Dialoog: een christelijke stijl van leven Bijbelactie geslaagd Jongeren wel degelijk bereid tot synodewerk r. VVtv- Chr. geref. vrouwen bezig met bevrijding Brown leidt Leger des Heils Religieuze moorden in Brazilië 11-11 tuur luèddenM; dooreen jmqe mm door yt^uamn "bebvmL'h ZwrtzdarfópctfofaeteH,- iKZAkkmaotr O VANDAAG Voorbij de stilte VOORBIJGANGERS Veel vrijwilligers in hervormde kerk VRIJDAG 6 MEI 1977 KERK T rouw/Kwartet2 door prof. dr. A. Geense Van 18-27 april kwamen op uitnodiging van de Wereldraad van Kerken ongeveer 60 theologen jeen in Chiang Mai, het culturele centrum van het boeddhisme in het Noorden van Thailand. Het doel was een consultatie over het gesprek van de christenen met ch geheel ten onrechte aanhangers van andere godsdiensten en ideologieën. Een consultatie Is een intensieve ge organiseerde gedachten wisseling over een brandend probleem en ze wordt zo opgezet dat door de ver- scheldlnghetd van geograilsche en kerkelijke afkomst van de deelne mers een zo groot mogelijk aantal gezichtspunten, die ergens in de christenheid leven, op talel kan komen Deze ..denkpauze". zoals de direc teur van het programma voor de dialoog met andere godsdiensten en ideologieën van de Wereldraad van kerken, de Indiër Dr Stanley Sa- martha. deze consultatie karakteri seerde. was nodig geworden, omdat >p de assemblee van de Wereldraad in Nairobi 1975 dit onderwerp niet goed kon worden doorgepraat en m een sterk controversiële sfeer was blijven hangen. Vragen als waarom we eigenlijk een gesprek met andere godsdiensten zoeken ais er toch „de zending" Is. of er geen vermenging van godsdiensten dreigt en of het streven naar een wereldge meenschap niet Juist het streven van de antichrist is. bleven rondon dit programma voortdurend hangen. Daarover zou nu Intensief doorge praat worden. Decor Thailand als decor van het gesprek was zelf voortdurend al sprekend genoeg: een land waar de christelijke kerk nog geen half procent van de bevolking uitmaakt, waar het hele openbare en particuliere leven door het boeddhisme wordt gestempeld Het maakt veel uit voor de houding van de kerk tegenover de bui tenstaanders of ze in zo'n minder heidspositie verkeert of. zoals in Eu ropa en Amerika, de min of meer vanzelfsprekende achtergrond van de eigen cultuur vormt. Het was voor deze kleine protestantse en r.k. ker ken een enorme steun in de rug, dat zij nu gastheren en -vrouwen konden tljn voor dit beraad en ze hebben intensief meegedacht De sfeer van de conferentie was. niet het minst dank zij de door iedereen gewaardeerde rustige en evenwichti ge leiding van prof dr D. C. Mulder van de Vrije Universiteit (zie het interview met hem in Trouw van 14 april J.I.), bijzonder goed Er was tus sen ten dele ver uiteenlopende standpunten een grote bereidheid en openheid om naar elkaar te luiste ren: de vaste „standpunten" van de deelnemers op grond waarvan ze wa ren uitgenodigd ontspanden zich in de loop van het gesprek, waardoor er ruimte vrijkwam voor een grotere beleving van de gemeenschap, bege leid door de dagelijkse liturgie vol gens verschillende tradities, door de bijbelstudie, de gesprekken bij de maaltijd en tijdens de excursies, die zowel bestonden uit bezoeken aan de boeddhistische „Wats" (tempels met annex verblijven voor de vele monni ken) als aan de kleine christelijke gemeentes in de omgeving Stappen verder Op Zondag 25 april werden we ver deeld over de verschillende dorpskerken en lk zal de ervaring van de ontvangst en preek in een kleine kerk van melaatsen (die niet meer besmettelijk waren, maar toch door de bevolking op een afstand werden gehouden) niet