jnden willen geen
intasting koopkracht
i
Sinaasappelsap
voldoet vaak
niet aan normen
LERAREN 01 LERARESSEN
Schade 120 miljoen
"Vertrouwen in economie
zonder inflatie nodig"
scombinatie verwacht
?er resultaat in 77
Middenstanders moe van
stadsvernieuwing
naers wil prijscompensatie verder zuiveren
Bank voor Internationale Betalingen
ste vracht
Klachten over inspraakprocedures
Chr. Middelbare Technische School
APELDOORN
Douwkunde,
Natuurkunde,
Godsdlenst/Maatschappilleer
Predikaat „ongezoet" misleidend
Risico in buitenland
met drugs én medicijnen
drugs mee?
Geneesmiddelen en zwangerschap
Mening over reclame (9)
12 14 JUNI 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet P 13 - RHS 15
ie sociaal-economische redactie
en v
het jRDAM FNV en CNV hebben verbaasd gereageerd op de uitspraak van minister Lubbers
jiische Zaken), dat de prijscompensatie verder moet worden gezuiverd. Dat zou voor de
iners een aantasting van de koopkracht kunnen betekenen.
lonalre minister zei giste-
iterdam, dat ook de stij-
le energieprijzen buiten de
:he prijscompensatie
'orden gehouden. Volgens
.ubbers begint het systeem
itomatische prijscompensa-
breken te vertonen,
iend is vorig jaar door werk-
werknemers overeengeko-
de prijsstijgingen als ge-
de verhoging van indirecte
{en (Btw en accijnzen) niet
Iden worden gecompenseerd
en. Een poging van de werk-
n in dit voorjaar het auto-
uit de prijscompensatie te
dde tot omvangrijke sta-
ïs. Afgesproken werd na af-
het conflict dat er in de
van de Arbeid nog dit Jaar
over de automatische
msatie zou worden ver-
iper
jLubbers wees erop dat door
van de koplopers in het
irleg de automatische prijs-
atie een belangrijke oor-
feweest van de sterk scheef-
kostenverhoudingen in
die hebben geleid tot een
arbeidskrachten. Het
j om het verschijnsel dat
en zich richten naar de
ZEIST Voorzitter D. Zuidhof van het Nederlands Christelijk Onderne
mers Verbond (NCOV) heeft zich er over beklaagd dat het bedrijfsleven
per 1 Juli een prijscompensatie in de lonen moet vergoeden die bijna 1
procent hoger ligt dan het officiële cijfer van het „Haags akkoord" van
enkele maanden terug. Voor het midden- en kleinbedrijf betekent dat een
strop van zeker 120 miljoen gulden onvoorziene extra loonkosten, zei
Zuidhof. De NCOV-voorzitter zei dit tijdens de verbindsraadsvergadering
van zijn organisatie in Zeist.
De heer Zuidhof concludeerde uit de „economie in tien punten" van
minister Lubbers dat deze een vermindering van de loonkostenstijging
noodzakelijk vindt. Het bedrijfsleven blijft echter met de strop zitten als
de minister het kabinet niet meekrijgt, aldus de heer Zuldhof.
Hij was verder uiterst kritisch over de rol van het Rijksinkoopbureau
(RIB). De heer Zuidhof verweet het RIB op prijsgebied het onderste uit de
kan te willen hebben bij orders aan het bedrijfsleven. Wat kost dat het rijk
aan maatregelen voor de getroffen bedrijven, vroeg de NCOV-voorzitter
zich af.
mogelijkheden in de sterkste be
drijfstakken, zodat per saldo de ge
middelde loonkosten sterker toene
men dan de gemiddelde arbeidspro-
duktlvlteit.
Lubbers zei te hopen, dat het door
het kabinet uitgestippelde beleid,
gericht op terughoudendheid in de
collectieve sector, op verdere infla
tie-indamming, op meer lucht voor
de ondernemingen, op stimulering
van de investeringen en op verder
gaande vermaatschappelijking en
democratisering van de ondernemin
gen, het vertrouwen van de onderne
mers heeft gewonnen.
