Rotterdam
jft groeien
Huurder herhaaldelijk het haasje
ziet geen
sen voor SMDK
OESO erg somber
Baksteenschaarste
beperkt en tijdelijk
Duidelijker brieven voorkomen conflicten
Hypotheekrente per 13 juni
Autokooprage benadeeelt warenhuizen
800.000 ton
voor Nedlloyd
Klachtenbureau verzekeringen:
van den Broek
'aardt Lubbers
Voorraad betaalbare woningen slinkt zienderogen
ort geding
Vakbondstientje
gestopt uit angst
voor smeergelden
RlAG 15 JUNI 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet PS 13 - RH is
onzer verslaggevers
«w* [DAM Rijnmond en de gemeente Rotterdam zijn zeer optimistisch over de toekomst
"m Dtterdamse haven als het gaat om de eerste tien tot vljltien jaar. Daarna wordt de situatie
IjJoS der zeker. Dat optimisme baseren zij op de resultaten van een onderzoek door
gen van beide instanties en van de Scheepvaartverenlging-Zuid, de organisatie van
U rs in de Rotterdamse haven. Zij geven blijk van dat optimisme in een brochure „Een riem
t hart", die nu is Verschenen.
Vee* eliswaar een teruggang in
deze brochure, maar die
•kt tot 3,7 procent, terwijl
luropese havens die terug-
imonc^ientallen procenten opliep,
er weer een groei van 5,1
onderzoekende deskun-
ïen, dat in 1980 de Rotter-
jncorjiven kan rekenen op een
jnTecsgn 330 miljoen ton goede-
at in 1990 die goederen-
ib<i zijn gestegen tot 500 mil-
""In 1970 was die stroom 226
-eet Ml.
Natuurlijk is er, aldus de deskun
digen, geen zekerheid over deze ont
wikkeling te geven. De onderzoekers
zijn er van uitgegaan dat Rotterdam
zijn concurrentiepositie in de ko
mende jaren onveranderd hand
haaft, maar ook en dat beschou
wen zij als een bindende voorwaarde
dat de havenbedrijven moeten
blijven investeren en dat de overheid
geen maatregelen gaat nemen die
deze ontwikkeling afremt. Al hebben
de sterk gestegen prijzen van energie
en grondstoffen en de kostenverho-
i onzer verslaggevers
iG De vakbonden zullen de volgende week op het
rie van Economische Zaken een plan ontvouwen voor een
roortzetting van SMDK, de met sluiting bedreigde
;e staalgieterij. Dat hebben de bonden gisteren op het
sieu jrie laten weten.
dt intussen sterk betwij-
£r toekomst mogelijkheden
f het bedrijf, wélke grootte
;eft. De heer Molkenboer,
r-generaal industrie van het
Ie meent dat er nu een werk-
yormd moet worden die zich
om de ontslagenen elders
,I/; te helpen. In die werkgroep
vjfj je ministeries van Economi-
}'s'} een en Sociale Zaken, bon-
[kgevers, provincie Utrecht
fente Utrecht vertegenwoor-
leten zijn. SMDK telt 560
ika lers. De raad van bestuur
ic )K is van plan het bedrijf in
er te sluiten.
ristelijk Nationaal Vakver-
'se aft in een brief aan minister
gevraagd, of hij steun wil
in het door de Industriebond
orgestelde beleidsplan voor
ilijkheden verkerende en
tig bedreigde Utrechtse
if SMDK. Het CNV
doet een klemmend beroep op de
minister zich positief op te stellen.
Het beleidsplan van het CNV komt
erop neer dat de produktie van
SMDK moet worden aangepast aan
de marktmogelijkheden en dat er
een verbetering van het resultaat
moet komen tot tenminste geen
winst-geen verlies positie. Boven
dien moet de produktivlteit worden
opgevoerd, de produktie effectiever
worden verkregen en dient er iets te
veranderen aan het commerciële
beleid
PAKHOED: Paktrans, de tran
sport- en distributiedivisie van Pak
hoed, is volledig eigenaar geworden
van de internationale tankcontalne-
ronderneming Trafpak Engeland.
