onder slopershamer Bologna, een stadsvernieuwingssprookje? Plan voor bouw in Stevenshofpolder Kies keurig Zoetermeer tekent beroep aan tegen besluit Voorweg Leeuwendaal en Wilhelmina Voor meer nieuws uit de regio: zie pag. 20 Vijf jaar informeren KORT 1*1 VRIJDAG 13 MEI 1977 REGIO DEN HAAG Trouw/Kwartet Van een onzer verslaggevers LEIDEN De firma Noorlander Bouw B. V. heeft het gemeente bestuur van Leiden een studierapport aangeboden, waarin een plan voor de bebouwing van de Stevenshofpolder wordt gepre senteerd. Het gbied, ten oosten van de weg Den Haag/Leiden/- Amsterdam en ten zuiden van de Rijndijk, werd in 1966 bij Leiden gevoegd De grootte van het plangebied is 134,3 hectare; alleen het bouwrijp maken van de grond kost al 100 miljoen gulden. In de Nota Volkshuisvestingsbeleid werd in november 1974 gesteld dat voor Stevenshof moest worden uit gegaan van 70 procent goedkopere en dertig procent duurdere wonin gen Het college van b en w. van Lejden is verdeeld over de vrag of en hoe bebouwing zal plaatsvinden, in oktober '76 nam men een resolutie aan waarin staat dat de plannen voor woningbouw in de polder niet voor januan 1979 mogen worden in gediend De m het plan voor het voormalig Voorschotens gebied aangegeven structuur gaat uit van de twee be staande weteringen Men voorziet in d»* bouw van een NS-station en in de aanleg van hoofdstraten parallel aan de weteringen. In het midden van het plangebied worden deze straten met elkaar verbonden. Langs deze hoofdstraten komt hoogbouw Langs de buurtstraten vinden we eensge zinswoningen van verschillende Van een onzer verslaggevers LEIDERDORP - Onder de titel ..Wees kies-keurig, doe mee'' is er vorige week een informatieblad in Leiderdorp uitgekomen. Het informatie blad is speciaal geschreven voor jonge Leiderdorpers die dit jaar voor de eerste maal hun stem uit mogen brengen voor de Kamerverkiezingen In het informatieblad, dat de jonge inwoners van Leider dorp tezamen met een brief en een antwoordkaart in de brie venbus kregen, slaat niet al leen informatie van gemeente lijke zijde, maar komen ook de plaatselijke afdelingen van de politieke partijen aan het noord. Verantwoordelijk voor dit informatieblad zijn die zelfde plaatselijke afdelingen in samenwerking met de Stich ting Jeugdwerk Leiderdorp en Bureau Voorlichting van de gemeente. breedtes met parkeervoorzieningen. De laatste en rustigste voerbinding vormt de woonstraat. die dient voor fiets- en voetgangersverkeer, met veel ruimte voor speelgelegenheid voor kinderen. Verder voorziet het plan in een centrumplein met win kel- en sociaal-culturele voorzie ningen. Het plan kent vier vananten De grootste verschillen liggen in de ver deling huur koop woningen in het aantal woningen. Randvoorwaarden voor de bouwplannen zijn onder meer dat de toewijzing van de wo ningen in principe alleen aan Leide- naren gebeurt, de huizen betaalbaar zijn en het idee van de Leidse Baan niet opnieuw in overweging wordt genomen. In het verleden hebben de gedepu teerden Borgman en Buijsert reeds gepleit voor bebouwing van de Ste- venshofjespolder Van een onzer verslaggevers ZOETERMEER De gemeente Zoetermeer gaat in beroep tegen de besluiten van Gedeputeerde Staten en de gemeente Leidschendam om met ingang van 23 mei gedurende de ochtendspits éénrichtingsverkeer in te stellen op de Voorweg. Het gemeentebestuur is teleurge steld over deze eenzijdig genomen maatregel en maakt ernstig bezwaar tegen de gang van zaken. Zoeter meer had, in een eerder stadium, aan Gedeputeerde Staten geschre ven bereid te zijn de voorgestelde verkeersmaatregel in overweging te nemen. Eerst wilde het