gesprek met overvallers
Uittocht specialisten
)wangmatig gedrag is af te leren
WORLD COUNCIL OF CHURCHES
UITNODIGING
De Molukkers waren erg vriendelijk'
Besturen
over zee
Commentaar van gegijzelde kinderen
HssEN „We konden eigenlijk helemaal niet merken dat er
anien gijzeling aan de gang was. De Molukkers waren erg
aafriendelijk. Als we 's avonds moesten gaan slapen, kwamen ze
of we wel lekker lagen en of we een deken nodig
Some people take care to know more
n Uyl nog somber over gijzelingen
erlingenschaal
rlaagd naar 31
DecoSol
ïcfeu;
Koningin Wilhelmina Scholen te Apeldoorn,
Besmetting kan
zich over hele
dorp verspreiden
:J)eratie kan in ernstig geval behandeling steunen
BESTELBON
^ROAG 20MEM977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
V
3fan een onzer verslaggevers
ik^at was na de vrijlating het com
mentaar van een 10-jarig meisje uit
opje vierde klas dat maar weinig on-
nigcr de indruk van het gebeurde
3e«leek.
tk»ie maandagmorgen was zij nog
net in de gymnastiekzaal
arisen de deur open ging en een Mo-
ig lakker met de onderwijzeres bin-
^eejenkwam. „Hij zei geloof ik, niets,
zag wel, dat hij een geweer bij
had. Later vertelde de onder
dat dit een gijzeling was. Ze
Pinfeken heel bezorgd. We moesten
n Ifeze spulletjes uit onze kastjes ha-
Ie ftn, spelletjes, potloden en papier
otifo toen werden we naar het over-
ok |ijflokaal gebracht. Daar hebben
lente elke dag spelletjes gedaan,
r omdat we niet mochten
ïdlopen hebben we ons toch ook
tl verveeld.
de knie
Ireigd zegt het meisje zich niet
hebben gevoeld. „Soms waren
wel bang hoor, vooral overdag,
jwel de mannen erg aardig voor
waren. Ik herinner mij dat één
tn hen een meisje uit de eerste
|as op zijn knie had terwijl ze zat
lezen".
„Tot dinsdagavond mochten we te
levisie kijken. De radio hadden de
Molukkers zelf mee genomen. Als
het journaal op de tv begon kwa
men ze altijd even bij ons mee
kijken".
Over het eten waren de kinderen
tevreden. „We hebben lekker ge
geten. Fricadel met gebakken aar
dappelen en boontjes, puree met
sla en een taartje toe. En broodjes
met melk. Van de laatste nacht heb
ik weinig gemerkt. Ik lag te slapen
en werd wakker gemaakt. Daarna
werd ik op een brancard gelegd en
naar de ambulance gebracht. Nee,
ik voelde me niet ziek, alleen een
beetje moe. Veel van de andere
kinderen waren trouwens ook hele
maal niet ziek".
Commentaren van andere kinde
ren waren ongeveer gelijkluidend.
Zoals dat van 12-Jarlge Roelof
Snippe, die zich vooral herinnert
hoe een van zijn klasgenoten uren
lang op zijn mondharmonica speel
de. Ook, dat de Molukkers aardig
waren en tegen de kinderen zeiden,
dat de geweren geen echte geweren
Hartroerende taferelen speelden zich af toen overgeluk
kige ouders hun kinderen terugzagen.
waren maar ijslolly's.
De 12-Jarlge Roelof wilde overigens
toen hij vrijdagmorgen thuis kwam
pannekoeken eten. „Ik wil niets
liever dan dat en heb er daverende
trek in", zo zei hij. Hij was echter
wat bleekjes en moest het met lich
tere kost doen, want na vier dagen
bijna alleen soep is pannekoek wat
zwaar te verteren.
ADVERTENTIE
Ten times a year,
ONE WORLD, a
monthly magazine
brings first hand
information about
the World Council of
Churches and the
churches around
the world.
Evangelism
and mission
Social justice
Church life and
worship
Human rights
Bible study «Racism
Development
Church news
You are invited lo subscribe with the neut issue, airmailed Irom Geneva, or ask lor a sample copy.
