Iltimatum gaat in stilte voorbij
I
Loop op goede afloop
HET BESTE
f2?9
SP
Indonesië biedt
diensten aan
Bijna alle Zuidmolukkers
komen uit zelfde omgeving
Je voeten maken
watmee,xeg!
Voetfrisdus:
igijzelde kinderen zongen voor open ramen
r itgestelde uitvoering
san Verdi's Requiem
Madrigals van Crumb
verrassend onderdeel
van te lang programma
;en nieuw ultimatum gesteld
Koop nu
met bijna 25% korting
Haal 't vandaag
nog in huis
Wet Beste
Zuidmolukse steun
voor Drentse kapers
In trein bevindt zich hoogzwangere vrouw
Voortreffelijk koorconcert Ned. Kerkmuziek Ensemble
Vraag naar reclame
op radio en tv
sterk toegenomen
éRDAG 26 MEI 1977
BINNENLAND
T rouw/Kwartet phsii
r Dick Ringlever
EN Om twee uur in de
,ag valt er in Boven-
3e stilte. Het uur van het
latum. Achter de
ghekken wordt nog
,ts gefluisterd. In de verla-
traat, die uitzicht geeft op
Chool waar 105 kinderenl
onderwijzers vertwijfeld in
relijks te beschrijven
ning verkeren, gehelmde
lemannen van de mobile
eden de karabijn in de
lag. Terzijde daarvan op
voorplaats van de
nische School een zestal
inde pantserwagens met
hte mitrailleurs. Elders,
ihtbaar voor de toeschou-
scherpschutters in tuinen
p daken. Politie en leger
op alles voorbereid.
r de stralende zon maakt dat
een wat onwezenlijke indruk,
gesloten gordijnen voor de
Iramen, de lege straten, geen
bewoner te zien. Zij. die kort er voor
nog met de transistorradio aan het
oor zonnend in de tuin de gebeurte
nissen van minuut tot minuut
volgden, hebben zich teruggetrok
ken in de veiliger huiskamers.
Smilde wacht af. En herademt pas
na een half uur. Geen schoten. Mili
tairen en politie zijn niet tot actie
gekomen. Dat kan dus betekenen,
dat het dreigement van de Moluk-
kers niet tot uitvoering is gebracht.
In Smilde lijkt weer hoop op leven.
De ontspanning is merkbaar na die
vele uren van angst en dramatische
gebeurtenissen ervoor.
Gezang
ramen vandaan gehaald en gingen
de gordijnen dicht.
Het tweede teken van leven kwam
een kwartier later, toen een van de
ramen opnieuw werd geopend en een
van de onderwijzers met een mega
foon aan de mond riep: „Wil iedereen
in het belang van onze kinderen zich
terugtrekken." Dit gebeurde kenne
lijk in opdracht van de Molukkers,
die mogelijk wat zenuwachtig waren
geworden door het uitzicht op door
de straat lopende mariniers en poli
tiemensen en door het vertoon op de
avond ervoor, toen enkele honder
den journalisten en televisieploegen
met felle lampen de Molukkers
waarschijnlijk in verwarring hadden
gebracht.
Ontroerend moet het zijn overgeko
men, zeker voor in de buurt wonende
ouders, toen zij rond negen uur in de
morgen voor het eerst weer de stem
men van hun kinderen hoorden.
Toen de ramen werden geopend en
enkele tientallen scholieren vlak
voor het raam gescandeerd zongen:
één, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven,
Van Agt wij willen leven. Het duurde
maar enkele minuten. Daarna wer
den zij door hun onderwijzers op
bevel van de Molukkers weer voor de
Een paar uur later reed ineens de
autobus de afzetting binnen met on
geveer dertig Zuid-Molukkers onder
leiding van enkele Zuidmolukse pre
dikanten. Het initiatief was van de
zuidmolukse kerk, de avond ervoor
doorgepraat met minister Van Agt.
Met een stille omgang, een korte
zang- en gebedsdienst bij de school
willen zij uiting geven aan de gevoe
lens van afschuw, die ook binnen de
Zuidmolukse gemeenschap leven.
Voor de omstanders is het allemaal
nauwelijks waarneembaar. De Mo
lukkers binnen de school moeten er
zeker wel getuige van zijn geweest.
