Wereldraad vraagt om
tastbare kerkeenheid
Moltmann: theologie verenigt
Verzekeringsplicht
ook voor dominees
en priesters
Motto Kerkbalans
„uw inzet waard"
Kerken mijnstreek
schrijven regering
UIT DE KERKBLADEN
Sociale kus
verveelt
de mond
VANDAAG
VOORBI
DINSOAG 31 MEI 1977
KERK
Trouw/Kwartet
door
C. Michael de Vries
GENEVE Van de vier lezin
gen, waarmee op donderdag en
vrijdag voor Pinksteren de vie
ring werd ingezet van „vijftig
jaar Faith and Order (geloof en
kerkorde)", was die van profes
sor Jürgen Moltmann de meest
uitdagende. De Duitse theo
loog, die aan de Duitse univer
siteit van Tüblngen doceert,
vond dat nu maar eens open
lijk moest worden uitgespro
ken dat er tussen de kerken
geen leerstellige verschillen
meer zijn, die de gescheiden
heid zouden kunnen rechtvaar
digen.
„Vijftig Jaar geleden, In de eerste tijd
van de oecumenische toenadering,
kon men nog de slogan horen, „De
leer verdeelt, de dienst verenigt".
Nu, na vele Jaren van moeizame ar
beid. kan men zeggen: „De theologie
verenigt, de kerkelijke praktijk en
(kerkelijke) gezagsdragers brengen
schelding". Het probleem is momen
teel niet meer bij voorbeeld de eu-
charisUe, maar het in de praküjk
erkennen van de wederzijdse
ambten."
Moltmann doelde op de inderdaad
vérgaande theologische over
eenstemming die er bereikt ls ten
opzichte van de doop. het
avondmaal en de ambten in de kerk.
Deze overeenstemming is neerge
legd in drie door de Commissie voor
Geloof en Kerkorde gepubliceerde
documenten. De ledenkerken van de
wereldraad ls gevraagd, hun reacties
daarop te geven en te laten weten,
welke praktische consequenties ze
denken te trekken.
De binnengekomen antwoorden zijn
in het algemeen uiterst behoedzaam.
Niettemin, zo zei Moltmann, zullen
er nu stappen gedaan moeten wor
den: „We staan bij de waterschei
ding; de oecumenische beweging ls
al voorbij het punt waarna terugkeer
uitgesloten is.
Welke eenheid?
Ingaand op de vraag naar de aard
van de gezochte eenheid, verwees
Jürgen Moltmann eens te meer naar
het hogepriestelijk gebed (Johannes
zeventien, vers 21) waar Jezus' bede,
„Dat zij allen één zijn" gevolgd
wordt door een specificatie van die
eenheid: „Gelijk Gij, Vader, in Mij
en Ik in U, dat ook zij in Ons zijn
opdat de wereld gelove, dat GIJ MIJ
gezonden hebt"
Het ls vooral de Oosterse Kerk. die
er voortdurend op gewezen heeft,
dat de eenheid van de Kerk geen
andere kan zijn dan de eenheid van
Christus: De eenheid van God de
Vader, de Zoon en de Heilige Geest,
die de Vader met de Zoon verbindt.
In dit opzicht heeft de Westerse
Kerk veel van het Oosten te leren. In
het algemeen ls de theologie van het
Westen evenals het hele Westerse
denken, profetisch en op de praktijk
gericht. Ze probeert de werkelijk
heid te verstaan om haar vervolgens
te kunnen veranderen. We zien ons
zelf. als het ware. met God ln de rug
en de wereld als ons zendlngsveld en
wijd terrein vóór ons.
Maar als we ons omdraaien en zien
dat we de wereld om ons heen en ln
ons zelf hebben, met God vóór ons,
dan pas kunnen we de meer mystie
ke en lofprijzende theologie van het
Oosten gaan begrijpen en verwon
derd het mysterie van de werkelijk
heid ontdekken. „De denker, die op
actie gericht ls. wil de werkelijkheid
kennen om die te beheersen.
De denker, die vervuld is met ver
wondering. wil de werkelijkheid
kennen om erin omgevormd en op
genomen te worden. Tussen deze
twee manleren van kennen moet een
levendige wisselwerking bestaan.
