prognose
Groningse economen
de amro bank
in karachi
Europees landbouwbeleid staat op de tocht
O Westland Utrecht
HBG-dochter bouwt in Dubai
Zeg maar vleesMÖLLER. JjkfA
Omzet horeca-sector steeg
vorig jaar 12 a 14 procent
g
jplinder gunstige cijfers dan planbureau
afgifte
8V2 pandbrief biljetten
aan toonder in coupures
van f 1.000,- en f 10.000,-
Staalconcerns in
Bondsrepubliek
zouden fusie bezien
möller&co
Hoge kosten drukken echter resultaten
Maatregelen voor
Gevato gevraagd
Kamervragen over
fabricagegeschil
van watermeters
Export van
eieren en
pluimvee
gestegen
Engelse houding onbehoorlijk en onverantwoordelijk
DERDAG 31 MAART 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet PS 19 - RH 21
jCRONINGEN Vier Gro-
IVingse econometristen (wis-
Scundige economen! hebben
t^en prognose over de Neder
landse economie in 1977 opge
steld die somberder uitvalt dan
"clt' voorspellingen die het
.^Centraal Planbureu (CPB! in
Jeptember deed in de Macro
conomische Verkenningen.
ikOp het punt van de inflatie
Wsiaan zij echter in tussen het
:PB en de Rotterdamse econo-
len prof. dr. P. Korteweg en
Irs. E. Bomhoff. De Groningers
leggen dat zij vermoedelijk
10k pessimistischer zijn dan
iet Centraal Economisch plan
1977 dat vandaag openbaar zal
vorden gemaakt
ie Groningse econometristen prof.
r. M. A. Kooyman, drs. B. Bos, drs.
H. Ketellapper en drs. W. Voor-
loeve ramen de prijsstijging van de
iarticuliere consumptie voor dit jaar
»p 8 procent waar het CPB op 7
procent uitkwam en de regering tij-
dens het loonconflict in februari uit
ging van 6.5 procent. Korteweg en
3omhoff zijn over de prijsstijging
het somberst: in november voorspel
den deze medewerkers van de Eras-
nus Universiteit dat het leven in
1977 negen procent duurder zou wor
den. Daarentegen was de Organisa
tie voor economische samenwerking
en ontwikkeling (OESO) weer opti
mistischer. De importprijzen zullen
aanzienlijk minder omhoog gaan
dan verwacht, zei de OESO vier we
ten geleden en daarom is zelfs de
geraamde 6.5 procent prijsstijging
van de particuliere consumptie nog
aan de hoge kant.
Loonkosten
Ook met de ontwikkeling van de
loonkosten per werknemer gaat het
volgens de Groningers minder goed
dan het CPB in september voorspel
de. De loonsomstijging was in 1976
9.5 procent en zou volgens het CPB
dit jaar teruglopen tot 8 8.5 pro
cent. Dr. J. Zijlstra veronderstelde in
het vorige week verschenen kwar
taalverslag van de Nederlandsche
Bank zelfs dat die 8 a 8.5 procent nog
te hoog zou zijn dank zij de verlaging
van de sociale verzekeringspremies.
Niettemin stellen de Groningse eco
nomen. dat de loonkosten in 1977
met 10 procent omhoog zullen gaan.
De vier econometristen denken dat
de werkloosheid die in 1976 gemid
deld 5.6 van de afhankelijke be
roepsbevolking trof dit jaar zal uit
komen op zes procent. Zij zijn daar
mee opnieuw pessimistischer dan
het CPB. dat een percentage van vijf
noemde maar verkeren ditmaal in
goed gezelschap van de OESO. Deze
internationale organisatie zei begin
deze maand dat van een daling van
de werkloosheid geen sprake zal zijn.
Bij het vierde en laatste econo
mische kerngegeven waarover de
Groningers een uitspraak doen, de
omvang van de bedrijfsinvesterin
gen, zitten zij eveneens op de lijn van
de OESO. Het CPB verwachtte in
september dat de bedrijfsinvesterin
gen wat de omvang betreft die van
1976 met acht procent zullen over
treffen maar de Groningers komen
niet verder dan 1 a 2 procent.