Paktrans had al de helft var de
aandelen en de andere helft is nu
gekocht van de Engelse Hay's Wharf.
gende maatregelen ter bescherming
van het milieu een remmende in
vloed, zij zullen, aldus de onderzoe
kers, de expansie van de Rotterdam
se haven niet tegenhouden.
Aardolie
Het voornaamste 65 procent van
de overslag zijn voor Rotterdam
en de aardolie en de produkten daar
van. Als oliehaven heeft Rotterdam
een leidende positie. In 1951 werd 9
miljoen ton van deze produkten in
Rotterdam overgeslagen. In 1960
was deze hoeveelheid 29 miljoen ton
en in 1972 al 139 miljoen ton. In de
oliecrisis was er een sterke terug
gang maar in 1980 is er een olieaan-
voer van 149 miljoen ton te verwach
ten en in 1990 is die aanvoer 240
miljoen ton. Verder zijn er de ertsen,
vooral ijzererts, afkomstig uit Scan
dinavië, Liberia en Brazilië. Die zijn
vooral bestemd voor West-Dultsland
en dat transport gaat voor 95 pro
cent over de Rijn. De duwvaart heeft
hier de gunstige concurrentiepositie
nog sterker gemaakt. Voor wat be
treft ijzererts verwachten de onder
zoekers een groei van 28 miljoen ton
in 1970 naar 50 miljoen ton in 1990.
Verder wordt er voor 1990 een aan
voer van 24 miljoen ton aan chemi
sche produkten verwacht en een
aanvoer van 20 miljoen ton en dat is
bijna vier maal zoveel als in 1970.
Andere massagoederen zoals zaden,
meststoffen en ruwe mineralen en
verder algemene vracht, stukgoed en
dergelijke bieden uitzicht op gelijke
stijgingen. Voor wat betreft de beide
laatste categorieën zullen de Indus
triële bedrijvigheid en de groei van den er in al hun optimisme rekening
het inkomen in ons land en in de ons mee, dat en dat zien zij evenzeer
omringende landen de situatie bepa
len. Bij dat alles constateren de on
derzoekers echter dat de hele econo
mische wereld in snelle beweging is
en dat er heel wat factoren zijn,
waarvan de ontwikkeling heel moei
lijk kan worden voorspeld. Zij hou-
als een zekerheid de produktie in
de wereld en de goederenstromen
zich zullen heroriënteren. Maar nie
mand weet, wanneer deze verande
ringen zich gaan voltrekken en met
welke snelheid dat zal gaan ge
beuren.
PARIJS De Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) verwacht dat de inflatie in de 24 aangesloten
industrielanden tegen ^het einde van het jaar weer groter zal
worden en dat het aantal werklozen de zestien miljoen zal be
reiken.
Naam
bank
Rente vast
gedurende:
Afsluitprov.
(procenten)
Rentepe
met
gemeent
rcentages
zonder
rgarantie
ABN
5 jaar
1 Jaar
1.5
1.5
9-
8/75
9
8.75
AMRO-Bank
5 Jaar
variabel
1.5/2.-
1.5/2.-
9.25
9-
9.25
9-
Bouwfonds
30 Jaar
5 Jaar
2 jaar
1.5
1.5
1.5
9.4
8.9
8.7
9.4
8.9
8.7
Centraal Beheer
10 jaar
-
8.9
8.9
Ennla
10 Jaar
-
8.9
9 1
Nat. Nederl.
10 Jaar
5 Jaar
-
-
9.1
9.1
Rabo Bank
adviesrente
variabel
125
9.-/9.25
9,-/9,25
Rabo-Hyp-Bank
5 Jaar
1.5
9.25
9.25
RPS
S Jaar
1"
8.75
8.75
Stad A'dam
5 Jaar
1-
8.75
8.75
Westland/
Utrecht
standaard
no risk
budget
S/10 Jaar
5/10 Jaar
variabel
2-
2-
2-
8.9
93
8.9
9.1
95
89
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL.
