Kaoenda voert actie tegen
oliemaatschappijen
5 69t
Oliesancties
Twee mannen
in Syrië
opgehangen
FAMILIEBERICHTEN
DINSDAG 14 JUNI 1977
TROUW/KWARTET P 12
Proces wegens ontduiking Rhodesië-boycot
Van een medewerker"
DEN HAAG Vijf grote wes
terse oliemaatschappijen,
Shell, BP, Mobil, Caltex en To
tal, beginnen zich ernstig zor
gen te maken over de actie die
president Kenneth Kaoenda
van Zambia tegen hen voert.
De Zambiaanse president, die mo
menteel ln ons land ls, weet zich
gesteund door een van de grootste
multinationals ter wereld, de maat
schappij LONRHO van Tiny Row
land, die gigantische belangen ln Af
rika heelt. Deze maatschappij ls vo
rige week ln Londen een proces be
gonnen tegen de vijf oliemaatschap
pijen en hun dochterondernemingen
ln Zuid-Afrika, Rhodeslë en Mozam
bique. In dit proces eist LONRHO
een vergoeding voor schade die het
bedrijf heeft geleden doordat de olie
maatschappijen Rhodeslë van olie
bleven voorzien toen LONRHO de
ollelevertng vla een net aangelegde
pijplijn naar Rhodeslë moest staken.
Het bewijsmateriaal dat Rowland de
rechtbank ln Londen heeft overlegd,
heeft hij echter ook aan de Zambi
aanse regering gegeven, die ook ge
rechtelijke stappen wil gaan onder
nemen.
Onthullingen
Een deel van dit materiaal heeft een
medewerker van de Sunday Times
onder ogen gehad en dit Britse zon
dagsblad heeft het afgelopen week
einde nieuwe onthullingen gedaan.
Na wat er de afgelopen maanden al
bekend ls geworden, geeft het aan de
rechtbank overlegde materiaal de
details bij hoofdlijnen die ln april al
getrokken waren.
Vast staat, dat Rhodeslë een specia
le maatschappij heeft opgericht,
Genta (de naam is ontstaan door
verschuiving van een letter ln het
woord Agent), die de Invoer van olie
uit Zuid-Afrika en, tot de onafhanke
lijkheid van dat land. ook uit Mo
zambique regelde. Directeur E. G.
Atmore, een hoge Rhodeslsche amb
tenaar, ging na 1965 toen Ian Smith
Rhodeslë eenzijdig onafhankelijk
verklaarde iedere zes weken naar
Kaapstad met een lijst van ollepro-
dukten die Rhodeslë nodig had. HIJ
voerde dan besprekingen met Shell-
functionarissen Louis Walker en
Ken Geeling, Mobll-man De La Har-
pe Beek en Marshall Smith van Cal
tex, en anderen. Shell/BP én Mobil
hadden raffinaderijen In Durban,
vlak bij Lourenco Marques (het hui
dige Maputo), waarvan dan de olie
naar Rhodeslë ging, maar Caltex zat
ln Kaapstad en zou dure transport
kosten moeten maken. Daarom, al
dus het materiaal van Rowland,
voerden Shell/BP en Mobil ook de
orders van Caltex uit en leverde Cal
tex deze maatschappijen ln Kaap
stad terug.
Behalve deze gedetailleerde gege
vens heeft de rechter en via presi
dent Kaoenda nu ook de Nederland
se regering, de beschikking over fei
tenmateriaal over de rol van de olie
maatschappijen tijdens de eenzijdi
ge onafhankelijkheidsverklaring in
1965. De oliemaatschappijen heb
ben Smith toen olievoorraden be
zorgd door drie maanden, nadat
Smith de onafhankelijkheid daar
voor uitgesteld had.
In oktober 1965 hebben de Rhodesl
sche minister van handel en Indus
trie, D. H. Cummlngs, en zijn staats
secretaris, R. Rushmere, besprekin
gen gevoerd met Shell-functlonaris-
sen ln Londen, die de blanke Rhode-
siërs Heten weten dat Internationale
oliesancties weinig kans van slagen
hadden.
Toen Zambia ln die dagen nog maar
voor acht dagen olie had en alleen
vla een door Amerika gesteunde
luchtbrug voor een ernstige crisis
gespaard kon worden, leverden de
oliemaatschappijen Rhodeslë een
olievoorraad van drie maanden. Pre
sident Kaoenda ls daar woedend
over.
Vorige week zei hij ln Londen, tij
dens de Gemenebestconferentle:
„Heel zuidelijk Afrika gaat op ln
vlammen tenzij nu maatregelen
worden genomen. Olie ls het kardi
nale punt. De zaak ligt eenvoudig..
