Menten eist tien
miljoen van TROS
Ander Nieuws met
open-stoel-
gesprek
ir
ra
ÜDAC
ZATE «O AG 25 JUNI 1977
RADIO EN TELEVISIE
Trouw/Kwartet
TV-COMMENTAAR I
O
door Ton Hydra
1
U
ASTERIX IN HISPANIA
Radio- en televisieprogramma'!
over geloof en kerkleven krijgen
steeds meer weerklank.
Waarneembaar ls een groeiende
behoefte aan informatie op dit
terrein en. liefst zo breed mogelijk.
De motleven zijn uiteraard zeer
verschillend. Wij onderschelden
zoekers, verontrusten, mopperaars
en mensen die zich onopgemerkt In
zichzelf terugtrekken. Maar, velen
van hen hebben met elkaar gemeen
dat tij op een gegeven moment
beslist willen reageren op een of
andere godsdienstige uitzending.
Ook de redactie van de
NCRV-rubrlek Ander Nieuws
ontving veel brieven en telefoontjes
naar aanleiding van de ln het
afgelopen seizoen aan de orde
gestelde onderwerpen. Men besloot
lets met die reacties te doen,
namelijk door de indieners uit te
nodigen om voor de camera hun
hart te luchten. Vier hoofdthema's
werden vastgesteld: Het nieuwe
liedboek, de kerk zou minderheden
ln de kou laten staan, doordeweeks
heb Je niet veel aan de kerk en de
kerk treedt niet voldoende naar
bulten.
Dezer dagen kwamen de betrokken
briefschrijvers bij elkaar ln de
hervormde kerk van Moordrecht
Als lk het goed heb, ls dit bedehuls
ln de zeventiende eeuw, dus van
meet af aan. voor de protestantse
eredienst gebouwd Hier
Introduceerde Henk Verkerk van
Ander Nieuws de zogenaamde
„open-stoel-dlscussle"
Zondagavond kunt u op Nederland
1 zien hoe dat werkt
Als het gesprek ln de kring begint, ls
er één stoel onbezet Wie daar bezit
van neemt nadat een van de
gesprekpartners zijn of haar zegje
heeft gezegd, geeft daarmee te
kennen erop ln te willen springen.
Dat mag onmiddellijk, maar dan
moet een van de anderen opstaan.
Duidelijke voordelen zijn dat door
elkaar praten of elkaar
overstemmen wordt voorkomen en
dat er een steeds wisselende Inbreng
van gedachten ls.
Op deze manier hoeft niemand het
gevoel te krijgen dat haar op zijn
mond wordt gesnoerd. Zo hoort u
een nog maar zelden naar de kerk
gaande dame klagen over de vele
onbekende liederen. Oudere
mensen, zegt zij. missen de
vertrouwde gezangen en missen
daardoor een stuk vertroosting. Een
Jongere vrouw pakt de lege stoel en
markt op: „Wat Je nog niet kent, kan
Je wel leren kennen." En zij ls blij
dat nu kinderen ook vla het lied ln
hun eigen taal worden
aangesproken.
Alleenstaanden blijken zich te
stoten aan het schermen met
begrippen als gezinsdiensten, want
dit wekt de indruk dat zij er niet
bijhoren. Een kennelijk getrouwde
spreekster toont geen begrip voor
wat een ander als buitensluiting
ervaart en zegt dat er toch genoeg
gewone diensten zijn.
Op die manier vind Je elkaar
natuurlijk niet. Een discussie wordt
pas zinvol als ledereen zijn best doet
om zich ln het denken en de emoties
van anderen ln te leven. Hier
signaleer ik. met alle waardering
voor de positieve mogelijkheden, de
zwakke plek ln de
open-stoel-technlek. Iedereen
stevent op die lege stoel af met als
enige bedoeling het eigen ei kwijt te
raken. Dit kan weliswaar leiden tot
persoonlijke opluchting, maar als
het daarbij blijft, ben Je met elkaar
niet veel meer dan batterij-klpplen
die noolts iets mogen uitbroeden.