De hypotheekmarkt blijft een stabiel beeld vertonen. Geen enkele
bank heeft de hypotheekrente-percentages gewijzigd. (Publikatie sa
mengesteld door de Vereniging Eigen Huis in Amersfoort)
Volgens zegslieden in Parijs zijn de
deskundigen van het secretariaat
van de OESO en van de regeringen
van de aangesloten landen tot de
conclusie gekomen, dat de economi
sche groei in de geïndustrialiseerde
wereld volgend Jaar een trager ver
loop zal krijgen als gevolg van de
AMSTERDAM Het koud
aandoende voorjaar heeft bij
Vroom Dreesmann vooral
een nadelige invloed gehad op
de modesector. Daarnaast zet
ten de veel hogere autoverko
pen en de interesse voor koop
hulzen en reizen de bestedin
gen voor overige duurzame ge
bruiksartikelen onder druk.
Des te verheugender vindt de
raad van bestuur het (in het
Jaarverslag) dat het concern in
een aantal van zijn nieuwe ac
tiviteiten met name in de
levensmiddelendiscount en
toonzaalartikelen een duide
lijk gunstiger resultaat boekt.
V&D heeft ap basis van ver
vangingswaarde vorig Jaar de
winst zien toenemen van 24,1
tot 51,9 miljoen terwijl op basis
van historische kostprijs de
nettowinst toenam van 32,7 tot
62 miljoen. De omzet van V&D
steeg in het op 31 januari
geëindigde boekjaar tot 3,42
(was 2,28) miljard. (Bij deze
sterk gegroeide cijfers moet
men echter bedenken dat
de Edah-levensmiddelenzaken
daar nu in meetellen, red.)
grote tekorten op de betalingsbalans
van de meeste landen.
De deskundigen, die bezig zijn met
de voorbereiding van een conferen
tie van ministers van financiën en
economische zaken op 23 en 24 juni,
geloven dat de gemiddelde inflatie in
het OESO-gebied tegen het einde
van het Jaar ongeveer anderhalf pro
cent groter zal zijn dan de 7.5 pro
cent die nog niet zo lang geleden
voor de tweede helft van 1977 werd
voorspeld.
Als het aantal werklozen inderdaad
tot zestien miljoen toeneemt bete
kent dit, dat er in de 24 landen in een
Jaar tijd een miljoen mensen zonder
werk bij zijn gekomen.
Zorgwekkend achten de deskundi
gen het verschijnsel dat het stijgen
de betalingstekort zich grotendeels
concentreert in de armste landen
van de OESO. die al zeer grote bui
tenlandse schulden hebben.
De rijkste OESO-landen zijn de VS,
Japan, West-Duitsland, Zwitserland,
België, Nederland en Canada. De
overige leden zijn de andere landen
in West-Europa, alsmede Australië
en Nieuw-Zeeland.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Ofschoon voor bepaalde soorten metselbaksteen
levertijden van enige maanden gelden, kan van een algemene
schaarste aan baksteen niet worden gesproken. Dit heeft de
Vereniging De Nederlandse Baksteenindustrie in Arnhem mee
gedeeld.
Wel blijkt het zaak, dat de afnemers
hun orders tijdig tevoren plaatsen.
In samenwerking met de handel de
len de fabrikanten de afleveringen zo
in, dat stagnatie van lopende werken
wordt voorkomen.
Voorts streeft de industrie er naar, zo
snel mogelijk tot een volledig herstel
van een goede verhouding tussen
vraag en aanbod te komen door een
maximale bezetting van het be
staande produktle-apparaat.
SPOORWEGEN: De NS heeft aan
de combinatie Van Hattum en Blan
kevoort (Stevin), Dubbers Malden
(NBM), Strukton Groep en Dirk Ver
stoep opdracht gegeven voor de
bouw van een deel (vak 11 t/m 15)
van de Schiphol Tunnel. Het werk
dat een 1200 meter lange tunnel om
vat, kost 32 miljoen.
