ndia eens over
lieuw kabinet
Vrouwen en kinderen eerst
EG toch bij
top Londen
Derde
wereld
geen
'water-
l fonds'
Ontevredenen in Polen
stichten nieuwe groep
lagjivan Ram minister van defensie
Moskou laat
jtern gaan
Bonn soepeler tegenover derde wereld
AANDAG 28 MAART 1977
BUITENLAND
Trouw/Kwartet 5
Van een onzer redacteuren
Er komt geen fonds om een verbete
ring van de watervoorziening in de
derde wereld uit te betalen. De wes
terse landen hebben tijdens de wa
terconferentie in Mar del Plata (Ar
gentinië). waar over zo'n fonds werd
gepraat, de boot af gehouden.
Zij zien niets in weer een nieuwe
zware organisatie met een groot
aantal ambtenaren. Geld is voor wa
tervoorziening in de derde wereld
wel belangrijk, maar het is niet
doorslaggevend, vinden de rijke lan
den. Het zorgen voor goed en genoeg
water in ontwikkelingslanden is in
de eerste plaats afhankelijk van de
wil van regeringen daar iets aan te
doen. De rijke industrielanden heb
ben op de conferentie in Mar del
Plata aangeboden te helpen bij wa
terprojecten in de derde wereld,
maar duidelijke besluiten zijn er
niet genomen.
Wel is. volgens waarnemers, het be
grip vergroot dat de drinkwaterre
serve van de wereld niet oneindig is
en werd sterk de nadruk gelegd op
het belang van water voor de ont
wikkeling van de derde wereld. Op
het ogenblik hebben nog één tot
twee miljard mensen in ontwikke
lingslanden geen of te weinig water.
Zonder goed water is een verbete
ring van bijvoorbeeld ge
zondheidszorg. voeding, landbouw
en een bevolkingsbeleid in ontwik
kelingslanden niet mogelijk.
Israël
Aan het slot van de conferentie in
Mar del Plata was er nog wel één
politieke verrassing. De Sowjet-
Unie onthield zich bij de stemming
over een tegen Israël gerichte reso
lutie. De resolutie, die door Ara
bische en Afrikaanse staten was in
gediend. ontzegt bezettingsmachten
het recht te beschikken over de wa
terhuishouding van bezette gebie
den. Voor de resolutie stemden 55
delegaties, tegen 17. 24 onthielden
zich van stemming en 12 namen niet
aan de stemming deel. Waarnemers
brachten de Russische stemonthou-
ding in verband met de jongste ge
matigde uitlatingen (tijdens een
vakbondscongres) van de Russische
leider Leonid Brezjnjev over een Is
raëlische terugtrekking uit de bezet
te Arabische gebieden. Opvallend
was het grote aantal Afrikaanse lan
den dat niet aan de stemming
deelnam.
EW DELHI (Reuter, UPI, AP) De leiders van de Indiase
anata-partij en het Congres voor democratie, hebben gisteren
oor de tweede maal in drie dagen hun onenigheden bijgelegd en
jn het eens geworden over de vorming van een kabinet, dat
andaag in zijn geheel bekend gemaakt zal worden.
>ud-minister van landbouw Jagji-
an Ram. de leider van het Congres
oor democratie verklaarde zich gis-
eren alsnog bereid zitting te nemen
een kabinet dat zaterdag werd
evormd door de nieuwe premier
lorarji Desai Zaterdag weigerden
lam', die zelf premier had willen
rorden en drie ministers deel te ne-
nen aan de beëdigingsceremonie,
ij verklaarden dat hun namen te
en hun wil en zonder hun medewe-
en op de lijst van 19 ministers waren
eplaatst Deze crisis zorgde voor
rnstige verontrusting bij het India-
volk en verdeeldheid in de gelede
en van de Janata-partij, een ver-
ond van vier nogal uituitlopende
olitieke partijen.
agjivan Ram zei gisteren dat hij
ich geheel ter beschikking stelde
an premier Desai. ongeacht welke
aak of post deze hem zou toebede-
;n Ram heeft de enige belangrijke
ost die nog open stond, die van
efensie gekregen. Een functie die
ij ook al had tijdens de oorlog tus-
en India en Pakistan in 1971.
tam zei dat hij besloten had zich bij
iet kabinet van Desai aan te sluiten
ia een oproep van Jajaprakasj Nara-
an. de bejaarde discipel van de le-
endarische Mahatma Gandhi, die
lich voor de verkiezingen heeft inge-
et de niet-communistische opposi
te tegen de regerende Congres-
partij te verenigen. Ook na de ver
kiezingsoverwinning heeft Narajan
alles geprobeerd een dreigende
breuk tussen de Janata en het
Congres voor democratie te voorko
men. en dat blijkbaar met succes.
Ram had zaterdagavond een ont
moeting met hem en kreeg te horen:
„uw volledige samenwerking is abso
luut essentieel voor het belang van
het land. U bent niet zo maar een
individu, maar een politieke en soci
ale macht zonder wiens medewer
king de opbouw van een nieuw India
onmogelijk is." Ram zelf zei later dat
„mijn betrekkingen met vader Jaja
prakasj zo intiem zijn en mijn eer
bied voor hem zo groot dat zijn wens
voor mij een hevel is."
Overwinning
Als in een film uit de dertiger jaren: de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Cy Vance
wordt bij aankomst in Moskou begroet door zijn Sowjetrussische ambtgenoot Andrei Gromyko.
i
OSKOU (Reuter) De Joodse arts
ichail Sjtern die eerder deze
laand uit de gevangenis werd vrij-
elaten na een gevangenschap van
vee jaar. heeft zaterdag verklaard
at hij en zijn vrouw uitreisvisa heb-
en gekregen om de Sowjet-Unie te
erlaten Hij zei dat hij .zo vlug
logelijk" uit Rusland zal vertrek
en. Sjtem verklaarde togen Wester-
t correspondenten in de Russische
oofdstad dat hij zich met zijn
rouw zal voegen bij hun kinderen in
»raël. Hij zei dat de Russische auto-
teiten hem hebben vrijgelaten om-
at er in Amsterdam een „Sjtem-
:ibunaal" zou worden gehouden.
Het was niet dat de justitie mij niet
chuldig bevond, maar dat doet er
u niet meer toe. Het enige wat telt
dat wij weer bij onze kinderen
unnen zijn", zo verklaarde de Jood-
e arts.
Een woordvoerder van Desai zei gis
teren dat Ram en de drie andere
politici die eveneens aanvankelijk
weigerden tot het nieuwe kabinet
toe te treden, vandaag officieel de
ambtseed zullen afleggen. De drie
anderen zijn Hari Bahuguna. Rams
naaste medewerker in het Congres
voor democratie, en de socialistische
Janata-leiders George Fernandes en
Rai Narain.
De beslissing van het Congres voor
democratie aan de regering mee te
werken betekent een belangrijke
overwinning voor Desai. Door de co
alitie met het Congres voor democra
tie kan de Janata-partij nu rekenen
op de steun van 307 van 542 parle
mentariërs. 270 van de Janata zelf. 28
van het Congres voor democratie. 8
van een regionale Sikh-groepering
en één onafhankelijke volksverte-,
genwoordiger.
Een woordvoerder zei dat de ver
schillende partijen van de coalitie
zouden optreden als een parlemen
taire groepering, hoewel ze buiten
het parlement hun eigen identiteit
zullen behouden. Met name Ram
was tegen een volledig opgaan van
zijn partij in de Janata-partij. Hij
verwacht nog dissidenten uit de
Congres-partij van Indira Gandhi
aan te trekken. Nu er overeenstem
ming is bereikt over de samenstel
ling van het kabinet kan Desai be
ginnen aan zijn regeringsprogramma
waarvan de grote lijnen vandaag in
een toespraak van de president aan
het parlement uiteengezet zullen
worden. Dan wordt ook een interim
begroting aan het parlement voorge
legd.
WARSCHAU/MOSKOU (Reu
ter, UPI, AP) In Polen heb
ben achttien ontevreden intel
lectuelen een Beweging voor de
verdediging van de rechten van
de mens opgericht. In een op
roep aan het Poolse volk vra
gen de dissidenten om „morele
steun" en „samenwerking" bij
het aan de kaak stellen van de
schending van de rechten van
de mens in Polen.
De oproep is verzonden naar vijftien
krante- en omroepredactles in
Warschau, maar deze deden er niets
mee. De Poolse nieuwsmedia kwa
men ook niet op een persconferentie
waar de dissidenten zich voorstel
den. Onder hen zijn de advocaat
Andrzej Czoema, de historicus Les-
zek Moczulski en twee leden van het
Comité voor de verdediging van de
arbeiders. Dit is vorig jaar opgericht
om de belangen te behartigen van
stakende Poolse arbeiders die voor
het gerecht werden gedaagd. Niet
duidelijk is of de nieuwe groepering
een afscheiding is van het Comité
voor de verdediging van arbeiders,
dan wel een beweging die daarnaast
wil werken. De ondertekenaars van
de oproep aan het Poolse volk zeg
gen geen vereniging te vormen, maar
alleen een stroming te willen zijn
waarvan het doel is eerbiediging van
de verklaring van Helsinki.
Helsinki
Deze door oost en west in Helsinki
ondertekende verklaring gaat onder
andere over de rechten van de mens,
een onderdeel waarop de nieuwe
Amerikaanse regering sterk hamert
inzake de Sowjet-Unie. Dit tot erger
nis van Moskou, dat aan de voora
vond van het bezoek van de Ameri
kaanse minister van buitenlandse
zaken Cy Vance sprak van „ontoe
laatbare" bemoeienis van de Vere
nigde Staten met de mensenrechten.
Het verwijt van Moskou was vervat
in het gezaghebbende internationaal
wekelijks commentaar in de partij
krant Prawda. Via deze spreekbuis
van het Kremlin werd Washington
gewaarschuwd dat de kritiek op het
niet eerbiedigen van de mensenrech
ten de betrekkingen tussen de Ver
enigde Staten en de Sowjet-Unie in
gevaar kan brengen. Er werd gezegd
dat de Amerikaanse regering zich
bemoeit met de binnenlandse aange
legenheden van de Sowjet-Unie, „on
der het vergezochte voorwendsel de
mensenrechten te beschermen".
Vance zei zaterdagavond bij zijn
aankomst dat zijn bezoek duidelijk
moet maken dat „ontspanning in
ons beider belang blijft". Als be
langrijkste gespreksonderwerp
noemde de bewindsman de onder
handelingen over SALT-2, de Ameri
kaanse Russische overeenkomst
over de beperking van strategische
kernwapens. Eerder heeft de Prawda
de Amerikaanse regering ervan be
schuldigd het tweede akkoord inza
ke beperking van kernwapens te wil
len uitstellen, en legde de nadruk op
de Sowjetrussische wil tot een over
eenkomst te komen. Andere ge
spreksonderwerpen voor Vance zijn
onderhandelingen in Wenen over
vermindering van troepen in midde
n-Europa, de toestand in het Midde-
Amnesty
Vrouwen en kinderen heb
ben vaak weinig voordeel
I van ontwikkeling in de der-
1 de wereld. Aan hen zal meer
aandacht moeten worden
besteed.
Hoezeer kinderen „slachtof
fer" kunnen worden blijkt
uit een boekje, uitgegeven
door het maandblad Bijeen.
Het heet Kind in het geding,
en werd geschreven door
Paul Cuypers. (De prijs is
ƒ9.50 en het besteladres
Bijeen, Postbus 33. Deur-
ne). Eén voorbeeld: een
kind op een Afrikaanse
school (het boekje gaat
vooral over Kameroen)
komt in een heel andere we
reld terecht, moet een hem
vreemde taal leren Frans
waardoor het van een
spontaan kind verandert in
een lijdzaam scholiertje.
Het boekje gaat niet alleen
over het kind (de titel is
daarom een beetje mislei
dend): ook ouderen hebben
nadeel van ontwikkeling.
Vrouwen die voorheen
zelfstandig op het .land
werkten worden
werkkracht ten nadele van
de voeding van haar en haar
gezin. moderne ge
zondheidszorg vervangt ou
de heelwijzen. wat niet al
tijd een vooruitgang is. de
druk op het land wordt zo
groot dat de akkers na ver
loop van tijd niets meer op
leveren.
•De Afrikaanse families,
vooral de kinderen, zegt
Paul Cuypers, verliezen hun
identiteit, hun eigenheid.
Hij pleit voor een stap terug
in de eigen Afrikaanse cul
tuur, die rond het jonge
kind meent Cuypers
nog levend en binnen bereik
is. Eén stap terug is eigen
lijk twee stappen vooruit
naar nieuwe, Afrikaanse le
vensvormen.
Een goed boekje vooral ook
voor scholen, waarin alleen
misschien op bijzaken te
veel wordt ingegaan, terwijl
achtergronden van de Afri
kaanse samenleving blijven
liggen.
Inmiddels verscheen ook al
het aprilnummer van Bij
een (Willem Witsenplein 2,
Den Haag) dat helemaal ge
wijd is aan de dood en wat
daarmee samenhangt, met
name in de ontwikkelings
landen.
Zuid-Afrlka
Hoe anders de rol van de
vrouw in een bevrijdings-
strijd kan zijn. vergeleken
met een „gewoon" derde
wereldland blijkt uit de
DIC-map: Zuid-Afrika, de
opstand der ongewensten.
(De Horstink, Postbus 400
in Amersfoort verkoopt de
map voor 13,90). Behalve
over de vrouw zijn er hoofd
stukken over krotbewoners
en de willekeur van de wet
en over de opstanden in So-
weto en Kaapstad.
Over krotbewoners in Zuid-
Afrika gaat ook voor een
deel het derde nummer van
het nieuwe maandblad
Amandla, uitgegeven door
de Boycot Outspan Actie,
Komitee Zuidelijk Afrika
(Angola-comité) en de
Werkgroep Kairos. (Da Cos-
tastraat 88, Amsterdam)
Verder een verslag van Siet-
se Bosgra uit Mozambique
over de socialistische ont
wikkeling van dat land (wel
erg kritiekloos en dat is
jammer voor een beweging
die zich vaak onderscheidt
door goede en betrouwbare
informatie) en eisen aan een
nieuwe Nederlandse rege
ring inzake Zuid-Afrika: de
banden verbreken, econo
mische maatregelen en een
verzoek aan de Verenigde
Naties om bindende
sancties uit te vaardigen.
Onderwijs
Over onderwijs ging het al
en daarover en daarvoor
nóg twee publikaties. Over
onderwijs gaat de brochure
van het Tanzania-comité
waarin een verklaring van
president Julius Nyerere:
Onderwijs en op zichzelf ver
trouwen (onderwijs en
zelfvertrouwen ware een be
tere vertaling geweest), wat
wordt uitgewerkt in: Onder
wijs is werk. De doelstellin
gen van de Tanzaniaanse
regering worden uiteenge
zet en die steken gunstig af
bij het onderwijsbeleid in
veel andere ontwikkelings
landen.
Vóór het onderwijs vooral is
het Wereldwerkboek van de
Novib (waarom worden No-
vib-uitgaven zo zelden ter
bespreking gezonden en be
landen zij altijd bij toeval
op de burelen?). Het We
reldwerkboek maakt de sa-
manhang duidelijk tussen
groei van de bevolking en
armoede (armoede leidt tot
een hoog geboortecijfer),
werkgelegenheid en voed-
selproduktie. Het We
reldwerkboek wordt uitge
geven binnen de steunabon-
nementen van de Novib,
waarin ook tal van andere
uitgaven over de derde we
reld maar gegokt wordt op
een ruimere verspreiding.
(Novib, Amaliastraat 5-7,
Den Haag) Verder ver
scheen het eerste nummer
van Troef (Pronks eigen
Story, en waarom ook niet)
met als belangwekkende
onderwerpen Afro-kapsels,
kostwinners en woestijnen.
Geen saai blad. niet zo'n
ongelooflijk geleerd en
diepgravend blad noemt
Troef zichzelf, maar wel een
blad voor mensen die ver
der kijken dan hun neus
lang is. (Een abonnement
voor zes nummers kost
4,50, Plein 17, Den Haag)
Terrorisme
In Januari hebben de Euro
pese ministers van buiten
landse zaken in Straatsburg
besloten de parlementen
van de negentien lid-staten
van de Raad van Europa de
„Europese conventie ter be
strijding van terrorisme"
ter goedkeuring voor te leg
gen. Ook de Tweede Kamer
zal zich dus straks over die
conventie moeten buigen.