Gesprek
Intussen worden er vanuit de in de
vlakbij gelegen Technische School
ingerichte commandopost van de
politie en mariniers pogingen ge
daan telefonisch in contact te ko
men met de school. De heer Kuhu-
wael is er, evenals het Tweede Ka
merlid Molleman van de pvdA (spe
cialist op het gebied van de proble
men van sociale minderheden). De
laatste in gezelschap van de Moluk
se kleuterleidster die de dag ervoor
nog behulpzaam was bij de voedsel-
verstrekking, de Molukker Persere-
ron, die in '75 een bemiddelende rol
speelde bij de kaping in Bellen en
twee andere Molukkers. Even voor
drie uur lopen de vier langzaam naar
de school en komen er twintig minu
ten later weer vandaan. Omwonen
den hebben gezien dat ze enkele
minuten voor de schooldeur hebben
gesproken met de overvallers. Maar
over het resultaat ervan wil de heer
Molleman als hij Smilde verlaat
niets meedelen.
Hoewel minister Van Agt een uur
later vla de radio laat weten, dat de
onderhandelingen worden voortge
zet, lijkt in Bovensmilde de hoop op
een oplossing niet in het minst de
agressieve stemming in de blanke
woonwijk in positieve zin te
beïnvloeden. Integendeel, zowel bij
de politie als bij de buurtbewoners
heerst de vrees dat de spanning na
het gebeurde van de laatste dagen
alleen maar zal toenemen. Eerste
tekenen wijzen daar al op.
Al verscheidene malen zijn scher
mutselingen voorgekomen met
Zuidmolukkers die zich buiten hun
woonwijk waagden. En enkele da
gen geleden werden in de blanke
wijk zelfs Smildes burgemeester P.
de Noord beledigende opmerkingen
naar het hoofd geslingerd en werd
zijn auto beschadigd. Men verwijt
juist hem de Molukkers naar Smilde
te hebben gehaald. Een gebeurtenis
die de burgemeester gisteren tot het
commentaar bracht: „De ver
standhouding heeft een fikse deuk
gekregen, juist op het moment dat
het weer wat beter ging tussen Ne
derlanders en Molukkers. Ik betreur
dit. maar hoop niettemin dat het
niet tot verdere botsingen zal lelden.
Vier gedetineerde Zuidmolukkers
zijn gistermiddag voor overleg op
het crisiscentrum in Assen aangeko
men. In de loop van de middaa wer
den zij weer naar de diverse gevan
genissen overgebracht. Hier de aan
komst van een van de Zuidmoluk
kers. die met gebalde vuisten naar
de fotografen zwaait.
(ADVERTENTIE,
e aflc
ta's i:
bint,
onze Haagse redactie
HAAG Minister van
tie Van Agt en premier
Uyl hebben gisteren wat
hoop gekregen op een
afloop van de gijzelings
in Bovensmilde en in
nadat de kapers gis-
iddag om twee uur het
p van hun altimatum
acties voorbij hadden
gaan.
irhalf uur daarna, na enkele
^ïende uren, op het crisis-
i in het ministerie van justi-
rerklaarden premier Den Uyl en
ster van justitie Van Agt lichte-
•pgelucht dat „er bemoediging
e putten uit het enkele feit dat
middags om twee uur geen
Jen zijn gebeurd".
Jrerleg met de kapers in de trein
bezetters van de school kwam
len in de loop van de dag goed
wig, zo deelde minister Van Agt
Volgens woordvoerders van jus-
I geen nieuw ultinatum gesteld,
peigerden de kapers zowel in de
*s in de school gistermorgen in
i op de eis van het crisis-
i dat vóór alles de kinderen
J worden vrijgelaten. Zij be-
wen de kinderen als „de be-
aing voor hun eigen veilig-
Minister Van Agt gistermiddag om
half vier: De situatie blijft ernstig,
maar er is in tegenstelling tot
dinsdag veel meer contact, ook met
de trein, en dat is belangrijk. Het
soort van contact geeft weer wat
mogelijkheden om als mensen met
elkaar in contact te komen", aldus
Van Agt, die vond dat het feit dat er
nu ook een speciale telefoonverbin
ding tot stand gekomen is tussen de
kapers in de trein en de schoolbezet-
ters grote betekenis heeft.
Premier Den Uyl, die meende dat de
gespreksbasis die zich met de terro
risten heeft ontwikkeld om een
voortzetting vraagt, zei dat het feit
dat de besprekingen met de kapers
nu op gang waren, op zichzelf een
vooruitzicht is, dat misschien niet op
heel korte termijn tot bevrijding van
de mensen uit school en trein leidt,
maar daar wel enig uitzicht op
opent".