Berekeningen
Dat de Groningers tot andere uit
komsten komen dan het Centraal
Planbureau schrijven zij toe aan het
feit dat zij andere gegevens gebrui
ken. Zowel de econometristen als het.
CPB gaan van dezelfde veronderstel
lingen uit maar de Groningers ge
bruiken bij hun wiskundig model
alleen veranderlijke gegevens die se
dert 1945 een rol spelen. Het CPB
gaat echter terug tot 1923. Ten on
rechte. menen de econometristen die
stellen dat de Tweede Wereldoorlog
een structuurbreuk heeft teweegge
bracht waardoor het noodzakelijk is
uitsluitend een naoorlogs model te
ontwikkelen. Een ander verschil is
dat de Groningers slechts van 31
veranderlijke gegevens uitgaan en
het CPB van 100.
De Rotterdammers Korteweg en
Bomhoff werken eveneens met een
rekenmodel. In hun berekeningen is
echter een grote plaats ingeruimd
voor de hoeveelheid geld. die in om
loop is. De Erasmus-economen vin
den het een ernstig gebrek dat het
CPB in zijn voorspellingen met die
geldhoeveelheid in het geheel geen
rekening houdt.
In navolging van Korteweg en Bom
hoff hebben ook de Groningers be
sloten regelmatig hun visie over de
nationale economie openbaar te ma
ken. De Rotterdammers deden dat
voor het eerst in november en komen
vervolgens ieder half jaar, prof.
Kooyman en zijn medewerkers zijn
van plan ieder jaar omstreeks maart
een prognose te geven
Hypotheekbank nv
Wij stellen vanaf 31 maart 1977 verkrijgbaar:
LooptijJ 5 jaar.
Hoofdsom plus rente is ook eerder opneembaar:
opklimmend van 6S na twee jaar tot 8''2na vijf jaar
Volgens samengestelde interest.
Verkrijgbaar bij uw adviseur voor verzekeringen of
belastingen en onze kantoren.
Tegelijkertijd is de afgifte san onze 8!i c pandbriefbiljetten
gestaakt.
Kantoren door het gehele land.
Hoofdkantoor: Amsterdam. Sarphaiistraai I.
020 252525.1st. 41 en 42.
RIJKSWIJK Interbeton, een
werkmaatschappij van de Hol-
landsche Beton Groep (HBG),
gaat in Dubai het „Interconti
nental Plaza" bouwen, waar
mee een opdrachtsom van 65
miljoen gulden is gemoeid. In
het 18 etages tellende gebouw
BONN Een drietal Westduitse
staalconcerns, te weten Krupp.
Klöckner en Salzgitter zou momen
teel de mogelijkheid van een samen
gaan onderzoeken. Hoewel van de
'cant van de drie concerns tegenge-
iproken is dat er fusiebesprekingen
;ouden plaatsvinden, is men in in
dustriële kringen in de Bondsrepu
bliek niet helemaal overtuigd door
deze tegenspraak.
Er wordt in dit verband op gewezen,
dat de staalindustrie in de Bondsre
publiek in een moeilijke situatie ver
keert. De concurrentie, met name
van de kant van staatsondernemin
gen uit andere landen, is groot.
Om deze concurrentie beter het
hoofd te kunnen bieden zou, zo
meent men. rationalisatie van de
jproduktie eerste vereiste zijn. Zou
een fusie tot stand komen, dan zou
•en staalgigant ontstaan, die na Au-
st Thyssen de grootste in de
bondsrepubliek zou zijn. Op dit mo-
■nent staat de combinatie Hoesch-
Hoogovens (Estel) op de tweede
plaats.
ADVERTENTIE
We hebben echt èlle machines voor de vleesverwerking
De technieken om rendabel en efficiënt te kunnen werken
Noem ons maar vleesMÖLLER En bel even als u méér
vlees in de kuip wilt.
aid vleesverwerkingsapparatuur
Handelmaatschappij Moller Co. b v
Oude Boekeloseweg 31. Hengelo (O).