licht ver geten. Zo werd de eigenlijke voorwaarde voor elke dialoog, de gemeenschap als het ware in deze ontmoeting zelf beleefd en konden we vandaaruit wellicht ook enkele stappen verder komen in de beantwoording van de vragen die op tafel lagen. Eén aspect van die vragen, de dialoog met aan hangers van ideologeén (als bijv. hel communisme) kon niet zo volledig uit de verf komen als aanvankelijk was gehoopt omdat de uil de Oost- Europese communistische landen uitgenodigde deelnemers geen van alle een uitreisvisum van hun rege ring hadden gekregen, waarschijn lijk omdat de huidige regering van Thailand, bedreigd door de commu nistische landen rondom, een sterk anticommunistische koers vaart. Maar je zou ook kunnen zeggen de vraag naar de ideologie was voortdu rend present in de vraag die de chris telijke gemeente zichzelf stelt: zijn wij eigenlijk ook niet voortdurend in het gevaar ideologisch te worden: dat wil zeggen een op het belang van onze eigen gemeenschap gericht godsdienstig systeem? Mensen, die vast zitten in een godsdienstig sys teem. willen geen dialoog, of hoogstens om hun eigen positie nog eens te bevestigen. En hoe kijkt de omgeving dan tegen de kerk aan: als ook één van de vele menselijke ge meenschappen. die het om zichzelf gaat en als zodanig bijdraagt tot de vele spanningen tussen de vele om- zichzelf draaiende gemeenschappen in deze wereld? Kunnen wij het woord van Jezus: Ik ben de weg. de waarheid en het le ven" zonder meer overbrengen op een gemeente, die zegt: wij hebben de weg en de waarheid? Wat bete kent het. als die waarheid ook voor ons christenen niet van onszelf is. voor onze houding ten opzichte van mensen, die in andere religies leven en die we in onze dagen, ook in Europa tegen het lijf lopen? Maakt ons christelijk besef, dat we met lege handen voor God staan, ons niet veel bescheidener ook ten opzichte van de posities van anderen? De beschei denheid is geen ontlediging van de substantie van het christelijk geloof of de uitverkoop daarvan, maar de toepassing De vraag, waar het om gaat is eigen lijk kan de christelijke kerk tegelijk zijn: een toegewijd volgelingschap van Jezus Christus èn een open ge- De boeddhistische cultuur heeft een wijde verspreiding in Azië. Deze boeddha-kop is afkomstig uit Java. meenschap? Dat kan alleen, als dat. wat ons van de „wereld" onder scheidt. tegelijk ons ten diepste met haar verbindt: de wetenschap, dat Gods liefde in Christus tot allemen- sen uitgaat Wat je daarmee zegt: „tot alle men sen" kun je niet theoretisch beden ken: dat weet je alleen maar als je telkens mensen ontmoet en merkt hoe anders ze zijn en hoe God ook hen in zijn gemeenschap en in de gemeenschap met elkaar wil trek ken. Het gesprek, de dialoog, is niet iets anders, iets vrijblijvenders dan de zending, maar heeft juist deel aan die zending. En hen „bekeren" zullen we alleen maar in die mate als we voortdurend onszelf bekeren. Want helaas heeft in de praktijk de christelijke gemeente als ge meenschap ook bijgedragen tot de verdeeldheid binnen de ene mense lijke gemeenschap. Het rapport van de conferentie zegt. dat we ons als christenen bewust zijn van de span ning tussen de christelijke ge meenschap. zoals we die temidden van de andere gemeenschappen er varen èn die we geloven, dat ze in wèzen is, in de belofte van God en dat deze spanning wezenlijk is voor onze christelijke identiteit. Zo is de christelijke kerk tegelijk een teken van de behoeftevan de mensen aan een vollere, diepere gemeenschap van mensen Noodzaak De huidig explosieve situatie van de wereld is alleen maar een versneller van het inzicht in de