ROTTERDAM OGEM en de
Nedlloyd-groep hebben overeen
stemming bereikt over het transport
van alle materialen die OGEM no
dig heeft voor de bouw van een stad
nabij Damman in Saoedi-Arabië.
Het bouwcontract van OGEM met
de regering van Saoedi-Arabië heeft
een waarde van 1,4 miljard. Nage
noeg alle materialen en uitrustings
stukken voor de nieuwe stad moe
ten van overzee worden aangevoerd,
voornamelijk uit Nederland. Ned
lloyd is aangesteld om het hele tran
sport te beheren en waar mogelijk
met eigen materieel uit te voeren.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Een soms fa
brieksmatige behandeling van
verzekeringsaanvragen en
schadegevallen heeft meer dan
eens tot kortsluiting geleid tus
sen verzekeringsmaatschappij
en, verzekerden, tussenperso
nen en andere betrokkenen.
Tot deze conclusie komt het
inlichtingen- en klachtenbu
reau voor schadeverzekeringen
in zijn jaarverslag.
Het bureau stelt in dit verband vast
dat maatschappijen die extra zorg
besteden aan het opstellen van brie
ven met voor de ontvangers ongun
stige mededelingen daardoor veel
misverstanden en problemen voor
komen. „Voor afwijzing van een
schade of een opzegging van de ver
zekering door de maatschappij ver
dient nog altijd een goed gemoti
veerde brief de voorkeur boven een
computerformulier of een zoge
naamde puntenbrief", aldus het
bureau.
Het inlichtingen- en klachtenbureau
bewees ook in het afgelopen jaar
weer zijn waarde door te kunnen
bemiddelen in gevallen waar geen
overeenstemming over een schade
vergoeding bestond tussen verzeke
raars en de verzekerden. Soms was
een verzekerde niet in staat een
schade-expert aan te wijzen omdat
sommige expertisebureaus geen op-
Économische Controle
s» bezig met het in beslag
1» l van sterke drank, die
de minimumprijs werd
loden.
drachten van particulieren aanvaar
den. Door de inschakeling van het
klachtenbureau werden deze proble
men opgelost.
Minder gevallen
Overigens nam het aantal behandel
de zaken af van 1308 in 1975 tot 1248
in het afgelopen haar. Daarmee werd
de neergaande lijn voortgezet, zij het
in langzamer tempo dan in voor
gaande jaren. Het percentage ge
rechtvaardigde klachten steeg iets:
van 13,5 tot 16 procent van het to
taal. De meeste klachten hadden (zo
als steeds) betrekking op auto- of
bromfietsverzekeringen (609 stuks).
Daarna volgden WA-verzekeringen,
brand-, inbraak- en stormschade,
ziektekosten en ongevallenverzeke
ringen en een rubriek diversen die
allemaal tot ongeveer 150 klachten
kwamen.
Het klachtenbureau kreeg weer de
meest uiteenlopende vragen waar
van een aantal kon worden beant
woord door het raadplegen van de
polis. Daaruit blijkt, aldus het ver
slag, hoe belangrijk het is dat de
verzekerden zelf de polisvoorwaar
den goed lezen. Het bureau is nog
niet opgehouden kritiek te geven op
de redactie en opmaak van verzeke-
ringsvoorwaarden Toch wordt de
leesbaarheid van de voorwaarden te
genwoordig niet slecht geacht, zeker
in vergelijking met de voorwaarden
van standaardcontracten op niet-
verzekeringsgebied
1RDAM Dirk van den
(supermarkten) heeft minis-
bers van economische zaken
lard in een kort geding.
Jrordt, dat de bewindsman de
i onderworpen ambtenaren
Economische Controle
n(ECD) laat stoppen met de
jerde pressiemiddelen, op
van een dwangsom van één
l gulden per dag.
fckend heeft de ECD verschil
len in de zaken van Dirk
Broek enkele duizenden li-
istilleerd in beslag genomen.
de minimumprijsregeling
pke drank werd ontdoken.
t geding zal dienen voor de
J*t van de rechtbank te Den
P 23 juni.
