
wordt nog steeds door Zuld-Afrika
bestuurd tegen de uitdrukkelijke
wil van de Verenigde Naties in. De
SWANU is voor verkiezingen maar
eist wel dat er een onafhankelijk
toezicht komt van de Verenigde Na
ties. Ook zou vooraf moeten worden
verzekerd dat de mensenrechten in
een onafhankelijk Namibië worden
geëerbiedigd.
Dit bleek gisteren tijdens een be
zoek van een aantal leiders van de
SWANU aan ons land. Het zijn on
der meer de voorzitter en de alge
meen secretaris van het centraal co
mité van de SWANU. Gerson Veil en
Vekuil Rukovo, en de voorzitter en
secretaris van de SWANU-organisa-
tie in het buitenland, Zedekla Nga-
virue en Siegfried Tjijoraklsa.
De SWANU'doet niet mee aan de
zogenaamde Tumhalle-conferentie
(het grondwettelijk beraad) in de
Namlblsche hoofdstad Windhoek
omdat die volgens haar bestaat uit
vertegenwoordigers van de verschil
lende stammen in Namibië. De
SWANU wil geen verdeling in etni
sche groepen maar een vertegen
woordiging op basis van de verschil
lende politieke inzichten, ongeacht
ras. Volgens Gerson Veii telt de
SWANU vijftig- zestigduizend aan
hangers in Namibië.
Er is, zeker in het buitenland, nau
welijks sprake van samenwerking
tussen de SWANU en de bevrij
dingsbeweging SWAPO, die door de
Organisatie voor Afrikaanse Een
heid en de Verenigde Naties als (eni
ge) vertegenwoordiger van het volk
van Namibië is erkend. „De SWAPO
krijgt veel geld en adviezen uit het
buitenland", aldus Ngavirue, „en
dat maakt ons huiverig omdat we
niet weten wie hun vertelt wat ze
moeten doen."
ADVERTENTIE
DEN HAAG (ANP) In de
eerste vier maanden van dit
jaar zijn in ons land tien pro
cent minder mensen gestorven
dan In dezelfde periode van het
vorige jaar. Volgens de gege
vens van het Centraal Bureau
voor de Statistiek overleden
dit jaar 37.626 mensen tegen
verleden Jaar 41.275.
Het aantal geboorten liep
eveneens terug en wel van
59.386 tot 56.618, maar doordat
deze teruggang kleiner was
dan die van het aantal overlij-
densgevallen steeg het geboor
teoverschot, en wel van 18.111
tot 18.992.
De immigratie overtrof in de
eerste vier maanden van dit
Jaar de emigratie met 4.995
personen (was 5.094). Na admi
nistratieve correcties komt het
C.B.S. op een bevolkingsgroei
van 23.070 personen in de eer
ste vier maanden van dit jaar
tegen 22.506 in de eerste vier
maanden van het vorige Jaar.
Nederland telde eind april
13.837.565 inwoners.
ADVERTENTIE
.500,-
.750,-
.950,-
'.950,-
1.950,-
1.100,-
>.900.-
i.750.-
5.900.
1.750.
Bij apotheker J
en drogist
■3$
Een Beiersdorf produkt c
mpkins
elver-
rgaar
B eer
zowé
lebt gelijk,
ikins, ze is
end haar
De eerste dag in
de zon en
meteen verbrand.
Dat overkomt u dit
jaar niet meer.
Dank zij Eversun.
Het enige anti
zonnebrand middel,
dat uw huid écht
beschermt.
Van binnenuit, met het
biologische bestand
deel Guanin. En de
stof d-Panthenol zorgt
voor natuurlijke
pigmentvorming,
dus snel bruin
worden.
Eversun, bij apo
theker en drogist.
Van onze redacteur wetenschappen.
AMSTERDAM Het proefdraaien van de Japanse opwer
kingsfabriek voor gebruikte splijtstof uit kerncentrales in
Tokai zal volgens Amerikaanse officiële zegslieden waar
schijnlijk twee tot vier maanden worden uitgesteld.
Deze mededeling uit Tokio maakt
duidelijk dat Amerika niet van
plan is, zijn binnenlandse beleid
tegen opwerking en het gebruik
van plutonium ook aan andere
landen bindend op te leggen.
Daarover bestond sinds de aan
kondiging van het nieuwe beleid
door president Carter nogal wat
onzekerheid.
