panczó is gaan stappen
Escapade
van een dame
Zweeds geld
C
uit Holland
Casanova volgens Comencini
Skr
JFL i
f/
)FLIED OP DE ZONDE
:JES FLEURS DU MIEL
In mei bij Maandtrajektkaart
4-persoons dagkaart gratis.
Prolongaties
en reprises
postgiro en
rijkspostspaarbank
GIACOMO CASANOA VENEZIANO
STAAT DER NEDERLANDEN
Q% LENING 13-77
IX'
door W Wielek-Berg
e Hongaarse regisseur Miklós Janczó gaf in zijn terecht beroemd geworden films (met. ais
M.jhtende voorbeelden „Agnus Dei" en „Rode Psalm') blijk van een unieke stijl gekenmerkt door
^gehoord lange camera-instelligen en uitsterste zuinigheid met de montage
plaatste zijn protagonisten in
iet lokaliseerbare historische situ-
«.ofcs (meestal uit de Hongaarse vrij-
^dsstrijd) en liet ze door de camera
a het ware beloeren en belegeren.
gaf in zijn beste werk een obse-
isljend kring-effect: het was alsof je
J3.mgzaam, maar onherroepelijk werd
£xgézogen naar het middelpunt
j een draaikolk, waar de stilte van
dood heerste.
Hoewel ook in zijn nu nieuwste film
„Vizi Privati pubbliche Virtu" (in het
Nederlands „Loflied op de Zonde")
zijn geliefkoosde thema, de opstand
tegen een autoritair en reactionair
gezag, centraal staat, vormt die in
vele opzichten een breuk met zijn
vroegere werk. Hij is niet in Honga
rije, maar in Italië gemaakt (doch
daarbij dient gezegd dat Janczó wel
eens eerder in dat land heeft gefilmd.
Brigitte Fossey en Claude Faraldo in ,,Les fleurs de Miel"
190
,70
201
aude Faraldo, in kleine kring terecht bekend geworden door
iginele films als „Themroc" en „Bof" heeft met „Les Fleurs du
l20|iel" („De bloemen van de honing") bewezen, dat hij niet
«Jirugschrikt voor het vervaardigen van een intens kleinburger-
50 |k en buitengemeen wezenloos werkstuk.
solkwaam gemaakt, hoor, pico bello
0O!filmd en naar den aard gespeeld,
(der andere door Brigitte Fossey,
gilles Segal en Claude Faraldo zelve,
«aar wat koop je ervoor?
t opgeworpen probleem is van een
idieusheid, dat je er wee van
rdt. Een filmcriticus, die op zijn
;?izen nogal wat erotische avonturen
eeft en daarvan tegenover zijn
>uw geen geheim maakt, wordt
•gloeiend wanneer zij dezelfde
jheid opeist.
ch zodra voegt zij de daad bij het
ord door een willekeurige, opmer-
lijk pokdalige en zwijgzame
fcdrankenbesteller uit te kiezen om
nacht door te brengen in eigen
is, of hij legt zich zoal niet letter-
c, dan toch figuurlijk, deemoedig
de gebeurtenissen neer, die in een
>rt slow motion voor ons uit de
eken worden gedaan.
latheid
'n familiaire tragi-comedie staat
valt met de inlevingsmogelijkhe-
n die hij biedt. Welnu, de drie
6' ofdpersonen zijn van een zodanige
!°sldistingeerde platheid, dat een ie-
00 r zich dunkt mij wel drie maal zal
jjjj denken voor hij zich met een van
6.5 n wenst te identificeren. Welis
waar wil de regisseur aan de frisdran-
jjp-man kennelijk proletarische
wsct en fijnzinnigheid demonstreren,
™j«3at hij een schril contrast vormt
de door filmgevoelens leeggezo-
'n echtgenoot, maar waarom laat
saa® vent zich dan zo pijnlijk misbrui-
3?5|n voor een experiment van mada-
40 fin plaats van ijlings de benen te
!men? Om kort te gaan, het is een
m die uitnodigt tot een lekker dut-
en ook enige vragen oproept. Bij
Jorbeeld of Franse filmcritici zo-
*1 beter betaald worden dan Ne-
irlandse, want de beproefde festi-.
(lganger houdt er een riante villa
na (waaromheen een Willink-
las hangt) en is bovendien in het
bezit van huispersoneel. Maar
misschien heeft hij liggende gelden.
