Nu horen we 't van de man in kwestie zelf
Uit brieven van lezers
Meer bijbels voor
nieuwe groepen
Geen kerk voor
Confrontatie
KERK IN DE WERELD
Kerkelijk
onderzoekinstituut
zegt 'nee'
tegen kernenergie
VANDAAG
Conferenties
Kerkleider vergelijkt
premier met Hitier
Rijdende kapel voor
Maria-vereerders
VOORBIJGANG»
,,Love Africa"
congres in
1978 in Malawi
WOENSDAG 8 JUNI 1977
KERK
Trouw/Kwartet
door A. J. Klei
Meer dan eens heb ik. ook op deze
plek. beweerd dat de zaak-Wiersln-
ga. welke de gereformeerde kerken
nu al zo'n Jaar of zes meesjouwen,
niet aan 't rollen is gebracht, toen de
Amsterdamse studentenpredikant
Herman Wiersinga op 15 januari
1971 aan de Vrije Universiteit zijn
proefschrift over het leerstuk der
verzoening verdedigde, maar dat de
onrust ia ontstaan, toen bepaalde
dominees zo hoognodig in hun kerk
bode moesten laten merken hoe ge
leerd en hoe gereformeerd zij wel
waren, en in opgewonden proza
alarm sloegen. Zo werd het een ker
kelijke kwestie in plaats van een
theologische discussie.
lezer heeft me eens gevraagd,
ik zo zeker wist dat dr. Wiersinga
niet aelf heisa had willen maken.
OmQCZei ik. hij dan wel een bevat
telijk pamflet zou hebben geschre
ven in ptaaU van een proefschrift,
dat mikt op de studeerkamer en niet
op 'lectuurbak van"het gemiddel
de kerklid (al deden sommige kerk
bladscribenten net alsof de gemeen
te zich bij voorkeur bloobatelt aan in
dissertaties verborgen verleidingen).
Vandaag kunnen we dit van de man
In kwestie zelf horen. In een pas bij
Kok in Kampen verschenen boekje,
dat „De man in kwestie* lgeet-en
door Bert Aalbers gevoerde gesprek
ken met Herman Wiersinga behelst,
128 pagina's telt en 13,90 kost. in
dat boekje antwoordt dr. Wiersinga
op de vraag of hij zulke reacties op
zijn proefschrift verwacht had. het
volgende:
..Om eerlijk te zijn: nee. In de eerste
plaats omdat ik vrij bewust gekozen
heb voor het publiceren van mijn
gedachten in een theologische studie
waarvan ik ook wel weet dat die niet
zomaar toegankelijk is voor ieder
een. Ik had dan ook niet verwacht
dat mijn proefschrift gepopulari
seerd zou worden door artikelen die
voor ledereen wél toegankelijk zijn.
Ik denk ook terugkijkend dat
het ten onrechte is om te zeggen dat
ik zelf de zaak aangeslingerd heb.
Dat heb ik niet gedaan. Ik heb ge
dacht wel wetend dat kerk en
theologie met elkaar te maken heb
ben ik wil dit voorleggen aan
theologen, kerkleden, of misschien
niet-kerkelijken, die nadenken over
een andere taal in de theologie. Met
hen wil ik praten over de vraag wat
we eigenlijk bedoelen met het kruis
van Jezus. Helemaal niet met het
idee dat daar zo noodzakelijk alle
gemeenteleden mee geconfronteerd
zouden moeten worden en dat aller
lei kerkelijke vergaderingen zich
daarmee bezig moeten houden. Mij
bekroop dan ook een gevoel van on
recht toen bij de eerste de beste
synodevergadering die ik meemaak
te en die aan deze kwestie gewijd
was een ouderling naar mij toekwam
en zei: „Weet u wel hoeveel duizend
gulden deze zaak één dag vergade
ren de kerken kost?"
Tot zover de (grootste) helft van wat
dr. Wiersinga te zeggen heeft op de
eerste vraag van Bert Aalbers in het
hoofdstuk waarboven „Nakaarten
met de man in kwestie" staat. Bert
Aalbers (redacteur van het gerefor
meerd Jongerenblad Weerwoord en
medewerker van IKON en Hervormd
Nederland) ging ten gerieve van be
langstellende hervormden Herman
Wiersinga interviewen, maar wat in
de wieg werd gelegd als een
weekbladartikel bleek bij het opwas
sen de omvang van een boekje te
hebben. Vandaar dat we nu „De man
in kwestie" in handen hebben.
