1 Vakbondswerk in bedrijf omstreden
Marktgebied Westl-Utrecht
straks ook buiten Nederland
Bewoners krijgen
voorkeur bij RPS
Werkloosheid
derde wereld
rechtvaardigt
kledinginvoer
Lichte verbetering
kleine ondernemer
Pronk steunt Nijverdal Ten Cate met één miljoen
^Ondernemers en vakbeweging oneens over wettelijke regeling
Rapport over ontwikkeling in 1977
Bloemenkweek op laboratorium
Vooralsnog geen daling van woningprijzen
Noordoostpolder
wil op dit moment
geen kerncentrale
Stokje voor
export boter
naar
Rusland
Verkoop woningen gaat door, maar:
Werknemers van
UC-fabriek boos
op actievoerders
Tinbergen op jubileum confectie-HTS
30 [ATERDAG 2 APRIL
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet 31
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Werkgevers en vakbeweging zijn het volstrekt oneens over de plaats van het
vakbondswerk in de onderneming. De werkgevers wijzen een wettelijke regeling van het
vakbondswerk in de onderneming af, ze zien niets in een bijzondere wettelijke rechtsbescherming
van vakbondswerkers en ze voelen niets voor een bepaling, die waarborgt dat vakbondsbestuur
ders toegang tot de onderneming hebben. De vakbeweging eist die wettelijke regelingen wél op.
Aanleiding voor het meningsverschil
is de advies-aanvrage van minister
Boersma (Sociale Zaken) aan de So
ciaal-Economische Raad over de
vraag of er „reeds nu" een wettelijke
minimumvoorziening nodig is voor
het vakbonds- of bedrijvenwerk.
In die adviesaanvraag van maart
1974 —zegt de minister dat het kabi
net er groot gewicht aan hecht, dat
de vakbonden hun activiteiten meer
dan in het verleden kunnen gaan
richten op de afzonderlijke onderne
mingen. Uit het ontwerp advies aan
de regering, dat op 15 april in de SER
zal worden behandeld, blijkt dat
werkgevers en werknemers na drie
jaar studie en onderhandeling het in
het geheel niet eens zijn over de
vraag hoe dat dan moet.
Hoewel de historie van het vak
bondswerk teruggaat tot voor de
eerste wereldoorlog, is het vooral in
de aandacht gekomen in de periode
na 1965, toen de democratisering van
de onderneming zich duidelijk be
gon af te tekenen en in de wetgeving
werd verankerd. Het vakbondswerk
in de onderneming toen nog be
drijvenwerk geheten uitte zich in
pogingen om behalve de onderne
ming ook de vakbonden zelf te de
mocratiseren. De vakbonden, die
zich in de wederopbouw-periode van
na de oorlog vooral op centraal ni
veau bezig hielden met de ar
beidsverhoudingen, signaleerde een
te grote afstand tussen de betaalde
vakbondsbestuurders en hun leden
in de bedrijven. Om de vervreem
ding van de man op de werkvloer
tegen te gaan, werden er binnen het
bedrijf „bedrijfsledengroepen" of
„bedrijfsafdelingen", bestaande uit
vakbondsleden, opgericht.
Faciliteiten
In zijn advies-aanvraag noemt mi
nister Boersma een aantal voorbeel
den van faciliteiten, die nu per CAO
zijn geregeld. Behalve om het ge
bruik van publicatieborden, telefoon
en vergaderruimte, gaat het vaak om
het verlenen van vrijaf met behoud
van loon om vakbondsvergaderin
gen bij te wonen, het contact van
vakbondswerkers met onderne
mingsraadsleden en bondsleden (in
èn buiten werktijd) en de garantie
tegen benadeling in promotie of be
loning of tegen ontslag op grond van
vakbondsactiviteiten.
De werkgevers noemen in het ont-
werp-advies een wettelijke voorzie
ning ongewenst en overbodig. Het is
volgens hen in ons land een vast
beginsel aan de sociale partners zelf
over te laten, hoe zij hun wederzijdse
verhoudingen willen regelen. Het
voorstel van de vakbeweging om de
ondernemer bij wet zonder meer te
verplichten aan de vakbond facilitei
ten ten behoeve van het vak
bondswerk te verlenen, past volgens
de werkgevers ook niet in het sy
steem van het Nederlandse ar
beidsrecht. Zij wijzen er daarbij op
dat de laatste jaren reeds tal van
CAO's zijn afgesloten, waarin afspra
ken over het vakbondswerk zijn
vastgelegd. In totaal gaat het om 57
CAO's, die van toepassing zijn op
1.070.000 werknemers.
