Referendum
in Pakistan
Basken blijven strijden
voor volledige amnestie
Wapenwedloop in ruimte
Carter heeft plan
voor Midden -Oosten
Callaghan dreigt met vertrek
Guerrillero's uit Angola
vechten in Namibië
nel ank en zwart
nbi igen trouwen
Transkeil
'Zuidafrikaanse mijnwerkers zijn
er slecht aan toe'
Barre troeft
Mitterand af
in tv debat
VS geschrokken van Russische „satellietendoders"
Chinese leiders
waarschuwen
voor oorlog
PAG 14 MEI 1977
BUITENLAND
T rouw/Kwartet7
fciL'tto „legt lot in handen van het volk"
81 LMABAD (Reuter, AFP, API Premier ZoelfikarAli Bhoet-
j™ eelt gisteren bekend gemaakt dat hij het Pakistaanse volk
ene een reierendum zal vragen of hij aan de macht moet blijven
uiti iet. De premier hoopt op deze manier een einde te maken aan
ksiii lolitieke.crisis die nu al twee maanden duurt.
Eni dit de enig juiste en eervolle
ieteg is voor de chaos. Deze chaos
v. C lond na de verkiezingen van be-
oix naart die een grote overwinning
verden voor Bhoetto en zijn Pa-
lanse Volkspartij PPP. Maar de
isitiepartij. de Nationale Pakis-
Alliantie PNA, accepteerde
kraJuet en beschuldigde de premier
fraude op grote schaal bij het
iaan n der stemmen en van intimida-
jdens de campagnes. Sindsdien
it in Pakistan onrustig, PNA-
iheidtiangers beheersten het straat-
vrij.
chai
ych
>tto lichtte gisteren het parle-
in over zijn voornemen en zei
van de grote steden en werden
vaak hardhandig door politie
l g< nilitairen afgejaagd. Ruim 250
i. H« ?n vielen er in de afgelopen twee
ir Jj nden en vele PNA-leiders ver-
i en nen achter de tralies. De opposi-
7.00 ist kamerontbinding, het aftre-
van Bhoetto en uitschrijving
nieuwe verkiezingen.
en emotionele toespraak voor
99 Jparlement zei Bhoetto dat hij
oi op deze eisen kan ingaan. Nieu-
'ds. rerkiezingen zouden een ramp
het land betekenen en de deur
zetten voor buitenlandse
rp v vloeding. (Bhoetto heeft meer-
ed t malen de Verenigde Staten er-
dej beschuldigd de PNA financieel
idin eunen in haar demonstraties te-
zijn bewind). Bhoetto zei giste-
verder dat de besprekingen met
mgen oppositieleiders over een
ling van het conflict waren mis-
ien(jDe enige oplossing is nu „naar
Mij folk te gaan en mijn lot te leggen
de
hel
laai
ant
IffATA (Transkei) (AP) De
J® nng van het Zuidafrikaanse
J island" Transkei zal de wet
so® nn omgang van en huwelijken
Gei en blank en zwart zijn verboden
'ezi* daan maken. De wet is erfenis
het bestuur van Zuid-Afrika.
enige land overigens wat
|skei tot nu toe heeft erkend.
Hungering heeft het parlement ook
en %e wetten voorgelegd, waarin
aB %t niet-erkennen van de onaf-
:lijkheid van Transkei mini-
vijf jaar gevangenis en maxi-
üe doodsstraf komt te staan,
llende bewegingen verzetten
jen de onafhankelijkheid en
luislandenbeleid" van Zuid-
het opdelen in verschillen-
ud^itaten omdat de thuislanden
fcht onafhankelijk zouden wor-
en in politiek en economisch
dit aan Zuid-Afrika geklonken
in de handen van het volk", aldus
Bhoetto. Overigens heeft de premier
nog geen datum genoemd waarop
het referendum zou moeten plaats
vinden. Om het te houden moet de
nationale vergadering een amende
ment op de grondwet goedkeuren.
Dit hoeft geen probleem op te leve
ren omdat PNA-vertegenwoordigers
tot nu toe de nationale vergadering
geboycot hebben.
Meer macht
Bhoetto liet er geen twijfel over be
staan dat, als hij het referendum
wint, het Pakistaanse politieke sys
teem drastisch veranderd zal worden
op een manier die de premier meer
macht zal geven. Bhoetto zei dat
nieuwe volmachten noodzakelijk
waren omdat anti-regeringsgezinde
stromingen het land sinds maart een
nachtmerrie hebben laten door
maken.
