CPN als kandidaat-regeerder
1ÉP
Ongedwongen
sfeer op paleis
Soestdijk
KIEZEN EN DELEN
Precies! Philips Predsieklokken en-wekkers.
LEKKER -
Den Uyl hekelt
aanpappen CDA
PHILIPS
99,9981% nauwkeung.
Dat is kwarts! Van Philips!
De andere predsieklokken
en-wekkers van Philips.
Verkiezingsagenda
Enquête
MAANDAG 2 MEI 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Premier Den Uyl is een van die politici die in het debat niet meer onderuit
kunnen worden gehaald. Dankzij snel doorzicht, zijn fameuze kennis en een
ervaring van hoeveel Jaren al niet, staat hij nooit met de mond vol tanden. HIJ
weet veel te goed wat de ander kan terugzeggen op wat hijzelf nog beweren moet
en ook daarop heeft hij het antwoord al op klaar liggen. Re- en dupliek zijn
doorgaans in het hoofd van Den Uyl al gepasserd nog voordat er een spreker aan
het woord is geweest. En meestal stellen zijn tegenstanders Den Uyl teleur, want
als het was afgelopen zoals hij het zich had voorgesteld, zou het veel spitser en
spannender zijn toegegaan.
Maar voor één man In de Ka
mer zie Je Den Uyl, zeker als
het gaat om dingen die voor
links gevoelig liggen, wel
eens een beetje onrustig ver
zitten, en dat ls de commu-
nnlst Marcus Bakker. Voor
hem kan Den Uyl iets van
beduchtheid voelen. Niet
eens omdat Bakker zo venij
nig de zwakke plekken ln het
kabinetsbeleid kan bezeren
of omdat hij steeds feilloos
verborgen verdeeldheid ln
het regeringskamp weet op te
sporen en uit te bulten, al is
Bakker in al die dingen een
meester.
Toon
Nee, Den Uyl is er veel meer
kwetsbaar voor dat de CPN-
woordvoerder precies de toon
pleegt te treffen van een
groep mensen zonder wier
steun hij het als premier niet
meent te kunnen stellen, zon
der wier steun hij het eigen
lijk niet wil doen. Met die
rauwe mengeling van brutali
teit, hoon en verontwaardi
ging waarvan Marcus Bakker
het recept heeft, vertolkt hij
het sentiment van zich van
afhankelijkheid en ach
terstelling bewust geworden
arbeiders. HIJ loopt weg met
een stukje maatschappelijke
onvrede waarvan Den Uyl be
geert de oorzaken weg te ne
men en dat hem vla de CPN
aan zijn bereik dreigt te ont
snappen.
Het ls zo dat Bakker en zijn
partij die groep zelfs mobili
seren tegen Den Uyl en zijn
beleid. Het kabinet heeft de
afgelopen Jaren dan ook te
maken gekregen met serieu
ze bedreiging van de kant
van de CPN, al deed die zich
bulten het parlement sterker
voelen dan erbinnen maar
die bedreiging was er des te
gevaarlijker door.
De communistische invloed
heeft zich vooral op vak
bondsvergaderingen doen
gelden, juist op momenten
waarop het kabinet de geor
ganiseerde werknemers pro
beerde mee te krijgen op de
weg naar de matiging van de
Inkomens gr oei die nodig is
om de collectieve voorzienin
gen veilig te stellen
Invloed
Het standpunt van de CPN
daartegenover is bekend: als
er geld nodig is voor bewa
king en uitbouw van ge
meenschapsvoorzieningen,
dan halen we dat wel bij de
fensie, ontwikkelingshulp en
„de grote concerns" vandaan,
maar de koopkracht van de
„werkers" mag er in geen ge
val onder lijden. De CPN
heeft in haar agitatie tegen
het matiglngsbeleld een in
vloed uitgeoefend die ver uit
gaan boven wat haar. geme
ten naar ledental en kiezers-
aanhang, zou toekomen.
Maar door onvermoeibare ac
tie op vergaderingen van
vakbondsafdelingen warden
de communisten de lauwe,
ongeïnteresseerde meerder
heid veruit de baas.
Het schijnt dat vakbondsbe
stuurders op bijeenkomsten
van verschillende Amster
damse afdelingen steeds
weer dezelfde groep CPN-ers
zagen binnenkomen om de
meningsvorming naar zijn
hand te zetten. Die opzet kon
slechts met succes bestreden
worden door voortaan de af
delingsvergaderingen op één
en dezelfde avond te laten
houden. Zelfs CPN-ers kun
nen niet op hetzelfde tijdstip
overal tegelijk zijn.