Toch heb lk wel waardering voor de
poging van Ander Nieuws om
tv-discussles zinvoller te doen zlln.
oe oe>s «en loopt
uooospoeo-ö
/x
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De van oorlogsmisdaden beschuldigde Pieter
Menten heeft een proces aangespannen tegen de TROS. Hij
beschuldigt TROS-Aktua, met name Wibo van der Linde, Ed van
Kan en Ad Horvers van valse berichtgeving en eist tien miljoen
gulden schadevergoeding. Menten bestrijdt de Juistheid van de
beschuldigingen in de uitzendingen van de TROS op 21 juni en
28 juni vorig Jaar.
TROS-Aktua leverde gisteren het
volgende commentaar op de els van
Menten: „We hebben de zaak ln on
derzoek. maar het staat niet op onze
prioriteitenlijst, verder zeggen we
ïler niets over."
prlc
hlei
„Onwaar"
Menten valt onder andere over ultla-
Ungen van de hoofdredacteur van
Accent, Hans Knoop, in de Aktua-
ultzendlng van 21 Juni van vorig laar
en van de Israëlische Journalist Cha-
vlv Kanaan Knoop zei volgens Men
ten ln de uitzending de beschuldigin
gen tegen hem te onderschrijven,
irljl hij op dat moment nog niets
had onderzocht en veel ln strijd met
de waarheid had gepubliceerd. Ka
naan zei ln dezelfde uitzending, dat
hij vroeger ln Polen enkele malen
met de gebroeders Menten paard
had gereden. Menten ontkent Ka
naan ooit te hebben gekend. Ook
uitlatingen van andere mensen ln de
uitzending noemt Menten volstrekt
onwaar. Ook een uitlating van Wlbo
van der Linde, dat Menten be
schermd werd door de katholieke
top ln Nederland bestrijdt hij.
„KGB-journalisten"
Menten zegt verder dat getuige
Hauptmann. de verklaring ln de tv-
Radio vandaag
HILVERSUM IIMan FM-Kaaalm)
VARA 0? 00 Nmuw*. 07.02 (S) Dag aomer
Muziek en vakanlietip* (07 30 Nieuw». 07.41
Dingen van de da*. 01.30 Nieuw». 06 36
Gymnastiek voor de huuvrouw 08.45-10.00
Programma rond Robert Long). 1030
Nieuws 1033 (S) VARA voettocht, ver
slag II 00 (S) Z.I. 1126 Mededelingen voor
land- en tuinbouw. 12.20 Nieuws. 12.41 (S) In
de Roole Haan lichte muziek en actualitei
ten 14 30 (S) NAR. Nederlandee Artiesten
Revue 1230 Nieuws 13 33 (S) De Rode
uitzending van 28 Juni vorig Jaar als
zou hij zijn neergeschoten bij de
massamoord ln het Poolse dorp
Urysz en 's nachts uit een massagraf
zijn ontsnapt, niet onder ede heeft
herhaald voor de rechtbank. Menten
noemt prof. dr. Pilichowskl, voorzit
ter van de Poolse commissie voor
nazl-mlsdaden die ook ln een Ak-
tua-uitzending aan het woord kwam
een zeer omstreden figuur „die ln
deskundige kringen bulten Polen en
Rusland geen enkel vertrouwen ge
niet." Het bezoek van TROS-Journa-
list Ed van Kan aan Urysz met twee
Journalisten van het Russische pers
bureau Novotkl vindt Menten van
generlei waarde, omdat deze twee
verlengstukken zouden zijn van de
Russische geheime dienst, de KOB.
Menten. die alle ln de tv-ultzendln-
gen geuite beschuldigingen ontkent,
wijst er tenslotte op dat de uitzen
dingen vernietigend zijn geweest
voor zijn reputatie, zijn aanzien, zijn
fortuin en zijn geestelijke en licha
melijke gezondheid. De zaak moeten
dienen voor de arrondissements
rechtbank ln Amsterdam. Mentens
advocaat Is mr dr. A. Zeegers uit
Amsterdam. Eenzelfde els heeft
Menten lopen tegen Accent-hoofdre
dacteur Hans Knoop en tegen de
uitgeverij van Accent, de Lage Lan
den BV ln Amsterdam.
Loper. Gasten, hun verhalen en muziek.
17-30 Nieuws. IP32 (S> Dingen van de dag.
