verloren
ons van
atemala
E
Meer zeggenschap
voor corporaties
in de woningbouw
Zwolle, Eindhoven en Sittard
krijgen lerarenopleidingen
OUDE LEIDSE, BETAALD
MET'N EUROCHEQUE.
Van der Stee vreest
'desastreuze' prijsslag
tussen broodfabrieken
UNST
IN-film over koffieboeren
Strafzaken
Van Tilburg
zijn verjaard
Minister biedt aan te bemiddelen
lichauffeurs in staking
fe
Veilinghuis in Breda
heeft grote omzet
J. H. Donnerprijs
voor Lubberhuizen
DE EUROCHEQUE. BETAALMIDDEL
VAN OUDE LEIDSE TOT BARBECUE.
Minister maakt eind aan onzekerheid
iAG 27 APRIL 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
13
Herman Amelink
irdinaal roept Gods zegen af over de gebouwen van een
academie. Zegen over bloed en bodem van de Gualte-
tn. Maar dan wel het bloed van de armen en onderdrukten
•den van de rijken. Een van de schrijnendste beelden van
m die vanavond door de IKON wordt uitgezonden (Ned. 2,
Èur).
Ier
"—iel
I heet „Hij zei dat hij ging
en. en kwam nooit meer te-
Hij" was een van de 20.000
in Guatemala die de laatste
Ijn verdwenen. Zijn lijk werd
truggevonden. Zijn moeder
at hij dood is, maar hoopt
Zijn lichaam nog niet gevon-
Gebukt door de vrees maar
rereind gehouden door de
"jtebben familieleden van de
k a zoons en dochters zich aan-
oten. Ze willen zekerheid en
mlen dat de onderdrukking
yk-redacteur Jan Kuiper is de
van de film. Hij vertelt dat
leilijk was om de betrokken
iden voor de camera te krij-
vrezen de wraakacties van de
Sommige vrouwen hebben al
rier kinderen bij terreuracties
Zij hebben niets meer te
n en zijn bereid hun leven te
door hun gezichten voor de
^s te laten zien en hun verhaal
dien. Ze hopen beschermd te
door de internationale publi-
u het buitenland hun gezich-
it
antwoord
k verzet is er weinig in Gua-
Veel van de vermoorde of
nen mensen hebben zich
net politiek ingelaten. Lange
ïeeft de bevolking geen
rd kunnen geven op het al
nge politieke geweld. De pro-
van vakbonden en studenten
aties halen zo weinig uit. Een
itele brief van de bisschoppen
ook niet veel. Zeker niet als
inaal de inhoud van de brief
n openlijk steun betuigt aan
jering die de moordpartijen
ijkt.
iresentatle van de film was
de voorlichters van de Gual-
kse boerencoöperaties aan
wezig. Deze Jorge Colorado vertelde
dat er in Guatemala een toenemend
bewustzijn ontstaat dat men niet
lijdzaam zijn lot moet afwachten,
maar dat men er iets aan moet doen.
Jorge Colorado meent dat de proble
men niet op Amerikaanse wijze moe
ten worden aangepakt, zoals ten tij
de van de Alliance for Progress, het
Amerikaanse hulpprogramma uit de
jaren zestig. Aan de andere kant is
ook de revolutionaire benadering
naar het voorbeeld van Cuba een
mislukking gebleken. Er wordt een
derde weg gezocht, die slechts met
moeite en op de tast te gaan is. De
mensen moeten zich bewust worden
van de eigen situatie en daarvoor is
onderwijs en voorlichting nodig. Het
resultaat van deze benadering is niet
spectaculair, maar wel fundamen
teel. Ze haakt in en bouwt voort op
de initiatieven van de armen zelf.
Op de vraag of de nieuwe regering
van president Carter in dè Verenigde
Staten geen verbetering betekent
voor de situatie in Latijns-Amerika
reageert Jorge Colorado negatief.
Telkens als er een nieuwe regering in
de VS kwam, werd er opnieuw met
Latijns-Amerika geëxperimenteerd.
Eerst probeerde men dat door de
Alliance for Progress en nu weer
door de verschillende landen onder
druk te zetten wegens de schending
van de rechten van de mens. De
boerenleider vindt het allemaal blij
ken van Amerikaanse bemoeizucht.