noodzaak van de dialoog als een „levensstijl" van de christen. Onze tijd is tegelijk de tijd van het openbreken van alle vroegere gesloten gemeenschappen, waarin mensen hun geborgenheid en hun identiteit ervoeren. Er is niet alleen een pluraliteit van ge meenschappen (die was er altijd) maar ze wordt nu als bedreigend en ontwortelend ervaren. Tenzij wij met elkaar wegen kunnen vinden op weg naar een nieuwe gemeenschap. Deze weg kan alleen maar bestaan uit vele vele kleine concrete stappen, waarin wij iets van dat uiteindelijke visioen gestalte kunnen geven. Het tweede gedeelte van de consultatie heeft een aantal van concretiseringen van de dialoog besproken: het zal gaan om het gesprek met Israël, met de islam, met hindoes en boeddhisten, met hen die op de een of andere vorm nog in een oorspronkelijke stamreligie verworteld zijn en om het gesprek met de ideologiëen. De aanvankelij ke richtingen, waarin zulke gesprek ken zouden moeten gaan. konden nog slechts zeer voorlopig worden afgetast. Het belanrijke is echter, dat de na druk niet komt te liggen op de reli gies als systemen, die met elkaar zouden moeten praten, maar op de mensen, die in die andere religies hun tehuis hebben. En daardoor zijn ook zij niet buitengesloten die in geen enkele religie meer hun .tehuis hebben. (Prof. Geense is kerkelijk hoogleraar aan de Rijksuniversiteit in Gro ningen) LONDEN (AP) Gisteren is de Ca nadees geworden Brit Arnold Brown tot nieuwe generaal van het Leger des Heils gekozen. Brown, die 63 jaar oud is en in Toronto woont en werkt, is een van 27 „commissio ners" van het leger. Hij sloot zich in 1935 in Belleville, in Ontario, bij de wereldorganisatie aan. Sinds 1974 was hij territoriaal commandant van Canada en de Ber muda-eilanden Generaal Brown is gekozen door de 41 leden van de „hoge raad" van het leger waar hij ook toe behoort. De leden van die raad. 38 mannen en drie vrouwen, zijn afkomstig uit 16 landen. De vergadering werd gehouden in het bij Londen gelegen Sunbury-on- Thames waar het leger een confe rentie- en jeugdcentrum heeft. De tweede kandidaat voor het hoogste ambt was de eveneens 63- jarige Britse commissioner Harry Williams, een vermaard plastisch chirurg. Generaal Brown, die op 5 juli in functie zal treden, is de opvolger van Clarence Wisman, ook een Cana dees. die aftreedt na het bereiken van de leeftijd van 70 Jaar. In 1974 was Wiseman opperbevelhebber van het Leger des Heils geworden. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Mijn bezwaar tegen de bevTijdingsideologie van de wereldraad van kerken is niet, dat het begrip „bevrijding" daar te ruim. of te breed, of te aards gehanteerd wordt. Mijn bezwaar is Juist, dat men daar over de bevrijding niet breed genoeg, niet diep genoeg, niet aards reëel genoeg spreekt. Het beantwoordt niet aan de lengte, de breedte, de diepte en de hoogte van Gods liefde Van een onzer medewerkers APELDOORN Vertegenwoordi gers van een veertigtal vrouwenver enigingen van de vrije evangelische gemeenten dromden samen op het podium van Orpheus in Apeldoorn. Ze overhandigden symbolisch de opbrengst van een actie voor nieuwe testamenten in het Toba Batak, dat gesproken wordt in Noord-Sumatra. Vier grote stapels modelbijbels, met op de rug de naam van de gevende plaats en het aantal nieuwe testa menten dat daar ter beschikking ge steld werd, gaven aan dat het doel van de actie ruimschoots was ge haald. In twee maanden tijds brach ten de vrij-evangelische vrouwen 21.000 gulden bijeen. De bond van vrije evangelische ge meenten heeft jarenlang zendings werkers uitgezonden naar het eiland Samosir in het Toba-meer. Toen