Toenadering noord-zuid lijkt mogelijk
Smith biit van zich af
Chileense junta vreest conflict met kerk
Kansen groot geacht
voor coalitie tussen
Likoed en Jigal Jadin
Spaanse politieke
gevangenen snel vrij
Met welk aas bijt geep
't best?
Minister „geofferd" om schone schijn op te houden
buitenland
Bedriegt opnieuw de schone schijn?
VS en Groot-Brittannië beschuldigen Rhodesië
Eva Forest uit gevangenis
'Energiecrisis kan
leiden tot oorlog'
Opstandelingen in
Ethiopië blazen
spoorbruggen op
DONDERDAG 2 JUNI 1977
Trouw/Kwartet
TEL AVIV (AP, UPI, Reuter) De kansen voor de coalitiebe
sprekingen tussen de rechtse Likoed-partij in Israël en de
Democratische Beweging voor Verandering van Jigal Jadin
worden in welingelichte kringen vrij groot geacht.
Gisteren meende men in kringen van zlngsoverwtnning en met name zijn
Vertegenwoordigers van rijke en arme landen over de gehele wereld namen de
afgelopen dagen deel aan het noord-zuid-overleg in Parijs. Van links naar rechts de
Indiase minister van buitenlandse zaken Atal Behari Vajpayee, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken Cyrus Vance, de Algerijnse minister van buiten
landse zaken Abdelaziz Boeteflika en de olieminister van Saoedi-Arabië, sjeik
Achmed Zaki Jamani.
door Nico Kussendrager
PARIJS Het zag er vannacht hier in Parijs naar uit dat noord en zuid, rijke en
arme landen wat nader tot elkaar waren gekomen.
Daarbij dook onmiddellijk weer de
vraag op in hoeverre het de schone
schijn is die bedriegt. Al veel vaker
praatten arme en rijke landen op
grote internationale conferenties
met elkaar en leek er bij afloop enige
vooruitgang te zijn, terwijl pas ln de
maanden daarna bleek dat er niets
was uitgekomen; dat het noordelij
ke, welvarende deel van de
aardkloot bleef weigeren wat te doen
voor het nooddruftige, zuidelijke
part.
De kennelijke vooruitgang die giste
ren ln de Franse hoofdstad was ge
boekt, was dat eindelijk over
eenstemming is bereikt over een
grondstoffenfonds. Zo'n fonds moet
de derde wereld verzekeren van bete
re prijzen van de grondstoffen die zij
uitvoert en er wordt al jaren over
gepraat. De grootste tegenstanders
waren steeds de Verenigde Staten en
West-Duitsland, maar die lijken nu
hun grootste bezwaren te hebben
laten vallen. Zo'n fonds kost geld en
het vormt een aantasting van de
vrije markt, het spel van vraag en
aanbod, en daar zijn wij tegen, zo
stelden Washington en Bonn tot nu
toe.
Gisteren werden hier in Parijs de
rijke landen het onderling eens over
een grondstoffenfonds en lieten de
negentien olie- en-ontwikkelingslan
den blijken zich wel te kunnen vin
den in de op tafel liggende voor
stellen.
Gras en adders
Hoewel er daarbij zeker twee adders
onder het gras zitten, één daarvan
gelegd door de rijke landen en de
anderen door de olie-boeren. In het
voorstel zoals het er nu ls, staat dat
er een grondstoffenfonds moet ko
men, maar dat er over de doelstel
ling zal worden gepraat binnen de
Unctad, de afdeling van de Verenig
de Naties voor handel en ontwikke
ling. Die vergadert in november
weer en met name de Westduitsers
houden alle ruimte open om dan
opnieuw dwars te gaan liggen. Een
Westduitse vertegenwoordiger kan
dan over een grondstoffenfonds hele
andere gedachten koesteren dan bij
voorbeeld een Cameroenees en dan
zijn noord en zuid nog even ver. Of
beter: noord ver en zuid nog ner
gens. De tweede door de ontwik
kelingslanden gelegde adder zit
'm in het verder praten over de ener
gie. De rijke landen willen dat graag
omdat zij op die manier hun olieaan-
voer tegen betaalbare prijzen den
kei veilig te stellen. De Derde We
reld wijst voortgezet overleg niet
zonder meer af, maar leek gistera
vond te zeggen: nè november. Dan
wordt het gesprek over de
grondstoffen onder olie-druk gezet;
gaan de rijke landen en met name
SALISBURY, PARIJS (Reuter, UPI, AP) De Rhodesische regering van Ian Smith heeft gisteren
flink van zich af gebeten na beschuldigingen van Groot-Brittannië en de Verenigde Staten dat de
inval van het Rhodesische leger in Mozambique de kansen op een vredesregeling in dit land sterk
verkleint.