Subscription f. 2750 per year
ORDER FORM f T
Yes, I would like to subscribe to ONE WORLD
Name:
Address:
onze parlementsredactie
jl HAAG De autoriteiten zijn gisteren in de loop van de dag begonnen met gesprekken met
overvallers in de trein in De Punt en de bezetters van de school in Bovensmilde over de eisen die
r dagen geleden door de overvallers bekend werden gemaakt.
hükier Den Uyl zei gisteravond dat
eerste eis van de regering is
He|rilligd, namelijk het vrijlaten
wi. alle kinderen, de gesprekken
wel de eisen begonnen zijn. Dat er
ichte onderhandelingen over die
onze parlementsredactie
HAAG Het kabinet heeft
besloten, de leerlin-
:haal in het lager onderwijs
u ingang van 1 augustus aan-
te verlagen van 33 naar 31.
ige ir deze verlaging wordt werkgele-
'npAeid geschapen voor 1700 extra
denPrwijzers. Oorspronkelijk was
haaf*e bedoeling om per 1 augustus
Wcpen verlaging van de schaal tot
rde«er te gaan, terwijl op 1 Januari
meTdan verder verlaagd zou wor-
sitfaar 31.
tfaai de leerlingenschaal van het
Heiteronderwijs wordt op dezelfde
naaP verlaagd. Hierdoor kunnen 600
e isllerleidsters extra aan het werk.
eisen sprake is wees hij echter met
klem van de hand. „Er wordt nu
gevraagd en nagegaan wat er eigen
lijk met die eisen wordt bedoeld", zei
Den Uyl, die ondanks de vrijlating
van de schoolkinderen zich nog ta
melijk somber over de situatie
uitliet.
„Bij alle verheugenis over die vrijla
ting is er jammer genoeg geen enkele
aanleiding om opgelucht adem te
halen. Er is na de emotionele en ten
dele verrassende ontwikkelingen
van gisternacht toch weinig wijzi
ging in de situatie op de school, waar
(ADVERTENTIE)
rolgordijnen.
Bespaar veel geld
met weinig werk.
ADVERTENTIE
iks geschriften-over de verhoutf-
van de kerk en het joodse volk -
Geref. en Chr. Geref- 4 x per
ipiir voor f 13.50 elk nummer gewijd
'CLh één speciaal onderwerp - losse
t. t 3.75 - juni a.s. aanvang 11e
s „Jfflang.
9reeP. uit eerder verschenen en
(g verkrijgbare losse nummers,
ds. J. Dijk:
4al Lindseyprofeet of fantast?
E WE drs' J' S'°mP
Sden, christenen, en muslims:
een driehoeksverhouding?
(3e druk)
dr. J.L. Koole:
f 3 Sabbat en zondag (2e druk)
unctf dr U H- Kollaard:
flut"raöl en de Palestijnen (2e druk)
br,e' drs. H.G. Leih
°mga(Kat1 Marx en de emancipatie
der Joden enzovoort.
1
steladres: Dienstencentrum Ge-
Kerken Leusden postrek. 513153
'f. 033-43244, afd. bochure-ver-
in de
ieder»
>P-
s f5-
Bij doehet-zell zaken,
woninginrichting en warenhuizen
nu vier overvallers vier onderwijzers
gegijzeld houden. Ook ln de trein ls
er nog steeds sprake van het voort
duren van een buitengewoon ernsti
ge situatie." zei Den Uyl, die verder
meedeelde dat er geen enkele zeker
heid bestaat over de vraag of er in de
nacht van donderdag op vrijdag te
gelijk met het vrijlaten van de kinde
ren ook een Zuldmolukse overvaller
uit de school is ontsnapt.
Onzekerheid
Er bestaat blijvende onzekerheid
over de vraag of er de afgelopen
dagen vijf of vier overvallers in de
school aanwezig waren. Het schijnt
vrij zeker dat het er nu, na de vrijla
ting van de kinderen, vier zijn.
Zowel premier Den Uyl als vice-
premier Van Agt ontkenden gisteren
in de loop van de dag ten stelligste
dat er bij de voedseltransporten met
opzet virussen in de school zijn ge
bracht om overvallers en gegijzelden
licht ziek te maken. Den Uyl gistera
vond: „Ik kan niet verklaren hoe het
gebeurde, maar het lijkt wel begrij
pelijk dat bij dit vrij warme weer in
een school na zo'n tijd deze ziekte
uitbreekt." Van Agt zei gistermorgen
dat de ziekte goedaardig van karak
ter is. „De natuur heeft een handje
geholpen", sprak hij.
