Angola weer rustig
et SALT-overleg en de herverkiezing van Carter
la
Likoed wil benoeming
Da jan heroverwegen
iwjet top akkoord
it ontwerp grondwet
Rhodesië noemt
VS huichelachtig"
amibië
rtelt'
Si»-
Q
Geschillen binnen MPLA-regering
«teehington
.vangt
ag3eense oppositie
Bhoetto belegt
vergadering over
crisis Pakistan
Lufthansa
wil staken
Russisch toestel
stort neer op Cuba
VN Ambassadeur Young is een ,,Amin"
JDAG 28 MEI 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwarlet
DHOEK (UPI)
jtrische schokken toedie-
brandende sigarettenpeu-
u op de huid uitdrukken en
uit de slaap houden.
1(j lijn 10 de methoden die
delijkse praktijk zijn gewor-
in Namibië (Zuidwest-
oif«e'
In i
ins volgens een rapport dat
igesteld door lutheranen,
:anen en rooms-katho-
in dit door Zuid-Afrika
n de wil van de Verenigde
es in bestuurde land. Ook
|en, aldus kerkelijke lei-
I stokslagen toegediend en
ien mensen in afzondering
een ongemakkelijke hou-
tijden lang doorbrengen,
martelpraktijken zouden
name plaatsvinden in het
Ien van Namibië.
tns de verklaring van de
hebben hooggeplaatste
ionarissen in Namibië
mming gegeven voor het
•len. ,.Wij zouden onze
jt verzuimen als wij hier
en zwijgen". Marteling is
leest afschuwelijke vorm
reedheid en zet een ket-
lactie van onmenselijk-
[in gang, die de hele maat-
ipij vergiftigt.
jStkenning
>av)dier He'
land gewei
Hendrick Verster
beschuldigingen van
gewezen. Ze missen
re grond, zo liet hij weten,
Is dit soort praktijken zou-
Elaats vinden zou daar on-
llijk een einde aan wor-
gemaakt.
orgi
LONDEN/LISSABON (Reuter, UPI. AFP, DPA) Angola is weer rustig nadat er gisteren een
mislukte greep naar de macht werd gedaan. President Agostinho Neto zei in een toespraak
gisteravond dat er doden en gewonden zijn gevallen. Hij. noemde de gebeurtenissen „afschuwe-
lijk", maar verzekerde dat de toestand nu weer onder controle is.
Daaraan gingen omvangrijke ge-
vechten in de straten van de hoofd
stad met name rond het presi
dentspaleis, de gevangenis en het
radiostation vooraf. Dit kwam in de
loop van de middag weer in de lucht
nadat de opstandelingen het eerst
bijna een uur bezet hadden gehou
den. Radio-Loeanda zei in Londen
opgevangen uitzendingen dat rege
ringsgetrouwe soldaten de opstande
lingen hadden overmeesters die zich
van de studio's meester hadden ge
maakt. Gezegd werd dat de MPLA
en de strijdkrachten zich volledig
achter president Neto en de MPLA
hadden geplaatst.
..Wij verzoeken de soldaten terug te
keren naar hun legerplaatsen en de
MPLA-strijders waakzaam te blijven
om alle oproerkraaiers de pas af te
snijden", aldus de uitzending.
Vrijlating
COU (Reuter, UPI) Het presidium van de opperste
lt, het parlement van de Sowjet-Unie, heeft gisteren het
irp van een nieuwe grondwet voor het land goedgekeurd,
[ffjpntwerp zal op 4 juni gepubliceerd worden. Politieke waar-
J„js verwachten dat de nieuwe grondwet zal leiden tot
wapuivingen binnen de top van de communistische partij.
He v
eenkomt om de nieuwe grondwet
formeel goed te keuren.
