"tsie CDA en PvdA op ^onomische problemen i*onk op zoek naar de armste groepen Juffrouw van de002. Seiko Draagt u toevallig ri Quartz horloge? Geengat' bij CDA Besturen over zee a- «JA: Werk door minder economische groei i B- pleit voor herstel van het evenwicht Dru~*«* Seiko Quartz. Eens zullen alle horloges zo nauwkeurig zijn. Van Agt oneens met Duisenberg Aantjes verbaasd Bezuinigingen Huursubsidie SP is boos Geboden Nieuw grondradar op Schiphol in werking gesteld FLEUR OP ;wikkelingsgeld liever buiten regeringen om verdelen BESTELBON JAG 18 MEI 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet - ze sociaal economische redactie Aftober hield minister-president Den Uyl >t NCW (Christelijke wergevers) in Nij- een rede over economische politiek, die *n%conomen en in het bedrijfsleven lang sstof leverde. Later vulde Den Uyl zijn ft n en relativeerde hij zijn Nijmeegse rede tenvoor Werkspoor in Amsterdam en voor heten in Rotterdam. Gisteren hield Den diijr de Technische Hogeschool in Eindho- iei ven een gastcollege als econoom, waarin hij een nieuwe visie op de economische problemen ontplooide. Tegelijk gaven ook CDA-leiders Van Agt en Lubbers gisteren in hun verkiezingscampagne alle voorrang aan de economische problemen. Hieronder volgt een samenvatting van beide visies, die de komende jaren wel eens bepalend kunnen zijn voor de economische politiek in Nederland. 'UeivEN „Het Is een misver- de economische crisis al- gevolg is van inflatie en le", zei Den Uyl gisteren in ieeiWees op verschijnselen dat vat verzadigd is geraakt voor produkten, bijvoorbeeld en massa-consumptie- irt als auto's, tv's, huishoude- spitsen op bijkomstigheden, voor bijgaand aan de werkelijke proble men." De vragen waar de politiek een keuze in moet maken, zijn vol gens Den Uyl: vóór of tegen meer ontwikkelingshulp, minder snel ka pitaalintensief maken van de pro- duktie, investeringen toetsen op bij drage aan de werkgelegenheid, las tenverlichting voor het bedrijfsle ven, dan wel sturing van investe ring, verdeling van werk (korter wer ken en dergelijke), energiebeleid ge richt op besparing en werkgelegen heid, ordening en planning van de economie onder sturing door de overheid, alle inkomens omvattende inkomenspolitiek, democratisering van economische beslissingen in be drijven en staatshuishouding. In het CDA-program ziet Den Uyl „veel gelijkgerichte noties" vergele ken met zijn eigen visie. Het CDA ontbreekt het echter aan het kiezen voor de noodzakelijke instrumen ten. Volgens Den Uyl blijft het CDA steken in pleidooien voor minder inflatie en meer bedrijfswinsten. araten. Voorts werden be- r Grootschalige projecten uit- Mf beperkt, zoals de ruimte- ïen^arvan wordt afgevraagd of Bn- iing ervan wel wenselijk is. ïse overcapaciteit aanwezig in !t e basisindustrieën. Den Uyl t ^ïgd te zijn wel enige beteke- kennen" aan de econo- ^Hfieorieën over een grote eco- golfbeweging (volgens de ideie geleerde Kondratieff uit twintig wisselen periodes 30 jaren economische van stagnatie elkaar af). n is er nu het besef dat de leid hardnekkig zal zijn, en gif- de economische groei gering. Volledige werkgelegenheid zal dan ook moeten worden bereikt met mindere economische groei. Nieuwe technieken zullen niet zonder meer, maar selectief moeten worden inge voerd. (De technologische vernieu wing wordt internationaal al veel trager ingevoerd, de laatste jaren, zo meende Den Uyl te kunnen waarne men). Gebrek aan economische vraag van binnen uit zal moeten worden aangevuld door als overheid zelf nieuws vraag te scheppen, de socialisatie van de vraag. Landen als Nederland, met overschotten