Amsterdam The Movies, 18 jr.
De situatie is geen historisch gege
ven, maar een soort spel met een
mogelijke werkelijkheid. Onderwerp
is namelijk het Mayerling-drama,
dat nooit geheel is opgehelderd.
Meestal wordt aangenomen dat de
Oostenrijkse kroonprins Rudolph
von Habsburg met zijn geliefde Ma
ria Vetsera zelfmoord pleegde, doch
het officiële protocol spreekt van een
„hartaanval" en Janczó laat Ru
dolph met enkele getrouwen ver
moorden door dienstmannen van de
keizer, zijn vader, en tenslotte op
gebaard liggen met een schone her
mafrodiet aan zijn zijde. Zelf spreekt
hij van een „imaginair Habsburgi-
aans Keizerrijk", hoewel hij gebruik
maakt van Oostenrijkse muziek,
waarbij de typische kenmerken tot
in het karikaturale worden aange
dikt.
Ook schijnt hij zijn Marxistische op
vattingen te hebben afgeworpen.
Weliswaar waren die niet orthodox
en was hij in tegenstelling tot gelijk
gezinden, nooit wars van bloot, doch
zelfs Euro-communisten zullen wel
een flink brok weg moeten slikken
voor ze in ongebreideld libertinisme
een eerlijk tegenwicht zien voor star
re terreur.
Toverkring doorbroken
En tenslotte heeft hij de toverkring
van zijn stijl doorbroken: in zijn
voorlaatste film „Electra" gebruikte
hij slechts elf camera-instellingen, in
„Loflied op de Zonde" driehonderd.
Dat is overigens wel begrijpelijk.
Janczó ging zich een „gevangene
voelen van zijn eigen vormopvat-
tlng" (om hemzelf te citeren), maar
helaas heeft hij geen gelijkwaardige
vorm weten te vinden. Zijn films
verkeerden altijd in delicaat even
wicht, in „Loflied op de Zonde" lijkt
het, alsof de basis is ontwricht. Het
meeslepende is weg, en dat wekt
eerst frustratie en dan verveling. Je
zit er tenslotte maar tegenaan te
kijken, tegen die gestileerde orgieën,
waar je koud noch warm van wordt.
De tragiek ontbreekt, het onont
koombare: het gevoel prevaleert dat
de prins op elk gegeven ogenblik op
kan houden met zijn aanstootge
vend gedwarrel, zodat de oude heer
keizer zijn vervolging kan staken.
Men krijgt sterk de indruk, dat
ADVERTENTIE
Een NS-Maandtrajektkaart betekent een
maand zo vaak u wilt heen en weer tussen station
A en B. 'n Echt forensenabonnement
En koopt u 'm in mei (hij kan elke dag in
gaan), dan doet NS er een aardigheidje bij. Zomaar
een dag onbeperkt treinreizen voor u plus 3 gezins
leden, vrienden, noem maar op. Samen op een
gratis NS-Meermanskaart.Twee kinderen van
4 t/m 9 jaar gelden voor één.
Het dagje uit kan gedurende de hele maand
mei. Op werkdagen na 9 uur 's ochtends. En in 't
weekend al met de eerste trein.
Zodat u volop kunt profiteren.
Scene uit de film „Loflied op de
zonde".
Janczó zich heeft laten inspireren
door de van oorsprong Poolse, sensu
ele, erotische filmer Wladimir Bo-
rowezyk. Een slechte keus, want hij
heeft in wezen niets met Borowczyk
gemeen: Janczó is grimmig en
streng, hij streelt niet, hij slaat in
zijn ban. In zijn vroegere films
althans, helaas niet in deze.
Amsterdam Kriterion, 18 jr.
l'Affiche Rouge. Briljante film van
Frank Cassenti over een ver
zetsgroep in de oorlog, waarbij ver
leden en heden vloeiend in elkaar
overlopen. 28 t.e.m. 30 april „De
Krabbedans", Eindhoven
Een Schijn van Twijfel. Documen
taire over de concentratiekampen
en wat daarna kwam op internatio
naal niveau van Rolf Orthel, 29 en 30
april Melkweg,
Amsterdam.
De Komedianten. Meesterwerk van
Theo Angelopoulos, waarin een be
wogen tijdvak uit de Griekse ge
schiedenis wordt weerspiegeld in de
lotgevallen van reizende toneelspe
lers. 29 april T.H. Delft.
