Zeker weer zo'n priester
Simson in messiaans perspectief
Een mens ziet aan wat voor ogen is
VANDAAG
VOORBUGANGERS
H KOK KAMPEN
Onze adressen:
ZATERDAG 2 APRIL
KERK
T rouw/Kwartet2
door Karei Eykman
Mijn zoon 10) is. zoals zovele zonen, een
brutale dondersteen met onschuldige blauwe
ogen die hij graag uitspeelt. Hij zag het boek
..In het gezin" van Seef Konijn bij ons op tafel
liggen Ik was net bij het hoofdstuk ..kind Hij
pakte het en ging met een deftig geaffecteerd
stemmetje voorlezen ..Een kind is echt. puur.
eerlijk Een kind is onschuldig, het draagt nog
geen masker Dat maakt het ookao kwetsbaar
en weerloos Het is nog niet geraffineerd, het
heeft zich nog niet allerlei maniertjes
aangeleerd Hij keek ons vervolgens aan
met een gezicht van zo, hoor Je het nog eens
van een ander
Zo n boek is toch n die jongen vond
mijn vrouw Waarom denken ze toe), altijd dat
kinderen ao lief zijnKleine mormels zijn het.
die je soms het bloed onder de nagels vandaan
kunnen halen Veel moeders zullen dit kunnen
beamen, opgelucht dat ze niet de enigen zijn
die er zo over denken Zeker weerzo n priester,
die Seef Konijn zei ze. die niet weet wat het is
om kinderen te hebben
Maar dan schrijft Seef tn zijn voorwoord ,,Het
is eigenlijk vreemd Je hebt zelf geen gezin. En
Jc schrijft een boek voor het gezin Misschien
heeft dat ook wel voordelen Aan dit boek
liggen zeer vele gesprekken ten grondslag Je
vergelijkt gezinssituaties met elkaar Je hebt
tijd om er het een en ander over te lezen -i Bij
nacht en ontij zat ik aan dit boek te schrijven
en te herschrijven Iets wat nauwelijks
mogelijk zou zijn als ik vader van een gezin was
geweest Op die manier kunnen we elkaar in
deze tijd misschien toch iets verder helpen".
Dat vind ik dan weerzo eerlijk gezegd dat ik
me onmiddellijk gewonnen geel en verder wil
gaan lezen Nu was dat voor mij enige tijd
moeilijk omdat ik het boek kwijt w as Ik vond
het enige dagen later terug onder het bed van
mijn dochter (13). Zij raadde mij het
hoofdstukje ..Moeder, Peter en ik gaan samen
wonen'" te lezen. Dan kon ik er te zijner tijd
rekening mee houden.
Het is dus wel echt een gezinsboek geworden!
En ik denk dat Seef Konijn het uitstekend
vindt dat zijn boek zo functioneert ais een
discussiestuk dat overal rondslingert Want het
boek bestaat uit het aanreiken van
discussiestukken. Dat is het aardige ervan; het
dringt zich nergens op Het speelt je vragen toe.
met een groot respect voor de eigen mening
van de lezer.
Ook als Ik het een keer niet met hem eens ben
(zoals in het hoofdstuk over abortus) heeft hij
zoveel aandacht en begrip voor de
tegenargumenten dat ik er weer van ga
nadenken Doordat het boek zo open is. heeft
het een ontwapenende charme. Dat
onnadrukkelijke dat is het goede ervan.
Er zijn ongeveer veertig hoofdstukjes, met
uiteenlopende onderwerpen, zoals: Vader. De
rol van T V., Gezag. Zullen we ons kind laten
dopen? Echtscheiding, Voel je vrij.
Sacramenten (het feit dat we leven moet
gevierd worden). Tijd hebben voor elkaar.
Euthanasie. De eerste communie; en één van
de aardigste hoofdstukken: Tederheid.
Ook in de hoofdstukken die meer over geloof
en kerk gaan is Seef opvallend weinig
drammerig. Hij is niet iemand die ervan houdt
te verkondigen hoe wrij in God moeten geloven.
