li
(Ni
MK
Kaastosti
vooreen nieuwen ander
Nederland
naar bijbelse normen
Voor
vakantiemogelijkheden
deplanten
even water.
Ban maak ik
intussen een
paar lekkere
Kaastosti's.
Dag uit met spoor
Z
Stoomtrein
in
Friesland
Reformatorische
Politieke
Federatie
JAN P.M.RIETKERK
}^^^Gj33rdGn
Gidsen
9
16
72
5
36
20
840
57fc
9
64
7
14
IG80
336
8
9
5
3
35
1344
Onroerend goed-belasting wekt onrust
Weet je mt9
Wie'teerst klaar is.
Pa's goed eten.
Nieuwe
boeken
Autovakanties in Schotland
ZATERDAG 7 MEI 1977
BINNENLAND
T rouw/Kwartet31
Rekenpuzzel
De werkwijze is als volgt: In de lege
vakjes kunnen cijfers worden inge
vuld. die, met alkaar vermenigvul
digd, als produkt het getal geven,
dat voor de horizontale en verticale
I vakjes is vermeld. Bij getallen met
een plus moeten de cijfers opgeteld
I worden. Bij getallen, gescheiden
I door een streep, geldt het bovenste
I voor de horizontale en het onderste
I voor de verticale vakjes.
Oplossing per briefkaart t/m
woensdag a.s. zenden naar
Trouw/Kwartet, Postbus 859, Amster
dam. Linksboven vermelden: weck
endpuzzel.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. gage. 4. ora, 6. oker. 9. Ie, 10.
riek. 12. lama, 14. e.p. 16. unie, 18.
gamma. 20. nego, 22. ironie, 24.
letsel. 26. Ee. 27. delegatie. 30. li. 31.
ter, 32. een, 33. set, 35. dal, 36. error,
38. lek. 40. lab. 41. neb. 42. nop. 43.
kat. 44. mes. 46. fitis, 48. rem. 50. lei,
52. ere, 53. ion. 55. es. 57. rendement,
60. me. 61. steppe, 63. stapel. 65. arre,
66. speet. 69. tael, 70. ma. 71. nota,
73. Pert. 75. Ne. 76. meta. 77. nee. 78.
eest.
Vert. 1. genre. 2. grendel. 3. ei, 4.
Oka. 5. alm. 6. om. 7. kanteel, 8.
regel. 9. luier. 11. egel, 13. aalt. 15.
polis, 17. i.o. 19. mager, 21. es, 23. Ier.
25. eis. 28. eerbied. 29. anoniem, 31.
tabel, 34. teken, 35. dam. 36. Eef. 37.
ros, 39. kam, 45. serpent, 47. trede,
48. rotatie. 49. sesam, 51. iep. 53. int.
54. telle, 56. stram. 58. nest, 59. Este,
60. meent, 62, er. 64. pa. 67. Pan, 68.
Epe, 72. o.a. 74. re.
De prijswinnaars zijn: de heer D.
Jongkind, Pampusstraat 8, Rijsen-
hout; de heer A. M. ten Hoeve, Pr.
Bernhardlaan 2, Woerden; de heer C.
A. Vuik, Boezemkade 54, Bolnes.
GRONINGEN Groningse onder
nemers zijn boos over de aanslagen
van de onroerend goedbelasting
1976 die de afgelopen maanden zijn
verstuurd. Drie verenigingen waar
bij voornamelijk ondernemers zijn
aangesloten hebben gezamenlijk bij
de gemeenteraad van Groningen ge
protesteerd.
In een brief aan de raad wordt ge
zegd dat de gebruikers en eigenaren
van niet-woningen. dus voorname
lijk de bedrijven, vergeleken bij de
oude belastingheffingen nu in
plaats van 4,9 miljoen samen 11,5
miljoen gulden moeten opbrengen.
Diverse bedrijven kregen aanslagen
die het tienvoudige bedroegen van
wat men vroeger diende te betalen.
Door de drastische verhogingen
„kunnen vele bedrijven in ernstige
financiële moeilijkheden komen ten
aanzien van hun bedrijfsvoering en
hun liquiditeitspositie", aldus de
drie besturen.
