Wrijven krijgen niet
snéér lastenverlichting
Molukkers worden
morgen voorgeleid
Projectonderwijs voorlopig voortgezet
De Gaay: waarom
wist BVD van niets?
Minister Lubbers versoepelt wel het prijsbeleid
Delft houdt
™t' sociaal-culturele
enquête
Den Uyl en Kaoenda gelijkgezind over zuidelijk Afrika
Centrale Raad wil
speciale centra
voor brandwonden
Lichaamsdelen
dreven in water
Bredase advocaten als verdedigers
Tuin paleis Het
Loo krijgt geen
m.odern uiterlijk
Kunstgebitten
Benzinestations
beroofd
Overvaller gaat
k$r met bijna
Sen ton vandoor
Meningen ouders over werkwijze op Wagenings Lyceum lopen nog sterk uiteen
DAG 14 JUNI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
n onp onze sociaal-economische redactie
5 eeiiN HAAG Er komt op 1 juli geen aanvullende lastenverlichting voor de bedrijven. Wel mogen
bedrijven 0,7 procent van hun loonkostenstijging vanaf 1 juli doorberekenen in hun prijzen.
'jd2tnister Lubbers heeft tot deze versoepeling van het prijsbeleid besloten om de bedrijven beter in
in di^at te stellen de tegenvallende prijscompensatie op 1 juli te betalen.
'n, I
organisaties van werkgevers had
ith in dit verband om lastenverlich-
irieTg (loonkostensubsidies) gevraagd,
nje,'ziJn nu teleurgesteld dat die er
it komt. Ook minister Lubbers wil-
3 wel een aanvullende lastenver-
itlng. Maar het kabinet is hiertoe
h niet overgegaan. Daarvoor
het kabinet de tegenvaller voor
pen' wer^gevers niet Kroot genoeg.
uur|en werkgevers en vakbeweging.
de eerste stakingsweek van begin
laniruari, overeenkwamen de auto
matische prijscompensatie voor dit
jn' gr te handhaven, werd een prijs
stijging vooralen die een prijscom
pensatie op 1 juli van 2 2,5 procent
-'lu veroorzaken. Toen in de weken
Mama de afzonderlijke cao's wer-
m in afgesloten, werd al op een prijs-
rnsatie van 2,6 procent gere-
Door de sterk tegengevallen
Ijsstijging over april zal die com-
msatie nu 3,3 procent bedragen. De
gering wil nu doorberekening van
10,7 procent tegenvaller in de prij-
n toestaan. Volgens de werkgevers
^iter is de tegenvaller ruim één
Kient
iioffie
ir deze tegenvaller verwacht Lub-
t nu een prijsstijging over heel
7 gemiddeld van 6,5 7 procent.
maart stond deze verwachting
dij )g op zes procent, maar na het
iet jgenvallende prijscijfer over april
tvaas er al 6,5 procent van gemaakt,
en |e tegenvaller komt voornamelijk
p ni) rekening van de koffie. De koffie-
rijs was tussen oktober vorig jaar
l april al goed voor 0,4 procent
■■flatie. en in mei kwam daar nog
,-Jns o,3 procent bij. Maar wat minis-
[r Lubbers betreft is dat nu afgelo-
__Jn. Hij voorziet geen verdere stij-
tag van de koffieprijs, en beloofde
je te zien op daling zodra de prijzen
de wereldmarkt voor koffie dat
pgelijk maken.
fnhèjor deze onverwachte extra-infla-
ïterfc voorziet Lubbers nu ook dat de
Eferkloosheid in de rest van het jaar
sleidelijk zal stijgen in plaats van
ilen. Hoe groot dit effect zal zijn,
$n de minister niet voorspellen.
hans bedraagt de werkloosheid
i 201.000 (gecorrigeerd voor sei-
>rt:[
trotic
Van een onzer verslaggevers
DELFT Alle Delftse instel
lingen werkzaam in de sociaal-
culturele sector krijgen bin-
r - nenkort een gemeentelijk en
quête-formulier toegestuurd
waarin allerhande vragen wor-
den gesteld over aard en doel-
Jini[ stelling van het orgaan. Instel
lingen voor jeugd- en jongeren
werk, culturele instellingen,
buurt- en wijkorganen, actie
groepen en instanties op het
len gebied van de recreatie en
erjk maatschappelijke dienstverle-
35 ning moeten mee gaan werken
enSl aan een plan dat de gemeente
injJ op moet stellen in verband met
het decentralisatie-beleid van
CRM. In de toekomst zal uit
sluitend de gemeente subsi-
(liëren.
"L
Dr. Bartels
zoen-invloeden), na een laagtepunt
van 191.000 eind februari. In maart
voorspelde het Centraal Planbureau
voor heel 1977 gemiddeld een werk
loosheid van 200.000, tegen 211.000
over 1976.
Minister Lubbers heeft de versoepe
ling van het prijsbeleid gisteren
meegedeeld in het „prijzenoverleg".
Bedrijven in de industrie mogen nu
vanaf 1 juli 0,7 procent loonstijging
doorgeven in hun prijzen. De dien
stensector mocht al 4,5 procent
doorberekenen, en dat wordt nu 5,2
procent.
Werkgevers
Dr. Bartels, vice-vooraitter van het
VNO. zei namens de werkgevers dat
hij het niet doorgaan van lastenver
lichting betreurt. „Zeer veel onder
nemingen" zullen van de versoepe
ling van het prijsbeleid geen gebruik
kunnen maken, omdat zij, zowel op
de binnenlandse markt als bij de
export, zichzelf uit de markt zouden
prijzen.-' Dit betekent dat bij deze
bedrijven de extra hoge prijscom
pensatie in de CAO-lonen geheel ten
laste komt van de rentabiliteit
(winst). Namens de vakbeweging
(FNV. CNV) zei FNV-bestuurder
Bode dat hij wel begrip heeft voor
versoepeling in het prijsbeleid, maar
de nu getroffen maatregel wel erg
globaal vindt. Zodoende zullen ook
bedrijven die de versoepeling niet
nodig hebben omdat ze nog wel goe
de winsten maken, toch van de
maatregel kunnen profiteren.
Koningin Juliana vertelt president Kaoenda enkele bijzonderheden over de blauwe zaal in
Huis ten Bosch.
Van een verslaggever
DEN HAAG Minister-president
Den Uyl en minister Van der Stoel
verschillen niet van mening met pre
sident Kaoenda van Zambia over de
toestand in Zuidelijk Afrika. Dit
bleek gisteren op de eerste dag van
het bezoek dat de Zambiaanse presi
dent aan ons land brengt.
betrokkenheid van de multination-
se ondernemingen bij leveranties
aan Rhodesië aan de orde geweest.
Van Nederlandse zijde is daarbij ge
wezen op de steun die wordt gege
ven aan het Britse onderzoek naar
mogelijke olieleveranties via sluip
wegen aan de regering van Ian
Smith.
note zijn gisteravond ontvangen
door koningin Juliana en prins
Bernhard op paleis Huis ten Bosch.
Vandaag brengen zij onder meer een
bezoek aan de landbouwhogeschool
in Wageningen. Na besprekingen
met minister Pronk en een bezoek
aan Philips zal president Kaoenda
donderdagmorgen naar Rome gaan.
Tijdens de besprekingen is ook de President Kaoenda en zijn echtge- Zie ook elders deze krant.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG In Nederland moeten
vier centra komen waar gespeciali
seerde behandeling van ernstige'
brandwonden mogelijk is. Dat ad
vies heeft de Centrale Raad voor de
Volksgezondheid gisteren officieel
op papier gezet voor staatssecreta
ris Hendriks (volksgezondheid). De
centra moeten snellere en betere re
sultaten opleveren dan de bestaan-C-I
de behandeling in Algemene Zieken- -
huizen. De overlevingskansen van
patiënten met brandwonden zullen
hierdoor duidelijk toenemen. Vorige
week bracht de Centrale Raad zoals
gemeld al een dergelijk ontwerp-1
advies uit over deze kwestie.
AMSTERDAM De Amsterdamse
politie heeft gisteren een tas met
twee armen en twee onderbenen op
gehaald uit het water van het
Noorder Amstelkanaal. De tas werd
drijvend achter het Hiltonhotel aan
getroffen. De recherche denkt dat
de lichaamsdelen horen bij de romp
die in januari in de Valentijnkade is
gevonden. Later werd uit de Amstel
een hoofd en twee dijbenen opge
haald. Sectie heeft toen uitgewezen
dat die lichaamsdelen bij elkaar
hoorden en dat het slachtoffer een
Aziaat moet zijn geweest van om
streeks dertig jaar.
De patholoog-anatoom dr. J. Zel-
denrust zal sectie verrichten om ze-~
kerheid te krijgen dat het hier inder
daad om de ontbrekende lichaams
delen gaat. Overigens is men er nog
niet in geslaagd het slachtoffer te
identificeren.
Van onze verslaggevers
DEN HAAG/ASSEN Twee van de drie gearresteerde Zuidmo-
lukse treinkapers de derde ligt nog zwaar gewond in het
academisch ziekenhuis te Groningen en de vier bezetters van
de basisschool in Bovensmilde zullen morgenochtend worden
voorgeleid aan de Assense officier van justitie mr. C.J. van
Oldenbeek, die in maart van het vorig jaar ook de zaak tegen de
zeven Zuidmolukse kapers van de trein bij Wijster (december
1975) behandelde. De plaats van de voorgeleiding houdt Justitie
geheim.
De uit de openbare lagere school in Bovensmilde bevrijde hoofonderwijzer Van Vliet is gisteren weer
met zijn gezin herenigd. Van links naar rechts de zesjarige Iris (die eveneens in de school werd
gegijzeld), mevrouw Van Vliet, de tienjarige Eveline en de heer Van Vliet zelf.
Van onze Haagse redactie
DÉN HAAG Minister Van Doorn
wil niet voldoen aan de wens van de
meerderheid van de Tweede Kamer
om de te restaureren tuin achter
paleis Het Loo een wat moderner'
uiterlijk te geven.
Van Doorn heeft gisteren de Tweede
Kamer geschreven dat de tuin in
zeventiende eeuwse stijl moet wor-
ADVERTENTIE
Gded bericht voor de bezitters van
Dentofix - een aangenaam en hygiënisch
poeder - brengt uitkomst voor alle los
zittende of losrakende kunstgebitten. Een
weinig Dentotlx, 's morgens op de plaat ge
strooid, hpudt Uw gebit de gehele dag.
onder alle omstandigheden, vast en zeker
op zijn plaats. Bij apotheken en drogiste
rijen.
den ingericht. Hij staaft zijn mening
met een aantal rapporten van des
kundigen, die ook aan de Kamer
zijn toegezonden.
AMSTERDAM Twee benzinesta
tions op de Gooiseweg en de
Spaarndammerdijk in Amsterdam,
zijn afgelopen weekeinde overvallen
en beroofd van ongeveer 5.500 res
pectievelijk 2.000. De eerste over
val werd gepleegd In de nacht van
vrijdag op zaterdag, de tweede in de
daarop volgende nacht. In beide ge
vallen ging het om drie gewapende
daders. Gezien de beschrijvingen
van de pompbedienden neemt de
politie aan, dat de overvallen door
dezelfde mannen werden uitge
voerd.
De ouders van de gearresteerde
Zuidmolukse kapers hebben de Bre
dase advocaten mr. W.G.A. Kouse
maker en mr. H. de Ruijter verzocht
de verdediging van hun zonen op
zich te nemen. Beide advocaten heb
ben afgelopen zondag, door bemid
deling van de Zuidmolukse ds. Meti-
ary, contact gehad met de ouders,
die, aldus mr. De Ruiter, „een gela
ten en verslagen indruk maakten".
Mr. Kousemaker en mr. De Ruijter
zullen vandaag een eerste contact
hebben met de kapers zelf. Zij moe
ten ook akkoord gaan met de verde
diging.
Doodslag
De keus is op Kousemaker en De
Ruijter gevallen omdat zij ook de
belangen behartigen van de RMS, de
zogeheter Zuidmolukse regering in
ballingschap. Zij hebben de RMS-
leiders Manusama en Lokollo de af
gelopen tijd ook juridisch van advies
gediend. Kousemaker en De Ruijter
hebben de RMS als cliënt overgeno
men van de bekende Zuidmoluk-
kers-verdediger mr. J. Droesen. Deze
is echter sinds maart officier van
justitie in Utrecht en dus niet meer
voor dit werk beschikbaar.
De zes Molukse kapers zullen van
daag al worden verhoord. Indien zou
blijken dat één of meerderen van
hen zich schuldig zouden hebben
gemaakt aan de dood van de twee
treinpassagiers, dan kan hen ook
doodslag of eventueel zelfs moord
ten laste worden gelegd, waardoor
de maximumstraffen kunnen oplo
pen tot twintig jaar. Dit zou op alle
terechtgestelde treinkapers van toe
passing kunnen zijn, omdat zij hun
actie „tezamen en in vereniging"
hebben uitgevoerd.