Waar mensen geloven in zichzelf en in elkaar,
zegt hij. waar ouders en elkaar en in hun
kinderen geloven daar is een klimaat mogelijk
waarin je over God kan spreken Doordat hij
zelf zo in mensen gelooft durft hij het aan ze
over te laten om zelf tot een geloofsbeleving te
komen. Hij zal het ze niet voorschrijven.
Ik ken Seef Jaren uit de redactie van „Woord
voor Woord" en „Wie oren heeft" (met
Kenmerk is dit het enige echt oecumenische
T V -programma want de IKON werkt hierin
samen met KRO'RKK: Seef brengt min of
meer het katholieke aspect in). In die redactie
was hij het. die er voortdurend op hamerde dat
je zuinig moet zijn met het woord God. Pas als
je een vertrouwensrelatie met iemand hebt
opgebouwd, kan Je zo'n woord voorzichtig ter
sprake brengen Dat „Woord voor Woord" zo'n
open karakter heeft, is vooral aan hem te
danken. Datzelfde vind je terug in zijn boek
dat als ondertitel heeft: ruimte scheppen voor
een gelovig klimaat.
Ten slotte nog één citaat om een indruk te
geven van de vriendelijkheid van het boek Het
gaat over tederheid:
„Benadert iemand ons agressief en zonder
respect, dan sluiten we ons af. We klappen
dicht. Alleen tederheid is in staat onze huid als
het waren doorschijnend te maken. Dan
durven we ons helemaal te laten zien. We
voelen ons niet bedreigd. We gaan open, ais een
bloem. We bloeien op. Een geweldig gebeuren!
Tederheid is het voorzichtig en behoedzaam
verwijlen bij de ander. De streling die bij
tederheid hoort, heeft iets beschroomds, iets
meditatiefs bijna. Je wilt bij de ander zijn Dat
doet de ander stralen, het maakt zijn uitzicht
op mensen zonnig! Er wordt een brug geslagen
Hoe kwetsbaar je ook bent, je mag er zijn van
die ander. Je mag bij die ander zijn."
Karei Eykman. hervormd theoloog en verbonden
aan de IKON. bespreekt: „In het gezin", door
Seef Konijn. Uitgeverij J. H. Gottmer; Haarlem.
Prijs 24,50. De illustratie is uit het boek
overgenomen.
door dr C. Rijnsdorp
Op catechisatie leerden we dat Sim
son type van Christus was. We ge
loofden dit. maar vonden het wat
vreemd In de eerste plaats ervoeren
we het als een sterk verhaal Th J.
M. (Tom) Naastepad. de bekende
voorganger van de Arauna-
gemeente. medewerker aan het
Liedboek voor de Kerken en studie
secretaris van de Van der Leeuw
stichting. heeft in de serie Verkla
ring van een Bijbelgedeelte" een
vertaling met verklaring van het
verhaal over Simson gegeven (uitg.
Kok, Kampen. 73 blz.. 9,50). Op
mij als lezer komt het zo over, dat
hier vier factoren hebben samenge
werkt.
In de eerste plaats is er het hebreeuws
taalkundig aspect. De auteur is in de
grondtekst gekropen en heeft de betekenis
van de woorden en zinnen grondig onder
zocht Zijn uitgangspunt daarbij en dat
is het tweede is het messiaanse element.
Zoals vele theologen van rooms-
katholieken huize staat hij zeer vrij tege
nover de overgeleverde tekst als zodanig
i..men moet Richteren niet historiserend
lezen. blz. 5). anti-fundamentalistisch,
terwijl hij op de messiaanse betekenis
juist heel sterk de nadruk legt: „Simson is
een n4&m voor Gods gestalte in het vlees"
(8). Het derde aspect is het dichterlijke.
Naastepad kijkt naar het gebeuren met de
ogen van een dichter en schrijft erover
dit is het vierde met wetenschappelijk-
dichterlljk taalvermogen.