Wie hier eenzijdig is verarmt zichzelf
en de anderen", aldus Moltmann.
Theologie
des kruises
Uitgaande van een citaat uit de slot
verklaring van de oecumenische
conferentie in Lund, Zweden (1952)
„Hoe dichter wij tot Christus ko
men. des te dichter komen wij tot
elkaar" onderstreepte Moltmann
dat oecumenische gemeenschap
ontstaat aan de voet van het kruis.
De eenheid wordt ervaren „onder
het kruis", dat wil zeggen daar waar
gezamenlijk gestreden en geleden
wordt: ln de gevangenissen en con
centratiekampen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAO De sociale veraekerlngsraad (SVR) heeft een
regeling ontworpen, waardoor „zij die arbeid van geestelijke
aard verrichten'(dominees en priesters dus) in bepaalde geval
len onder de sociale verzekeringswetten gaan vallen.
Met deze regeling, die thans als ad- cfe wet aan te dulden) „derden" ver
vies ls voorgelegd aan de staatsse
cretaris van sociale zaken, ls de SVR
tegemoet gekomen aan de wens van
verschillende kerken.
Op het ogenblik zijn geestelijken
niet verplicht verzekerd. Juridisch
gezien kunnen zij namelijk niet als
werknemers worden beschouwd, om
dat het gezagselement voorwaar
de voor een arbeidsovereenkomst
ontbreekt. Een kerkeraad, zo ls de
redenering, kan niet beschouwd wor
den als de „werkgever" van de domi
nee. Daarom vallen zij tot nu toe
buiten de ziektewet, de wet op de
arbeidsongeschiktheidsverzekering,
de werkloosheidswet, de kinderbij
slagwet en eventueel de zieken
fondswet.
Deze redenering gaat echter met na
me niet meer op voor het groeiend
aantal pastores, die hun werkgever
buiten de kerk gevonden hebben: zij
die werken ln instellingen van wel
zijnszorg. ziekenhuizen, bejaarden
oorden. In het onderwijs en dergelij
ke Zeker voor hen acht de SVR. in
navolging van vele kerken, het on
derscheid tussen pastores en „gewo
ne" werknemers niet meer op zijn
plaats. Vandaar het voorstel, dat
pastores, die werken voor (nader bij
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel 020-913458
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel. 010-115588
OEN HAAG/LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE/GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030
plicht verzekerd dienen te zijn.
Ten aanzien van de geestelijken, die
„gewoon" in hun eigen kerk werken,
ligt de zaak meer ingewikkeld. Een
ln 1975 gehouden enquête wees uit,
dat van de 37 kerkgenootschappen
zestien (met ruim 8200 pastores) ln
principe voor verplichte verzekering
van hun pastores waren en negen
(met ongeveer 600 pastores) tegen.
Het werd dan ook niet Juist geacht,
alle kerken zonder meer verzekering
van hun geestelijken op te leggen.
De SVR stelt voor, als regel te
handhaven, dat „degene die ln
dienst van een kerkgenootschap ar
beid van geestelijke aard verricht"
niet als werknemer wordt be
schouwd en dus niet vezzekerings-
plichUg ls. Maar de kerken, die van
deze regel af willen stappen, krijgen
die mogelijkheid. Tot die laatste be
horen onder andere de r.k., de gere
formeerde en de hervormde kerk. In
feite betekent dit dus verzekering
naar keuze van het kerkgenoot
schap.
Maar als een kerk voor verzekering
kiest, dan moet dit ook voor al haar
geestelijken gelden, vindt de sociale
verzekeringsraad. Die kerk zal col-
lecUef voor al haar geestelijken pre
mie sociale verzekering moeten af
dragen. Daar ligt een probleem, dat
nog niet ls opgelost
Enkele kerken hebben hier bezwaar
tegen, omdat dit voor hen financiële
consequenties meebrengt, die zij
vooralsnog niet kunnen dragen. Zij
zouden liever een Invoering in fazen
zien. Met name de r.k. kerk maakt
bezwaar.