de commissie voor het vrouwenwerk (ADVERTENTIE) hoorde dat het nieuwe testament in het Toba geheel was uitverkocht en een nieuwe druk nodig was. besloot zij te proberen geld voor 5.000 nieu we testamenten bijeen te brengen. De druk ervan zal verzorgd worden door het Indonesisch bijbelge nootschap. De Commissie liet certifi caten drukken die verkocht werden. Door middel van ieder certificaat 3,50 kon een nieuw testament ter beschikking worden gesteld aan de evangelisch christelijke kerk van To- baland. Tijdens de feestelijke vrouwen ontmoetingsdag in Apeldoorn, die bijgewoond werd door ruim zeshon derd leden van vrouwenverenigin gen. overhandigde de presidente, mevrouw M. L. Timmerman- Hoekendijk een cheque van 17.500 gulden aan de heer R. van Holst Pellekaan van het Nederlands bij belgenootschap met het verzoek dit geld door te zenden naar Indonesië. De commissie zal nog met het Neder lands bijbelgenootschap overleggen hoe de meer-opbrengst zal worden besteed. De gehele ontmoetingsdag stond in het teken van de bijbel. In de och tendvergadering sprak ds. T. Prins over de noodzaak van de navolging van Christus. In de middagvergade ring bracht Mw. Gé Osinga-van der Sleen solotoneel onder het thema: „Trouwe vriend met je versleten kaft". Ze vergeleek daarin het leven van een wat oudere vrouw met de geschiedenis van de bijbel in de Ne derlandse taal. Dit zei prof. dr. W. van 't Spijker, kerkhistoricus van de theologische hogeschool te Apeldoorn, gisteren tot de zeventienhonderd christelijke gereformeerde dames, die in Den Haag in het Congresgebouw de jaar lijkse ontmoetingsdag van hun vrou wenbond meemaakten Prof Van 't Spijker refereerde over „Bevrijdt" Vrij?" „Wij vieren on ze bevrijding, 32 Jaar geleden Wij hebben onze nationale zelfstandig heid en onze democratische vrijhe den. maar zijn wij werkelijk vrij?" vroeg hij. Hij citeerde het evangelie woord „Wanneer de Zoon u vrijge maakt heeft, zult gij waarlijk vrij zijn Voor de gemeente is in Chris tus de vrijheid hier en nu werkelijk heid. maar als een omstreden bezit. Zij mag geen goedkoop gebruik ma ken van de vrijheid. Spreken over bevrijding blijft op pervlakkig, als het niet mede in houdt bevrijding van schuld en zon- Onze adressen: AMSTERDAM Postbus 859 Wibautstraat 131 Tel. 020-913456 Telex 13006 ROTTERDAM/DORDRECHT: Postbus 948 Westblaak 9 Rotterdam Tel 010-115588 OEN HAAG/LEIDEN Postbus 101 Parkstraat 22 Den Haag Tel 07CM69445 ZWOLLE/GRONINGEN Postbus 3 Melkmarkt 56 Zwolle Tel 05200-17030 de en van de macht van de zonde. Deze bijbelse bevrijding wordt wer kelijkheid door Christus' plaatsbe- kledend lijden en zijn opstanding. Het is een bevrijding tot dienst van Ood en de naaste. „Wij hebben no dig. dat onze gemeenten vindplaat sen zijn van deze vrijheid: door het geloof vrij. door de liefde gebonden." aldus prof Van 't Spijker De dag werd verder gevuld met de clamatie (door Alle VUetstra uit Den Haag) en veel zingen: psalmen en vaderlandse liederen, tot Michieltjes blauw geruite kiel toe. aan de piano begeleid door Jaap Zwart, terwijl Honsels Harmonie onder leiding van Aad de Bruyn voor verdere muzikale verpozing zorgde. Ds. W J. Quist uit Den Haag sprak een slotwoord. RIO DE JANEIRO Een religieuze groep zou acht kinderen hebben ver moord omdat God daartoe opdracht had gegeven, zo heeft de politie in de Noordoostelijke Braziliaanse stad Salvador bevestigd De politie van de hoofdstad van de staat Bahla verklaarde dat 21 leden van de groep, die de naam Universe le Kerk van de Heiligen draagt, in verband met de sterfgevallen wor den vastgehouden Verdere bijzon derheden van de aanklacht