Sadat op bezoek bij Carter Hoea mogelijk premier-af Hevige strijd in Zuid-Libanon Moskou hanteert 'Duits gevaar ABN Bank Castro in Moskou Zaire ruziet met Cuba Praag zette duizenden militairen uit leger Vraag onze man in Manchester. Ook Israël en Syrië doen mee Weinig schot in Cyprus-gesprek Nieuwe leider in Kongo-Brazzaville Noordelijke NAVO-landen opnieuw onder druk gezet Weense defensie-acadmie: DINSDAG 5 APRIL BUITENLAND Trouw/Kwartet 7 WASHINGTON (Reuter. UPI) Dc Egyptische president Sadat heeft gisteren een persoonlijk beroep ge daan op de Amerikaanse president Carter mee te helpen aan de vesti ging van een Palestijnse staat. De Egyptische leider noemde de rege ling van de Palestijnse kwestie het hart van de oplossing van het conflict in het Midden-Oosten. President Sadat. die als eerste Ara bische leider door Carter op het Wit te Huis werd ontvangen, rei ver heugd te zijn dat de Amerikaanse president het met hem eens is dat de ..gouden kans" voor vrede in het Midden-Oosten moet worden benut. ..In uw publieke uitspraken van de afgelopen weken kwam u dicht bij de geschikte remedie, die nodig is voor dc oprichting van een politieke entiteit voor de Palestijnen, zodat ze een eenheid van burgers kunnen vormen en geen groep van vluchte lingen," aldus Sadat. Carter reageerde niet in het publiek op dc door Sadat bij de ontvangstce remonie gesproken woorden. We gens de regen moest de ontvangst plechtigheid in een van de zalen van het Witte Huis gehouden worden. Sadat hoopt van de Verenigde Sta ten ook militair materieel los te krij gen. Daarbij denkt hij in het bijzon der aan F-5 bommenwerpers, anti tank raketten en elektronische appa ratuur. PEKING (UPI, Reuter). De mogelijkheid bestaat dat de Chinese partijleider en premier Hoea Kwo-feng laatstgenoemde post heeft opgegeven. Dit leiden waarnemers in Peking en Hongkong af uit het feit dat officiële verslagen van ontvangsten door Hoea van Japanse en Westduitse delegaties het afgelopen weekeinde hem uitsluitend noemen in de hoedanigheid van partijleider. In vergelijkbare verslagen is hij tot nu toe steeds aangeduid als ..pre mier en partijleider." Analisten stel len dat de ontvangsten, zaterdag van een groep Japanse economen en zon dag van een christendemocratische delegatie uit Westduitsland, gebeur den in Hoea's hoedanigheid van pre mier en dat het normaal zou zijn geweest dat hij in de verslagen ook als zodanig zou zijn aangeduid. De speculaties over Hoea's functies houden verband met die over een terugkeer van Teng Hsjao-ping. Ver schillende hoge Chinese leiders heb ben de afgelopen weken buiten landse gasten verteld dat Teng spoe dig in de politiek zou terugkeren maar zij zeiden er niet bij wanneer en in welke functie. Volgens linkse kringen in Hongkong zou de leiding van de Chinese communistische par tij vorige maand Teng hebben be noemd tot ..waarnemend premier' en zou hij met drie andere in het politieke bureau van de partij zijn gekozen. Tsjoe-aanhang Die drie anderen zouden aanhangers zijn van de overleden premier Tsjoe En-lai en dus geestverwant aan MOSKOU (AP. Reuter, UPI). De Cubaanse premier Fidel Castro is gisteren voor een niet-officieel bezoek in de Sowjet hoofdstad Moskou aangekomen. Niettemin werd Fidel verwel komd door Breznjew, Podgorny. Kosygin en Gromyko, respec tievelijk partijleider, president, premier en minister van buiten landse zaken van de Sowjet-Unie. BEIROET. TEL AVIV (Reuter. UPI, AP) Linkse moslims en Palestijnen leverden gisteren op drie fronten in het zuiden van Libanon harde strijd met christelijke milities. Israëlische eenheden steunden de christelijke milities. Aan de zijde van Palestijnen moslims zouden ook Syriërs meevechten. WENEN (UPI, Reuter) De bespre kingen