Ook Van Agt houdt deur
naar progressieven open
Computer geeft volledige literatuurlijst
n
De heer Dijkstra ging
vooizichtigde beurs op.
Met een Amro Obligatie
beleggingsrekening.
ABOP verdeeld over
verlenging leerplicht
Ook Andriessen is voor
spijkerharde afspraken
[Alle zestien demissionaire ministers blijven bijeen'
£€DA-bestuur achter Van Agt
"3
Is*took niet iets voöru,
dat hoge rendement?
Opnieuw maatregel
tegen christelijk
instituut genomen
Fietser aangereden
Veroordeelde meldt
zich bij justitie
Flinke verhoging
van vergoeding
gehoorapparaten
Ondernemingsraad
zegt vertrouwen
in Roolvink op
Onderwijs
beleid
mag niet
worden gestopt
Paar universiteiten in Nederland beschikken over nieuw systeem
IUDAG 25-MAART 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
Ifan onze parlementsredactie
de|)EN HAAG De demissionaire vice-premier Van Agt houdt de deur naar de progressieve partijen
reipen, ondanks de breuk in het kabinet waarin hij een centrale rol heeft gespeeld. Dat maakte hij gis
teravond duidelijk in KRO's Brandpunt, waar hij voor het eerst in de crisis zijn stilzwijgen doorbrak.
kansen voor verdere samenwer-
zijn niet gestegen", zei de CDA-
ittrekker, „maar samenwerking is
tg wel altijd mogelijk". Hij open-
irde in dit verband, dat de minis-
afgelopen dinsdag met elkaar
•ben afgesproken alles erop te rich-
dat alle zestien ministers in ieder
al tot na de verkiezingen demis-
lair bijeenblijven.
;t is volgens Van Agt wel een open
lag geworden of het CDA nu nog
de dag na de verkiezingen het eerst
•t de PvdA over verdere regerings-
ienwerking zal gaan praten, zoals
:ele weken geleden wel in het CDA-
ijbestuur was afgesproken, om
luit een soort politiek fatsoen het
te onderhandelen met de partij,
lee vier jaar samengewerkt is.
Agt herinnerde eraan, dal die
!spraak alleen gold voor het toen
te verwachten geval dat het kabi-
:-Den Uyl ongeschonden de eind-
ietitreep zou halen. Nu dat niet het ge-
is moet de vraag of er eerst met
PvdA zal worden gesproken vol-
is Van Agt eerst goed in het CDA-
;tuur worden doorgesproken; „het
orgaan", aldus Van Agt. AR-
je-
er!
fractieleider Aantjes zei overigens
woensdag al aan het CDA-bestuur te
zullen voorstellen met nadruk nog
eens uit te spreken dat er eerst met
de PvdA over regeringsvorming moet
worden gesproken.
Van Agt zei dat de verstandhouding
in het kabinet tot op het laatste mo
ment, goed is gebleven. Binnen het
kabinet waren de verhoudingen vol
gens hem niet verslechterd, maar er
buiten, in de Tweede Kamer, was die
duidelijke verslechtering wel merk
baar, die volgens Van Agt dan ook
mede oorzaak geweest is van de val
van het kabinet. Het feit dat de vier
hervormingsvoorstellen door de pro-
gresieven sterk naar zich toegetrok
ken zijn, heeft die sfeer geen goed ge
daan, zo meende Van Agt.
Over de oorzaak van de breuk in het
kabinet, de meningsverschillen over
de grondpolitiek, zei de demissionai
re vice-premier, dat de progressieven
en de christen-democraten binnen het
kabinet elkaar uiteindelijk erg dicht
genaderd waren over een compromis.
„Zo dicht dat het mogelijk moest zijn
orzaak crisis'
fan onze parlementsredactie
SjjTRECHT Het algemeen be-
jtuur van het CDA ziet vooral de
"""jxamensfeer waarin de vier zo-
lenaamde hervormingsvoorstel-
fen door de PvdA werden getrok-
fen alsmede de persoonlijke en
rievende aanvallen op CDA-
»nt jsttrekker Van Agt als de oor-
Li- jak van de spanningen die tot
te e val van het 'kabinet-Den Uys
(udden.
i een verklaring, die het CDA-be-
uur gisteravond na een in Utrecht
'gehouden vergadering Uitgaf, wordt
■Mesteld dat de verschillen over de
'er»rondpolitiek op zich pertinent niet
^se-ot een breuk in het kabinet hadden
[erhoeven te leiden. Volgens CDA-voor-
ïittcr Steenkamp kenmerkte de ver-
dfladering zich door een ondanks alle
5 J
spanningen van de laatste dagen op
merkelijke eensgezindheid en door
begrip voor een steun aan Van Agt.