Tel 05400 -15933* Postbus 10. Telex 44318
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Het Tweede Kamer
lid Van Zeil (KVP) heeft de demissi
onaire ministers Lubbers. Van der
Stee en Boersma gevraagd maatre
gelen te nemen om de werkgelegen
heid bij de vleeswarenfabriek Geva
to te redden. Bij de fabriek in Drie
bergen werken ruim 300 mensen.
Volgens het Kamerlid kan de
werkgelegenheid behouden blijven
met behulp van een overheidslening
en bankkredieten. Het Kamerlid
meent, dat de overheid de lening zou
moeten verstrekken en bovendien
garant zou moeten staan voor de
bankkredieten.
AMSTERDAM Hoewel juis
te cijfers daaromtrent nog niet
ter beschikking staan mag wor
den verwacht, dat de omzet in
de totale horeca-sector in ons
land vorig jaar met 12 tot 14
procent is toegenomen. Dit
zegt het bestuur van Golden
Tulip Hotels Holland in het
jaarverslag 1976.
Vastgesteld wordt, dat de „arbeids
intensieve" bedrijfstak moeite heeft
met het handhaven van de kwaliteit,
ook al op grond van het hoge ver
wachtingspatroon van de clientèle.
Een hoog serviceniveau en goede
rentabiliteit lijken elkaar nauwelijks
te verdragen, aldus het verslag.
De totale omzet van de 27 Neder
landse Golden Tulip Hotels steeg
verleden jaar met mede als gevolg
van prijsstijgingen met 8.2 procent
van 98 miljoen gulden tot 106 mil
joen gulden. De verdeling van de
omzet was gemiddeld als volgt: lo-
giesverstrekking 44.1 procent, keu
ken 32,7 procent, dranken 18,3 pro
cent en diversen 4.9 procent.
De bedrijfsresultaten bleven onder
druk staan door de zeer hoge kosten
in de bedrijfstak. Bovendien, zo
wordt opgemerkt, vormen incidente
le niet structurele en vaak loka
le marktschommelingen een directe
bedreiging voor de bedrijfsresulta
ten van een hotel.
De Golden Tulip Hotels Holland
keten heeft vorig jaar een tweetal
onderzoeken laten verrichten in haar
hotels ten behoeve van het promoti
onele beleid. Daarbij iso.a. gebleken,
dat 70 procent van de gasten uit het
buitenland afkomstig was. De hotels
buiten de grote steden ontvingen
relatief de meeste Nederlanders (55
procent.) Onderzoek naar de kwali
teit van het aangeboden produkt le
verde als uitkomst o.m. op. dat nog
te veel onvolkomenheden worden
aangetroffen vooral ten aanzien van
de service. Volgens het bestuur geen
onverwacht resultaat, omdat de ho
ge kosten het service-element uiterst
kwetsbaar maken.
Van een verslaggever
DORDRECHT Het Tweede-
Kamerlid drs G.M.V. van Aardenne
(WD) heeft de demissionaire minis
ter van sociale zaken Boersma vra
gen gesteld over het tussen de socia
le werkplaats Presikhaaf te Arnhem
en de Meterfabriek te Dordrecht ge
rezen conflict over de fabricage van
watermeters. Hij wil weten of het
juist is dat de sociale werkplaats,
hangende een discussie over de te
verwachten marktontwikkelingen,
besloten heeft met de produktie van
deze meters te beginnen.
Voorts vraagt hij de minister zo
spoedig mogelijk een onafhankelij
ke deskundige commissie te laten
oordelen over de marktvooruitzich-
ten en produktiemogelijkheden. In
afwachting van dit oordeel vraagt
van Aardenne uitgaande van de
noodzaak het bedrijfsleven te vrij
waren van oneerlijke concurrentie
de fabricage van watermeters
door Presikhaaf niet te doen ge
schieden. De heer H.J. Beltman, al
gemeen directeur van de Meterfa
briek gaf als commentaar op deze
vragen dat zij precies inhouden wat
de Meterfabriek met volledige in
stemming van de Industriebonden
NW en CNV staatssecretaris Mer-
tens al heeft gevraagd. Bij een zich
uitbreidende markt zou de Meterfa
briek er geen enkel bezwaar tegen
hebben als Presikhaaf met een nieu
we watermeter tegen de normaal
geldende prijs op de markt zou ko
men
komen een restaurant, kanto
ren en woonapartementen.
Opdrachtgever Is de ontwikkelings
maatschappij van de zakenlieden
Galadari Brothers, met wie Interbe
ton thans al via haar lokale deelne
ming. Gulfbeton, twee kantoor/-
woongebouwen in Dubai bouwt.
Voorts ontving Interbeton opdracht
voor de bouw van een kademuur in
Doha in Qatar als uitbreiding van
een havenproject waarmee vorig
jaar werd begonnen. Met deze
opdracht, van het ministerie van pu
blieke werken in Qatar, is ruim 10
miljoen gulden gemoeid.
NEDERLANDSE INVESTE
RINGSBANK VOOR ONTWIKKE
LINGSLANDEN: stelt op 7 april de
inschrijving open op een 8.5 pet 15-
jarige obligatielening 1977 van 100
min ten laste van de Nederlandse
Investeringsbank voor Ontwikke
lingslanden volledig te garanderen
door de Staat der Nederlanden, te
gen een nog nader vast te stellen
koers.
De lening zal worden afgelost in tien
nagenoeg gelijke jaarlijkse termij
nen op 15 mei van de jaren 1983 tot
en met 1992. Vervroegde aflossing is
toegestaan van 15 mei 1987 af,
uitsluitend op 15 mei van elk jaar.
tegen 103 pet.
VERENIGDE BEDRIJVEN NU-
TRICIA zal voorstellen het dividend
over 1976 te bepalen op 2.80 in
contanten per aandeel van 20 te
gen 2,50 in contanten over 1975.
Hiervan werd in oktober vorig jaar
reeds 1 als interimdividend be
schikbaar gesteld. De nettowinst
steeg met 10,8 pet van 6.88 min In
1975 tot 7.62 min in 1976. De con
cernomzet aan derden steeg met 2.2
pet van 469.8 min tot 480.1 min.
In Nederland daalde de omzet met
1,5 pet. in het buitenland nam zij
met 9.8 pet toe.
VAN DER GIESSEN-DE NOORD
heeft in 1976. niettegenstaande de
door de capaciteitsreductie vermin
derde omzet 166 min tegen 192
min), een positief brutó exploitatie
saldo behaald van 7,3 min. Dit kon
worden behaald dank zij de m
1973-1974 gecontracteerde schepen
die in 1976 werden opgeleverd
In 1975 werd een voorziening ge
vormd voor te verwachten verliezen
op de bouw van twee lijnvrachtsche-
pen. Door een reeks van factoren is
hiervan 9,6 min niet langer vereist.
Dit bedrag is ten gunste van het
resultaat 1976 gebracht. Na vorming
van een voorziening ad 15 min voor
verliezen op orders te verwerven in
1977 resteert een nettowinst van 0.8
min. Voorgesteld wordt 8 dividend
te betalen (v.J. 15 bij een nettover
lies van 5,6 min), aldus de maat
schappij. Het aantal werknemers
daalde van 1778 tot 1699
Distributie-moeilijkheden
in ft-an 3/"
Van een onzer verslaggevers
ZEIST In de eerste twee
maanden van dit jaar is zowel
de uitvoer van eieren als van
slachtkippen toegenomen. Ver
geleken met de overeenkomsti
ge periode van vorig jaar steeg
de export van consumptie
eieren naar hoeveelheid met 6.3
procent en naar waarde met
21.3 procent, terwijl de uitvoer
van slachtkippen in geld uitge
drukt met 2.8 procent toenam.
Dit deelde ing. J. T. Mellema giste,
ren mee in de openbare bestuursver
gadering van het Produktschap voor
Pluimvee en Eieren in Zeist. Hij
voegde hieraan nog toe dat de uit
voerwaarde van de pluimveehoude.
rij in totaal gedurende januari en
februari met 9.4 procent toenam tot
een waarde van 240.9 miljoen
gulden.