in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen over een regeling van de kwestie-Cyprus zullen in dit stadi um nog geen resultaten opleveren. Dit zei de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, die de besprekin gen heeft voorgezeten, gisteren bij zijn vertrek naar Parijs. Waldheim vertelde dat de op 31 maart begonnen besprekingen over morgen zullen worden afgerond. In mei zullen in de Cyprische hoofd stad Nicosia meer technische be sprekingen worden gevoerd. Erg op timistisch was Waldheim niet: „De onderhandelingen zullen lang en moeizaam zijn. Er bestaan nog grote verschillen tussen de Grieks- Cyprische en Turks-Cyprische posi ties". De Grieks-Cyprische afvaardiging heeft voorgesteld dat de Turken meer dan de helft van dat deel van het eiland dat ze in handen hebben (30 procent) teruggeven. De Turks- Cyprioten willen de vestiging van twee autonome gebieden onder een niet al te sterke federale regering. Beide partijen voelen weinig voor de voorstellen van de ander. Zware gevechten werden geleverd bij Aytaroen, enkele kilometers ten oosten van het Palestijnse bolwerk Bint Jbeil. Een aanval van rechtse milities werd door Palestijnen en moslims afgeslagen. Zestien kilome ter naar het noorden waren Palestij nen en moslims in heveige man- tegen-man gevechten gewikkeld met leden van de christelijke milities bij Taybeh, dat vorige week door de Christenen werd veroverd. Volgens Palestijnse kringen zou Taybeh her overd zijn, maar een verslaggever van het persbureau Reuter meldde dat hierover nog lang geen duidelijk heid bestaat. Het Palestijnse persbureau WAFA meldde verder hevige beschietingen bij Kleya en Marjayoen, twee steden die in handen van christelijke eenhe den zijn. Grens Het plaatsje Taybeh in het uiterste zuiden van Libanon ligt op vier kilo meter van de Libanees-Israëlische grens. De Israëlische artillerie mengde zich hier gisteren in de strijd omdat de granaten ook op Israëlisch grondgebied terechtkwamen, zo zei een Israëlische militaire woordvoer der. Hij gaf toe dat er geschoten was in de richting van waaruit de be schietingen kwamen. Hoe lang en hoe intensief er teruggeschoten is door de Israeli's werd er niet bij verteld. Volgens het persbureau UPI zouden ook Syrische militairen meevechten in het zuiden van Libanon aan de kant van de Palestijnen en moslims. De Syrische militairen zouden niet het uniform van het Syrische leger dragen. De deelname aan de strijd in zuidelijk Libanon door de Syriërs komt na herhaalde waarschuwingen van Damascus dat de rechtse chris tenen en de falangisten de Syrische plannen voor vrede in het zuiden van Libanon in de war sturen door ge bruik te maken van Israëlische wa pens en andere militaire steun. Koeweit heeft de Palestijnse bevrij dingsorganisatie PLO twee miljoen dollar geschonken, maar dringt tege lijkertijd aan op een nieuwe Ara bische poging een einde te maken aan de gevechten in het zuiden van Libanon. Premier Castro zal met de Russische leiders spreken over de rondteis die hij een maand lang door Afrika maakte. Kort daarvoor was ook de Sowjet-president Podgorny terugge keerd van een reis door oostelijke en zuidelijk Afrika. Beide Afrika- reizigers zullen in Moskou hun erva ringen uitwisselen. Beide reizigers hebben zich uitge sproken voor een krachtige steun aan de revolutionaire bewegingen van Afrika. Een belangrijk onder werp van gesprek is ook de betrek king tussen Ethiopië en Somalië. Tussen beide landen, die een „we tenschappelijk socialistisch bestel" beweren te hebben, zijn de laatste tijd spanningen ontstaan. Castro zal in het Kremlin verslag uitbrengen over de bezoeken die hij aan de rege ringen van beide landen bracht. Naar verluidt zou de Cubaanse pre mier hebben willen bemiddelen. Men neemt aan dat het bezoek van Castro aan de Sowjet-Unie niet lang zal duren. Het Russische persbureau Tass noemde het „niet-officieel". Ca stro kwam uit Oost-Duitsland. Bij zijn vertrek uit Berlijn werd een ge meenschappelijk Cubaans- Oostduits communiqué uitgegeven, waarin de noodzaak van de steun aan linkse bevrijdingsbewegingen bevestigd werd. Teng Het zou hier gaan om Teng Ying-tsjao. de weduwe van Tsjoe. om Sjen Joen. een voormalige vice- premier en nu vice-voorzitter van het dagelijks bestuur van het Nationale Volkscongres en om Keng Piao. een oud-diplomaat, die nu hoofd is van de afdeling buitenlandse betrekkin gen van de partij. De Chinese leiding heeft zich mid dels het persbureau Nieuw China laatdunkend uitgelaten over de be trekkingen tussen de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten. ..De moeilijk heden tussen de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten zijn goed omdat ze de ogen van de mensen openen. Ze laten zien dat de besprekingen over de beperking van strategische kernwapens uitsluitend bedoeld zijn om de aandacht af te leiden van beider nucleaire wapenwedloop." al dus Nieuw China, dat nog vaststelt dat president Carter de gevoelige plek van de Sowjet-Unie heeft ge raakt door te zeggen dat zij niet echt beperking van de wapenrace voor staat. Taiwan De Chinese leiding heeft Taiwan er gisteren van beschuldigd voormalige nationalistisch-Chinese gevangenen te vervolgen, die na gevangenschap in China zijn vrijgelaten en daarna naar Taiwan zijn gestuurd. Volgens het Volksdagblad misleidt de rege ring van Taiwan de familieleden van de gevangenen, onder meer door te vertellen dat ze door de communis ten om het leven zijn gebracht. Palestijnen BRAZZAVILLE (Reuter) Kolonel Joachim Yhombi Opango, de vroe gere minister van defensie, is be noemd tot staatshoofd van de volksrepubliek Kongo. Dit is offici eel in de Kongolese hoofdstad Braz zaville bekendgemaakt. Opango is de opvolger van Marién Ngoeabi, die vorige maand bij een aanslag om het leven kwam. In een commentaar beschuldigt Al Baath, de krant van de partij die in Syrië aan de macht is, Israël van pogingen het Palestijnse verzet in het zuiden van Libanon te willen vernietigen. De onafhankelijke Liba nese krant An Nahar meent dat Is raël door zijn deelname aan de strijd in het zuiden van Libanon wil pro beren de pogingen van gematigde Arabische leiders om tot een vreed zame regeling van het conflict in het Midden-Oosten te komen, te torpe deren. De Egyptische ambassadeur in Bei roet heeft berichten tegengesproken dat in Egypte gelegerde delen van het Palestijnse becrijdingsleger PLO naar Libanon zouden zijn overge bracht om de linkse moslims en de Palestijnen in het zuiden van het land te helpen. Blijkens de bekendmaking is Opan go benoemd tot president van de militaire commissie van Kongo's en ige politieke partij, de Kongolese arbeidspartij. Als zodanig combi neert hij de functies van staatshoofd en eerste minister. Ko lonel Opango was een naaste mede werker van president Ngoeabi. die op 18 maart in zijn paleis in Brazza ville om het leven werd gebracht. KINS JASA (Reuter, UPI, AP) Zaire heeft de betrekkingen met Cuba opgeschort en alle Cubaanse diplomaten uitgewezen in verband met de beweerde deelname van Cubanen aan de invasie in de zuid-Zairese provincie Sjaba. Dit heeft het Zairese persbu reau AZAP meegedeeld. Uit de bewoordingen is af te leiden dat Zaire de betrekkingen niet totaal wil verbreken. Wel zijn de Zairese vertegenwoordigers in Cuba teruggeroepen. De maatregel komt. aldus de Zairese radio, nadat veiligheidsfunctionaris sen bij een Cubaanse diplomaat do cumenten heeft aangetroffen, die be trekkingen hadden op de gebeurte nissen in Sjaba. Zaire heeft zowel Cuba