Frederick Wiseman. Vier documen
taires van de grootste sociale docu-
mentairist van deze tijd 28 april
t.e.m. 1 mei Zienema Octopus,
Amsterdam.
Casanova. Fellini's nieuwste film
waarin de beroemde vrouwenheld
zich als een marionet voortbeweegt
in coulissen van ongekende pracht
en fantasie. De gehele week in Ca
lypso en Saskia, Amsterdam.
Rocco en zijn broers. Klassieke film
van Luchino Visconti over een emi
grantenfamilie uit het zuiden van
Italië. De gehele week in Studio K.,
Amsterdam.
Jour de Fête Tati's charmante speel
filmdebuut uit 1947 in een nieuwe,
met de hand ingekleurde versie. De
gehele week in City 3, Amsterdam.
Milestones Documentaire speelfilm
van Robert Kramer over jonge Ame
rikanen die na Vietnam en vele ver
loren illusies nog iets van hun leven
proberen te maken. De gehele week
in Filmhuis Delft.
Een Hongaars Dorp. Intrigerende
documentaire van Judit Elek over
een Hongaars dorp, waar de meisjes
zeer vroeg trouwen. 28 april t.e.m. 4
mei in Filmhuis Den Bosch.
Het Zout der Aarde. Geenszins ver
ouderde film van Herbert Biberman
uit de jaren vijftig over een staking
in New Mexico. 3 mei in Kijkhuis,
Den Haag.
postgiro
chèquespostauxnéerlandais I
carte de paiement V
1DIMD betaalkaart
9239567 TH G LUCASSEN
08 STATIONSSTRAAT 33 L00W0UDE 9999
naarpostrek
iö]
handtekening signature
in neder land garantie tot 100 gulden n
■cgitimMr dmv giropas
1 svp
Zoekt u uw vakantierust in Zweden?
Laat die rust dan niet verstoren door te
weinig geld op zak. Neem wat betaal
kaarten van de postgiro mee.
Elk postkantoor in Zweden geeft u
er 400 zweedse kronen per kaart voor.
op vertoon van uw giropas en uw
paspoort. (Vanaf 1 mei 1977 uw nieuwe
giropas.)
Trevlig semester!
Contant vreemd geld in meer dan 30 landen.
Het is wel curieus dat er op het
ogenblik in ons land twee films
draaien over de legendarische
vrouwenheld Casanova: een
van Fellini, een van diens oude
re landgenoot Comencini.
Comencini, geboren in 1916, werd na
de oorlog bekend als neo-realistische
filmer, haalde met zijn „Brood, liefde
en films in de jaren vijftig groot
commercieel succes binnen, toonde
in de tragi-comedie „Tutti a Casa"
(1960) dat hij zeer veel in zijn mars
had en raakte daarna (althans in het
buitenland) enigszins in de vergetel
heid, hoewel zijn Pinocchio-serie
voor de televisie zowel thuis als bui
ten zeer werd geprezen. Vanuit
Frankrijk is de laatste jaren een
campagne gestart om hem te rehabi-
Scene uit „Casanova" van Comencini.
literen. Op Film International te
Rotterdam werd dit jaar dan ook een
retrospectief aan hem gewijd.
Venetië van de armen
Een van zijn films die toen werden
vertoon is „Infanzia Vocazione e pri
me esperienze di Giacomo Casano
va, Beneziano" („Jeugd, roeping en
eerste ervaringen van Giacomo Ca
sanova, Venetiaan.")
Een groot deel van de film houdt
zich bezig met Casanova als kind.
Dat geeft Comencini de gelegenheid,
het achttiende eeuwse Venetië van
de armen te laten zien. De tienjarige
Giacomo, opgevoed door een brave,
doch constant door geldgebrek ge
plaagde grootmoeder, beziet met af
standelijke nieuwgierigheid het le
ven om hem heen. Zijn frivole moe
der weet met smachtende blikken en
vlinderachtige bewegingen slechts
magertjes haar ijskoude berekening
te verbergen, zijn tobberige vader,
voortdurend kermend van de oor
pijn, wordt alleen uit het water van
de lagune gered om te sterven onder
het mes van een beroemde „dokter",
die op afgrijselijke wijze de onwe
tendheid van zijn tijd demonstreert,
Giacomo wordt naar Padua ge
bracht om voor priester te worden
opgeleid, ontkomt door de goedheid
van een leraar aan de dood door
verhongering en luizenbeten en
brengt het inderdaad tot kapelaan.