>ntwerp van een nieuwe
ej?et zal vanaf 4 juni onderwerp
in „publieke discussie" in de
eSowjet-Unie. Deze discussie
voort tot oktober wanneer de
i-Unie het zestigjarig bestaan
revolutie herdenkt en de op-
Sowjet in speciale zitting bij-
vin'
.15
[NGTON (UPI) De Ameri-
rcuéregering ontvangt deze week
néoraanstaande vertegenwoor-
inlvan de Chileense oppositie
kennelijke bedoeling door
imatieke gebaar dé Chileen-
ng onder de neus te wrijven
regering Carter de huidige
:en van de Chileense junta
kan verdragen,
pen woensdag ontving de
taanse vice-president Walter
le de leider van de Chileense
h-democraten. de vroegere
int Eduardo Frei. Ondermi-
,rt w van buitenlandse zaken
men^Pher ontving gisteren de ver-
ry ex-minister van buiten-
bl(zaken uit de regering Allen-
siert *omiro Almeyda. De Chileen-
in Washington, met
omS( ristopher afgelopen donder-
r wafak, heeft geen bezwaar aan
leidt te&en het overleg met
ast 2 Almeyda. Ook Carters advi-
rand ,or de nat'onale veiligheid,
het w Brzezinski, was bij het
is b aanwezig.
De opstand was in de nacht van
donderdag op vrijdag ontketend
door soldaten die de vrijlating eisten
van twee leiders van de zwarte natio
nalistische vleugel van de MPLA.
Beiden waren uit het centrale comité
van de MPLA gezet en gedetineerd,
nadat zij vorige week in het open
baar kritiek hadden geoefend op de
groeiende Cubaanse en Russische
invloed op alle niveaus van het
landsbestuur. Ook gaan volgens hen
te veel banen naar mulatten (men-
Er werd gisteren geen enkele mede
deling gedaan over de positie van de
voorzitter van de opperste Sowjet,
president Podgorny, die eerder deze
week uit het politiebureau van de
communistische partij werd gezet.
Op 15 juni komt het Sowjet-
parlement bijeen en men houdt het
voor waarschijnlijk dat Podgorny
tijdens die bijeenkomst van het
voorzitterschap van de opperste
Sowjet zal worden beroofd. Daarmee
verliest hij dan tegelijkertijd de titel
van president van de Sowjet-Unie.
Volkslied
Het presidium van de opperste Sow
jet heeft gisteren ook de nieuwe
tekst van het volkslied van de Sow
jet-Unie goedgekeurd. Dit gebeurde
na een uiteenzetting van partijideo
loog Michael Soeslow. De tekst zal
later dit jaar worden gepubliceerd
maar eerst op 1 september van
kracht worden, zo werd meegedeeld
door radio Moskou.
Tot nieuwe leider van de communis
tische jeugdbeweging Komsomol is
gisteren benoemd de 44-Jarige Boris
Pastoechow, die al sedert 1958 bij de
Komsomol werkzaam is. Pastoe
chow, die kandidaat-lid is van het
centraal comité van de communis
tische partij, volgt Tyazjelnikow op
die deze week werd bevorderd tot
hoofd van de propaganda-afdeling
van het centraal-comité. Tyazjelni
kow wordt beschouwd als stroman
van partijleider Breznjew.
President Neto
sen van gemengd ras). De twee staan
een zwart-nationalistische politiek
voor. Inwoners van Loeanda hadden
verteld dat in de omgeving van het
presidentiële palels en het hoofd
kwartier van het leger de hele nacht
flink was geschoten en dat de ge
vechten zich hadden verspreid over
andere stadsdelen tegen het aanbre
ken van de dag. Zij vertelden dat
Cubaanse soldaten in pantserwa
gens de orde in het centrum van de
stad hadden hersteld, wegversper
ringen hadden opgeworpen en de
weinige burgers die zich op straat
gewaagd hadden, hadden gefouil
leerd.
Mogelijk verkiezingen
ISLAMABAD (Reuter. UPI) Pre
mier Zoelfikar Ali Bhoetto van Pa
kistan heeft gisteren een speciale
vergadering belegd met de vier pro
vinciale premiers over de komende
onderhandelingen met de Pakis
taanse nationale Alliantie PNA, een
uit negen politieke groeperingen be
staande oppositiepartij. De verga
dering zal vandaag gehouden wor
den. Gisteren liet de oppositionele
PNA officieel weten bereid te zijn
met Boetto te praten over de nu al
ruim 11 weken durende crisis in Pa
kistan. De dialoog tussen de rege
ring en de PNA moet lopen vla de
Saoedi-Arabische ambassadeur Ri-
ad Al-Khatib.