Binnen het parlement heb
ben Bakker en zijn fractie die
acties begeleid door het lin
kerdeel van de regeringscoa
litie voor te houden dat „het
kapitalisme" niet van binne
nuit kan worden bestreden of
hervormd, dat de arbei
dersklasse haar doel niet met
een zacht handje, maar al
leen door harde confrontatie
kan bereiken.
Linkse eenheid
Nu de PvdA deze les van de
CPN niet heeft willen leren,
heeft de CPN zichzelf tot
kandidaat-regeringspartij
uitgeroepen. Zij roept op tot
linkse eenhelm om nu pas
echt aan progressieve poli
tiek te kunnen doen. Daarbij
lijkt het er zelfs op dat zij
zich heeft bekeerd tot een
politiek van gematigdheid en
de kleine stapjes: we mogen
Immers meemaken dat CPN
standpunten die onaan
tastbaar leken, zacht als bo
ter zijn geworden. Heeft Mar
cus Bakker niet voor de VA-
RA-radlo geroepen dat we
wat hem betreft de NAVO
helemaal niet hoeven te ver
laten? Defensie mag van hem
blijven bestaan en ook over
ontwikkelingshulp valt te
praten.
Hier bedriegt echter de
schijn. Bakker kan voor de
verkiezingen weggeven wat
hij wil, want ook hij weet dat
het na 25 mei niet tot onder
handelingen tussen PvdA en
CPN over een regeringspro
gramma zal komen. Binnen
de PvdA ls de aanhang van
de volksfrontgedachte mini
maal, zou het anders liggen
dan zou Den Uyl die gedach
te trouwens vierkant af
wijzen.
Marcus Bakker weet dat alles
natuurlijk zeer goed. De leu
ze „van Agt eruit, de CPN
erin" moet dan ook niet al te
letterlijk worden genomen.
Zij ls slechts bedoeld om de
CPN een veilige geschutsstel-
ling te verschaffen ln de
moeilijke Jaren van bezuini
ging en loonmatiging die in
aantocht zijn. Dan kan de
CPN de rol spelen van de
ondanks zijn redelijkheid af
gewezen coalitiepartner en
de blankste onschuld tonen.
Om vervolgens Den Uyl en de
PvdA te raken zo hard als het
mogelijk is.
Philips kwarts-wandklok. In bruin,
zwart of wit. Ook met datum verkrijgbaar.
HR 5574/75/76. Bruto advies-
prijs f 109,—/ f 119,—.
Philips kwarts reiswekker.
Klein, robuust en matzwart.
Met repeteer weksysteem.
HR 5590. Bruto adviesprijs
f99,50.
Vijf voorbeelden van de
28 stipte klokken en wekkers,
die Philips voor u heeft.
Digitale sluimerwekker.
Wekt een uur lang om de 10
minuten. Geel, beige-wit
en rood. HR 5272.
Bruto adviesprijs f75,—
Vochtbestendige keukenklok.
Doet 't een jaar op een
1,5 V batterijtje. Oranje of wit.
HR5470. Bruto adviesprijs
f47,50.
Stille netspannings-wekker.
Met verlichte wijzerplaat, 12-uurs weksysteem.
HR5284. Bruto adviesprijs f42,50.
ROTTERDAM „Als het CDA het
beleid van het kabinet Den Uyl
verdedigt en tegelijkertijd aanpapt
met de WD maakt het CDA van de
komende verkiezingen een puin
hoop. De WD, die nu door het
CDA een „constructieve partij"
wordt genoemd, heeft het beleid
van het kabinet Immers te vuur en
te zwaard bestreden".
Minister-president Den Uyl,
lljkttrekker van de PvdA, zei dit
gisteren ten overstaan van ruim
zesduizend mensen op een 1 mei
viering in de Rotterdamse Ahoy-
hallen.
Den Uyl voorspelde, dat er van de
vier hervormingsvoorstellen
(grondpollttek, wet investeringsre
geling, nieuwe ondernemingsraden
en vermogensaanwasdellng) niets
terecht komt als er na de verkiezin
gen een CDA-WD kabinet komt.