18.30 Nieuw». 18.41 (S) VARA'» voettocht,
verslag. 19 30 (S) Zing zomaar simpel een
melodie. Vrolijke liedje» 20 00 (S) De VARA
feliciteert, versoekplatenprogramma. 21.00
(S) In een oranje overall, documentaire
22.30 Nieuw» 22.40 (S) Lui luuteren. 23.55-
24.00 Nieuws
Speciaal vandaag
Voor de vijfde maal organi
seert de TROS in Enkhuizen
het spektakel Vlieg er eens uit.
Ned. 1/20.40
Na een show van Nana Mous-
kouri met The King's Singers,
James Galway en Demis Rous-
sos (21.15) volgt Hier en Nu.
Onderwerpen; Ds. Paisley, de
tarieven ln de gezondheidszorg
en een vraaggesprek met Wes
terterp over het aantal ver
keersslachtoffers en het plan de
maximum-snelheid op te
trekken.
Ned. 2/22.00
The Trumpets of the Lord
zingen liederen uit de bundel
Zolang je zingt leef je van ds.
Hans Bouma en Louis van Dijk.
Rogier van Otterloo zorgde voor
de arrangementen.
Ned. 2/22.50
In Studio Sport o.m. de TT-
races In Assen.
Ned. 2/23.30
Van het TT-circuit zendt de
TROS tot 18.00 uur een gevari
eerd radioprogramma uit.
Hilv. 2/07.20
Over Jan Rubens en Anna
van Saksen, Home sweet home
en honderd Jaar Wimbledon
gaat het In 't Is Historisch.
Hilv. 4/16.00
Onder leiding van Edo de
Waart speelt het Royal Philhar
monic Orchestra werk van Cho
pin, Tsjaikofski en Rachmani
noff.
Hilv. 2/20.05
Hoe het gezinsleven is van
mannen op booreilanden, hoort
u in het VARA-programma ln
een oranje overall.
Hilv. 1/21.00
Speciaal morgen
Een filmlmpressie van de ge
restaureerde Jacobikerk gaat
vooraf aan een muziekuitvoe
ring ter gelegenheid van de her
opening van deze Utrechtse
kerk.
Ned. 1 19.45
De NCRV herhaalt de gevoe
lige verfilming van Klaaglied
om Agnes, de veelgelezen auto
biografische roman van Marnlx
Gijsen.
Ned. 1 20.30
De NOS vertoont een Britse
documentaire over de schilder-
diplomaat Pieter Pauwel
Rubens.
Ned. 2 21.40
Met gemeenteleden wordt
nagepraat over de wijze waarop
de NCRV-rubrick Ander
Nieuws in het afgelopen seizoen
het kerkelijk leven heeft
belicht.
Ned. 1 22.00
Met het Concergebouworkest
speelt Alfred Brendel het eerste
planoconcert van Beethoven.
Hilv. 4 14.02
Drs. R. Strijker gaat voor in
een leerdienst te Bussum.
Hilv. 1 17.00
Ter gelegenheid van zijn gou
den jubileum als organist speelt
Stoffel van Viegen in de Dom
kerk te Utrecht werken van
Muffat, Bach, Reubke en Hen
drik Andriessen.
Hilv. 1 I 19.25
In het programma Israël en
Majim vormen de werkelijke en
de symbolische betekenis van
water het uitgangspunt van een
persoonlijke kijk op de huidige
situatie.
Hilv. 2 21.00
KARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
60: Toen daalde een diepe stilte over
het voetbalveld neer. Slechts een
onderdrukt gemompel was nog
hoorbaar en door dat geroezemoes
heen klonk het eenzame fluitje van
de scheidsrechter. Die floot name
lijk onmiddellijk het spel dood en
begaf zich ln volle vaart naar de
plaats des onheils, alwaar hij de
schurkachtige Bulle een forse uit
brander toediende. „Dat was bijna
een geval van te ruw spel, vriendje!"
zei de referee, die kennelijk gewoon
was met veel tact op te treden. „Als
lk dat nóg eens merk, dan zal ik
overwegen u een officiële waarschu
wing toe te dienen. Begrepen?" -
„Ik zal het nooit weer doen, meneer
de scheidsrechter," zei Bulle Peesje
met een schijnheilig gezicht. - „Dan
ls het goed/' zei de scheidsrechter
tevreden. „Sport moet per slot van
rekening sport blijven. Anders ls er
geen lol aan." - Intussen had de
verzorger van B.E.R.O.L. zich reeds
kundig met spons en water op Ka-
£££3£~235iStet
It d<
1 pi
reltje gestort. Maar de ervaredui
zag al gauw, dat de natte spoan
niet veel zou helpen. „De brajer.(
riep hij gebiedend, en zie, dainE
men reeds twee menslieven
kendragers aangehold. Heti,..
gediplomeerde vrijwilligers ?"J*
Eerste Rijkhuyzense Brigacfcn,
Hulp bij Ongelukken. Het loos
dus alle schijn van, dat K
lijdende was aan een zéér
blessure. In zo'n geval mar
natuurlijk geen risico nemen
HILVERSUM II (402 m en FM-Kanalet»
TROS. 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 - 18.00 Gevarieerd programma
Lv.m. T T. race» in Assen. (8 00 Nieuws 9.35
Waterstanden 10.15 Start 80 cc-race 11 00
Nieuws 11.15 SUrt 350 cc - race. 12.30 Start
250 cc race. OVERHEIDSVOORLICH
TING 12 49 Werk en welzijn. 13.00 Nieuws.
14.00 Start 125 cc-race. 15.00 De Europara
de Vanaf 17.00 (S) 15.10 Start 500 cc-race
16.00 Nieuws. 16.15 Start zijspan-race. 17.55
Mededelingen. 18.00 Nieuws 18.11 Aktua.
18.30 Toeraktua. 19.00 (S) Tross-Cduntry.
20.00 Nieuws. 20 05 (S) Concert la carte;
klassiek verzoekplatenprogramma. 21.30
(S) Woorden in de avond. E O 22.00 (S) Laat
ons de rustdag wijden; meditatie en gewijde
muziek. 22.45 (S) Reflector; informatie met
het oog op de Gemeente 23 00 Goed nieuws;
Evangelie in de Turkse taal. 23.10 (S) Postlu-
dium: klassiek muziekprogramma.
23.55-24.00 Nieuws
HILVERSUM III (445 m en FM-kanalen)
NCRV: 7.02 (S) Popstation. 8 03 (S) Happy
sound. 8.54 Eerlijk gezegd 9.03 (S) In. 10.03
(S) Muziek bij de koffie. 12.03 (S) Los Vast
14 03 (S) Bij Barend. 16.03 (S) SporUhow
NOS 18.03 (S) De Rock en roll methode.
NCRV: 19.02 (S) Pers Vers. 20 02 (S) After
eight. 22.02 (S) Sportshow. 22.55 Mededelin
gen. 23.02 (S) Strictly country style. 23 30 (S)
Late date. 2.02 (S) Nachtexpress. 6 50-7.00
(S) Zondagmorgen.
HILVERSUM IV (FM-kanalen) AVRO: 7.00
Nieuws. 7.02 (S) Reveille: kamer- en orkest
muziek. 9.00 Nieuws. 9.02 (S) Cor de Groot
bespeelt de Pleyel-vleugel in het Gemeente
museum in Den Haag. 9.40 AVRO-thema:
Stemmen van weleer (4). 10 00 (S) Werken
van Hector Berlioz. 12.00 (S) Pistache. (14.00
Nieuws). 14.30 (S) Muziek uit Amerika. 16.00
't Is historisch. 16.20 (S) Internationaal
Jeugd-Muziekfestival te Neerpelt.
16.45-17.00 AVRO's Radiojournaal.
1740 tMjanonzehuadttfvn.intormmve
17.18 Siudto Sport ntra
10-00 TEIEAC: Oe Open Sc*oo< «n haar
15 30 NOS. Journaal
1542 TROS: E<»e Cantor* Forty MN
Momar» tv-Mm
18 58 NOS: Journaal
19 04 TROS: Oa man van tas ffM|oan.
20.40 VlagoraanaiaLamatourvsagan
3148 NOS: Journaal
31 -50 TROS: Wordt u al geholpen?, tv-sene
22.20 Popper. pofitwaene
23.10 TROS Sport
2340 NOS: Journaal
NEDERLAND II
18.45 NOS: FabeHjesA/ani
18.55 Journaal
19.04 NCRV: Boiie da beer
1945 Zo Vader, zo Zoon. speiprogramma
20.00 NOS: Journaal
20.25 NCRV: Hoe groen waamjn dal.
tv-sene
31.15 Nana Mouskoun. muzikaal
23.00 Hier en n«
22.50 Zolang |e zingt leef |e. fiederen
23.05 NOS: Journaal
23.10 Studio Sport extra
Radio morgen
HILVERSUM I (398 m m FM-kaaaleal.