Als ik even de inhoud mag langslo
pen. het boekje begint met een ge
sprek over de levensloop van dr.
Wiersinga, dat-ie geboren is en zo.
het gewone werk. Daarna levert
Bert Aalbers een hoofdtuk over hoe
het (de zaak-Wiersinga) begon, om
vervolgens weer verslagen te bieden
van gesprekken over het onderwerp
van het proefschrift, over de mo
tieven van dr. Wiersinga, over wat
hem bezielt, over zijn bijbeluitleg,
over wat de mensen zeggen (hij loo
chent de verzoening, hij doet tekort
aan het werk van Christus enz.),
over het verwijt dat Herman
Wiersinga niet zozeer de kerkleer als
Dr. Herman Wiersinga (teke
ning overgenomen uit het pros
pectus van uitgeverij Kok te
Kampen).
wel een carl ca tuur ervan bestrijdt,
over de ethische kant van de zaak en
over de vraag van God en het lijden.
Daarna komt het hoofdstuk waaruit
ik citeerde en het laatste hoofdstuk
gaat over het herderlijk schrijven
van de gereformeerde synode dat
onlangs verscheen. Over deze her
derlijke brief zegt dr. Wiersinga o.m.
dit:
„Het herderlijk schrijven van de ge
nerale synode Verzoening met Ood
en met mensen ontving ik 3 maart
1977, precies één jaar na de uit
spraak van het niet-toelaatbaar.
Deze pastorale brief heeft mij diep
geschokt vanwege het onrecht dat
zij mij aandoet. Laat ik vooropstel
len dat mijn verontwaardiging niet
voorkomt uit het feit dat de schrij
vers (met de meerderheid van de
synode) mijn standpunten niet de
len. Dit was mij bekend en hierover
wind ik mij niet op. Ik deel de me
ning (die ook in dit schrijven geuit
wordt) dat men het niet in alle op
zichten eens hoeft te zijn om toch
één te zijn in Christus. Binnen dit
kader geven meningsverschillen mij
veel te denken en veel te praten.
Waar ik mij echter over opwind is de
manier waarop mijn visie in dit
schrijven wordt weergegeven. De
waarheid wordt herhaaldelijk ge
weld aan gedaan, zowel uitdrukke
lijk als indirekt door middel van
suggesties. Dit schrijven had blij
kens de opdracht de bedoeling om
nog binnen de kerken bestaande
misverstanden over mijn (afgewe
zen) opvattingen weg te nemen. En
wat gebeurt er? De opstellers beper
ken zich tot het rechtzetten van
misverstanden met betrekking tot
de synode (haar vermeende hinder
lijke gedrag en traditionele instel
ling). Het ook door de synode be
treurde misverstand als zou ik „de
verzoening loochenen" (en dergelij
ke meer!) wordt noch genoemd noch
verholpen. Integendeel, aan zulke
misverstanden wordt nieuw voedsel
gegeven door de zojuist gesignaleer
de vertekeningen en suggesties."
Dit boekje, compleet met de tekst
van de brief die dr. Wiersinga op 21
februari 1975 aan de synode schreef,
lijkt me geknipt voor ieder die bui
ten het kerkelijk strijdgewoel om
wil weten wat er nou precies met
„die Wiersinga" aan de hand is.
Want Bert Aalbers loopt met zijn
manier van vragen niemand voor de
voeten, hij laat zijn gesprekspartner
gewoon uitpraten en duwt hem noch
op een voetstuk noch op de brand
stapel. Kerkelijke geheimtaal wordt
zoveel mogelijk vermeden en het
enige wat mij hindert is dat Bert
Aalbers het heeft over de kerkeraad
en haar predikant (symptoom van
de zgn. haar-ziekte).
Blijkens een mededeling in „De man
in kwestie" is er vanwege de gerefor
meerde synode zeventig uur officieel
met dr. Wiersinga gesproken en we
kunnen er veilig van uitgaan dat
wat er officieus be- en gepraat is, een
veelvoud van dit aantal uren in be
slag nam. Lieve deugd! ik zou ge
loof ik gillend het huis uitgelopen
zijn of voor 't gemak gauw gezegd
hebben, dat ik het nooit weer zou
doen. Maar Herman Wiersinga is na
tuurlijk óók een gereformeerde
doordouwer en hoort er als zodanig
helemaal bij. Hij is, om zo te zeggen,
geheel toelaatbaar.