Want ook de contemplatieve kloos
terling-priester. die binnen zijn
klooster en mogelijk zelfs geheel al
leen de liturgie viert, verricht „ar
beid van geestelijke aard ten dienste
van zijn kerkgenootschap". Indien
men deze kloosterlingen bulten de
toepassing van de sociale verzeke
ringswetten wenst te houden, zal er
alsnog nader gepreciseerd dienen te
worden.
Overigens ls er voor de individuele
geestelijke ln alle gevallen de moge
lijkheid van vrijstelling op grond van
gemoedsbezwaren, ook al heeft zijn
kerk voor verzekering gekozen.
„Als wij de gevangen en vermoorde
getuigen van Christus diep ln ge
dachten houden, ls er geen hoop
voor de toekomst van de kerk. Alle
oecumenische godsdienstoefenin
gen, alle vergaderingen en conferen
ties moeten beginnen met het bid
den voor de kerken en individuele
Christenen „onder het kruis"."
Oecumenen en Israël
Moltmann pleitte voor „Oecume
nisch denken" ln plaats van particu
laristisch, schismatiek (scheu
ringmakend) denken met betrek
king tot de hele kerk, het heden voor
God, en de hele mensheid. Het schis
matieke denken, zo zei hij, is al
begonnen met de scheiding, tussen
Kerk en Israël. Daar zal het ook
moeten eindigen.
In de Jood Jezus Christus ziet niet
alleen de ware God en de ware Mens
ons. nlet-Joodse Christenen, aan,
maar ook Israël. Door Hem verstaan
wij Israël en zijn wij met Israël ver
bonden. Zonder Israël zal de oecu
menische beweging niet tot rust ko
men of compleet zijn. Oecume
nische gemeenschap met Israël be
tekent het leven en getuigenis van
Israël verstaan als deel van het ge
tuigenis van het hele Volk Gods.
„Het zou al een grote stap voor
waarts zijn voor de oecumenische
beweging", aldus Moltmann, „als
het wereldraadgesprek met Israël
was ondergebracht bij de afdeling
„Geloof en Kerkorde", en niet ln de
„Dialoog met de nlet-christelljke
Godsdiensten en Ideologiën", zoals
nu het geval ls.
Uiteindelijk evenwel, zo ging hij ver
der. zijn Israël en de Kerk er niet
voor zichzelf, maar voor de hele „be
woonde aarde", dat wil zeggen voor
de hele mensheid. Voor het meren
deel der mensen ls de aarde echter
nauwelijks bewoonbaar. Het be
hoort tot de voorbereiding van de
komst van de Koning der Ere de
aarde te maken tot een betere plaats
om te leven. Trouwens, ook de zorg
voor het overleven van de aarde
überhaupt behoort daartoe.
Avondmaal
Moltmann besloot zijn voordracht
met een appèl aan de kerken om
eindelijk ernst te maken met de
zaak waarom het gaat. „Voor som
mige kerken is de lijst van de nu
vereiste stappen al beschikbaar,
voor anderen kan die gemakkelijk
worden opgesteld.
Om maar een voorbeeld te geven: na
de gemeenschappelijke verklaring
over de eucharistie ls voorde protes
tants-katholieke gemeenschap de
volgende stap: de praktijk daaraan
aan te passen en over te gaan tot de
gemeenschappelijke viering van het
Avondmaal... Misschien is de Idee
van een oecumenisch concilie, waar
de christenheid met een stem kan
spreken, een droom maar leven
met die droom betekent het doen
van concrete stappen om hem te
verwerkelijken."
Vaticaan
Op de eerste avond had dokter W. A.
Visser 't Hooft, erelid van het presi
dium van de Wereldraad, de moeiza
me totstandkoming van „Lausanne
1927" geschetst. Hij toonde met de
stukken aan, dat het beruchte pau
selijke verbod zich met de oecume
nische beweging in te laten, geheel
voorbij was gegaan aan de bestaan
de documentatie inclusief de rap
porten van de twee rooms-
katholieke bezoekers van „Lausan
ne 1927", en een volstrekt verwron
gen beeld gegeven had van wat de
beweging beoogde. Na Visser 't
Hooft sprak pater Yves Congar, een
van de briljante rooms-katholieke
pioniers van het oecumenlsme, die
onder andere begrip trachtte te wek
ken voor het theologisch en histo
risch klimaat waarin de encycliek
gepubliceerd werd, maar tevens on
dubbelzinnig te verstaan gaf dat de
situatie drastisch gewijzigd is sinds
paus Johannes de Drieëntwintigste.