De heer Stcenkamp meende dat in
het CDA-bestuur een knappe verkla
ring aflegde over de gebeurtenissen
van de laatste weken. Daarbij toonde
hij aan, volgens de CDA-voorzitter,
dat het volstrekt redelijk was dat het
wetsontwerp op de onteigening na fe
bruari nog gewijzigd kon worden. De
heer Van Agt vond dit pértinent niet
tegen de afspraken bij de formatie.
Bovendien was het ook met andere
belangrijke wetsontwerpen gebeurd,
waaronder de VAD.
Ook stelde het CDA-bestuur zich
achter datgene wat fractie-voorzitter
Aantjes dinsdagavond in de Kamer
had gezegd en achter de adviezen aan
de koningin, levens verklaarde het
bestuur dat het mogelijk moet blijven
bepaalde vernieuwingsgezinde wets
ontwerpen alsnog door het parlement
te laten behandelen.
ADVERTENTIE
;uz«
nai
Hij
mei
)ds«
f zi
zal
Jan
n d<
aan
looi
vai
M
jhel
t
e o|
>epl
at
arifl
ii
De heer Dijkstra kwam bij zijn Amro Bank
met wat geld dat hij apart wilde zetten en de
vraag hoe dat 't beste te doen.
Wilde hij zekerheid? Dat hoefde niet persé,
want hij had al een spaarrekening en een eigen
huis.
Aandelen dan misschien? Nee, dat leek hem
iets te riskant, hij had wel aan obligaties gedacht,
maar wist daar niet zo heel veel van.
Dan zou een fonds ideaal voor hem zijn,
vertelde de Amro-man. „Ons Amro Obligatie
fonds bijvoorbeeld, daarin kunt u participeren
door middel van een obligatie-beleggings-
rekenihg."
Toen volgde de uitleg. Over storting en
opname naar eigen inzicht, met een minimum
van f 50,-. En dat de Amro met al haar kennis
van zaken dan namens hem streeft naar een hoge
uitkering met zo min mogelijk risico. Door zeer
solide te beleggen in leningen van de staat en
andere eerste klas instellingen.
De heer Dijkstra vroeg bedenktijd, kreeg ccn
folder mee en kwam twee dagen later terug.
Nu krijgt hij van elke mutatie een afschrift
met waardeberekening. De koers van het Amro
Obligaticlonds staat dagelijks op de
beurspagina van de meeste dagbladen.
Zo gaat dat, als je voorzichtig de
beurs op wilt.
geweest die kloof te overbruggen",
aldus Van Agt, die eraan toevoegde,
dat de christendemocraten „een heel
eind opgeschoven" zijn met hun
standpunt en de progressieven „een
klein eindje". Hij vond dan ook, dat
de finale toenadering van de kant van
de progressieven had moeten komen.
Op gehoorde verwijten dat hij zich
niet heeft gehouden aan wat in 1973
in de ministersploeg voor het regeer-
program is afgesproken reageerde Van
Agt verontwaardigd afwijzend. Hij
hamerde erop. dat hij, zoals in het
pre-constituerend beraad is afgespro
ken binnen het kabinet altijd is uit
gegaan van het principe van vergoe
ding van gerbiukswaarden van te ont
eigenen grond. Daarop heeft hij een
extra correctie willen toevoegen. „Ne
gatieve ontwikkelingsschade", zo leg
de de demissionaire vice-premier uit.
Ook het verwijt dat hij zijn eigen
wetsontwerp over de grondpolitiek
niet in de Kamer heeft willen ver
dedigen wees hij van de hand. Hij
aanvaardde verantwoordelijkheid voor
de indiening van het wetsvoorstel
„maar dat wil niet zeggen dat het met
alle komma's en punten ook zo in het
staatsblad moet verschijnen. Er is ook
nog Zoiets als overleg met het parle
ment."