De werkgevers erkennen dat de vak
bondswerker als vertegenwoordi
ger van zijn bond in het bedrijf
mogelijk kwetsbaar is. Zij zijn daar
om bereid aanbevelingen te doen
om de vakbondswerker te vrijwaren
van nadelige gevolgen als gevolg
van zijn vakbondswerk. Maar dat
betekent niet. dat hij dezelfde bij
zondere wettelijke rechtsbescher
ming zou kunnen krijgen als de ge
kozen leden van de ondernemings
raad, die alleen via tussenkomst van
de kantonrechter kunnen worden
ontslagen. De ondernemingsraad
als orgaan van de onderneming en
het vakbondswerk als activiteit van
de vakbond zijn niet te vergelijken,
zo redeneren de werkgevers.
De werkgevers laten het kabinet
daarom weten, dat een regeling van
de faciliteiten voor het vak
bondswerk en de bescherming van
de vakbondswerkers afhankelijk zal
moeten zijn van de uitkomsten van
het georganiseerde overleg, met na
me in de Stichting van de Arbeid
Stimuleren
De vakbeweging acht het met de
regering van belang, dat de bonden
hun activiteiten meer dan vroeger
gaan richten op de afzonderlijke on
derneming. „Van de overheid mag
worden gevraagd deze ontwikkeling
te stimuleren.'
In het advies knoopt de vakbewe
ging aan bij de bevoegdheid, kandi
daten te stellen voor de onderne
mingsraad. Daarmee is de functie
van de vakbeweging in de onderne
ming wettelijk erkend. De uitoefe
ning van deze functie vergt dat de
vakbeweging zich ook blijvend bin
nen de onderneming kan manifes
teren.
Een wettelijke regeling zou tot
uitdrukking dienen te brengen dat
de ondernemer in beginsel verplicht
is faciliteiten voor het vak
bondswerk in de onderneming te
verlenen. Hij zou bijvoorbeeld ver
plicht kunnen worden overleg te ple
gen over de aard en omvang van de
te verlenen faciliteiten
Vrijheid
Over de precieze inhoud wil overi
gens óók de vakbeweging geen wet
telijke uitspraken. Dat zou haar vrij
heid kunnen aantasten. Het gaat
alleen om een basisregeling, die het
verlenen van faciliteiten in beginsel
verplicht stelt, de rechtsbescher
ming van de vakbondswerker regelt
en de vakbondsbestuurder toegang
tot de onderneming verleent. Dat
laatste is volgens de vakbeweging
nodig, omdat vakbondswerk ook
ten doel heeft het functioneren van
de bond zelf te verbeteren. Daarom
moet de bestuurder contact kunnen
onderhouden met de vakbondsle
den in de onderneming.
Ook over de relatie tussen het vak
bondswerk in de onderneming en de
ondernemingsraad zijn werkgevers
en werknemers het oneens. De vak
beweging signaleert het gevaar dat
ondernemingsraadsleden onvol
doende voeding krijgen van de ach
terban. contact verliezen, en te zeer
op persoonlijke titel gaan opereren.
Het vakbondswerk 2ou daarom een
rol kunnen spelen bij het begeleiden
en ondersteunen van ondernemings
raadsleden
De werkgevers menen evenwel, dat
er geen relatie mag bestaan tussen
het werk van een ondernemingsraad
en dat van de vakbonden in een
onderneming. „Het vakbondswerk
in de onderneming heeft tot doel de
vakbondsleden meer bij het werk
van de vakbonden te trekken en hun
belangen in de werksituatie te be
hartigen. Instituten met een andere
doelstelling zoals de ondernemings
raad dienen daarvan gescheiden te
blijven." zo redeneren de werkge
vers.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAO Het Economisch
Instituut voor het Midden- en
Kleinbedrijf verwacht enige inko
mensstijging voor ondernemers
in het midden- en kleinbedrijf en
een lichte verbetering van de ren
dementspositie in hun bedrijven.