Volgens plaatsvergangend voorzit
ter van de alliantie Pir Pagaro is al
aan sommige van de eisen van de
PNA tegemoet gekomen en gaat de
oppositie niet onvoorwaardelijk aan
de onderhandelingstafel zitten. Pir
legde zijn verklaring af na een be
zoek aan partijvoorzitter Maulana
Moefti Machmoed in de gevangenis.
De meeste van de oppositieleiders
zitten nog in de gevangenis. Zij wer
den opgepakt tijdens de massale
rellen en demonstraties tegen het
bewind van premier Bhoetto. De op
positie heeft de uitslag van de
laatste verkiezingen fel aangevoch
ten en de premier en zijn partij
verweten geknoeid te hebben met
het tellen der stemmen. Enkele we
ken heeft Bhoetto een referendum
aangekondigd dat moet beslissen
over zijn al of niet aanblijven als
premier. Buitenlandse waarnemers
achten het gisteren echter ook
waarschijnlijk dat Bhoetto nieuwe
nationale en provinciale verkiezin
gen zal laten uitschrijven.
De opstandelingen hadden zich aan
vankelijk meester kunnen maken
van de radiozender en hadden opge
roepen tot een massale betoging van
steun voor „volksmacht".
Angola werd in dit verband gebracht
met zwarte radicalen die staan tege
nover de pro-Russische vleugel van
de MPLA, waarvan de leiding wordt
overheerst door mulatten.
Nito Alves. de roemruchte guerrilla
leider van de MPLA en oud-minister
van binnenlandse zaken en Jose Van
Dunen, de politieke commissaris van
het Angolese leger, gelden reeds lang
als de leiders van de stroming. Bei
den werden vorige week uit het
centrale comité van de MPLA gezet
na te zijn beschuldigd van het zaaien
van tweedracht en racisme.
De spanningen in de MPLA zijn
sinds enige tijd opgelopen door uit
dijende campagnes van twee pro-
westerse guerrillagroeperingen te
gen het marxistische bewind van Ne
to en de aanwezigheid van de 18.000
Cubaanse soldaten die het staande
houden. Deze FNLA en UNITA sla
gen er voortdurend in onder andere
de voedseltransporten naar de
hoofdstad te bemoeilijken.
FRANKFORT (DPA. AP) - De
meerderheid van de georganiseerde
piloten, stewardessen en boordwer
ktuigkundigen van de Westduitse
luchtvaartmaatschappij Lufthansa
heeft besloten on> te gaan staken
om hun looneisen kracht bij te
zetten.
Japan en de Sowjet-Unie hebben gis
teren in Moskou een nieuw visserij
akkoord getekend waarbij de Japanse
visvangst binnen de nieuwe 200-
mijlszone van de Sowjet-Unie aan
zienlijk is ingekrompen. Het akkoord
werd ondertekend door de Japanse
minister van landbouw en visserij,
Zenko Soezoeki (links) en de Sowjet
minister van visserij Isjkow.
HAVANA (Reuter, UPI) Een 11-
joesjin van de Russische
luchtvaartmaatschappij Aeroflot is
gisteren na een vlucht uit Europa bij
de landing op het vliegveld van de
Cubaanse hoofdstad Havana veron
gelukt. Van diplomatieke zijde is
meegedeeld dat het toestel bran
dend neerstortte. De Canadese am
bassade in Havanna heeft meege
deeld dat 53 van de 55 inzittenden
zijn omgekomen.De vliegtuigen op
deze lijn zitten vaak vol met studen
ten die naar huis terugkeren uit Eu
ropa. Een regeringscommissie zal
een onderzoek instellen naar de oor-
zaïx van de luchtramp, zo deelde
het Russische persbureau Tass gis
teren mee.
SALISBURY (Reuter, UPI) Rhodesië is gisteren fel van
leer getrokken tegen de Verenigde Staten.
Het noemde de VS „huichelacn-
tig" en vergeleek de Amerikaanse
ambassadeur bij de Verenigde
Naties Andrew Young een
„Amin".