De oppositie heeft het referendum
onmiddellijk verworpen en het een
„kruiwagen" genoemd waarmee de
premier zich aan het hoofd wil plaat
sen van een één-partijstaat. „Hij is
dictator en wil nu zijn dictatuur be
vestigd zien dóór het volk", aldus
woordvoerders van de PNA.
Inmiddels is de commandant van de
Pakistaanse troepen onder de staat
van beleg, luitenant-generaal Mo
hammed Iqbal, afgetreden uit pro
test tegen het voortdurende-gebruik
van de strijdkrachten om protest
tegen de regering de kop in te druk
ken. Eerder deze week kondigden
vier brigade-commandanten en 55
jongere officieren van de infanterie
aan dat zij hun ontslag hadden aan
geboden.
Het belang van de strijdkrachten in
de huidige politieke crisis in Pakis
tan moet niet onderschat worden.
Betogers en politie slaags in Rome.
Rome (-UPI) Linkse demonstran
ten hebben vrijdag ln een voorstad
van Rome een kantoor van de neo-
fascistische partij bestookt met
brandbommen. Bij vechtpartijen
met de politie liepen tien betogers
en een politieman lichte verwondin
gen op. Het was de tweede
achtereenvolgende dag dat er zich
in de Italiaanse hoofdstad ongere
geldheden voordeden. Donderdag
werd een 19-jarig meisje doodge
schoten toen de politie slaags was
met linkse radicalen, die in strijd
met een verbod op het houden van
openbare bijeenkomsten een mani
festatie hadden georganiseerd. Deze
was bedoeld om te herdenken, dat
drie jaar geleden bij een
volksraadpleging de mogelijkheid
van echtscheiding in een beperkt
aantal gevallenwerd geopend,
Het verbod op het houden van open
bare bijeenkomsten werd vorige
maand afgekondigd, nadat hij felle
studentendemonstraties een politie
man om het leven was gekomen. De
maatregel geldt tot eind mei.
WASHINGTON, BEIROET (Reuter, UPI, AP) De Ameri
kaanse president Jimmy Carter heeft drie Arabische leiders een
programma van 13 punten aangeboden dat het Arabisch
Israëlisch conflict zou moeten oplossen, zo heeft het in Beiroet
verschijnende dagblad An Nahar gisteren geschreven.
luri
ADVERTENTIE
r*de
oni !i
Premier Bhoetto
Het programma is maandag door
Carter in Genève met zijn Syrische
collega Hafez Assad besproken, al
dus de krant Carter heeft het plan al
voorgelegd aan de Egyptische presi
dent Anwar Sadat en koning Hoes
sein van Jordanië, die hem eerder in
Washington bezochten.
De Amerikaanse president zal zijn
voorstellen ook aan kroonprins Fahd
van Saoedi Arabië voorleggen, als
deze aan het eind van deze maand
een bezoek aan Washington brengt.
An Nahar, dat doorgaans betrouw
baar is, zegt het bericht uit „ingelich
te bronnen" te hebben vernomen,
bronnen die weigerden verdere bij
zonderheden van de plannen te ont
hullen. Het blad schrijft dat Ara
bische leiders en vermoedelijk ook
Israëlische autoriteiten momenteel
het plan van Carter bestuderen. La
ter zal minister van buitenlandse za
ken Cyrus Vance een rondreis ma
ken langs de verschillende hoofdste
den om hun reacties te vernemen.
Vance
Op 18 mei zal Vance in Genève een
ontmoeting hebben met de Rus
sische minister van buitenlandse za
*n.
De onderneming heeft een Zuidafri
kaanse professor in de sociologie ge
vraagd het verslag samen te stellen in
samenwerking met vier zware voor
mannen, die tien weken doorbrach
ten onder de arbeiders van een goud
mijn bij de stad Welkom. De arbei
ders hebben een heilige angst voor
hun werk. ,,Je gaat de mijn wel in,
maar je weet nooit of je er weer
levend uitkomt". Ze zien de blanke
mijnwerkers als hun vijanden, omdat
ze minder zwaar werk doen, voor
meer geld. De blanke is altijd de baas
over de zwarte, maar respect kan de
zwarte niet voor de blanke
opbrengen.
Drinken doet men „als ontspan
ning". ,,Je wordt als een beest behan
deld en je gedraagt je ook als een
beest", aldus een zwarte arbeider.
JOHANNESBURG (Reuter) De
zwarte arbeiders van een goudmijn in
Zuid-Afrika leven in een sfeer van
vrees, wreedheid, homoseksualiteit,
blanke overheersing en zwaar drin
ken, aldus een rapport dat vrijdag in
Johannesburg is uitgegeven.
Het rapport is opgesteld in opdracht
van de Angola-American Corpora
tion, de grootste goudmijnonderne
ming van de westelijke wereld, in een
poging de oorzaak te ontdekken van
de onrust die begin 1975 uitbrak.
Het verslag is een half jaar geleden
gereed gekomen en was aanvankelijk
bestemd voor intern gebruik. Het be
sluit om het te publiceren is geno
men, nadat er een uitgelekte versie in
de Londense Times verscheen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM In de hoofdsteden van de vier Baskische provincies San Sebastian, Bilbao,
Pamplona en Vitoria, worden morgen duizenden mensen op straat verwacht om te demonstre
ren voor de vrijlating van de nog vast zittende Baskische politieke gevangenen. De demonstra
ties vormen het sluitstuk van een week voor de amnestie.
Twee Baskische advocaten, Ortzi
en Ani Puyo, brengen momenteel
een bezoek aan Nederland om aan
dacht te vragen voor de eis tot
vrijlating van de laatste 32 Bas
kische politieke gevangenen en
voor de Baskische nationalistische
strijd Ani Puyo. één van de vier
vrouwelijke advocaten die in San
Sebastian werken, vertelt dat de 32
Basken verspreid over het hele
land worden vastgehoudeh Het
wordt hen daarmee moeilijk ge
maakt zich gezamenlijk in te zetten
voor hun vrijlating. Ze verwacht
niet dat de regering Suarez hen nog
voor de komende verkiezingen zal
vrijlaten. Het hele Baskische volk
voelt zich betrokken bij de politie
ke gevangenen. Dat wordt wel het
duidelijkst als er weer één thuis
komt. Zo'n vrijgelatene wordt als
een heldbinnengehaald met mu
ziek en er komen dan grote men
senmenigten op de been om naar
hem te luisteren.
Niet makkelijk
Ani Puyo vertelt dat de vrijgelaten
politieke gevangenen het vaak niet
makkelijk hebben De meesten
moeten na hun vrijlating veelal in
militaire dienst. Daardoor komen
ze weer in andere delen van Spanje
terecht. Ze kunnen geen paspoort
krijgen en in hun persoonsbewijs
staat een aantekening dat ze ver
oordeeld geweest zijn
Haar collega Orti is lid van de EIA.
de politieke partij die voortgeko
men is uit de in 1959 opgerichte
ETA, een Baskische verzetsorgani
satie die zich met militair geweld te
weer stelt tegen de Spaanse rege
ring. Ortzwil degenen die zich in
zetten voor de openlijke strijd met
wapengeweld niet veroordelen. Hij
voelt zich ideologisch met hun
strijd verwant, maar maakt zich
zelf sterk voor de politieke strijd,
die neerkomt op de mobilisatie van
de man in de straat. Ortzi consta
teert een sterk toegenomen natio
nalistisch bewustzijn bij de Bas
ken. Dat is een gevolg van de spi
raal van toenemende onderdruk
king en tegelertijd toenemend
verzet.
Ortzi ziet niets in de politiek van de
traditionele Baskische nationalis
ten, verenigd in de Baskische Na
tionale Partij (PNV). die verbonden
is met de Spaanse christen
democraten, om mee te doen aan
de verkiezingen op 15 juni. De PNV
wil de strijd voortzetten binnen de
te kiezen Cortes, maar de meeste
linkse partijen, verenigd in de soci
alistische coördinatie van Basken
land. zijn van oordeel dat deelname
aan de democratische procedures
pas mogelijk is als ook de laatste
politieke gevangenen zijn vrijge
laten.
Onafhankelijkheid
De PNV heeft ook minder vergaan
de toekomstplannen voor Basken
land. Bepleiten de socialistische en
marxistische groeperingen een to
tale onafhankelijkheid, de PNV en
de centrum socialisten van de Eus-
kal Sozialista Biltzarrea willen niet
verder gaan dan een regionale au
tonomie. een beperkte zelfstandig
heid binnen een Spaanse federatie.
Ortzi beschouwt de huidige natio
nale staten als produkten van het
kapitalisme. Het zijn kunstmatige
eenheden die met de komst van het
socialisme zullen moeten worden
afgebroken. De oorpsronkelijke
volken moeten hun zelfstandigheid
herwinnen. Ortzi wijst daarbij ook
op Schotten. Welshmen. Norman-
diërs en andere nationalisten die de
laatste tijd de kop op steken.
ken Andrej Gromiko en secretaris
generaal Kurt Waldheim van de Ver
enigde Naties. Zij zullen bekijken of
er kans bestaat op hervatting van de
Geneefse vredesconferentie over het
Midden Oosten. Dit werd gisteren in
diplomatieke kringen rond het
hoofdkwartier van de VN bekend
gemaakt. Het overleg heeft plaats
een dag na de verkiezingen in Israël
en het is waarschijnlijk de eerste
stap om een nieuwe onderhande
lingsronde op gang te krijgen.
De Israëlische regering heeft inmid
dels haar tevredenheid uitgesproken
over de verzekering die president
Carter heeft gegeven dat het land
een speciale band met de VS zal
houden en dat Israël een speciale
behandeling zal krijgen als het gaat
om de levering van moderne wapens
en technologie. De fungerende pre
mier Sjimon Peres heeft persoonlijk
voor de radio zijn dank betuigd aan
president Carter. Maar de premier
voegde eraan toe dat er toch nog
belangrijke verschillen van mening
heersten tussen Israël en de VS en
dat Israël uiteindelijk zijn eigen toe
komst moest bepalen en zijn eigen
grenzen veilig moest stellen
Sadat
De Egyptische president Sadat ver
wacht spoedig verbetering van de
slechte betrekkingen met de Sovjet
Unie. Op een persconferentie aan het
einde van het bezoek van president
Ceausescoe van Roemenië zei hij dat
„er waarschijnlijk een nieuwe ont
wikkeling zal zijn". Sadat kwam tot
zijn uitspraak op de vraag of de
gespannen verhoudingen tussen
Moskou en Cairo het succes niet in
de weg zouden kunnen staan van een
hervatte Geneefse vredesconferentie
voor het Midden-Oosten. Sadat zei
verder dat hij zijn vriend Ceausescoe
zou inlichten over deze nieuwe ont
wikkeling en dat die vandaag door
minister van buitenlandse zaken
Fachmi in het parlement bekend ge
maakt zal worden. De betrekkingen
tussen Moskou en Cairo verslechter
den sterk in 1976 toen Sadat het
Kremlin ervan beschuldigde Egypte
vitale militaire voorraden te ont
houden.
LONDEN (UPI) De Britse premier, James Callaghan, heeft gedreigd op te stappen vanwege het
toenemende rumoer rond de benoeming van zijn schoonzoon tot ambassadeur in Washington, zo
zeggen parlementaire kringen.
Callaghan zou dit tijdens een storm
achtige onofficiële bijeenkomst van
Labourleden hebben gedaan. „Als
het lagerhuis besluit dat dit niet
juist is. dan zij het zo. Maar ik moet u
nu zeggen dat andere consequenties
PARIJS (Reuter. UPI) Over het
algemeen was men gisteren in
Frankrijk van mening dat premier
Raymond Barre de socialistische
leider Francois Mitterand heeft af
getroefd in het donderdagavond uit
gezonden televisiedebat. Zelfs de
Gaullistische ex-premier Jacques
Chirac, een bestrijder van Barre en
president Valery Giscard d'Estaing
gaf toe dat Barre het er beter had
afgebracht. Mitterand werd voort
durend in een hoek gedrongen en
was gedwongen zich te verdedigen
tegen aanvallen van de partijloze
premier. Barre had zo'n zege wel
nodig om zijn imago wat op te vijze
len en zijn beloften gestand te doen
dat hij de ruziënde regeringscoalitie
naar een overwinning bij de algeme
ne verkiezingen over tien maan
den zal leiden.
Barre hekelde het regeringspro
gramma van communisten en socia
listen, waarmee deze de stembus
strijd wil ingaan. De premier zei dat
de plannen op een economische
ramp voor Frankrijk zouden
uitdraaien De Franse franc zou vol
gens Barre sterk in waarde dalen,
terwijl de kosten van het linkse pro
gramma zo'n 200 miljard gulden zul
len bedragen, voor een groot deel op
te brengen door het bedrijfsleven.
De communisten lieten dit cijfer be
gin deze week uitlekken. „Ik vind dit
niet erg netjes tegenover u", zei Bar
re tegen Mitterand. maar deze
antwoordde dat nog niets vaststaat.
kunnen volgen", zo werd de premier
geciteerd.
De parlementariërs van de Labour
partij vatten de opmerkingen van
Callaghan op als een dreigement om
met zijn regering te vertrekken en
het land in een algemene verkiezing
te storten die de conservatieve oppo
sitie vermoedelijk weer aan de
macht zou brengen.
De parlementaire storm ontstond na
de bekendmaking die aankwam als
een donderslag, dat Callaghan's
schoonzoon, de journalist Peter Jay
(40), was benoemd tot ambassadeur
in Washington als opvolger van de
beroepsdiplomaat Sir Peter
Ramsbotham (58)
De minister van buitenlandse zaken.
David Owen, die zelf pas 37 jaar ia en
een grote persoonlijke vriend van
Jay en zijn vrouw, zei bij de be
kendmaking woensdag dat alleen hij
verantwoordelijk was voor het be
noemingsbesluit De zaak werd nog
aangewakkerd door kennelijk geis-
pireerde verhalen in twee Londense
avondbladen waarin verzekerd werd
dat de werkelijke reden dat Ramsbo
tham plaats moest maken voor Jay
was dat hij een „vredelijk ouderwet
se snob, duf en contactloos is".
LOESAKA (AFP, Reuter) Duizenden leden van de
Unita (de nationale unie voor onalhankelijkneid van Angola)
vechten met Zuidafrikaanse regeringstroepen in Zuidwest-
Afrika (Namibië).
De voorzitter van de Zuidwestafri-
kaanse bevrijdingsbeweging SWA
PO, Misheck Miyongo, heeft dat gis
teren in de Zambiaanse hoofdstad
Loesaka gezegd Zij worden volgens
hem door Zuid-Afrika in Namibië
gebruikt omdat de Unita-leden de
plaatselijke omstandigheden goed
kennen. De guerrillero's zouden al
verschillende malen betrokken zijn
geweest bij gevechten met soldaten
van de SWAPO.
Namibië wordt nog steeds tegen de
uitdrukkelijke wil van de Verenigde
Naties in door Zuid-Afrika bestuurd.
Samenwerking tussen Zuid-Afrika
en Unita, die onder leiding staat van
Jonas Savimbi, dateert al uit de tijd
van de burgeroorlog in Angola. Zuid
afrikaanse en Unita vochten daar
gezamenlijk tegen de MPLA van de
huidige Angolese president Agostin-
ho Neto en tegen Cubaanse militai-
>r Victor Zorza
De
evi proefneming door de Sow-
opijf-Unie met een „satellieten-
er" heeft het Pentagon (het
erikaanse ministerie van
jj insie) ertoe verleid een hele
Life tegenmaatregelen te tref-
Het is begonnen met het
ireiden van onderzoek naar
gebruik van laserstraalwa-
"C1 is in de ruimte en eindigde
t het idee om een „jager" op
tellietendoders" te ontwik-
in.
heli
oureau voor voortgeschreden
Enschappelijke projecten, een af-
"g van het Pentagon in Wash-
»n heeft een doorbraak bereikt,
haar in staat stelt de energie-
at van een laser 350 maal te
ten Het bureau meent dat la-
hJ voorzien in „een mogelijk stelsel
onze eigen satellieten te verdedi-
10 kgen bedreigingen van anti-
plietwapens". In Moskou is nog
openbare mededeling gedaan
het overwicht van de Sowjet-
over de Verenigde Staten, die
isfci geen enkele proef met een anti-
jiietwapen hebben gedaan, dit in
-telling tot de zestien proefne-
[en van de Sowjet-Unie
Sowjetrussische zijde is inder-
oog niets gezegd over het nieu-
'apen De commentatoren in de
Iet-Unie hebben in plaats daar-
alarm geslagen in verband met
Jjhten. dat er in 1980 misschien
^•faeiningen zullen worden ge
daan met een Amerikaans anti-
satellietwapen. dat in 1982 voor ge
bruik klaar zou kunnen zijn. Dit zou,
zo zei radio-Moskou met het gebrui
kelijke stalen gezicht, een schending
zijn van het verdrag uit 1967 op het
gebruik van de ruimte voor militaire
doeleinden.
Het is nu bij internationale ver
dragen verboden massavernieti
gingswapens in de ruimte aan te
brengen, maar de Sowjetrussische
satellietendoder wordt niet door dit
verbod getroffen, omdat het geen
kernwapen is. De Amerikaanse jager
op satellietendoders zou eveneens
onder niet de regelingen vallen.
Zo ligt de weg wijd open voor een
ruimtewedloop tussen de twee su
permachten. die een uitermate grote
onstandvastigheid zal veroorzaken.
Dit vooruitzicht baart de organisatie
voor wapenbeheersing in de VS ern
stige zorgen, ofschoon deze zaak
overschaduwd is door de meer op
zienbarende meningsverschillen
over nieuwe raketten en een tweede
verdrag op de beperking van strate
gische kernwapens, het zogeheten
SALT-2.
President Carter heeft het Kremlin
echter voorgesteld dat de VS en de
Sowjet-Unie een overeenkomst slui
ten, waarbij afstand wordt gedaan
van wapens, waarmee waarnemings
satellieten kunnen worden vernie
tigd. Beide landen hebben zich ak
koord verklaard met de vorming van
een werkgroep, die dit voorstel moet
gaan bestuderen. Het Kremlin
schijnt er echter van uit te gaan. dat
de voorlopersfunctie, die het op dit
terrein heeft de beste onderhande
lingspositie oplevert.
Geen weg terug
Dit is een gevaarlijk uitgangspunt
omdat het getuigt van een veront-
achtzaming van de werkelijke
strijdpunten in Moskou. Dit wekt de
indruk dat het te lang zou kunnen
duren voor men de situatie
doorkrijgt. En dan laten we Hét tref
fen van een regeling nog maar bul
ten beschouwing. Tegen de tijd dat
dit overzicht van de situatie er is.
hebben zowel de Sowjet-Unie als de
VS zich misschien al zo rijk voorzien
van de nieuwe wapens, dat er geen
weg terug mogelijk is in weer een
nieuwe etappe van de wapenwed
loop.
Tijdens de Sowjetrussische proefne
mingen heeft men kunnen zien dat
de satellietendoders een doelwit be
naderden alsof ze het gingen inspec
teren. Daarna zou het hele voorste
gedeelte van de doder als een ge
weerloop fungeren, waarmee een
groot deel van de ruimte zou kunnen
worden beschoten. Sommige van
die schoten zouden het doelwit ze
ker bereiken en het buiten werking
stellen. De Amerikaanse tegenmaat
regelen kunnen de vorm aannemen
van een ontwijkingsactie van het
doelwit of een tegenaanval van een
Jager op satellietendoders. het doel
wit zou misschien zijn baan in de
ruimte kunnen veranderen. Als de
jager zou worden uitgerust met een
laser zou hij het elektronisch instru
mentarium van de doder kunnen
uitschakelen.
Wedloop
Het patroon van actie en reactie, de
verwerving door supermachten van
satellietendoders, jagers op doders
en daarna misschien van anti
jagers, in deze onherroepelijk tot de
ondergang leidende wapenwedloop,
is niet het ernstigst* gevaar. Wat de
defensiedeskundigen en daarmee
zijn zowel de „duiven" als de „ha
viken" in Washington bedoeld het
meest in de war brengt zijn de stra
tegische gevolgtrekkingen uit dit
programma van satellietendoders.
De haviken redeneren dat het do
ders-programma de indruk ver
sterkt dat de Sowjet-Unie de moge
lijkheid zoekt om een kernoorlog te
voeren op een andere wijze dan de
VS, wier kracht en strategie zijn
ingesteld op het voorkomen van een
kernoorlog Sommigen strategen
vrezen dat de satellietendoder zou
kunnen worden gebruikt op het
ogenblik dat de Sowjet-Unie met
haar raketten de VS de eerste slag
zou gaan toebrengen. De doder, zo
stellen zij, zou de Amerikaanse
waarnemingssatellieten zowel de
besturings- als de communicatiesa
tellieten buiten werking kunnen
stellen en zo een tegenactie veel
minder doeltreffend maken Ande
ren redeneren dat. zelfs al is de satel
lietendoder niet bedoeld als
hulpmiddel bij een eerste slag. het
een duidelijke aanwijzing Is naar
het feit dat militaire denkers in de
Sowjet-Unie menen dat er een kern
oorlog gaat komen en dat zij de
bedoeling hebben die te winnen
Zelfs de duiven, die niet meteen het
slechtste denken van ieder nieuw
wapensysteem ln de Sowjet-Unie,
benadrukken dat het gebruik van
een doder tegen een waarnemings
satelliet een rechtstreekse schen
ding zou zijn van het verdrag van
1972, waarin de V8 en de Sowjet-
Unie afspraken zich niet te mengen
ln eikaars controle-Instrumenten
De verwerving alleen van doders, zo
geven zij toe. is geen schending van
het verdrag maar het geeft reden om
aan te nemen dat de Sowjet-Unie
bereid zou kunnen zijn om het te
schenden.