De ook gehoorde uitspraak dat het
CDA met het verzet tegen de kabi
netsvoorstellen zou zijn opgekomen
voor beleggers en speculanten stemde
Van Agt verontwaardigd. „Geen duit
zouden die beleggers en speculanten
aan het door voorgestelde gewijzigde
wetsontwerp hebben verdiend", zei hij,
tenslotte opmerkend, dat zijn ver
standhouding met premier Den Uyl
ondanks alles zijns inziens goed is ge
bleven.
KAATSHEUVEL De contrefort-
en rubberzolenfabriek De Wek in
Kaatsheuvel zal als gevolg van een
brand in een vulcaniseermachine in
ieder geval tot volgende week geslo
ten zijn. De 85 personeelsleden heb
ben zo lang vakantie. De brand ont
stond gisteren tijdens het opstarten
van de machine, terwijl er geen per
soneel aanwezig was. De schade is
aanzienlijk. Men schat die voorlopig
op een half miljoen gulden.
AMSTERDAM De Zuidafri-
kaanse autoriteiten hebben een
drastische beperking van de bewe
gingsvrijheid opgelegd aan Isjadi
Phakathi. Zij staat aan het hoofd
van het kantoor dat het Christelijk
Instituut van ds. Beyers Naudé in
Transvaal. Dit blijkt uit een
persbericht dat ds. Beyers Naudé
gisteravond verspreidde. De maat
regel is genomen op grond van de
wet op de binnenlandse veiligheid.
De bewegingsvrijheid van mevrouw
Phakati blijft beperkt tot 31 maart
1982. Ze mag niet buiten het district
Pretoria en de woonstad Mamelodi
komen. Het is haar verboden gebou
wen te betreden van of deel te ne
men aan vergaderingen van het
christelijk instituut, de Zuidafri-
kaanse studentenbewegingen SA-
SO en SASM en de vereniging van
zwarte ouders BPC.
Volgens de mededeling van het
christelijk instituut is de maatregel
van de Zuidafrikaanse autoriteiten
een „nieuwe wanhoopsdaad van een
regering die geen ander antwoord
heeft op de eisen van gerechtigheid
dan intimidatie en geweld'
Van een verslaggever
BLADEL De 84-jarige J. Worm uit
Hapert is bij een verkeersongeval in
Bladel om het leven gekomen. Het
slachtoffer werd op een kruising met
zijn fiets aangereden door een
vrachtauto en was op slag dood.
Volgende week dinsdag zal de Keukenhof in Lisse weer zijn poorten openen. Hier een fraai
tafereeltje van zwanen tussen de lentebloemen die nog niet allemaal in bloei staan.
Van een verslaggever
CUYK De Cuykse politieman Jo-
han K., die door het gerechtshof in
Den Bosch zes jaar met aftrek tegen
zich hoorde uitspreken en daarna
spoorloos verdween, is weer terecht.
De man, die werd veroordeeld we
gens het verdrinken van zijn vrouw,
meldde zich gisteren bij het Bossche
gerechtshof. De onmiddellijke ge
vangenneming, die het hof
woensdag gelastte, kon nu gisteren
pas ten uitvoer worden gebracht.
Ziekenfondsraad:
Van een verslaggever
AMSTELVEEN De zieken
fondsraad heeft staatssecretaris
Hendriks van volksgezondheid ge
adviseerd de ziekenfondsvergoeding
voor gehoorapparaten flink te ver
hogen. Een gehoorapparaat kost
zo'n 900 gulden. De ziekenfondsver
zekerden kregen tot dusver maxi
maal 180 gulden door het zieken
fonds vergoed. De ziekenfondsraad
adviseert nu deze vergoeding op te
trekken tot 750 gulden.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De Algemene Bond voor Onderwijzend Perso
neel (ABOP) bleek gisteren ernstig verdeeld over de verlenging
van de leerplicht tot achttien jaar. Het hoofdbestuur hield een
vurig pleidooi voor een langere leerplicht. Vooral vanuit de sectie
mavo-havo-v.w.o. werd dit bestreden.