Het in 1975 in Utrecht opge
richte Medisch-juridisch co
mité voor politieke gevan
genen is van plan alles in
het werk te stellen om te
verhinderen dat het Neder
landse parlement zijn goed
keuring aan dat verdrag zal
hechten. Het spreekt van
„een politiek instrument,
dat de Jacht op en uitscha
keling van alles wat links is
in Europa gemakkelijker
moet maken."
Deze omschrijving is te vin
den in het eerste nummer
van de tweede jaargang van
het Informatiebulletin van
het comité (bij vergissing
op het omslag aangeduid
als het zesde nummer van
de eerste Jaargang), waarin
ruimschoots aandacht
wordt besteed aan de ma
nier waarop in Europa de
„Jacht op links" al bedreven
wordt. Het leeuwedeel van
de informatie heeft betrek
king („hoe kan het anders."
aldus de redactie) op de si
tuatie in West-Dultsland,
waar bij de vervolging van
de Baader-Meinhof-groep
(tegenwoordig RAF gehe
ten) ccn aantal rechters en
officieren van justitie er
geen been in lijkt te zien
met het recht een loopje te
nemen, om het nog maar
niet al te onvriendelijk uit
te drukken. Hoewel de in
formatie een wat gekleurde
indruk maakt, mag met het
comité vurig gehoopt wor
den dat dc geest die over
menige Bondsrepublikelnse
wetshandhaver vaardig ge
worden schijnt te zijn, niet
naar Nederland overwaait.
Het Informatiebulletin
staat verder nog stil bij de
vrouwen-vredesbeweging in
Noord-Ieriand (die het vol
gens het comité ontbreekt
„aan elke politieke analyse
die rekening houdt met de
feitelijke situatie van uit
buiting door Engelse kapi
taalkrachtigen") en bij het
Special Criminal Court in
Zuid-Ierland, waaraan ook
al in vorige bulletins aan
dacht werd besteed.
Het Informatiebulletin kan
worden besteld bij het se
cretariaat van het Medisch-
juridisch comité, postbus
14056. Utrecht. Wie lid wil
worden van het comité (dat
niet alleen voor medici en
Juridlsten toegankelijk is),
kan eveneens op dit adres
terecht. Vorige nummers
van het bulletin zijn nog
beperkt voorradig.
door Bert voor Panhuis in Rome
De Europese Gemeenschap zal vertegenwoordigd zijn op de
economische topconferentie van begin mei in Londen. Dat is het
belangrijke gegeven van de Europese Raad, het topoverleg van
de negen regeringsleiders van de landen van de Europese Ge
meenschap, die zaterdagmiddag hier in Rome is afgesloten.
n-Oosten en zuidelijk Afrika en ui
teraard de mensenrechten.
Over de schending daarvan in Tsje-
cho-slowaije heeft Amnesty Interna
tional een rapport uitgebracht. In
het 15 pagina's tellende document
zegt Amnesty dat de omstandighe
den waaronder men wordt vastge
houden „ver liggen onder de mini
mumbepalingen van de Verenigde
Naties voor de behandeling van ge
vangenen". Hoewel de autoriteiten
in Praag politieke gevangenen niet
als een aparte categorie erkennen,
zijn er volgens Amnesty bewijzen
dat hun behandeling slechter is dan
die van criminele gevangenen.
Politieke gevangenen werken dage
lijks tien tot twaalf uur. Wie de norm
niet haalt wordt gestraft met een
vermindering van het toch al ontoe
reikende rantsoen. Voor hun werk
krijgen de politieke gevangenen on
geveer 40 gulden per week, minder
dan de helft van de verdiensten van
gewone gevangenen, zo meent Am
nesty. Daarvan moeten de gevange
nen echter de kosten van hun proces
en hun „onderhoudskosten" in de
gevangenis terugbetalen. Zo kan het
gebeuren dat een politieke gevange
ne in Tsjechoslowaklje bij zijn ont
slag uit de gevangenis de autoritei
ten zeven- tot tienvoudige van een
gemiddeld maandinkomen verschul
digd is. Amnesty International ver
wijt de autoriteiten in Praag dat veel
van hun wetten zodanig zijn gefor
muleerd dat „praktische elke politie
ke of openbare daad die niet past bij
de huidige officiële politieke lijn kan
worden uitgelegd als een vergrijp."
