Reders willen
meer steun
van overheid
ABN Bank
Eerste haring binnen
Dagbladpers in veiliger vaarwater
Vraag onze man in Djeddah.
Pleidooi voor drempels
bij start boerenbedrijf
Japan wil helft van
scheepsbouwmarkt
Lubbers wijkt af van
eigen steunregelingen
Nieuwbouw remedie tegen
hoge woningprijzen
In vergadering Landbouwschap
Eis voor EG onaanvaardbaar
Wet op jaarrekening overtreden op
aandrang ministerie
Ondernemingsraad
Océ tegen scheiding
met bestuur
Bezetters Depex
(diepvriesbedrijf)
zijn optimistisch
Italië belemmert
invoer van
Japanse produkten
Scheidende voorzitter NDP in jaarvergadering:
'Proefproject
telekrant'
VRIJDAG 3 JUNI 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet ps 19 rh 21
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De Nederlandse reders vinden, dat de regering
meer geld moet uittrekken om de bouw van zeeschepen te
bevorderen dan de bedragen, die de regering nu op het oog heeft.
Met het wetsontwerp Investeringsre
kening (WIR, één van de vier hervor
mingsvoorstellen van het kabinet-
Den Uyl) komen de overheidspre-
mies weer op het peil van enkele
jaren geleden, voor andere be
drijfstakken worden de premies juist
verhoogd, aldus de Koninklijke Ne
derlandse Reders Vereniging. De
KNVR wil duidelijke garanties over
de bedragen, waarmee de overheid
na 1 juli 1978 de investeringen wil
bevorderen. Tot die datum is het
zogeheten „maritiem plan" van
kracht. Hierbij moet financiële steun
van de overheid ertoe leiden, dat
meer Nederlandse bouworders op
Nederlandse werven geplaatst wor
den. De redersvereniging stelt in het
jaarverslag over 1976 „met tevreden
heid" vast, dat er inmiddels voor
meer dan 1 miljard gulden aan
opdrachten verstrekt is. Op de nieuw
te bouwen schepen zullen ongeveer
1200 arbeidsplaatsen beschikbaar
komen. Voor de scheepsbouw bete
kenen de nu geplaatste orders circa
10.000 manjaren werk, aldus voorzit
ter ir. W. H. Brouwers van de KNRV.
De premie, waarover het WIR-
ontwerp spreekt (vijftien procent
van de investeringskosten) zijn naar
de mening van de KNVR onvoldoen
de. Het gaat niet aan terug te grij
pen naar het peil van enkele jaren
geleden als tegelijkertijd erkend
wordt, dat de Nederlandse reders
concurrerend moeten blijven met
hun buitenlandse collega's", aldus
de KNRV.
Geen belasting
De redersvereniging wil van het
nieuwe kabinet „eindelijk eens een
r.angepaste belastingregeling voor
Nederlandse zeevarenden". De be-
manningskosten op de Nederlandse
schepen zijn hoger dan die „van
bijna al de concurrenten", aldus het
KNRV-jaarverslag. Daarbij komt.
dat de zeevarenden hun inkomen
voor het overgrote deel buiten ons
land verdienen. Bovendien verdie
nen buitenlandse zeevarenden, die
onder Nederlandse cao's „gelijkge
steld" zijn, dankzij de belastingre
gels in hun eigen land netto meer
dan de Nederlandse collega's. De
KNRV vindt dat over de helft van de
inkomens van de zeevarenden geen
belasting geheven moet worden.
De KNRV vreest, dat de westerse
scheepvaart de komende jaren nog
veel schade zal ondervinden van on
eerlijke concurrentie door met name
Russische schepen. De Russische
vloot eist praktisch het alleenverto
ningsrecht op bij het vervoer van en
naar Oostbloklanden en nestelt zich
ook steeds vaster in het vervoer el
ders, aldus het KNRV-jaarverslag.
Vuist
Nederland kent sinds vorig jaar de
zgn. retorsiewet, waarmee de over
heid een vervoersverbod kan opleg
gen aan schepen uit landen, die on
eigenlijke concurrentie bedrijven.