Niet verstandig
CNV-secretaris H. van der Meulen
Minister Lubbers: „Gebreken"
zei desgevraagd dat hij het niet ver
standig vond van de minister, op dit
moment de prijscompensatie ter dis
cussie te stellen. „We hebben zojuist
een geweldig sociaal conflict over de
automatische prijscompensatie ach
ter de rug. Er wordt in de Stichting
van de Arbeid door werkgevers en
werknemers gestudeerd op mogelij
ke verbeteringen en dan kan Je dat
overleg niet doorkruisen met derge
lijke uitspraken. Een broedende kip
moet Je niet storen," aldus Van der
Meulen.
Een woordvoerder van de FNV zei
dat de automatische prijscompen
satie is bedoeld om prijsverhogin
gen, die werknemers moeten beta
len, te compenseren. Dat geldt bij
voorbeeld ook voor de koffieprijs,
die momenteel actueel is, en er is
voor ons geen enkele aanleiding om
nu aan uitzonderingen te gaan den
ken Ook in de Stichting van de
Arbeid zitten we niet met de uitge
sproken bedoeling om de prijscom
pensatie verder te zuiveren. Daar is
wat ons betreft geen enkele aanlei
ding voor, aldus de woordvoerder.
BAZEL Vertrouwen dat de economie haar groei zal hervatten
zonder herleving van de inflatie, is wat het bedrijfsleven nodig
heelt. Dat schrijft de Bank voor Internationale Betalingen (BIB)
in haar verslag over het op 31 maart geëindigde boekjaar. Dr.
Jelle Zijlstra, de president van De Nederlandsche Bank, is
president van de BIB, een internationaal samenwerkingsorgaan
van centrale banken.
py Pioneer", die onlangs bij de werf De Groot Van Vliet
erdam werd verbouwd, kan nu ook lange volumineuze
wrvoeren. Het schip heeft het eerste vrachtje al binnen en
I offshore-constructiemateriaal naar Engeland vertrokken.
IRDAM De Perscombinatie (uitgeefster van Het Pa-
Volkskrant en Trouw/Kwartet) verwacht voor 1977 een
esultaat.
De BIB komt tot de conclusie dat,
aangezien voor uitbreiding van de
werkgelegenheid blijvend herstel
van de economie noodzakelijk is en
aangezien een dergelijk herstel geba
seerd dient te zijn op vergroting van
de kapitaalsuitgaven, regeringen de
werkloosheid alleen zullen kunnen
terugdringen als zij een klimaat
scheppen dat het vertrouwen van
het bedrijfsleven in een evenwichti
ge groei op lange termijn voedt.
Snel werkende medicijnen waarmee
de economie kan genezen van de
ziekten werkloosheid en inflatie, zijn
niet voorhanden. Vertrouwen van
het bedrijfsleven in winstgevend
heid en evenwichtige groei noch al
gemeen vertrouwen ln een terugkeer
naar prijsstabiliteit kan worden be
reikt als er geen geduldig op de mid
dellange tot de lange termijn gericht
beleid wordt gevoerd.
Inflatie en werkloosheid hangen
nauw met elkaar samen. De ver
wachting van Inflatie heeft een sterk
remmende werking op Investeringen
omdat inflatie zelf een bron van on
zekerheid is. Doeltreffende bestrij
ding van de inflatie vereist matiging
van de stijging der arbeidskosten,
maar om het risico van stagnatie van
de vraag te vermijden, zullen de in
vesteringen voldoende moeten wor
den uitgebreid om werkgelegenheid
en inkomen (winst) voort te brengen.
Dat dient dan rechtstreeks te ge
schieden door vergroting van de
vraag naar kapitaalgoederen en Indi
rect door bevordering van de beste
dingen voor verbruiksgoederen en
diensten.
Om het herstel van de economie op
een tempo te houden, dat voldoende
ls voor verkleining van de werkloos
heid, is aldus de bank een
strategie nodig die aanstuurt op her
leving van de investeringen over een
breed front. De strijd tegen de infla
tie vereist een aanhoudende mati
ging van loonsverhogingen. Een
krachtige algemene bevordering van
de economische groei door middel
van overheidsbestedingen is op dit
moment duidelijk ongewenst.
arverslag schrijft de directie
>eterde uitkómsten toe aan
eve ontwikkeling van de ad-
conjunctuur, die in het na-
1976 is ingezet en zich in de
laanden van 1977 heeft ge-
fd. In 1977 verwacht de
Jinatie kostenbesparingen
ge van de automatisering
itselproduktie en de papier-
malling. Tegenover deze
>t rentabiliteitsverbetering
Iter de stijging van de vaste
met name de loonkosten,
omt nog, 'aldus het jaarver
dat de toegestane
lentsprijsverhoging per 1 ja-
ontoereikend was om de
en geheel te compenseren.
