Lutheranen op bezoek
bij hun arme zusje
ambon
o
i
Paus vraagt
recht voor
Brazilianen
Uit brieven van lezers
Maria-Ommegang in
Bergen op Zoom
JWÏfJL'
Ewh
In Chili kans
op staatskerk
Kenmerk over
Columbia
BEN VAN KAAM
VANDAAG
3E
i
Voorbijgangers
WOENSDAG 6 JULI 1977
KERK
Trouw/Kwartet
door Wonno Bleij
Wie opstijgt van het vliegveld van
Nairobi, laat meer dan Kenya alleen
achter: hij verlaat het laatste restje
kapitaal en zal zich definitief verlie
zen in het ontwikkelingsgebied, arm
en zwart, van Midden-Afrika. Tanza
nia betekent misschien een plezieri
ge fotosafari rond de Kilimanjaro,
voor het dagelijks leven van miljoe
nen zwarte Inwoners is het een strijd
om het bestaan, op de rand van een
levensminimum, aangeleund tegen
het socialisme van vader Nyerere. de
president die aller vertrouwen ge
niet. O Westeuropeaan, vergeet uw
Inkoopplannen, vergeet zelfs de an
sichtkaarten. want ze zijn niet te
koop. Ga meehangen met de men-
sentros aan de Hongaarse dubbelge-
lede stadsbus, met verpestend slecht
afgestelde motor, zonder ruiten van
wege hitte, stof en andere afbraak.
Wat hier in leven blijft is zó sterk,
dat het een „hitte des daags" door
staan kan in alle denkbare beteke
nissen waar wij. blanke rijkaards,
geen vermoeden van hebben.
Dat is Tanzania, en de Lutherse We
reld Federatie streek er neer voor de
grote Assemblee.
De LWF kwam in Dar es Salaam
vanwege de toenemende invloed van
de kerken van de „derde wereld". De
Lutherse kerk van Tanzania is de
snelst groeiende ter wereld. Waar
om? Niemand weet het. De eerbied
waardige LWF. sedert 1947 een
„zaak" van Zweden. Noren. Duitsers
en Amerikanen, samen diakonaats-
gelden poolend tot vandaag de
dag een bedrag van 75 miljoen
gulden per Jaar. is langzaam aan
veroverd door de oude zendingsker
ken. Het missiegebied is zelfstandig
geworden. Er wordt niet meer geluis
terd naar wat Berlijn. Basel of Wür-
temberg. Ja zelfs Helsinki decrete
ren. ..Self-reliance" is de kreet van de
nieuwe kerken: geef ons geld, maar
laat ons alsjeblieft zelf beslissen wat
we er mee doen. Wij willen niet aan
de leiband van Europse kerken en
hun theologie lopen. WIJ theologise
ren zelf. En zo ontmoetten wij de
Afrikaanse theologie.
De zwarte bisschop Manas Buthelezi
klaagde aan het einde van de closing
rally van de Assemblee; het is niet
tot een echte confrontatie, gekomen
tussen de Europese en de Afrikaanse
theologie; Wel. zijn klacht was uit
zijn mond niet terecht, want ook
hem hadden twee weken de micro
foons vrijelijk ter beschikking
gestaan.
De praeses van de lu
therse synode In ons
land, ds Wonno Blelj
uit Amstelveen, woon
de als afgevaardigde
van zijn kerk de Zesde
Assemblee van de Lu
therse Wereldbond bij,
die van 13 tot 25 juni in
de hoofdstad van Tan
zania, Dar es Salaam is
gehouden. In bijgaande
beschouwing geeft hij
zijn Indruk weer van
deze eerste lutherse
wereldvergadering in
de Derde Wereld.
Bevrijding, nu
Het feit was er niet minder om, maar
begrijpelijk, want velen hadden niet
direct In de gaten waar dat Afrikaan
se in zit: toen ze het merkten, waren
de twee weken om. Ze wisten toen,
dat de woorden van een zwarte, Lu
therse bisschop verrassend lijken op
de woorden van een politiek leider:
bevrijding, nu! Geen praatjes voor
de vaak, geen „eens", ook geen aan
geklede taal over „hoop", geen „mor
gen"; vandaag moet het gebeuren,
wie voorbij ziet aan het leed van nu.
verdient de naam christen niet. Eu
ropeanen brengen nog even een paar
woorden over „eschatologie" op ta
fel, maar zwijgen ten slotte als zij de
feiten horen. Afrika is in nood. volk
tegen volk, ras tegen ras, stam tegen
stam, en de wereld staat er bij en
kijkt er naar, doet weinig, want is
zelf in nood.