op hun betalingsbalans, zouden een verhoging van hun ontwikkelings hulp moeten overwegen, ingepast in een gezamenlijke actie van de wes terse wereld. Deze laatste voorwaar de echter zag Den Uyl nog niet licht Vervuld. Keuze Op grond van deze analyse stelde Den Uyl vast dat „de tegenstellin gen in de politiek zich dreigen toe te M-ENSCHEDE dafheidsbestrijding, inflatie- ng, en rekening houden met ^e economische groei staan 'DA centraal, zo zei gistera- Agt in Haarlem. gaat voor de komende ja- ^•een economische groei uit Dat is iets minder 1,75 procent groei waarop de i laar plannen baseert. De »kent zich dan ook te rijk Van Agt. „Wij kiezen niet te gemakkelijke weg. Deze weg betekent matiging >ei van onze inkomens en ciale- en overheidsuitga- behoeve van de werkgele- A streeft daarom naar herstel evenwicht tussen lonen, P en overheidsuitgaven. Daar- pet een tweede onevenwich- gorden bestreden, door eco- T:;e groei niet meer te laten e D\ ten koste van het milieu, grondstoffen en de ontwik- fvan de derde wereld. Ook orden gezorgd voor zinvolle ageègenheid. „Het zonnige ja- lg-optimisme omtrent de pa cking van elke econo- oei voor haast alle maat- 15 .F1" der™' J. t— schappelijke kwalen, kan ons niet meer bekoren, het werkt eenvoudig niet meer", zo schrijft Van Agt in het laatste nummer van het economen- vakblad ESB. Duitsland In Enschede schilderde minister Lubbers een beleid om de inflatie in Nederland gelijke tred te doen hou den met die in Duitsland. Daartoe moeten de collectieve uitgaven „strak beheerst worden". Bovendien zou de verbetering van arbeidsvoor waarden vóór werknemers in 1978 beperkt moeten blijven tot handha ving van koopkracht, betere belo ningsverhoudingen in bedrijven en sectoren, en in sectoren met eco nomische stagnatie vervroegde pensionering en deeltijdarbeid. Voor de financiering van dit laatste zou ook gebruik gemaakt kunnen wor den van het geld van het collectieve deel in het toekomstige fonds met geld uit de besparing op de kinder bijslag („bevriezing bijslag eerste kind"). „Het realisme gebiedt vast te stel len", aldus Lubbers, dat met deze verbeteringen van arbeidsvoorwaar den al de beschikbare ruimte van 1,5 procent voor de lonen is besteed. Lubbers meent trouwens dat bij de huidige werkloosheid en de behoefte om het beschikbare werk eerlijker te verdelen „het sociaal rendement van algemene loonrondes (bovenop de prijscompensaties erg laag aan geslagen moet worden." Winsten Met zijn loonplan voor 1978 denkt Lubbers de collectieve uitgaven op peil te kunnen houden, en de winsten te laten verbeteren, ten gunste van de werkgelegenheid. Voorts pleitte Lubbers ervoor dat per bedrijf en per sector duidelijk wordt hoe winsten worden bestemd, en hoe die bestemming via investe ringen de werkgelegenheid kan be houden en verbeteren. Bedrijven en sectoren zullen moeten gaaan wer ken met hardere taakstellingen in zake de werkgelegenheid die moet worden geboden. Bedrijfstakken een bedrijfen waar veel ontslagen dreigen, moeten een gezamenlijke aanpak krijgen van vakbonden, ondernemingen en overheid. Samen moet een koers worden uitgestippeld om de werkge legenheid zoveel mogelijk te behou den, en eventueel onvermijdelijke inkrimpingen geleidelijk te laten verlopen, aldus Lubbers. dit hog er 1 irij a. I J.v W ebt ADVERTENTIE Seiko dames-horloges vanaf f 145,- Seiko Quartz dames-horloges al vanaf f 370,- CD A-lijsttrekker Van Agt is het volstrekt oneens met PvdA- minister Duisenberg (financiën), die meent dat er een „gat" van twee miljard zit in het verkiezingsprogramma van het CDA. Zowel Duisenberg als Van Agt be roept zich op ambtelijk