Doch wanneer hij voor de keuze der
verzaking wordt gesteld kiest hij „la
dolce vita" in de armen van een
eindeloze rij vrouwen.
■Comencini mengt zijn op een grote
eruditie stoelende zedenschildering
met veel ironie: dat en de duidelijke
authenticiteit van de historische de
tails maken vooral het eerste deel
van de film zo sympathiek en boei
end. Het tweede deel, waarin Giaco-
mi is opgegroed tot jonge volwasse
ne, houdt weliswaar een paar prach
tige types in petto (onder andere een
cynische, kale aristocraat), maar
mist de charme van het eerste, om
dat Casanova hierin geheel is ge
vormd naar het clichépatroon, dat
door de memoires is overgeleverd.
De avonturen met nonnen en andere
vrouwelijke wezens volgen elkaar te
monotoon op en gaan dientengevol
ge vervelen.
Amsterdam-Cinetol;
Koffer, 18 jr.
Rotterdam-De
Het raadsel van forel 762-AO door
Jean Chaighead George (vert. Joost
de Klerk). Uitg. Kosmos, Amster
dam, 101 pag., prijs 14,50. Ook in
dit verhaal van de Amerikaanse au
teur speelt de natuurlijke omgeving
(via een zeldzame vissoort) een be
langrijke rol. Hoe ^persoon is een
dertienjarige.
Blauwe bomen, rode cht door
Norma Klein. Uitg. Kosmos,
Amsterdam, geïllustreerd, 50 pag.,
prijs 10,90. Dit door Betty de Vries
vertaalde boekje is bestemd voor
jonge lezertjes. De achtjarige Vale
rie heeft een oppas, omdat haar
moeder (weduwe) een baan heeft.
Muziek in het oerwoud door Niek
van Noort. Uitg. De Vuurbaak, Gro
ningen, 158 pag., prijs 11,90. Avon
tuurlijk boek. spelend in het voor
malig Belgisch Kongo.
Het jaar van de paardebloem door
Ron McTrusty en Van kikkervisje tot
kikvors door Susan Knobler. Uitg.
Vermande Zonen, IJmuiden, prijs
per stuk 7,90. Twee eerste deeltjes
uit een serie Boeken zonder woor
den: boeken met eenvoudige en erg
aanspreekbare (kleur)tekeningen
over planten en dieren, bestemd
voor kinderen die nog niet kunnen
lezen en voor peuter- en kleu
terclubs om erover te praten.
Het gele huis door Greta Janus
Hertz (vert. Herma Vogel), uitg.
Ploegsma, Amsterdam, prijs 12.90.
Groot formaat boek, dat een huis
voorstelt en achter zes „deuren"
even zoveel boekjes blijkt te bevat
ten. Heel origineel; voor kinderen
tot een jaar of zeven.
Pechpoes door Joan MacNeill. Uitg.
Elsevier, Amsterdam/Brussel, 32
pag., prijs 12,50. 'n Tikje droevig
en daardoor misschien extra mooi
kinderprentenboek met op elke pa
gina (een) fijne tekening(en) meteen
enkele regel tekst. De schrijfster-
tekenares ls, ondanks haar uitheem
se naam, een Nederlandse, een gebo
ren Haagse zelfs.
bedrag
koers
rente
aflossing
schuldbewijzen
inschrijving
storting
toewijzing
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving vastgesteld aan de hand van
de koersen en bedragen waarvoor is ingeschreven
(.tendersysteem)
jaarlijks op 15 juni
in 20 jaarlijkse termijnen van 15 juni 1978 af
vervroegde aflossing is van 15 juni 1987 af mogelijk
tot 15 juni 1992 tegen de koers van 103%, daarna
tegen 102%
nominaal f 1.000 (CF of K)
schuldregisterinschrijvingen van tenminste f 100.000
3 mei 1977 van 9 tot 15 uur
door tussenkomst van bank of commissionair in effecten
onder opgave van het bedrag en van de koers waartegen men
wil deelnemen
15 juni 1977
uitsluitend aan inschrijvers die hebben ingeschreven tegen de
vastgestelde koers (gereduceerde toewijzing mogelijk) of tegen
een hogere koers (toewijzing ten volle)
afrekening vindt plaats tegen de vastgestelde koers
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs