jÜ VI i:
kerkdiensten over gijzelingen
Pandbrief biljetten
Gegijzelde kinderen minder heldhaftig
O Westland Utrecht
ivensmilde toonde zich waardig
>cj
K "D
l^jrud tet
wüzefón
3
rvangers voor
keiaars nog
jeds paraat
Gijzelingen in
VS tonen aan:
Hypotheekbank nv
~PÏ|IG3^
MEI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet P11/RH13
werd in Bovensmilde een gezamenlijke kerkdienst gehouden in de open lucht. Hier komen de ouders met kinderen terug van de dienst.
Zuldmolukse kinderen worden gefouilleerd door de politic. Doordat ee kun wijk binnen mochten gaan.
V!e'
■SI >e'
Ne
r«il(
ÏVOOI
e prijl I!
onze verslaggevers
,rfENSMILDE-ASSEN
ensmilde heeft de kracht
igen zich te beheersen en
;volking heeft getoond
waardigheid te kunnen
uden. U hebt vertrouwen
d, geloof". Dit zei zondag-
jen de hervormde predi-
dominee J. de Groot uit
insmilde tijdens een open-
lenst op het sportveld.
u9 tdiei
aardigheid van het dorp betrok
ip het pinksterfeest. „Met
ren vieren we de waardigheid
is, zijn mentaliteit, het niet-
in ais hem iets wordt aange-
De predikant zei dat de ker-
Dproepen tot liefde en hij legde
uk op de eenheid, het verlangen
r een wereld waarin de mensen er
r elkaar zijn, het werken van de
it inplaats van het geweld.
oproep van de kerken strekt
ook uit tot na de gijzelingen.
^op
stei
Jezu!
^^en
B oproi
m fuko;
Het genezende proces van de liefde
zal ook dan zijn werk moeten doen,
als we weer wat ruimer adem kunnen
halen, als de hekken uit ons dorp zijn
verdwenen. Hoe gaan we dan verder,
hoe vullen we ons dorpsleven dan in,
wat maken we ervan", aldus domi
nee De Groot.
De dienst was georganiseerd door de
plaatselijke hervormde en gerefor
meerde kerken, samen met het Leger
des Heils. Er waren zo'n 600 mensen
op het sportveld, onder wie een aan
tal van de kinderen die gegijzeld zijn
geweest en hun ouders. Bovensmildé
telt in totaal ongeveer 2.000 inwo
ners, van wie ongeveer 600 Moluk-
kers die een eigen dienst hielden.
Ds. D. Suurmond, gereformeerd pre
dikant uit Smilde, betrok in zijn ge
bed de Molukse wijk, omdat hier
zo zei hij ook velen ontzet zijn
door de gebeurtenissen. Voor de
overvallers in trein en school bad hij
voor bevrijding van de demonische
krachten die hen tot hun daden
brachten. Majoor Maria E. de Wit
van het Leger des Heils verzorgde
jan
ikerk
Oral
leur.
.»*r*>7
-
m
•x v/*
-
een onzer verslaggevers
!N De groep mensen die za-
l het beleidscentrum in Assen
«r ook in Den Haag aangebo-
lebben de Zuldmolukse kapers
e bieden dat zij de plaatsen in
p nemen van de gegijzelden in
eln, verblijven nog in Drente,
el zowel het Asser als het
se beleidscentrum te kennen
gegeven niet van de diensten
opening, sluiting en schriftlezing van
de dienst.
Molukse dienst
In geheel Nederland stonden de gij
zelingen in de kerkdiensten centraal.
Dat gold evenzeer voor de Molukse"
kerkdiensten. Er werd onder meer
een dienst gehouden in de afgegren
delde Molukse wijk in Bovensmilde
zelf.
In de Zuldmolukse evangelische
kerk te Assen was iedere stoel bezet.
De gang naar de kerk verliep bij
zonder ordelijk en ook na de dienst
toonden de bezoekers geen emoties.