gemeente bestuur echter afwachten welke in vloed het gebruik van de Zoeter- meerlijn en de aansluiting van de Afrikaweg op de rijksweg heeft voor de verkeersdichtheid van de Voorweg. (Van een onzer verslaggevers) RIJSWIJK/DELFT Binnen afzienbare tijd zal het bouw- en aannemingsbedrijf J. M. Bakker N V. uit Nieuw Vennep het voormalige hotel Leeuwendaal in Rijswijk gaan slopen. De onderhandelingen daartoe zijn thans in een vergevorderd stadium. Op de grond van het vroegere Leeuwendaal zullen vijftien luxe appartementen worden gebouwd. Op het ogenblik doen zich nog enige problemen voor rond de parkeerei- sen van het bouwplan Daarover worden onder meer nog door de welstandscommissie besprekingen gevoerd. Zodra deze procedure afge wikkeld is. zal met de sloop van het voormalige hotel Leeuwendaal wor den begonnen. Ook het Wilhelmlna- hotel aan de Nieuwe Plantage in Delft zal thans zo spoedig mogelijk onder de hamer van de slopers ko men. De onderhandelingen daarover zijn thans in een laatste stadium gekomen. Nog maar korte tijd gele den kwam het Wilhelminahotel tn het nieuws, toen er in het gebouw een brand uitbrak Men voelde er op dat moment veel voor om het pand toen gelijk te slopen. Evenals bij hotel het Leeuwendaal in de ge meente Rijswijk, zal ook het Wilhel minahotel in Delft door het Bouw en Aannemingsbedrijf Bakker uit Nieuw-Vennep gesloopt worden. Ook voor wat hotel Wilhelmina be treft, is de procedure om tot sloop van dit hotel over te gaan nog niet helemaal rond. Het aannemingsbe drijf zit nog op de benodigde goed keuring van de plannen te wachten. Ook hier moeten de voorstellen nog de verschillende commissies pas seren Zodra deze besprekingen tot een goed einde zijn gebracht, hoopt aan nemingsbedrijf Bakker met de sloop van dit pand te kunnen beginnen. Daarmee verliest de Prinsenstad overigens een zeer bekend en histo risch hotel, waaraan vooral de oude re Delftenaren bepaalde herinnerin gen bewaren. Op de grond van het oude Wilhelminahotel zullen straks woningen en kantoornieuwbouw verrijzen. Op de foto: het Wilhelmi nahotel aan de Nieuwe Plantage in Delft nog in volle oude glorie. van een onzer verslaggevers DEN HAAG Het in 1972 door burgemeester Marijnen geopende Informatiecentrum aan de Groenmarkt in Den Haag bestaat zondag vijfjaar. Sinds de opening is er veel veranderd: ontving de ge meentelijke voorlichter in dat jaar ongeveer 25 bezoekers per dag. nu in het jaar van het vijfjarig besfaan is dat aantal aangegroeid tot ongeveer 100 per dag. In het Informatiecentrum kan men ook na vijfjaar nog steeds terecht voor vragen over huisvestingsmogelijkhe den. bouwplannen, subsidies en verkeersplannen. Daar naast is er een leestafel waar op alle bestemmingsplannen, verkeersnota's. rapporten over sport, recreatie, econo mische zaken, maatschappe lijk welzijn e.d. te vinden zijn. Naast de gemeentelijke voor lichter is er in het Informatie centrum een sociaal raads man met een druk spreekuur en een VW-informatrice die ..alle" informatie heeft over Den Haag. Het Informatie centrum is geopend van maan dag tot en met vrijdag van 9.00-17.00 uur en zaterdag van 10.00-16.00 uur. Ter gelegenheid van het vijfja rig bestaan krijgt iedere be zoeker, zolang de voorraad strekt een reproduktie van een gravure van D. Marot en Anna Beek cadeau. De gravu re. ,.'t Gesight van de kleijne Groen Marckt siende na de Hal en Hoog straat", laat de omgeving van het centrum aan het begin van de 18e eeuw zien. Op de achterkant van deze fraaie prent kan men zijn kennis van Den Haag testen door een twintigtal vragen te beantwoorden. De prent kan vanaf maandag worden afge haald. AMSTERDAM - Het gerechtshof te Amsterdam heeft de 37-jarige win kelier H. A. uit de hoofdstad wegens tweevoudige doodslag veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar. De rechtbank had. zij het op andere gronden, in eerste aanleg de zelfde straf opgelegd. Zowel de offi cier van Justitie als de procureur- generaal hadden tegen de winkelier een straf van tien jaar geëist. A. had in januari 1976 in zijn winkel aan de Haarlemmerdijk zijn 36-jarige landgenoot Hasan Yatan en de 39- jarige Hagenaar Cees den Ouden met pistoolschoten gedood. r out Bijbel-inn »et ba Zaterdagmorgen om li^g spreekt de schrijver en evi^ Sipke van der Land een oj^ woord ter gelegenheid vr gebruikname van de BI aan de Voldersgracht 31 De Bijbel-inn is voorlopi 's middags geopend van uur. vrijdagavond en zal gehele dag Welvaartsresten lu Zaterdag van 10 00-16.00 i| i in Huize St. Angela op di Beestenmarkt 4 te Dei rommelmarkt van de Ei Wereldwinkel. De opbrenj de rommelmarkt is bestei een nog nader te bepalen! 'g in één van de onderdrukte* in Zuid-Afrika. Het ligt irf doeling dit te doen via t maus-Communuteit in het fende land. Welvaartsrest nen elke woensdag van 10. uur en elke vrijdag van 10. uur worden afgegeven ir St. Angela. Bollenstreek 10 Zaterdagavond begint ir het eerste concert in een si acht orgelconcerten, gi seerd door de Orgelkring streek. De Rotterdamse o Dirk Jansz Zwart speelt uur op het Adema-orgel if Agatha te Lisse. d: hl* Wandeling Het Instituut voor Na| schermings^ducatie org: in samenwerking met meentelij ke Dienst Sch< Kindertuinen zaterdag tuurwandeling door Ki, Bierlap. Deelnemers kuni opgeven bij 070-299122. h «jr Sint Jorismars £1 Zaterdagmiddag om 2. start bij Kasteel Oud Poel{ Oegstgeest voor de 31ste Sint Joris Wandelmars. ning van de mars zal ditr schieden door mr. W. van landelijk voorzitter van Nederland. Op het terrc kasteel wordt een padi iel markt gehouden en vin concours plaats van de r marsen deelnemende vind(st)ers bands. Voor kar en welpen is er ditmaal ee deling van 7'/2 km uitgezet re jongens en meisjes kunf zen tussen een wandelingL* of 15 km. door Adri Duivesteijn DEN HAAG Het verhaal over de Italiaanse stad Bolog na. hoofdstad van het gewest Emilia-Romagna, gelegen inde Po-vlakte aan de voet van de Apennijnen, lijkt op een spook je. Want voor Nederlandse be grippen gebeuren er in Bologna nogal wat dingen waarvan vele specialisten op het gebied van de stadsvernieuwing r maar ok niet-specialisten dromen. Bologna is één van de zéér ou de steden in Italië. Haar ge schiedenis gaat zelfs terug naar de jaren voor de geboorte van Christus. Vooral in de Renais sancetijd kende Bologna een zeer grote bloeiperiode. Het einde van deze bloei werd inge zet door de machtsovername door paus Julius II van de plaatselijke heersers. Tijdens die periode teerde Bologna nog slechts op oude roem. Na 1860 onttrok Bologna zich echter weer aan de kerkelijke staat en vanaf die tijd kwam het tot grote bloei welke nog steeds voortduurt. Het is dan ook een stad met een rijke geschie denis die herkenbaar is aan de op bouw van het oude centrum, met daarin vele bijzondere monumenten, maar ook zeer karakteristieke wo ningen voor de arbeiders. Een stad echter met grote problemen. Bolog na is immers het centrum van de Italiaanse spoorwegen en is tevens het kruispunt van belangrijke door gaande wegen Waarbij dan ook nog eens komt dat het mede daardoor een centrum is geworden van handel en industrie, een enorm cultureel centrum vormt en ten slotte de oudste universiteitsstad van Europa is met maar liefst 60 000 studenten Bologna heeft 490 000 inwoners en is daarmee vergelijkbaar met Den Haag Behoud van de stad Alle voorwaarden zijn aanwezig om de stad Bologna te bombarderen tot een groot economisch centrum dat in omvang niet veel behoeft onder te doen voor andere grote steden Het is overbodig te stellen dat de verster king van een stad als economisch ontrum gepaard kan gaan en meestal ook gaat met een ernstige aantasting van het karakter ervan Oude meestal gezellige buurten moeten dan plaats maken voor nieu we sfeerloze wijken bestaande uit kantoren, fabrieken en woontorens met daar lussen in nog wat gerestau reerde monumenten zoals kerken uit de Romaanse en Renaissance tijd Onder leiding van een na de tweede wereldoorlog overwegend commu nistisch stadsbestuur en nu al dertig jaar met een gematigd com munistische burgemeester ls er een stokje voor een dergelijke ont wikkeling gestoken. Met de steun van een overgrote meerderheid van de gemeenteraad van Bologna is be sloten om het oude centrum binnen de historische ..muren" dat maar liefst 450 ha beslaat en 85.000 inwo ners heeft niet alleen te behouden voor de toekomst, maar tevens om het daar waar het door eerdere ingre pen is vernietigd weer terug te her bouwen in de oorspronkelijke staat. En dat is alleszins de moeite waard, want wie ooit nog eens Bologna gaat bezoeken, zal zich verbazen over het karakter en de sfeer die de geschie denis het oude centrum heeft meege geven. Heel bijzonder zijn de talrijke arcades met een totale lengte van maar liefst 35 km. Dit zijn overdekte trottoirs zoals men zo ook kan vinden in Bern en zelfs in ons land in de binnenstad van Zwolle die on der de eerste verdieping van de hui zen doorlopen Meestal zijn deze ar cades verfraaid met prachtige bogen en veelal ook met pilaren De voet ganger voelt zich daar dan ook als God in Frankrijk Praktisch nergens wordt hij gehinderd door het ver keer. zoals hij ook gevrijwaard is van regen en sneeuw, en dat laatste kan er soms tot een meter hoogte vallen In Bologna is het dan ook zeer ge woon dat er duizenden mensen al wandelend in het oude centrum ver toeven Onder de arcades zijn vele winkels, werkplaatsen, banken en café s met terrassen. Niet alleen de toerist, maar ook de burger van de stad kan er vele uren verblijven zon der dat hij ook maar een moment blootstaat aan verveling. Verkeersluwte Een andere bedreiging voor moge lijk verval van een stad vormt het talrijke verkeer en dan met name het autoverkeer. Maar wat voor vele Nederlandse steden nog een wens is. namelijk om de binnenstad ver keersvrij of -luw te maken, dat is in Bologna geslaagd. Juist omdat Bo logna een stad is waar veel verkeer doorheen moet. heeft het gemeente bestuur vrij ingrijpende maatrege len getroffen om de auto die in het oude centrum komt dan ook te be perken tot slechts het zogenaamde bestemmingsverkeer Een ringweg van niet minder dan 8 kilometer werd aangelegd op de plek waar eens de 16-eeuwse stadsmuren ston den. Daarenboven kwam in 1967 nog een andere veel verder van het centrum gelegen ringweg gereed Dit heeft niet alleen geleid tot het behoud van het oude centrum geen rigoureuze doorbraken dus maar ook tot een vrij forse vermin dering van het snelverkeer, zowel in het oude centrum als in de wijken er omheen Bijzonder positief ts dat deze maatregelen ook nog eens tot een aanzienlijke vermindering van de verkeersslachtoffers heeft ge leidt Ondanks de sterke toename van het autobezit zijn er minder ongelukken dan in de periode voor deze grote toename. Om tenslotte ook nog het bestemmingsverkeer te minimaliseren heeft het stadsbe stuur met succes geijverd voor „uitplaatsing" van grote ongezel lige kantoren en fabrieken uit het oude centrum en uit de woonwijken er buiten. Om de lezer een indruk te geven: ik moest voor een gesprek met een journalist van de grootste plaatselijke courant, het dagblad „II Resto del Carlino", naar de buiten kant van de stad. Overigens was dit geen probleem omdat men daar tij dens de spitsuren gebruik kan ma ken van gratis openbaar vervoer. Dit alles wil niet zeggen dat er in het oude centrum geen mengeling van wonen en werken meer zou bestaan. Zeer zorgvuldig is er gestreefd naar behoud van het werken in het centrum, maar dan wel die funkties welke een binnenstad verlevendi gen, zoals winkel, kleine kantoren, en werkplaatsen. Herstel van het wonen Wanneer wij iets willen zeggen over het wonen, dan komen wij op het belangrijkste punt van het gemeen telijk beleid terecht. Op dat gebied is Bologna zonder enige twijfel uniek te noemen. Want. zoals al eer der is gezegd, de outie binnenstad is van grote historische waarde. Maar zeggen daar de stadsbestuurders: „de waarde van onze binnenstad wordt niet alleen bepaald door onze monumenten, onze gezellige arca des of onze grote hoofdstraten en pleinen? Nee, de waarde van onze binnenstad wordt bepaald door de wijze waarop onze stad tot stand is gekomen. Daar behoren, behalve de monumenten, de arcades de hoofd straten en de pleinen, ook al die woningen bij. die vóór en na 1860 zijn gebouwd voor de gewone man In Bologna. Dat alles tezamen vormt onze binnenstad en daar behoort, behalve de rijke-, ook de arme bur ger van onze stad te wonen. Want. de gewone man is het die ongemerkt de sfeer ln ons centrum heeft ge bracht. Hij met zijn ambacht, met zijn levenswijze, met zijn buurtwin- keltjes vormt misschien wel het meest waardevolle element van on ze Binnenstad." De restauratie van het oude centrum staat dan ook niet alleen in het teken van behoud van alles dat vroeger rijkdom en verworven kui tuur kenmerkte. Zeer duidelijk wordt er gestreefd en gewerkt naar een aanpak die het inderdaad moge lijk maakt om de gewone man niet van zijn stekkie te verdrijven, maar hem op zijn vertrouwde plaats te laten zitten. Opvallend is dan ook dat de arbeiderswoningen weer ge heel in oude stijl worden gerestau reerd. of wanneer restauratie niet meer mogelijk is geheel herbouwd in dezelfde stijl. De Dienst Stad- ontwikkellng van de stad heeft hier voor onderzoekingen gedaan om precies te weten te komen hoe de binnenstad is geworden tot wat zij momenteel is. Voor de herbouw van de woningen wordt gebruik ge maakt van oude plattegronden, wel ke dateren van de bouwperiode. Wanneer de gevelbreedte 4 meter was en de diepte van de woning 11 meter, dan zijn dat de maten die gehanteerd worden en geen centi meter meer of minder. Dit wil ook weer niet zeggen dat Bologna her bouwd wordt met achterhaalde nor men over het wonen. Wel degelijk worden de „nieuwe" woningen aan gepast aan de meer moderne manier van wonen. Zo krijgen de woningen inwendig een moderne indeling van de ruimte, mét douche en keuken. Toch hoedt men zich ervoor de wo ningen van binnen het karakter van een opgeknapte flatwoning te ge ven. Oude balken worde behouden of ingebracht, trappen opgeschuurd en bij afbraak worden zelfs sommige karakteristieke delen bewaard om die in de nieuwe woning weer op te nemen. Bij een bezoek aan de opge knapte woningen is het dan ook opvallend dat het karakter van de straat behouden, ja zelfs gezelliger is. en de woning van binnen soms wat klein, maar gezellig aandoet Wie knapt op? Bij het herstel van de oude stad wordt op een nogal ongewone ma nier te werk gegaan Het stadsbe stuur stimuleert op de eerste plaats de initiatieven die