De Rhodesische minister van bui
tenlandse zaken Van der Bijl ver
klaarde gisteren: „Als (de Britse mi
nister van buitenlandse zaken)
Owen zich echt bezorgd maakt over
het welzijn van het volk van Rhode
sië dan moet hij stappen onderne
men om Mozambique en het patriot
tische front van daden van agressie
af te houden." Van der Bijl om
schreef de afgelopen maandag uitge
voerde bezetting van de Mozambl-
kaanse stad Mapai als een verdedi
gingsoperatie.
Groot-Brittannië en de Verenigde
Staten overwegen een gezamenlijke
actie te ondernemen om Rhodesië te
dwingen zich uit de bezette Mozam-
bikaanse stad terug te trekken. Tot
deze actie behoort ook een beroep op
de Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties. Een woordvoerder van de
Britse regering voegde er echter wel
aan toe dat een militaire reactie uit
gesloten is.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, David Owen, heeft de Rhode
sische inval gisteren besproken met
zijn Amerikaanse ambtgenoot, Cy
rus Vance. Beide heren nemen deel
aan het Noord-Zuid-overleg ln de
Franse hoofdstad Parijs.
De Rhodesische minister van bui
tenlandse zaken Van der Bijl zei dat
de Rhodesische regering nog steeds
streeft naar een vreedzame regeling
voor een meerderheidsbestuur in
zijn land. Maar de partijen die ge
welddadige oplossingen voorstaan
kunnen aan een dergelijke regeling
niet meedoen, zo voegde hij eraan
toe. Van der Bijl zei dat de Britse en
de Amerikaanse regering er goed
aan zouden doen onomwonden aan
de blanke en zwarte Rhodeslërs de
voorrang te geven boven de ambities
van de door Rusland gesteunde ter
roristische minderheden.
Het militaire opperbevel van Rhode
sië heeft meegedeeld dat schermut
selingen met guerrilla-eenheden
hebben plaats gehad. Ook werd be
kend gemaakt dat een piloot van een
helikopter om het leven kwam toe
het toestel kort na het opstijgen
neerstortte. De piloot zou het eerste
slachtoffer van de Rhodesische actie
ln Mozambique zijn. BIJ de scher
mutselingen zouden geen slachtof
fers zijn gevallen.
Volgens een woordvoerder van het
Mozarablkaanse ministerie van de
fensie ln Mapoeto vinden felle ge
vechten plaats tussen Mozambl-
kaanse en Rhodesische troepen bij
de plaats Mapal. Naar zijn zeggen
hebben de Rhodeslërs bommenwer
pers Ingezet tegen de volksbevrij-
dingstroepen van Mozambique die
de Rhodesische troepenmacht aan
vallen.
de Bondsrepubliek vervelend doen
over de grondstoffen, dan is een
energiegroep van de baan, zijn de
rijke landen meegaand, dan valt er
over olie te praten, zo viel gistera
vond bij de Derde Wereld te beluis
teren. Een andere mogelijkheid ls
dat zij nu al ronduit nee of Juist Ja
zegt tegen een gespreksgroep over
energie en zeker het nee verkopen
zat er gisteravond nog steeds heel
duidelijk in. Zo'n nieuwe ge-
spreksclub zal zich behalve met prij
zen en aanvoer van energie ook moe
ten bezig houden met het zoeken
naar nieuw krachtbronnen in de
Derde Wereld. Uitstekend, vinden
de ontwikkelingslanden, maar dan
zal dat niet onder de voogdij van de
rijke industrielanden moeten gebeu
ren. Door hen te worden overheerst
is een angst dié hier bij de Derde
Wereld voortdurend en overduide
lijk blijft bestaan.