Het EIM zegt dit aan de hand van
een rapport over het midden- en
kleinbedrijf in 1976 en 1977, mede
gebaseerd op het zojuist gepubli
ceerde Centraal Economisch Plan
1977.
Uit het EIM-rapport blijkt dat als
de loonstijging de veronderstelde
7,5 procent niet te boven gaat. hel
inkomen van de zelfstandige dit
jaar in geld uitgedrukt met 9 pro
cent zal toenemen tegenover 11
procent in 1976. Reécl betekent
dit een verbetering met 1 procent
voor een kleine ondernemer met
een inkomen van 35.000 in 1977.
In 1977 ging diezelfde onderne
mer er met 2 procent op vooruit.
(De nominale loonstijging zal
overigens in de detailhandel ach
terblijven bij een gemiddelde van
9 procent. Het EIM raamt voor de
winkeliers een stijging van 8 pro
cent wat vooral veroorzaakt
wordt door de winkels die voe-
dings- en genotmiddelen verko
pen. In het vervoer oefent de naar
verhouding sterke loonstijging
van het personeel een negatieve
invloed uit. De kleine vervoerson-
dernemers gaan er nominaal
maar 6.5 procent op vooruit maar
vorig jaar verbeterden zij zich dan
ook 24,5 procent. De sectoren am
bachten en horeca zullen naar
verwachting beter liggen dan het
gemiddelde voor het midden- en
kleinbedrijf.
ROELOFARENDSVEEN De heer
H. J. Hylkema, voorzitter van het
Produktschap voor Siergewassen,
heeft gisteren in Roelofarendsveen
(Z.-H.) het bedrljfslaboratorium
voor weefselkweek geopend.
Naar dit laboratorium, toebehorend
aan een door het bedrijfsleven ge
vormde stichting, kunnen bloemen
en bollenkwekers planten sturen die
hun erg goed bevallen, om er snel
een groot aantal nakomelingen van
te krijgen die precies op de eerste
lijken en bovendien virusvrij zijn.
Er wordt voorlopig met drie soorten
gewerkt: fresia, gerbera en anthuri-
um. In januari zijn de eerste duizend
gerbera's al afgeleverd en op het
ogenblik heeft het laboratorium
door het bedrijfsleven ingezonden
materiaal in bewerking van 22
anthurium-, 15 gerbera- en 65 fresia-
rassen.
Bij anthurium. vertelde de leiding
van het laboratorium, vult men nu
al een gat in de markt: het be
drijfsleven heeft gewoon even ge
wacht tot deze nieuwe methode van
„vegetatieve vermeerdering", die al
lerlei voordelen biedt boven de tra
ditionele vegetatiever vermeerde
ring, klaar was voor praktijktoepas
sing op deze bloem
DEN HAAG Minister Pronk
i ontwikkelingssamenwerking!
zal het maximum van één mil
joen gulden bijdragen aan de
herstructurering van Ko
ninklijke Textielfabrieken Nij
verdal-Ten Cate. Het geld is
bestemd voor twee bedrijven
van Nijverdal-Ten Cate, name
lijk De Twentse Stoomblekerij
Vraag naar hypotheken verdubbeld. T Si QWfH
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Westland-Utrecht Hypotheekbank verwacht dat over enige jaren niet alleen
Nederland haar marktgebied zal zijn, doch ook andere Europese landen. Aldus drs. K. A. Verhey.
voorzitter van de raad van bestuur, tijdens een toelichting op het jaarverslag.
..Momenteel zijn wij al zeer voor-
zichtig werkzaam in het buitenland
op het gebied van de projectontwik
keling. maar daar kan een activiteit
op volgen, liggende op het gebied
van de hypotheekverstrekking. In
elk geval zijn wij bezig onze pionnen
te zetten."
De Westland-Utrecht wil zich wat
het buitenland aangaat in de eerste
plaats richten op de ons omringende
EG-landen, alsmede op Zwitserland.
Wat de EG-landen aangaat zijn met
Frankrijk al vergevorderde gesprek
ken op gang.
