1 Geschil geen crisis waard' DICHTBIJ i tekening van een lezer Commentaar imaat Lmro-bank en Zuid-Afrika Mr. Aantjes teleurgesteld maar niet verbitterd eerst m'n Qcudlfaant/e opeten..! Föhn barst los enkele woorden aan het volk nee petitie de klok rond met mickey uitheems Donderdag 24 MAART 1977 BINNENLAND Trouw/Kwartet 5 Tijdens het debat in de Tweede Tamer over de kabinetscrisis, zijn or sommige afgevaardigden ook hkele weinig vleiende opmerkin- |en gemaakt over het sociale en onomische beleid van het nu de- tsionaire kabinet. minister-president heeft zich [iet geheel ten onrechte nogal fel :keerd tegen deze aantijgingen, name heeft hij erop gewezen, at bij een béoordeling van de hui- LJige economische situatie van ons ind ook gelet moet worden op de >estand in de ons omringende inden. ^nkele recente berichten tonen de l^iistheid van de stelling van de ijremier wel aan. -log let inflatie-niveau in ons land is onverantwoord hoog, maar echts enkele landen komen met instiger cijfers uit de bus (West- )uits!and en Zwitserland). ^et niveau van de werkloosheid is Jog van een benauwende omvang, paar sinds februari 1976 zijn er lechts twee landen in West-Europa laar de werkeloosheid al is het pisschien tijdelijk is gedaald (West-Duitsland 10 procent en Ne derland 8 procent). De andere buurlanden zagen hun werkloosheid gedurende deze peri ode fors stijgen: Denemarken 17 procent, België 15 procent, Enge land 9 procent. Frankrijk 8 procent, Italië 7 procent en Ierland 1 procent. En wie vindt dat in Nederland een onvoorstelbaar slecht investerings klimaat heerst, beseffe dat in het invloedrijke Amerikaanse zaken- dagblad The Wallstreet Journal de zer dagen een studie werd samenge vat waarin de Amerikaanse hoogle raar Haner vaststelde dat Neder land met Zwitserland, West-Duits land, Amerika en Canada tot de landen in de wereld kan worden gerekend met het veiligste investe ringsklimaat. Haner heeft zijn conclusies gebaseerd op rapporten van een honderdtal zakenlieden over de gehele wereld. Al deze gegevens en informaties mogen geen reden zijn tot ongemo tiveerd triomfalisme, maar nog min der tot voortdurend geweeklaag, zoals helaas te vaak in ons land het geval is. afsluiting van een uitgebreide hijiefwisseling met de wereldraad 1J"n kerken en de werkgroep Be- ild Antwoord heeft de Amro- afink haar voornemen bekendge- ikt, geen leningen meer te geven de regering van Zuid-Afrika, lang deze aan de rassenwaan een tige basis blijft geven. Behalve lelijke heeft de bank ook niet- momische overwegingen gehan- :rd om tot dit opmerkelijke be lt te komen. Die niet- lomische gronden zijn ethisch karakter en dat is het bevredi- ide element. Er blijkt namelijk dat een bij uitstek commerciële •ganisatie als een grote bank aan [;t geweten een rol kan toebedelen het uitzetten van haar koers. ie vindt dat zaken niet slechts zaken zijn, kan uit deze feiten enige moed putten. Acties die hun motie ven ontlenen aan het geweten en de politieke werkelijkheid kunnen zin hebben. Daarbij is echter één be langrijke voorwaarde: de organisa tie tegen welke men actie voert, moet in beginsel open staan voor andere dan puur commerciële argu menten. De Amro-bank kan zich, zo blijkt nu, tot deze categorie instel lingen rekenen. Er loopt nu nog een appèl op het geweten van de Algemene Bank Nederland, tegen welke ook een kerkelijke boycot is uitgeroepen. Het zou verbazingwekkend zijn wanneer deze bank het besluit van de Amro naast zich neer zou leggen en in haar aanvechtbare leningenpo- litiek zou volharden. door Ferry Mingelen DEN HAAG De AR-fractieleider Aantjes is dezer dagen een weinig benijdenswaardig man. Vier jaar geleden werd hij in de eigen partij verketterd wegens zijn