Steeds duidelijker
Van Agt, die in de nacht van donder
dag op vrijdag de gehele nacht ln het
crisiscentrum op het ministerie van
justitie bleef, vertelde dat in de loop
van donderdagavond steeds duide
lijker werd dat er ln de school sprake
was van een besmettelijke ziekte. Na
veel moeite ls het tot de bezetters
doorgedrongen dat er niets anders
opzat dan de kinderen vrij te laten,
aldus Van Agt, die zei dat er gister
nacht omstreeks zes uur, toen een
derde van de kinderen naar bulten
was, een kink in de kabel dreigde te
komen. Dat was het moment waarop
twee ambulancebroeders met een
kind op een brancard onder dreiging
van een geweer werden gedwongen
in de ochtendkou minutenlang halt
te houden. „Ze begonnen weer moei
lijk te doen", vertelde Van Agt, uit
leggende dat de bezetters plotseling
weer nieuwe eisen stelden waarin de
uren daarvoor geen sprake was
geweest.
Gisterochtend kwamen de meest be
trokken ministers weer bijeen op het
crisiscentrum in Den Haag.
Staatssecretaris Zeevalking was
daar al vroeg in de ochtend aanwe
zig, om minister Van Agt af te lossen
die de nacht doorwaakt had. In de
loop van de dag keerde Van Agt op
het ministerie terug.
Payment enclosed Bill me later I am interested in ONE WORLD, but please send me a sample copy first.
I Send this order form to: World Council of Churches. 150 route de Ferney, 1211 Geneva 20; Switzerland or to:
V Uitgeversmaatschappij J. H. Kok BV, Postbus 130, Kampen
(ADVERTENTIE)
Ter gelegenheid van het 75-jarig jubiliem van de
nodigt het bestuur alle belangstellenden hartelijk uit
tot het bijwonen van de
receptie
die gehouden zal worden in de Parkwegschool, Prof. Röntgenstraat 10, op vrijdag 3
juni a.s. van 18.30 uur tot 20.30 uur.
Het bestuur.
Van onze onderwijsredactle
UTRECHT De hoofdredacteur
van Medisch Contact, dr F. Bol, ver
wacht dat de salarisregeling voor
medisch specialisten ln academische
ziekenhuizen, zal lelden tot een uit
tocht van deze specialisten. Bol
heeft dit gezegd naar aanleiding van
de onlangs bekend geworden rege
ling van staatssecretaris Klein (we
tenschappelijk onderwijs).
Deze regeling houdt ln dat medisch
specialisten in academische zieken
huizen er geen eigen particuliere
praktijk meer op na mogen houden.
In ruil hiervoor krijgen de specialis
ten dan een toelage op hun salaris.
Volgens Bol zou het de bedoeling
zijn geweest deze regeling tegelijk ln
.te voeren met de volksverzekering
tegen ziektekosten. Deze verzeke
ring zou namelijk ook de inkomens
van de specialisten met particuliere
praktijken kunnen reguleren.
De regeling van Klein zal waar
schijnlijk al volgend Jaar ingevoerd
worden. Het ls uitgesloten dat de
Van een onzer verslaggevers
SMILDE Het is niet onwaar
schijnlijk dat de besmetting waar
mee de gegijzelde kinderen in de
school te Smilde te kampen kregen,
zich zal verbreiden over het dorp.
„Buikloop" hoeft zich echter niet zo
snel te verspreiden als bij de kinde
ren. Dat de scholieren elkaar zo snel
besmetten, komt volgens medici,
doordat ze zich samen ophielden ln
een kleine ruimte, te weten twee
leslokalen. De verslechterende hy
giënische omstandigheden hebben
de virus die de infectie veroorzaakte
ook in de kaart gespeeld. Overigens
is niet iedereen vatbaar voor de ziek
te. Dat hangt er vanaf of men vroe
ger al eens buikloop heeft gehad en
al dan niet weerstand heeft opge
bouwd.
volksverzekering er" tegen die tijd
ook al ls.
Volgens de hoofdredacteur van Me
disch Contact zijn er nu al tekenen
van de uittocht van medisch specia
listen uit academische ziekenhuizen.
HIJ vindt dat ook wel begrijpelijk en
vraagt zich af of Klein misschien
mikt op werkloze artsen uit de EG.