rekenwerk. Duisenberg, gisteren in Zoeter- meer: „De programma's van PvdA en CDA zijn op het ministerie van financiën doorgerekend. Het CDA zal nog zo'n twee miljard moeten vinden om het financiële prentje rond te krijgen." Van Agt, gisteren in Haarlem: „De financiële gevol gen van het CDA-programma zijn onlangs nog doorgenomen met des kundigen van de ministeries van financiën en economische zaken en van het Centraal Planbureau. Spe culatie over 'gaten' wijs ik van de hand. Volgens Duisenberg hoeft Van Agt geen enkele zorg te hebben over de financiële opstelling van het PvdA- programma. Daarin wordt in grote trekken voortgebouwd op het kabi netsbeleid, dat vastligt in begrotin gen en meerjarenramingen, aldus Duisenberg. Als het CDA alleen 'snijdt" in de objectsubsidies betekent dat huurstijgingen van elf procent per jaar, aldus Duisenberg. Als het CDA gedeeltelijk (bijv. honderd miljoen) wil bezuinigen op ob- jectihbsidies, gedeeltelijk op indi viduele huursubsidies dan be draagt de huurstijging tien procent en gaan de betrokkenen er vol gens Duisenberg maandelijks zo'n dertig gulden in inkomen op achteruit. Forum Kruis inga (CHU), Abma (SOP). Van Kleef (PPR) en Alders (PvdA) om 13.45 In Myrtus- college aan de Tallngweg 171 te Apeldoorn. valking een soort „tiengeboden- leer" van D'66 op het gebied van het Justitiebeleld afgekondigd En kele van deze geboden luiden als volgt: politiek gevoelige zaken beho ren onderwerp te zijn van kabi netsberaad, en dus niet alleen in handen te blijven van de minister van justitie. verouderde strafbepalingen op het gebied van de zedelijk heidswetgeving dienen te ver dwijnen. meer parlementaire controle op het vervolgingsbeleid van het openbaar ministerie en zoveel mo gelijk openbaarmaking van de in terne beleidsafspraken van dit O.M., althans aan de vaste kamer commissie van justitie. -- begrenzing van de alimentatie plicht en omgangsregeling na scheiding. DELFZIJL KVP- fractievoorzitter Andriessen vindt dat PvdA-lijsttrekker Den Uyl nu eens concreet moet zeggen aan wel ke bezuinigingen hij in de komende Jaren denkt. Op een verkiezingsbijeenkomst in Delfzijl zei Andriessen dat Den Uyl wel voortdurend in zijn campagne over matiging spreekt, maar niet aangeeft waar die matiging moet plaatsvinden. Wel verwijt Den Uyl het CDA, zo stelde Andriessen, dat het pogingen doet om eerlijk iets te vinden waarop bezuinigd kan wor den. „Verwijten die Den Uyl het CDA maakt, namelijk dat het een onsociaal beleid voorstaat, zijn schandelijk," sprak Andriessen. HAARLEM „Diegenen die chris ten-democratische bewindslieden de afgelopen jaren hebben zien opereren moesten beter weten," re ageerde CDA-lljsttrekker Van Agt gisteren in Haarlem op de vele kri tiek die het CDA heeft gekregen op de bezuinigingsplannen op de huursubsidies. „Het CDA zal niet meehelpen aan bezuinigingen op Individuele huur subsidies die echt de lagere inko mensgroepen treffen," zei Van Agt, zonder overigens aan te geven hoe het CDA bij de bezuinigingen de laagste inkomens denkt te ontzien. Wel zei Van Agt dat de door het CDA voorgestelde bezuiniging van 680 miljoen gulden in 1981 op de huursubsidies hoofdzakelijk be trekking hebben op de object subsidies in de huur- en de eigen woningbezits-sector. In Zoetermeer vroeg Duisenberg wederom over de hoofden van zijn PvdA-publiek Van Agt om exacte gegevens over de huursubsidie- bezuiniging. DOKKUM AR-fractievoorzitter Aantjes. tweede op de CDA-lijst, heeft zich gisteren in Dokkum ui terst verbaasd uitgelaten over de boze opmerkingen van premier Den Uyl over het feit dat CDA- lijsttrekker Van Agt uit het gehei me kabinetsberaad