De aanval werd gedaan door mi
nister van buitenlandse zaken
Rowan Cronje in een toespraak
voor de kamer van industrie in
Gwelo (centraal Rhodesië). Vol
gens hem verkijkt Washington
zich grotelijks op Rhodesië. Het
pleit ervoor alle zwarten stem
recht te geven zonder kennelijk te
bedenken wat dat voor gevolgen
heeft gehad in andere Afrikaanse
landen, aldus de bewindsman.
Volgens hem slaat het ook ner
gens op, de zwarte Afrikanen te
vergelijken met de negers in de
Verenigde Staten, zoals VN-
ambassadeur Young graag doet.
Naar zijn mening heeft het gelei
delijk verdwijnen van de ras
senscheiding In het zuiden van de
VS daar een economische ople
ving tot gevolg gehad, en zou een
soortgelijke ontwikkeling kunnen
plaatsvinden In Rhodesië en
Zuid-Afrika.
Als de linkse leider Robert Moe-
gabe en zijn marxisten aan de
macht komen wordt de Ameri
kaanse droom in Rhodesië een
nachtmerrie, zo hield Cronje zijn
gehoor voor.
Hij zei dat Young tot dezelfde
categorie mensen behoort als de
Oegandese dictator Idi Amin „Zij
zouden belden clown zijn als de
wereldproblemen niet zo tragisch
waren. Hun uitspraken zouden
leuk zijn geweest als ze niet zo
gevaarlijk waren", aldus Cronje.
Zweden
Zweden heeft de Verenigde Sta
ten om opheldering gevraagd in
zake de uitlating van Young, dat
„Zweden verschrikkelijke racis
ten zijn". De Amerikaanse VN-
mlssie beloofde dat de Zweedse
ambassadeur volgende week
tekst en uitleg zal krijgen van
Young. Young zou in een inter
view kritiek geleverd hebben op
de rassenverhoudingen In bepaal
de landen, waarbij hij Zweden en
de Sowjet-Unie met name noem
de. De Zweden hebben een zeer
humanitaire en liberale ideologie,
maar als het er op aankomt zijn er
negers er net zo slecht af als ln
Queens (een Newyorkse wijk), zo
zou Young gezegd hebben.
Van een onzer redacteuren
Het extreem nationalistische Likoedblok zal zijn besluit om de
Israëlische oud-minister van defensie Mosje Dajan te benoemen
tot minister van buitenlandse zaken in een nieuwe regering
herzien. Dit besluit werd genomen naar aanleiding van de hevige
kritiek op de eerder gedane bekendmaking. Een behoorlijk deel
van de kritiek is te verklaren door het feit dat Likoed-leider
Begin Dajan tot deelnemer aan zijn toekomstig kabinet uitno
digde zonder tevoren met zijn achterban overleg te plegen.
Het uitvoerende comité van de Li
koed komt morgen bijeen om de
kwestie te bespreken. Dan zal, aldus
verluidt ln kringen van de Likoed
formeel gestemd worden over de
vraag of men de uitnodiging aan
Dajan wil handhaven of niet. Dajan
zelf heeft laten weten dat hij een
terugkomen op zijn benoeming tot
minister van buitenlandse zaken zal
aanvaarden. De post van minister
van buitenlandse zaken is van be
lang omdat deze minister tevens vi
ce-premier van Israël wordt. Gezien
de slechts gezondheidstoestand van
Begin hij ligt al bijna een week in
het ziekenhuis met hartklachten
wordt een vroegtijdige opvolging
van de premier in spé, Menachem
Begin, niet uitgesloten. Likoed-
kringen reageerden gisteren op Da-
jans verklaring terugtrekking van
zijn benoeming te willen aanvaarden
met de woorden: „Hij zal geen keus
hebben als Begin gedwongen wordt
van gedachten te veranderen."