Zoals al werd verwacht viel er niets,
van enige bewaking te bespeuren'
rond de kerk of in de Zuldmolukse
wijk in Assen waar de kerk is gele
gen. De enige niet-Molukse aanwezi
gen waren familieleden van de Mo
lukse kerkgangers. Tijdens de
dienst werd net als in de kerk in
Bovensmilde, gebeden voor de zieke
kinderen in het ziekenhuis, hun ou
ders, de onderwijzers in de school,
de mensen in de trein en hun fami
lieleden en voor de familie van de
kapers. Zowel door een ouderling als
door de dienstdoende dominee werd
afstand genomen van het gebeurde
en gehoopt op een goede afloop voor
alle partijen. De gehele dienst werd
in het Maleis gehouden. 81echts de
preek van de dominee, die bij na
vraag liever anoniem wilde blijven,
werd ook in het Nederlands uitge
sproken. In de preek werd geappel
leerd aan het verantwoordelijk
heidsgevoel van de betrokkenen en
het opbrengen van begrip van fani-
lieleden van alle partijen. Vooral het
„waarom" vormde de rode draad
door de verhandeling. „Waar is dit
voor nodig; alle ellende die berok
kend wordt, waar is het voor nodig?
De heilige geest weet het antwoord.
Hij zal ons het antwoord geven. We
moeten geduldig zijn", aldus de
dominee.
Geen commentaar
Na de dienst weigerden kerkbe
stuurders en dominee commentaar
te geven. „Het is niet aan ons om de
pers te woord te staan. Iedereen
heeft deze open kerkdienst mogen
bijwonen en we hebben alles gezegd,
wat er te zeggen viel. Verdere uit
spraken, uit persoonlijke overwegin
gen, kunnen de zaak schaden en dat
willen we te allen tijde voorkomen".
Onder de aanwezigen waren veel
ouders met kinderen. Een aantal
van die kinderen werd ten doop ge
houden. In de Zuldmolukse ge
meenschap genieten kinderen door
gaans een bijzondere protectie en
aandacht.
In Bovensmilde, maar ook in de
Assense Molukse wijk, vertonen de
Zuldmolukkers zich nauwelijks op
straat. Na de kerkdienst zochten
alle aanwezigen direct hun wonin
gen weer op. Dat vele Molukkers
door de toestand op vakantie zijn
gegaan, om door hun omgeving niet
met de gijzeling geconfronteerd te
worden, is slechts een gissing. Op
straat viel niets van ongeregeldhe
den te merken. Slechts een verbran
de Nederlandse vlag hangt aan een
verkeersbord.
Een van de vrijgelaten kinderen (links) kijkt samen
met haar zusje met een verrekijker naar de verrich
tingen rondom de school.
0 Een klein meisje op de arm van haar vader, met een
speelgoedpistooltje in de hand een beeld uit zonnig
Bovensmilde.
0 Militairen rond de school in Bovensmilde wachtend op de dingen die komen in de warme zon
van de vrijwilligers gebruik te willen
maken, blijven de mensen, ongeveer
20 in aantal, paraat. Ze houden een
zogenaamde stille wacht. Het comi
té betrekt het dorpshuis in Glim
men en brengt daar slapende op de
grond, ook de nacht door.
Nog tientallen anderen blijven thuis
stand-by. Via een boerderij in de
buurt van de trein kan telefonisch
contact met hen worden opgeno
men. Sommigen hebben zolang de
gijzeling duurt, vrije dagen van hun
werk opgenomen. Anderen worden
afgelost. De vrijwilligers voelen zich
moreel en naar eigen zeggen psy
chisch sterk.
door Freke Vuyst
Kinderen, die geconfronteerd
worden met een daad van ge
weld, zoals een gijzeling, kun
nen daar langdurig emotionele
problemen van ondervinden.
Deze conclusie is te trekken uit
de gevolgen van een gijzeling
in Amerika, waarbij een grote
groep kinderen betrokken was.
Op 15 Juli 1976 werden in Chowchllla
in California 26 kinderen en een
buschauffeur door drie gewapende
mannen ontvoerd. Deze gijzeling
bleek later een reeks van nare gevol
gen voor de betrokken kinderen te
hebben: van angstdromen en bed
plassen tot veranderingen in het
gedrag.