Volgens Naastepad moet men Richteren
niet lezen als de beschrijving van een on
beholpen tijdvak waarin het koningschap
werd voorbereid. Het thema is hier „de
Godsvervreemding van Israël als zelfver-
vreemding" «6l. De richters zijn geen
krijgskundigen, maar tekenen van val en
opstanding. In hen wordt iets van de mes
siaanse gestalte openbaar. Zij signaleren
de verwerping en de uitverkiezing. „Sim
son sluit een klimmende reeks van gestal
ten af. waarin steeds duidelijker de identi
teit van Israël als zoon van God aan de dag
treedt Het wonder van Richteren is
dat de menswording doorgaat midden in
de wildste zelfvervreemding" (7). „Simson
is de enige richter over wiens geboorte en
over wiens dood wij bijzonder uitvoerig
worden onderricht" (15)
Het lijkt wel of de politiek hem niet inte
resseert; hij vecht een persoonlijke kwes
tie uit. Zijn volksgenoten zelf raken met
hem in verlegenheid. Ze leveren hun ver
losser over aan de heidenen, inderdaad een
messiaanse trek. Het komt er voor Israël
(ook vandaag nog. hier wordt de kerk
bedoeld) op aan het Filisterdom in eigen
kring te herkennen. Met de verwoesting
van de Dagontempel sterft Simson ..In de
dood heeft de vereenzelviging plaats. Het
oordeel over wie dan ook komt op hem zelf
neer" (66).
Er zullen bewonderaars van Naastepad
zijn. die hem het naast staan en op zijn
verklarend pad onvoorwaardelijk volgen
Theologen zullen hun bedenkingen heb
ben. maar het komt mij voor dat wie
Richteren en Simson bestudeert niet kan
nalaten van dit doorwrocht geschrift van
Naastepad kennis te nemen
door A. J. Klei
Op mijn bureau was een papier neergelegd, waarop pasfotootjes stonden met korte
bijschriften Eerst meende ik van doen te hebben met een activiteit van onze wakkere
propaganda-afdeling, iets in de trant van: schoonheidsspecialiste. 34 jaar, leest Trouw omdat
zij pagina twee geen dag kan missen Nadere beschouwing bracht echter aan het licht dat de
afbeeldingen betrekking hadden op kandidaten voor respectievelijk de kerkeraad algemene
zaken en de wijkkerkeraad zuid
Verdere aanduidingen ontbraken
Uit de term kerkeraad algemene
zaken leidde ik al. iels
gereformeerds voor me te hebben,
want de hervormden spreken over
„centrale kerkeraad" De kleinere
presbytenaal geregeerde
kerkgenootschappen rekende ik
niet tot de mogelijkheden, ik telde
in de gauwigheid namelijk
negentien foto's en een dergelijk
groot aantal aspirantambtsdragers
kan. zo overwoog ik. slechts
voorbehouden zijn aan de twee
grootste protestantse kerken In ons
vaderland Uit de bijgevoegde
mededeling die me even later
bereikte, bleek dat ik gplijk had
het was een gereformeerd stuk, De
plaats van herkomst.
's-Gravenzande
Ik moet zeggen dat ze daar in
's Gravenzande de zaak grondig
aanpakken Van elke
geportretteerde kandidaat stonden
vermeld leeftijd, beroep, aantal
kinderen, en een eventueel reeds
vervuld kerkelijk baant je
Ongehuwden kwam ik niet tegen,
en slechts twee vrouwen «eën zelfs
zonder foto* Het feminisme heeft
hief nog wel een taak. want bij
bpide dames stond vermeld dat zij
geen beroep uitoefenen, terwijl ik
me moeilijk voor kan stellen dat zij
met ieder drie kinderen de ganse
dag zitten te niksen.