werden niet gegeven De kinderen, allen kroost van leden van de groep, zouden jongstleden zaterdag na het invallen van de duisternis bij een strand in zee zijn verdronken Hun leeftijden varieer den van zeven maanden tot tien jaar Als officiële doodsoorzaak is dood door verdrinking opgegeven Op de stoffelijke overschotten zijn geen verwondingen aangetroffen De ouders van de verdronken kinde ren werden dinsdagavond voor de televisie ondervraagd Zij spraken kalm en rustig over de dood van hun kinderen Dirk-Jan Verbeek, jeugdwerkadviseur bij het Provinciaal Gereformeerd Centrum voor Jeugd- en Jongerenwerk van Zuid-Holland, te Delft, schrijft ons: Want het Zwarte Beertje brengt sprookjes uit verre streken voor jong en oud: Arabische Sprookjes-Japanse Sprookjes Perzische Sprookjes Eskimo Sprookjes Russische Sprookjes «Deense Sprookjes Chileense Sprookjes*Finse Sprookjes Een "berenbofje" op de koop toe: W ie er twee tegelijk koopt, krijgt de speciaal ontworpen Dick Bruna "voor laars poster" (winkelwaarde f 4,50) voor slechts 50 cent' Ga naar uw boekhandel! £5 bruna Trouw/Kw. van 3 mei J.l. meldt dat de samenstelling van de gerefor meerde synode nog ouder en nog mannelijker wordt dan ze reeds was. Het is ongetwijfeld juist, dat er aan de top gesleuteld moet worden om deze ontwikkeling te keren. Er is naar mijn idee echter wel wat meer aan de hand dan alleen de noodzaak tot veranderen van de huidige werkwijze of de kwestie van het al dan niet honoreren van synodeleden e.d. Om aan te geven waar ik op doel het volgende: In het ressort van de particuliere synode van Zuid-Holland-Zuid is er in de tijd die voorafging aan het kiezen van de afvaardiging naar de nieuwe synode, onder jongeren en een paar hen steunende ouderen een initiatief geweest om op zijn minst één jongere naar Lunteren te krij gen. Tot onze verbazing bleek het nog niet eens erg veel moeite te kosten om vijf jonge mensen tussen de 20 en 30 bereid te vinden ZICH DIEPGAAND TE BEZINNEN OP DE VRAAG OF ZE HET AAN DURFDEN. Want er is wel moed voor nodig! Het kwam zo ver. dat er één jongere van 21 jaar officieel kandidaat gesteld werd. daartoe ge steund door één der classes en van uit het Deputaatschap voor Jeugd- en Jongerenpastoraat. De anderen zeiden niet definitief néé. maar zaten echt wel moeilijk met hun werk of vergevorderde studies. Niettemin, er was veel bereidheid onder jongeren te constateren. Als je maar een appèl doet op ze Betrokken kandidaat had in menig ander verband reeds getoond van wanten te weten, was zeer geïnfor meerd over en betrokken bij het rei len en zeilen van de kerken, kortom, naar onze overtuiging zeker niet minder bekwaam dan andere syno deleden. die niet beroepshalve bij het kerkewerk betrokken zijn. Bo vendien: het initiatief bestond te vens hieruit, dat er als hij gekozen was een soort „steunfractie" ge vormd was. bestaande uit andere betrokken Jongeren en Jong volwassenen. Dit had de bedoeling, dat het mes aan twee kanten zou gaan snijden aan de ene kant hem gedurende die twee zware jaren met raad en daad terzijde staan bij alle ter synode te bespreken zaken, maar ook als groep een Informatieve functie vervullen naar de achterban van vooral jongeren om zodoen de dezen misschien wat meer voor de zaak geïnteresseerd te krijgen. (Wel licht moge zoiets een tip zijn voor de ouderen, die nu gekozen zijn. waar door er via een achterdeurtje we liswaar toch nog wat jongere- geluiden door kunnen dringen in „De Blije Werelt" Men zal begrijpen, dat de teleurstel ling en bij sommigen de woede groot was. toen bij de stemmingen bleek, dat de Jongere niet gekozen was en