Korte duidelijk geschreven, liefst aan één kant getypte, brieven kunnen worden gestuurd naar Secretaris Hoofdredactie
Trouw/Kwartet. Postbus 859. Amsterdam. Bij pubfikatie wordt de naam van de schnjver vermeld
Dom houden
In Podium schrijft K. van Weringh
over de CPN: ..Een partij die de
mond vol heeft over de vooruitgang
naar de massa dom houdt, is met
twee zetels nog rijkelijk bedeeld."
Volgens een bericht op de voorpagi
na van Trouw/Kwartet van 6 juni
schrijft Rla Beckers: „Nederland
heeft gekozen voor voortzetting van
de doelloze miljardenstroom naar
het bedrijfsleven; geen werkelijke
aanpak van de hogere inkomens;
versterking van de Navo; geen wijzi
gingen in de machtsverhoudingen."
Als een partij die dom houdt met 2
zetels goed bedeeld is. dan hebben
de grote drie vele dozijnen zetels te
veel gekregen. Het meest reéele wat
K. van Weringh tegen de CPN en
haar dagblad „de Waarheid" aan
voert. is dat in dit blad niet stond
dat Corvaleu tegen Boekowski werd
geruild. Dit zinkt in het niet tegeno
ver de ree lame technisch Juist ge
voerde campagne der grote partijen.
Wat ze daar allemaal bij verzwegen
hebben, wordt door R. B. nog maar
terloops aangeduid.
Amsterdam Dirk Veenstra
Geen raadselboek
Voor. Wie is nu de raadselachtige
Gog uit Ezechièl 38 en 39?. heeft,
volgens Spijkerboer. Lindsey zijn
antwoord klaar: „Rusland is Gog".
Door vele anderen reeds geconclu
deerd. Immers Ezechièl. 38; 15 en 39:
2 laten Gog „uit het verre Noorden"
komen. O.m. Daniël 11 bewijst, dat
profetie de ligging van landen Lo.v.
Israël aanduidt. Spijkerboer stemt
Boers ma toe: Gog zuid en zuid-oost
van de Middellandse Zee en Gogs
aanval nó de terugkeer van Juda uit
Babylonlë Maar Ezechièl 38 en 39
geven enkel toekomst, die pas ge
beurt als Israël gehéél (39:28), „uit
véle volken" (38:8. 12:39:27) is terug
gekeerd. Het noemt nog geen be
graafplaats „dal van Gogs menigte"
en geen stad „menigte" (39:11,16).
Ook nog geen zeven maanden oor
logsmateriaal gestookt (39:12-14).
Wat we volgens Boersma „na
tuurlijk niet letterlijk moeten ver
staan". Deze ziet „vooral in Antio-
chus IV Epifanes Gog" (was koning
van Syrië, in strijd met zijn „zuid").
In hem Oog zien?, Spijkerboer weet
het niet. Maar voor Napoleon die
nimmer Israël aanviel vraagt hij:
„waarom zou dat niet kunnen?"
Hier wordt toekomstprofetie alsof
reeds vervuld opzij gezet. Waar
om m.i. „profeten mishandeling" en
„nonsens", eerder dan voor Lindsey,
voor Spijkerboer en Boersma geldt.
ZIJ maken er een raadselboek V&n.
Rijswijk J. KROON
Uitslag (3)
Weet elke CDA-er wel. dat zijn partij
bijna even groot is als de PvdA?
Wanneer Jé" bp radio en tv afgaat,
zou je denken, het CDA stelt qua
aaqiql jiiet veel voor. Nu naar de
aantallen zetels gekeken van de bei-
je partijen. PvdA 53 zetels, CDA 49.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
WestbJaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
Verdeelsleutel door PvdA-er Dul-
senberg genoemd 6,25 zetel per mi
nister. Dit wordt voor de PvdA 8,4
minister en voor het CDA 7.8. Vol
gens goed schoolmeester-gebruik,
wat onder de 5 zit wegvallen, wat er
boven zit naar boven afronden
maakt de stand precies gelijk 8-8!
Het CDA is een grote, sterke partij,
nog niet geheel uitgebalanceerd
(voorval Aantjes), maar mag dat
a.u.b. zo kort na de start? De PvdA
zal ook nog genoeg te stellen krijgen
met zijn „bekeerlingen" uit de PSP,
PPR en CPN!