Hij verklaarde toen dat Amerika,
als een soort voorbeeld voor de
rest van de wereld, zou afzien van
de chemische schelding van ge
bruikte kembrandstof in zijn ver
schillende bestanddelen, de zoge
naamde opwerking. Hoofdpro-
dukten daarvan zijn overgeble
ven uranium, sterk radioactieve
splljtingsprodukten, en plutoni
um. Dat plutolum kan weer als
reactorbrandstof worden ge
bruikt, maar kan ook dienen voor
de constructie van atoombom
men. Het was deze laatste, in het
algemeen illegale, toepassing
waar de Amerikanen benauwd
voor waren. De maatregel was be
doeld om de spreiding van kern
wapens tegen te gaan.
Carter zei te hopen dat andere
landen dit Amerikaanse voor
beeld zouden volgen. Maar hij liet
in het midden inhoeverre Ameri
ka met dwingende bepalingen
deze wens kracht zoud bijzetten.
Het land verkeert daarvoor voor
lopig ln een riante positie. Het
heeft tot nog toe bijna al het
verrijkt uranium geleverd voor
kerncentrales ln de niet-commu-
nistlsche landen. En Amerika
heeft dat gedaan op voorwaarde
dat het zeggenschap zou houden
over wat er na gebruik met die
kernbrandstof zou gebeuren. Juist
vanwege die plutonlumkwestle.
In feite kan dus geen land aan
opwerking beginnen zonder spe
ciale Amerikaanse toestemming
daarvoor. Vandaar ook het van
zelfsprekende gezag waarmee
Amerikanen kunnen aankondi
gen dat het proefdraaien van de
Japanse verrijkingsfabriek wordt
uitgesteld. De fabriek ln Tokal,
gebouwd met Franse technische
hulp voor een bedrag van meer
dan 400 miljoen gulden, was bijna
klaar toen dit probleem opdook.
„Niet veroorloven"
Daarom legde Japan ook ln de
diplomatiek krachtigste termen
uit dat het met het nieuwe Ameri
kaanse standpunt niet kon mee
gaan. Het land kon zich niet ver
oorloven om een uranium bespa
rende techniek overboord te zet
ten, was de boodschap, die door
Frankrijk, Engeland en West-
Dultsland op wat minder lulde
toon werd onderschreven.
De boodschap lijkt te zijn overge
komen. Een Amerikaans-Japans
team werkt nu aan een techni
sche oplossing waardoor de fa
briek plutonium zou afleveren
van een kwaliteit die wel ln kern
reactoren bruikbaar is, maar niet
ln bommen. Uit het feit dat de
Amerikanen duiden op een uitstel
van enkele maanden en niet op
een afstel, mag worden afgeleid
dat de Verenigde Staten de pluto
nlumkwestle internationaal niet
op scherp zullen spelea
Een onsamenhangend
allegaartje vandaag,
variërend van zeer
populaire tot volslagen
onbekende muziek. Gauw
beginnen maar met het
eerste, in casu de tweede
langspeelplaat van de groep
Heart uit Seattle die zo
gelukkig is de twee goed
ogende dames Ann en
Nancy Wilson onder zijn
gelederen te hebben. Zo'n
duo blijkt doeltreffender
dan tien kruiwagen^ op de
weg naar het Grote Succes,
vooral als het nog tot lets in
staat is ook. De gezusters
Wilson bepalen namelijk in
grote mate het geluid van
Heart, niet alleen vocaal,
maar ook compositorisch
en instrumentaal. De
manier waarop de blonde
Nancy de akoestische en
electrische gitaar, de
mandoline en de blues harp
bespeelt en niet te
vergeten haar vocale
aandeel in het
groepsgebeuren is van
niet minder betekenis dan
de karakteristieke
snierende zang van haar
donker gelokte zuster, die
bij tijd en wijle ook nog een
simpele fluitpartij verzorgt.
Samen met vier mannelijke
instrumentalisten hebben
zij het intenationale
hitgebeuren de afgelopen
maanden enig cachet
gegeven met veelal
onstuimige muziekwaar
van het kaliber „Carzy on
you" en „Magie Man", en nu
weer met „Barracuda", de
openingstreffer van de hier
Ann en Nancy Wilson.
te bespreken lp „Little
Queen" (CBS-PTR 82075).
Hoewel alleraardigst in het
gehoor liggend, is dit soort
muziek toch te mager om te
kunnen blijven boeien. Het
is om die reden een
verheugende ontdekking
piat het zestal ook op deze
"plaat méér in huis blijkt te
hebben. Evenais op hun
vorige („Dreamboat
Annie") komt dit tot uiting
in een handvol mooie
ballads waarvan „Treat me
well" (Nancy) en „Cry to
me" (Ann) wat ml] betreft
het indrukwekkendst zijn.