Prof. dr. I. Lipschits ,,De protestants
-christelijke stroming tot 1940" en
Politieke stromingen in Nederland"
twee uitgaven van Kluwer in De
venter, resp. 123 pagina's, prijs 17.50
gulden en 80 pagina's, prijs 8,50
gulden.
Het boek over de protestants-
christelijke stroming is het eerste
deel van een serie van vier. waarin
de Groningse hoogleraar Lipschits
de ontstaansgeshiedenis van de gro
te politieke stromingen van ons land
zal beschrijven (de andere drie zijn:
de socialistisch/communistische, de
katholieke en de liberale stro
mingen).
Lipschits wil niet het wel en wee van
de partijen door de jaren heen ver
tellen. Hij is hier vooral geïnteres
seerd in vragen als: hoe ontstonden
de partijen en hoe en waarom
spitsten zij zich (of voegden zij zich
samen). Ontstaansgeschiedenis dus.
Het resultaat is een erg aardig sche
matische en prettig leesbaar over
zicht met in een beknopt bestek een
schat, aan informatie, ook over de
theologische en kerkelijke ach
tergronden van de beschreven ont
wikkeling. Ook dat doet hij erg aar
dig. Alleen wordt Kuypers leerstuk
over „de gemeente gratie" ais be
kend bij de lezer verondersteld,
maar dat lijkt mij gezien het publiek
waar Lipschits op mikt, iets te veel
gevraagd.
ADVERTENTIE
Waarom de
Reformatorische Politieke
Federatie?
Sterk zien we tot ons
leedwezen in ons volks
leven de ontkerstening toe
nemen.
Velen gaan leven zonder
God
De bijbelse normen voor
denken en handelen
worden steeds meer terzijde
gezet en in twijfel
getrokken.
Normen ontleend aan de
mens worden er voor in de
plaats gezet, waardoor de
bijbelse visie uit het
gezicht verdwijnt en het
hele leven slechts uit het
menselijk standpunt
bekeken wordt.
Terwijl juist in deze tijd
een krachtig geluid zo hard
nodig is. zien we helaas
dc ARP en de CHU zichzelf
principieel verzwakken en
opheffen, mede onder
invloed van de modeme
theologie.
Zij verlaten de oude grond
slag en verbinden zich tot
een vaak en innerlijk
tegenstrijdig CDA met
een basisformule, die voor
velerlei uitleg vatbaar is.
Gezien deze ontwikkelingen
werd de RPF opgericht
Wat wil de RPF 0
Ook in de politiek
blijven bij de beginselen
der Reformatie en dus de
Bijbel centraal blijven
stellen tegen ongeloof en
revolutie.
Niet meegaan met de
gedachten van de
zogenaamde evangelische
inspiratie.
Terugverwijzen naar de
bijbelse normen betreflende
overheidsgezag, wetgeving
en rechtsspraak.
Duidelijk laten uitkomen
dat in het hedendaagse
spreken over vrijheid en
gerechtigheid het diepste
bijbelse perspectief veelal
ontbreekt.
Stelling nemen tegen een
mentaliteit die materiele
welvaart, macht en status
voorop stelt.
De RPF wil op deze vaste
grondslag alle christenen
bundelen, dus ook SGP en
GPV.
Hoe dit practisch
uitgewerkt wordt, vindt u
in het Basisprogram en het
Verkiezingsprogram van de
RPF.
U kunt beide bestellen door
storting van f 3.- op rek.
van de penningmeester RPF.
Als u het met.dit streven
eens bent, kunt u zich
opgeven als lid, dan
ontvangt u direct de nodige
informatie.
Reformatorische
Politieke Federatie
postbus 87. Mijdrecht
Gironummer verkiezings
fonds: 3301 289 t.n.v.
penn. RPF te Enkhuizen
Bankrelatie Rabobank
Enkhuizen. rek.nr.
31 73.35 707
Lijstverbinding met SGP
en GPV!
Jammer dat de beschrijving in het
boekje ophoudt bij 1940 juist
omdat Lipschits zo nu en dan wel
even aangeeft hoe allerlei lijnen tot
na de oorlog doorlopen, bijvoor
beeld van de Hervormd Gerefor
meerde Staatspartij naar de Protes
tantse Unie van Van Ruler en van de
Christelijk-Historische Kiezersbond
Marnix (die bestond van 1881 tot
1892) naar het Gereformeerd Poli
tiek Verbond.