Den Haag N. Bakker
Samen
verantwoordelijk (5)
De gebeurtenissen van de laatste
tijd hebben bewezen dat er een
krachtige regeling moet komen om
terreur en geweld te bestrijden. Wel
aan PvdA, CDA. WD en D"66,
ziehier uw taak voor de komende
regeerperiode. Geen keerpunt 1972,
maar keerpunt 1977! Aan dit streven
om van Nederland weer een rechts
staat te maken wil iedere goedge
aarde Nederlander zijn krachten
wijden. Conclusie: een kabinet sa
mengesteld uit personen van boven
genoemde partijen, eendrachtig sa
menwerkend voor het behoud van
vrede en veiligheid.
APELDOORN H.W.Hsgg
Kanselbijbel
In Trouw van 3 juni stond, dat de
Johannes-kerkgemeente in Amers
foort zoekt naar een Ravesteijn-1645
om haar vernielde exemplaar te her
stellen. Waarom eigenlijk? Die kan
selbijbel wordt nooit gebruikt. Hij
dient hoogstens als gewijde lesse
naar voor de preek van de dominee.
Persoonlijk vind ik die. meestal bij
Spreuken openliggende en aan de
hoeken versleten Statenbijbel een
lig-ln-de-weg. 'k Wil mijn aanteke
ningen wel naast een bijbel leggen
maar niet er bovenop Natuurlijk is
het jammer dat vandalen dat koet-
bare exemplaar verscheurd hebben
en ik hoop dat van twee Incomplete
1645-ers er één complete gemaakt
kan worden. Maar dan niet weer op
de kansel. Op een antieke lezenaar
ergens tegen de muur van de kerk is
een betere plaats voor een historisch
exemplaar. Op de kansel en in de
banken bruikbare bijbels!
Amsterdam ds G. R. Visser
Simplistisch
het „WilhelmusS" nog wel meezin
gen. laat staan propageren?
Hengelo Semien Schutten-Dekker
Boot en Wilhelmus (2)
Oud-burgemeester Boot maakt zich
zorgen om het geruisloos schrappen
van het Wilhelmus uit de meeste
leerplannen. Hoe kan hij? Als ik die
geladen regel „de tirannie verdrij
ven, die mij mijn hart doorwondt"
zingt, moet ik denken aan de meedo
genloze onderdrukking van de zwar
te bevolking van Z -Afrika. De be-
vrijdingsstrijd van deze zwarte men
sen, die in wezen gelijk is aan de
onze vier eeuwen geleden toen ons
bevrijdingslied ontstond, wordt
door de heer Boot in andere gedaan
te gedoodverfd als opstand tegen
het „wettig" gezag. Wie zich met
onderdrukkers breed maakt op de
rug van ontrechte mensen, kan z!ch
beter onthouden van pleidooien
voor behoud van ons volkslied, dat
bevrijdingslied bij uitstek.
Doesburg B. J. Zwiers
Postzegels
*t Is voor mij onbegrijpelijk, dat voor
postzegels van 0,55 en hoger is be
paald dat hierop de beeltenis van de
Koningin moet staan. Wat heeft dat
voor zin? Postzegels zijn het visite
kaartje van een land. Zij prijken in
vele miljoenen albums en worden
keer op keer bekeken. Postzegels
kunnen U Iets vertellen over een
land: Landschapszegels (trekken
toeristen), zegels waarop bijzonder
heden uit het land staan algebeeld
verhogen de kennis over dat land en
geven het meer bekendheid. Postze
gels zijn zeker niet alleen voor post
zegelverzamelaars, die er een winst
object inzien, maar vooral voor de
gebruikers en zeker voor de ontvan
gers! De cijferzegels beneden da
0,55 vloeken met alles wat mooi ls.
Daarmee heeft Nederland weer de
boot gemist om lets van zichzelf aan
buitenlanders te laten zien. Waarom
niet wet meer fantasie!!!!?
Badhoevedorp W. van Oosten
Martelen
Musici hekelen folter-regime van
Zuld-Korea. Ja, maar waar wordt er
nu gemarteld? Bijvoorbeeld in Rus
land, of China! Wat wordt daar al
geen jaren en Jaren lang door godde
loze communisten gemarteld! Maar
de kortzichtige mens laat zich hevig
bedriegen door links geleuter!
Rozenburg J. van Vliet
De heer Schipper maakt zich in zijn
artikel ernstig bezorgd over het on
juiste en simplistische geloof van dr
Jonker. Dit komt bij mij wat hypo
criet over uit deze pen. De balk en de
splinter is hier dacht ik van toepas
sing. Volgens de heer Schipper zou
het marxisme het meest geholpen
zijn door de huidige politiek in Zuid-
Afrika. Het zou te ver voeren bij
deze stelling vraagtekens te zetten.