als de Sowjet-Unie herhaalde lijk beschuldigd van hulpverlening aan de Katangese gendarmes, die begin vorige maand vanuit Angola het zuiden van Zaire binnenvielen. Castro heeft deze betrokkenheid het afgelopen weekeinde nog eens ontkend. door J. den Boef Er is een nieuwe poging van de Sowjet-Unie gaande om de noordelijke lidstaten van de NAVO en met name Noorwegen, onder zware druk te plaatsen. Als aanleiding gebruikt Moskou ondanks j de streep die het slotakkoord van Helsinki onder het verleden zette het „Duitse gevaar". Het Sowjet-persagentschap Nowosti greep enkele weken geleden het be zoek van de Westduitse minister van defensie. Georg Leber, aan Oslo aan om waarschuwend de vinger op te steken en de vraag te stellen of Noor wegen er op uit is. zijn veiligheidsbe leid te wijzigen. In dit verband herin nerde Nowosti er aan dat het deelne men van Duitse soldaten aan NAVO- oefeningen in Noorwegen een „ge vaarlijk precedent" zou vormen. Voorts kwam het persagentschap opnieuw voor de dag met het 14 jaar geleden door de Finse president Ur- ho Kekkonen gelanceerde plan voor een kernwapenvrije zone in het noorden van Europa. Nu was het bezoek van Leber niet het begin van een nieuwe relaUe tussen de NAVO-bondgenoten Noor wegen en West-Duitsland. Nieuw is alleen dat voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog Duitse troe pen op Noorse bodem mee zullen 1 doen aan oefeningen van de zgn. NAVO-brandweer. Dit is een symbo lische militaire eenheid, die door I haar aanwezigheid het solidari teitsbeginsel van de Noordatlan- tische verdragsorganisatie moet de monstreren. Gevoeligheden Tot deze „brandweer" behoren al vele jaren 1500 Westduitse militai ren. die echter nog nooit in Noorwe gen zijn geweest, omdat men in Oslo de gevoelens wilde ontzien van de Noren, die de Duitse bezettingsjaren hadden meegemaakt. De plaats van de Westduitsers werd ingenomen door Italiaanse Alpenjagers. Hierin kan nu verandering komen, omdat de Noren hun bezwaren tegen het meedoen van Westduitse troepen aan NAVO-manoeuvres op hun grondgebied hebben laten varen. Vorig jaar verschenen de eerste Westduitse militairen in Noorwegen. Het was een uit ongeveer 200 man bestaande compagnie geneeskundi ge troepen. Volgend jaar zal ook een Westduitse verbindingsafdeling van ongeveer gelijke sterkte in NAVO- verband deelnemen aan oefeningen op Noors grondgebied. Overigens wordt een nauwe samenwerking tus sen de marine- en luchtmachteenhe den van Noorwegen en West- Duitsland al vijftien jaar lang als heel normaal ervaren. In Oslo ziet men dan ook geen reden voor de bezwaren van Moskou: de zgn NA VO-brandweer wordt niet sterker of zwakker en de Westduitse militairen behoren integraal tot het geallieerde verband. Er zou voor de Noorse regering dan ook weinig reden zijn om zich over de zaak op te winden (te meer daar NAVO-manoeuvres ten minste 400 km van de Sowjetgrens verwijderd gehouden worden en Noorwegen niet toelaat dat kernwapens en geallieer de troepen op zijn grondgebied wor den gestationeerd), ware het niet dat de Sowjet-Unie Finland bij de zaak heeft betrokken. De Sowjet-premier Andrej Kosigin, die anderhalve week geleden een vijfdaags bezoek aan dat land beëindigde, verklaarde in Helsinki nadrukkelijk dat „de mili taire verplichtingen van het in 1948 tussen de Sowjet-Unie en Finland gesloten vriendschaps- en bij standsverdrag met al zijn bepalin gen van kracht blijft". De ontspan ning in Europa ten spijt. Overgevoeligheid Eén van de voorwaarden van dat verdrag houdt zich bezig met een aanval door „Duitsland" (later aan geduid als West-Duitsland of een daarmee verbonden staat) op Fin land of via Fins gebied op de Sowjet- Unie. In het pact voorziene „militai re consultaties in vredestijd" moe