Onderzoek
Een woordvoerder van het ministe
rie van justitie zei gisteren dat het
onderzoek naar de doodsoorzaak
van de twee omgekomen treinpassa
giers nog enige dagen zal vergen. Uit
medisch en laboratoriumonderzoek
zal moeten blijken door wat voor
kogels en uit welke wapens afge
vuurd, de twee slachtoffers dodelijk
zijn getroffen. Dr. Visser, coördina-
tor van de operatieteams in het Uni-
versiteltsziekenhuls van Groningen,
zei dat de beide gegijzelden en de
zes kapers bezweken zijn „aan meer
dere schotwonden in borst en/of
bulk". Inlichtingen over de verdere
toedracht is een taak van justitie,
zei hij.
Justitie heeft nog meegedeeld dat
verdere arrestaties in Molukse
woonwijken wegens eventuele me
deplichtigheid bij de gijzelingen
niet zijn verricht. Ook heeft zij offi
cieel de namen van de gearresteerde
Zuidmolukkers vrijgegeven. De
treinkapers zijn de achttienjarige A.
Luhuüma, de 23-jarige M. Lumales-
sil en de 27-jarige J. Ririmasse, die
gewond is. De schoolbezetters zijn
de 25-jarige W Soplanlt, de 27-jarige
I. Thenu, de 24-jarige G. Thehupu-
ring en de 22-Jarige T. Polnaija. Al
len zijn afkomstig uit Assen en Bo
vensmilde.
HILVERSUM - Minister De Gaay
Fortman van binnenlandse zaken
d
eol(UENEN Een overvaller is er
<e astermorgen na een overval op de
)ed®bobank in Nuenen met bijna een
ercfn vandoor gegaan. De man heeft
mlfch vermoedelijk in de nacht van
/ooPndag op maandag toegang tot de
aat*nk weten te verschaffen. Toen de
A. frchtkluis gistermorgen werd geo-
end kwam hij te voorschijn en
teigde met een wapen.
ien employé van de bank heeft hem
lenbg tegen proberen te houden, maar
?n. a een korte worsteling zag hij kans
erefeh los te rukken. Na een paar scho-
Nen te hebben gelost, verdween hij
i Np een bromfiets.
Van onze onderwijsredactie
WAGENINGEN Het omstreden projectonderwijs
aaA het Wagenings Lyceum mag in het volgende
schooljaar worden voortgezet, maar aan het eind
van de cursus zullen de schoolgemeenschap en het
ministerie opnieuw de balans op maken. Dan zal
beslist worden of het Wageningse project-onderwijs
als officieel experiment erkend kan worden dan wel
stopgezet moet worden.
kan me niet voorstellen dat dit
gjo goed mens is. Het is namelijk erg
Het project-onderwijs aan de
rijksscholengemeenschap in
Wageningen heeft een lange
voorgeschiedenis. In novem
ber vorig jaar hebben wij
hierover uitvoerig geschre
ven naar aanleiding van de
verschijning van het boek
„Projectonderwijs" van Theo
Jansen en Anne-Ruth van
Kammen. In dit boek werd
het projectonderwijs be
schreven als een vorm van
zeif-werkzaamheid, waarbij
het er vooral om ging dat Je
met elkaar leerde onder
zoeken.
Als een klas een project deed
(niet vaker dan één keer in je
schooltijd) werd daaraan on
geveer 140 uur (20 weken van
7 uur) besteed. Leraren van
verschillende vakken (van
Nederlands tot wiskunde)
werkten daaraan mee. Het
project werd opgezet rondom
een bepaald thema (straten,
man-vrouw, gedrag van mui
zen, bio-lndustrie, enz.) en zo
veel mogelijk werd overgela
ten aan het initiatief van de
leerlingen. Vooral de inlei
ding van het boekje over het
projectonderwijs, waarin de
schrijvers van hun maat
schappij-kritische visie blijk
gaven, heeft een deel der ou
ders verontrust.
Een van hen was de heer H. J.
Mulder. Zijn verwijt was niet
zozeer dat kinderen werden
geïndoctrineerd als wel dat er
te weinig werd geleerd. Het
accent viel te veel op de soci
ale opvoeding en daarbij zou
één bepaalde (linkse) maat
schappijvisie domineren.
Volgens de heer Mulder zou
dat in strijd zijn met het ka
rakter van de openbare
school. HIJ erkent overigens
dat projectonderwijs een
waardevolle werkvorm kan
zijn, maar het is wel een heel
moeilijke vorm voor leraren
die hierin niet getraind zijn,
zegt hij.
Inmiddels ontstonden onder
de ouders van de 1200 leerlin
gen duidelijke groepen van
voor- en tegenstanders. Toen
minister Van Kemenade vori
ge maand op zijn verkiezings-
toernee Wageningen aan
deed, werd hem door ouders
gevraagd te zorgen dat het
projectonderwijs gehand
haafd zou blijven. Andere ou
ders bleven zich tegen het
project-onderwijs verzetten.