Met een krappe meerderheid van 190 tegen 181 stemmen stelde men
zich gisteravond achter het standpunt van 'het bestuur.
ren willen het niet meer en blijven
liever gewoon op school."
volgens'het hoofdbestuur kan de
twaalfjarige leerplicht in 1980 wor
den ingevoerd. Het part-time-
onderwijs voor werkende jongeren is
mislukt, zei bestuurder T. W. A. van
Capelleveen. Steeds meer jongeren
gaan naar het volledig dagonderwijs.
Het wordt tijd dat de regering de
mogelijkheden in het voortgezet on
derwijs verbetert. Er moet een sta
tencommissie komen om voorstellen
te doen over de opzet van een bo
venschool van vijftien tot achttien
jarigen. Van Cappelleveen erkende,
dat een langere leerplicht voor som
mige jongeren bezwaarlijk kon zijn.
Maar het kan geen reden zijn om een
algemene verbetering tegen te
houden.
Ella Vogelaar, voorzitster van de sec
tie vormingswerk, zag geen andere
mogelijkheid voor de vijftien- tot
achttien jarigen dan volledig dagon
derwijs." Er is in Nederland nog
maar één man die gelooft in part
time-onderwijs," zei ze, „en dat is
Van Kemenade zelf. Maar die jonge-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De KVP-fractieleider Andriessen is het „volstrekt
eens" met premier Den Uyl dat er bij een eventueel nieuw
PvdA/CDA-kabinet spijkerharde afspraken over de hoofdlijnen
van het beleid gemaakt moeten worden.
„Onder die hoofdlijnen versta ik ook
de vier hervormingsvoorstellen
(grondpolitiek, ondernemingsraden,
wet op de investeringsrekening en
vermogensaanwasdeling) zei
Andriessen ons gisteren. „Het is zeer
aardig dat Den Uyl die afspraken nu
als voorwaarde stelt. In 1973 hebben
wij eindeloos op dergelijke afspra
ken aangedrongen, maar toen wilde
hij dat niet. Deze les heeft Den Uyl
dan gelukkig uit de huidige crisis
getrokken, maar het ware beter ge
weest als hij vier jaar geleden dat
inzicht al had gehad", zei de KVP-
fractieleider.
Andriessen en Kruisnga (CHU) be
strijden overigens de visie van de
AR-FRACTIELEIDER Aantjes dat
het meningsverschil over de
grondpolitiek geen crisis waard was.
Zij staan daarom ook gereserveerd
tegenover Aantjes' wens nu als CDA
uit te spreken na de verkiezingen
toch weer met de PvdA als eerste-
over samenwerking te willen praten.
„Ik wil het conflict zoveel mogelijk
tot de zaak beperken, maar ik weet
niet of zo'n CDA-verklaring nu wel zo
gelukkig zou zijn", zei Andriessen.
Kruisinga zei: „Ik wil naar beide
kanten zowel PvdA als naar WD de
zaak openhouden".
De CHU-fractieleider ontkende over
igens zich in het CDA-beraad voor
een iijmploeg te hebben uitgespro
ken. „Ik heb deze mogelijkheid in de
discussie naar voren gebracht maar
hemzelf dlrekt ook verworpen", zei
Kruisinga ons gisteren.
Tegenstanders van de leerplichtver
lenging voeren aan dat jongeren bo
ven de zestien niet meer gedwongen
kunnen worden naar school te gaan.
Een leerplicht tot achttien jaar bete
kent een ontkenning van hun vol
wassenheid.
De voorzitter van de ABOP, de heer
J van den Bos, stelde in zijn ope
ningsrede van het congres dat ook
in de volgende kabinetsperiode het
onderwijs voorrang moet hebben.
Hoewel hij het beleid van minister
Van Kemenade in grote lijnen
steunde, had hij kritiek op de bezui
nigingen in het lopende begrotings
jaar. Uitgangspunt voor de volgende
vier jaar moeten zijn, dat het aan
deel van onderwijs in het nationaal
inkomen gelijk blijft. Als Van Ke
menade dat voor elkaar krijgt mag
hij blij zijn.