De Assemblee stond dus in het teken
van de derde wereld, en meer speci
aal Afrika. De vertegenwoordigers
van een slordige 90 miljoen luthera
nen over de hele wereld kozen dan
ook een Inktzwarte, Tanzanlaanse
bisschop als hun president voor ze
ven jaar: Josua Klbira, een uiterst
vriendelijke, conservatieve man.
met zwakke gezondheid. Gevolg in
de Nkruma hall: een overluid gejuich
van honderden overschelle negerin-
ne-sopranen. een wenende oude man
die zegt: vanaf vandaag horen ook
wij bij het mensdom.
omstandigheden hebben christenen
verschillende meningen over politie
ke vragen. Echter, politiek en socia
le systemen kunnen dermate geper
verteerd worden en zódanige onder
drukking brengen, dat het alles met
de belijdenis te maken heeft wan
neer men ze verwerpt en aan veran
dering werkt. Wij doen een speciaal
beroep op onze blanke lid-kerken ln
Zuld-Afrika om te erkennen, dat de
situatie in Zuld-Afrika een STATU
CONFESSIONIS veroorzaakt. Dat
betekent dat, op basis van het ge
loof en vanwege het aan de dag
brengen van de eenheid van de
Kerk. kerken publiekelijk en onher
roepelijk het bestaande Apartheid
systeem moeten verwerpen."
Apartheid is geen bijzaak meer.
Apartheid is niet zomaar een manier
van leven die óók kan. Het is geen
zaak van „zus" of „zo". De kerk ls
„in statu confesslonls" gebracht; nu
apartheid MOET. zal de kerk, terwll-
le van haar belijden NEEN moeten
zeggen. De kerk mag dat niet eens
niet willen! De terminologie van de
Adiaphorlstische strijd (die in de 16e
eeuw ging over de bijzaken van li
turgische gebruiken) ls herleefd in
de politiek van vandaag, nee, niet
alleen ln de politiek, maar in het
belijden.
Vrouwen
Wat was het thema van de Assem
blee? „In Christus een nieuwe
gemeenschap". Die gemeenschap
duldt dan ook geen scheidingen en
andere slimmigheden om aan de ge
zamenlijkheid te ontkomen. Van
daar dat niet alleen de derde wereld
duidelijk vasthaak te aan de eerste,
maar ook de vrouwen kwamen op
zetten. Was de vorige Assemblee, ln
Evian, vooral bepaald door de
Jeugd, hier deed ln Dar es Salaam de
vrouwenbeweging van zich spreken.
Belijdenis
Politiek betekent ln Afrika iets heel
gewichtigs: een bijzondere Assem
blee-uitspraak. die ik hierbij in ex-
tenso weergeef: „Onder normale
In 1975 hield het Uitvoerend Comité
van de Lutherse wereldbond zijn
vergadering in Amsterdam. Op de
foto begroet de thans afgetreden
president van de LWF. dr Mikko
Juva uit Finland (rechts) de Bossche
bisschop Bluyssen. De gastheer van
de bijeenkomst, ds W. Bleij, slaat de
ontmoeting goedkeurend gade. De
overige illustraties bij dit artikel
zijn afkomstig uit het voorberei
dingsmateriaal voor de Assemblee.
lljke, subtiele discriminatie van de
vrouw in de kerk, heeft de Assem
blee krachtig tegenstuur gegeven.
Al was het wel lastig om te wennen
aan de titel „chairperson" i.p.v.
„chairman", en niet „mankind" te
zeggen, maar „humankind".
Israël
Nyerere, vriendelijk gastheer op de
openingszitting, hield het been stijf
toen het er om ging de lutheranen
uit Taiwan en Zuid-Korea toe te
laten: hij bleef „nee" zeggen. Daar
had men niet op gerekend, gefasci
neerd als men was door de toestem
ming voor blanke en zwarte Zuid-
Afrikanen. De storm woedde echter
in een glas water. Vinniger waren de
gevechten om de invloed ln de orga
nisatie via een zetel in het Uitvoe
rend Komitee voor de komende ze
ven Jaar. En zo'n binnenbrand ls er
ook ineens, wanneer Duitsers zich
onderling woedend maken over de
methodiek van theologische studie.