Smith kan op de knieën gedwongen
worden door olleleveringen te sta
ken. Ik ben verbaasd dat twaalf Jaar
na de eenzijdige onafhankelijkheid
het Westen nog niets heeft gedaan.
Waarom kan Engeland niets onder
nemen tegen het staatsbedrijf BP?
Ik vraag mij af waar het westen
staat. Moskou hoeft nu niets ln zui
delijk Afrika te doen. Het kan rustig
achteroverleunen en profiteren van
de bergenhoge blunders die het Wes
ten maakt. De Nkomo's, Tambo's,
Mandeia's en Noejoma's allen ln
westerse traditie opgevoed, zijn bit
ter teleurgesteld en ln de steek gela
ten," aldus Kaoenda.
Intussen heeft de Zuldafrikaanse
regering Tiny Rowland van
LONRHO gedreigd „het pistool op
hem te riehten" als hij niet ophield
Informatie te publiceren over de rol
DAMASCUS (Reuter) - In de Syri
sche hoofdstad Damascus zijn giste
ren twee mannen op het Martyrs-
pleln ln het centrum van de stad
opgehangen. De twee mannen die
op 2 Juni ter dood werden veroor
deeld werden ervan beschuldigd le
den te zijn van een door Irak ge
steunde groep van saboteurs en
moordenaars. Zij zouden de rector
'magnificus van de universiteit van
Damascus, dr. Mohammed al Fad-
hel ln februari van dit Jaar en ma
joor All Haldar zowel als twee amb
tenaren van de gemeente Hama
hebben vermoord. Deze acties zou
den door Irak zijn gesteund.
van de oliemaatschappijen. Row
land zei tegen verslaggevers dat het
dreigement geuit was door Brand
Fourrie, staatssecretaris van buiten
landse zaken in Pretoria.
De Amerikaanse regering zou nu-
druk op de maatschappijen uitoefe
nen om de olie-export naar Zuid-
Afrika met zeker vier procent te
verminderen. Vier procent van de
totale Import van olie ln Zuid-Afrika
zou doorgestuurd worden naar Rho
deslë. Ook zou de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken, Cy
rus Vance, de sjah van Peizlë heb
ben laten weten, dat hij de olie-
export naar Zuid-Afrika moet ver
minderen. Perzlë is een van Zuid-
Afrika's belangrijkste leveranciers.
Onze lieve vriendin
Petronella
Catharina
Quast-Storm
is vrijdag 10 juni over
leden.
„Zie, Ik maak alle din
gen nieuw.'
Openbaring 21:5
Amsterdam-Buitenvel-
dert:
C. Bouwman
N. Bouwman-Koopmans
Haye C, Bouwman
Jan Bouwman
Onverwachts is van ons heengegaan, mijn lieve
man, onze lieve pappie en schoonvader, mijn lieve
opa, onze broer, zwager en oom
Gerrlt Kapteln
op de leeftijd van 60 jaar.
A. Kaptein-van Drunen
Koosje en Hans
Franje, Ernesto en Oskar
en verdere familie
Krimpen a/d Lek, 8 juni 1977.
Molendijk 38.
De begrafenis heeft op zaterdag 11 juni j.l. in
besloten kring plaatsgevonden op de algemene
begraafplaats te Krimpen a/d Lek.
Voor de vele blijken van medeleven na«
van onze lieve man en vader
Ds. F. H. Kamphuls
willen wij u langs deze weg hartelijk b<
Het deed ons goed om in deze moei
merken, dat hij voor zoveel mensen iets h
P. Kamphuis van 't Wel
en kinderen
Steenwijk, juni 1977
Waardeel 112.
Diep getroffen door de zeer vele blijken
ons betoond tijdens de ziekte en na het i
mijn lieve man, onze vader en opa
Jan de Koning
betuigen wij onze oprechte dank.
Uit aller naam:
N. de Koning-Tijsterman
Oegstgeest, juni 1977
de Kempenaerstraat 26
'n Leukjurkje
houdt niet op leukte zijn boven
'n bepaalde maat.
Japon in stank a/kledend
streep-dessin.Met ceintuur
en gevoerde top. Polyester.
'««35.
Nopjes
Japon met bijpassend jasje
van luchtig polyester.
Ook in bloemetjes dessin.
(40-50) Qg_
Luchtig
Katoenen japon met bind-
ceintuur en rits.
(42-50)
Fleurig
Gedessineerde polyester
katoenen doorknoop-japon.
Geheel gevoerd.
Safari
Japon met elegant
netwerkje. KX/Ji katoen.
(42-50)
Gestreept
Polyester/katoenen j
doorknoop-japon mei steek-
zakken. Geheel gevoerd.
<38-4(1)