Schuldenregeling
Bijvoorbeeld ook op het punt van
een schuldenregeling, omdat de
arms ten dezer aard aangegane le
ningen bijna niet meer kunnen afbe
talen. De toch al moeizame ontwik
keling naar enige welvaart, komt
daardoor in gevaar of wordt hele
maal onmogelijk. De derde wereld
vroeg een algemene schuldenrege
ling en een uitstel van betaling voor
een paar Jaar, maar dat zit er zeker
niet ln. Opvallend was dat het er
dinsdag naar uitzag dat om die re
den de derde wereld van de schul
den een breekpunt zou maken maar
dat zij gisteravond de betrekkelijke
overeenkomst over de grondstoffen
slikte en de schulden verder liet
zitten.
Ook al, zo lijkt het, omdat van de
grondstoffen erg veel derde landen
het moeten hebben terwijl er bij een
schuldenregeling maar een paar ge
baat zijn. Het ls een nieuw bewijs
van de verdeeldheid bij de negen
tien olie- en ontwikkelingslanden,
hoewel zij die de afgelopen dagen
uitstekend hebben weten te ver
hullen.
Het gaat er nu naar toe dat de
wereldbank zal onderzoeken hoe
moeilijk een door schulden ge
plaagd ontwikkelingsland het heeft
en moet uitmaken welke steun nu
nodig ls. Kritiek bij de derde wereld
blijft dat de wereldbank door de
westerse machten wordt overheerst
en dat pikt zij niet. De ontwikke
lingslanden vinden een onderzoek
door de wereldbank best, maar de
uiteindelijke beslissing voor de
extra hulp en lastenverlichting
moet worden genomen in overleg
tussen arm en rijk, zo menen zij. WIJ
gaan niet onder het juk van de rijke
landen door, zei hier gisteravond
een vertegenwoordiger van een der
arme landen tegen mij.
de Likoed dat bij de vandaag hervat
te besprekingen tussen de beide par
tijen de Democratische Beweging
het vlce-premlerschap en de porte
feuilles van volksgezondheid. Justi
tie, sociaal welzijn, communicatie en
transport zal worden aangeboden.
De Likoed wil zelf de portefeuilles
van buitenlandse zaken, defensie en
financiën ln eigen beheer houden.
Dit zal bij de Democratische Bewe
ging vermoedelijk op veel verzet
stuiten, juist omdat Jigal Jadin
graag de post van buitenlandse za
ken wil bekleden. Binnen de Likoed
lijkt men deze post echter aan oud
minister van defensie Mosje Dajan
te willen geven.
Een belangrijk punt ln de onderhan
delingen tussen de Likoed en de De
mocratische Beweging vormt de for
mulering van het toekomstige bui
tenlandse beleid. Een hoge rege
ringsfunctionaris beschuldigde gis
teren Llkoed-lelder Begin ervan Is
raël bijna onherstelbare schade te
hebben berokkend doorzijn extreme
uitspraken over de toekomst van de
in 1967 bezette gebieden. Begin is
voorstander van de annexatie van de
westelijke Jordaanoever. De Demo
cratische Beweging is echter bereid
tot een territoriaal compromis in het
kader van een algeheel vredesac-
coord. Begin heeft Inmiddels beslo
ten om zich niet meer over de buiten
landse politiek uit te laten tot dat de
coalitiebesprekingen afgerond zijn.
Begins uitspraken na zijn verkle-
MADRID (UPI, AFP) De Spaanse regering heeft gisteren de
schrijfster Eva Forest vrijgelaten uit de gevangenis Yeserias bij
Madrid, waar zij vast zat in verband met de aanslag op de
Spaanse premier Carrero Blanco. Voorts werden voorbereidin
gen getroffen voor de vrijlating van de overige politieke gevan
genen.
Een aantal politieke gevangenen
werd gisteren overgebracht van regi
onale gevangenissen naar de Ocana-
gevangenis bij Madrid. Vanaf de mi
litaire basis Getale bij Madrid wer
den tien dagen geleden vijf Basken,
die om politieke redenen gevangen
zaten, naar België overgevlogen
waar ze de status van politieke bal
lingen hebben gekregen. Volgens re
geringskringen heeft de Spaanse
overheid de Scandinavische landen,
Oostenrijk, Nederland en Zwitser
land gevraagd kleine groepen vrijge
laten politieke gevangenen op te
nemen.
De regering van premier Adolfo Sua-
rez heeft ingestemd met de vrijlating
ADVERTENTIE
Nu voor 'n bescheiden prijsje bij elke V2 liter Sonnema Berenburg:
een unieke viswaaier. Met 144 pag.'s viswetenswaardigheden.
Over de beste stekkies, dobbers en aas, zoet- en zoutwatervissen.