Van de Westeuropese landen be
schikt alleen België nog niet over
zo'n wet. Krijgt ook België een retor
siewet. dan kan Westeuropa „een
vuist rieken tegen concurrentiever
valsing door andere landen", aldus
de KNRV. De redersvereniging ver
wacht van het kabinet „een
daadkrachtige bevordering van het
broodnodige, naar buiten gerichte
EG-scheepvaartbeleid".
Een vierde wens, gericht aan het
nieuwe kabinet, is het onderbrengen
van de zeevaart in de portefeuille
van de minister van verkeer en wa
terstaat. Nu is een staatssecretaris
(Van Huiten) verantwoordelijk voor
het maritieme beleid van de over
heid.
Dit verklaarde de heer J. P. Conrad,
voorzitter van de EG Scheepsbouw
Verbindingscommissie, in een reac
tie op de lopende onderhandelingen
tussen de EG en de Japanse regering
over de wereldscheepsbouwproble-
matiek. De EG heeft tijdens eerdere
besprekingen in maart en begin mei
van dit jaar in Parijs Japan voorge
steld de nieuwbouworders gelijkelijk
tussen beide partijen te verdelen.
Japan heeft toen enkele maatrege
len voorgesteld om de groei van de
eigen industrie te beperken. De heer
Conrad noemt dit een stap vooruit,
maar ze bieden bij lange na nog geen
oplossing voor de ernstige moeilijk
heden, waarin de Europese
scheepsbouw zich thans bevindt.
Het marktaandeel van West-Europa
en Japan in de wereldscheepsbouw
in 1975 bedroeg voor elk 40 procent.
De derde landen bezaten 20 procent.
Japan bereikte deze positie na een
onstuimige groei van de
scheepsbouwcapaciteit van 1,7 mil
joen ton in 1960 tot 17 miljoen ton in
1975. Het is volgens de heer Conrad
duidelijk, dat hierdoor in de wereld
een overcapaciteit is ontstaan. In
dezelfde periode nam de capaciteit
in de EG-landen slechts toe van 4
Van een onzer verslaggevers
SCHEVENINGEN De
hektrawler Sch 54, Franzisca,
van rederij W. van der Zwan
heeft gistermorgen de traditi
onele haringrace gewonnen.
De Scheveningse hektrawler
zette om acht uur de eerste
noordzeeharing in de thuisha
ven aan wal.
Hoewel er dit jaar nog maar weinig
haringtrawlers uitvoeren om de
eerste schaarse „maatjes" uit de
Noordzee te slepen werd de ha-
ringTace toch een spannende aan
gelegenheid. In het zicht van de
Schevinlngse haven had schipper
Jaap Pronk met de Franzisca een
voorsprong van ternauwernood elf
zeemijlen op zijn naaste concur
rent de Sch 21, De Hoeker van
Rederij Jaczon. De Franzisca had
nog maar net aan de visafslag afge
meerd of het tweede schip kwam de
Scheveningse havenhoofden bin
nenstomen.
De prijs van de nieuwe haring valt
mee. Een steekproef bij enkele gro
te vishandelaren in Rotterdam
leert dat de „Hollandse nieuwe"
0148tussen de 2,90 en 3,25 kost.
De handelaren zijn unaniem van
mening dat de kwaliteit „buitenge
woon goed" is. Aanvankelijk werd
verwacht dat de eerste haring 3 4
gulden zou gaan kosten.
DEN HAAG Moeten Jonge boeren die een eigen bedrijf willen
beginnen eigenlijk niet een beetje belemmerd worden voor zij
zich als landbouwer kunnen vestigen? Dat kwam naar voren in
de vergadering van het Landbouwschap van deze week. Be
stuurslid J. van Noord van het schap voelde daar wel wat voor.
voorzitter P. Bukman vond dat men dan toch eerst eens over de
vestigingseisen moest gaan praten en de heer W. J. Lokhorst van
de KNLC wilde er helemaal niets van weten.
Aanleiding tot het gesprek was het
hoofdstuk grond- en pachtbeleid van
het conceptprogramma voor het
landbouwbeleid in de komende vier
jaar. Ondermeer werd opgemerkt
dat de huidige situatie (beperkt aan
bod van en hoge prijzen voor
landbouwgronden) verbeterd zou
kunnen worden als aan de vraag
naar landbouwgrond beperkingen
konden worden gesteld. De moge
lijkheid zou moeten worden bestu
deerd eigendomsoverdracht van
grond aan bepaalde regels te onder
werpen zodat verbetering van de
agrarische bedrijfsstructuur voor
rang krijgt.