Maar goed. 's-Gravenzande poogt
op doortastende wijze op te vangen
dat de hulsgenoten des geloofs in
ëén plaats elkaar niet allemaal
kennen Vroeger was dat anders,
toen was het voldoende wanneer de
dominee van de kansel afkondigde
wie er „op tal" stonden en de
gemeenteleden hadden waarlijk
geen foto's met bijbehoren nodig
om onder de koffie uitgebreid de
kwaliteiten van de betrokkenen
grondig te kunnen doornemen Ik
heb uit dergelijke gesprekken de
indruk overgehouden dat het
vrouwvolk (waaraan indertijd op
z'n best het actief kiesrecht was
toegekend) ouderlingen eigenlijk
een noodzakelijk kwaad vond en
aanzienlijk meer genegenheid aan
de dag legde jegens de. meestal
jeugdiger, kandidaten voor het
ambt van diaken.
Een mens ziet aan wat voor ogen is.
zullen ze in "s-Gravenzande
bedacht hebben, toen ze met die
fotogalerij begonnen Op zichzelf
behoeft het geen bezwaar te zijn. de
kandidaat-ambtsdragers ook op
hun uiterlijk te beoordelen,
tenslotte is het mooi meegenomen
als de zaak in de kerkeraadsbank
een beetje oogt Maar ik zou de
's-Gravenzandse gereformeerden
er nadrukkelijk op willen wijzen,
dat Je tegenwoordig geen staat
meer kunt maken op wat voor ogen
is. Tot voor kort kon je bij een
opgeschoren nek vastheid in de
rechte leer. en onder een
spijkerjack een links hart
vermoeden, en zulk een vermoeden
was in de regel juist. Dit is helaas
voorbij Een hip uitgedost persoon
kan verlangend verklaren dat 't
vroeger in Spanje toch heel wat
rustiger was voor een
vakantieganger, en een
pacifistische demonstrant loopt
met opgeknipten hoofde achter het
spandoek.
Hoe verw arrend de situatie is.
ondervond ik de vorige week Op
onze burelen verscheen een van
radicale denkbeelden vervuld man
van omstreeks dertig. Hij verzocht
om enige kerkelijke adressen,
waarheen hij opstandige stencils
wenste te sturen. Deze persoon nu
droeg een donkergrijs pak met
daaroverheen een uiterst saaie
gabardine regenjas, het geheel
bekroond met een zwarte
gleufhoed. Bezorgd keek ik mijn
collega aan. die veelvuldig voor de
SGP optreedt en daarbij gestoken
is in een stemmig driedelig
costuum Zouden ze hem straks
vanwege deze dracht van linkse
sympathieën gaan verdenken?
Anderzijds is het ook nog niet zo
ver dat ik hem zou kunnen
aanraden over te stappen op een
coltrui om zijn goede gezindheid te
bewijzen. Ik bedoel maar, 'tis erg
ingewikkeld.
Hadden ze dan in 's-Gravenzande
beter geen foto's kunnen
gebruiken? Ja. zo is het. ik kan 't
helaas niet anders zien. Maar.
gemeente van 's-Gravenzande, er is
een betere weg. We laten die
portretjes dus weg, daar heb je.
naar is uiteengezet, niets aan, maar
we geven wat aardige persoonlijk
bijzonderheden van de gegadigden
door Ik noem één voorbeeld. Eén
van de kandidaat-ouderlingen is
adjunct-directeur. Waarvan staat
er niet bij. maar 'tis natuurlijk niet
niks. En als zo iemand bij je over de
vloer komt, draaf je zenuwachtig
rond. want hoe zul je hem
ontvangen? Maar als er nu bij had
gestaan: is gek op spruitjes, mits
niet tot pap gekookt, dan komt
hij je heel wat nader Dit heeft
grote pastorale voordelen. Via de
spruitjes, mits niet tot pap
gekookt, kom je in het gesprek
binnen de kortste keren bij de
gedoopte spruiten terecht, en klaar
is kees. Voor de gekandideerde
tuinders zou ik een uitzondering
willen maken, daar hoeft niets bij-
fleb je een tuinder in huis, dan
begin je gewoon over de hof van
Eden en via dr. Öuweneel en prof.