Daarom: snel naar de slijter voor 'n goed begin van het
nieuwe visseizoen.
Tijdelijk Vi liter Sonnema Berenburg met unieke viswaaier.
van de laatste politieke gevangenen
na de laatste felle betogingen ln Bas
kenland voor volledige amnestie. De
regering wil de politieke gevangenen
echter niet in Spanje op vrije voeten
stellen, omdat men dan een politieke
reactie vreest van de oude aanhan
gers van generaal Franco. De politie
ke gevangenen verlaten het land „op
eigen verzoek". Ze moeten beloven
pas terug te keren als hen dit door de
Spaanse regering wordt toegestaan.
Het ministerie van justitie in Den
Haag verklaarde desgevraagd dat er
contact heeft plaatsgehad op diplo
matiek niveau tussen Spanje en Ne
derland. De woordvoerder van het
ministerie zei dat er nog geen beslis
singen waren gevallen en dat voorlo
pig om uitstel was gevraagd aange
zien het ministerie nog druk is met
de gijzelingen in Drente.
Campagne
De verkiezingscampagne ln Spanje
begint goed van de grond te komen.
De 8paanse communistische partij
trok dinsdagavond de meeste men
sen tijdens een bijeenkomst in Bar
celona: 100.000 personen waren bij
eengekomen om de leider van de
Spaanse communisten Santiago
Carrillo aan te horen. Tijdens een
persconferentie verklaarde Carrillo
dat de communistische partij meer
stemmen zal behalen dan wordt
voorspeld in de verklezingsonderzoe-
ken, omdat veel mensen bang zijn
toe te geven dat ze communistisch
stemmen.
opvatting dat er geen sprake is van
bezette maar van „bevrijde gebie
den" heeft niet alleen binnen krin
gen van de Joodse gemeenschap in
een Amerika kwaad bloed gezet. Vol
gens de Israëlische krant Haaretz zal
de Amerikaanse senator Richard
Stone, die voorzitter is van de se
naatscommissie voor het Midden-
Oosten en vandaag in Israël aan
komt een boodschap overbrengen
aan Begin van de pro-Israëlische le
den van de commissie. In deze
boodschap staat dat men geen steun
aan het toekomstige buitenlands be
leid van Begin kan beloven.
Ondertussen ls er ln Israël ongerust
heid ontstaan over uitlatingen van
de Amerikaanse president Carter
met betrekking tot de VN resoluües
over een Palestijns thuisland en
compensatie aan gevluchte Palestij
en. De demissionaire minister van
buitenlandse zaken Jigal Allon heeft
de Amerikaanse ambassadeur ln Tel
Aviv ontboden om de Israëlische be
zorgdheid kenbaar te maken.
WASHINGTON (UPI) - De energie
crisis die in de Jaren tachtig dreigt
ziet er nog ernstiger uit dan recente
rapporten van particuliere onder
zoekteams suggereren. De situatie
bevat de kiemen van economische
depressie, revolutie en zelfs wereld
oorlog. Tot deze waarschuwing
komt het Studiebureau voor techno
logie (OTA) van het Amerikaanse
Congres in een rapport dat door de
bijzondere commissie van het Huls
van Afgevaardigden voor energie
problemen aan alle Congresleden ls
toegezonden.
Het OTA heeft ln twee conferenties
van een week met elk vijftien tot
twintig deskundigen de toe
komstige vraag naar energie en het
te verwachten aanbod doorgelicht.
Voornaamste punt van zorg ls dat
de wereldvraag naar olie zal blijven
toenemen terwijl de producerende
landen het aanbod zullen beperken.
Dat zou scherpe prijsstijgingen ver
oorzaken en bijdragen tot politieke
en economische spanningen.
Het OTA-rapport noemt het ener
giebeleid dat president Carter heeft
voorgesteld, en dat nog door het
Congres moet worden aanvaard, een
stap ln de goede richting. Maar de
mogelijkheid bestaat dat de daarin
gestelde doelen bij lange na niet
zullen worden gehaald, aldus de ge
raadpleegde deskundigen
DJIBOUTI (UPIAP) - In Ethiopië
hebben tegenstanders van het be
wind ln Addis Abeba twee
spoorbruggen ln de lijn tussen Ad
dis en Djibouti opgeblazen en een
trein aangevallen. Een spoorwegar
beider werd daarbij gedood. De
spoorlijn is de voornaamste schakel
van Ethiopië met de buitenwereld.