ten volgens Moskou gehouden wor den. als er veranderingen optreden in de algemene veiligheidssituatie in Noord-Europa en de Oostzee. Het hoeft niet te verwonderen dat de Finnen zulke consultaties, die een eind zouden maken aan hun nauw gezette neutraliteitsstreven, zo enigszins mogelijk willen voor komen. Tegen deze achtergrond moeten de uitlatingen worden gezien, die de Finse president Kekkonen vorige maand heeft gedaan met betrekking tot de plannen om voortaan Westduitse militairen mee te laten doen aan NAVO-manoeuvres in Noorwegen. Het viel op dat een eer der door Kekkonen gehouden rede voering plotseling aan de openbaar heid werd prijsgegeven, nadat het al genoemde bericht van Nowosti was verschenen, waarin West-Duitsland er van beschuldigd werd te proberen, zijn militaire aanwezigheid naar het noorden uit te breiden. Uit de woor den van Kekkonen kon men duide lijk de overgevoeligheid lezen, die in Helsinki tegenover Moskou bestaat. De president beschuldigde „militai re kringen en een minderheid van NAVO-ijveraars binnen de regering in Oslo er van. uit haat tegen de Sowjet-Unie de totdusver terughou dende buitenlandse politiek van Noorwegen te willen veranderen Dit streven kan. aldus Kekkonen, de Noors-Finse betrekkingen nadelig beïnvloeden. En nadat hij verklaard had dat het Finland niet onverschil lig zal laten, met welke landen Noor- wegen militair samenwerkt, maakte de president zijn bedoelingen duide lijk met ée woorden: „De groeiende militaire kracht van de Bondsrepu bliek (Duitsland) kan bijdragen tot een verandering in de strategische situatie. Continentale plat Aangenomen wordt dat Kekkonen, die ook „een herleving van het fas cism e" constateerde, de opmerkin gen heeft gemaakt in de overtuiging dat Noorwegen en Denemarken en vanzelfsprekend ook Zweden hun politiek ongewijzigd zullen voortzet ten en daarmee Finland in staat zul len stellen in de betrekkingen met Moskou de nodige speelruimte te bewaren. Volgende maand gaat Kek konen weer naar Moskou, waar hij zal worden ontvangen als een trouw bondgenoot van de Sowjet-Unie. Ook in Noorwegen zal men begrip hebben voor de positie van Finland, al zal men zich terwille van dit land niet door Moskou laten intimideren. Dit laatste is ook het geval met de zware druk van de zijde van de Sow jet-Unie bij de onderhandelingen over de verdeling van het continen tale plat onder de Barentszee. Om de vaststelling van de grens te verge makkelijken heeft Noorwegen een overgangsregeling voor de visserij voorgesteld Enkele dagen geleden werden zelfs de onderhandelingen hierover in Moskou afgebroken, zon der dat een nieuwe vergaderdatum werd vastgesteld. Moskou aarzelt een akkoord te slui ten omdat het vreest de bewegings vrijheid van de Sowjetvloot in de Noordelijke IJszee te beperken Deze vrees is echter niet gerechtvaardigd, omdat het machtsevenwicht in het Hoge Noorden zich ten gunste van de Sowjet-Unie blijft verschuiven door versterking van de bases op het schiereiland Kola rondom Moer- mansk. In dat gebied bevinden zich ongeveer 100 atoomonderzeeërs en de bases worden beschermd door sterke onderdelen van luchtmacht, infanterie en amfibische landings eenheden. En daarover maken de Noren zich zorgen Uit diplomatieke bron is vernomen dat president Moboetoe Sese Seko van Zaire generaal Boemba Moasso ontheven heeft van het chefschap van de generale staf. Met het oog op ChaUI iCUrS Boemba's populariteit is de degrada tie niet officieel bekendgemaakt. Volgens de diplomaten is Boemba benoemd tot bevelhebber van de grote militaire basis Kamina. waar de acties tegen de opstandelingen worden voorbereid. WENEN (AP. APA) Sinds de Praagse lente van 1968 zijn in Tsjechoslowakije 11.000 officieren uit het leger en de partij