Kuitert kom je dan bij 't één. en
naar we allen weten, komt van 't één
't ander.
ADVERTENTIE
OP SPEURTOCHT
IN DE BIJBEL
Paulus en de oudste gemeen
ten.
Een keuze uit het nieuwe testa
ment Formaat 11 x 18 cm. - 154
blz.
Prijs:
f7.50
Van God gesproken
Een keuze uit het oude testament
in chronologische volgorde
Formaat-11 18cm 512blz.
f17,25
Minder uit meer
Bloemlezing uit de bijbel
Formaat 23.5 14 cm 180 blz.
Prijs:
f 19.90
Deze prijzen zijn exclusief verzend
kosten.
Verfcr.igbaar txt de boekhandel en
Nederlands
Bijbelgenootschap
Postbus 620. Haarlem
Tel 023-259501
A»^-
||l Het kind in het geding
De landbouwende Afrikaanse mens wordt door
schaalvergroting en mechanisering weggehaald uit
de kringloop van zijn milieu De verhouding in het
werk verandert en zelfstandigen worden werkkracht
van iemand of iets De onderwijzende school spreekt
een andere taal dan de verhalende gemeenschap en
er ontstaan twee onderling afwijkende denkwerel
den. 0e Afrikaanse families, in het bijzonder de
kinderen, zijn bezig hun identiteit te verliezen Maar
door een stap terug te zetten in de eigen kuituur
kunnen zij twee stappen vooruit maken naar
geloofwaardige. neo-Afukaanse vormen Het cahier
.Het kind in het geding' doet verslag van een serieuze
poging in Kameroen Zoiuist verschenen
Parabels van Grote Spin
0e naam Grote Spin staat hier voor een oude man in Afrika, die vroeger Europa
heeft leren Vennen en nu de Europese leefwijze vergelijkt met de Afrikaanse
Ervaringen uit twee werelden, geformuleerd door een Nederlander die in Afrika
werkte, botsen op elkaar in bloemri|ke taal Verschijnt binnenkort
Grondstoffen
Oit cahier handelt over twee levende grondstoffen hout en graan, en over twee
dode bauxiet en zilver Het belicht vele aspekten van het grondstoffenvraagstuk.
zoals de rol van multinationals, het indust/iele gebruik, recycling, marktmecha
nismen. ondervoeding etc. Nog voorradig
Oeze cahiers ajl uitqaven van maandblad
BijEEN Oit blad geeft konkrete informatie
Zend u mq
Cahier .Het kind in het gading
ovgr internationale samenleving bijzonder I QCahier .Parabels van Grolt Spin
op het terrein van godsdienst en ontwikke
hng Het verschijnt in kleur, met fotorepor
tages. interessante artikelen, gesprekken in
binnen en buitenland en veel nieuws uit
alle werelddelen Vraag een proefnummer
Oattown nj* mm t twoo-drivrnm# t5. Oftn*
Cw p»it/egH T*» 04930 3700
I Cahier Grondstoffen'
j OProelnummer BijEEN
Straat I
I 9 50
19.50
t 9.50
gratis
DE HAAST VAN JEZUS
En Hij ging weer naar de synagoge
en daar uas een mens
met een verschrompelde hand;
en van tenijde
hielden ze Hem in het oog
of Hij hem op sabbat genezen zou.
om Hem te kunnen aanklagen
(Markus 3,1-6)
Het verhaal van de man met de
verschrompelde hand is een echt
lijdensverhaal Het begint a! hele
maal in de sfeer van de vijandschap
en de achterdocht. Jezus kan niet
veel goeds meer doen Hij moet in de
gaten gehouden worden. Hij doet
maar wat met de sabbat en dergelij
ke zaken. Als Jezus de zaak aan de
orde stelt, of het op sabbat geoor
loofd is goed te doen of kwaad te
doen, een leven te behouden of het
te doden, komt er geen commen
taar. Bedroefd is Jezus en tegelijk
vol toorn. Het is een van die situa
ties waarin voor iemand, die geko
men is om het goede, het rechte te
doen. de zaak zo duidelijk is dat er
alleen maar met felle emoties gerea
geerd kan worden op mensen die die
zaak aanvechten Jezus is woedend
Tranen springen Hem in de ogen.