Economisch en politiek verandert er
in feite maar heel weinig.
Tweeluik
De film die vanavond wordt uitge
zonden is, zoals de maker Jan Kui
per het zegt, het eerste deel van een
tweeluik. Het tweede deel wordt vol
gende week woensdag uitgezonden
op Ned. 1 van 21.55 tot 22.20 uur.
Deze film gaat over de manier waar
op kleine Gualtemateekse boeren
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Met ingang van 1 mei krijgen de
woningbouwcorporaties grotere zelfstandigheid.
Hiertoe zal op die datum een wijziging van de wo
ningwet en de overgangswet ruimtelijke ordening en
volkshuisvesting van kracht worden.
De hulp aan Guatemala moet er voor
lat de volgende generatie op eigen benen komt te staan.
elkaar door samen te werken in coö
peraties op de been helpen. De film
die volgende week wordt uitgezon
den, getiteld „Wie betaalt de
hoogste prijs?", geeft een beeld van
het werk van de Fedecocagua, de
enige boerenfederatie (waarin veer
tig koffiecoöperaties samenwerken)
die niet door de regering wordt ge
controleerd. Het doel van de coöpe
raties die in de Fedecocagua samen
werken is de kleine boeren een kans
te geven zich los te maken uit de
economische afhankelijkheid van
de tussenhandelaar, om geeamen-
lijk koffie te verwerken en te ver
kopen.
Het is een moeizaam proces de boe
ren zo ver te krijgen. Door de sterk
stijgende prijzen op de we^ldmarkt
is de tussenhandelaar momenteel in
staat een hogere prijs voor de koffie
te betalen dan de federatie aan de
samenwerkende boeren geeft. Het
voordeel van een paar dollar meer
per baal weegt voor de arme boer
dikwijls zwaarder dan de meer indi
recte verbeteringen die de coöpera
tie hem biedt, zoals voorlichting
over betere landbouwmethoden, on
derwijs en de winkels van de coöpe
ratie. Deze voordelen gaan pas op de
lange duur werken en zijn niet on
middellijk in harde munt uit te
drukken. Als voorlichter praat Jorge
Colorado dan ook heel wat af. Hij
legt er bij de boeren de nadruk op
dat ze moeten leren zelf hun lot In
handen te nemen en niet meer lijd
zaam te wachten op wat hen „van de
hemel" overkomt.
Gast aan tafel
Beide films over Guatemala worden
door het IKON uitgezonden in het
kader van de actie Gast aan Tafel
van de NOVIB, die in de hele volgen
de week opnieuw aandacht vraagt
voor een aantal projecten.
Gast aan Tafel startte in 1963 met
het doel directe hulp te bieden in
noodsitutatles. Het geld dat werd
ingezameld, bijeengebracht door ge
zinnen die per maaltijd een bedragje
opzijlegde om iemand uit de derde
wereld te laten meeëten, werd voor
al besteed aan voedselzendingen.
De laatste jaren zijn de opvattingen
over de hulp aan de (w)arme landen
veranderd. De nadruk valt nu op
steun die de mensen in staat stelt
zichzelf te helpen. De actie die vol
gende week gevoerd wordt speelt
hierop in. „Belangstelling voor de
mensen die zelf hun misère aanpak
ken" en „Steun aan de aller
armsten" zijn dit Jaar de leuzen van
de actie Gast aan Tafel.
Het geld dat bijeen gebracht wordt
gaat naar de Fedecocaqua, de kof-
fiefederatie van Gualtemateekse
boeren. De Nederlandse Stichting
Ontwikkelingssamenwerking (SOS)
in Kerkrade brengt in Nederland de
koffie van deze federatie op de
markt via wereld winkel d. De film
die het IKON volgende week
woensdag uitzendt is gemaakt in
opdracht van deze stichting met
steun van het ministerie van ont
wikkelingssamenwerking. De film is
tegen vergoeding bij deze stichting
te huren: SOS, Holzstraat 19,
Kerkrade.