Onaanvaardbaar
Bol vindt de regeling ln elk geval
moreel onaanvaardbaar. Bovendien
zouden er ook Juridische bezwaren
kunnen optreden ln die gevallen,
waarin de rechten van de specialis
ten in duidelijke overeenkomsten
schriftelijk zijn vastgelegd.
Verder is er nog een vluchtmogelljk-
heid voor de specialisten. Zij kunnen
namelijk part-time ln dienst treden
van het academisch ziekenhuis en
daarnaast hun particuliere praktijk
handhaven. „Al met al wordt het
medisch onderwijs de dupe", aldus
de heer Bol.
„Wonderolie? En dat met een oliecri
sis overal?"
(AOVERTENTIE)
L MEGEN Dwangmatige gedragspatronen die voor de patiënt en zijn of
r omgeving ernstige problemen opleveren. In hardnekkige gevallen kan het
ig en verantwoord zijn een voorzichtige ingreep in de hersenen uit te voeren.
„geneest" op zichzelf niets, het schept wel de voorwaarden waaronder de
—jagstherapie alsnog kan aanslaan. Tot die conclusies komt de Nijmeegse
■^^hiater W. P. Haaijman in zijn proefschrift waarin hij ervaringen met 25
ingpatiënten heeft vastgelegt. Hij promoveerde gisteren aan de Katholieke
Versiteit.
gel, die historisch belast ls
doordat in de jaren dertig en
veertig technieken, die naar
huldig Inzicht veel te ingrij
pend zijn, soms ernstige
schade aan de persoonlijk
heid van de patiënt toe
brachten.
Afweging
(dwang ls ln de definitie
dr. Haaijman een met
e aandacht en con-'
katle herhaald uitgevoer-
ihandellng. De patiënt
t innerlijk dat hij die
et" uitvoeren, terwijl hij
helemaal niet wil. Het
iningsveld tussen moe-
en niet willen wordt als
(onaangenaam ervaren,
erbreking van de dwang
f uitwendige invloeden
tot sterke gevoelens van
ist, meestal heftige angst.
B ook woede. Dat kan
E^d gaan met agressief
stig gedrag en nerveu-
chljnselen
Door een zeer intensieve ge
dragstherapie kan de patiënt
ln een groot aantal gevallen
leren dwangmatig gedrag
achterwege te laten. De be
handeling bleek aanzienlijk
ingewikkelder te verlopen
dan in de wetenschappelijke
literatuur tot nog toe was
aangegeven. Al doende ont
dekte dr. Haaijman onder an
dere dat het niet genoeg is
om het ongewenste gedrag af
te leren. HIJ moest zijn pa
tiënten ook weer een altema-
Uef „goed" gedrag aanleren.
Zijn ervaringen brachten
hem tot het inzicht dat alle
dwangpatlënten kampten
met ernstige storingen ln hun
relaties met andere mensen.
ZIJ waren vrijwel niet ln staat
om hun emoties, zoals boos
heid of irritatie, te uiten. Dat
vergrootte de spanning waa
rin zij leefden nog aanzien
lijk.
Met de gedragstherapie
kwam dr. Haaijman bij
achttien patiënten tot bevre
digende resultaten. De overi
ge zeven kwamen, gezien de
ernst van hun situatie, ln
aanmerking voor een herse
noperatie. Dat ls een ingrij
pende en omstreden maatre-
Tegenwoordig wordt een
voorzichtige Ingreep ln de
hersenen, wanneer elke ande
re behandeling gefaald heeft,
na zorgvuldige afweging van
voor- en nadelen aan
vaardbaar geacht. Er wordt
uitvoerig met de patiënt
overlegd, die uitdrukkelijk
met de behandeling moet in
stemmen. En elk geval wordt
besproken ln en gevolgd door
een landelijke werkgroep
neurofysiochirurgie onder
voorzitterschap van prof. dr.
W. Storm van Leeuwen uit
Utrecht.
De operatie begint met het
aanbrengen van een aantal
elektroden, verspreid in het
beperkte hersengebled dat
„verantwoordelijk" is voor
bepaalde aspecten van het
gedrag, met name de emotio
naliteit. In een behandeling
die zich over maanden uit
strekt, worden dan stap voor
stap kleine hersengebledJ es
beschadigd door vla uitge
zochte elektroden kleine
stroomstootjes te voeren. Zo
kan het effect van elke dee-
llngreep gevolgd en beoor
deeld worden.