Met de oplossing van de kwestie
economische top ls voorkomen
dat de negen in grote onenigheid uit
elkaar zouden gaan. iets wat wel heel
schril zou afsteken tegen de feestelij
ke herdenking afgelopen vrijdag om-
da£ twintig jaar geleden het verdrag
van Rome de grondslag van de
Europese samenwerking werd on
dertekend. De regeling, die nu uit de
bus is gekomen houdt in dat de
voorzitter van de Europese Commis
sie (het dagelijks bestuur van de EG)
Roy Jenkins zal deelnemen aan die
zitting(en), die binnen de hande
lingsbevoegdheid van de Ge
meenschap vallen. Het gaat daarbij
vooral om de onderhandelingen over
de Internationale handel en de
noord-Zuid-dlaloog, het overleg in
Parijs tussen een aantal arme en
rijke landen.
Succes
De vaststelling van een formule voor
de vertegenwoordiging van „Brus
sel" betekent een succes voor de
kleinere EG-landen, die er een zaak
van hebben gemaakt. Dat geldt nog
meer voor de Europese Commissie
zelf, die nu in ieder geval vertegen
woordigd is, iets dat van de vorige
topconferenties van de Verenigde
Staten. Canada, Japan, West-
Duitsland, Frankrijk. Groot-
Britanmë en Italië (eind 1975 in het
Franse Rambouillet en vorig jaar
zomer op het Midden-Amerikaanse
eiland Portorico) niet kan worden
gezegd.
De deelname van Jenkins aan de top
in Londen is duidelijk een concessie
van de Franse president Valéry Gls-
card d' Estalng. Hoewel in Neder
lands-Belgische kringen wordt ge
steld dat de formule geleidelijk aan
uit de bus is gekomen werd het in de
loop van de vrijdagavond al wel dui
delijk dat het tot een regeling zou
komen. Dit gold temeer toen de
Franse president voor de televisie
verklaarde dat men er wel uit zou
komen. Hij bezigde in dit veroand de
term „technische vertegenwoordi
ging" zonder overigens uit te leggen
wat hij hiermee precies bedoelde.
Daarvoor was het standpunt van de
Fransen volgens premier Den Uyl
nog geweest: geen vertegenwoori-
ding, wel aanwezigheid, iets waar
mee de kern van het bezwaar van dc
kleine EG-landen (er wordt over Ge
meenschapszaken gepraat zonder
dat die Gemeenschap in de persoon
van de voorzitter van de Commissie
als zodanig mee mag doen) volledig
overeind bleef staan.
Zoals was te voorzien is de regeling
zo geworden dat geen van beide par
tijen al te duidelijk gezichtsverlies
heeft geleden zeker niet tegenover
de achterban. Nederland, België en
de andere kleinere landen hebben
hun zin gekregen met de vertegen
woordiging in Londen en daarmee
is volgens de Nederlandse minister
Max van der Stoel van buitenlandse
zaken op subtiele wijze uitvoering
gegeven aan de motie van het D'66-
tweede kamerlid Hans van Mierloo
over deze kwestie.
Frankrijk heeft dan wel concessies
moeten doen maar dit zal worden
opgevangen met de organisatie van
de top in Londen. Gastheer James
Callaghan, de Britse eerste minister
liet zaterdagmiddag al blijken hoe
dit in zijn werk zal gaan: de zaken,
waarmee de Europese Gemeenschap
te maken heeft worden bij elkaar op
de agenda geplaatst. Op deze manier
zal Commissie-voorzitter Jenkings
niet het gevoel hebben als een weer
mannetje de conferentiezaal in en
uit te worden geschoven. Maar aan
de andere kant kan Giscard vertel
len dat er nu duidelijk sprake is van
twee topconferenties. Wat die twee
de top zoder de president van de
Commissie voor feitelijks inhoudt
of oplevert is daarbij van onderge
schikt belang.
Waardering
Vol waardering waren de Neder
landse bewindslieden Den Uyl en
Van der Stoel ook over de uitkomst
van het beraad over de wereldhan
delsbesprekingen van de Unctad in
Genève en het standpunt met be
trekking tot het Noord-Zuidgesprek
in Parijs, dat eind mei moet worden
afgesloten. Het is echter de vraag of
deze ontwikkeling ook door de sec
tor ontwikkelingssamenwerking
de groep rond minister Pronk als
positief wordt ervaren. De harde
conclusie van Van der Stoel en Den
Uyl is dat West-Duitsland. voor
het eerst de gedachte van „een
gemeenschappelijk grondstoffen-
fonds" niet alleen niet heeft afgewe
zen maar zelfs heeft aanvaard. Hoe
dit gemeenschappelijk fonds eruit
zal komen te zien zal echter nog wel
een zaak van veel verschillen van
inzicht worden. Van der Stoel zei
echter dat in Genève kan worden
gesteld dat de Negen het er over
eens zijn dat er een gemeenschappe
lijk fonds moet komen, en zo zei hij.
„hopelijk zien de '77' (inmiddels
meer dan honderd ontwikkelings
landen) dit als een positief signaal."
Een gemeenschappelijk grondstof-
fenfonds moet de derde wereld ver
zekeren van hogere en evenwichti
ger grondstoffenprijzen.
Het is echter de vraag in hoeverre de
plannen van de Negen tegemoet ko
men aan de opvattingen van de ont
wikkelingslanden. West-Dultsland
maakt zich namelijk sterk voor een
fonds, waarbij grondstoffenovereen-
komsten worden gesloten naar het
voorbeeld van het Stabex-systeem,
zoals dat momenteel geldt ten aan
zien van een aantal Afrikaanse en
enkele Caraibische en Stille Oce
aan-landen, waarmee de Negen het
zogenaamde verdrag van Lomé heb
ben gesloten. Stabex staat voor sta
bilisatie van exportinkomsten en
heeft tot doel de grondstoffen leve
rende landen meer vastigheid in hun
prijzen te geven en dus te grote
schommelingen te voorkomen,
maar gaat veel minder ver dan een
grondstoffenfonds. Daarnaast zul
len er door de Negen speciale acties
worden ondernomen ten behoeve
van de armsten onder de landen van
de derde wereld. Minister Van der
Stoel ontkende dat deze voorne
mens meer een corrigerend dan een
hervormend karakter hebben en zei
dat ze „wel degelijk element bevat
ten van wat bekend staat als „de
nieuwe economische orde".
Samenwerking
Het derde element waarover beslui
ten werden genomen, betreffen de
economische situatie. Raadsvoorzit
ter Callaghan, die na afloop evenals
commissievoorzitter van „een zeer
werkzame raadsbijeenkomst"
sprak, had een tekst ingediend, die
door de Negen Europese leiders
werd aangenomen. De Negen stel
den dat er meer moet worden sa
mengewerkt bij de bestrijding van
geldontwaarding en werkloosheid.
Daar dit soort problemen we
reldwijd moet worden opgelost, zal
zo veel mogelijk gemeenschappelijk
worden opgetreden tijdens de bij
eenkomst van de IMF eind april in
Washington. Bovendien zal het on
derwerp ter sprake worden gebracht
tijdens de economische top in Lon
den. De maatregelen die de Negen
voor ogen staan, betreffen het
scheppen van meer werkmogelijk-
heden voor vrouwen en Jongeren,
het stimuleren van investeringen en
het meer op één lijn brengen van de
economieën in de EG. In verband
met de economische maatregelen
zal binnen enkele maanden een drie-
partljenconferentie worden belegd
van regeringen, werkgevers en
werknemers binnen de EG. Besloten
werd dat de Europese Raad van het
komend najaar voor het grootste
deel aan de economische problema
tiek zal worden gewijd. De Europese
Raad heeft de Commissie gevraagd
initiatieven te ondernemen om de
staalindustrie weer boven de crisis
uit te helpen.
De Commissie had hierom ge
vraagd. De initiatieven betreffen zo
wel de structuur van de staalsector
als sociale maatregelen in verband
met reorganisaties.
De voorzitter van de Europese Commissie (het „dagelijks be
stuur"), Roy Jenkins en de Britse premier Jim Callaghan (voorzit
ter van de EG-ministerraad voor een half jaar), doen de pers kond
van het niet onredelijke resultaat van de Europese top in Rome.