^.fCATIELENING: Op de 9
öbligatielening van de Ne-
.-«rfc6 Scheepshypotheekbank
s 7 P miljoen tegen parlkoers is
»**h zo groot bedrag ingeschre-
F een belangrijke korting op
pjzing plaats heeft.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Dankzij de hui
dige woningmarktprocessen en
het huidige volkshuisvestings
beleid, is de huurder herhaal
delijk het haasje, terwijl de be
woner-eigenaar ruimschoots
profiteert van die zelfde pro
cessen en dat zelfde beleid.
Dit was de belangrijkste conclusie
van de inleiding die dr. ir. H. Prie-
mus, bestuurder van het Research
instituut voor de Woningbouw van
de TH in Delft, gisteren in Utrecht
hield in de jaarvergadering van het
Instituut voor Bouwrecht.
Op de eerste plaats valt op, aldus de
heer Priemus, hoezeer het huidige
huur- en subsidiebeleid wordt be
paald door inflatie. Aanhoudende in
flatie leidt tot een hoge rentevoet en
tot extra hoge stijgingen van de
bouwkosten. Geldontwaarding
maakt naast andere factoren
dat de prijs van onroerend goed snel
stijgt en leidt tot de noodzaak van
toenemende huren. Niet alleen is dat
laatste nodig om een behoorlijke ex
ploitatie mogelijk te maken, maar
ook om een aansluiting te krijgen
tussen de huren van oude en van
nieuwe woningen.
Als er Inflatie is boft de bewoner
eigenaar, omdat zijn bezit steeds
meer waard wordt en omdat hij,
naarmate de hypotheekrente hoger
is. steeds meer fiscaal kan aftrekken.
De huurder is de dupe van de infla
tie. Hij heeft geen bezit dat meer
waard wordt en hij kan geen rente
voor de belastingen aftrekken.
Lede ogen
Voorts merkte de heer Priemus op
dat de huurder met lede ogen moet
toezien hoe het huurrecht wordt on
dermijnd Van oudsher was de norm,
dat bij gelijkblijvende huren de ver
huurders onderhoudsverplichtingen
hadden. Als de huur omhoog ging,
dan moest de verhuurder daartoe
het initiatief nemen.
In de Huurprijzenwet komt dank
zij de geldontwaarding een trend
matige huurverhoging voor, die nu
zo'n beetje als norm gaat gelden. Wil
een bewoner huurbevriezing. dan
moet hij daartoe activiteiten ont
plooien. Een verhuurder die zijn on
derhoudsplicht verzaakt, mist de
huurverhoging misschien (als de
huurder doortastend is), maar in de
praktijk zal het wel veel voorkomen
dat bij huurbevriezing geen of wei
nig onderhoud wordt gepleegd.
Vrij streng
De heer Priemus betoogde vervol
gens, dat het huidige huur- en subsi
diebeleid enkele niet geringe externe
gevolgen heeft. Volgens het bestaan
de en het voorgestelde huur- en sub
sidiebeleid, is de huurontwikkeling
vrij sterk geregeld. Het regime blijkt
zo knellend te zijn, dat institutionele
beleggers op grote schaal hun kapi
taal van de huursector hebben over
geheveld naar de hypotheeksector.
Zijontspringen daarmee de dans
voor het huur- en subsidiebeleid,
scheppen een financieringstekort in
de huursector en een prijsopjagend
financieringsoverschot in de hypo
theeksector, waar de kortere loop
tijd en de gemiddeld hogere inko
mens van de bewoners voor een veel
kleiner risico zorgen. Deze financie-
ringsswitch, door bankpresident
Zijlstra onlangs met kredietbeper-
kende maatregelen beantwoord,
maakt gebruik van het feit dat huur
prijzen wel worden gestuurd en
koopsommen niet.