Sprekende over de projectontwikke
ling, waarvan de bijdrage tot de
winst „alleszins bevredigend" werd
genoemd, zei de heer Verhey het zeer
belangrijk te achten, dat de Westlan-
dUtrecht projectontwikkeling als
een beroep bedrijft en niet als snab-
bel£ar. Daarom betreurde hij het,
dat er thans een tendens bestaat
projectontwikkelaars uitsluitend af
te schilderen als grondspeculanten,
die slechts uit zijn op het verkrijgen
van incidentele winsten.
Een concrete daling van de wo
ningprijzen zag het bestuur er voor
alsnog niet in zitten. „De meer dan
evenredige stijging van de hui
zenprijzen, waarvan momenteel
sprake is. verontrust ons in hoge
mate. Er is hier echter sprake van
een normaal schaarsteverschijnsel.
De discussie over het voornemen
van de centrale bank tot kredietbe
perking werd „wat overtrokken" ge-
EMMELOORD Het gemeentebe
stuur van de Noordoostpolder wil
bij de huidige stand van zaken geen
enkele medewerking verlenen aan
vestiging van kerncentrales op Urk
en aan het Ketelmeer. Dit heeft het
gemeentebestuur meegedeeld aan
de ministers Gruijters en Lubbers.
Het gemeentebestuur zegt de conse
quenties niet te kunnen overzien en
daarom tegen bouw van kerncentra
les op zijn grondgebied te zijn
Tevens heeft het gemeentebestuur
zich erover beklaagd dat over de
keus van de twee genoemde vesti
gingsplaatsen geen enkel overleg
met de gemeente is geweest.
noemd. „Bovendien begrijpen we de
zorg over de stijging van de hypothe
ken niet helemaal. Zoals de zaken er
thans voorstaan, wordt niet aange
nomen, dat de Westland-Utrecht
tz.t. onder de voorschriften van de
kredietbeperking zal vallen. Wij fi
nancieren nl. monetair neutraal. Als
we inderdaad niet onder de krediet
beperking vallen voorzien we een
grotere toeloop van mensen, die een
hypotheek willen".
Met betrekking tot de gedane sugge
stie, dat gegadigden voor een hypo
theek het beste rechtstreeks een hy
potheekbank zouden kunnen bena
deren en zo de provisie van de tus
senpersoon zelf zouden kunnen ver
dienen werd opgemerkt, dat de
Westland-Utrecht met haar 30 kan
toren nimmer de clientele naar beho
ren zou kunnen bedienen. Daartoe
zou een uitbreiding van het kanto
rennet nodig zijn. Dat zou geld kos
ten en daarvoor zou de consument
dan wel moeten opdraaien. Het zgn.
provisievoordeel zou dan zeker ver
dwijnen.
Van een eventueel plafond in de fis
cale aftrekbaarheid van de hypo
theek rente verwachtte het bestuur
geen ernstige gevolgen. Maar, zo
meende men. er zal hier van alleen
sprake kunnen zijn indien tot een
algehele wijziging van ons fiscale
systeem wordt besloten.
Portefeuille
De hypotheekportefeuille steeg in
de eerste twee maanden van het
lopende jaar met 275 miljoen, te
gen 130 miljoen in dezelfde maan
den van verleden jaar. De portefeuil
le kwam daarmede uit op 5.761
miljoen. Overigens wordt niet ver
wacht. dat de produktie van hypo
theken ook over het gehele jaar een
verdubbeling te zien zal geven. In de
maanden januari/februari nam het
totaal der opgenomen gelden met
250 miljoen toe tot 5.574 miljoen.
Mede gezien de vooruitzichten van
de projektontwikkeling wordt de
gang van zaken met vertrouwen te
gemoet gezien
De Westland-Utrecht Hypotheek
bank stelt op 20 april de inschrijving
open op nominaal 33 miljoen gulden
8 3/4 procent achtergestelde obliga
ties 1977 pet 1983/1997, in stukken
van nominaal 1000 aan toonder en
wel tot de koers van 100 procent. Bij
iedere obligatie behoren, zoals ge
meld. optierechten tot verkrijgen
van certificaten van aandelen
Westland-Utrecht. De optierechten
zijn belichaamd in zgn. „warrants
A" en „warrants B". (De verplichtin
gen uit hoofde van de obligaties uit
hoofde van de onderhavige lening
zijn achtergesteld bij alle andere
tegenwoordige en toekomstige ver
plichtingen van de vennootschap.