De heer Van Noord wilde zijn belem
meringen inbouwen opdat een jonge
boer niet te gemakkelijk aan een
niet-levensvatbaar bedrijf begint.
Hij dacht overigens niet zozeer aan
vestigingseisen maar aan een selec
tie via de Grondbank.
Daartegen betoogde de heer Lok
horst dat de landbouworganisaties
al jaren hun leden adviseren, opvol
gingsproblemen nauwgezet binnen
het gezin te behandelen en ervoor te
zorgen dat de opvolger de benodigde
opleiding krijgt. Moet men het dan
de man die een opleiding tot boer
gekozen heeft nog eens moeilijker
maken?, zo vroeg de heer Lokhorst
zich af. Sprekend over de grond zei
bestuurslid H. D. Llgtenberg (voe
dingsbonden FNV) in het concept de
door hem aangehangen stelling te
missen, dat overheid en landbouw de
eerste kopers moeten zijn op de
grondmarkt. Heeft het schap op dat
punt geen visie?
Uit concept-programma en discussie
kwam naar voren, dat Nederlano
thans vele part-time boeren telt,
meestal mensen die vroeger de
landbouw als hoofdberoep hadden
maar door onvoldoende bedrijfsre
sultaten gedwongen waren een aan
vullend inkomen te verwerven. Vol
gens bestuurslid P. J. Verhoef wordt
al 20 tot 25 procent van de Neder
landse landbouw in part-time exploi
tatie bedreven: volgens voorzitter
Bukman gaat het om 15 tot 20 pro
cent van de agrarische ondernemers.
ROTTERDAM Het is voor de Westeuropese scheepsbouw
onaanvaardbaar, dat Japan 50 procent van de nieuwbouwmarkt,
gerekend in tonnage, voor zich opeist. Gezien de ontwikkeling
van de scheepsbouw in derde landen zou er voor West-Europa
weinig overblijven.
miljoen ton tot 7,8 miljoen ton. Deze
groei was geheel overeenkomstig het
potentieel van de maritieme indus
trie in deze landen.
DEN HAAG Het ministerie van economische zaken wijkt bij
het toekennen van Investeringspremies aan bedrijven in veel
gevallen bewust af van de eigen premieregelingen. Het is zelfs
voorgekomen dat een aanzienlijke premie werd gegeven op
voorwaarde van geheimhouding, omdat anders bedrijven in
vergelijkbare situaties ook aanspraak zouden maken op hogere
premies. De betrokken onderneming heeft hiertoe zelfs de Wet
op de Jaarrekening moeten overtreden, dus op aandrang van het
ministerie.
VENLO De meerderheid van de
gekozen leden (zeven van de negen
afgevaardigden) van de Centrale
Ondernemingsraad (COR) van Océ-
van der Grinten wijst de voorgestel
de principiële scheiding tussen on
dernemingsraad en bestuurder af,
zo blijkt uit het Sociaal Jaarverslag
van Océ-Nederland.
De COR van Océ-van der Grinten
heeft ingestemd met de Memorie
van Toelichting op het wetsontwerp
ter herziening van de wet op de
ondernemingsraden. Volgens deze
toelichting dient het uitgangspunt
te blijven, dat de ondernemingsraad
een orgaan is. dat functioneert in
een samenwerkingsverband binnen
de onderneming.
Dit meldt de Algemene Rekenkamer
in haar jaarverslag over 1976. De
rekenkamer heeft een uitgebreid on
derzoek ingesteld naar de 718 mil
joen gulden die het ministerie in de
jaren 1971-'76 heeft verstrekt voor
vestiging en uitbreiding van bedrij
ven in gebieden met veel werkloos
heid. (Het betreft hier dus niet de
directe hulp aan noodlijdende be
drijven, die de afgelopen twee jaar
een hoge vlucht heeft genomen). De
rekenkamer heeft hiertoe de dossiers
van het ministerie uitgevlooid. De
rekenkamer had geen toegang tot de
boeken van de betrokken bedrijven
zelf, omdat zij daartoe de be
voegdheden mist.