Ongeveer vier vijfde van de Ethio
pische invoer wordt van de haven
van Djibouti per spoor naar Addis
vervoerd. De aanval op de trein
vond plaats op ongeveer 40 kilome
ter ten westen van Dlre Dawa, dc
hoofdstad van de provincie Harar
De opgeblazen bruggen liggen hiei
ongeveer 3 en 8 kilometer vandaan.
In deze provincie zijn verzetsgroe
pen actief die willen dat een deel
van Zuld-Oost-Ethioplë door het na
burig Somalië wordt geannexeerd.
Van een medewerker
Tijdens de opening van het academisch jaar deed de minister van justitie van de regering
Pinochet een zeer heftige aanval op de katholieke bisschoppen in zijn land. Deze aanval werd
ondernomen in aanwezigheid van de studenten van de universiteit van Valparaiso door een
minister van een regering die zichzelf nationalistisch en christelijk noemt.
Minister René Damilano legde zijn
beledigende verklaringen af naar
aanleiding van een document geti
teld „Onze wil voor een nationaal
samenleven" dat enige weken daar
voor door het episcopaat publiek
was gemaakt. Deze hoge regerings
functionaris noemde de bisschoppen
ambitieus, gefrustreerd, mensen met
slechte bedoelingen en figuren die
op een dwaze manier anderen in de
kaart spelen en meer van zulke
fraaie kwalificaties: „Deze individu
en met hun verachterlijke toog heb
ben de zorg voor de zielen opgegeven
en lanceren nu een schijnheilige aan
val op de regering". De bisschoppen
hebben inmiddels gereageerd in een
publiek protest: nog nooit in de ge
schiedenis van Chili heeft een minis
ter zich in dergelijke onrechtvaardi
ge termen over de katholieke hiër
archie uitgelaten
Naar huis
Hierop bevestigde de minister zijn
uitlatingen. Hij zei: „Ik trek ze abso
luut niet in. De kardinaal mag zeg
gen wat hij wil, als hij maar geen
kriUek op de regering uitoefent." De
volgende dag stuurde Pinochet hem
naar huis, maar niet zonder de op
merking dat het om een buitenge
woon vaderlandslievende man ging.
De dictator zond een brief aan het
episcopaat waarin hij er op wees dat
het niet zijn bedoeling was om op
merkingen te maken over het onder
werp van het bisschoppelijke docu
ment. Dientengevolge had de rege
ring dan ook niets van doen met de
opmerkingen van Damilano. Gene
raal Pinochet eindigde zijn brief met
het onderstrepen van zijn wens „om
de volledig harmonieuze verhouding
tussen kerk en staat te laten voort
duren."
De gehele Chileense pers die on
derworpen is aan strenge militaire
controle heeft gorte aandacht be
steed aan het ontslag van Damilano
dat verleend was om de slechte rela
tie tussen kerk en staat te boven te
komen. Voor de publieke opnle wil
de regering de indruk wekken alsof
er niets gebeurd is. Enkele bisschop
pen en gwone priesters geloven dat
ze in de afwikkeling van deze zaak
een duidelijke overwinning van de
kerk mogen zien ofwel een blijk van
een authentieke christelijke overtui
ging die Pinochet bezielt.
Maar bij veel Chllenen, gelovig of
nlet-gelovlg, is de Indruk blijven be
staan dat de beweringen van Dami
lano en zijn daarop volgend ontslag
niets anders zijn dan een manoeuvre
van de dictatuur om de aandacht af
te leiden van de zeer fundamentele
verklaringen die door de bisschop
pen zijn uitgegeven.
Campagne
De Inhoud van het bisschoppelijke
document over „Onze wil voor een
nationaal samenleven" stelt in feite
de grondslag van het huidige regime
ter discussie. De suggesties en de
stellingen van de bisschoppen zijn in
strijd met de dynamiek van de dicta
tuur. Men begrijpt dan ook dat het
invloedrijke blad Mercurio de In
houd van het document heeft ach
terhouden. De krant signaleerde:
„Wij hebben hier te maken met een
document dat overduidelijk een po
litiek karakter heeft. De auteurs van
het stuk kunnen hun stellingen al
leen maar ondersteunen door het
licht van de natuurlijke rede erover
te laten schijnen."