Een zaken- en personenregister ver
hogen de waarde van dit boek.
Tenslotte: het boekje: „Politieke
stromingen in Nederland" is te be
schouwen als een voorstudie op de
aangekondigde reeks van vier afzon
derlijke studies over het vooroorlog
se vierstromenland. In dit uiterst
beknopte geschriftje worden de lij
nen wèl na 1945 doorgetrokken.
Bij uitgeverij Elsevier, Amsterdam
verschenen de volgende boeken:
Hit team, door D. Tinnin. Het nooit
eerder gepubliceerde verslag van de
jacht op de leiders van de Zwarte
september 228 blz 19.50;
Energie Economie, door dr K. Zijl
stra. Een nieuwe benadering van
energie als gangmaker van onze wel
vaart. 224 blz. 24.50;
Omgaan met macht, door M. Mulder.
Ons gedrag met elkaar en tegen
elkaar. 258 blz. - 24.50.
In augustus sterft men niet, van M.
Köhblechner. De invloed van stra
ling op de gezondheid. Uitg. Meulen-
hoff. Baarn. 205 blz. 22.50
Operatie ,,Ike". door C. Whiting. Tij
dens het Ardennen-offensief pro
beert een fanatieke SS-er door de
Amerikaanse linies te sluipen om
generaal Eisenhower te vermoor
den. Uitg. Hollandia, Baarn. 170 blz.
14.90
Sprong in het duister, door S. E.
Hanson. Het relaas van de ontsnap
ping uit de achterhoek van een En
gelse piloot in 1945. Uitg. Omniboek.
Den Haag. 346 blz. 27.50
Het Mittenwald syndicaat, door F.
Nolan. Deze roman geeft het verhaal
van een officier van de Britse gehei
me dienst die na de oorlog jacht
blijft maken op een voortvluchtig
SS officier. Uitg. Bruna, Utrecht. 287
blz. 19.50
WILLEM ELSSCHOT. Samenstel
ling Phil Muysson. Nummer 45 van
het literaire tijdschrift BZZLLETIN.
Uitgeverij BZZToH, 's- Gravenhagc.
1977. Abonnement 10 nummers 15
per jaar (giro 2476900 t.n.v. BZZTOH,
Den Haag). Dit speciale hummer los
ƒ8.50.
Op 25 april organiseerde BZZTOH
een Elsschot-avond in het Haagse
Hot-théater, die naar verluid heel
geslaagd is geweest. Jos Vandeloo
had onder meer een publiek gesprek
met Walter en Adèle de Ridder. Wie
die avond niet kon meemaken, mag
altijd nog blij zijn met het Elsschot-
nummer van BZZLLETIN: een
prachtig uitgevoerde, rijk geïllus
treerde hommage aan de grote
schrijver. Verreweg het interes
santste zijn de twee artikelen
waarin nieuw briefmateriaal van
Elsschot openbaargemaakt wordt.
Jan Villerius typeert Elsschot rijke
lijk als lezer en briefschrijver, terwijl
SJoerd van Faassen de wordingsge
schiedenis van „Kaas" nagaat aan
de hand van de correspondentie met
Greshoff. De documentatieve waar
de van dit nummer wordt bovendien
verhoogd doordat de tekst van en
kele interviews met Elsschot en Wal
ter wordt afgedrukt. Aan essayeren
de studies bevat het nummer wat
minder substantieels: een analyse
van Elsschot als Antwerps burger,
door Fernand Auwera, springt eruit
als erg verhelderend, en ook een
studie over „Lijmen" van Geertrui
Marks-van Lakerveld. Persoonlijke
notities soms toegespitst op één
onderdeel van het oeuvre leveren
o m. Karei van het Reve, Walschap,
't Hart. Kelk. Van der Veen, Dubois,
Clara Eggink, Blesheuvel. Den Uyl.
Cornets de Groot, Hella S Haasse.
Holsbergen. Theun de Vries en
Jonckheere. Hiermee is slechts een
aanduiding gegeven van dit mooie
en afwisselende Elsschot-nummer,
dat niemand zich mag laten ont
gaan die zich tot de liefhebbers re
kent. En dat zijn er blijkens het
succes van Elsschots „Verzameld
Werk" flink wat
weinig
In de brochures van de grote
touroperators, wordt er niet
of nauwelijks aandacht aan
geschonken: bejaarden lijken
er een vergeten groep. Van de
kleine honderd reisorganisa
ties zijn er nog geen tien, die
speciale bejaarden-reizen or
ganiseren.