In het jaarverslag geeft de rekenka
mer enkele opvallende voorbeelden
van premies die in strijd met de
eigen regelingen zijn verstrekt. Er is
hierover veel briefwisseling geweest
met minister Lubbers van econo
mische zaken. In veel gevallen er
kent de minister de strijdigheid met
de officieel gepubliceerde premiere
gelingen. Hij hanteert uiteenlopende
argumenten om de premieverlening
te verdedigen, zoals een zorgelijke
situatie met de werkgelegenheid ter
plaatse. Een geval van erkende en
omvangrijke afwijking van de offi
ciële regeling wordt door Lubbers
genoemd „een schoolvoorbeeld van
de soepele wijze waarop de bestaan
de regelingen werden toegepast ter-
wille van de handhaving van de
werkgelegenheid." In het onderhavi
ge voorbeeld overigens werd voor 3.1
miljoen gulden uitbetaald en voor
11,8 miljoen voorwaardelijke ver
plichtingen aangegaan zonder dat
men is geslaagd in het beoogde be
houd van werkgelegenheid op lange
re termijn.
Begrip
Dr. Peschar, voorzitter van de Alge
mene Rekenkamer, toonde gisteren
bij de presentatie van het jaarver
slag begrip voor Lubbers. „De minis
ter staat vaak met de rug tegen de
muur. HIJ komt voor moeilijke di
lemma's te staan. Ik veroordeel de
minister niet." Toch vindt Peschar
dit geen voldoende zorgvuldig be
heer van rijksgelden. Hij waarschuw
de voor ongelijke behandeling van
vergelijkbare gevallen, waardoor
rechtsongelijkheid insluipt.
Dr. Peschar wees er overigens op dat
de minister zuiver formeel gezien het
volste recht heeft om van zijn eigen
regelingen af te wijken. De premiere
gelingen zijn niet wettelijk. Alleen
de totaalbedragen voor premies zijn
vastgelegd in de Begrotingswet, zo
dat daarvan niet mag worden afge
weken zonder goedkeuring van het
parlement. Overigens zijn de premie
regelingen regels voor verdeling, die
de minister zichzelf heeft opgelegd.
AMSTERDAM Goud: 11060/11460 vor
1210/11610 Zilver: 353.-/380.50. vor. 354.-/381.50.
lOpgave Drijfhouti
BROEKHUIZENVORST - De be
zetters van de Depex-bedrijven ln
het Noordlimburgse Broekhuizen-
vorst, waar groenten tot diepvries-
produkten worden verwerkt, heb
ben goede hoop dat het doel van
hun aktie: het behoud van de
werkgelegenheid, bereikt zal wor
den. Ze leiden dit af uit het feit dat
de Amrobank zich bereid verklaard
heeft om de lonen te garanderen en
dat een taxateur uit Amsterdam in
overleg met de curator mr. J. van
der Putt uit Venlo bezig is met het
maken van een taxatierapport. Dat
zal maandag gereed zijn en zal de
curator een belangrijke aanwijzing
geven over de prijs die hij van even
tuele kopers kan vragen.
Een en ander is gisteren door de
woordvoerder van de bezetters J.
Hulsen meegedeeld. Volgens hem
zijn er zes kandidaat-kopers van wie
hij de namen evenwel niet kan noe
men. Wel zegt hij dat een landbouw-
combinatie uit de naaste omgeving
geïnteresseerd is in overname van
het failliet Depex-bedrljf.
ROME Door strengere eisen te
stellen bij de afgifte van invoerver
gunningen heeft Italië de invoer van
motorfietsen van meer dan 380 cc en
van bepaalde stereo-apparatuur uit
Japan tijdelijk onmogelijk ge
maakt. Importeurs van deze pro
dukten moeten sinds verleden week
ministeriële toestemming hebben,
terwijl ze voorheen konden invoeren
wanneer invoer van tevoren was
aangemeld.
Voorzitter Amsterdamse makelaars:
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De belangrijkse oorzaak van de sterk gesteger
woningprijzen is de schaarste in het aanbod. Het enige midde'
om dit euvel tegen te gaan is meer nieuwbouw in de koopsector
Dit zei voorzitter S G Engelsman jr. van de Makelaarsveren
ging Amsterdam gisteren in de jubileumbijeenkomst.