De minderheidskerken worden pas
vreselijk kwaad, wanneer het ge
sprek met de synagoge vermeld
wordt in de stukken ergens tussen
Marxisme, China-studie, nieuwe re-
llgieuse bewegingen en Islam ln, dat
alles onder het hoofd: ontmoetingen
met andere geloven. Wat ln der we
reld heeft Abraham dan toch ge
loofd en op wiens dag heeft hij zich
dan verheugd. Met een open doekje,
een applaus ln feite, kregen we onze
zin, en zal in de toekomst de ont
moeting met de Synagoge onder een
aparte titel worden gevoerd.
Heel gelukkig nam men zijn uit
gangspunt niet ln de gebruikelijke
Paulus-citaten, maar gelukkig in
Genesis 1: 27, waar staat dat God de
mens als man en vrouw geschapen
heeft. Alle betreffende aanbevelin
gen liepen dan ook uit op: „De 6e
Assemblee dringt er bij haar leden-
kerken op aan dat die kerken, die
nog geen vrouwen in het ambt heb
ben, deze zaak serieus bestuderen
en, hoe dan ook, ernstige pogingen
doen dat het mogelijk wordt dat
vrouwen deelnemen aan de verkon
diging en de zending en dat zij op
gelijke wijze kunnen worden opge
leid en toegerust tot deze taken."
Ook hier, op dit tomln van de dode- Tenalotte de leek. Ik achrljl „ten-
slotte", want een krant laat niet veel
tekst toe. Het uitvoerend komitee
moet in de toekomst minstens zeven
leken bevatten. Wel te begrijpen,
deze drang naaf meer leken: wij
Nederlanders hebben een goede,
protestantse, democratische tradi
tie zelfs de lutheranen! Maar je
zult maar bisschoppen gewend zijn.
Toch zat er een addertje onder het
gras: want de vrouwenbeweging
hoopte op deze wijze meer vrouwen
„aan de bak" te krijgen. Dat was een
typische denkfout, uitgaande van
het feit, dat vrouwen altijd leken
zijn. Terwijl juist enfin, u snapt
het wel. Een andere moeilijkheid is,
dat veel derde-wereld-landen het he
lemaal niet zien zitten met die
gelijkberechtigde vrouw! Maar kom,
dat zal met onze Afrikaanse presi
dent in de komende zeven jaar nog
interessant worden: te hopen is dat,
of het vette of magere Jaren zullen
zijn, het werkelijk om die nieuwe
gemeenschap zal gaan. Want als je
van het nieuwe te weten bent geko
men, moet het oude echt wel worden
weggedaan.
We kwamen thuis na 18 uur vliegen
via Bujumbura en Entebbe. Terwijl
we in Parijs gereden werden van
Orly naar Charles de Gaulle door
het waanzinnige verkeer van de Pa-
rijse ochtendspits, verlangden we
waarachtig terug naar de rust van
Dat es Salaam. We hebben er wel
wat geleerd.
ROME (ANP) De paus heeft via
de Braziliaanse ambassadeur de re
gering van dat land opgeroepen de
mensenrechten te eerbiedigen. In
een toespraak tot de ambassadeur,
Espedito de Freitas Resende, zei de
paus dat vermeden moet worden
dat het streven naar efficiency en de
zorg om de openbare órde omslaan
in willekeur of in het schenden van
de onvervreemdbare rechten van de
menselijke persoon.
Zijn waardering uitsprekend over
het streven van de Braziliaanse re
gering een „rechtvaardige, vrije en
bloeiende maatschappij in een klir
maat van vrede en respect" op te
bouwen, wees hij er tevens op, dat
daartoe de deelname en het vertrou
wen van alle lagen van het volk
nodig zijn. Voor het vervullen van
deze belangrijke taak moet aller
eerst gedacht worden aan de aller
armsten, „voor wie het dagelijks
brood, gewaarborgde werkgelegen
heid, waardigheid en verantwoorde
lijkheid elementen tot ontwikkeling
zijn, die voorrang verdienen".