De grote Inspanning om het gezag
van de pastores te verkleinen ls over
duidelijk en die inspanning ls inge
bakken ln een goed omlijnde cam
pagne tegen de kerk. Andere per
soonlijkheden die dichter bij het re
gime staan, hebben al bevestigd dat
de bisschoppen met hun document
van het episcopaat een politieke par
tij hebben gemaakt In een land
waar Iedere politieke activiteit ver
boden ls, ls het dan nog maar één
stap om het document uit de roula
tie te nemen.
Noodsituatie
Mercurio schrijft: „De bisschoppen
geven de wens te kennen dat er een
einde komt aan de noodsituatie
waarin het land sedert drie jaar ge
dompeld ls. In het woord „situatie"
moet men wel het woord „regering"
horen. Betekent dat dat de wens van
de bisschoppen zich uitstrekt tot
een einde aan het militaire regime
zelve? Dat zouden ze dan zo ook
moeten zeggen."
En de opperste spreekbuis van de
dictatuur gaat verder: „De
bisschoppen hebben niet veel op
met constitutionele beslissingen
(wetten die rechtstreeks en uitslui
tend komen van het gezag dat ter
paatse aanwezig is). Ze betonen zich
daarentegen voorstanders van be
slissingen die geratificeerd zijn door
de stem van het volk. ZIJ vragen ook
dat de wetten gedicteerd worden
door de legitieme vertegenwoordi
gers van het volk zonder ln de be
schouwing te betrekken dat de rech
ten van de mens het gevaar lopen
niet te worden gerespecteerd. Het is
duidelijk dat zij hiermee bevestigen
dat het huidige bestuurssysteem
dat vertegenwoordigd wordt door de
eerwaardige regeringsraad, de be
volking niet op een wettige manier
representeert. Dat maakt elk com
mentaar overbodig."
Daarbij komt nog de kritiek op het
economische beleid dat momenteel
wordt gevoerd, dat. volgens de
bisschoppen, wordt gekenmerkt
door een bijna onhoudbare situatie
voor talloze gezinnen. Voorts de kri
tiek op de beknotting van de vrij
heid van meningsuiting en het dra
matisch appel dat ze gedaan hebben
om eindelijk eens een keer ophelde
ring te geven over elk van de men
sen die sedert 11 december 1973, de
dag van de staatsgreep die generaal
Pinochet aan de macht bracht, ver
dwenen zijn.
Geen conflict
De dictatuur kan zich niet op officië
le wijze uitspreken over de verkla
ringen van de bisschoppen zonder
het gevaar te lopen op een goede
dag ln openlijk conflict met de kerk
te komen. En de dictatuur die niet
ophoudt te verklaren dat zijn acties
worden getplreerd door christelijke
principes, wil alles doen om zo'n
openlijk conflict te vermijden.
Maar de Inhoud van de verklaring
van de bisschoppen kan niet onbe
antwoord blijven Tegenover de hui
dige hachelijke situatie had de rege
ring geen andere uitweg meer dan
de aandacht van het publiek af te
leiden. De uitlatingen van minister
Damilano gaven Pinochet hier de
kans voor.
Hij heeft het voorval met grote
arglistigheid gebruikt. In plaats van
de verklaringen van Damilano ln
stilte te laten passeren, zijn ze. on
danks de protesten van de katholie
ke hiërarchie opnieuw op ruime
schaal verbreid. Daarvoor maakte
men gebruik van een gesprek met de
minister van Justitie door de krant
La Tercera, het dagblad dat nog het
beste door de mensen gepruimd
wordt.
Het was vóór alles nodig dat leder
een wist dat Damilano de kerk bele
digd had. Op dit punt bleef Pinochet
niets anders over dan de minister
van Justitie naar huls te sturen.
Wat voor een groot deel van de Chl
lenen nu overblijft is het beeld van
een regime dat te goeder trouw pro
beert om een goede relatie met de
kerk in stand te houden en dat zelfs
bereid ls een minister op te offeren
om een conflict met de kerk te ver
mijden. De brief van Pinochet ls niet
ln de eerste plaats aan de bisschop
pen maar aan de publieke opinie
gericht
De bedoeling ervan is de mensen te
laten geloven dat de moeilijkheden
met de kerk helemaal voorbij zijn.
Op die manier is men erin geslaagd
de stem van de bisschoppen te ver
stikken een stem die helder en
moeldig zei wat de bisschoppen
dachten over de meest cruciale pun
ten van de Chileense werkelijkheid.