door particulie ren worden ondernomen. Deze parti culieren mogen niet zo maar hun gang gaan. Voorwaarde is dat de woning in dezelfde stijl behouden blijft en dat de huidige bewoners na de restauratie kunnen terugkeren. Tijdens deze opknapbeurt krijgen de bewoners van de gemeente een zogenaamde „parkeerwoning". Deze woningen zijn eveneens in de oude stijl van de stad opgetrokken op die plekken, die bijvoorbeeld tijdens de oorlog te lijden hebben gehad van bombardementen. Na de herbouw of restauratie keert de bewoner weer terug naar zijn oude woning in zijn oude. en vertrouwde omgeving, voor dezelfde huurprijs of een huurprijs die hij volgens zijn Inkomen kan verwonen. De huidige bewoner is dus het uit gangspunt. Zo kan het dus voorko men dat iemand die armlastig is per maand het symbolische bedrag van 3000 lire - 9,90) moet betalen voor een nieuwe woning in de mooiste buurt van de stad. Bologna is daar mee een van de weinige steden die niet alleen met de mond streven naar een gedifferentieerde bevol kingsopbouw in het centrum, maar dit ook daadwerkelijk trachten te bereiken. Behalve het scheppen van woonruimte voor gezinnen worden er eveneens verwoede pogingen on dernomen om in oude kloosters en andere grote gebouwen, waarvan behouden gewenst is. huisvesting voor bejaarden, oudere alleenstaan den en studenten tot stand te bren gen Bij elk van deze projecten tracht men een gezonde differentia tie te realiseren Afzonderlijke complexen voor bijvoorbeeld stu denten worden tegengegaan, omdat ge: lm dit doorgangshuizen zouden waarin weinig continuïiteit b hetgeen negatief kan werken studenten en hun omgeving, nancieel minder draagkrach! genaar-bewoner wordt do plaatselijke overheid financ steund bij de restauratie. I krijgt daarna het recht om z dere leven in de woning te wonen en zelfs na zijn dood zelfs nog mogelijk dat zijn erin blijft. Bij gebrek aan m« i king van particulieren nee overheid het gehele complex i gaat zelf aan de slag. De centrale vraag die naar 1 in Bologna naar voren kom vraag waar het geld vandaaj En op het moment dat de: beantwoord moet gaan won een deel van het sprookji stadsvernieuwing in het wal is er bij de overheid te wein| de geplande 10 jaar te koi verbetering van het gehele Men hoopt binnen 3(J jaar zijn maar zelfs daaraan woi getwijfeld. Wel komt er redi nanciële steun van het rijk. echter in de komende jari verminderen, hetgeen een van de economische crisis: «J Italië zich al enige tijd bevii zal dus neerkomen op wat ik zelf op kan brengen. Daarbl door het stadsbestuur inteilke bruik gemaakt van alle w^e mogelijkheden die tot een ;^je ling kunnen leiden. En daL voor ons Nederlanders zeer P lend dat de wethouder varf v ontwikkeling de heer Piel Chervelati in 1973 als eerstefsra heeft gemaakt van een wet die de plaatselijke overheid ve gelijkheid geeft om te onthP' tegen een door de staat te Mg bedrag. „Het is deze wet g^ru meldt de wethouder ons trdar het mogelijk heeft gemaakt* Ai stad te redden van de ond#n B< Al mijn informanten beMn< echter dat hóe groot de fiissi] problemen ook zullen zijn] va den. het gelukkig ncjfiaj goedkoper is om de ouljijl nenstad volgens de bestaanfUt nen aan te pakken dan ort^ nieuwe binnenstad van te Met Ij 1 De schrijver van dit artifcM0 van de fractie van de Pi de Arbeid in de Haagse g teraad. Hij maakte in h^an' van de excursie-cyclulras stad. noodzaak? Nut? £h< gie?" een reis naar het rf se Bologna, waar op eeiu^J1 dere manier aan stadsv^^ wing wordt gedaan, Ijonr werd georganiseerd ddaai Koninklijk Instituut VaMn' nieurs (KIVI) ja gfde 'an

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 6