De waarden van het Evangelie zijn
volgens de paus „de belangrijkste
voorwaarden voor een harmonische
en totale ontwikkeling". Zoals
Christus moet de kerk aan de kant
staan van armen en zwakken. Zij
kent de waarde van de vergeving,
van verzoening en vrede, en aldus
de paus zij houdt een op liefde
gebouwde beschaving voor moge
lijk.
In dit verband stelde paus Paulus
zich nadrukkelijk achter de Brazili
aanse bisschoppen, die herhaalde
lijk en steeds unaniemer en scherper
protesteren tegen de schending van
de mensenrechten, bedreven of toe
gelaten door het militaire bewind.
Van een onzer redacteuren
SANTIAGO De Chileense
regering heeft nieuwe dicrimi-
nerende maatregelen in woor-
bereiding tegen kerken, die
zich niet loyaal tegenover de
junta van generaal Pinochet
opstellen. Onderdeel van deze
maatregelen zou de vorming
van een „protestantse staats
kerk" zijn.
Elf vooraanstaande geestelij
ken van protestantse kerken
hebben de president om een
dringend onderhoud gevraagd
om him bezorgdheid hierover
te uiten.
Dit voorjaar zou de regering
alle regionale autoriteiten per
brief opgedragen hebben alle
medewerking te verlenen aan
een „protestantse raad van
predikanten", die welwillend
staat tegenover de Junta. Tot
deze raad van predikanten be
horen meer dan 300 zelfstandi
ge protestantsr kerken en ge
meenten in Chili, waaronder
de schismatieke Lutherse kerk
in Chili, die afgescheiden is
van de evangelisch lutherse
kerk van de vroegere bisschop
Helmut Frenz.
Labuschagne (1)
Wat één van de basisstellingen van
Labuschagne betreft, namelijk:
„Zonder gebruiksaanwijzingen kun
Je eigenlijk niets met de bijbel be
ginnen", daar wil ik een restrictie op
aanbrengen. Labuschagne wil toch
niet beweren dat de eenvoudig gelo
vige bijbellezer zonder gebruiksaan
wijzingen de bijbel niet kan lezen en
verstaan. De eenvoudige gelovige
heeft immers geen gebruiksaanwij
zingen nodig. De Heilige Geest ver
licht zijn verstand en geeft hem in
zicht in de bedoeling van Gods
Woord. Het kont mU voor dat de
benadering er. jestudering van de
Schrift, zoals Labuschagne die voor
staat. wordt beschouwd als de weg
tot het verstaan van de Schrift. Ik
zou het zelf willen zien als een bij
drage tot het verstaan van de
Schrift, waarbij ik wil aantekenen
dat ik van een andere wetenschaps
opvatting uitga. Een wetenschaps
opvatting die geen heer-gestalte,
maar een dienstknecht-gestalte
heeft Op het eerste gezicht maakt
dat geen verschil, doch bij een nade
re beschouwing en gezien haar uit
werking is het verschil hierin aan te
geven, dat de nieuwe methode zich
de vraag stelt: Hoe kunnen we God
ontdekken, nee kunnen we mense-
Korte duidelijk geschreven, helst aan één kant getypte, brieven kunnen worden
gestuurd naar Secretans Hoofdredactie Trouw/Kwartet. Postbus 859. Amsterdam. Bij
pubhkatie wordt de naam van de schnjver vermeld.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9. Rotterdam
Tel. 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
UJk over God spreken. Terwijl de
wetenschapsopvatting, die uitgaat,
Ja zich stelt onder het gezag van de
Schrift zich afvraagt: Wat heeft God
gezegd en nog te zeggen. De moder
ne methode gaat uit van de mens en
zijn woord (over God) terwijl de
(oude) gereformeerde opvatting uit
gaat van God en Zijn Woord (over de
mens) en tot de mens. Dat is een
principieel verschil.
Den Haag Ad Lagendijk
(theol. student)
Labuschagne (2)
Het is niet toevallig dat de redactie
van Tr/Kw prof. dr H. M. Kuitert
heeft aangezocht het boek van prof.
dr C. J. Labuschagne „Wat zegt de
bijbel in Gods naam" te recenseren.