Van Agt benadrukte nog eens dat
het hoofddoel is om de kinderen vrij
te krijgen. „Dit weten de kinderen,
en de mensen in de trein", zei van
Agt. Hij zei, dat de regering in de
nacht van dinsdag op woensdag had
besloten om de demonstratie van
zo'n dertig Zuid-Molukkers voor de
school in Boven-Smilde toe te staan,
„alleen al om het Nederlandse volk
een bewijs te leveren dat er ook
andere Molukkers zijn, de betoging
was een middel om de vijandigheid
te dempen, die begrljpeljk maar he
laas bij veel Nederlanders dreigt te
ontstaan." De demonstratie had
Van AGt toegestaan na het nachte
lijk gesprek dat hij in de nacht van
dinsdag op woensdag had met Zuid-
Molukse kerkelijke leiders.
Staatssecertaris Zeevalking, die gis
terochtend het Haagse crisis
centrum bemande, zei ook nauwe
lijks een oplossing voor de drama's
te zien als de contacten met de ka
pers niet goed op gang zouden
komen.
Menigte
ADVERTENTIE
Dat machtige blad deze
maand niet voor
maar slechts voor
X X uii Reader's Digest
Op het ministerie van justitie was
het gisteren de gehele dag weer een
komen en gaan van bewindslieden,
ambtenaren en ook enkele Zuidmo
lukkers. Op het plein voor het minis
terie verzamelde zich de hele dag
maar vooral rond twee uur het
tijdstip waarop het ultimatum zou
verstrijken een menigte van enke
le honderden mensen.
De meest betrokken bewindslieden,
de ministers Van Agt, Den Uyl, De
Gaay Fortman, Van der Stoel en
Van Doorn en staatssecertaris Zee
valking kwamen in de loop van de
ochtend weer bijeen. In de loop van
de middag bracht het hoofd van het
Zuidmolukse crisiscentrum Lokollo
met vier anderen een kort bezoek op
hun eigen verzoek aan het ministe
rie van justitie. Over het doel van
het bezoek werd niets bekend
gemaakt.
Van een onzer verslaggevers
TIEL Een groep die zich „Zuid-
Molukse jongeren Tiel" noemt maar
verder geen adres bekendmaakte,
heeft zich solidair verklaard met de
kapers van Bovensmilde en Onnen.
In een als ingezonden stuk o.m. aan
Trouw gestuurde brief worden de
acties het gevolg genoemd van „het
falend provocerend beleid van de
Nederlandse regering en de door
haar in het leven geroepen ge
mengde commissie" ten aan zien
van de Zuidmolukse problemen.
Voorzover bekend is dit de enige
Zuidmolukse groep die de gijze
lingsactie steunt.
Bij apotheker
en drogist
Een Beiersdorf produkt
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Indone
sische regering heeft gisteren
Nederland haar goede diensten
aangeboden om te helpen de
gijzelingen in Bovensmilde en
Glimmen tot een goede afloop
te brengen. Minister Maraden
Panggabean van defensie, die
ook optreedt als waarnemend
minister van buitenlandse za
ken, zei dat zij „hulp aanbiedt
maar dat dit alleen kan binnen
de grenzen van de wet en haar
vermogen".
Volgens hem is Indonesië verplicht
mee te helpen aan een oplossing,
omdat de repatriëring van de Moluk
kers naar Nederland verbonden was
met de Indonesische geschiedenis.
Hij weigerde echter te zeggen wat
voor soort hulp Indonesië Nederland
Van een onzer verslaggevers
ASSEN Het staat nagenoeg
vast dat vrijwel alle Zuidmo
lukkers, die betrokken zijn bij
de gijzelingen in Bovensmilde
en bij De Punt, afkomstig zijn
uit dezelfde omgeving. De
meesten van'hen komen uit de
Zuidmolukse wijk in Boven
smilde, de anderen uit Assen
en Amsterdam. Enkele kapers
zijn (jongere) broers van dege
nen die hun straf uitzitten we
gens de gijzeling in Wijster en
Amsterdam in 1975.
In de trein zitten naar alle waar
schijnlijkheid 55 personen, maar ge
heel zeker is dit aantal nog niet,
omdat nog steeds vermissingen wor
den nageplozen. Wel is nu meer be
kend over de leeftijden van de passa
giers. Volgens een opgaven de Neder
landse Spoorwegen moet de jongste
17 en de oudste 57 jaar zijn. Minstens
de helft van de passagiers bestaat uit
scholieren en studerenden tussen 18
en 25 jaar.