Zuid-Holland-zuid toch de voorkeur had gegeven aan de oude én bekwame! rotten in het syno devak Het mocht nog niet eens een dubbeltje op zijn kant zijn. Opvallend is dan wel, dat op een enkeling na niemand van de oude garde het pleidooi wil voeren om zo'n initiatief „er door te krijgen", on danks het met de mond belijden dat het toch zo moeilijk is om Jong bloed in de kerkelijke aderen te laten stro men. Men verschuilt zich echter ach ter regels of toont zich openlijk for malistisch door erop te wijzen, dat het nog maar zeer de vraag is of iemand van 21 jaar in zijn eigen gemeente wel tot ambtsdrager be vestigd kan worden, e.d. En ook hier geldt: wie zwijgt, stemt toe in wat er gebeurt. Op dit punt aangeland, kun je alleen nog maar gissen naar wat nu de werkelijke motleven zijn achter het (stem)gedrag van ouderen, harde be wijzen ontbreken. Een tip van de sluier wordt misschien opgelicht als we goed luisteren naar de stemmen uit „de wandelgangen": hij is te jong, te onervaren, te zus en te zo. Hier zie Je dan gebeuren, dat feitelijke gege vens Je bént jong en Je bént dus niet ervaren gebruikt worden als argument tégen je. Norm en werke lijkheid worden ook hier weer totaal verstrengeld. Wat men eigenlijk wil zeggen is maar doet dat niet dat je pas meetelt, als Je net zo bent als wij. de ouderen Zolang ouderen dit denken volhouden, hebben ze tot in lengte van jaren de argumenten op een rijtje om de Jongeren af te hou den van het opdoen van ervaring. Hoe bekwaam Jonge mensen van daag ook kunnen zijn Feit is. dat de gereformeerde kerken de doden zijn herdacht en voor wie het einde vonden in bittere strijd of in een concentratiekamp is 't stil geweest, niet lang want wat is een minuut? hun lijden duurde eeuwigheden, maar kunnen wij wel langer denken aan hun dood? wie wordt dan niet beschaamd? waarom leven wij nog en is hun plaats op aarde nu al zoveel jaren leeg? kan aan ons doen en denken dit leven beter toevertrouwd? was er ooit hoop en uitzicht in ons overleven? maar dat zijn alle vragen die de stilte van dit herdenken te buiten gaan en die ons blijven vergezellen als de motoren weer op gang komen en in de verte kinderstemmen klinken. voor de helft of meer bestaan uit jongeren van onder de 35 jaar. Die helft zal straks weer „geregeerd" gaan worden door de andere helft. Het gaat mij natuurlijk niet om een evenrédige vertegenwoordiging van oud en jong. man en vrouw. Waar het wel om gaat is, dat men nu eens moet ophouden met het systema tisch (o.a. door stemprocedures) ont kennen. miswaarderen en gerings chatten van de waarde-volle inbreng die jongeren (en vrouwen) hébben Wellicht zelfs, dat er dan ook een meer zuiver beeld ontstaat van wat er werkelijk gedacht wordt onder de kerkleden t.a.v. allerlei aangelegen kwesties en komt men uit de impas ses. waarin de synode steeds meer dreigt te geraken. Zeker uit ervarin gen in plaatselijk werk blijkt, dat oud en jong pas verder komen sa men, als we radicaal afscheid nemen van het denken in „wei-weten" en „niet-weten". Uit recente en lijvige rapporten van de synode zelf blijkt, hoe zorgelijk het ervoor staat met de betrokken heid van jongeren bij het wel en wee van de kerken en met hun interesse voor het geloven in deze samenle ving. Om deze ontwikkeling ten goe de te laten keren, wordt ervoor ge pleit dat Jong en oud „onderweg zor gen voor elkaar" en ouderen wordt erop gewezen dat het de jongeren te doen is „om een gestalte van de gelééfde waarheid". Het gaat om wérkelijke ontmoeting, etc. Als het de kerken werkelijk te doen is om de jeugd en om hen ook letterlijk weer een stem te geven, dan zou dat praktisch