Wat eieren betreft was Iran (Perzié
het land. waarnaar de grootste toe
name van de export werd geregi
streerd. De belangrijkste afnemer
van slachtkippen was West-
Dultsland. Ook Rusland was de afge
lopen maand met 120 ton een goede
afnemer van geslachte kippen uit
Nederland
Lager
De heer Mellema waarschuwde
echter dat sinds half maart distribu
tie-problemen in Iran zijn ontstaan.
Verwacht wordt dal er de komende
weken geen eieren vanuit de Europe
se Gemeenschap naar Iran zullen
worden uitgevoerd. Het gevolg is
dat, indien er zich de eerstkomende
weken geen nieuwe exportmogelijk
heden naar derde-landen voordoen,
de prijzen voor consumptie-eieren
waarschijnlijk een daling te zien zul
len geven.
Onder invloed van de dalende
eierprijzen zal het aanbod van leven
de kippen in ons land waarschijnlijk
de eerstkomende weken (ook) toene
men. Dat kan tot gevolg hebben, dat
de producentenprijzen van de leven
de kippen een dalende tendens zul
len gaan vertonen.
De verwachtingen ten aanzien van
consumptie-eieren en slachtpluim-
vee doen. aldus voorzitter Mellema,
vermoeden dat de dalende tendens
de eerstkomende maanden niet zal
worden omgebogen.
ADVERTENTIE
Klopt.Dank zij onze belangen in de European Asian Bank
aldaar. Adres Off. I.I. Chundrigar Road
Nadere informatie: Amro kantoren
of telefoon 020-284250
_:loor drs P. Bukman
- et had dit weekend groot
^jest moeten zijn. Het was
rintig jaar geleden dat het
•rdrag van Rome werd onder-
ikend. en de Landbouwminis
ters hadden de onderhandelin-
n over de nieuwe
ndbouwprijzen met succes
oeten afronden.
viering van het vierde EG-
itrum is echter sober gehouden.
-"fcnt het loopt niet zo daverend met
Europese samenwerking. De su-
marathon van de landbouwmi
nisters legde daar een duidelijk ge-
genis van af. Het resultaat van
ir dagen en vier nachten vergade-
n was allesbehalve een akkoord.
it is al jarenlang moeilijk om de
ir van het gemeenschappelijk
idbouwbeleid aan de gang te hou-
n Dat ligt niet aan de boeren, die
llen wel. het ligt ook niet zozeer
m de Landbouwministers, want die
üden het ook met lede ogen aan-
»n. als de wagen in elkaar zou
Kken.
Nee, de oorzaken liggen elders. De
landbouwpoliüek is zo verweven
met andere beleidssectoren, dat
moeilijkheden elders. groen-Europa
aan het wankelen brengen. Het dui
delijkste voorbeeld daarvan is de
problematiek in de monetaire we
reld. Als ten gevolge van een verschil
in economische ontwikkeling tussen
de lidstaten de koersen van de valu
ta uiteen gaan lopen, wordt het ui
terst moeilijk de gemeenschappelij
ke landbouwprijzen te handhaven.
Als door verschillen in inflatietempo
dex kostprijzen voor de boeren niet in
alle landen in dezelfde mate stijgen,
wordt het moeilijk met Europese
eenheidsprijzen te blijven werken.
Als in bepaalde sectoren meer wordt
geproduceerd dan de markt op een
gegeven moment kan opnemen, gaat
het landbouwbeleid veel kosten en
willen met name de ministers van
Financiën rustig aandoen met de
prijzen. De consumentenorganisa
ties willen dat te allen tijde; dat is de
vierde moeilijkheid.
Het ligt voor de hand. dat het onder
zulke omstandigheden uiterst moei
lijk is om als Landbouwministers
van negen landen een compromis te
vinden, dat allen recht doet weder
varen. Zelfs een zitting zoals we het
afgelopen weekend hebben gehad, is
daar blijkbaar niet voldoende voor.
Als er één lidstaat dwars blijft lig
gen. gaat het hele feest niet door. In
dit geval was dat Engeland
Uitgangspunt
Zoals bekend had de Europese Com
missie voorgesteld de landbouwprij
zen met slechts drie procent te ver
hogen. Veel Is dat niet. vergeleken
met de kosten-stijgtng van zeven 6
tien procent, die de boeren moeten
verwerken. Minister Van der Stee
liet dan ook een duidelijk nee horen,
samen met zijn Benelux collega's.