heeft geklapt. Van Agt deed dat volgens Den Uyl vorige week, toen hij vertelde dat Den Uyl een voldoende uitbreiding van het politieapparaat in het kabi net altijd heeft tegengehouden. Aantjes noemde het gisteren „on gelofelijk" dat Den Uyl Van Agt zijn opmerkingen kwalijk neemt. „Vier jaar lang hebben de progres sieve ministers vrijmoedig uit het kabinet geklapt. Zelfs minister Vorrink is vanwege haar telefona des in de nacht van Bloemenhove nooit door de minister-president gekappitteld", aldus Aantjes. Op een verkiezingsbijeenkomst van D'66 in Zoetermeer heeft Zee- De Socialistische Partij eist van de PvdA-lijstaanvoerder Den Uyl ex cuses voor het maken van „ontoe laatbare verdachtmakingen". Op een persconferentie in Den Haag had Den Uyl de term „extremisme" gebruikt in verband met orde verstoringen, die aan leden van de Socialistische Partij te wijten zou den zijn. In een telegram aan Den Uyl heeft de SP met name afstand genomen van suggesties, als zou den SP-leden een verkiezingsbij eenkomst van CDA-lijsttrekker Van Agt onmogelijk gemaakt heb ben. Een woordvoerster van de SP ontkent desgevraagd ordeversto- rend optreden van de partij „waar dan ook in Nederland". Ook van activiteiten van individuele SP- leden is niets bekend: „We zouden er ongetwijfeld van op de hoogte zijn". Verkiezingsagenda CDA Andriessen. om 20 uur In Gortnchera Diepenhorst, om 20 uur In Amerongcn/ Leers um De Gaay Fortman, om 20 uur In het Menso AlUng College Knilsinga. 20 uur Veluws college te Apeldoorn Verlens. 20 uur wijkgebouw de Larenkamp. Sllnge 303 te Rotterdam Peljenenburg. 20 uur aula Dalton scholengemeenschap Loolaan 125 te Voor burg. PvdA Van den Heuvel 20 uur rekreatiaaal van de Mavo te Goor Meijer, om 20 30 uur in het Roord. Boerkotten- laan SI te Oldenzaal Pronk. 19.30 uur in club Bibelot Steeg- oversloot 34 te Dordrecht (debat met Van Aardenne van de WD). Schaefer. om 20 uur Kongreszaal Twentse Schouwburg te Enschede Geertsema. 20 uur hotel 8mlt te Doorn. Beckers. 20 uur wijkcentrum Open Hof. A. Oogelweg 59 te Vllsslngen-Paauwenburg. Do Gaay Fortman Jr. om 20 uur. In zaal Welte te Zuid-Laren. Van Huiten. 20.30 uur In café De Beyerd te Breda PSP Van der Lek. om 20 uur In An toni us clubhuls. Lange Mare te Lelden Jongeling en Verbrugh om 20 uur. Evenemen tenhal te Groningen Forum Amsterdam om 20 uur in Krasnapolsky over midden oosten-beleld met Aantejs (CDA). Van Thijn (PvdA), Porthelne (WD) Verkiezingsagenda Hemelvaartsdag Geluidshinder in 41.600 woningen in Nederland UTRECHT In ons land heb ben op het ogenblik een kleine 90.000 woningen last van indu- stiielawaai: ongeveer 326.000 woningen ondervinden hinder van verkeerslawaai. Dat is komen vast te staan bij onderzoeken die het ministerie van volksgezondheid heeft laten uitvoeren door het Britse bu reau Metra en het Nederlandse bureau Dwars Heederik en Ver- hey. Minister Irene Vorrink, die dinsdag tijdens de studiedag van de Nederlandse stichting geluidshinder een toelichting gaf op de cijfers, vertelde dat is uitgerekend dat het uitrusten van huizen die last hebben van industrie-lawaai met een extra geluidsisolètie, maximaal ne gentig miljoen gulden kan kos ten. Voorzieningen die er voor zorgen dat de betrokken bedrij ven minder lawaai maken kos ten echter maximaal negenhon derd miljoen, vertelde de mi nister. Volgens mevrouw Vorrink ligt driekwart van de 326.000 woningen die last hebben van verkeerslawaai langs gemeente lijke wegen en meer dan de helft daarvan in de vier grote steden. Van een onzer verslaggevers SCHIPHOL Na er enkele maan den van verstoken te zijn geweest, heeft Schiphol sinds gisteren