Zie Tr/Kw van 2 Juli JI. Beiden zijn.
om ln de trant van dr Kuitert te
blijven, „er door". Meer watervrees
zou de zwemkunst mogelijk meer
ten goede zijn geweest In vroegere
eeuwen werd men om z'n bijbelse
kritiek verbannen, gemarteld of ge
dood- In onze tijd kan men rustig
in zijn leerstoel blijven zitten. De
vrijheid die wij hebben mogen wij
niet misbruiken. Het ls een feit dat
in onze tijd vele theologen afknap
pen. Zij gaan een eigen weg. Waar ls
dat wij de bijbel niet mogen vergod
delijken Maar ook niet gelijktijdig
mogen ontgoddelijken.
Rotterdam P. C. van Wijk
Labuschagne (3)
Met niet geringe verbazing wil lk
opmerken, dat de visie van dr Labu
schagne op de bijbel in deze recensie
herhaaldelijk met een ..wetenschap
pelijk aureool" wordt opgesierd.
Steeds weer worden woorden als
„wetenschappelijk", „moderne bij
belwetenschap" en „bijbelgeleerde"
gebruikt Je krijgt hier de indruk,
dat daar toch wel héél wat achter zal
steken. Zo'n visie op de bijbel zal
niet gemakkelijk te weerleggen zijn.
Het is wellicht voor de gewone kran
telezer van belang te weten, dat de
moderne „bijbelwetenschap" over
geen andere bron van openbaring
beschikt dan de bijbel zélf en andere
literatuur die voor ieder ander toe
gankelijk ls.
Wat hier wordt geponeerd als vrucht
van diepgaand wetenschappelijk
werk is niet meer dan een conclusie
die wordt getrokken vanuit een be
paalde filosofische vóóronderstel
ling met betrekking tot de bijbel.
Met deze bril op wordt de bijbel
gelezen en voorzien van commen
taar.
Vanuit zijn „wetenschappelijke ivo
ren toren" schiet dr Labuschagne
dan zijn pijlen af op de eenvoudige
christen, die biddend zijn bijbel
leest, deze aanvaardend als Gods
onfeilbaar Woord. Mij lijk enige be
scheidenheid op zijn plaats. Zeker
behoren eigen geloofsopvattingen
(ook die van dr. Labuschagne zijn
niet erg nieuw!) niet aan de man te
worden gebracht als „wetenschap".
Nu krijg je de indruk dat dr Labu
schagne erbij was toen God sprak
en het was er.
Huizen (NH) F. ter Velde
Namibië (2)
Mevr. Visscher-Dekker, vindt het
nodig de suggestie te wekken, dat de
SWAPO, die helaas gedwongen naar
geweld gegrepen heeft, wel door de
Russen geholpen zal worden. Dat de
kerken, regering ln een schuitje zit
ten de zg. gerechtigheid van het
Marxisme mogeljik te maken. Geen
woord over het wederrechtelijk
macht uitoefenen van Zuid-Afrika.
Wel wordt Angola ten tonele ge
voerd. om de Cubaanse hulp. Is de
bewustzijnsverenging zo ver gevor
derd. dat alleen gezien wordt en
gewezen op het oostblok? De lijst
van fouten (misdaden) van Oost en
West kon aan de kant van het Wes
ten wel eens langer zijn dan van het
Oosten, vergeet ook vooral Vietnam
niet.
Hoofrvecn
L. van Veen
Billy Graham
Met stomme verbazing las ik het
artikel over de rijkdom van deze
evangelie-prediker voorzover hij zo
genoemd kan worden. Als het kapi
taal van de „Billy Graham Evange
listic Association" 57 miljoen gul
den bedraagt, vraag ik mij af, of wij
aan de oprechte bedoelingen van
deze organisatie, n.l. het evangelie
te brengen zonder winstoogmerk,
nog enige waarheid moeten toeken
nen. Terwijl een man als Graham de
mensen op een agressieve manier
dwingt het evangelie aan te nemen,
op de bekende Amerikaanse manier,
zoals wij hier in Nederland wel meer
mee te maken hebben, verhongeren
er miljoenen elders in de wereld. Ik
zou zeggen, meneer Graham, ver
koop de bezittingen, misschien
brengen deze dan nu 80 miljoen op,
en geef de armen in de wereld dat
geld. Het ls een treurige zaak, dat
wij als Christelijke Kerken tegen
over deze praktijken niet de vinger
opheffen, temeer daar er door bo
vengenoemde organisatie gelden ge
fourneerd worden aan gemeen
schappen die een gevaarlijk evange
lie verkondigen, volkomen in strijd
met de Bijbel
Voorburg A. A. de Jong
Lefèbvre
In Trouw van 30 juni is de redactie
van mening, dat mgr. Lefèbvre te
ver gaat Heeft hij een andere keu
ze? Het kerkelijk beleid van de laat
ste vijftien jaar stelt de katholieke
kerk bloot aan de ondergang:
1. De sacramenten worden aange
tast, o.a. misoffer, biecht. hifWelijk.