tot uiting moeten komen. Het zou dan bijvoor beeld toch eenvoudig moeten zijn, te bepalen dat voortaan iedere afvaar diging uit minimaal één persoon van jonger dan 35 jaar moet bestaan? Er zijn tal van andere mogelijkheden te bedenken. Echter, men verschuilt zich geheel ten onrechte achter het argument dat jongeren zo moeilijk te krijgen zouden zijn. De praktijk wijst anders uit. Zolang er nog sprake is van onwil, zal dan ook de synode van iedere kerk de samenstelling krijgen die zij ver dient. BEROEPINGSWERK NED. HERV. KERK Beroepen te Schoonhoven: H. Har- i kema te St Philipsland; te Win- l terswijk: dr L. J. R Ort te Leeu- J warden. Afscheid op 8 mei van Zeist: J. Vuyst ber. te Amsterdam; van St Anna- land: J. Codée ber. te Wezep; van i NOP: L. J. Prins ber te Egmond Intrede te Groesbeek: D. C van Goe- verden uit Dedemsvaart; te Gen nep: C. J. Roosa uit Heemse; te Terneuzen: E. H. Wolberts ait 1 Kerkdriel; te Rotterdam-Kralingen: kand. O. J. v.d. Ploeg sinds 1 mei 1974 evangelist vanwege de bond van inwendige zending op geref. grondslag in de herv. gem. van Rot terdam; te Midwolde ipred. herv gem. Oldebert): kand. D. Fisser te Amsterdam. ALG. DOOPS. SOC. Intrede te Warns en Koudum: H. Th. Ament uit Holwerd-Blija GEREF. KERKEN Intrede te Oude en Nwe Bildtzijl: kand. J. van Dijken, die daar sinds 4 april 1974 hulpdiensten heeft ver richt. Afscheid van Mariënberg: R. te Vel de ber. te Dordrecht. Bevestiging te Heemstede t.b.v.h. pastoraat v.h. diaconessenhuis te Heemstede: drs H. M. Vroom, kand. te Haarlem en drs J. J. van Es. kand. te Bloemendaal, die reeds sinds 1 april 1976 part-time werkzaam zijn als geest, verzorger van het diaco nessenhuis. Zij blijven part-time we tenschappelijk medewerker a.d. theol. faculteit van de VU. GEREF. KERKEN (VRIJG.) Bedankt voor Spakenburg-Noord: J. Kruithof te Hoek. Afscheid van Mariënberg: R. te Vel de. ber. te Dordrecht. Intrede te Spafcenburg-Zuid: p. F. Lameris uit Blija-Holwerd CHR. GEREF. KERKEN Afscheid van Wormerveer; G. C. van der Klis, die in de middagdienst zal worden bevestigd als vlootpredi- kant in lang verband; op 11 mei van Leerdam: P. v. Zonneveld ber. te Doornspijk. Os. F. H. Kamphuis Op 76-jarige leeftijd is onverwacht overleden ds. F. H. Kamphuis te Steenwijk. Ds. Kamphuis was aan vankelijk bakker en ging pas op latere leeftijd aan de Vrije Universi teit theologie studeren. Van 1938 tot 1946 werkte hij als hulpprediker in het evangelisatiewerk in Hoorn. Ver volgens was hij gereformeerd predi kant. eerst drie jaar te Wierum Fr.) en toen tot zijn emeritaat in 1966 in De Wilp (Gr.). Daarna verrichtte hij nog vijf jaar hulpdiensten in Noord- wolde (Fr.) en was hij geestelijk ver zorger van het ziekenhuis Tjon- gerschans te Heerenveen. DEN HAAG Een hervormde I (wijk)gemeente kent gemiddeld on- I geveer tien verschillende vrijwillige medewerkersgroepen. Dit varieert van geen enkele groep naast kerke- raad/diakonie/kerkvoogdij in de kleinste gemeenten tot meer dan twintig groepen in grotere ge- I meenten. Gemiddeld tellen deze groepen on geveer acht leden, uiteenlopend van j één enkele medewerker (b.v. als het om administratie gaat) tot vele tien- tallen (b.v. bij bezoekwerk) Dit is een eerste globale indruk uit een onderzoek, dat de godsdienst socioloog dr. R G. Scholten instelt naar niet-betaald werk in de kerk Ten behoeve van dit onderzoek zond L de hervormde raad voor de herder- lijke zorg alle 1850 (wijk)gemeenten I in de hervormde kerk in februari een f vragenlijst toe. Ruim vierhonderd 1 gemeenten hebben aan het onder- 1 zoek meegewerkt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 2