Zij vonden dat de ouders te
weinig informatie kregen en
te weinig stem hadden in de
gang van zaken. Bovendien
meenden zij dat het project
onderwijs ten koste ging van
de kennis, die nodig is voor
het examen.
Drs. C. P. de Keijzer, rector
van de school, geeft toe dat
het aspect van de vorming
meer op de voorgrond was
komen te staan dan dat van
kennisoverdracht, al zijn bel
de in het onderwijs niet pre
cies te scheiden. Een van de
uitkomsten van het beraad
dat nu binnen de school en
tussen school en ministerie
heeft plaats gevonden is
waarschijnlijk ook dat het
projectonderwijs weer nau
wer zal aansluiten bij de vak
ken van de leraren die in een
bepaald jaar en in een be
paalde klas aan het project
meedoen.
Ook de ouders zullen meer
bij het'projectonderwijs wor
den betrokken. Er wordt een
overlegorgaan ingesteld,
waarin schoolleiding, leraren,
leerlingen en ouders zijn ver
tegenwoordigd. Na afloop
van de volgende cursus zal
een opiniepeiling worden ge
houden onder de ouders.
Daarna zal de lerarenverga
dering beslissen over de aan
vraag van een officieel expe
riment.
Het ministerie van onderwijs
deelde gisteren mee, dat het
nu tot stand gekomen com
promis de instemming heeft
van de oudercommissie en de
ruime meerderheid van de le
raren. Het compromis houdt
in dat er in het volgend
schooljaar drie projecten
plaats vinden.
Deze moeten passen in de
voorbereiding van een offi
cieel experiment. Indien ou
ders niet willen dat hun kind
projectonderwijs krijgt,
wordt daarmee rekening ge
houden. Begeleiding wordt
gevraagd aan de stichting
leerplanontwikkeling en aan
het algemeen pedagogisch
studiecentrum. De minister
hoopt dat op deze wijze een
eind komt aan de tot nu toe
bestaande onduidelijkheid.
Een illustratie uit het boekje „Projectonderwijs, afleren en aanleren" van Theo
Jansen en Anne-Ruth van Kamman. Het werkje leverde felle discussie-stof op voor
ouders en andere betrokkenen bij het Wagenings Lyceum.
NouIK MAC» Njer
hOPPe REN IICOKDf\
UK70CC-IWC- Ib PR
NV4AR CMV
PM Z f
f,'N ifSr"
viVPf
wil weten hoe het komt, dat de in
lichtingendiensten niet op de hoogte
waren van de gijzelingsacties in
Drente, terwijl in Zuidmolukse kring
al lang bekend was „dat die bepaal
de maandag iets zou gebeuren". De
bewindsman heeft dat gisteravond
gezegd op de televisie.
Wel vond hij, dat een binnenlandse
veiligheidsdienst (BVD) niet elke ter
roristische actie kan voorkomen De
BVD houdt enkel mensen in de ga
ten, die een gevaar vormen voor de
democratie en voor de staat. Opspo
ringsbevoegdheid heeft de dienst
niet en de bewindsman zou die een
veiligheidsdienst ook niet graag ge
ven Volgens hem moet een demo
cratie met terrorisme leren leven.
Het afluisteren van telefoons bij
voorbeeld. is ln Nederland een inge
wikkelde zaak, aldus de bewinds
man. Daarvoor is de toestemming
nodig van vier bewindslieden: de mi-
nister-president, de minister van jus-1
titie, van binnenlande zaken en van
verkeer en waterstaat, waaronder de
PTT valt.
De bewindsman vooreiet, dat de
laatste gijzelingsacties de ontwape
ning van de Zuidmolukse ordedien
sten versnelt. In de gemengde Ne-
derlands-Zuldmolukse commissie
Köbben-Mantouw is daarover in
middels overeenstemming bereikt,
aldus De Gaay Fortman.
Hij is voorstander van een ambtelij-
ke commissie, die in de periode tus
sen gijzelingen op haar quivive is.
Dat zou onder leiding kunnen staan
van een procureur-generaal Op het
ogenblik houden de criminele re
cherche informatiedienst van het
Ministerie van Justitie, de BVD van
het ministerie van binnenlandse za
ken en het terroristentearr van ge
meente- en rijkspolitie zich daarmee
bezig. Wel hebben die drie onderling
contact, aldus de minister.