Dat wil zeggen, dat in geval van
faillissement, surséance van beta
ling of ontbinding van de ven
nootschap en indien zij haar kredi-
teuren een akkoord heeft aangebo
den, geen betalingen uit hoofde van
deze lening worden gedaan, alvo
rens alle andere schuldverplichtin
gen zijn voldaan).
BRUSSEL De Europese
Commissie, het „dagelijks be
stuur" van de EG in Brussel
heeft besloten drie «lagen lang
(tot en met zondag) geen enkele
subsidie op de uitvoer van boter
uit de EG te verstrekken. Dat is
gisterochtend in Brussel mee
gedeeld.
De commissie, zo luidt de argu
mentering, wil drie dagen de
tijd hebben om een nieuw sys
teem voor dc boteruitvoer uilde
Europese Gemeenschap uit te
werken.
Een woordvoerder deelde don
derdag mee, dat de Europese
Commissie eventueel maatrege
len zou nemen om nieuwe ex
porten van grote hoeveelheden
boter naar de landen van het
Oostblok te verhinderen. Don
derdag werd bekend dat de Sov
jet-Unie pogingen deed een hoe
veelheid van rond 35.000 ton bo
ter uit Duitsland te betrekken.
DEN HAAG De Rijkspostspaarbank en het Algemeen Burgerlijk Pen
sioenfonds blijven doorgaan met het verkopen van complexen onroerend
goed. Maar zij zullen voortaan de betrokken huurders het eerst in aanmer
king laten komen, en daarna pas makelaars die de hele complexen tegelijk
kopen.
Dat heeft minister Duisenberg toe
gezegd in de Tweede Kamer, nadat
hij door leden van de fracties van de
PvdA en de PPR aan de tand was
gevoeld over de recente verkopen
van complexen van beide beleg
gingsinstellingen aan makelaars.
Bij een aantal projecten valt die
verkoop aan een makelaar of parti
culiere belegger niet meer terug te
draalen, maar bij een complex wo
ningen in Amstelveen kan dat nog
wel. De voorgenomen verkoop aan
een makelaarskantoor daar is opge-,
schort, aldus minister Duisenberg In
de Tweede Kamer.
Schommelingen
De demissionaire minister betoogde
dat het voor de Rijkspostspaarbank
steeds noodzakelijker is geworden
beleggingsvormen te kiezen, die toe
genomen schommelingen in de
spaarrente beter kunnen opvangen.
Dat betekent In het algemeen dat
gekozen moet worden voor beleggin
gen met hoog aanvangsrendement
en korte periodes van réntefixatle.
Het algemeen burgerlijk pensioen
fonds is tot afstoten overgegaan, om-
in Goor (550.000 gulden) en Ten
Cate Sports in Almelo (450.000
gulden).
De produktie van de Twentse
Stoomblekerij is sterk gedaald naar
aanleiding van de grote concurrentie
vanuit ontwikkelingslanden op het
gebied van de produktie van zoge
naamd smaldoek. Het bedrijf leed
aanzienlijke verliezen en in 1976
kwamen honderd mensen zonder
werk te zitten. Men is nu onder ande
re bezig over te schakelen op de
produktie van breeddoek, die min
der onderhevig is aan concurrentie
uit ontwikkelingslanden, aldus ont
wikkelingssamenwerking. Ten Cate
Sports is een nieuw bedrijf van Nij
verdal-Ten Cate dat zich bezighoudt
met de verkoop van zogenaamde
windsurfers.
Het ls de bedoeling dat het bedrijf in
de toekomst zelf planken en masten
voor deze „zeilplanken" gaat maken.
De nieuwe arbeidsplaatsen die dit
bedrijf met zich meebrengt, zijn en
worden vrijwel ingenomen door ar
beiders voor wie elders bij Nijverdal-
dat er teruggang in het rendement
wordt verwacht.
De Kamerleden vonden dat de over-
heids-beleggers eigenlijk helemaal
niet zouden moeten afstoten. Als dat
dan toch zou gebeuren, dan ten
minste aan de huurders.