2. De realistische filosofie wordt
aangetast.
3. De katechese ontaardt in homi-
nisme.
4. De oecumene streeft naar syncre
tisme. „Trouw" zelf bericht daar (ge
lukkig!) voortdurend over.
5. Het gezag is nog slechts theore
tisch aanwezig.
De excommunicatie van mgr. Lefèb
vre. aan wie een behoorlijk proces
onthouden wordt, zou de ondermij
nende krachten de vurig verhoopte
impuls geven om de laatste stoot toe
te brengen. Dit alles overwegende,
moet de in 't nauw gedreven katho
liek 't wel eens zijn met de door
Trouw aangehaald woorden van de
zich verzetten bisschop: „Het enige
wat wij vragen, ls. ons ons geloof
terug te geven"
Heerlen J Jaspers
Deze declamatrice stelt Lea voor
HILVERSUM (ANP) - De televisie
rubriek „Kenmerk" van Ikon'KRO
RKK brengt vanavond op Neder
land 2 om 19.29 uur een reportage
over de rol van de kerk ln de samen
leving van Columbia. De ex-staf
chef, die verantwoordelijk was voor
de aanval waarbij Camilo Torres
sneuvelde en die daarover een boek
schreef, geeft zijn visie op de plaats
van de priester. Voorts komen twee
priesters aan het woord, die door het
leger werden gearresteerd en gemar
teld en die desondanks door blijven
gaan met hun werk onder de armen.
Ook gaat Kenmerk in op de rol die
de kerk in de DDR speelt bij het
opkomen voor de mensenrechten.
Van een onzer redacteuren
Op zondag 28 augustus is er in Bergen
op Zoom een Maria-Ommegang. Tot
1578 hield de bevolking van Bergen op
Zoom elk jaar een Kruis-ommegang.
Deze processie hield op onder invloed
van de Reformatie. Maar in de laatste
oorlog ontstond de gedachte deze pro
cessie nieuw leven in te blazen, wan
neer de stad voor het oorlogsgeweld
gespaard zou blijven. Zo werd in 194S
een ingetogen optocht op straat ter ere
van de Maagd Maria gehouden, de
eerste na een onderbreking van 367
jaar. Op deze eerste dag, de dag van de
capitulatie van Japan, deden 478 men
sen mee.
Sindsdien is de processie elk jaar op
nieuw gehouden. Het karakter veran
derde van een optocht uit dankbaar
heid in een getuigenis met actie en
spel op straat In de optocht was sinds
de beginjaren een groep rondom de
figuur van Johannes de Doper. Deze
is nu van zes personen tot 150 perso
nen uitgegroeid. Een tweede grote
groep is de Verkondigingsgroep met
een allegorische verbeelding van het
Paasgebeuren. Er doen enkele jonge
renkoren mee. De stoet heeft een
lengte van ongeveer twee kilometer
en duurt veertig minuten.
ADVERTENTIE
nuindeboekhandel
DOOR DE EEUWEN
nog meer informatie dan in de
veelbesproken gelijknamige
IKON-tv-serie
158 tekst- en 24 fotobladzijden
paperback f 16.90
weer zo'n actueel ANTHOSboek
van Uitgeverij In den Toren
OGEN
Hij mag dan niet veel gehad hebben,
die kleine David toen hij daar stond
tegenover die reus in het
niemandsland, alleen maar zo'n
knullig werpleertje, waarmee hij
thuis de schapen bij elkaar hield en
vijf gladde steentjes in z'n tas, maar
hij had wel een paar uitstekende
ogen. Hoe vaak had hij die ogen
trouwens niet moeten trainen door
in de verte te kijken of er onraad op
komst was. Je bent nu eenmaal
herder of je bent 't'niet. En zo
doorzag hij veel dat andere mensen
niet doorzagen. De anderen, z'n
broer Eliab, Saul de koning en de
andere Israëlieten beefden van
schrik als die grote bek zich in het
tussendal opende. Soms verdwenen
ze zelfs, namen ze de vlucht. Ze
keken tegen die man aan. Daar was
geen doorkomen aan. Hij stond daar
als een brok agressie en macht
waarvan alleen maar een hoop
kwaads te vrezen was. Maar de
kleine David, hij mag dan jong en
klein geweest zijn, zag er doorheen.