Twee andere projecten waar geld
heen gaat zijn de Colombiaanse boe
renbond ANUC en een beweging op
Sri Lanka (letterlijk „prachtig ei
land", bij velen beter bekend als
Ceylon) die zich bezighoudt met de
ontwikkeling op het platteland.
De grotere zeggenschap komt vooral
tot uitdrukking in de bepaling dat de
exploitatiebijdragen die sinds het in
werking treden van de woningwet
1901 door het rijk zijn verstrekt, niet
terugbetaald behoeven te worden.
De corporaties en gemeenten die zelf
woningwetwoningen in exploitatie
Van Agt in Dordrecht:
Van een verslaggever
DORDRECHT - Volgens Justitie
minister Van Agt is een eventuele
strafvervolging in de zaak Van Til
burg (de uit Dordrecht afkomstige
oud-wethouder die zich schuldig zou
hebben gemaakt aan kunstroof ten
nadele van gedeporteerde joden)
niet erg waarschijnlijk. Hij zei dat
gisteren in een vraag en antwoord
spel op de christelijke LTS in
Dordrecht.
De CDA-lijsttrekker wees erop dat
de strafzaken waar over nu een jus-
titie-onderzoek wordt ingesteld, in
middels als strafbare feiten zijn ver
jaard.
hebben, krijgen op die manier de
beschikking over in totaal twee mil
jard gulden. Dit mag alleen besteed
worden in het belang van de
volkshuisvesting. Ook zijn er voorde
corporaties voorschriften opgesteld
ten aanzien van de manier van behe
ren van de middelen.
Ook moeten de corporaties en de
gemeenten overleg met hun huur
ders voeren over zaken van beheer,
over niet door de wet voorgeschre
ven huurverhogingen, verhoging van
servicekosten. huurovereen
komsten. onderhoud en verbeterin
gen en beheer van centrale voorzie
ningen. Doorgaans zuUen alleen
nieuwe woningbouwcorporaties wor
den toegelaten als het verenigingen
zijn. Stichtingen gaan namelijk in
tegen de doelstelling het democrati
seren van de volkshuisvesting.
EINDHOVEN KVP-voorzitter W.
Vergeer heeft minister De Gaay
Fortman laten weten dat hij niet
langer beschikbaar is voor de
functie van voorzitter van de agglo-
meratieraad Eindhoven. Volgens
een mededeling van de KVP is het
Vergeer duidelijk geworden dat de
CDA-groeperingen in de regio
Eindhoven tegen zijn kandidatuur
zijn, omdat zij de voorkeur geven
aan een man uit het gebied zelf.
Vergeer wil geen verdeeldheid zaai
en in CDA in de regio Eindhoven.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM „Ik acht het zeer te betreuren," zo zei minister
Van der Stee (Landbouw) gisteren in Amsterdam, „dat de
verhoudingen tussen de grote broodfabrieken zozeer zijn ver
slechterd. dat afspraken niet langer worden nagekomen en een
vernietigende concurrentie dreigt te ontstaan."
De minister sprak voor het InternaU-
flgehoorde klacht, dat je bij een groot deel van de hedendaagse kunst niet
tien wat het voorstelt, gaat hier nu eens niet op: deze in ieder geval
h rnde plastiek van Ridha is te zien op de jaarlijkse beeldententoonstel-
|fie in het Quartier la Defense te Parijs gehouden wordt.
fINGEN Het taxiverkeer in
Groningen ligt sinds maarl
and praktisch stil. Bijna de
an de chauffeurs in dienst van
öningse taxicentrale, de enige
Iderneming, heeft het werk
1egd. De chauffeurs eisen van
tie het volle minimumloon
procent van het opgereden
f. Zij krijgen momenteel tach-
pcent van het minimumloon
t procent van het opgereden
[kende chauffeurs zijn aange
lat
sloten bij de onafhankelijke vakbe
weging (OVB).
De staking wordt veroordeeld door
de vervoersfederatie NVV/NKV en
de vervoersbond CNV. In een
perscommuniqué steUen de erkende
vakbonden, dat zij wel begrip kun
nen opbrengen voor de houding van
de stakende chauffeurs, maar zij
vinden dat de OVB, waarbij het
grootste gedeelte van de stakende
chauffeurs is aangesloten onver
standig handelt.