Marxisme
De voorzitter van de ABOP wilde
geen voorkeur uitspreken voor een
toekomstige linkse regering met de
CPN. Vanuit de marxistische geo
riënteerde afdeling Amsterdam was
daarop aangedrongen. Van den Bos
hoopte wel op een progressieve rege
ring, maar welk kabinet er ook
komt, de ABOP zal zich onafhanke
lijk en kritisch opstellen.
Tegenover hen die de ABOP in
marxistisch vaarwater willen bren
gen hield Van den Bos vol, dat zijn
bond een algemene vakbond wil
zijn, die steunt op een grote massa.
Die koers heeft succes, constateerde
hij, want het aantal leden is in twee
jaar gegroeid van 30 tot 35 duizend.
Zowel de ABOP-voorzitter als som
mige afgevaardigden bekritiseerden
het verzuilde onderwijs. „Volgens
sommigen is dat het hoogste goed,
voor ons Is het een verkramping, een
overblijfsel uit een voorbije tijd.
Vanuit de vergadering waarschuw
de iemand voor een neiging tot
zieltjeswinnen van de bijzondere
scholen, nu overal in Nederland het
kindertal terugloopt en vele scholen
met sluiting worden bedreigd.
ADVERTENTIE
•n METZLER-
bril: ieders oogmerk!
Van éen onzer verslaggevers
TILBURG De gekozen leden van
de ondernemingsraad van de strijk-
garenindustrie Swabo in Tilburg
hebben het vertrouwen in de
werknemers-commissaris B. Rooi-
vink opgezegd. Dit heeft een
woordvoerder van de Industriebond
NKV gisteren meegedeeld.
In een brief aan het Tweede-
Kamerlid zeggen de ondernemings
raadsleden tot deze conclusie te zijn
gekomen, omdat het de afgelopen
jaren heeft ontbroken aan een goede
communicatie tussen de heer Rool
vink en de 145 werknemers.
Zowel van de zijde van de onderne
mingsraad als van die van de heer
Roolvink konden wij gisteravond
geen commentaar op deze zaak
krijgen.
Van Kemenade:
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM „Het mag in Ne
derland niet voor een tweede keer
gebeuren dat een progressief onder
wijsbeleid door rechtse partijen
wordt gestopt. Dat is vlak na de
oorlog gebeurd met de socialistische
minister van Onderwijs Van der
Leeuw; dat mag vandaag niet her
haald worden." Dat zei de demissio
naire minister van Onderwijs J. A.
van Kemenade gisteren in Amster
dam op de algemene vergadering
van de Algemene Bond van Onder
wijzend Personeel (ABOP).
Volgens minister Van Kemenade is
het kabinet niet alleen gevallen over
de grondpolitiek. maar vooral door
het verzet van rechtse stromingen in
het CDA tegen hervorming van de
samenleving. Daartoe rekent Van
Kemenade ook de soms felle opposi
tie tegen zijn eigen onderwijsbeleid.
Toch was Van Kemenade niet pessi
mistisch. Ook binnen het CDA had
hij de afgelopen vier jaar medestan
ders gevonden. „Er is een groot ver
schil tussen iemand als mevrouw
Kraaijeveld van de AR en iemand
als Van Leijenhorst van de CHU."
Van Kemenade zei graag aan een
tweede termijn te beginnen, maar
dan wel met steun van de onderwijs
bonden. Wat dat betreft kon hij zich
gesterkt voelen door het rapport dat
hij kreeg van ABOP-voorzitter J.
van den Bos die hem had laten over
gaan naar de volgende klas, zij het
met taken.
VERZOEK AAN
ONZE
ABONNEES
Wilt u bij het overmaken van uw abonne
mentsgeld via giro ot bank uitsluitend
gebruik maken van de acceptgirokaart
welke u de komende dagen wordt toege
zonden.
Het gebruik van eigen overschrijvingsfor
mulieren betekent vertraging bij de al-
boeking en kan daardoor aanleiding zijn
tot vergissingen
DIRECTIE
,,Ik doe dit, omdat Bonzo ziek is
door Henri Kruithof
UTRECHT Om te weten te komen, wat er over een bepaald onderwerp is
gepubliceerd, is het tegenwoordig niet meer nodig om met de hand allerlei
literatuurvoorraden in bibliotheken te raadplegen. Een paar universiteiten in
ons land beschikken namebjk over computerstations die zijn aangesloten op
allerlei computers over de hele wereld.