En dan zijn ze meestal nog bedoeld
voor valide ouderen boven de 50 of
55 jaar. en is het aantal arrange
menten (meest busreizen) beperkt
De enige periode, waarin gericht
reclame wordt gemaakt voor be
jaardenvakanties is de winter
(overwinteringsreizen) wanneer de'
appartementen en hotels toch leeg
staan en elke klant dus meegeno
men is. De rest van het jaar laat
men de bejaarden goeddeels in de
kou staan.
De commerciële organisaties zien
er meestal weinig brood in. zien op
tegen de heisa van dieet-
voorzienlngen en vinden de groep
bovendien te klein om er extra aan
dacht aan te besteden.
Tenslotte hebben CBS-
onderzoeken uitgewezen, dat van
de bejaarden tussen 65 en 75 Jaar 63
procent niet met vakantie gaat en
van de 75-plussers zelfs 82 procent
niet (een vakantie definieert het
CBS dan als een periode van vijf
dagen, t doorgebracht buiten de
woonplaats en niet bij familie).
Informatie
Voor de bejaarden zélf komt er dan
nog als extra probleem bij, dat zij
de mogelijkheden, die er dan nog
zijn moeilijk kunnen zeven uit dc
stapels brochures die zij op de ba
lies van de reisbureaus krijgen
voorgezet.
Daarom zal de zojuist verschenen
folder „Informatie over vakantie-
mogelijkheden voor ouderen" een
welkome hulp kunnen zijn. De bro
chure is uitgegeven door het ge
meenschappelijk protestants over
leg bejaardenwerk en de stichting
wijkvoorzieningen voor bejaarden
Daarin wordt vooral aandacht ge
geven aan de activiteiten van nlet-
commerciële organisaties op het
gebied van bejaardenvakanties, zo
wel kerkelijke als niet-kerkelijke
Men krijgt er een volledige opgave
van adressen, een beschrijving van
de voorzieningen in de hotels (in
clusief dleet-mogelijkheden) en ad
vies voor welke bejaarden de reizen
wél en voor welke minder geschikt
rijn
In veel van die arrangementen blij
ken speciale attracties te zijn inge
bouwd (amusements-avonden.
handenarbeid, lezingen enz.). Voor
het grootste deel liggen de bestem
mingen in eigen land. maar er zijn
ook sommige reizen naar het bui
tenland.
Touroperators
Daarnaast is een lijst opgenomen
van gecontroleerde hotels/pensions
en bungalows, die min of meer zijn
ngesteld op verblijf van ouderen,
dan wel speciale arrangementen
voor ouderen mogelijk maken.
Voorts worden de namen en adres
sen genoemd van de touroperators,
Jie speciale bejaardenreizen in hun
programma's hebben en daarop
ook vaak korting geven.
De brochure is verkrijgbaar bij het
gemeenschappelijk protestants
overleg bejaardenwerk in Utrecht
(Nieuwe Gracht 27. tel 030-331549)
en bij de stichting wijkvoorzienin
gen voor bejaarden in Amsterdam
(Herengracht 162. tel. 020-240501).
NS heeft in de deze maand versche
nen brochure „Wandelen en Fiet
sen met NS" een nieuwe en te
vens de langste (22 km) wandel
tocht opgenomen. Deze 25ste route
gaat door het Limburgse Geuldal
en werd uigestippeld door de vere
niging tot behoud van natuurmo
numenten in het kader van de „ak-
tie Geuldal".
De wandeling bgint op het station
Schin op Geul, waar de reizigers
een wandelkaartje en routebe
schrijving krijgen (wie niet 22 km
wil lopen, kan onderweg de route
bekorten). Tegen inlevering van
het wandelkaartje wordt in het
kasteel Schaloen een gedenkpen
ning uitgereikt, terwijl op vertoon
van het kaartje in de bistro De
Oude Markt in Gulpen een Lim
burgse vlaai wordt geserveerd.
De route van de wandeling gaat
behalve door bijzonder mooie stre
ken van Éuid-Limburg o.m. ook
door een landschap, dat door de
Aktie Geuldal veilig gesteld zal
worden in het buurtschap "t Hofke
(verspreide kalkgrasianden bij Me-
chelen met Geulweiden en bijbeho
rende boerderij). De wandel
kaartjes worden op 80 stations ver
kocht en geven recht op de trein-
-eis, de routebeschrijving en een
consumptie tegen speciaal geredu
ceerd tarief.
Sinds NS in 1959 de eerste wandel
tocht door het Noordhollands duin
reservaat introduceerde is de be
langstelling voor deze (in aantal
inmiddels sterk uitgebreide) toch
ten sterk vergroot: vorig jaar heb
ben er een kleine 100.000 aan deel
genomen. Weinig minder blijkt de
belangstelling voor het „fietsen
met NS" (treinreis, fietshuur plus
routebeschrijving) op de 45 NS-
stations stapten vorig jaar 70.000
dagtoeristen op de NS-buurfiets
(waar men die fiets voor 2.75
kan huren staat eveneens in de
nieuwe brochure
Nog Juist voor het vakantieseizoen
hebben ANWB en Reader s Digest
een boek op de markt gebracht, dat
vooral voor hen. die niet de grens
over gaan een aantrekkelijke gids
kan zijn voor verkenning van eigen
land. „Landelijk Nederland" is de
titel van deze 504 pagina's. 500
kleurenfoto's en 1800 andere illus
traties tellende encyclopedie Be
halve over monumenten van histo
rische betekenis, landschapstypen,
molens en boerderijen vindt men er
vrijwel alles in wat Nederland nog
aan natuur bezit (bomen, dieren,
vogels, landbouw- en veeteeltme
thoden).
Voor de natuurliefhebbers onder de
vakantiegangers een eigenlijk ide
aal vademecum, niet omdat hij er
alles in vindt, ook omdat alle fa
cetten overzichtelijk ln ruim 2000
alfabetisch gerangschikte tref
woorden worden behandeld, zodat
irien nooit lang zal hoeven te
zoeken
De prijs lijkt nogal pittig 80 voor
ANWB-leden en Reader s Digest-
abonnces en 90 in de boekhan
del). maar is gezien inhoud en
vormgeving de uitgave waard. Ook
buiten de vakantie zal het een
waardevol naslagwerk zijn
Voor wie Schotland per auto wil
doen, maar opziet tegen de lange
rit (of de dure overtocht) hebben
British Caledonian Airways en
KLM een aantal auto
vliegvakanties geïntroduceerd
Het standaard-pakket (zeven da
gen) omvat de vliegreis Amster
dam-Glasgow. zeven dagen auto
huur en twee overnachtingen (de
eerste en laatste nacht) en kost
als men met twee personen reist
een dikke 600 gulden per persoon
(verlenging met een week ongeveer
125 gulden).
Dit arrangement kan worden ge
combineerd met van te voren ge
boekte hotelreserveringen (dan be
taalt men per week ongeveer 300
gulden meer)
De vliegtocht kan eveneens worden
gecombineerd met de huur van een
kampeerauto (met vier personen
voor een week 701 gulden per per
soon - kinderen krijgen korting) of
met een boerderijvakantie (zeven
overnachtingen voor 85 gulden per
persoon).
Van 14 tot en met 29 mei zal de
stoomtrèmmaatschappij Hoorn-
Medemblik weer dagelijks een
stoomtram tussen Groningen en
Leek laten rijden. Voor het eerst
sinds 30 Jaar zal deze tram op 30
mei en op 3 Juni ook rijden tussen
Drachten en Leek.
De tram wordt getrokken door een
stoomloc uit 1929 en is een van de
laatste overblijfselen van een groot
net van Interlokale stoomtram
verbindingen. die ons land heeft
gekend.
Als er voldoende belangstelling Is.
overweegt de maatschappij perma
nent een locomotief met rijtuigen
op het station van Groningen (waar
de ritten vertrekken» te statione
ren. Maar dan heeft men wel meer
passagiers nodig dan vorig Jaar.
toen vaak met lege trams werd
gereden en het evenement een fi
nanciële strop werd. (Informatie
over tijden: VW-Gronlngen)
