chakel verwijt Van Huiten gebrek aan collegialiteit Autoinde knoop? FLITS-- Nieuwe getuige inzake Kennedy-moord' Cabinet vreesde ernstiger gevolgen bij niet ingrijpen Menten spant proces aan tegen Hans Knoop „Synode debatteert over an den Heuvels naam "in PvdA-advertentie r ?nnies moet je altijd je hebben. als u niet helemaal zeker bent van het licht Philipsflitslampjes PH,LIPS r LIKKER -i Formatie taatssecretaris wijst initiatief-wetsontwerp autokeuringen af n Uyl komt volgende week met rapport over gijzelingen Justitie-delegatie naar Rusland en Polen Doodsoorzaak van twee gegijzelden nog steeds niet bekend Royal Nederland Rechtspositie van ambtenaren moet worden verbeterd Fretilin mijdt Zuidmolukkers Consulaat mogelijk °Dmk op de8ma?g? Rennies helpen dïrekt Willem Oltmans wil naam alleen aan president Carter bekendmaken 'J NSDAG 15 JUNI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet onze parlementsredactie !N HAAG Het CDA-kamerlid Schakel heeft gisteren zijn Jega-Kamerlid Van Huiten (PPR), tevens demissionair staats- Cretans van Verkeer en Waterstaat, gebrek aan collegialiteit 'Woyaliteit verweten. terp van Verkeer en Waterstaat, nog steeds zijn baas, op deze wijze pu bliekelijk afwees. Dat was voor Schakel aanleiding gebrek aan colle gialiteit bij Van Huiten te veronder stellen, „voor mensen die vier jaar lang op een departement met elkaar hebben samengewerkt." Schakel stelde overigens de bijdrage iakel deed dat in de eerste ronde het Kamerdebat over het initia- ^wetsontwerp verplichte auto- pingen. Van Huiten voerde daar ',e wpens de PRR-fractie het woord en laar»s het initiatief-wetsontwerp af. "ogelakel concludeerde dat Van Hul- a*nI in feite ook het in 1975 gestrande 'Jdjsontwerp van minister Wester- eerdr elksf lie aarb aten" een] vai iter en vl van Van Huiten aan het Kamerde bat in zijn geheel ter discussie. Hij voorspelde dat de komende weken de deelname van een demissionair staatssecretaris aan het kamerdebat onderwerp van staatsrechtelijke ar tikel zal zijn. Een meerderheid van de Tweede Ka mer schaarde zich gisteren bij de eerste ronde van het kamerdebat over de periodieke autokeuringen achter het ontwerp van Van der Doef (PvdA) en De Beer (VVD). De enige belangrijke wijziging die naar alle waarschijnlijkheid door de VVD- en PvdA-fracties zal worden aange bracht is de invoering van een be- roepsrecht voor automobilisten, die vinden dat hun auto ten onrechte is afgekeurd. Van der Doef en De Beer dienden hun initiatief-wetsontwerp in, nadat een wetsontwerp van minister Wes terterp geen kamermeerderheid bleek te krijgen. Volgens dat ont werp, dat alleen door de CDA-fractie werd gesteund, zouden auto's als re gel in nieuw te bouwen techno-stati- ons moeten worden gekeurd. Vol gens het nieuwe ontwerp gebeuren keuringen als regel in erkende gara gebedrijven, al dan niet gekoppeld aan een grote onderhoudsbeurt. CDA-fractiewoordvoerder Schakel bleef tegen de regeling van het initia tief-ontwerp en pleitte nogmaals voor scheiding van keuring en onder- houdsreparaties. Van Huiten van de PPR gaf een nieuw standpunt van zijn fractie weer. Deze fractie was in 1975 nog voor autokeuring, nu niet meer. Technische verbeteringen aan auto's lossen de verkeersonveiligheid niet eerder voorkomen had kunnen wor- op, aldus Van Huiten. den." (Hartmeijer, PvdA). Bijna alle woordvoerders onderken den dat er weinig bekend is van het effect van keuringen op de verkeers veiligheid. Men vond toch dat, „de aanzet om tot keuringen te komen nu via dit wetsontwerp mogelijk ge maakt moet worden, om van daaruit de keuring verder vorm te laten ge ven" (mevrouw Smit Kroes. VVD). Waarschijnlijk is slecht onderhoud maar zelden aanleiding tot een bot sing, maar