Den Uyl zei dat ook de PvdA, net
als het CDA, een „ethisch reveil"
voor ogen staat. Dat reveil bete
kent steun aan de „verworpenen
der aarde" (waarover het socialis
tische lied De internationale
spreekt).
Op de, door veel artiesten opgeluis
terde 1 mei-viering ln de bomvolle
Ahoy heeft zich een klein Incident
voorgedaan, toen het verspreiden
van gekleurd rookpoeder door Jon
ge PvdA-ers op de ogen en reukor
ganen van de aanwezigen een wat
onplezierige uitwerking bleek te
hebben.
„Ook wanneer na de verkiezingen
blijkt dat het CDA groter ls gewor
den dan de PvdA en D'86 samen,
dan zullen de progressieven toch
blijven vasthouden aan de formule
acht, acht plus. Zeven progressieve
ministers en negen confessionele
blijft uitgesloten", aldus gisteren
Den Uyl in een Interview voor de
AVRO-radlo.
„In dit laatste geval gaat de PvdA
naar de oppositlebanken". zo ver
volgde de minister-president. BIJ
een mogelijke regeringscombinatie
van PvdA met het CDA zal de
PvdA geen eisen stellen(„Dat
woord pleeg ik niet te gebruiken").
De PvdA zal waarborgen vragen
rond de vier hervormingsvoorstel
len en dan onderhandelen over het
regeerprogramma, aldus de pre
mier. Ook voor de AVRO-
mlcrofoon sloot Den Uyl niet uit,
dat „als er een kabinet CDA-WD
komt, er grote maatschappelijke
onrust komt".
CDA: Aantjes, om 20 uur in het
gemeenschapshuis „De Schalm".
Abdijlaan 18 te Berkel En&chot;
Van Agt, om 20 uur ln de kleine zaal
van De Doelen te Rotterdam;
Andriessen, om 20 uur in De Muze-
val te Emmen; Boersma, om 20 uur
in het restaurant 8tokman, Kerk
straat 102 te Olanerbrug; Lubbers,
om 20 uur debat met Pronk (PvdA)
ln De Nieuwe Slof, Kerkstraat 46 te
Beverwijk.
PvdA: Ter Beek, om 20 uur in
dorpshuls De Oeebrug, Meidoorn
laan 29 te Oosterhesselen; Dankert,
om 20 uur ln het Taborcentrum
Van Goor, Hlnlopenstraat te Pur-
merend; Wierenga, om 20.30 uur ln
café De Muggebeet, Kerkplein 20 te
MeDDel.
WD: Berkhouwer, om 20 uur in
zaal Peters ln Borculo; Korthals
Altes. om 20 uur in De Doelen in
Rotterdam.
D'66: Terlouw, om 20 uur in Kobus
aan de poort te Amersfoort;
Brinkhorst, om 20 uur ln ontmoe
tingscentrum Van Overstegen, Ste-
vinlaan 9 te Doe tin c hem; Glastra
van Loon. om 20 uur ln de
stadsschouwburg te Den Bosch.
DS'70: Drees, om 20 uur ln café-
restaurant Terminus. Lange Hezel-
straat 112 te Nijmegen.
PSP: Van der 8pek, om' 20 uur in
hotel Anninkshoek te Hengelo.
Forums: Bunnik, Churchlllhal om
20 uur debat met: Van Zeil (CDA),
Van der Doef (PvdA), mevr. Kap-
peyne van de KopeUo (WD), Cop-
pes (PPR) en Zeevalklng (D'66).
Televisie: Achter het Nieuws (Ne
derland 2, 22.10).
De val van het kabinet-Den Uyl
lijkt geen grote verschuivingen in
het kiezersgedrag te hebben ver
oorzaakt. Uit de opiniepeiling van
het VAR A-radioprogramma „ln de
Roole Haan" over de periode van
28 maart tot 19 april blijkt dat de
progressieve partijen vrijwel
constant zijn gebleven (55 zetels,
waarvan PvdA 45, PPR 4 en D'66 6).
dat de wat afnemende belangstel
ling voor het CDA zich voortzette
(nu 51 zetels) en dat de overloop
van de VVD (30 zetels) naar het
CDA wat kleiner is geworden.
ADVERTENTIE
(ADVERTENTIE)
Jij mag eerst kiezen, maar je laat die
grote wel liggen, hè?"