steun voor een kabinet Den Uyl. Vier jaar lang heeft hij zich ingezet om het kabinet op de been te houden in de hoop op langduriger samenwerking tussen christen-democraten en progressieven. Nu twee maanden voor de verkie zingen is het kabinet gevallen op een meningsverschil dat minder dan vijf tig cent per vierkante meter grond bedraagt. „Dat meningsverschil was geen kabinetscrisis wasard," zegt Aantjes met volle overtuiging. Die mening wordt, zoals bekend gedeeld door de AR-ministers Boersma en De Gaay Fortman, „maar", zo zegt hij, „ook Van der Stee (met Van Agt ondertekenaar van het wetsontwerp over de grondpolitiek) had verleden week donderdag dezelfde opvatting. Later heeft hij zich natuurlijk gesoli- dariseerd met Van Agt." Omdat de zaak volgens hem geen breuk waard was probeert Aantjes nu de kwalijke gevolgen van de kabi netscrisis zoveel mogelijk te beper ken. Hij wil met name voorkomen dat de val van het kabinet leidt tot een definitieve breuk met de pro- gTessieven. Aantjes zal daarom om te beginnen vanavond in het CDA- bestuur voorstellen nadrukkelijk uit te spreken, dat het CDA na de ver kiezingen toch het eerst met de pro gressieven over een nieuw kabinet gaat praten. Advies Ook zijn advies aan de Koningin zal in het teken van de crisisbeheersing staan. „Ik kan niet meedelen wat mijn advies precies zal zijn, maar er zijn verschillende mogelijkheden. De mogelijkheid van een progressief rompkabinet spreekt mij niet erg aan, omdat daardoor de sfeer van confrontatie extra gevoed kan wor den. Beter is het wanneer de minis tersploeg in welke vorm dan ook toch bij elkaar blijft. Dat kan met een voltallig demissionair kabinet, maar ook met een niet demissionair kabinet dat echter een beperkte taak van de Koningin krijgt opge dragen. (De Koningin moet dan het gevraagde ontslag weigeren - red.) In een volwaardige lijmpoging, gisteren in het CDA-beraad door CHU-leider Kruisinga geopperd, ziet Aantjes niets. „Daarvoor is de tijd tot aan de verkiezingen te kort, als de crisis eerder was gekomen, was het vol gens mij wel de eerste mogelijkheid geweest." Aantjes verwacht dat de CDA- fracties wat hun advies aan de Ko ningin betreft wel op dezelfde lijn' zullen zitten, ondanks het feit dat de AR gisteren heeft aangekondigd De AR-fractieleider Aantjes hierover niet uitsluitend in CDA- verband, maar ook in eigen kring te zullen vergaderen. „Ik weet niet pre cies wat de Koningin ons zal vragen, maar ik moet precies weten hoe er in onze club gedacht wordt. Tenslotte heeft de AR steeds grote twijfels gehad over de effectiviteit van de strategie waartoe door de CDA- meerderheld was besloten." Samenwerking De AR-fractieleider wenst niet te aanvaarden dat voortgezette sa menwerking met de progressieven nu definitief van de baan is. „Ik sluit op zichzelf samenwerking met de WD niet uit, maar ik voel er weinig voor door één conflict, na vier jaar samenwerking, overgeleverd te wor den aan een combinatie met de WD. Dat gevolg zou buiten propor ties zijn". Hij ontkent niet. dat er nog wel wat meer aanleidingen voor de crisis zijn aan te wijzen. „Het conflict over de grondpolitiek had natuurlijk ook iets van de druppel die de emmer deed overlopen. De breuk was niet nodig, maar dat betekent niet dat hij ook te vermijden was geweest. Er was natuurlijk sprake van een ver slechterende sfeer tussen de ver schillende partijen. Daar is het CDA niet onschuldig aan, maar ook de PvdA, met ultimatieve eisen, de examenopgaven en de persoonlijke aanvallen op Van Agt heeft daaraan bijgedragen. Vooral het effect van die aanvallen op Van Agt heeft de PvdA onderschat. Tragisch was het onbegrip van de socialisten voor het verhaal dat ik in de Kamer na de val van het kabinet hield. 