Door een simpele druk op de
knop hoest de computer bin
nen enkele seconden een lijst
met alle boeken en tijd
schriftartikelen op, die over
het gevraagde onderwerp
zijn gepubliceerd. Nog een
keer een druk op de knop en
de computer geeft ook nog
korte uittreksels van de ge
noemde publlkaties.
Onbegonnen werk
Door de grote aantallen we
tenschappelijke publikaties
die er jaarlijks in de wereld
verschijnen (enige miljoenen)
is het voor de universiteitsbi
bliotheken al lang niet meer
mogelijk om alles in huis te
hebben. Er is echter enorm
veel vraag naar informatie
over publikaties die in de we
reld zijn verschenen. Zelfs
het met de hand administre
ren Van alleen maar de titels
van de publikaties, is onbe
gonnen werk.
De bibliotheek van de Rijks
universiteit Utrecht is als
eerste bibliotheek in Neder
land begonnen met het
raadplegen van geautomati-.
seerde literatuurvoorraden.
Eén van de medewerkers van
de bibliotheek, drs. C. Th. J.
Klijs zegt hierover: „Over de
hele wereld plegen tussen de
één en twee miljoen we
tenschapsbeoefenaren on
derzoek. Die mensen publice
ren enige miljoenen geschrif
ten per jaar. Ongeveer één
procent van al dat onderzoek
wordt in Nederland gedaan.
Al die publikaties kunnen
nooit in onze bibliotheek bij
elkaar gehaald worden."
Aansluiting
Gelukkig was het niet zo dat
men in Utrecht zelf die litera
tuurbestanden hoefde samen
te stellen. Met name in Ame
rika bestonden al zeer goede
en volledig geautomatiseerde
bestanden, waarop men in
Utrecht alleen maar een aan
sluiting hoefde te regelen. Ui
teraard kost dat geld. maar
dat weegt op geen enkele ma
nier op tegen de tijdsbespa
ring van de universitaire on
derzoekers. Bovendien is de
informatie veel vollediger
dan voorheen.
„Als vroeger een hoogleraar
van plan was met zijn mede
werkers een bepaald onder
zoek op te zetten, ging daar
eerst een uitvoerig onderzoek
naar literatuur aan vooraf.
Dit zeer tijdrovende karwei
was nodig, om te weten wat
er zoal in de wereld was gepu
bliceerd over het te onderzoe
ken onderwerp. Dat litera
tuur zoeken kon bovendien
nooit volledig zijn. Nu komt
de hoogleraar of een mede
werker bij ons en In korte tijd
heeft hij een vrijwel volledige
lijst van alle boeken en tijd
schriftartikelen over zijn on
derwerp. Op die manier
wordt nogal eens voorkomen,
dat een bepaald onderzoek
wordt gestart over een onder
werp. dat in het verleden el
ders in de wereld al eens on
derzocht Is," aldus de
plaatsvervangend bibliothe
caris, drs. J. van Heijat.
Aan zo'n hele operatie komt
eigenlijk maar één paar men
senhanden te pas. namelijk
van degene die het compu
terstation bedient. Hij begint
met het draaien van een tele
foonnummer in Den Haag,
waardoor hij verbonden
wordt met een schakelcom
puter, die zorgt voor de ver
binding met het gevraagde
literatuurbestand.
Per post
Nadat het onderwerp, waar
over men informatie wil
hebben, is ingetikt, geeft de
computer aan hoeveel publi
katies over dat onderwerp
bekend zijn. Zijn dat er erg
veel, dan zou het te duur wor
den om die allemaal uit te
laten tikken. Men kan dan de
computer opdracht geven de
hele zaak op de plaats waar
het staat te zetten en dat per
post op te sturen.
Er zijn overigens ai weer
nieuwe ontwikkelingen op
dit gebied gaande. Naast de
bestanden over bestaande li
teratuur. is men in Amerika
nu bezig met het in compu
tergeheugens opslaan van
onderzoeken, die op dit mo
ment aan de gang zijn. Op die
manier kan worden verme
den, dat een onderzoek wordt
begonnen, dat al ergens
gaande is.