Zwanger
dnder de passagiers, die vermoede
lijk nog steeds onkundig zijn van de
gijzelingsacties in de openbare
school van Bovensmilde, bevindt
zich een hoogzwangere vrouw uit
Wierden, die volgens de specialist bij
wie ze in behandeling is, geen dag
zonder medicijnen kan. De specialist
heeft het beleidscentrum in Assen
laten weten dat zij koste wat het
koste vrij moét worden gelaten. De
kapers zijn hierop niet ingegaan. Wel
stonden zij gistermiddag rond half
één toe, dat een rechercheur de be
nodigde medicamenten kwam
brengen.
Onder de treinkapers bevindt zich
ook een Zuidmoluks meisje, hetgeen
in Assen voeding geeft aan de veron
derstelling dat de gehele actie is op
gezet door een relatief zeer kleine
splintergroep binnen de Zuidmoluk
se beweging, die hoofdzakelijk in de
omgeving van Assen domicilie houdt
en waarvoor elders in het land geen
gegadigden te vinden zijn.
Opvangcentrum
Inmiddels is in de onmiddellijke om
geving van de trein een provisorisch
opvangcentrum van het Rode Kruis
In gereedheid gebracht om onmid
dellijke hulp te verschaffen aan
eventuele gewonden. Het opvang
centrum is ondergebracht in een na
burige boerderij. Onder leiding van
dr. J. Nijman (die ook in Wijster het
Rode Kruis-team aanvoerde) staan
24 helpers dag en nacht paraat.
Het is nog steeds niet duidelijk
waarom de treinkapers direct na de
aanvang van hun actie de machinist
en de conducteur hebben vrijgela
ten. Verondersteld wordt dat zij een
te gehaaste moordpartij zoals des
tijds bij Wijster, hebben willen voor
komen.
wil aanbieden, behalve het veroorde
len van de actie.
De Indonesische minister van defen
sie zei, dat de ambassadeur in Den
Haag, de heer Sutopo Yuwono. in
structies heeft ontvangen, maar de
Nederlandse regering heeft er nog
niet naar gevraagd. Tegenover het
Indonesische persbureau Antara
heeft deze ambassadeur laten weten,
dat de overvallen op de trein en de
lagere school in de eerste plaatsen
zaken zijn die de Nederlandse rege
ring aangaan. Hij zei verder niet ver
rast te zijn geweest door de overval
len. „De kaping van de trein en de
gijzeling van schoolkinderen bewij
zen weer eens te meer. dat de Moluk
se groep in wezen gevaarlijk is".
De Indonesische
luchtvaartmaatschappij Garuda
heeft gisteren bekendgemaakt tijde
lijk de vluchten op en uit Amster
dam te staken in verband met de
terreuracties van de Zuidmolukkers
in Nederland, zo is namens de maat
schappij meegedeeld. Volgens het
normale schema vliegt de Garuda
per week vier keer naar Schiphol, via
Parijs en Frankfort. De heenvlucht
van maandag eindigde in Frankfort
en de terugvlucht naar Djakarta van
gisteren begon in die stad.
Zowel bij de Nederlandse als bij de
Indonesische ambassade in Brussel
wordt, sinds het begin van de gijze
lingen in Drenthe in Nederland, een
verscherpt toezicht door de Bel
gische rijkswacht gehouden.
Burgemeester Bulder, de Molukse
stichting U.M.A.M. en acht geestelij
ken van verschillende kerken heb
ben een beroep gedaan op de bevol
king van Krimpen aan den IJssel het
geweld van de Molukse gijzelingsac
ties niet met geweld en de roep om
haat niet met haat te beantwoorden.
Dit staat in een oproep die onder de
bevolking van deze gemeente, die
een grote Molukse gemeenschap
kent, is verspreid.
„Het moet duidelijk zijn dat we met
een roep om haat en geweld op het
zelfde niveau zitten als diegenen die
menen dat onschuldige volwassenen
en kinderen onderhandelingsobject
kunnen zijn in harde, gevoelloze en
verschrikkelijke acties", aldus de op
roep. Hoe de zaak ook afloopt, zeker
is dat de positie van de Molukkers in
Nederland een moeilijke zal zijn. Wij
in Krimpen aan den IJssel zijn van
mening, dat wij met elkaar de pro
blemen moeten Inventariseren. Dat
wat nu gebeurt is niet de manier om
tot oplossingen te komen, aldus de
ondertekenaars van de verklaring.