(Daarom was het Jammer dat mgr.
Mamie, de bisschop van Lausanne,
Genève en Fribourg, bezwaar had
gemaakt tegen de voorgenomen ac
tieve deelname ln de liturgie van de
feestelijke kerkdienst op Pinksteren
van een vertegenwoordiger van het
Vaticaanse Secretariaat voor de
Eenheid der Christenen. Hoewel de
bisschop niet bekend,staat als bij
zonder progressief, mag men aanne
men dat hij zich in de gegeven situa
tie nog extra strikt aan de bestaan
de Vaticaanse regels heeft willen
houden, om geen koren op de molen
te leveren van de schismatieke
aartsbisschop Levèbvre, die ook in
Zwitserland nogal wat aanhang
heeft.
HEERLEN De raad van kerken ln
de oostelijke mijnstreek constateert
in dit gebied een groeiende vertrou
wenscrisis als gevolg van niet door
de overheid vervulde beloften ten
aanzien van vervangend werk voor
de gesloten mijnen.
In een uitvoerige brief aan de minis
terraad wagen de kerken geëigende
maatregelen om de creativiteit en
het Initiatief ln de oostelijke mijn
streek te bevorderen en te onder
steunen.
De raad van kerken wil graag een
bijdrage leveren aan de herwaarde
ring van de arbeid en aan de vefbre-
ding van de aandacht voor andere
waarden. Maar, zo schrijft de raad,
het zou onrechtvaardig zijn, de dis
cussie hierover aan de slachtoffers
van de mljnslultingen aan te bieden
als hun perspectief.
De raad dringt aan op invoering van
duplobanen en op vervroegde pensi
onering om zo het aanwezige werk
eerlijk te verdelen. Verder zal alles
gedaan moeten worden om een toe
nemende apathie in de mijnstreek
tegen te gaan en om het vertrouwen
in de overheid te herstellen.
Prof. dr. Jürgen Moltmann: de theologie verenigt, maar de praktijk van het
kerkzijn verdeelt
DORDRECHT De Jaarlijkse fi-
.nanciële actie „Kerkbalans" van ze
ven protestantse en katholieke ker
ken zal in 1978 worden gevoerd on
der het motto „Uw inzet waard".
UTRECHT UTRECHT Ter
voorbereiding van de bisschoppen
synode te Rome, die gewijd zal zijn
aan de katechese, belegt de nationa
le raad voor katechese in september
drie studiedagen. Hiermee wil men
belangstelling voor de synode wek
ken en de Nederlandse vertegen
woordigers op de synode wekken en
de Nederlandse vertegenwoordigers
op de synode van advies dienen. Aan
de bisschoppensynode, die op 30 sep
tember begint, nemen kardinaal Wil-
lebrands en bisschop Bluyssen deel.
LONDEN De bisschoppen van
de anglicaanse kerk in Engeland
hebben besloten, de vraag van de
priesterwijding van de vrouw pas in
behandeling te nemen in de synode
van november volgend Jaar. In Ca
nada en de Verenigde Staten zijn al
anglicaanse vrouwelijke priesters,
maar in Engeland is de publieke
opinie nog zeer verdeeld.
Kerk en Wereld, het blad van de
vrijzinnige hervormden, signaleert
een devaluatie van de kus. Mevrouw
E. N. van Nieuwenhulze-Luyendijk:
Er wordt tegenwoordig te veel en te
gemakkelijk gekust. Bij concerten
en op het televisiescherm zien we
omhelzingen aan de lopende band.