Het machtigste wapen van het
marxisme is nog altijd het oproepen
van spanningen, met behulp van
scholieren en studenten. Vele blinde
ideologen laten zich ln Nederland
voor dit karretje spannen en dragen
voor de gevolgen geen enkele ver
antwoordelijkheid.
Uden M. Visscber-Dekker
Boot en Wilhelmus(l)
De Christelijke Bond van Oranje
verenigingen hield een congres.
(Trouw 2 Juni). Spreker was de heer
Boot, oud-burgemeester van Hilver
sum. van wie bekend is dat hij Zuid-
Afrika een warm hart toedraagt, ge
tuige zijn advertentiecampagne van
enkele maanden geleden waarin hij
het apartheidsbeleid van premier
Vorster verdedigde. Weet de heer
Boot. die blijkbaar ook bekend
staat als een warm voorstander van
het Oranje-huls. getuige zijn aanwe
zigheid op bovengenoemde bijeen
komst. wel dat koningin Juliana
destijds een gift heeft geschonken
aan het anti-racismefonds van de
Wereldraad van Kerken? Kan hij
Het Nederlands bijbelgenootschap
moet bijzondere aandacht gaan
schenken aan drie groepen mensen:
de jeugd, mensen die behoefte heb
ben aan gewone woorden en duide
lijke vormen, en de buitenlanders
die zich in ons midden gevestigd
hebben. Dit zei dr. D. Bakker, na
mens de Nederlandse Zendingsraad
op de algemene vergadering van het
NBG.
Als centraal thema van deze verga
dering was gekozen de vraag: 'Moet
het bijbelgenootschap zoveel moge
lijk zelfstandig zijn taak uitvoeren,
of juist samenwerking zoeken met
kerken, organisaties en bewe
gingen?'
Algemeen was de opinie dat zoveel
UTRECHT De beweging van con
servatieve rooms-katholieken „Con
frontatie" krijgt niet de beschikking
over een kerk in Utrecht om daar
het twaalf en een half-jarig bestaan
te vieren. De beweging bestaat deze
maand zo lang en bereidt een vie
ring van dit jubileum voor.
Het (r.-k.) pastorale team van de
Utrechtse binnenstad heeft het ver
zoek van Confrontatie unaniem af
gewezen, omdat het vreest, dat de
toch al zo gevoelige verhoudingen ln
de Utrechtse binnenstad zouden
worden verstoord. In het pastorale
beleid in de Utrechtse binnenstad
passen bewegingen „noch van
rechts noch van links", aldus de
leider van het team, drs J. B.
Nlënhaus. De heer J. Bongaarts, re
dacteur van het maandblad Con
frontatie, toonde zich gisteren bij
zonder gekwetst door deze afwij
zing.
Tegenover de pers motiveerde de
ken Nlénhaus de beslissing van het
pastorale team met te zeggen, dat
evenals andere binnensteden ook de
Utrechtse binnenstad gekenmerkt
wordt door polarisatie onder de
rooms-katholieken. Alle groeperin
gen van uiterst rechts (o.a. pater
Kotte) tot links zijn er vertegen
woordigd.
Het pastorale team ls reeds drie jaar
bezig de verschillen te overbruggen.
Men begint nu naar elkaar te luiste
ren, aldus deken Niënhaus, die
vreest, dat een Confrontatie-viering
dit gevoelige werk schade zal toe
brengen.
mogelijk samenwerking met ande
ren moet worden gezocht, vooral ten
aanzien van de verspreiding van de
bijbel en de bevordering van het
bijbelgebruik. Maar het NBG mag
zijn identiteit niet verliezen. Het is
bovendien het meest geëigende in
strument om voor de kerken de bij
bel te vertalen en te produceren.
De vergadering pleitte voor bijbels
met meer tekstverwijzingen, maar
wilde de uitgave van boeken bij de
bijbel zoveel mogelijk beperken,
vooral om de kosten in de hand te
houden en zoveel mogelijk geld uit
te kunnen trekken voor steun aan
de bijbelverspreiding in het buiten
land. Tegen samenwerking op tech-
nisch-administratief gebied met an
dere bijbelorganisaties zoals de bij
bel kiosk-vereniging, de katholieke
bijbelstichting en de Internationale
bljbelbond bestond geen enkel
bezwaar.
Namens de eerste verzocht directeur
B. Hartman het bijbelgenootschap
als grote broer een plan op te stellen
voor gezamenlijke publiciteit, geza
menlijke vervoersfaciliteiten en ge
zamenlijke computerservice. Over
dit verzoek zal het hoofdbestuur van
het bijbelgenootschap zich be
zinnen.