VARA 8 00 N.cuws. 8 10 (S) VARA a voet
tocht 25 (S) Gerrrt de weerman 848 (8)
Ier» en Breton», tang en spat 100 (8) Be
min» wa» de naam HUMANISTISCH
VERBOND 8 36 Bestemmingenen koenen
van Belgrado IKON 10 00 Kerkdienst in
*amenwerking met de Recreatiecentra Ne
derland 10 45 Wilde Ganzen 10 50 (81 De
andere wereld van zondagmorgen Infor
matie en muziek. AVRO 1200 (S) Neder
landse Sterrenparade 13 00 Nieuw» 1110
De toe»t»nd in de wereld- 13 19 Radiojour
naal 13 30 Delta zomer KRO 14 00 Kruis
punt 14 30 (Sl Zin in muziek, muziek door
amateurs 15 00 (S) De hutsgeklutste kinder-
pelen 15.20 (Sl Springplank. 15 50 Schaken
met Hans Bóhm 16.45 Hoe gaat het. pro
gramma voor zieken. IKON17.00 Gerefor
meerde Leerdienst vanuit Bussum. 17.56
WUde Ganzen 18.00 (S) Van Klok en Klepel,
kinderprogramma 18.15 (S) .en die veel
kens alzo wel. informatie over muziek voor
cantorijen rn kerkkoren NCRV 1830
Nieuw* 18 40 (S) Zondagavondtang. 19 10
(S> Divertimento, klatsieke muziek. 19.25 (S)
Kerkorgelconcert. 20.05 (S) Musica Sacra,
klasamke gewijde muziek AVRO: 2040 (S)
In de kaart gespeeld, klassiek wenspro-
grammi 22 30 Nieuw» 22-40 Radiojour
naal 22 55 (S) Slotaccoord. muziek en actua
liteiten 2345-24 00 Nieuws
HILVERSUM II (492 «n en FM-kanaletii
KRO 600 Nieuw» 810 Overweging 615
Badinene klassieke muziek 9.00 Nieuw».
910 Waterstanden 9 15 Laudate gewijde
muziek. 10 00 Eucharistieviering 11.00 Da
Capo Der Barbier von Bagdad, opera van
Cornelius. It 50 Buitenlands commentaar.
12 00 Nieuw». 12.10 Echo. NOS: 12.20 Voor
de ,.8urinaamse" Nederlander». 13 20 Pro
gramma voor de buitenlandse werknemers
VARA 17.00 (S) Hoogtepunten uit studio I:
Klassieke pianomuziek 17.55 Mededelingen
SOS- en politieberichten. 18 00 Nieuws.
18.15 Dingen van de dag Aansluitend (S)
Hoor nou 'ns. Een nieuwe (of oude» LP die
de aandacht verdient. 1030 75 jaar reli-
gieus-social isme, gesprek. 19 00 Het Bolsjoi
Theater 1925-1950 IKON 19 30 Brood en
spelen. Over literatuur, muziek en theater.
NOS 20 00 (S> Promenade Orkest: amuse
mentsmuziek. 2040 (S) Rostrum of Compo
sers 1976 Internationaal muziek-forum
31-00 Documentaire Israël en Hajizn. 21 45
Dichters ia de Vaart 22 10 (S) Over musici
gesproken 22.40 (S) Hobbyscoop stereo-
test. 23 55-24 00 Nieuws
HILVERSUM III <445 m en FM-kanalen).
AVRO 07.02 (S) Ko de Boswachtershow
08.02 (S) Postbus 1965. 09.02 (S) Juist op
zondag 10.02 (S) Muziek Mozaïek. 11 02 (S)
AVRO's Sportpanorama. VARA: 11.30 (S)
Tony van Verre ontmoet Simon Carmiggelt
1202 (S) Klink Klaar 1255 (S) VARA's
voettocht 13.02 (S) Muziek uit Studio I.