I heeft de Perscombinatie
fning gekregen tot een mati-
iging van de advertentieta-
er l juni jl.
in 1975 kon een aanzienlijke
kbate ten gunste van de
0 verliesrekening worden ge-
tod at de winst na belasting
1,31 (1,33) miljoen gulden
j Deze winst wordt niet be
id geacht. Besloten is daar-
Finst in zijn geheel aan de
reserves toe te voegen. De omzet
steeg bevredigend: met 15 procent
tot 180 miljoen gulden.
De stijging van het advertentie-inko
men werd in belangrijke mate be
paald door de conjuncturele ontwik
keling; terwijl de omzetstijging van
de abonnementen steunde sterk op
de verhoging van de abonnements
prijzen.
De betaalde oplage van Trouw/
Kwartet en Het Parool stabiliseerde
zich in 1976 op resp. 144.000 en
170.000. De oplage van De Volks
krant steeg met 5.000 tot 225.000.
Veneta wil produktie
in Dinxperlo stoppen
HILVERSUM De tapijtfabriek
Veneta in Hilversum wil de produk
tie in Dinxperlo (46 man personeel)
staken. Dit in het kader van noodza
kelijk geachte reorganisatie-maat
regelen.
De directie van het bedrijf, waar in
totaal 186 mensen werken, is daaro
ver besprekingen begonnen met de
vakbonden en de ondernemingsra
den in Hilversum en Dinxperlo.
Van een onzer verslaggevers
ZEIST Veel middenstanders willen zich niet inlaten met
stadsvernieuwing. Velen hebben het te druk met hun zaak,
anderen vinden de lage huisvestingskosten eigenlijk wel goed en
vrezen huurverhoging en weer anderen achten zich te oud. Zij
zijn bang niet meer de vruchten te kunnen plukken van een
betere opzet van de wijk waarin ze wonen.
Dit constateerde dr. A. J. Hendriks,
hoogleraar aan de Rotterdamse
Erasmus Universiteit die voor de
verbondsraadsvergaderlng van het
Nederlands Christelijk Onderne
mers Verbond (NCOV) sprak over
„middenstand en stadsvernieu
wing".
Uit de discussie die volgde op de
inleiding van prof. Hendriks klonk
herhaalde malen een klacht over de
Boerhaavestraat 50 - tel. 055-216416
vraagt m.i.v. het nieuwe cursusjaar
29 lessen ter vervanging van zieke collega
(bij voorkeur N III of H.T.S.-B)
ca. 20 lessen
(M.O.-A of N I)
4-7 lessen
Sollicitanten van Prot. Chr. levensovertuiging kunnen binnen 1 week
hun sollicitaties richten aan de direkteur van de school.
Inspraakprocedures die aan een
stadsrenovatie voorafgaan. „Een
kleine sanering kost al vijf en een
half Jaar", zei een van de afgevaar
digden. Anderen opperden dat veel
mensen die niets met de stadsver
nieuwing te maken hebben, toch in
spraak hebben en dat dit een enorme
vertraging veroorzaakt. „Soms wil
len deze lieden na lange gesprekken
uiteindelijk dat er helemaal niets
gebeurt", zo werd geklaagd.
Vroeg
Prof. Hendriks antwoordde hierop
dat misbruik bij inspraak moet wor
den voorkomen maar dat de in
spraak zelf daarmee nog niet over
boord moet worden gegooid. Hen
driks bepleitte in dit verband de
middenstanders in een vroeg stadi
um te informeren over de gemeente
lijke plannen. Ook zoudèn op een
vroeg tijdstip de uitgangspunten
van het beleid bekend moeten wor
den gemaakt. Voor dat men tot een
stadsvernieuwing overgaat is het
ook belangrijk te inventariseren ln
welke situatie de bedrijven verkeren,
zei prof. Hendriks.
Tijdens de bijeenkomst werd er over
geklaagd dat middenstanders in het
kader van een stadssanerlng te ma
ken krijgen met een onteigening
maar dan met de schadevergoeding
geen kans hebben om een nieuw
pand te kopen. Dit als gevolg van de
inflatie en de steeds oplopende hui
zenprijzen. Een middenstander zou
daardoor volledig kapot kunnen
gaan. Prof. Hendriks betoogde met
klem dat daar een voorziening voor
moet worden getroffen.
Meer dan de helft van de sninaasappelsappen
die in ons land worden verkocht, zoudn deze
naam eigenlijk niet mogen dragen. Ze zijn
vaak lang niet zo puur en zuiver als op de
etiketten staat. Voorts blijken de predikaten
calorie-arm en ongezoet op sommige
sinaasappelsappen misleidend te zijn. Dit zijn
de belangrijkste conclusies van een ondeizoek
(samengevat ln bijgaand overzicht) naar de
kwaliteit en eigenschappen van dit produkt
door de Stichting Vergelijkend
Warenonderzoek ln Rijswijk.
Met sinaasappelsap wordt
dus flink geknoeid.
Uitgaande van de
chemische samenstelling,
voldeden achttien van de
tweeënveertig
onderzochte merken niet
aan de eisen die aan „echt'
sinaasappelsap mogen
worden gesteld. In vier
van de tien gevallen werd
getwijfeld aan de echtheid
van het sap.
Hierbij dientin
aanmerking te worden
genomen dat
vruchtensappen zoals
sinaasappelsap volgens
de Warenwet uit honderd
procent sap moeten
bestaan. Anders zijn het
geen vruchtensappen,
maar vruchtendranken
(minimaal vijftig procent
sap)of
vruchtenlimonades
(tenminste tien procent
sap).
Afwijkingen
Van de achttien merken
die onder de maat van
echt sinaasappelsap
bleven, vertoonden zeven
merken lichte afwijkingen
(ln de tabel aangegeven
met eenB), vier tamelijk
sterke afwijkingen (-) en
zeven zeer sterke
afwijkingen (•-).
Wat er tijdens het
concentreren of het
opnieuw aanlengen mee
was uitgehaald kon, aldus
het rapport, niet worden
vastgesteld. Wél wordt
geconstateerd, dat ze ten
onrechte de naam
sinaasappelsap dragen,
omdat het ln feite
sinaasappeldranken zijn
en als zodanig verkocht
zouden moeten worden.
Behalve de mate van
echtheid, werden ook
eigenschappen als geur,
smaak en kleur getest
Wat puurheid, smaak en
vitamine-c-gehalte betreft
kwam het
diepvriesconcentraat van
Iglo als veruit de beste
keus naar voren. Ooed
bleken ook het
diepvriesconcentraat van
Albert Heijnen de
kant-en-klare sappen van
Blotta (erg duur) en
Florida Flower.
Suikerklontjes
Alle onderzochte merken
bevatten acht tot tien
procent suiker; sommige
zelfs twaalf procent. Op
een liter sap ls dat nog
altijd dertig tot honderd
gram, of zo'n twintig
suikerklontjes. En dit,
terwijl op de verpakking
vaak ongezoet of
calorie-arm staat.
Die acht tot tien procent
suiker ls het natuurlijk
suikergehalte; de
hoeveelheid suiker die
sinaasappelen van zichzelf
bevatten. Als hieraan
geen extra suiker wordt
toegevoegd en (daarom)
op de verpakking
ongezoet staat, kan dit
aanleiding geven tot
verwarring. „De Betuwe"
is de enige, die op de
flessen „niet voor
diabetici" zet.
Om de prijsverschillen
tussen de verschillende
merken te kunnen
vergelijken, is van elk
merk de prijs per liter
berekend De prijzen
blijken uiteen te lopen (zie
tabel) van 0,88 tot 2,60.
Uitschieters zijn het merk
Blotta. dat uitsluitend ln
Feformwinkels wordt
verkocht. De prijs hiervan
is liefst 8,60 per liter.
Vrij duur 2,95 per liter)
is het sinaasappelsap van
de Weight Controllers. De
Stichting vergelijkend
Warenonderzoek
adviseert dit
sinaasappelsap niet te
kopen omdat het hoewel
duurder dan de meeste
andere merken, niet beter
smaakt eerder matig
en men er ook niet slanker
van wordt.
merk er* typ»
1.
A
H
IS
I
1
fl
1?
i
n
f
l!
ll
li
s«
s*
il
li.
0
t
S)
6)
AH.
A.M. diepvries cone.