Door heel dat machtsvertoon heen
zag hij het einde van die macht. Dat
einde lag bij zijn God. Hij zei dat
ook tegen Saul, hoe zijn God hem
geholpen had als hij het moest
opnemen tegen een beer of een
leeuw. Zo had hij de kudde gehoed.
Niet omdat hij zo sterk was, maar
door z'n eindeloos vertrouwen. Hij
had niet veel, maar hij keek wel dooi
de dingen heen. Hij lette op hun
einde (Psalm 73). En dat maakte
hem sterk. Hij zag dat heel die
macht alleen maar arrogantie was.
waar niets achter stond. Hij had die
reus nog niets horen zeggen over
wat hij achter zich had. Alleen
vervloeken konden die goden van
dit Enakskind. Nou, daar was hij
niet bang voor. Hij zag door alle
rookgordijnen van gebral en
grootspraak heen. Hij prikte de
woeste ballon door. Mijn God, daar
had hij het over. Die „was er", en dat
was de grond van zijn „zijn" en
bestaan. Zijn God, de grote Hoeder
vairdlt leven, en door die God kon
hij best een herder zijn. Hij had
goede ogen. Hij behoorde ook tot de
reinen van hart, want dat betekent:
op God gericht zijn. En die zien God.
aai
ng
»d(
„n
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zunderdorp (part time):
P. Masmeijer, kand. te Utrecht: te
Emmen: G. Zonnebefg te Heerde; te
Amsterdam: (pastorale verzorging?*
Flevohuis): N. H J. E. Boomer te*1
Helmond; te NOP (Creil-Espel) in
pastorale samenwerking met geref.
kerk: C. W. Oppelaar te Nieuw Am
sterdam; te Oosterwolde: K. ten
Klooster, kand. te Katwijk aan Zee.
GEREF. KERKEN
Benoemd tot luchtmachtpredikant
te Schöppingen en Rheine: D. Gras
dijk te Vlagtwedde, die deze benoe
ming heeft aangenomen; benoemd,
tot generale deputaten voor de zen-L
ding voor missionaire arbeid in Ar-f
gentinië: drs. C. G. Vermelden
Geesteren-Gelselaar, die deze f-
noeming heeft aangenomen.
GEREF. KERKEN VR1JG. B.V.
Aangenomen naar Zwartsluis: J.P
Plantinga, kand. te Hallum, die be
dankte voor Hengelo, Deventer-
Langeslag en Haren.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te IJmuiden en te Droge-
ham: C. J. van de Boogert kand. te
Apeldoorn.
Martin Luther King
'if
President Carter van de Verenigde^
Staten heeft bekendgemaakt dat deS
in 1968 vermoorde negerleider dsn
Martin Luther King de hoogste^
Amerikaanse onderscheiding zaL
krijgen, de presidentiële vrijheids-
medaille. Volgens de oorkonde was0
de in Memphis vermoorde ds King
'het geweten van zijn generatie', j,
n
Naast dr King wordt ook de beroem-y
de immunoloog dr Jonas Salk on-j
derscheiden, die een bruikbaar polioi,
vaccin heeft ontdekt. |j
Mgr Lefèbvre
Dj dissidente rooms katholiek^
aartsbisschop Marcel Lefèbvre heeftjj
bij een misviering in Nice gezegd^
dat hij en zijn volgelingen zich irr
dezelfde positie bevinden als de ca-®
tacombengemeenten uit de tijd vaif
de jonge kerk. Hij vergeleek zielf
ook met de priesters, vlak na dr
Franse revolutie, die overal ver^
jaagd werden. Lefèbvre hield zijn
toespraak in een van de grootst*
gokhuizen aan de Franse zuidkust!
het Palais de la Méditeranée, terwijh
rechtsextremisten politieke pamL
fletten uitdeelden.