BREDA— In het Congres- en ten
toonstellingscentrum „Het
Turfschip" in Breda is maandag een
begin gemaakt met de eerste buiten
landse veiling van het Belgische
huis Campo.
Campo is van Antwerpen uitgewe
ken naar Nederland in verband met
de sterke vehoging van dfe BTW op
kunstvoorwerpen van 6 naar 18 pro
cent in België.
De omzet op deze eerste dag bereik
te een totaal van twee en een half
miljoen gulden. Het heeft er alle
schijn van dat de veiling die in to
taal drie dagen duurt, voor Campo
een record-opbrengst zal betekenen.
Maandag wer deen werk van Cha
gall verkocht voor 53.000. Twee
Renoirs brachten respectievelijk
170.000 en 140.000 op en een
schilderij van Utrillo 140.000.
Campo is van plan vaker in Breda
kunst te veilen zolang de BTW in
België niet wordt verlaagd. Inmid
dels heeft het huls ook een plan in
ontwikkeling om een eigen depen
dance in Breda te vestigen.
HELVOIRT De J. H. Donnerprijs
van de Nederlandse Boekverko
persbond is maandagavond tijdens
de algemene ledenvergadering van
deze bond uitgereikt aan Geertjan
Lubberhuizen, directeur van de Uit
geverij De Bezige Bij. Elke vijf jaar
wordt deze prijs uitgereikt aan ie
mand, die zich op bijzondere wijze
voor het boekenwerk verdienstelijk
heeft gemaakt
Geertjan Lubberhuizen, die in de
oorlog illegaal ging uitgeven om
geld voor onderduikers bijeen te
brengen, heeft een bijzondere vorm
van uitgeverij: de schrijvercoöpera
tie. In de Commissie Collectieve
Propaganda van het Nederlandse
Boek. heeft hij zich volgens de
Bond voor de verspreiding van
het boek zeer verdienstelijk ingezet.
Eveneens speelde hij een belangrij
ke rol in het overleg tussen de Ver
eniging van Letterkundigen en de
Koninklijke Nederlandse Uitge
versbond. Een niet geringe daad
bleek het door Lubberhuizen op de
markt brengen van de literaire reu
zenpocket, de eerste Nederlandse
paperbacks in de boekhandel.
ADVERTENTIE
Waarom niet? De bood
schappen bij het kaashuis
betaalt u net zo makkelijk
met de Eurocheque als
bijvoorbeeld de aanschaf
van een barbecue.
Want de Eurocheque is
een bijzonder handig en
veilig betaalmiddel.
L)at ervaren nu al zo'n
600.000 Nederlanders.
Hij is gegarandeerd tot
300 gulden.
U kunt 'ni ook gebruiken
in het buitenland.
En hij is gedekt tegen
zowel verlies als diefstal.
Voor de Eurocheque
betaalt u 'n tientje per jaar.
Dat is 't waard.
eurocheque
De Gezamenlijke Banken en Spaarbanken.
onaal Congres Industriële Bakkerij,
waar sprekers uit Engeland, Frank
rijk, West-Duitsland en Nederland
uiteenzetten hoe daar de verhoudin
gen liggen tussen de industriële bak
kerij en de grote wederverkopers.
De heer Van der Stee gaf uiting aan
de vrees, dat de resultaten van de
herstructurering ln het bakkerij be
drijf die in goed overleg tussen
bedrijfsleven en overheid tot stand
kwam op de tocht komen staan.
Daarom pleitte hij er „met kracht"
voor, dat alle betrokkenen tot het
uiterste pogen dat te voorkomen. Hij
bood van zijn kant aan aUes wat in
zijn vermogen ligt daartoe te wiUen
bijdragen.
Problemen
Tevoren had de minister in het kort
geschetst dat, naarmate de indus
triële bakkerij zich meer ontwikkel
de naar grote regionale broodfabrie
ken, zich verschillende problemen
gingen voordoen. Zo werden de aan-
en afvoerlijnen naar de verkooppun
ten groter en kostbaarder en gingen
de goedkopere produktiekosten ten
opzichte van de ambachtelijke bak
kerij (de warme bakker - red.) weer
ten dele teniet. Ook de wettelijke
arbeidstijden en het werkpatroon
(om het brood langer mals te houden
werden „broodverbeteraars" hieraan
toegevoegd) hadden hun invloed.
Daarnaast begon de consument zich
ook ten aanzien van brood steeds
meer te ontwikkelen als een kri
tische koper, die meer en meer ging
letten op kwaliteit, versheid en ver
scheidenheid van broodsoorten. Bo
vendien nam het broodverbruik af.
Voor de industriële bakkerij achtte
de minister het van het grootste be
lang om de afbrokkeling te stoppen,
dat spoedig beleidslijnen worden
uitgestippeld, die een antwoord ge
ven op de moderne trends in consu
mentenvoorkeur en distributie
vormen.
Verwijten
DEN HAAG Minister Van Kemenade heeft besloten drie
nieuwe lerarenopleidingen op te richten. Zwolle krijgt een pro
testants-christelijke, Sittard een rooms-katholleke en Eindho
ven krijgt een neutrale lerarenopleiding, speciaal voor de
technische vakken.
Tegelijk met de totstandkoming van
deze nieuwe lerarenopleidingen, zal
de capaciteit van de zeven bestaan
de opleidingen verminderd worden.
De nieuwe InstelHngen komen er na
melijk niet omdat er te weinig plaat
sen zouden zijn, maar omdat er te
weinig levensbeschouwelijke oplei
dingen zijn.
Met dit besluit van de minister is een
eind gekomen aan een lange tijd van
onzekerheid voor met name de aan
vragers in Zwolle en Sittard. De mi
nister leek aanvankelijk namelijk
niet zoveel te voelen voor twee nieu
we opleidingen. Later zag hij wel in
dat de aanvragen toch reëel waren,
maar was hij het niet eens met de
vestigingsplaatsen. HIJ voelde name
lijk veel meer voor Enschede en
Maastricht, omdat daar instellingen
voor wetenschappelijk onderwijs ge
vestigd zijn.
De onderwijsraad (het hoogste ad-
viescoUege van de minister) was het
echter niet met Van Kemenade eens.
Hij vond dat de minister in elk geval
niet zonder vooroverleg met de aan
vragers een andere vestigingsplaats
kon kiezen. Bovendien vond hij de
afstanden tussen de betrokken
plaatsen niet zodanig dat dat bezwa
ren zou kunnen opleveren.
Van Kemenade heeft zich door de
argumenten van de onderwijsraad
laten overtuigen. Hij vindt echter
dat de lerarenopleidingen in
technische vakken wel ln een plaats
met een technische hogeschool ge
vestigd moest worden. De be
windsman zal het Nederlands Ge
nootschap voor de Opleiding van
Leraren in het Beroepsonderwijs
vragen deze opleidingen te gaan ver
zorgen.
Omdat de vermindering van de ca
paciteit van de zeven bestaande in
stituten ontslagen tot gevolg zou
kunnen hebben, heeft Van Kemena
de ook nog besloten om tegelijk te
beginnen met part-time opleidingen
aan deze Instituten. Op die manier
hoopt de bewindsman eventuele ont
slagen te vporkoraen.
Directeur dr K. G. van Senden van
industriële bakker Meneba verweet
de overheid (maar toen was minister
Van der 8tee al lang vertrokken) dat
zij ln de praktijk een gezonde prijs
vorming ondergraaft, die zij zelf
heeft helpen opbouwen. Door de
groei van middelgrote bedrijven en
door de arbeidswetgeving die ploe-
genstelsels bevordert is. aldus de
heer Van Senden, opnieuw een over
capaciteit ontstaan.
HIJ bestreed de publieke opinie dat
de warme bakker de broodmarkt
verovert. In de laatste drie Jaar is de
verkoop via de bakkerswinkel
slechts met twee procent gestegen,
terwijl de verkoop van het „derde
kanaal" met elf procent toenam, zo
voegde hij hieraan toe.
Voor de toekomst voorzag hij een
verdere daling van het broodver
bruik, tenzij er zware economische
recessies zouden komen. Hij zag de
gemiddelde bedrijfsomvang verder
toenemen en sprak daarbij de vrees
uit, dat de overcapaciteit weer
groeien.