Zelfs onze politieke leiders deinzen
(in het buitenland!) niet terug voor
deze handeling en voor een nuchtere
Nederlander blijft het een
merkwaardig gezicht de heer Den
Uyl zijn politieke vrienden te zien
kussen. Staan deze mensen elkaar
zó na dat zo'n demonstratie een lo
gisch gevolg hiervan ls of hebben we
te doen met een steeds algemener
om zich heen grijpend mode
verschijnsel? „Een kus die het hart
niet raakt, verveelt alleen de mond"
luidt een oud gezegde. In heel veel
gevallen is de kus zichtbaar verwor
den tot een leeg conventioneel ge
bruik, tot een formeel gebaar waar
bij men nauwelijks meer Iets voelt
of denkt. Een soortgelijk gevoel van
wrevel komt over me bij het rond
strooien vanuit de losse pols van
voornamen bij beginnende ontmoe
tingen of zelfs zakelijke vergaderin
gen. Op die manier wordt er een
stukje „privacy" blootgegeven
waardoor het nauwelijks Interes
sant meer ls om Iemand die je wer
kelijk goed kent bij de voornaam te.
noemen. Alles bij elkaar moeten we
concluderen dat ook nuchtere Ne-1
derlanders in hun openbaar kusge-
drag toch wel heel erg vervreemd
zijn van de persoonlijke uitdrukking
van gevoelens van genegenheid,
ontroering en extase. Door te veel en
te gemakkelijk kussen wordt de om
helzing een lege vorm. zoals alle
dagen gebak een grote verveling
wordt. Nu zoveel mannen zich niet
meer scheren is het misschien voor
hen een Idee elkaar alleen maar aan
de baard te trekken naar oud Oos
ters gebruik Laten we zuiniger wor
den op de kus door hem te bewaren
Premier Den Uyl ontmoet zijn Portugese ambtgenoot Soares
(archief-foto).
voor bijzondere gelegenheden en
werkelijk bewogen momenten.
De drie grote kerken zijn in de splin
ternieuwe stad Almere samen aan de
slag gegaan. Een van de eerste vereis
ten: een kerkcentrum. De bevolking
mocht kiezen uit een paar modellen.
Over hoe dat ging schrijft ds. E. F.
Verbaas in Kerkinformatie:
Er wat een modern, rank, plan: ver
der een sobere blokken-doos die al
snel „de doos" werd gedoopt. En ten
slotte een wat meer klassiek model
dat tussen de toekomstige gevels van
het centrum van Almere-Haven moet
passen en dat centrum moet en
igszins doen denken aan een oud
„Zuiderzeestadje". Een fikse toren
(te bouwen niet door de kerken maar
door het rijk) ernaast en ziedaar: alle
aanwezigen op een enkele na zetten
vlot op een flapover een streepje bij
het „nostalgische" plan! Zowel ker
kdijken als onkerkelijken (de
laatsten waren ook opgekomen tot
onze blijdschap) stemden vóór het
klassieke model met toren en vooral
ook klokken moesten erin, liefst zelfs
een carillon! Daar waar de kerk haar
presentatie in pretentieloosheid zou
moeten begeren in deze tijd is tóch de
stem van het volk anders! De enige
die een streepje op de kerk-zonder-
toren-flapover zette was een der pas
tores, terwijl de ander zich van stem
ming onthield, want hij is voorzitter
van de Bouwkommissie. Zij hebben
er overigens geen slapeloze nachten
van!
Levensstijl
Het Gereformeerd Weekblad (van de
gereformeerde-bonders, hoofdre
dacteur ds. A. VroegindeweiJ) ls niet
tegen het zoeken naar een nieuwe
levensstijl, maar legt het accent wel
anders:
Zeker wil ik niet ontkennen dat we
een andere levensstijl nodig hebben
als volk van Nederland en ook als
christenen en kerkelijk meelevende
mensen. We zijn zo meegesleurd
door de tijdgeest en de welvaart en
de voorspoed van onze tijd hebben
velen zo te pakken gekregen, dat
men geheel en al gevangen is door
de wereld en al haar begeerlijkhe
den en er haast geen onderscheid
meer is op te merken tussen de
levensstijl van de christenen en van
STOCKHOLM Evangelisatie
leiders in de Skandlnavische landen
bereiden een grote campagne met
Billy Graham voor, die in januari
1979 zal worden gehouden en heel
Skandinavië zal bestrijken.
SAINT LOUIS (VS) - De scheu
ring in de Missouri-kerk, een van de
drie grotfe lutherse kerken in de Ver
enigde Staten, blijkt zeer beperkt te
zijn gebleven. Het ledental klom in
1976 zelfs nog tot 2.094.000. Er tra
den volgens de statistiek niet meer
dan 18.000 mensen uit. Daar staat
tegenover, dat* 16.000 leden van an
dere lutherse kerken naar de Mis-
souri-kerk overgingen. Deze kerk
houdt vast aan een zeer conservatie
ve bijbeluitleg en theologie.
SEOEÖ1 De Zuidkoreaanse
raad van kerken heeft bij de rege
ring aangedrongen op afschaffing
van alle bijzondere wetten op ver
volging, vrijlating van politieke ge
vangenen en herstel van de demo
cratie. Zolang dat niet gebeurd is,
moeten de Amerikaanse troepen
niet uit Zuid-Korea Worden terugge
trokken, zo menen de kerken.
NA PINKSTEREN
Het slot van Markus, nl. hoofdi
16 vers 9 tot 20, staat ln onze bij
tussen vierkante haken. Dat wj
zeggen dat het een stuk ls dat fl
grote waarschijnlijkheid niet U
oorspronkelijke tekst van dit
evangelie heeft behoord. Men
spreekt dan ook vaak van het
„onechte slot". Het stuk bevati
samenvatting van allerlei gegei
uit de andere „evangelieën" eni
Handelingen. Dat stelt ons voq
vraag waarmee Markus zijn
evangelieverhaal besloot. Zond
slot zijn het de woorden ten aai
van de vrouwen die bij het lege
geweest zijn: „En zij zelden nie
iets, want wij waren bevreesd".
(16,8). In het „onechte" slot lezt
terwijl, de Heer meewerkte
het woord bevestigde door de
tekenen, die erop volgden", 't
Merkwaardige van dit slot ls da
wel een beetje bij Markus past.
hier spreekt hij weer niet over 6
Geest. De dominee die de preek
de brief aan de Hebreeën maak
doet dat in eenzelfde verband v
hij schrijft:terwijl ook God
getuigenis daaraan geeft door
tekenen en wonderen en velerlt
krachten door de Heilige Geest
te delen naar zijn wil" (Hebreeê
Wat het echte slot nu ook gewe
mag zijn, in beide beluisteren v
bijzonder ingehouden en besch
toon. In het eerste geval is het(
van de vrees. Zo ls het begonne
Niet zo Juichend. Bijna
vervreemdend. In het tweede g
wordt de Geest niet vermeld. 11
niet zeggen: weggelaten. Opnii
zien we een gemeente die de wt
ingaat. Met vrees en aarzeling!
met een diepe zekerheid dat G<
meewerkt. Met ervaringen die
aarzelend een naam krijgen. A
een groot besef is van het vreei
van dit evangelie. Dat het niet
zomaar geloofd zal worden. Da j
ook niet zomaar even op te pak
ls. Er moet intens geluisterd w<
en een diepe aandacht zijn voojj
de boodschap werkelijk wil. Er^
„uitdelingen" van de Geest, zo;
de Pinksterdag, en „hetzatopr
iegelijk van hen". Maar geloven-
„door de Heilige Geest" is wel e
lange weg.
UGANojj
de ongelovigen. Het is een verschrik
kelijke zaak, zo werelds als ons volk
is gaan leven. En van de vroegere
ingetogenheid en de christelijke le
vensstijl van zoveel christenen ls
niet zoveel meer op te merken ln
onze dagen. Daarom is er bekering
nodig, een andere levensstijl die op
komt uit een nieuw hart. En daar
hoort men zo weinig van bij allen die
een nieuwe levensstijl propageren.
Waarachtige bekering en wederge
boorte des harten zijn de onmisbare
voorwaarden voor een nieuwe en
een geheel andere levensstijl dan de
wereld altijd heeft gehad en nog
steeds heeft.
Discriminatie
De feestelijke eucharistieviering
met Dom Helder Camara, vorige
maand ln Leiden, heeft kritiek ont
moet. In Informatie van de Leidse
studentenecclesia. schrijft Walter
Goddijn:
De „witte kaart" mensen konden via
de zij-ingang naar binnen, de „an
ders gekleurden" betraden de kerk
via de hoofd- of achteringang. Tij
dens de dienst ging menigeen ter
tafel. De geregelde kerkgangers van
de zaterdagavond-dienst als steeds,
waren er nauwelijks, omdat er veel
genodigden waren. Daar stond dan
wel tegenover, dat de dienst indruk
wekkend was. Wellicht zal het even
zo geweest zijn als op de hoogtij
diensten die ik als jeugdig kerkgan
ger meemaakte, en waarbij het mas
saal gezongen „tantum ergo" mij
steeds weer beroerde. Helaas herken
ik er ten dele ook de kerk in als van
ouds, nl. de kerk die het recht heeft
met kaartengedoe te discrimineren:
het „gewone volk" kan nu eenmaal
niet vooraan zitten; die het recht
heeft op deze wijze voorrang te ver
lenen: vandaag in hoofdzaak de ge
nodigden, morgen kan de parochi
aan wel weer aan zijn trekken ko
men; die ln het zo verdeelde kerke
lijk Nederland het recht heeft zich in
zo'n triomfalistisch gebeuren op te
stellen: hoe komt de arme Helder
Camara anders aan het vele beno
digde geld; die het recht heeft haar
dualistisch gezag te laten gelden in
een zwijgzaam dulden van de inter
communie. een oecumenisch hoog
tepunt als exclusief gebeuren voor
dit festijn.
Beroepingswerk
geref. kerken Z
aangenomen naar Spijkenisse, j
Th. Muntendam te Heerjansfc
Prof. C. van Leeuvj®
Vanmiddag om kwart oveJh
houdt prof. dr C. van Leeuwtfe
inaugurele rede als hoogleraaCE
testament te Utrecht in het unn<
teitsgebouw, Domplein. Profgs
Leeuwen spreekt (na Pinkje:
over Joël 3 en Handelingen Jvi
Ignatius Jacub III
Ignatius Jacub ni, de patriaflse
de syrisch-orthodoxe kerk vaige
ochië, komt naar Nederland wa
opening van het kerkgebouwen
syrisch-orthodoxe gemeentae
Hengelo. Op zondag 5 Juni zaLe
kerk inwijden met een pit* i
hoogmis. Met de patriarch 1
mee aartsbisschop Severiushn
Iwas van Bagdad en Severiusba
de patriarchaal generaal vicatr
Damascus. en
ïf
R. M. Smulders
Jle
De heer R. M. Smulders (54) Hel
oktober benoemd tot directere
Memisa. Op het ogenblik is hips!
seur van de raad van bestuunhe
Akzo. Voordien heeft de heerin)
ders verschillende directiefu
bekleed bij de Koninklijke fcei
landse Zoutindustrie en bij Ar
tss
Julien Sterckx
De oudste priester ter werek
toor Lucien Sterckx in Leu*
overleden. Hij werd 106 ji.arë
zijn tachtigjarig ambtsjubilf
gevierd. De Belg was nog
actief. Opzijn 105everjaardag
hij van kardinaal Sueneï
opdracht, een boek te schrijvi"
de parochiepriester.
Ds. B. A. Bos Ts
Op 76-jarige leeftijd Is overkwo
A. Bos, emeritus predikant inges
de. Hij is van 1 januari 1963te
maart 1966 hoofd-legerpredi^ 0
weest. Ds. Bos is gereforme4nn
dikant geweest in Haarlemn%ch
Assen en Voorburg. In het c(%
de gereformeerde kerken ij S(
maakte hij zich vrij. In 1950 %er
de hij zich weer met de geref»,
de kerken. Vorig jaar sloot (vei
zich aan bij de christelijke fcng
meerde kerk van Urk w|ere
hulpprediker werd. De befde
zal woensdagmiddag om i
plaatsvinden op Urk.
Feministische theologie,
lichterij of herformulering
belse noties, die waren v.
sneeuwd gedurende vele eeur"
triarchale cultuur? Zaterdag'
van tien tot vijf uur op Kr*1
Wereld te Driebergen m.m.v.f?^0
ria de Groot en ds T. C. C.
van Iterson. Inl. en aanm.
2241.
igl
Modellen van zielszorg,
tenconferentie op De Hezi
Hattem maandagmorgen 6j
dinsdagavond 7 juni. Inleid
B. Suurmond en dr W. C.
Inl opg. te' 05206-1648.
de
tk
dj<
;erl
sF
n b
ing