De Centrale Belegglngsraad heeft
het afstoten van het onroerend goed
goedgekeurd. Bij die verkoop ls
vastgelegd dat gedurende tien jaar
de woningen of winkels of garages
slechts aan de huurders mogen wor
den verkocht of aan derden, maar In
dat laatste geval zouden de lopende
huurovereenkomsten gedurende
tien jaar gestand moeten worden
gedaan.
Het blad van de FNV stelt dat de
verkoop van de andere complexen
ook nog best terug te draalen zou
zijn geweest, als de RPS een even
tuele hoge boete voor het niet door
gaan van de transactie had willen
riskeren. Die boete riskeert men ook
in het geval Amstelveen, aldus het
blad. dat de RPS beschuldigt van
regentesk, „nauwelijks sociaal beleg
gingsbeleid."
Ten Cate geen werk meer was. De
overheidsbijdrage komt ten laste
van het fonds voor de omschakeling
van de produktie en uitvoer van ont
wikkelingslanden. Daarvoor heeft de
Nederlandse regering sinds 1975 een
bedrag op de begroting opgenomen.
Over de problematiek van de Neder
landse textiel- en kledingindustrie
en de invoer uit ontwikkelingslan
den, is onlangs een informatiebulle
tin uitgegeven door de Voorlich
tingsdienst Ontwikkelingssamen
werking van het ministerie van bui
tenlandse zaken. Dit bulletin is op
aanvraag gratis verkrijgbaar.
Nijverdal-Ten Cate heeft in 1976 een
verlies geleden van 30,5 min (v.j.
28,8 min). Opnieuw wordt voorge
steld het dividend te passeren.
Laatstelijk werd over 1974 6 pet.
uitgekeerd. De omzet is gestegen
van 409,7 min. tot 460 min
ALGEMENE BANK NEDER
LAND heeft door de aanhoudendp
expansie van het bedrijf in 1976 het
balanstotaal met 16,6 pet weten op
te voeren van 47,9 miljard tot 55.9
miljard. (De nettowinst bedraagt
205 min. (v.J. 186 min) wat een
stijging betekent van rond 10,4 pet.)
Het dividend is verhoogd tot 22,50
(21).
De geconsolideerde omzet en het
resultaat van de KON HOUTHAN
DEL WILLIAM PONT hebben zich
in 1976 volgens de prognose ontwik
keld. De omzet steeg met ruim 26
pet. tot 432 min De winst na voor
zieningen en belasting bedroeg
4,65 min. tegen 1,5 min in 1975.
Het dividend is bepaald op 12
Voorgesteld wordt een keuzemoge
UJkheid te bieden in de vorm'van 2
in contanten en 5 in gewone aande
len ten laste van de agioreserve.
Kalkzandsteenfabriek
in Dordrecht gesloten
Van een verslaggever
DORDRECHT De
kalkzandsteenfabriek van Merwe-
dijk in Dordrecht wordt gesloten.
Door deze maatregelen zullen onge
veer 35 medewerkers moeten af
vloeien, zo heeft Merwedijk be
kendgemaakt.
De Nederlandse kalzandsteenindus-
trie kampt met een overcapaciteit.
Met name in het westen van Neder
land is de capaciteit niet afgestemd
op de omvang van en de afname
door de bouwma rkt
In verband daarmee zal de produk
tie van kalkzandsteen van Merwe
dijk in Dordrecht in de loop van
1977 worden verminderd en geheel
worden ondergebracht bij de
kalkzandsteenfabriek „Merwede" in
Gorinchem. Het besluit om de
kalkzandsteenfabriek iun
Dordrecht te sluiten is mede geno
men in verband met de slechte situ
ering van dit bedrijf midden in een
woonwijk, aldus Merwedijk.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De werknemers van
de ultra-centrifugefabriek in Almelo
vinden dat de actievoerders tegen
de uitbreiding van hun fabriek on
juiste argumenten gebruiken. In een
In sommige bladen geplaatste ad
vertentie ageren de vierhonderd
werknemers van de fabriek voor ver
rijkt uranium tegen de actievoer
ders. die vandaag een protestde
monstratie tegen de uitbreidings
plannen in Almelo organiseren
Volgens de personeelsleden, die rea
geren op een eveneens in veel
dagbladen verschenen advertentie
van dc gezamenlijke actiegroepen,
getuigen hun argumenten niet van
een juist inzicht in de feiten, of zijn
ze zelfs volstrekt onjuist. Men wijst
erop da niet-ultbrelding van het Al'
melose project ontslag op korte ter
mijn voor velen van de honderden
werknemers betekent.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Werkloos
heid in de derde wereld ls veel
erger voor wie dat overkomt
dan hier in Nederland. Wie hier
zonder werk raakt, krijgt een
redelijke uitkering maar in ont
wikkelingslanden is daar geen
sprake van. Bovendien: in de
textielindustrie is het zo dat
een werkloze in Nederland
vaak voor enkele mensen in de
ontwikkelingslanden werk be
tekent
Dit was een van de opmerkingen van
prof. dr. J. Tinbergen tijdens een
inleiding op een studiemiddag van
de HTS voor de confectie-lndustrie
„Mr. Koetsier". In het kader van de
feestelijkheden rond het 25. Jarig be
staan van de school sprak naast No
belprijswinnaar prof. Tibergen ook
mr. C. van Lookeren Campagne,
voorzitter van de confectie-
industrie.