Iets sterker
De jagers op satellietendoders. zoals
die nu ln de VS worden ontwikkeld
zijn niet het beste antwoord op het
dodersprogramma.
Er zijn er die redeneren dat de VS
een evengrote gevechtsmogelijk
heid moet verwerven om zo de on
derzoekers uit het Sowjetrussische
militaire apparaat van de gedachte
af te brengen dat ze ooit een eerste
slag kunnen toebrengen. Een slag.
die zo vrezen ze. zou kunnen worden
toegebracht met de nieuwe wapens,
die de Sowjet-Unie nu tracht te ver
werven. Zij zien de satellietendoder
als een onmisbaar onderdeel van die
nieuwe wapens. Net als zo vaak in
het verleden bestaat ook nu weer
het gevaar dat de VS niet zullen
proberen op gelijke voet te komen
als de Sowjet-Unie maar net iets
sterker te worden En de Sowjet-
Unie zou op haar beurt weer probe
ren op de eerste plaats te komen.
De 8owjet-Unie heeft zich ln het
verleden niet verwaardigd om met
de VS te praten over het doel van
haar strategische programma's om
dat ze meende dat dit geheim haar
extra krachtig maakte. De beper
king van strategische wapens zou
misschien weer een extra strui
kelblok op haar weg krijgen tenzij
de Sowjet-Unie ln de Amerikaans-
Russische werkgroep over de satel
lietendoder uitlegt welke bedoeling
zij hiermee heeft en Washington er
van weet te overtuigen dat die be
doelingen zuiver zijn.
ren De Unita was toen vooral ook
actief in het grensgebied tussen An
gola en Namibië. In Namibië zouden
op het ogenblik verschillende kam
pen zijn om Unita-leden te trainen
voor nieuwe strijd in Angola, tegen
de linkse regering van Neto. Het An
golese persagentschap maakte dit
gisteren bekend en liet verder weten
dat de SWAPO zich fel keert tegen
het overleg tussen westerse ambas
sadeurs en deelnemers aan de zgn.
Turnhalleconferentie over de toe
komst van Namibië deze week. SWA-
PO-voorzitter Sam Nukoma wees al
le verhalen over deelname van de
SWAPO aan het overleg van de
hand. Volgens de SWAPO zijn de
besprekingen niet gericht op een vol
ledige overdracht van de macht aan
dc zwarte meerderheid in Namibië.
TOKIO (Reuter, AP) De Chinese
partijvoorzitter Hoea Hwo-feng
heeft nog eens de nadruk gelegd op
snelle ontwikkeling van de nationa
le economie en daarbij ge
waarschuwd dat China zich klaar
moet maken voor de oorlog.
De voorzitter die tegelijk premier is
zei dit op een landelijke conferentie
over industrie. Vice-voorzit ter van
de partij en minister van defensie
Yeh Tsjien-Jing zei op deze confe
rentie dat de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie ln een steeds heftiger
strijd om de hegemonie verwikkeld
zijn en dat er op zekere dag vast een
oorlog zal uitbreken Voor die tijd
moet China zijn industrie voldoende
sterk hebben opgebouwd, en dan
vooral in het binnenland.
De verplaatsing van de Industrie
van de dichtbevolkte oostkust naar
het binnenland en de bouw van
nieuwe fabrieken maken deel uit
van het Industriële verdedigingspro
gramma van wijlen Mao Tse-toeng.
De verwijzing naar een oorlogsdrei
ging wordt door waarnemers gezien
als een poging het plan van de Chi
nese leiders om voor het einde van
deze eeuw één van de machtigste
industriële naties te zijn. met nog
meer nadruk naar voren te brengen.