Volgens hem vergeet de overheid
vaak. dat nieuwbouw in de koopsec
tor de opschuiving zeer sterk in de
hand werkt mits de nieuwbouw be
taalbaar blijft. Bij voldoende aan
bod zorgt het marktmechanisme
voor een redelijk prijsniveau.
Tevoren had de voorzitter van hon
derd jaar bestaande Makelaarsver
eniging te Amsterdam erop gewezen,
dat mede door de ruime kredietmo
gelijkheden („kopers kunnen tot
honderd procent en meer krediet
krijgen") de prijzen van onroerend
goed sterk zijn gestegen. De kopers
melden zich in zo'n grote getale om
dat zij bang zijn dat de prijzen nog
verder zullen stijgen De verkopers
menen nogal eens dat de bomen tot
in de hemel zullen groeien.
Klein deel
In deze omstandigheden blijkt maar
een zeer klein deel van de
opdrachtgevers door de makelaars
geholpen te kunnen worden. Méér
bouwen acht de heer Engelsman ook
in Nederland mogelijk indien, zo zei
hij, de overheid stopt met beleggers
te dicteren welk rendement mag
worden gemaakt. „De overheid heeft
ons nog steeds niet duidelijk kunnen
maken waarom bij het duurder wor
den van grondstoffen het eindpro-
dukt wel hoger in prijs mag zijn.
behalve bijwoningen" Hij signaleer
de dat de overheid vaak dogma
tische principes de voorkeur geeft
boven de praktische benadering van
de burgerij
Een van de punten die de Amster
damse makelaarsvoorzitter nog aan
sneed was de kwestie van het make
laarstarief. Hij onderstreepte nog
eens het standpunt van de Amster
damse Makelaars Vereniging, dal
een makelaar uitsluitend de belan
gen van één van de twee partijen kan
behartigen „Alle argumenten van
onze collega's van de Nederlandse
Bond van Makelaars (die menen dat
ze zowel de belangen van de koper
als de verkoper bij een transactie
kunnen behartigen en in die gevallen
beide partijen een rekening sturen
red.) kunnen ons niet overtuigen van
hun gelijk", aldus de heer En-
gelsrra i
Hij veroordeelde tevens de stelling
van de Vereniging Eigen Huis. dat de
diensten van een makelaar overbo
dig zijn. Volgens hem zal een make
laar die volgens de (Amsterdamse»
richtlijnen werkt. voor zijn
opdrachtgever meer verdienen, dan
de provisie die hij ontvangt
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM „Het convooi van de Nederlandse dagbladpers is nu in veiliger vaarwater,
onderweg zijn enige waardevolle schepen verloren gegaan, maar reeds zinkende, waren die niet te
redden".
Deze beeldspraak gebruikte de
scheidende voorzitter van de Neder
landse Dagbladpers, mr. C. J. Hou-
wert, op de openbare jaarlijkse alge
mene ledenvergadering in Amster
dam bij een korte terugblik op zijn
tienjarig voorzitterschap „Wel zijn
verscheidene schepen, die niet op
eigen kracht verder konden, door
andere op sleeptouw genomen. Maar
vrijwel steeds werd de gehele be
manning opgepikt".
Mr Houwert zei, dat de dagbladen er
thans veel beter voor staan dank zij
de grote voortdurende inspanning
van de NDP-leden zowel individueel
als collectief. Hij gaf zijn opvolger
overigens een waarschuwing mee te
gen de door de regering voorgestelde
en thans bij het bedrijfsfonds voor
de Pers in uitwerking zijnde „adver
tentiecompensatie". Hij zei een
handzaam stelsel van omvangrijke
permanente subsidies aan enkele
dagbladen te gevaarlijk te achten
voor die bladen en voor de NDP
..De praktijk leert dat subsidie nooit
leidt tot sanering maar steeds tot
meer subsidie. Dit geldt zowel voor
bedrijven als voor instellingen. Een
omvangrijke deelname van de staat
in een individuele exploitatie zal de
redactionale onafhankelijkheid van
een krant, tegenover welk kabinet
ook, op de duur aantasten. Een re
dactiestatuut zal daartegen een on
voldoende waarborg blijken", aldus
mr. Houwert.