APPELSIENTJE
ASSIS
ASS1S
pot
blik/karlon
tetra brik
bilk
pot
0 7»)
1
0.S4
b. h
e h
a. b. e. h
h
1.85
1.19
1.49
1.28
1.98
1.85
1.70
j 1.49
1 2.37
1.98
qeen
gee"
redelijk
matig
sloe tit
a2.
83
BETUWE Eéndrank
BIOTTA
De BURG
Ilea
pot
lies
lies
lies
0.6
1
0.65
0.50
0,68
e. 9
c h
b. g h
9.
0.69
2.15
1.59
4.30
0.88
1.15
2.15
2.45
8.60
1.29
P
SO'
qeen
ijcon
geen
slecht
redelijk
matig
qoed
rcdelqk
FLORIOA FLOWER
FLORILAND
GENA
CRANINI PLANTERS
GOLDEN SUN
pot
pot
pot
pot
pot
I
1
a. b. e. 1. h
b. e. 1. h
a. b
e. h
h
1.95
2.05
1.69
202
1.80
195
2.05
1.69
2.02
1.80
n
qeen
qeen
qeen
qeen
geen
qoed
slecht
redelijk
matig
matig
HEMA
IGLO diepvries conc.
JAFFA JUICE
JOUSSY
KRINGS (A en O)
pot
blik/karton
pot
pot
lies
0.72
0.7
e. 1*
b
h
c. g. h
1.55
1.24
1.34
088
1.05
1.55
1.72
1.34
0.88
1.50
qeen
qeen
geen
geen
qeen
rcdelgk
teer qoed
redelijk
maliq
redelijk
LOOZA
MINUTE MAID
MISTER ORANGE
MERKLOOS 1')
MERKLOOS n 1
lies
tctro brlk
tetra brik
pot
pot
1
1
1
0
b
h
h
2.CO
1.19
1.25
1.35
0.98
2.60
1.19
1.25
1.35
0.98
qeen
qeen
geen
rodclqk
rcdeh|k
maliq
redelijk
meug
MERKLOOS IR
PRO 1 i 2 cone.
RAAK
REINO n
RIJFA
lies
tetra brlk
tetra brlk
tetra brlk
lies
0.98
0.75 n
1
t
0.6
•;U
b. h
b. e. f. I*
b q
1.29
1.12
1.12
1.59
0.69
1.32
1.49
1.12
1.50
1.1S
b
qeen
qeen
qeen
b
8
redelt|k
redelijk
matig
slecht
ROBERTO
SIEBRAND
Dr. SIEMER
SOMBRERO3)
SPAR
pot
lies
pot
pot
lies
1
0.6
1
h
b. d. e. 1
a
c. g
1.45
M2
1.75
0.94
1.29
MS
2.37
1,75
0.94
1.29
qeen
qeen
qeen
SO'
n'T
redelijk
slecht
redelijk '1
matig
matig
"jzii
pot
pot
pot
pot
1
1
1
b. h
a. b
h
1.32
0.88
1.49
0,99
1.19
1.32
0.88
M9
0.99
1.19
qeen
qeen
G~
slecht
mjtiq
matig
redelijk
matig
VOLNU
VOLSAP
pure pak
pure pak
1
1
a. b. h
a. b. d. e. h
1.07
1.29
1.07
1.29
b s
b s
II
slecht
slecht
'1 >1* toto
no'dt nat me
'1 volume nj vtrd
«•prCdlKMfO
31 all ol men mj/r
of verkoefn o MO-«2J mg/i
- minder dan 230 mj/l
«POeUap 6) b a btniotM
O
e<md
c suiter toe«evo»s«
4 etlorle fin
1 tonder bleuritoffen
eltii«aeld
h houdbaarheid
SO*
1 ooriar»
ulliar
nbelrhe pert»
M» d«ti
It'» Mil
Vreemde landen, vreemde
wetten. Slaappillen, ze
nuwpoeders. pijnstillende
middelen en verdovende
middelen kunnen in het
buitenland ernstige moei
lijkheden opleveren.
Deze waarschuwing van
de Vereniging van Reclas-
seringsinstelllngen in Den
Bosch geldt dus niet al
leen voor het in bezit heb
ben van heroïne, lsd, co
caïne, amfetamine, mari
huana en hash, maar uit
drukkelijk óók voor barbi
turaten (Bellanox, Mega-
don) en tranquillizers (Li
brium, Valium).