Het voordeel van die geleide
lijke aanpak is volgens dr.
Haaijman bovendien dat ook
palënt en familieleden gelei
delijk kunnen wennen aan de
veranderingen die ln de pa-
Uënt plaatsvinden. BIJ de ze
ven patiënten zijn, zij het ln
sterk uiteenlopende mate.
gunstige effecten opgetre
den. Vier gaven zelf aan dat
angst en onlustgevoelens wa
ren verminderd. Anderen
toonden zich socialer ln hun
gedrag en gingen conflicten
minder uit de weg.
Teleurstelling
Opmerkelijk was dat bij en
kele patiënten teleurstelling
overheerste. Zij hadden,
denkt dr. Haaijman, ver
wacht dat verdwijnen van de
dwang vanzelf geluk met zich
zou brengen. Maar dat ge
beurde niet. Zij werden al
leen scherper geconfronteerd
met leegheid en eenzaam
heid, met armzalige relaties
met andere mensen, met de
terugblik op verloren Jaren.
Die teleurstelling is even be
grijpelijk als tragisch, vindt
dr. Haaijman. Maar geluk ls
te hoog gegrepen als doel Van
de behandeling. „Voorwaar
den scheppen die het berei
ken ervan tot mogelijkheid
maken, behoort, dunkt mij,
tot de grens van de therapeu
tische mogelijkheden.
Binnenkort verschijnt:
Herinneringen van oud-ambtenaren
bij het Binnenlands Bestuur
in Nederlandsch-lndië
onder redaktie van
Prof. Dr. S. L. van der Wal
met bijdragen van:
J. van Baal. A Broekland. W Ph Coothaas.
J. J. Hangelbroek, H. J. Koerts. R. C. Kwantes.
C. Nagtegaal, H. G. Schulte Nordholt, Gouverneur-Generaal De Jonge op door
J. J. van de Velde. A. Visser, reis in Loeboek-Sikaping (Sumatra's
A. A. J. Warmenhoven, H. J. Wijnmaalen Westkust).
Omvang 350 tekstpagina's en 16 bladzijden illustraties. In geheel
linnen band met geplastificeerde stofomslag. Prijs bij voorinte
kening 39,50; na verschijning 45,—.
De opleving van de historische belangstelling voor Indonesië is veelbelovend, omdat 2ij
met beperkt is tot hen die in dit land rijn geboren of er gewoond en gewerkt hebben,
maar daarnaast velen, vooral jongeren, voor wie noch het een noch het ander geldt, er
deel aan hebben De nieuwe generatie vraagt de oud-koloniale garde wat die te bieden
heeft aan door ervaring en waarneming opgedane kennis van het koloniaal verleden.
Tot die garde behoren ook de oud-bestuursambtenaren, een corps dat m 1942
ongeveer 700 leden telde, van wie nog slechts een paar honderd m leven zijn. Een
twaalflal van hen heeft aan de Indonesische geschiedschnjving willen bijdragen door
de herinnenngen op schrift te stellen die in deze bundel zijn bijeengebracht.
Voor een enigszins volledig beeld van onze laatste „Indische iaren" (tot 1942) is het
relaas van de bestuursambtenaar, als sleutelfiguur .n de dagelijkse praktik van het
landsbestuur, stellig onmisbaar en gezien de veelzijdigheid van zijn tunktie ook
bijzonder interessant. Daarom mag voor deze uitgave, die herinneringen van oud
bestuursambtenaren uit verseinde gebieden van de Indische Archipel bevat, meer
dan alleen vakmatige belangstelling worden verwacht.
Dank zij de lage voorintekenprijs kunt u 5,50 besparen door reeds nü op dit werk in te
tekenen. Maak daarvoor gebruik van onderstaande BESTELBON. Zend die vandaag
nog aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder postzegel) aan:
UITGEVERIJ T. WEVER B.V. - ANTWOORDNUMMER 5
FRANEKER
Zend mij bij verschijning
tegen voorintekenprijs:
rechtstreeks/via de boekhandel:
ex. S. L. van der Wal e.a BESTUREN OVERZEE
Gebonden 39.50
Straar
Plaats:
Doorhalen wat u niet wenst
TR/KW2