gestoten. Dit bericht de Weense defensieacademie, een Oosten rijkse instelling die gegevens verzamelt over internationale strategische ontwikkelingen. De academie heeft uitgezocht dat sedert de periode van Alexander Doebtsjek, die bekend staat als de Praagse lente, vele duizenden mili tairen uit het leger gezet zijn. Daar mee werden ze ook uitgesloten van het lidmaatschap van de communis tische partij. De Russische bezetting van Tsjechoslowakijke, die in 1968 een einde maakte aan het Praagse experiment, is momenteel 160.000 man sterk, onder aanvoering van lui tenant-generaal Dimitrow Soek- horkow. De ontslagen uit de militaire dienst hebben ertoe geleid dat de Tsjecho- slowaakse autoriteiten stoomcursus sen hebben moeten organiseren voor nieuwe officieren, Alle bevorderin gen van Tsjechoslowaakse officieren moeten worden besproken met de Russische adviseurs. Dit geldt ook voor militaire manoeuvres. De staf van het Russische leger in Tsjechoslowakije is gelegerd in Jun- gunzblau. Deze staf heeft de leiding over de tiende en de dertiende pantserdivisie. In het ooswen van het land liggen de Russische 51ste pantserdivisie en de 55st en 66ste gemotoriseerde infanteriedivisie. dit erop neer dat de diensttijd nog effectiever besteed kan worden, om dat geen tijd meer hoeft te worden uitgetrokken voor de opleiding van chauffeurs. De Weense academie beschikt over 85.000 militaire documenten die in computers zijn opgeslagen. Maande lijks komen er 3000 nieuwe gegevens bij. De documentatie heet een van de beste van Europa te zijn. Oene raal Wilhelm Kuntner. hoofd van de defensieacademie, verklaarde dat de computer wordt gevoed met legaal verkregen informatie. Uit deze gege vens puzzelt het Oostenrijkse leger een totaalbeeld in elkaar van de mili taire situatie, die zeer dicht bij de werkelijkheid zou komen. Computer Voor de militaire vorming van de jeugd is een vereniging voor de sa menwerking met het leger opgericht, die onder andere Jeugdige dienst plichtigen opleidt tot vrachtwa genchauffeur. In de praktijk komt De Informatie over de internationale militaire situatie is met een druk op de knop uit de computer te krijgen. De opgeslagen documentatie wijst uit, dat de vloot van de Sowjet-Unie in de Middellandse Zee tussen 1965 en 1974 verzevenvoudlgd is en in de Atlantisch Oceaan verzesvoudigd. Op dit moment gaat men ervan uit dat de Sowjet vloot in de Middel landse zee even sterk is als in 1973 (ten tijde van de Arabisch- Israëlische oorlog). Er waren toen vijf kruisers, 14 fregatten en onder- zeebootjagers, 6 escorteschepen. 2 geleide wapenboten. 9 landingssche pen. 6 inlichtingenschepen en 25 ker- nonderzeeërs. Tegenover 67 vloo- teenheden stonden 60 Amerikaanse schepen. (ADVERTENTIE) He heerC.E. DinanJt. Direkteur van het ABN kantoor in Manchester. Nederlander, zoals de meeste managers van buitenlandse ABN vestigingen. 198 in totaal. In de praktijk betekent 't, dat u met iemand praat die uw bedrijf kent. Dezelfde gedegen Nederlandse zakenmentaliteit heeft. Komt bij dat de heer Dinandt uitstekend is ingevoerd in Manchester. Een belangrijk gegeven. Want zoals u ongetwijfeld weet, is Manchester een belangrijke industriestad van Engeland en het economisch centrum van de "North West". Vooral de staal-, chemische én textielindustrie zijn sterk ontwikkeld. Een interessant gebied dus met vele mogelijkheden. Raadpleeg de heer Dinandt: Algemene Bank Nederland, 61, King Street, M2 4 PD. Manchester. Telex: 668469. U kunt natuurlijk ook eerst kontakt opnemen met ons hoofdkantoor, Vijzelstraat 32, Amsterdam. Afd. Centrale Buitenlandse Kantoren, tel.: 020-293823. ABN mensen staan op vele plaatsen in de wereld voor u klaar. 37IO-ZSI

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 7