Deze kans wordt niet onmogelijk ge
acht. Vooral de Liberale partij die
deel uitmaakt van de Likoed, toonde
zich zeer verbolgen over de be
kendmaking van de door Begin al
leen genomen beslissing. Simcha
Ehrllch, leider van de Liberale Partij
en tweede op de verkiezingslijst van
de Likoed deed een beroep op Dajan
om Begins aanbod te weigeren om
zodoende de Likoedleider een open
lijke nederlaag binnen zijn eigen
partij te besparen. De uitnodiging
aan Dajan heeft ook tot grote ver
deeldheid binnen de Nationaal Reli
gieuze Partij (NRP) geleid. Deze par
tij zal vrijwel zeker samen met de
Likoed een regering vormen. Vol
gens David Glass, een van de parle
mentsleden van de NRP zijn de helft
van de NRP-leden tegen de benoe
ming van Dajan. Zij hebben een
spoedvergadering van de partij
geëist. Eerder brak de Democra
tische Beweging voor Verandering
van Jigal Jadin de coalitiebesprekin
gen met de Likoed af vanwege de
benoeming van Dajan.
Niet alleen bij politieke partijen
maar ook bij delen van de Israë
lische bevolking heeft de benoeming
van Dajan tot grote beroeing geleld.
Ouders wier zonen tijdens de okto-
beroorlog van 1973 gesneuveld zijn
toen Dajan minister van defensie
was verklaarden vastbesloten te zijn
de benoeming van Dajan tegen te
houden. Volgens een woordvoerder
van de ouders Is Dajan een „amorele
figuur." „WIJ zullen een reeks protes
tacties lanceren om deze nieuwe ca
tastrofe te voorkomen. Zij kunnen
niet verwachten dat zij ongestraft in
het gezicht van het volk mogen spu
wen," voegde de woordvoerder daar
aan toe.
Confrontatie
Aangenomen kan worden dat de be
noeming van Dajan niet uitsluitend
een poging van Begin is om het aan
zien van zijn toekomstige regering in
het buitenland op te vijzelen en van
Dajan om een politieke comeback te
maken Opvallend is het feit dat de
uitnodiging van Begin aan Dajan
gedaan werd vlak voordat de Likoed
leider verleden week een gesprek
van drie uur met de Amerikaanse
ambassadeur in Israël had. Dajan
aanvaardde de uitnodiging pas na
dit gesprek. Het is vrijwel zeker dat
Dajan geen zetel zou aanvaarden in
een regering die aanstuurt op een
confrontatie met een van de grote
mogendheden. Immers. Dajan is een
leerling van de Israëlische oud-
premier David Ben Goerlon. Hij
heeft veel van Ben Goerions princi
pes overgenomen. Een van deze prin
cipes is koste het wat het kost een
botsing met de grote mogendheden
te vermijden. In dit verband zijn de
opmerkingen van de Amerikaanse
president Carter van groot belang.
Aangenomen wordt dat Dajan Car
ter, die meent een proces van mati
ging bij Begin te kunnen ontdekken,
als een papieren tijger beschouwt
waarmee een conflict kan worden
voorkomen. Vandaar ook dat Dajan
als voorwaarde voor zijn benoeming
stelde dat de Likoed, die in principe
voorstander is van annexatie van de
westelijke Jordaanoever. zal afzien
van een dergelijke stap zolang er
met de Arabische staten over vrede
wordt onderhandeld.
In het kader van haar poging het
aanzien van de Likoed in het buiten
land op te vijzelen is Sjmoël Katz
namens de partij naar de Verenigde
Staten gereisd om het beleid ten
aanzien van het conflict in het Mid
den Oosten uit te leggen. Katz, die
genoemd wordt als toekomstige mi
nister van voorlichting verklaarde ln
Amerika gesprekken te zullen voe
ren met Amerikaanse regerings
functionarissen. het Amerikaanse
publiek en leiders van de Joodse
gemeenschap in de Verenigde
8taten.
door Victor Zorza
15ujb regering van de Amerikaanse president Carter haar zin krijgt dan wordt de SALT-
wolnkomst waarover nu onderhandeld wordt een belangrijk onderwerp bij de volgende
seritentsverkiezingen die ln 1980 zullen plaats vinden. Het door de Amerikaanse minister van
geveiiandse zaken Cyrus Vance voorgestelde SALT-schema moet een periode van drie jaar
le in nnen. Die periode loopt af op het moment dat de volgende verkiezingscampagne een
punt bereikt.