weer een grondradar, de installatie waar mee alle verkeer op platforms en banen kan worden gecontroleerd. Mr H. Raben, directeur-generaal van de Rijksluchtvaartdienst, stel de hem gisteren in werking met het commentaar dat Schiphol nu de mo dernste radarapparatuur voor de luchthavencontröle in huis heeft. De installatie, die geplaatst is in een grote zilverkleurige bol op de ver keerstoren en werd gebouwd door Hollandse Signaal, zal door het ge bruik van een grotere golflengte geen hinder ondervinden van regen. De oude radar had dat wel met als gevolg, dat de apparatuur bij zwaar weer nauwelijks zicht gaf op de ba nen. Een ander voordeel van de 4,6 miljoen gulden kostende installatie is, dat de radarschermen ook bij zonlicht gemakkelijk kunnen wor den gelezen. Bovendien heeft zij een groter onderscheidingsvermogen zo dat nooit twee objecten als één stip kunnen worden waargenomen. AOVERTENTIE JADVERTENTIE „Er zit iets in. Ik denk dat het Rita's schoolrapport is". Verliezers "slem" je een beetje blijer met bloemen. Kies: een Fleurop bloemengroet een Fleurop bloemencheque> Fleurop Interflora staat er f' voor in. Koninginnegracht 135, Den Haag. te1 2eiden t3 de overheid een po- geven aan projecten en wor- financiering niet langer voc Vinn kncoonilratrpr lltleke en economische elite den soms organisaties gehol- de projecten bU voorbaat ti Nico Kussendrager JRDAM Een van de uitgangspunten bij het Nederlandse ontwikke- leleid is, dat de hulp ten goede moet komen aan de armste groepen in de le iwereld. Dat lukte in het verleden niet altijd even goed en eigenlijk nog niet f Jan Pronk heeft de i Jaren een aantal ie- pperd om de steun t terecht te laten ko- J de mensen die deze nodig hebben, ngrtjke voorstellen l grotere nadruk op lere instellingen voor telingshuip en het op- Van speciale hulpbu- t de derde wereld. f^ere instellingen als onóib (algemeen). ICCO 3 lants) en Cebemo pu» katholiek) kunnen vaak beter de meest hulpbe hoevende groepen In ontwik kelingslanden bereiken dan bijvoorbeeld de Nederlandse regering. Vandaar dat Pronk ze zo'n belangrijke rol wil toe kennen bij het uitvoeren van zijn beleid. De speciale hulpbureaus in de derde wereld ('ontwikke- ilngsagenten") moeten los van de Nederlandse ambas sades projecten (onderwijs, gezondheidszorg, watervoor ziening enz.) opzetten en in de gaten houden. Overweging bij beide plan nen is dat bij hulp van de „rijke" regering aan de „ar me" het geld niet altijd daar terecht komt waar Pronk het graag wil hebben. Neder landse ambassades in den vreemde zouden te zeer oog hebben voor het Nederlandse buitenlands beleid en voor handelsbelangen dan voor de nooddruftlgen In de derde wereld. Die Interesse hebben ook lang niet altijd regeringen in ontwikkelingslanden. Niet zelden ls de overheid een po litieke en economische eüte die vooral let op eigen be lang. Dat is de reden waarom minister Pronk veel meer wil' doen zonder regeringen in ontwikkelingslanden, en de Nederlandse ambassades daar. Uitgehold Tegen Pronks plannen is ver zet gerezen, zowel binnen het ministerie van buitenlandse zaken als daar buiten. Op het departement wordt geklaagd dat het werk van de Neder landse ambassades wordt uitgehold. Ook wordt gezegd dat de geloofwaardigheid van het Nederlands buiten lands beleid in gevaar komt. Aan de ene kant wordt sa mengewerkt met regeringen in ontwikkelingslanden, aan de andere kant wordt buiten die regeringen om steun ge geven aan projecten en wor den soms organisaties gehol pen (boerengroepen, vakbe weging). die de regering be strijden. Overheden in veel ontvangende ontwikkelings landen zijn dan ook verre van