Van een onzer verslaggevers
de prinsjes Johan Friso en
Jaime ruzie. Foto boven:
prins Jaime geeft prins Jo-
han-Friso een schop, foto
midden prins Johan Friso
houdt prins Jaime vast nadat
hij een schop heeft gekregen,
foto onder: prins Jaime steekt
zijn tong uit naar prins Jo-
han-Friso.
Na het lezen van de spreuk
„Die hier aan voorbijgaat
heeft gestaegch binnen 't uur'
een rammelende maegch"
wilde zij niet weigeren ook
van deze Drentse lekkernij te
proeven. „Ik neem maar een
klein stukje, anders kan ik
niet praten," verontschuldig
de zij zich.
Het was een van de vele aardige
momenten op de dag waarop ko
ningin Juliana haar 68ste verjaar
dag vierde. BIJ het défilé was het
weer als vanouds: burgers, vele
folkloristische groepen, muzikan
ten, talloze bloemen- en fruitman
den en andere attracties in de vorm
van poppen, boeken, grammo
foonplaten en delicatessen. De
krentenweggen ontbraken dit Jaar
evenmin. Het paleispersoneel zal er
de hele week ongetwijfeld nog van
smullen, want achter de rodon-
dendrons worden ze beslist niet ge
deponeerd.
Gegooid werd er soms wel met ge
schenken. De prinsjes Maurits en
Bernhard die ook dit jaar weer
druk ln de weer waren bloemen van
de defilerenden op de bordestreden
te rangschikken, maakten er af en
toe een spelletje van boeketten met
een boog op de stoeptreden te mik
ken. Friso vermaakte zich prima
door de sticker die een van de defi
lerenden hem had gegeven van het
bordes te laten zeilen. Hulpvaardi
ge handen waren er genoeg om
ervoor te zorgen dat het bedrukte
papiertje snel weer bij hem terug
was, waarna Friso van voren af aan
begon totdat prinses Beatrix er een
opmerking over maakte.
Daarna was het bellenblazen waar
aan de voltallige Oranje-Jeugd
meedeed. Maria-Carollne en Mar-
garite, de dochtertjes van prinses
Irene waren lange tijd zoet om,
geholpen door broertjes en neefjes,
onderaan het bordes meegebrachte
bloemen van papier en touwtjes te
ontdoen.
Voor prinses Christina, die over een
paar maanden moeder hoopt te
worden, was er ook een geschenk.
Een groep vrouwen had voor haar
een zelf gemaakt wandkleed voor
de kinderkamer van de Guillermo's
in New York meegebracht.
Ongedwongen
Over belangstelling had de Konin
gin ook dit Jaar niet te klagen.
Duizenden kwamen weer naar het
witte palels dat, zo konden de defi
lerenden duidelijk zien, wel aan een
verfje toe ls, maar daaraan wordt
gewerkt. Het ging allemaal erg on
gedwongen toe. Van strenge veilig
heidsmaatregelen die de afgelopen
jaren op Soestdijk minder plezierig
aandeden, was dit jaar ogenschijn
lijk geen sprake. Het publiek
mocht weer tot vlak bij het bordes
komen en men kon ongestoord fo
tograferen. In de tuin van het pa
lels liepen de leden van de Ko
ninklijke familie zonder door een
haag van rechercheurs te zijn
omringd.
Koningin Juliana bracht haar ge
voelens aan het slot van het défilé
onder woorden: „De wil u allemaal
die hebt meegedaan heel hartelijk
danken dat u gekomen bent en
voor de mooie geschenken. Ik was
erg blij met uw komst." De Konin
gin vertelde veel gelukwensen en
post te hebben ontvangen en daar
„erg gevoelig" voor te zijn.
Prinses Margriet (links) en prinses Irene kijken vanaf
het bordes naar de voorbijtrekkende stoeten.
Prinses Christina met haar man Jorge Ouillermo, die de
jongste zoon van prinses Margriet op de arm heeft. Prinses
Christina zat tijdens hei défilé omdat zij in blijde verwach
ting is nan haar eerste kind. Links prinses Beatrix.
SOESTDIJK „Al die hier komt te peerd of voet
begeert een Zuidlaarder stoet," stond zaterdag te
lezen op een uithangbord bij een oud-Drentse bak
kerswinkel in de tuin van Soestdijk. Koningin Julia
na kwam er na afloop van het défilé ook naartoe.
0 De gehele koninklijke familie op het bordes van het paleis Soestdijk.