Dr. Bakker zei nog dat er een huwe
lijksband bestaat tussen de kerken
en het bijbelgenootschap. Zij kun
nen hun missionaire taak niet ver
vullen zonder de bijbel bij de hand
te hebben. Ook is zonder een goede
bijbelvertaling de zending niet mo
gelijk. Nu we ook gaan beseffen dat
'Zending in Nederland' een vereiste
is, za) ook daarvoor een goede missi
onaire vertaling voor Nederland no
dig zijn.
In dat verband vroeg hij aandacht
voor drie speciale groepen. De
jeugd, omdat zij haar kracht niet
meer zoals in het verleden
zoekt in kennis, maar in onze tijd
zich laat leiden door emoties, warm
te. gemeenschap en aanbidding.
Veel ouderen ook willen of kunnen
de Intellectualistische benadering
niet bijbenen. ZIJ hebben behoefte
aan gewone woorden en duidelijke
vormen. En dan moeten we in onze
tijd in Nederland de vraag stellen
wat de buitenlanders ln ons midden
onder ogen krijgen. Juist in onze tijd
zal een nauwere samenwerking tus
sen de zending en het bijbelgenoot
schap nodig zijn.
In dit laatste verband werd vanuit
de zaal een dringend beroep gedaan
om een Turks-Nederlandse uitgave
met bijbelgedeelten te verzorgen,
zoals er reeds een Spaans-Neder
landse selectie, 'De grens over',
bestaat.
Stopzetting van verdere groei
van het verbruik van minerale
energie en op den duur over
schakeling op blijvende ener
giebronnen, zoals zonne-,
wind- en getijde-energie. Deze
aanbeveling ls de kern van een
advies dat is uitgebracht door
het wetenschappelijk onder
zoekinstituut van de Westduit-
se evangelische kerk (FEST) in
Heidelberg. De studie, die ln
opdracht van de evangelische
kerk van Baden is uitgevoerd,
is uitgebracht door 25 ge
leerden.
Zij komen tot de conclusie dat het
huidige moratorium ln de Bondsre
publiek onvoldoende ls, omdat er
niet genoeg gezocht wordt naar al
ternatieve energiebronnen. Kern
energie achten de experts voor de
bondsrepubliek niet gewenst, om
dat kernenergie in de toekomstige
energiebehoefte niet kan voorzien,
omdat de betaalbaarheid steeds
twijfelachtiger wordt en de toene
mende warmtebelasting het natuur
lijk milieu ln gevaar brengt.
De 25 experts pleiten voor een her
oriëntatie van de Westduitse ener-
glepoliUek, waarbij rekening gehou
den wordt met de ecologische gren
zen en waarbij geen inbreuk gedaan
wordt op de leefkansen van de derde
wereld en van toekomstige genera
ties. In plaats van een verdere groei
van het energieverbruik zou ge
werkt moeten worden aan een ver
standig energiegebruik en versterk
te inspanningen om op energie te
sparen, hetgeen verandering van
consumptiegewoontes insluit Zo ra
den de geleerden het gebruik van
electriclteit voor huisverwarming af.
De 25 geleerden zijn tegen een ver
dere ontwikkeling van de kernener
gie. Aan zonne-energie moet ln de
energie-opwekking van de toekomst
een voorkeursplaats worden toege
kend.
De studie is uitgevoerd onder lei
ding van vier geleerden, Wolfgang
Lienemann, Ulrlch Ratsch, Andreas
Schuke en Frledhelm So lm. Op
dracht tot de studie werd eind 1975
gegeven door de Landeskerk van
Baden in verband met de heftige
discussie over de bouw van de kern
centrale ln Wyhl. Het FEST is een
interdisciplinair onderzoekinsti
tuut dat gesteund wordt door de
evangelische kerk, de evangelische
vormingscentra en de Kirchentag.
De leider van het wetenschappelijk
onderzoek is prof. dr. Georg Picht
Onder de 25 medewerkers aan het
project waren er twaalf afkomstig
uit andere onderzoekinstituten. Ver
der liggen aan de studie enkele bera
den ten grondslag, waar buitenland
se experts op het gebied van weten
schap, economie en management
voor werden uitgenodigd. In deze
consultaties ging het meest over
kwesties die nog niet wetenschappe
lijk vast staan, zoals het gevaar van
plutonium, de medische aspecten
van de straling, gevolgen voor de
buitenlandse politiek, de Europese
energlepolltiek. een vergelijking van
de snelle kweekreactor met de hoge-
temperatuurreactor en vragen be
treffende de energiebehoefte ln de
landbouw.