gelukkig met het nieuwe be leid van Pronk. Feit ls dat de Nederlandse ontwikkelings samenwerking wordt losge weekt tilt de buitenlandse po litiek en dat geeft scheve ogen. Bij de mede- financleringslnstelllngen be staat de angst dat als zij „te" groot worden, ook zij in de derde wereld moeilijkheden zullen krijgen met twijfelach tige regeringen. Uitzetting dreigt als Novlb, ICCO en Ce bemo te zeer werken onder het armste deel van de bevol king (dat de regering door gaans slecht gezind ls). Voor deel is dat de mede financiering niet langer voor de projecten bij voorbaat in stemming van de Neder landse regering nodig heeft (ook al een „uitholling" van het werk van de ambassa des). De mede financieringsinstellingen kunnen daardoor sneller, maar ook minder opvallend en minder „grijpbaar" hun werk doen. Pessimisten daarentegen blijven van mening dat het onmogelijk is bulten de rege ringen om onderliggende groepen in ontwikkelingslan den werkelijk te bereiken. Daarvoor is er in plaats van een grotere rol voor de mede financiering en „ontwikke lingsagenten" vooral een ver andering van beleid in die landen nodig. En daar kan de Nederlandse bewindsman weinig aan doen. Binnenkort verschijnt: Herinneringen van oud-ambtenaren bij het Binnenlands Bestuur In Nederlandsch-lndlë onder redaktle van Prof. Or. S. L. van der Wal met bijdragen van: J. van Baal, A. Breekland. W. Ph. Coolhaas, J. J. Hangelbroek, H. J. Koerts, R. C. Kwantes. C. Nagtegaal, H. G. Schulte Nordholt. Gouverneur-Generaal De Jonge op door- J. J. van de Velde, A. Visser, reis in Loeboek-Sikaping (Sumatra's A. A. J. Warmenhoven, H. J. Wijnmaalen Westkust). Omvang 350 tekstpagina's en 16 bladzijden illustraties. In geheel linnen band met geplastificeerde stofomslag. Prijs bij voorinte kening 39,50; na verschijning 45,—. De opleving van de historische belangstelling voor Indonesië is veelbelovend, omdat zij niet beperkt is tot hen die in dit land zijn geboren ol er gewoond en gewerkt hebben, maar daarnaast velen, vooral jongeren, voor wie noch hel een noch het ander geldt, er deel aan hebben. De nieuwe generatie vraagt de oud-koloniale garde wat die te bieden heeft aan door ervaring en waarneming opgedane kennis van het koloniaal verleden. Tot die garde behoren ook de oud-bestuursambtenaren, een corps dat in 1942 ongeveer 700 leden telde, van wie nog slechts een paar honderd in leven zijn. Een twaalftal van hen heeft aan de Indonesische geschiedschrijving willen bijdragen door de herinneringen op schrift te stellen die in deze bundel zijn bijeengebracht. Voor een enigszins volledig beeld van onze laatste „Indische jaren" (tot 1942) is het relaas van de bestuursambtenaar, als sleutelfiguur in de dagelijkse praktijk van het landsbestuur, stellig onmisbaar en gezien de veelzijdigheid van zijn funktie ook bijzonder interessant. Daarom mag voor deze uitgave, die herinneringen van oud bestuursambtenaren uit verschillende gebieden van de Indische Archipel bevat, meer dan alleen vakmatige belangstelling worden verwacht. Bestuursambtenaar op tournee in de onderafdeling Ophir aan Sumatra's westkust. Dank zij de lage voorintekenprijs kunt u 5,50 besparen door reeds nü op dit werk in te tekenen. Maak daarvoor gebruik van onderstaande BESTELBON Zend die vandaag nog aan uw boekhandel of (in open envelop, zonder postzegel) aan: UITGEVERIJ T. WEVER B.V. - ANTWOORDNUMMER 5 - FRANEKER Zend mij bij verschijning legen voorintekenprijs: rechtstreeks/via de boekhandel: ex. S. t. van der Wal e.a.: BESTUREN OVERZEE. Gebonden 39,50 Gironummer. Doorhalen wat u niet wenst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 3