fr W. H. Wolvekamp
JTERDAM De uitvoering van
j's Requiem door het Philhar-
>ch Koor „Toonkunst" was oor-
gelijk gepland op 5 Mei en op-
in een der abonne-
■eries van het Rotterdams
nonisch Orkest. Na gerezen
ijkheden heeft het Philharmo-
t Koor „Toonkunst" onder lei
van Jan Eelkema kans gezien
fitvoering dinsdag doorgang te
i vinden, zij het met een geheel
r team van vocale solisten en
de begeleiding het Utrechts
fonie Orkest in plaats van het
erdams Philharn^onisch Orkest,
lelfsprekend zijn zulke ingrij-
le veranderingen in het uitvoe-
japparaat op zo korte termijn
bevorderlijk om tot maximale
laties te komen. Toch bleven de
taties van het koor in het alge-
i niet onder de verwachting. Wel
*an het Orkest. Te veelvuldig
D zich ongelijkheden voor bij
kers zowel als blazers. Van we-
Jk geacheveerd orkestspel was
avond geen sprake. De rit-
he precisie liet meermalen ver
gaan en verschillende in geringe
ttegraad voorgeschreven inzet-
*an het koper kwamen veel te
6oor. De koorzang klonk op een
i uitzondering na (de ruwe in
zet van het Sanctus) beheerst en
genuanceert. Mede door een grote
technische paraatheid zoals in de
fuga's in genoemd Sanctus en in het
slotkoor „Libera me" heeft Toon
kunst zijn goede reputatie op vlotte
en muzikale wijze weten te
handhaven.
Van de vier medewerkende solisten
noemen wij in de eerste plaats de
mezzo-sopraan Annie Schoonus. Zij
beschikt over een mooi en in alle
liggingen egaal klinkend stemgeluid,
dat zij steeds op expressieve wijze
weet aan te wenden. De sopraan
Jennie Veeninga zingt zeiler niet on
muzikaal. Zij heeft een groot stem
volume en haalt de meermalen door
Verdi voorgeschreven hoge c gemak
kelijk (zij het in het forte) Maar het
constant sterke vibrato doet afbreuk
aan haar zang. De tenor Nico Boer en
de bas Pieter van der Berg toonden
zich weer geroutineerde zangers die
zich in de vaak opera-allures aanne
mende muziek van Verdi goed thuis
bleken te voelen. Met de keuze van
zijn vocale solisten had de dirigent
het dus nogal goed getroffen. Alles
bijeen niettemin een uitvoering, die
onder moeilijke omstandigheden tot
een vrij goed resultaat leidde.
door Adr. Hager
DEN HAAG Het laatste concert in
de Kamermuziekserie van het Resi
dentieorkest genoot de belangstel
ling van veel publiek. De zaal van
Dlligentia was vrijwel geheel bezet.
Maathouden blijkt in programmeren
dikwijls een moeilijke zaak. Vijf wer
ken stonden op het programma
waarvan alleen reeds Brahms drie
kwartier nodig heeft om zijn gedach
ten uit te dragen in het pianokwartet
nr 2.
Meest verrassende compositie „Ma
drigals" van de in 1926 geboren
Georg Crumb. De componist baseert
het werk op teksten van Lorco en hij
maakt daarvoor gebruik van so-
praan. fluit en slagwerk. Deze drie
elementen zijn bijzonder evenwich
tig gebruikt, de klankproduktie is
subtiel en de vocale mogelijkheden
zijn niet alleen maximaal doch ook
met inzicht gebruikt. De sopraan
Wendela Bronsgeest bleek over de
vereiste soepele stembanden te be
schikken, vocaal een zeer knappe
prestatie. Fluitist Govert Juriaanse
en slagwerker John Helsdingen droe
gen waardevol hun aandeel bij.
Tweede verrassing was het spel van
fagotttste Wilma van den Berge-
Meyer. Met Wlm de Jong, Just Ger
ritsen, en Wim Mertens vertolkte zij
het kwartet opus 73 van Francois
Devienne. Die was in de 18e eeuw
een beroemd fluit- en fagotspeler en
zijn „Méthode de Flute" is vele ma
len herdrukt. Een leuk en fris werk,
de fagottiste met name bewees de
componist alle eer. De drie strijkers
kregen in het kwartet van Brahms
bijstand van pianist Fred Olden
burg. die zijn partij op overtuigende
en nadrukkelijke wijze gestalte gaf.
Brahms vraagt in dit werk veel uit-
houdings vermogen van uitvoeren
den en toehoorders.