Nota bene, ze zouden die stakker
rustig laten zitten met z'n hand! Een
kostbare dag lang. Hij heeft immers
haast. Die man kan niet wachten,
omdat zijn zaak niet wachten kan.
die moet nu doorgezet worden. Op
de sabbat? Juist op de sabbat, want
het gebod is er voor de mens en niet
de mens voor het gebod En daarop
breekt het stuk. Daar eindigt dit
lijdensverhaal mee. Er vindt overleg
plaats om Hem om te brengen. Wie
zo'n haast heeft, loopt zich onder de
mensen stuk. Wie zo alleen maar oog
heeft voor het rechtzetten van de
dingen, die komt terecht in de hoek
waar de slagen vallen. Daarheen is
Hij op weg. Onder ons. Een verhaal
waarin wij maar al te zeer voor
komen.
Beroepingswerk
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
beroepen te Blija-Holwerd: J. Kla-
mer te Zaandam
Bedankt voor Bergentheim en voor
Meppel: P K. Meijer te Noord-
Bergum
GEREF. KERKEN (VRIJG. B V.)
Intrede te Haarlemmermeer
Oostzijde: D. J. A. Brink uit Assen.
EV. LI TH. KERK
Beroepen te Apeldoorn: A. Jense te
Ede.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Delft (toez J. D. Wuis-
ter te Scheveningen
GEREF. KERKEN VRIJG.
bedankt voor Aduard: C. J. de Ruiter
te Sneek.
GEREF. KERKEN VRIJG. B V.
Intrede op 3 april te Haarlemmer
meer oostzijde D. J A. Brink te
Assen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Lelystad: A. Hcoger-
ïand te Krabbendijk
ADVERTENTIE
3253] boekennieuws
Ir. J. van der Graaf irindredactiel
EVOLIT1E EN GELOOF
68 biz I 9 25
Gebundelde radio-lezmgen van Ir J van
der Graaf. Dr w J Ouweneei de sti j
ver van hel alternatieve boekenweekge
schenk!. Prof Dr J van Genderen en
Prof Dr E Schuurman Vanuit verschil
lende invalshoeken word! over dit boet
ende onderwerp geschreven
Prof. f)r. B. J. Oosterhoff
HOE LEZEN WIJ GENESIS 2 en 3?
240 blz I 28.25
Een hermeneutische stud'e Nagegaan
wordt ot de natuurwetenschap ens ook in
het verstaan van Gen 2 en 3 iets te
zeggen heeft en of andere Schriltgege-
vens kunnen helpen om een beter zicht
te kragen op deze hoofdstukken
Prof. Dr. W. II. Gispen
SCHEPPING EN PARADIJS
212 blz geb f 20 25
Verklaring van Genesis 1-3 In dit be
langwekkende boek geeft de auteur vers
voor vers een verklaring van de eerste
drie hoofdstukken van het bgbelboek
Genesis
Drs. E. de Vries
GENESIS 1-3
72 D'z I 7 90
De grote belangstr ng voor deze vier
thema-preken noopten tot het uitgeven in
boekvorm Om verder over na te denken
en te praten Boeiende cn heldere be
toogtrant
Verkr /gbaar m de boekhandel
AMSTERDAM
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
Westblaak 9 Rotterdam
Tel 010-115588
DEN HAAG/LEIDEN
l Postbus 101
Parkstraat 22 Den Haag
Tel 070-469445
I ZWOLLE/GRONINGEN
Postbus 3
Melkmarkt 56 Zwolle
Tel 05200-17030