Tinbergen wees er op dat de confec-
tie-industrie één van de bedrijfstak
ken is die zeer arbeidsintensief ls en
weinig kapitaalintensief Daarom
vinden we kledingindustrie over de
hele wereld verspreid met als gevolg
een buitengewoon felle concurrentie
waar bijvoorbeeld de Nederlandse
kledingnijverheid niet of nauwelijks
tegen is opgewassen.
In Nederland heeft men wel begrip
voor de ontplooiing van ontwikke
lingslanden. zo constateerde Tinber
gen maar er wordt vaak laatdun
kend gedaan over de zg. .quasi -
ontwlkkelingslanden" als Taiwan en
Zuld-Korea Dat Is ten onrechte,
vond hij. Deze staten mogen dan
voor liggen in hun economische ont
wikkeling op vele andere, de proble
matiek van de derde wereld geldt
daar even goed
Zelfs meende Tinbergen dat export
uit Hongkong en Singapore (landen
met een nog weer hoger ontwikke
lingsstadium dan Taiwan of Zuid-
Korea) nog acceptabel is, ook al is
de industrialisatie daar te danken
aan buitenlands kapitaal. „Wij ver
geten vaak dat de werkloosheid
daar zo wanhopig groot is", zo
merkte de hoogleraar op In het al
gemeen toonde hij zich tegenstan
der van protectie en voorstander
van industrialisatie In de derde we
reld. Wordt een produkt in een land
industrieel gefabriceerd, dan is het
goedkoper, de lokale consument
houdt dus iets extra's over en het
kan nog deviezen opleveren ook.
Schandalige lonen
Mr. Van Lookeren Campagne was
minder positief over de textielindus
trie in de quasl-
ontwlkkelingslanden. Hij merkte op
dat er lonen worden betaald die zelfs
in die landen schandalig laag ge
noemd mogen worden en vond dat
de Nederlandse vakbeweging daar
terecht tegen heeft geprotesteerd
De Struconvooreitter vertelde het
moeilijk te vinden een algemeen gel
dende oplossing te vinden voor de
problemen in de Nederlandse con-
fectle-industrle. Kiest men voor de
weg van de tnvoerregulering dan be
tekent dit dat alle consumenten van
-kleding de lasten moeten dragen. De
minst draagkrachtigen zullen daar
het zwaarst onder lijden en de last
wordt dus ongelijk verdeeld. De an
dere weg is overheidshulp aan be
drijven. Als men rechtstreeks hulp
geeft aan individuele bedrijven, kan
dat zeer nuttig zijn maar het pro
bleem van concurrentievervalsing
dreigt Bovendien is dat bijzonder
zuur voor werknemers in een nood
lijdende onderneming die toevallig
geen steun krijgt Algemene hulp
voor de hele bedrijfstak heeft weer
het nadeel dat daar ondernemingen
van profiteren die het helemaal niet
nodig hebben. „In dit terrein vol
voetangels en klemmen beweegt
zich de Strucon", aldus mr. Van Loo
keren Campagne. De Strucon heeft
de plicht de overheid te adviseren
over te nemen maatregelen