het is zeer goed mogelijk dat bij goed onderhoud een ongeval Namens de fractie van D'66 zei het nieuwe kamerlid mevrouw Lambers. dat er van de verplichte keuring be halve het vangen van kneusjes ook een preventieve werking te verwach ten valt in de vorm van een stimu lans tot meer geregeld onderhoud. De initiatiefnemers antwoorden van middag op de beschouwingen van de kamerleden. Het staat nog niet vast of minister Westerterp, die zoals be kend tegen het voorstel is, zich nog in de discussies zal mengen. onze parlementsredactie b Jn HAAG De regering is er van overtuigd, dat de beslissing om met geweld in te grijpen in de *defeelingen in Drente de enig juiste is geweest. „Wij waren en zijn er van overtuigd dat niet eidjPijPen ernstiger gevolgen zou hebben", zei premier Den Uyl gistermiddag in de Tweede Kamer eio[een regeringsverklaring over de beide gijzelingen, Een andere weg dan toepassing van die door begrip en zelfbeheersing er- geweld bleef echter niet meer open, ger hebben voorkomen", mede omdat de overvallers In hun dreigementen en eisen verhardden. Hij sprak een woord van meeleven Zo kregen de contactpersonen me- en deernis met de familieleden van vrouw Soumokil en dr. Tan vorige beide gegijzelden die zaterdagmor- week woensdag van de kapers uit de trein een briefje mee met de tekst: „Wij hebben slechts twee dingen voor ogen. Of vertrek naar het bui tenland, of de dood". In datzelfde briefje werden ook alle treinreizigers met de dood bedreigd. kufn Uyl, die samen met de minister nmiin Agt en De Gaay Fortman in de tepjmer verscheen, deed de toezeg- t al#g uiterlijk volgende week woens- iloe« een rapport aan de Tweede Ka- un ir te zenden, waarin antwoord o vrtrdt gegeven op vragen als: Wat is gedaan na de gijzelingen in Wijster en Amsterdam om herha- ing te voorkomen? Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De van oorlogsmisdaden verdachte P. N. Menten uit Blaricum heeft een proces aangespannen tegen Hans Knoop, hoofdredacteur van het weekblad Accent en tegen de uitgever van het blad, De Lage Landen BV, waarin hij onder meer tien miljoen gulden schadevergoeding eist voor een reeks publikaties in Accent waarin hij als een oorlogsmisdadiger is afgeschilderd. Welke maatregelen neemt de re dering nu om de rechtsorde te handhaven? Hoe ziet de regering na het ge- Toen vorige week vrijdag de mede deling uit de trein kwam dat geen enkele communicatie meer mogelijk geurde de plaats van de Zuidmo- zou zijn tenzij de regering de eisen gen om het leven kwamen. Den Uyl memoreerde in dit verband ook de ouders en familieleden van de zes overleden Zuidmolukse kapers. De Tweede Kamer besloot volgende week donderdag een begin te maken met het Kamerdebat over het rap port dat Den Uyl in het vooruizicht stelde. meuukse gemeenschap in ons volk? wai^ het laatste vraagpunt formuleer- l Den Uyl al een kort antwoord: ,^e regering blijft voor ogen staan h samenleving, waarin op grond- tfïkg van gelijkwaardigheid minder enden kunnen werken en leven. aarin op grond van rechtsregels irgers afdoende worden be- hermd. Waarin het recht het ge- ild overwint". r^.in Uyl betoogde dat de regering :Sh bij het nemen van het besluit yi in te grijpen bewust was van het dat de van geweld Volgen kon hebben voor de gegij- '-iden, en ook voor de plaats van de Idmolukse gemeenschap in de Ne- idse samenleving. volledig inwilligde, moest worden ge constateerd, aldus Den Uyl, „dat na bijna drie weken elk uitzicht op over reding van de kapers, zo ooit aanwe zig, was weggevallen". Dat gevoegd bij de veronderstelling dat de gegijzelden er niet best aan toe waren en dat alsnog toegeven een vrijbrief voor herhaling zou zijn, deed de verantwoordelijke ministers vorige week vrijdagavond in het Haagse crisiscentrum besluiten met toepassing van geweld een einde te maken aan beide gijzelingen. Meeleven Den Uyl dankte allen die aan de beëindiging van de gijzelingen heb ben meegewerkt, en „al diegenen, ED Mifen een onzer verslaggevers IRIEBERGEN In de hervormde synode is dr. A. H. van den leuvel, de secretaris-generaal van de hervormde kerk gistera- >nd door enkele synodeleden op zijn vingers getikt, omdat hij |n naam geleend had aan een advertentie die onder meer ook in rouw is verschenen en waarin een groot aantal bekende christe- opriepen te stemmen op de PvdA. Van onze verslaggevers DEN HAAG/ASSEN - De precieze doodsoorzaak van de twee omgeko men gegijzelden in de trein bij De Punt is nog steeds niet bekend. Het gerechtelijk laboratorium heeft het onderzoek daarnaar nog niet afge rond. In tegenstelling tot eerdere medede lingen van justitie zijn de zes gear resteerde Zuidmolukse kapers (de zevende ligt nog steeds zwaar ge wond in het Academisch Ziekenhuis te Groningen) gisteren al voorgeleid aan de rechter-commissaris en de officier van justitie in Assen. Op last van de officier, mr C. J. van Olden- beek, is besloten tot verdere bewa ring. De procedure volgens het wetboek van strafvordering is dat de officier van justitie de verdachten een paar dagen kan vasthouden, maar vervol- De Tweede Kamer nam gisteren enkele ogenblikken stilte in acht ter herdenking van de slachtoffers. Op de foto premier Den Uyl en de ministers Van Agt en De Gaay Fortman (ADVERTENTIE) Geluk bij een ongeluk dat de schade-experts van Royal Nederland meteen op de stoep staan. verzekering maatschappij nv Van onze parlementsredactie DEN HAAG Minister De Gaay Fortman wil de vrijheid van me ningsuiting van ambtenaren vergro ten. Op zijn departement wordt ge werkt aan nieuwe wettelijke regels, die verbetering moeten brengen in de rechtspositie van ambtenaren. Dat blijkt uit het antwoord van de minister op vragen van het oud- Kamerlid Waltmans (PPR). Naar Van onze verslaggever AMSTERDAM De bevrijdingsbe weging Fretilin op het door Indone sië geannexeerde Oost-Timor wenst geen contact met Zuidmolukkers in Nederland. Ramos Horta, minister van buitenlandse zaken van het Fre tilin, heeft het Indonesië-comitë in Menten wil dat de Amsterdamse rechtbank verklaart dat Knoops pu blikaties beledigend zijn en dat Knoop en zijn uitgever zich verder moeten onthouden van dergelijke verhalen. Bij het in gebreke blijven van Knoop en Accent, wil Menten een dwangsom van 200.000 gulden per dag zien opgelegd. In de dagvaarding haalt Menten passages aan uit Accent, waarvan hij beweert dat ze onwaar en beledigend zijn. Hij zegt schade te hebben gele den door de publikaties en door het feit dat Knoop „argeloze jongelieden heeft opgezet om door provocerende demonstraties voor het veilingge bouw eisers kunstveiling niet te la ten doorgaan". De Blaricummer be weert miljoenen guldens schade te hebben geleden door het niet door gaan van de veiling en doordat hij door zijn arrestatie zijn aandelenpor- tefeuille niet goed heeft kunnen be heren. Ook heeft de gezondheid van de 78-jarige Menten „onherstelbaar geleden" en is zijn eer en goede naam aangetast. Lachen Hans Knoop zei gisteren „hartelijk te moeten lachen" om de dagvaar ding. Hij wees erop dat Menten een tegen Knoop aangespannen kort ge ding, waarmee Menten de versprei ding van een boek en verdere publi katies heeft willen voorkomen, heeft verloren. Menten en zijn vrouw Meta zijn daartegen in beroep gegaan bij het gerechtshof in Amsterdam. De advocaat van Hans Knoop, mr Mosz- kowicz, zei niet te weten wat Menten wil bereiken: „Ik neem aan dat er andere bedoelingen achter zitten, misschien publiciteit of het afschrik ken van anderen. Zo van: pas op, als aagen Kan vastnouaen, maar vervoi- v uun, neen nel inaonesie-comite ui j i gens de rechter-commissaris om ver- aanleiding van een bericht in Trouw Amsterdam gisteren telefonisch d06lWlt V3ÏI HcHlSlcli? lenerine moet. vrncpn Dit. trphpiirt. had Waltmans de minister gewezen vanuit. Auctraiïp cravraacH Hit ctonH. praeses van de synode, ds G. >ilt, heeft het optreden van dr. Van n Heuvel afgekeurd, maar de sy- de ging niet zo ver dat zij haar retaris-generaal een dergelijk op- "en in de toekomst verbood. Van den Heuvel heeft na de ad- ïntie veel afkeurende reacties >gen. Hij zelf zei dat zijn optre- in de anti-Franco-demonstratie deze advertentie in zijn vijfjarige „aibtstermijn in de hervormde kerk or t meeste opzien hebben gebaard. Pronk uit Rijsoord verweet de cretaris-generaal dat zijn meedoen in de advertentie voorbij ging aan noodzaak voor een secretaris-ge- giraal een brugfiguur in de hervorm- kerk te zijn. Een andere onderte- snaar van de advertentie, de Gro-, 'e hgse hoogleraar dr. A. Geense, was ,ga)n mening dat de advertentie pro- n tjganda maakte voor de PvdA. Van den Heuvel was dezelfde vening toegedaan en zette uiteen >P't de coalitie in grote lijnen de arilitiek heeft gevoerd waar de her- rmde synode in de laatste jaren eds om heeft gevraagd. Ook wan- er ik lid van het CDA zou zijn •weest, aldus dr. Van den Heuvel, nj.JU ik ditmaal de PvdA hebben ge- rnfzen om daarmee mijn wil tot uit- iraihkking te brengen, dat de coalitie it voortbestaan. er*1 i dA Van den Heuvel vindt dat de t jrtijkeus van een werknemer van en kerk bespreekbaar moet zijn bin- an® de kerk. Dat hem deze keuze zo a#aüjk is genomeh, vond hij een eeken daarvan dat het euvel der ver- v^izelviging in de gedachte van veel vormden nog niet weg is. Zij vin den dat een predikant automatisch lid van het CDA moet zijn en ook op die partij hoort te stemmen. lenging moet vragen. Dit gebeurt voor een periode van zes dagen, die kan worden gevolgd door eenzelfde periode. Voor langere gevangenhou ding moet de rechtbank een beslis sing nemen. Dat betreft een periode van dertig dagen, die daarna nog tweemaal met eenzelfde periode kan worden verlengd. De verdachten hebben gisteren een eerste gesprek gehad met hun ver dedigers, de Bredase advocaten mr W. G. A. Kousemaker en mr H. de Ruljter. (ADVERTENTIE) Maagzuur overvalt je. Komt onverwachts. Goed als je dan een paar Renrties bij je hebt. Brandend maagzuur? had Waltmans de minister gewezen op de gedwongen verwijdering van verkiezingsplakkaten door ambte naren. Twee hoofdonderwijzers, die in II- pendam (Noord-Holland) een dienst woning bewonen, moesten op last van de burgemeester hun verkie zingsaffiches weghalen. Dat gebeur de krachtens het plaatselijke amb tenarenreglement. De vrijheid van meningsuiting die iedere burger heeft, kan volgens de grondwet al leen beperkt worden door een wet, die regering en parlement samen gemaakt hebben. De opvatting is gegroeid, dat deze eis ook geldt voor beperkingen van de vrijheid van me ningsuiting van ambtenaren, aldus De Gaay Fortman. Hij is van plan in een wetsontwerp vast te leggen, dat ambtenaren slechts din hun gedachten of gevoe lens niet mogen openbaren, wan neer hun functie of het werk van de overheid erdoor geschaad worden. Een absoluut gebod, dat het uiter lijk van een dienstwoning niets mag tonen van de politieke gezindheid der bewoners, is naar de mening van De Gaay Fortman uit de tijd. vanuit Australië gevraagd dit stand punt in Nederland bekend te maken. Horta, die enige maanden geleden ons land bezocht, verwerpt de RMS- doelstelling. Evenals het Indonesië- comité is hij van mening, dat de Zuidmolukkers in Nederland de strijd van alle Indonesiërs tegen het militaire regime van generaal Soe- harto verzwakken. HAMBURG (DPA) Het Neder landse consulaat in Hamburg is het afgelopen weekend vermoedelijk het doelwit geweest van een aanslag met een molotow-cocktail. De Ham- burgse politie maakte gistermiddag bekend, dat onbekenden zondag nacht het projectiel in het trappe- huis van het gebouw waarin het Nederlandse consulaat-generaal is gevestigd, hadden geworpen. Vol gens de politie werd er geen grote schade aangericht. ADVERTENTIE k voor trefzekere foto's Van onze Haagse redactie DEN HAAG Sinds de moord op president Kennedy in november 1963 zijn er tientallen boeken verschenen, waarin de ofliciële lezing van die moord, een individuele actie van de op zijn beurt vermoorde Lee Harvey Oswald, werd aangevochten. Het officiële rapport over de toedracht van de moord heelt nog zoveel vragen onbeantwoord gelaten dat nog steeds journalisten en weten schapsmensen naar bewijzen speuren van een mogelijk complot achter de moord. Anti-Castro Cubanen, oliemiljonairs uit Texas of wel een groep binnen de Amerikaanse centrale inlichtingendienst (CIA) worden als mogelijke op drachtgevers daarbij genoemd. Een van die speurende jour nalisten, de Nederlander Wil lem Oltmans is aanhanger van de CIA-theorie. Op een persconferentie in Den Haag kondigde hij gisteren in dat verband volgens hem belang rijk nieuws aan. „Er is een nieuwe getuige, een zeer be langrijke man binnen het Amerikaanse regeringsappa raat, die bereid is de op drachtgever voor de moord te identificeren. Ik wil de naam van die man uitsluitend door geven aan de Amerikaanse president Carter. Ik heb on voldoende vertrouwen in an dere instanties, die zich met deze zaak bezighouden", al dus Oltmans. Hij heeft Car ter hierover gisteren een brief geschreven en zal binnen en kele dagen naar Washington reizen om persoonlijk het antwoord van het Witte Huis in ontvangst te nemen. Strijd Die nieuwe getuige is, zo zegt Oltmans, naar voren geko men in verband met een strijd die momenteel gaande is tussen de CIA en het Ame rikaanse ministerie van de fensie, het Pentagon, om de vraag wie van de twee de supervisie heeft over acties van inlichtingendiensten. In die strijd ziet, zo suggereerde Oltmans, het Pentagon er na tuurlijk voordeel in, bepaal de informaties over illegale CIA-operaties uit te laten lekken. Deze onbekende, nieuwe ge tuige is overigens de tweede die door Oltmans naar voren wordt geschoven als de man die het complot kan ontwar ren. Kort geleden getuigde hij voor de commissie uit het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden, die de politieke moorden uit de afgelopen ja ren onderzoekt, over een an dere man, die een centrale rol bij de moord zou hebben ge speeld. Dat betrof de, zich in oliekringen bewegende ex- Rus George de Mohren- schildt, die ook vriendschap pelijke relaties onderhield met Oswald, die ook in Rus land heeft gewoond. Tien jaar lang had Oltmans met deze man contact onderhou den totdat deze tegenover Oltmans bekende met de Kennedy-moordenaar in een complot te hebben gezeten waarbij ook de Amerikaanse oliemiljardair H.L. Hunt be trokken was. Althans dat was het getuigenis van Oltmans. De Mohrenschildt zelf had, voordat hij kon getuigen zelf moord gepleegd. Volgens Olt mans is hij echter vermoord. Hij trok gisteren in Den Haag zijn beschuldiging dat de (overleden) oliemiljonair Hunt bij het complot betrok ken was overigens In. De Mohrenschildt heeft mij op dat punt misleid, dat staat nu vast, aldus Oltmans. Sensatieverhalen In de Verenigde Staten is hij niet door alle publiciteitsor- ganen even serieus genomen. Sommigen betichtten hem ervan sensatieverhalen uit geldzucht of communistische sympathieën rond te strooi en. Dit soort verhalen is vol gens Oltmans te wijten aan opzettelijke 'zwart-maak ac ties' van de Amerikaanse in lichtingendiensten. Op dit punt werd zijn verhaal bijge vallen door de Amerikaanse jurist Mark Lane, die zelf al een boek over het Kennedy- complot heeft geschreven en speciaal naar Den Haag was gekomen voor Oltmans. Hij zei over bewijzen te beschik ken dat iedereen die probeert de officiële lezing over de Kennedymoord te ondergra ven, op een of andere manier in diskrediet wordt gebracht. De persbijeenkomst in Den Haag was mede belegd in ver band met het verschijnen van een boek van Oltmans zelf over zijn relaties met De Mohrenschildt. De directeur van uitgeverij Bruna, de heer Buis zei desgevraagd: „het is toeval dat Oltmans die nieu we informatie heeft, tezelf dertijd dat zijn boek gereed Is gekomen." je zoiets schrijft moet Je tien miljoen betalen". Een Amsterdamse justitie-delegatie is gisteren van Schiphol naar de Sowjet-Unie vertrokken om aanwe zig te zijn bij de opening door de Russische autoriteiten van een uit de stukken van de zaak-Menten be kend massagraf in het vroegere Pool se dorp Urycz. Volgens de dagvaar ding in het proces tegen Menten zou deze daar op 27 augustus 1941 be trokken zijn geweest bij de executie van 175 tot 200 mensen; allen, al thans het merendeel Joden. Vervolg van pagina 1 Twee andere kwesties die tijdens het begin van de formatie-Den Uyl tussen PvdA en CDA waren gerezen zijn intussen helemaal of voor het belangrijkste deel uit de weg ge ruimd. Zoals gemeld heeft Den Uyl al eerder gesteld dat hij „goede nota" had genomen van het verlan gen van het CDA dat dadelijk na de besprekingen over de grondpolitiek en het sociaal-economisch beleid dit laatste mede in verband met de be kende hervormingsvoorstellen, de immateriële vraagstukken aan de orde zullen moeten komen. Eens Na het gesprek dat Van Agt gister ochtend met Den Uyl heeft gehad, deelde hij mee dat beidenhet op dit punt in voldoende mate eens waren om verder te kunnen. Ook de vraag of het nieuwe kabinet wel of niet „progressief" moet heten is geen punt meer, nu Den Uyl heeft ge schreven dat voor progressieven goed vooruitstrevend mag worden gelezen. Van Agt bleek er gistermid dag na zijn gesprek met Den Uyl van overtuigd dat dit woord in het ver band van de formatie geen specifiek Nederlandse politieke duiding meer kan worden toegeschreven, maar „in de sfeer van Van Dale" moet worden geplaatst en daarom had hij er verder vrede mee. Den Uyl werkt Inmiddels overigens ondanks de procedureperikelen hard aan de door hem aangekondig de voorstellen over het sociaal-eco nomisch beleid. Ook in de diverse fracties wordt daaraan hard ge werkt. De speciale CDA-program- commissie van Andriessen werkt onder meer ook aan nieuwe gedach ten over de grondpolitiek, het onder werp waarop het eerste kabinet-Den Uyl in maart viel. Andriessen zej gisteravond dat er in zijn program- commissie voldoende nieuwe ge dachten worden aangedragen om nieuwe onderhandelingen over dit punt, waarover in maart geen com promis te bereiken was, te beginnen. Reactie D'66-voorzitter Terlouw reageerde gisteravond met de mededeling geen moeite te hebben met een door het CDA voorgestane zetelverde ling, waarin PvdA en CDA evenveel kabinetszetels bezetten en D'66 een of twee laatste zetels. Hij vond ech ter de opzet van het CDA om nu reeds de zetelverdeling te willen re gelen niet verstandig. „Het bederft de sfeer van het programover- leg".„Van Agt mag nu wel zeggen dat hij niet gevraagd heeft om D'66 in het kabinet, maar de kiezer heeft daar wel om gevraagd", aldus Ter louw. verwijzend naar zijn verkie zingswinst. „Voor huilen punten geef ik ook straf-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3