Koopsom vrij
Koopsommen zijn vrij. In een land,
waar in vele sectoren een straf prijs
beleid wordt gevoerd, konden de
koopsommen van huizen gemiddeld
met 25 procent per jaar stijgen. Het
huur- en subsidiebeleid heeft deze
prijsstijgingen in de hand gewerkt.
De bewoner-eigenaars kunnen nu
een ongedachte vermogenstoename
incasseren. Wie bewoner-eigenaar
blijft, merkt daar weinig van. Wie
ooit terugstapt naar de huursector,
valt in de prijzen.
De voorraad betaalbare woningen
slinkt zienderogen. Het huur- en sub
sidiebeleid regelt de huren prima.
Echter, straks hebben we geen huur
woningen meer en is er niets meer te
regelen. Bewindslieden die de libera
lisatie verafschuwen, zijn thans be
zig, via deze weg de meest giganti
sche liberalisering door te voeren die
de volkshuisvestingsgeschiedenis
Ooit heeft gekend. Het verhaal wordt
eentonig, maar het zijn weer de
huurders die op een zeer bijzondere
wijze de dupe zijn van de stijgende
koopsommen, aldus de heer
Priemus.
Eerlijk delen
Volgens hem dient er in de gehele
woningvoorraad een eerlijke verde
ling van de woonlasten te zijn, dat
wil zeggen dat de woonlasten zijn
gerelateerd aan woningkwaliteit en
inkomen. Een dergeüjk systeem
vergt een aantal maatregelen mei.
als belangrijkste:
een door de betrokkenen aan
vaard simpel waarderingssysteem
dat door de overheid wordt vastges
teld;
een regulering van woonlasten en
óók een regulering van transactie
prijzen. Zonder zo'n regulering zou
den toch weer marktprijzen in
treden;
een exploitatie van huurwonin
gen waarbij subsidies de sluitpost
vormen en waarbij de hoogte van de
subsidies mede afhankelijk is van
het inkomen van de bewoners, dus:
een integratie van object- en sub
jectsubsidies tot één subsidie (die in
de geschetste situatie ook wel eens
een negatieve waarde kan hebben)
waarin zowel objectieve elementen
(is kenmerken van de woning) als
subjectieve elementen (is kenmer
ken van de bewoner) zijn verdiscon
teerd:
woonlasten die op complexni
veau los staan van wat een lonende
exploitatie vergt Het winstmotief
wordt uit de volkshuisvesting geban
nen. Discrepanties tussen de woon
lasten en de eisen die een doelmatige
niet winstgevende exploitatie stelt,
worden door de geïntegreerde ob
ject/subjectsubsidies overbrugd;
woonlasten die op projectniveau
los staan van de stichtingskosten.
DELFZIJL De Amerikaanse
directie van het bedrijf Trans-
pak in Delfzijl (ongeveer 45
man) is opgehouden met het
geven van een werkgeversbij
drage aan de vakbonden. Ja
renlang heeft het bedrijf het
zogenaamde „vakbondstien-
tje" trouw afgedragen, maar
als gevolg van de Lockheed-
affaire zit de angst voor een
nieuw omkoopschandaal er zo
diep In, dat het moederbedrijf
in Amerika „stop" heeft ge
zegd tegen dit CAO-onderdeel.
Dit meldt WIK. het blad van
de Industriebond NW. De Al
gemene Werkgeversvereni
ging, waarbij Transpak Is aan
gesloten, probeert nu uit te leg
gen, dat alle ondernemingen
een- bedrag betalen als com
pensatie voor de offers die vak
bondsleden brengen ten be
hoeve van de sociaal-economi
sche vooruitgang. Bedrijfslei
der Van Hemmen van de
kunstdarmenfabriek in Delf
zijl denkt dat het de werkge
versvereniging wel zal lukken
om de directie in de VS te
overtuigen van het nobele doel
van de werkgeversbijdrage, al
dus WIK