(flu1tJwe afspraken over een beper-
meritjan de strategische wapens
moeten gaan lopen van okto-
i dit jaar (wanneer het ak-
van kracht wordt, zoals de
ng Is) tot oktober 1980. Dit
n -n dat over een nieuwe over-
1st onderhandeld wordt juist
s[®"volgende verkiezingen, zodat
se no belangrijke rol zal gaan spe-
lé politieke passies en ma-
Ies^ s die presidentiële verkiezin-
eaKrk. merken,
il bei
"^feelijke verwikkeling speelde
'r ee1 rol bij de onderhandelingen
pr® SALT-overeenkomst, die nu
ïstuKjcht iS, Toen president Ford
aI] issische partijsecretaris Leo-
1 znjew in 1974 een akkoord
ing I n over de belangrijkste pun-
een nieuw SALT-akkoord,
(n .^"echter hun bedoeling dat het
ït voor ondertekening ge-
i zijn In 1975 zodat het ak-
rmar?én rol zou spelen in de ver
campagne van 1976. Maar
De
»jn ep njet op de gewenste ma-
wege de zwakte van de rege-
•d.
t oo ufr ^toogde dat dit akkoord
>diw°stok belangrijke con-
Jyan de Sowjet-Unie bevatte
{iV'lde het ijzer smeden toen
pi-kei!' was Zi^n ohtici betoogden
Ros $at het akkoord verreikende
imerres van de Verenigde Staten
inhield. Daardoor werd men gedwon
gen de zaak uit te stellen tot de'
verkiezingscampagne.
Fords tegenstanders namen aan dat
geen enkele president, en zeker pre
sident Ford niet, zijn campagne zou
baseren op een verdrag dat door zijn
tegenstanders zou kunnen worden
omschreven ais een akkoord dat het
Kremlin in staat stelt de eigen mili
taire kracht uit te bouwen terwijl de
positie van de Verenigde Staten ver
zwakt wordt.
Ze bleken gelijk te hebben en Ford
retireerde. Het werd aan Carter over
gelaten om over de voorwaarden van
Wladiwostok verder te praten. De
kruisraket van de Verenigde Staten
en de Backfire-bommenwerper van
de Sowjet-Unie, de twee wapens die
een eerder verdrag vertraagden, vra
gen nu ln ieder geval om een regeling
in een nieuwe, voor drie Jaar gelden
de, afspraak. Maar de afspraak waar
men nu over praat is een van de drie
onderdelen van een omvattende
overeenkomst en er bestaan momen
teel zeer wezenlijke verschillen van
mening tussen Moskou en Washing
ton welke wapensystemen in welk
deel van het akkoord moeten wor
den ondergebracht.
Naast het voor drie jaar geldende
akkoord wordt er ook gesproken
over een achtjarig verdrag voor de
periode tot 1985 De VS zouden er de
voorkeur aangeven de kruisraket en
de Backfire-bommenwerper onder te
brengen in het driejarige akkoord,
waardoor het mogelijk is later op
nieuw hierover te spreken. De Sow
jet-Unie daarentegen wil een zware
beperking leggen op de ontwikkeling
van de kruisraket en geeft er daarom
zonder twijfel veruit de voorkeur aan
de kruisraket ln het achtjarige ver
drag onder te brengen.
Bedreiging
Het Kremlin ziet de kruisraket als
een zeer belangrijke bedreiging om
dat grote aantallen van deze wapens
in vliegtuigen, schepen en op bases
op het land kunnen worden aange
bracht. Ze kunnen met een veel gro
tere precisie dan de veel dodelijker
intercontinentale raketten elk doel
in de Sowjet-Unie raken. Bovendien
kunnen ze ingezet worden op iedere
plaats in de wereld waar een ge
vechtsterrein ontstaat. Daarom wil
de Sowjet-Unie, die op het terrein
van de kruisraket aanzienlijk achter
ligt op de Verenigde Staten, de reik
wijdte en de ontwikkeling van dit
nieuwe Amerikaanse wapen be
perken.