NOS: 14.02 (S) Langs de lijn, sport en mu
ziek 1802 <S) NOS-Jazz KRO: 18.03 (S)
Souvenirs 19.02 (S) Tombola (2045 Medede
lingen) 23 02 (S) Voer voor vogels. 01.02-
07.00 (S> De week in.
HILVERSUM IV (FM-kanalen). VOO: 08 00
Nieuws. 08 02 (S) Veronica klassiek NOS:
09 00 (S) Vroeg klassiek. 10.00 (S) Musica
reiigiosa II 00 (S) Elise op vakantie. 13.00
(S) Zondagmiddagouverture 14 00 Nieuws.
14.02 (S) Concerten op de zondagmiddag:
klassieke en moderne muziek. 16.00-17.00
(S) Horizon.
1645 Oude muziek vwxM de Jacob*** te
1140 KRO: Euefwnszwvwnng «ml 0»
onvoepparoctve Amersfoort
1840 TEL£AC:OuO».iMl3pW*)
1 NCRV: AfcMacteo d»
33-00 AcMer het neuws
3345 MOS: Journaal
NEDERLAND
1645 NOS: Fabeittetkram
19.00 PoOy m Spante, leugdsene
19-25 Studo Sport ±20 00 uur tekkmg van de
KXtogounun
20.40 Oe tifQerbngade. poMwsene
3145 Joumeal
21.40 Rubens, fdmportzel
2340 Journaal
18 -
Franz zei: „Beste Jongen, politici
zijn alleen maar loopjongens; ande
ren trekken aan de touwtjes. Als ik
dacht dat Je mijn raad zou opvolgen,
zou ik Je tips kunnen geven om voor
a.s. zondag kapitalen te verdienen,
maar daarvoor heb je Je nooit geïn
teresseerd en eigenlijk heb ik daar
respect voor. Jij hebt op je eigen
manier succes geboekt, want Je leeft
het leven, dat je wilt leven. Goede
nacht. Jongen, slaap lekker
maar Paul viel hem in de rede:
„Wacht even, oom Franz. U hebt me
uit bed gebeld, nu kunt u me ook wel
een beetje meer vertellen. Hoe loopt
deze algemene waanzin af? Wat gaat
er gebeuren?"
„Er komt een hele lange oorlog. Laat
je niet ln de luren leggen door belof
ten over 'terug voor de bladeren
vallen'. De mpeste arme drommels
komen nooit meer terug en degenen
die wel terugkomen, zullen nooit
meer dezelfden zijn. Kitchener
denkt aan drie Jaar, al lacht ieder
een hem erover uit. Ik voor mij
vrees, dat hij aan de optimistische
kant ls".
„Drie Jaar," riep Paul uit, „mijn he
mel. tegen die tijd is toch zekerj
ledereen failliet!"
„Er zullen er stellig heel wat failliet
gaan," zei Franz rustig, „maar ik
geloof niet. dat jij en ik daarbij
zullen zijn. Ik zal Je één raad geven,
waarnaar Je misschien zult luiste
ren. Laat elke vierkante meter van
Je grond omploegen zolang je er nog
paarden en mensen voor hebt. Als Je
dat doet, zul Jij het er misschien
zelfs beter afbrengen dan lk." Hij
legde de hoorn neer. Paul merkte,
dat het zweet langs zijn hele li
chaam stroomde, hoewel hij vrijwel
niets aan had en het gemeen tocht
te. Hij hing de telefoon ook op en
trok een dikke JagersJas aan. die aan
de kapstok hing. Hij was veel te
opgewonden om naar bed te gaan en
hij wilde Claire niet wakker maken.