Wie weet nog dat Joseph Guy Ro-
partz een talentvolle leerling van Cé-
sar Frank was? Alleen al om dit soort
„rehabilitatie" hebben deze kamer
muziekconcerten waarde. De leden
van het Residentieorkest voerden
een kwintet van hem uit en ook
hierin bleek de invloed van volksmu
ziek op zijn schrijfwijze. Tenslotte
hoorde men in dit veel te lange con
cert een suite die Strawinsky schreef
met zijn „l'Hlstoire du soldat" als
uitgangspunt.
door Jac. Kort
AMSTERDAM Dat het Neder
lands Kerkmuziek Ensemble, waar
van Meti Smit Duyzentkunst de dili
gente is, tot voortreffelijke presta
ties in staat is. kan men dinsdaga
vond tijdens een concert in „De
Duif" constateren.
Hier zong dit uit nog geen dertig
leden bestaande koor werken van
Mare Antoine Charpentier.
Bruckner. Daan Manneke en Janó-
cek. Van de eerste: „Nisi Dominus",
zeer fraai van voordracht, met soli
van de sopraan Rieteke Tieman en
de bas Ronald Klamer, die beiden
deel uitmaken van het Ensemble.
Uitstekend klonk ook het zeer lasti
ge „Curistus factus est" van
Bruckner, mooi van expressie en
tekstuitbeelding.
De Psalmen 131,124 en 126 van Man
neke (1977) beleefden hun eerste uit
voering. Moderne a cappella koor
muziek, die de verdienste heeft, dat
zij echt vocaal is geschreven en daar
door de gewenste uitwerking heeft.
„Otcenas" van Janócek voor tenor,
koor. harp en orgel besloot het deel
voor de pauze. De tenorsolist was
Michiel ten Houte de Lange. Ter
afwisseling hadden er twee hartpsoli
geklonken van Fauré en Flotnuis,
gespeeld door Erica Waardenborg en
Vier gedichten van Jurriaan
Andriessen op teksten van Revius
door de alt Elisabeth Cooymans en
harp.
Het gedeelte na de pauze werd ge
heel besteed aan het uit 1969 date
rende „European Stabkt Mater"
voor alt. tenor en koor van de jonge
Belgische componist Vic Nees. Hier
in wordt de 14e eeuwse sequens be
handeld als een onderdeel van een
moderne Engelse tekst (Albert Boo
ne) die handelt over de geweldple
ging, waaronder de wereld gebukt
gaat. (Zo gezien 11**» «J® iar.ivü&'mR
„European" helaas te beperkt van de
betekenis)
Ik aarzel niet met betrekking tot dit
stuk van een zeer opmerkelijke en
indrukwekkende compositie te
spreken. Het Ned. Kerkmuziek En
semble heeft er goed aan gedaan, dit
werk onder de aandacht van het
(helaas niet talrijke) publiek te
brengen.
Grote waardering kon men ook heb
ben voor de wijze, waarop koor en
solisten dit werk uitvoerden. Gert
Oost tekende in Charpentier en Ja-
nécek voor de orgelbegeleiding.
Van een verslaggever
DEN HAAG De vraag naar
zendtijd voor het uizenden van re
clameboodschappen op de televisie
is sterk toegenomen. De vraag is
bijna twee keer zo groot als de be
schikbare zendtijd, aldus het Jaar
verslag van de Stichting Etherrecla
me (Ster). Vorig jaar al overtrof de
vraag met veertig procent de be
schikbare zendtijd. De grote vraag,
is. aldus de Ster, mede afhankelijk
van de tarieven die in vergelijking
met de prijzen van advertentieruim
te in dag-, dames- en familiebladen
duidelijk zijn achtergebleven.
De Ster tarieven zijn de laatste tien
jaar met 43 procent gestegen, van de
dagbladen met 109 procent en die
van de vrouwenbladen met 145 pro
cent. De Ster-directie pleit in het
Jaarverslag voor de verhoging van
de tarieven. De vraag naar reclame
op de radio is nog groter
Het aantal radio- en televisietoe
stellen neemt ook nog steeds toe. Er
zijn in Nederland negen miljoen ra
dio's. terwijl 72 procent van de ge
zinnen met een radio ook een auto
radio heeft. Ook het aantal televisie
toestellen is toegenomen. In het be
gin van dit Jaar waren er in Neder
land vijf miljoen. Het aantal zwart
wit toestellen daalde. In 42 procent
van de Nedrlandse huizen staat nu
een kleurentelevisie.
4