In de studie wordt gewezen op de
afnemende publieke aanvaarding
van kernenergie. Het parlement en
de regering hebben hier lange tijd
Bijbelweek. De betekenis van de
boodschap van Jezus voor vandaag
en voor de kerk in andere wereldde
len, 13-17 Juni, Kontakt der Konti
nenten, Soesterberg (teL
03463-1755).
Onderwijs en vormingswerk, hoe
verhouden ze zich tot elkaar? 17-18
juni, Den Alerdlnck, Laag Zuthem,
(teL 05290-541).
Agromisaweek, voor missionaris
sen en ontwikkelingswerkers ln de
tropen, over landbouw, voeding,
eenvoudige bouwtechniek e.d., 13-18
juni In Wagenlngen (tel.
08370-12217).
Dag mensen, dag bloemen, voor
ouderen, 13-19 juni, 't Dackhues,
Hulssen (tel. 085-259105).
AUCKLAND De voorzitter van de
algemene vergadering van de
Nieuwzeelandse methodisten, ds Pe
ter Stead, heeft premier Muldoon
van zijn land met Adolf Hitler verge
leken, omdat deze op onbevredigen
de wijze heeft gereageerd op het
kerkelijk verzoek, te voorkomen dat
er nog langer sportuitwisseling met
Zuid-Afrika plaats heeft.
Muldoon wierp als reactie de vraag
op of de kerkleden wel achter hun
leiders staan, die het verzoek tot de
regering hadden gericht. Muldoon
vond dat de Nieuwzeelandse kerken
beter de Nederduits gereformeerde
kerken in Zuld-Afrika hadden kun
nen kritiseren.
NIJMEGEN Een groep rooms-
katholieken wil een rijdende Maria
kapel inrichten ter ere van Onze
Lieve Vrouwe van altijddurende bij
stand.
Pater J. Koopman, bekend vanwege
zijn anti-abortusinitiatieven, heeft
zich achter het initiatief geplaatst
en zijn gironummer opengesteld. In
het maandblad Confrontatie deelt
hij mee, dat de mobiele devotieka
pel door heel Nederland wil trekken.
De kapel zal worden begeleid door
priesters, die vurige Maria-
vereerders zijn. Pater Koopman
dringt op spoed aan, want „waar de
mentaliteit bij velen ernstig verziekt
is, is ook snelle hulp dringend no
dig." Aanleiding is. dat het deze
zomer zestig jaar geleden is, dat
Maria in het Portugese Fatima aqn
kinderen zou zijn verschenen.
gheid T
>rdea: L
>ver de a
n 4 juni 11
door Aldert Schipper
onvoldoende op gelet, waardoor hun
geloofwaardigheid Inzake de ener
glepolltiek aanzienlijk heeft gele
den. Daarnaast brengt kernenergie
de buitenlandse veiligheid ln gevaar
en maakt zij de binnenlandse kwets
baarheid voor terreurgroepen
groter.
In de studie wordt ertegen gewaar
schuwd, de keus voor alternatieve
energiebronnen te laten voortko
men uit het vrije spel van de maat
schappelijke krachten. Er ls een po
litieke beslissing nodig op basis van
een zorgvuldige overweging van alle
deelproblemen.
De studie van het FEST heeft ten
doel, de publieke discussie over de
energlepolltiek te bevorderen, die
minister Matthöfer heeft gevraagd.
Verder wordt de studie beschikbaar
gesteld aan de kerken en andere
maatschappelijke groepen bij hun
beraad over de toekomstige energie
opwekking.
De studie is getiteld: Alternative
Möglichkeiten für die Energiepolitik.
Zij telt 175 pagina's en kan besteld
worden bij de Forschungstatte de?
Evangelischen Studiengemeioschaft,
Schmetiweg 5, D-6900 Heidelberg 1,
West-Duitsland.