Verschillende andere ministers wa
ren minder negatief, omdat zij door
aanvullende prijsverhoging er bij
zouden krijgen, waardoor het geheel
voor de boeren tóch aanvaardbaar
zou worden. Voor de Benelux en
Duitsland gold dat niet. In tegen
deel. in die landen zou er van de drie
procent zelfs nog wat af gaan.
Het is er hard aan toegegaan in
Brussel. Landbouwcommissaris
Gundelach kwam uiteindelijk met
een compromisvoorstel, dat voor
ons land uit zou komen op een ge
middelde prijsverhoging van ruim
vier procent in plaats van drie. en
voor de melk een prijsverhoging van
ongeveer drie procent tnplaats van
nul. Dat waren beduidende verbete
ringen. Voor de Nederlandse boeren
echter nog lang niet genoeg. Minis
ter Van der Stee was echter bereid
om op deze basis, terwille van het
behoud van de gemeenschappelijke
landbouwpolitiek, met de andere
landen in zee te gaan.
Acht landen wilden tenslotte het
compromis aanvaarden; Engeland
niet.
Moeilijk
Minister Silkin. de Britse minister
van Landbouw (door de boeren al
daar minister van consumentenza
ken genoemd), mocht geen ja zeg
gen van premier Callaghan. Daar
mee was de kous voorlopig af. Nu
moet gezegd worden dat Engeland
bijzonder moeilijk zit met de stij
ging van de kosten van levensonder
houd De landbouwprijzen lopen er
nog achter bij de rest van Europa.
Dat hangt samen met een over
gangsperiode waar Engeland nog in
zit. Die achterstand moet ook dit
jaar voor een deel worden ingelopen
Daar komt dan de stijging van de
gemeenschappelijke prijzen boven
op. En tenslotte zou een afbraak van
een deel van de monetaire steunbe
dragen een evenzo grote stijging van
de prijzen in Engeland teweeg
brengen.
Dat Engeland daar moeite mee
heeft is begrijpelijk; dat het daarom
het gehele EO beleid in de
waagschaal wil stellen, is verre
gaand onbehoorlijk en onver
antwoordelijk. Als er. zoals nu het
geval is, per dag al voor tien miljoen
gulden aan consumentensubsidies
vanuit Brussel naar Engeland gaat.
is het toch zo langzamerhand welle
tjes. Engeland wil echter het onder
ste uit de Europese kan hebben. En
dat ging de. acht andere lidstaten
net iets te ver.
Boeren de dupe
Wat betekent deze stagnatie nu in
de praktijk? In de eerste plaats, dat
de veehouders per 1 april geen cent
méér ontvangen voor hun melk; he
lemaal niets, alsof zij geen kosten
verhogingen hebben gehad. Dat is
treurig.
In de tweede plaats blijven alle
voorstellen om de overschotsituatie
dt> de zuivelmarkt op te lossen ge
woon liggen. Sommige van die voor
stellen liggen er al een Jaar
Het gebrek aan besluitvaardigheid
komt op de hoofden van de boeren
terecht. De konsumentenorganisa-
ties zullen wellicht opgelucht zijn.
Dat zou echter wijzen op een verre
gaande kortzichtigheid. Een Euro
pees beleid dat de boerenstand niet
in staat stelt financieel het hoofd
boven water te houden, werkt op
langere termijn zeer ten nadele van
de consument. De consument is ge
baat met een financieel gezonde
boerenstand, maar die blijft er niet.
als Jaar In Jaar uit de prijzen niet
voldoende worden verhoogd en de
inkomens steeds meer onder druk
komen te staan. Dat moet ook voor
onze regering, die zozeer hecht aan
een inkomens be laid voor de gehele
bevolking, een onaanvaardbare
zaak zijn.
Drs. P. Bukman, voorzitter van
de Christelijke Boeren- en
Tuindersbond (en van het
Landbouwschap) geeft in dit ar
tikel. dat hij op ons verzoek
schreef, zijn visie op het mis
lukte overleg over dc
landbouwprijzen in Brussel.