Op een zonnige namiddag op de
laatste dag voor de vakantie werd
een gele schoolbus met 26 kinderen
in de leeftijd van 5 tot 14 Jaar en hun
buschauffeur, door drie mannen,
vermomd met nylonkousen over hun
hoofd, ontvoerd. De mannen dwon
gen de kinderen in twee kleine ge
blindeerde autobusjes plaats te ne
men en reden vervolgens elf uur lang
naar, wat later bleek te zijn, een
verlaten steengroeve in de buurt van
San Francisco. Daar aangekomen
moesten de kinderen een onder
gronds onderkomen binnengaan na
dat ze hun namen en een kleding
stuk aan de kidnappers hadden ge
geven. De mannen sloten vervolgens
de opening af en verdwenen. Na uren
lang in de benauwde ondergrondse
gevangenis te hebben doorgebracht
besloot Ed Ray, de buschauffeur,
zich met behulp van de oudste Jon
gens uit te graven. Dat gelukte en de
kinderen wisten de aandacht te trek
ken van een nachtwaker bij de
steengroeve. De kinderen en de
chauffeur keerden allen ongedeerd
terug naar Chowchllla. Twee weken
later werden de kidnappers door de
FBI gearresteerd. Ze zitten nu in
voorarrest en als hun rechtszaak
voorkomt is de kans groot dat de
kinderen als getuigen worden opge
roepen.
Ed Ray en de 26 kinderen waren voor
de rest van die zomer nationale hel
den. Ze werden voor etentjes, op
tochten en feesten uitgenodigd en de
belangstelling van de pers was over
weldigend. Enkele moeders begon
nen om geld te vragen voor inter
views met hun kinderen en droom
den van televisie en filmcontracten.
Hoe schadelijk al die belangstelling
is geweest is moeilijk te zeggen. In
interviews met de pers praatten de
kinderen over het gebeuren alsof het
een soort spel was. Ze kibbelden over
wie zich het meest heldhaftig had
gedragen, de Jongens die Ed mee
hielpen of de oudere meisjes die de
Jongste kinderen verzorgden en
troostten. Het eten wat de kidnap
pers in de ondergrondse gevangenis
hadden achtergelaten werd ook tot
in details besproken, maar over hun
angsten spraken de kinderen niet.
Zo bleek later pas dat een van de
meest traumatische ervaringen voor
met name de meisjes was dat er geen
wc's in de busjes waren tijdens de elf
uur durende rit en de kinderen op de
vloer van het busje ten aanschouwen
van elkaar hun behoefte moesten
doen.
Nachtmerries
Enkele gezinnen trokken uit
Chowchllla weg om niet dagelijks
aan het gebeuren herinnerd te wor
den. Nachtmerries en bedwateren
kwamen veelvuldig voor. Volgens
een Journalist van de krant uit het
nabijgelegen Fresno, waren zelfs zes
maanden na het gebeuren de litte
kens nog duidelijk te zien. Moeders
raakten overbezorgd en de verhou
ding tussen de ouders en de kinderen
verslechterde. Kinderen die voor het
gebeuren open en spontaan waren,
werden teruggetrokken en stil. Ver
schillende ouders gingen prompt
naar de provinciale psychologische
dienst maar vonden de psychologen
daar weinig ontvankelijk voor de
problemen van de kinderen. Enkele
kinderen hebben deskundige hulp
nodig maar de ouders kunnen de
kosten van een psychiater niet
betalen.
Nachtmerries en bedplassen waren
ook de meest voorkomende ver
schijnselen bij de kinderen in De
troit 29 Kinderen in de leeftijd van 6
en 7 Jaar zagen toe hoe een man het
lokaal binnenstormde en met vijf
pistoolschoten hun onderwijzeres
om het leven bracht. De school cn de
ouders, bang dat het gebeuren blij
vende gevolgen voor de kinderen zou
hebben, namen direct maatregelen.
Een psychiater werd van buitenaf
aangetrokken om de schoolpsycho
loog en maatschappelijk werkster
bij te staan. De ouders schilderden
een nieuw lokaal voor de kinderen in
vrolijker kleuren en de school bracht
nieuw lesmateriaal, tot marmol ten
en konijnen toe. Maar desondanks
zeggen de ouders dat de kinderen in
angstige wezentjes veranderd rijn,
met angsten die ze niet kunnen bere
deneren.
(ADVERTENTIE)
In coupures van f 1.000.- of
110.000.-. Aan toonder. Looptijd
5 jaar Hoofdsom plus rente is
ook eerder opneembaar: opklim
mend van 5%% na twee jaar tot
8V« na vijf jaar Volgens samen
gestelde interest. Verkrijgbaar bij
uw adviseur voor verzekeringen
of belastingen en onze kantoren.
Amsterdam. Sarphatistraat 1020-25 25 25. tst. 41 en 42