EEN POSTBESTELLING
Ze kwamen met dezelfde
postbestelling bij mij binnen, dt
stencil en de laatste aflevering i)
De Strijdkreet. In de stencil weit
opgeroepen om mee te doen mei
grootscheepse actie van een
„gezamenlijk front tegen de
God-loosheid" in Amsterdam. D
verschrikkingen van deze tijd z])
„vingerwijzingen dat volgens i
Matthëus 24 de wederkomst vaa 1
Jezus zeer nabij is". „Nabij" is,
dacht ik, bijbels. Het zet ons levt
't licht van de toekomst van God
rijk. „Zeer nabij" doet vermoede
dat men meer weet omtrent tijdi
uur van die komst. Toch wordet
die hierdoor onrustig zouden
kunnen worden, onmiddellijk do
dezelfde stencil gerustgesteld, wi
de actie is gepland tot eind
november. Er zullen dan ln alle
trams stikkers verschijnen etc. A 1
ik het goed begrijp is ook daarnii
voortgang van het werk eerder
afhankelijk van het binnenkomt
van voldoende geld dan van de
verwachte wederkomst van deB t
De bedoeling ls duidelijk: „zond*
(moeten) gered worden voor de
eeuwigheid". Zo'n uitspraak ontl
veel. De aarde Is practisch V
vrijgegeven. De wereld gaat ondi p
en dat hoort zo. Er moeten alleet
nog mensen voor de eeuwigheid
(wat 19de eeuws!) gered wordeai
Strijdkreet denkt anders over d
dingen. In het nummer van 4 jui
staat een kennelijk uit Engeland v
(het hoofdkwartier?) afkomstig z
plaatje. Daarop staat een r
sandwich-man met zo'n groot ba
Op het bord staat: HET EINDE J
DER WERELD - MORGEN. Met
hem in gesprek is een heilssoldat V
die hem blijkbaar uitnodigt om i a
feestelijke bijeenkomst met de
fanfare van het korps mee te kon
maken. De man met het bord
antwoordt: „Bedankt voor de
uitnodiging. Ik zalm'n uiterste b
doen jouw „bandfestival" volgen
week zaterdag mee te maken". G
wonder dat een blad dat zo'n
r,cartoon" blijkbaar op prijs weet
stellen op de volgende Inhoud
vermeldt: Oproep tot verzet; Arh
waarom en waartoe?; Gemotivea 2
niet roken; Jezus' aanwezigheid, j
Een stuk nuchterder en bijbelser, t
zou ik zo denken.
Beroepfngswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zeist: C. den Boet
Wagenlngen; te Hoorn: (bu/tet
wijkgem.): J. G. Bamhoora te H'
lerwijk; te Kruinlngen (toez.): J
Dorgelo te Souburg; te Stadi
naai: A. Mulder, kand. te Vries
beroep heeft aangenomen.
Aangenomen het beroep door
gen. synode der Ned. herv. kerki
predikant voor buitengew. wt
zaamheden (legerpredikant): H. 1
Berg kand. te Utrecht.
Bedankt voor Nieuw Weerdlngt
Meijeringh te Nijland.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leeuwarden: A. P.l
rais te Purmerend.
Aangenomen naar Zutphen: P. P
.lus te Scharendljke, die bedas!
voor Sprang-'s-Grevelduln Cape!
GEREF. KERKEN (VRUG.)
Beroepen te Eindhoven: T. J. Ke
stra te Arnhem; te Avereest: H.
gersma, kand. te Dalfsen die 1
dankte voor Spakenburg Z.; te Aï
terdam ZW: G. Mulders te Den Hl
O.
Beroepbaar: M. A. de Niet, Ar
Paulownastraat 65, Groningen; l
v.d. Wal, Korreweg 248 a, 0
ningen.
Aangenomen naar Rotterdt
Noord: M. van Dooren te Hatter
CHR. GEREF. KERKEN
Bedanktvoor Damwoude: J. Kievi
Ermelo; voor Culemborg: P.
huis te Noordeloos.
OUD GEREF. OEM.
Beroepen te Den Haag: H. J. Cl
Zwijnenburg te Gouderak (chr. je
gem.).
Cantero
Paus Paulus heeft het ontslag
vaard van aartsbisschop Cal
Cuadrado van Zaragoza. Hij I
jaar. Cantero ls een van de preUj
die het meest geïdentificeerd i
den met het Franco-regime. Hij!
een van de drie regenten, die i
Spanje regeerden ln de tijd 1
de dood van Franco en de tro
stijging van koning Juan Cai
Van een onzer verslaggevers j
HARDERWIJK „Open Dod
de zendingsorganisatie van Aj
van der Bijl (in Nederland meed
kend onder de naam „Xruisti
ten"), gaat in mei 1978 ln Malaid
„Love Africa"-congres houden. IJ
zal gesproken worden over de I»
sen en mogelijkheden voor heter
geile ln Afrika.