De lp verder beluisterend
en notitie nemend van de
gedetailleerde
hoesinformatie, kom je
steeds meer tot de slotsom
dat het een creatief groepje
mensen is, dat naar
allerhande Instrumenten
grijpt, hetgeen soms lukt
(zoals ln het
mandoline-duet „Sylvan
Song") maar ook wel eens
niet (het bombastische „Go
on cry"). Dat maakt „Little
Queen" tot een contrastijke
plaat met (nogmaals twee
voorbeelden) enerzijds
melodische en gespierde
songs als „Love alive" en
anderzijds volstrekte
ongelnspireerdheid als in
„Kick it out". Maar de
twijfelende aspirant-koper
zal zich wellicht laten
overhalen door de zeldzaam
fraaie hoes.
Solo
Dan is er James Griffin,
behorend tot de in soft-pop
grossierende groep Bread.
Binnen die groep zag zijn
ster nimmer kans te stijgen
boven die van zanger David
Gates, en wellicht daarom
nu een solo-lp („James
Griffin" - Polydor 2391 274)
waarvan het muzikale
karakter eigenlijk niet veel
afwijkt van de
Bread-muziek voorzover
zanger Gates daar niet aan
deel nam. Wel is met
hoorbare zorg aan de negen
opnamen gewerkt, maar
echte uitspringers heb ik
niet kunnen horen.
Van de toenmalige formatie
Sergio Mendes Si Brasil '66
is elf jaar later niet veel
meer over dan de oprichter
zelf. Brasil '66 ls Brasil *77
geworden, en bestaat nu uit
een twaalfmansformatie
(waaronder drie
zangeressen), die niet in
staat is een andere sound te
kweken dan waarin de
groep zo'n vijf jaar geleden
ls blijven steken. Getuige
daarvan ls de lp „Sergio
Mendes and the New Brasil
'77" (Elektra 52056), die het
gezelschap op de
achterzijde van hoes
volkomen Ineengestort
(met krukken, pleisters en
rekverbanden) laat zien.
Dat moge symbolisch zijn.
Vervolgens The Mare
Clark Band, ofwel de
gebroeders Marx en Clark
Seymour, die met de lp
„Double Take" (CBS 82068)
op de proppen zijn
gekomen. Daarop staat ook
het ruim acht minuten
durende „Worn down
plano", waarvan de
lengteduur meer Indruk
maakt dan het muzikaal
gebodene. Dit nummer, dat
leken wellicht voortreffelijk
pianospel suggereert, is
eigenlijk symbolisch voor
de kwaliteit van de gehele
lp, die duidelijk
„over-geproduced" ls en
daarmee het artistieke
onbenul van deze twee
heren grotendeels
versluiert.
Chansons
Voor liefhebbers van het
chanson heeft EMI een
verzamelplaat uitgebracht
waarop niet minder dan
tien chansonniers hun stem
laten horen. De plaat heet
„Leurs chansons
magnifiques" (nr.
5C-058.14423) en
vertegenwoordigt het
repertoire van Julien Clerc,
Serge Lama, Salvatore
Adamo, Nicolas Peyrac,
Anne Vanderlove, Vves
Duteil, George Chelon,
Charles Dumont, Herbert
Pagani en Gilles Marchal.
Ook de onbekenden in dit
gezelschap worden aan de
binnenzijde van de hoes
uitvoerig voorgesteld,
gevolgd door de volledige
teksten van de liedjes.
Leuke plaat.
Over het in Duitsland nogal
sterk opererende Zwitserse
drietal Peter, Sue Sc Mare
wil ik kort zijn: hun lp „Like
a seagul" bewijst zo veel
plagiaat en zo weinig eigen
inbreng in het populaire
genre dat we deze muziek
gemakkelijk kunnen
kwalificeren als een
Engelstalige versie van de
Heimat-pop waar onze
oosterburen zo van houden.
Voor wie er toch aan wil ls
hier het nummer: Philips
6305 318
Tot besluit een lp die is
uitgegeven door de Actie
Namibié. waarop The
Swupo Singers hun
vrijheidsstrijd bezingen.
Het spreekt voor zich dat
een deel van de opbrengst
per plaat 13,50) bestemd
is voor de SWAPO, de
bevrijdingsbeweging in
Namibië. De plaat kan
uitsluitend per giro (nr.
600657) besteld worden
t.n.v. de Actie Namibië, Da
Costastraat 88, Amsterdam.