Mensen die op medisch
voorschrift medicijnen bij
zich moeten hebben,
wordt daarom aangeraden
een „degelijke" dokters
verklaring daarvoor mee
naar het buitenland te
nemen.
Wordt men in het buiten
land gearresteerd of dreigt
dat te gebeuren, dan is het
advies zo snel mogelijk
hulp van de Nederlandse
consul te vragen. De con
sul dient met inachtne
ming van de in dat land
geldende wetten de be
langen van Nederlanders
te behartigen, zoals het
bevorderen van de rechts
hulp. Hij zorgt er ook voor,
dat het ministerie van
Buitenlandse Zaken in
Den Haag wordt ingelicht
De Vereniging van Reclas-
seringsinstellingen advi
seert bovendien zo moge
lijk het Bureau Buiten
land van de Reclassering
(070-637247) in te lichten.
Bulten de kantooruren
kan voor het Inlichten van
dat bureau gebruik wor
den gemaakt van het
nummer van de ANWB-
Alarmcentrale
(070-264426).
Gewaarschuwd wordt nog
extra dat marihuana en
hash om van „zwaarder
spul" nog maar te zwijgen
overal in het buitenland
is verboden; óók dertig
gram soft drugs mag be
slist niet. In februari dit
jaar zaten zeker 225 land
genoten (nogal wat Neder
landers zitten vast zonder
dat het bekend is) langdu
rige straffen in buiten
landse gevangenissen uit
wegens het bezit of ge
bruik dan wel smokkelen
of verhandelen van drugs
Aangezien ons land be
kend staat als tolerant ten
vergeet 't maar
het buitenland straft
met harde hand
opzichte van stimuleren
de. verdovende en halluci
nerende middelen, is een
Nederlandse reiziger snel
verdacht in het buiten
land. Voor een „vreemd"
doosje of pakje kan men al
uren of zelfs dagen worden
vastgehouden.
Nog ln een ander verband
namelijk ln verband
met zwangerschap
wordt voor medicijnen ge
waarschuwd. Het ls zo, dat
onder bepaalde omstan
digheden geneesmiddelen
die met en zélfs zonder re
cept kunnen worden ver
kregen, de vrucht kunnen
beschadigen, zegt de Ko
ninklijke Nederlandse
Maatschappij ter bevorde
ring van de Pharmacle in
Den Haag. Dat kan wan
neer de zwangere vrouw er
regelmatig gebruik van
maakt of er teveel van
inneemt.
Tijdens de ontwikkelings
fase (dat ls tussen de 16e
en 75e dag) ls het ongebo
ren kind zeer gevoelig
voor mogelijk schadelijke
stoffen, want ln deze peri
ode worden alle belangrij
ke organen gevormd. La
ter ls de vrucht minder
gevoelig voor geneesmid
delen dan ln de ontwikke
lingsfase, maar voorzich
tigheid blijft geboden.
Daarom is het advies: Als
u in verwachting bent of
denkt te zijn en genees
middelen krijgt of al ge
bruikt, zeg dat dan aan de
arts. Vrouwen die binnen
kort een zwangerschap
wensen en ln dat geval of
om een andere reden naar
Mevrouw M. C. ven Lieshout-v.d. Klift (huisvrouw):
,,Wat moet ik over reclame «eggen. Ik vind ze gewoon
geweldig. Er zijn enorme leuke bij, zoals die van de Baby
Zwitsal op de tv. Als er mensen zijn die er zich aan
ergeren, moeten ze maar geen tv aanzetten, want dan
zijn het een paar zuurpruimen. Van mij mag het blijven,
ik vind het hardstikke leuk." (Uit Adformatie).
de dokter gaan en een ge
neesmiddel krijgen voor
geschreven, wordt aange
raden die wens aan de arts
te vertellen
In het algemeen geldt dat
vrouwen tijdens een zwan
gerschap nooit een ge
neesmiddel dienen in te
nemen, zonder eerst aan
de arts of apotheker ge
vraagd te hebben of dat
kwaad kan. Niet alleen ge
neesmiddelen kunnen
schadelijk zijn. Gebleken
is dat het roken van veel
sigaretten door een aan
staande moeder nadelig is
voor de groei van het on
geboren kind. evenals re
gelmatig alcoholgebruik.