Het Kremlin is echter niet bereid
hiervoor de prijs te betalen die Was
hington voor deze concessie vraagt:
beperking van de ontwikkeling van
de grotere intercontinentale raket
ten en aanzienlijke wederzijdse be
perkingen in de aantallen van die
raketten. Daarom mag men aanne
men dat de formule voor drie jaar
het meeste kans maakt. De VS zou
den in staat gesteld worden de ont
wikkeling van de kruisraket zonder
al te grote beperkingen voort te zet
ten terwijl de Sowjet-Unie haar gro
te intercontinentale raketten kan
behouden. Ondertussen gaan beide
partijen door met het zoeken naar
een uitweg uit het dilemma.
Uitstel
Met een dergelijke formule zouden
belde partijen het er over eens kun
nen worden dat het probleem mo
menteel niet opgelost kan worden
en dat de oplossing moet worden
uitgesteld tot 1980. Maar leder ak
koord dat de driejarige overeen
komst tegen 1980 zal moeten ver
vangen zal zijn waarde moeten be
wijzen ln de Amerikaanse verkie
zingscampagne van dat jaar. Dat
betekent dat president Carter zal
moeten vasthouden aan voorwaar
den die zo voordelig zijn voor de
Verenigde Staten dat geen enkele
tegenstander hem ervan zal kunnen
beschuldigen dat hij veel te vlug wil
gaan en dat hij de veiligheid van de
Verenige Staten een loopje neemt,
beschuldigingen die Jackson en
Reagan tegen president Ford heb
ben ingebracht.
Tegen die tijd zal president Carter
tegen het Kremlin kunnen zeggen
dat hij. als hij in 1980 een overeen
komst krijgt die hij tegenover de
kiezers kan presenteren als een
groot succes, na zijn herverkiezing
in de positie is om flinke concessies
aan de Sowjet-Unie te doen uit
dankbaarheid voor de hem bij zijn
herverkiezing bewezen diensten
Geen enkele Amerikaanse president
zou natuurlijk iets dergelijks met
zoveel woorden tegen het Kremlin
zeggen, maar overwegingen van de
ze aard spelen wel degelijk mee in de
onderhandelingen tussen de Ver
enigde Staten en de Sowjet-Unie.
De moeilijkheid is echter dat zowel
Nixon als Ford op deze manier met
succes concessies van de Sowjet-
Unie hebben losgekregen, maar dat
zij niet in staat waren later hun
beloften in te lossen. Men mag aan
nemen dat het Kremlin hieruit een
les geleerd heeft Maar hoewel het
Kremlin nu in principe het schema
van minister Vance geaccepteerd
heeft, hoeft dat nog niet te beteke
nen dat het einde van de driejarige
periode noodzakelijk samenvalt
met het hoogtepunt van de verkie
zingscampagne
Oktober
Dit gebeurt alleen maar als het nieu
we akkoord ln oktober van dit Jaar
rond komt, zoals het huidige
tijdschema vereist. Gaan de onder
handelingen nog ver na oktober
door, dan wordteen nieuwe overeen
komst eerst veel later van kracht en
zal die overeenkomst langer duren
dan oktober 1980. In dat geval hoeft
het vervolg van de besprekingen
niet in de wielen te worden gereden
voor de presidentiële verkiezings
campagne.
Het huidige tijdschema is ingegeven
door het feit dat de huidige interim-
regering voor de beperking van de
strategische wapens afloopt in okto
ber. In het verleden heeft Moskou
het verstrijken van de geldigheid
van een dergelijke regeling vaak ge-
De vroegere Amerikaanse president Gerald Ford ontmoette op 23
november 1974 de Sowjet-p&rtijleider Leonid Brezjnew in Wladi
wostok.
brulkt als een middel om de Ameri
kanen onder druk te zetten voor een
nieuw akkoord. Washington heeft
het Kremlin een goede reden gege
ven om te proberen de geldigheid
van de huidige interim-regeling te
doen voortduren zodat er geen haast
hoeft te worden gemaakt tegen ok
tober om gauw nog een nieuw ak
koord rond te makpn