Kettingreactie
Hij vervolgde: „Een relatief hoog be
drag aan advertentiecompensatie
voor het ene dagblad kan op zichzelf
ertoe leiden dat een of meer andere
concurrerende bladen in problemen
komen. Maar het kan ook als ket
tingreactie bij velen een snel vermin
derde eigen verantwoordelijkheid te
weeg brengen voor een doelmatige
bedrijfsvoering. Een ontwikkeling,
die tegengesteld is aan het tot dus
ver gevoerde beleid van de NDP"
Volgens hem kan het compensatie
stelsel voorts aanleiding worden tot
een verslechtering door de overheid
zelf van het klimaat voor de gehele
dagbladpers. „Dit is al gebleken toen
het kabinet in 1976 enige algemene
faciliteiten van de dagbladpers
dank zij het parlement tevergeefs
wilde schrappen. Bij een con
junctuurdal zouden daarmee ineens
veel meer kranten in nood komen,
waarvoor de regering dan geen grote
bedragen paraat zou hebben. Dit zou
juist tot de concentratiegolf leiden,
die men wil voorkomen". Hij bepleit
te. dat bij een experiment met adver
tentiecompensatie de criteria zullen
worden gekozen in overleg met de
NDP.
Over de begin van dit jaar voorgeko
men stakingsacties bij enkele dag
bladen zei mr. Houwert, dat zeker
dagbladuitgevers zich bewust zijn
dat de mogelijkheid om te staken,
evenals de persvrijheid, een van de
meest sprekende kenmerken is van
onze democratie Maar hij zal wel
denken aan enige extra spelregels
gezien de specifieke functie voor de
actuele informatie van de grafische
bedrijfstak.
Hij zei daarbij geen voorstander te
zijn van de in Zweden reeds lang
bestaande verbodsregeling tot
staken tussen dagbladuitgevers en
verschillende groepen van werkne
mers. „Maar het zal wenselijk zijn
ook die overeenkomst en de weder
zijdse ervaringen eens na te gaan".
Tenslotte zei mr. Houwert dat vorige
maand de NDP de lijsttrekkers voor
de verkiezingen nog heeft bericht
wat een komende regering op het
vlak van algemene faciliteiten voor
de pers behoort te doen. Nieuw daar
bij is volgens hem de zogenoemde
grafische telecommunicatie, een
soort telekrant op het beeldscherm.
„Onze vereniging en het ANP onder
zoeken thans samen met de PTT of
op basis van het in Engeland ontwik
kelde viewdata-systeem in ons land
een proefproject kan worden opge
zet. Het is de eerste stap tot een
communicatie, waarmee de pers
weer wat kan inlopen op het actuali-
teitsvoordeel van de omroep. Het
zou onvergeeflijk zijn de pers in haar
doel het geven van actuele infor
matie uitzichtloos te blijven kluis
teren aan het eeuwenoude middel
van bedrukt papier
De heer W.J. van der Mei.
Directeur van de ABN
vestiging in Djeddah. Nederlander.
Zoals de meeste managers van
buitenlandse ABN vestigingen.
Meer dan 200 in totaal.
In de praktijk betekent 't, dat
u met iemand praat die uw bedrijf
kent. Dezelfde gedegen
Nederlandse zakenmentaliteit heeft.
Komt bij dat de heer
Van der Mei uitstekend is ingevoerd in Saoedi-Arabië.
Op zich niet zo verwonderlijk als u weet dat de ABN de
oudste bank in Saoedi Arabië is. Een land waar Nederlandse
bedrijven de laatste jaren vixir miljarden guldens aan opJrachten
uitvoeren vtxir havenwerken, huizenbouw, telecommunicatie,
dieselaggregaten e.d. De heer Van der Mei kan u alles vertellen over
de mogelijkheden vtxir Nederlandse ondernemers.
Dit is zijn adres: Algemene Bank Nederland, Charia King
Abdul Aziz. P.O.Box 67. Telex: 40012.
U kunt natuurlijk txik eerst kontakt opnemen met ons
htxifdkantixir, Afd. Centrale Buitenlandse Kantoren: 020-293862.
ABN mensen staan op vele plaatsen in de wereld voor u klaar.