Hij liep naar het terras. De diepe
stilte trof hem. Hij dacht: „Nu sjou
wen er door het Europa mannen met
hun ransels en wapens en over alle
grote wegen van Duitsland ratelen
de wagens Daar en hier denken zij
allemaal net zoals ik het vijftien jaar
geleden deed op weg naar Tafelbaai,
zij zullen net zo snel als ik ontdek
ken. dat oorlog een bloederige rot
zooi ls. stom-vervelend, alleen afge
wisseld door momenten van angst
en walging." Ineens zag hij weer een
paar vrouwen van Boeren en kinde
ren achter prikkeldraad van concen
tratiekampen. zag hij weer de man
met een buikschot die zijn makkers
„De Boekerij. Baarn"
vroeg hem een kogel door het hoofd
te Jagen. „Toen was het bar en
boos," zei hij hardop, „maar het zal
kinderspel zijn geweest, vergeleken
bij nu. Toen werd er door duizenden
gevochten, nu door miljoenen en dat
in dicht bevolkte streken. Wie heeft
de schuld aan ai die ellende? De
keizer? De tsaar? Die glibberige
Franse politici of de uitgestreken
Engelse? Hij liep de tuin in. Wat had
die schavuit van een Oom Franz
bedoeld met zijn opmerking over die
anderen die aan de touwtjes trek
ken? Bedoelde hij daar de wapen
handelaars mee of bezeten chauvi
nisten, die van onnozele halsen als
Horace Hadcock verdwaasde patri
otten maakten? Hoe stond hij zelf
tegenover een oorlog tegen het
Duitsland van de keizer? Hij had er
nooit rekening mee gehouden en
zelfs nu nog kon hij bij zichzelf geen
haatgevoelens oproepen. Hij had
het alleen maar benauwd en was
intens triest, omdat het wat er
ook gebeurde het einde beteken
de van zoveel wat hem lief was. Zou
hij er zelf ook nog direct ln betrok
ken worden? Ach nee. hij was al
vijfendertig en had een vrouw en
kinderen en oorlog was een zaak van
Jonge mensen. Ineens hoorde hij ie
mand roepen: „Paul!" „Hier ben ik,
Claire," riep hij terug. Zij kwam van
het tercas naar hem toe. haar haar
los over de roze sjaal die hij haar
met kerstmis had gegeven. Angstig
zei zij: „Waarom sta je hier? Wat is
er aan de hand? Iets ergs?" „Erg
genoeg," antwoordde hij. Hij vertel
de haar, wat oom Franz hem had
gezegd Tot zijn stomme verbazing
was zij eerder opgelucht dan ont
hutst „Ik kan alleen maar zeggen
dat lk blij ben, dat JIJ te oud bent en
de kinderen te Jong zijn om er in
betrokken te raken," Hij vond het
een opmerking, die haar typeerde en
hij was jaloers omdat zij de
trofe zo alleen van zichzelf ui
derde. Maar hij zei: „Claire, al
wij hier bereikt hebben zal
gaan. Besef je dat wel?"
„Ik zie niet in waarom Jam«
toch gezegd, dat het beslist n
ger dan een maand of i
duren?"
„Ik vertrouw meer op het
van oom Franz dan op dat
Grenfeli. Als mensen zovei
willen betalen voor een scl
slagplaats, moeten zij weten
te wachten staat."
„Nou Ja, wij kunnen er tocl
aan veranderen, of wel?" Hi
lachte, sloeg zijn arm om hal
en kuste haar kruin. Hij wild
haar illusies niet ontnemen;'
de gevolgen gauw genoeg n
als de sombere voorspelling»
oom Franz bewaarheid werd
eens schoot het door hem hei
anders Grace zou hebben
geerd op dit soort nieuws,
middellijk schaamde hij zi(
die gedachte: „Kom laten
weer naar bed gaan," zei hij.!
direct in slaap en weer wi
jaloers op haar kleine gezicht
„Ikey!" dacht hij ineens, die'
gevaar. Hij tobde er een pooi
het begon al te dagen toen
van Clair gelatenheid
„Verduveld, ze heeft eigenlijl
Tijd genoeg om te piekerei
problemen komen," dacht
hij ook weer in slaap vleL
ki
iü
U
joj
f ai
In de eerste week van noP™
joeg een felle noordooster 'er
meeuwen diep het land in. m
ren nu beter af dan vroeger, ,rïf
hadden moeten proberen wi
sel te vinden bij de afval van otl
Winden en De Maagdepalm.
er tussen De Maagdepalm en el
naar Paxtonbury een groot ra'
kamp verrezen en daar vi< n 1
wel wat te halen. Ze wisten al
niet langer naar het huis
Duitse professor hoefden ti rtn
die altijd brood voor ze 1 ïn
strooid. Dat huis stond leeg feT
ruiten waren gebroken Mi cl'
was dit wel de belangrijkst*
dering in het dal. want a
kampen waren er wel meer g ob
maar een toneel als zich op eiJ
me augustusavond had afg JJj
had het dal nooit beleefd. 10(1
Wordt v