'Het enige waar ze op letten was of ik kritiek op Van Agt zou uiten. Dat het verhaal yan Den Uyl en mijn verhaal in dezelfde verzoenende geest waren is ze helemaal ontgaan". Van Agt Over Van Agt zelf wil Aantjes niet veel zeggen. Naar verluidt heeft hij in de CDA-fractie over de CDA- lijsttrekker een verhaal gehouden dat begon met „Ik ben bezorgd", vervolgens een aantal opmerkingen bevatte en eindigde met „daarom ben ik zo bezorgd". Aantjes zegt zich het niet meer te kunnen herinneren. Wel herinnert hij zich dat Van Agt over zijn befaamde opmerking afge lopen zaterdag, dat de PvdA conces sies moet doen om een breuk te voorkomen, in het geheel geen over leg had gepleegd. „Kort van te voren had ik nog met hem gebeld, Andries- sen belde hem zelfs tussen de opna me en de uitzending, „maar hij heeft niets verteld". Overigens ontkent Aantjes dat „de ze criticabele" opmerking, zoals Van Agt het noemt, nou juist het punt is waardoor alles is vastgelopen. „Men zei steeds, dat er voldoende politie ke wil was om eruit te komen, maar men bedoelde eigenlijk dat er vol doende persoonlijke wil was om de breuk te voorkomen. Persoonlijke wil waardoor het je aan je hart gaat om de goede relaties te verbreken. Tot op het laatste moment zijn de verhoudingen in het kabinet goed gebleven, heel wat anders dan in 1972, toen iedereen met de deuren liep te slaan. Aantjes ontkent nadrukkelijk dat het kabinet is geofferd voor de een heid van het CDA. „Gezien de bij zondere manier waarop het kabinet tot stand was gekomen, ontviel, met het uittreden van Van Agt en Van der Stee de grondslag van dit kabi net. Door de formatie, de minder heidspositie van de christendemo craten. zijn de KVP en AR-ministers in een solidariteitspositie gedreven. Het is treffend, dat formateur Bur ger door zijn formatie het CDA heeft willen opblazen en dat door die zelfde formatie dat nu juist niet is gebeurd". Het uittreden van de CDA-ministers betekent overigens geenszins dat wij tegen een betere regeling voor onteigening zouden zijn, dat wij de speculatie niet zouden willen tegen gaan. De PvdA wil ons nu dat stem pel opdrukken, maar dat is onjuist" Teleurgesteld De ervaring van deze week heeft Aantjes teleurgesteld maar niet ver bitterd. Hij beschouwt de zaak waar hij zich vier jaar lang voor heeft ingezet niet als verloren. „Het is niet gegaan zoals ik gehoopt had. maar ik loop lang genoeg mee in de poli tiek om te weten dat sommige din gen die je niet bereikt op het mo ment dat je het wilt. later toch nog en soms veel beter voor elkaar komen". ADVERTENTIEI het vers gebraden 10 minuten haantje van Herman Kramer Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sluren aan: Trouw, jury politieke prent. .Postbus 859, Amsterdam. Naam en adres aan oe achterzijde vermelden. HET WEER door Hans de Jong Het lentebloed kruipt waar het niet gaan kan. Sinds gisteren is er nieuwe warmtegolf over het continent in ontploiing. Anima tor is een lagedrukgebied in de Golf van Biskaje. Stimulator is hogedruk van zui-Scandinavië tot de Balkan. Dan is er nog een bijwagentje over Frankrijk. Dit laatste minimum, dat gisteren middag met 1006 millibar boven het Centraal Plateau lag en on der meer in Le Puy onweer ver oorzaakte, in Lyon zeventien millimeter, in Clermond Fer- rand"23 millimeter regen achter liet, vergrootte de luchtdrukver- schillen dermate, dat er in het Alpengebied een zware föhnwind opstak. Kijkt u maar eens wat er gistermiddag bij voorbeeld in Zwitserland aan de hand was. Op de 2284 meter hoge berg Gutzch ten noorden van Locarbo (waar eerder al 33 millimeter per etmaal regen ge vallen was) woedde een zuidoos ter orkaan van gemiddeld kracht 10. bijna kracht elf. Er viel een motsneeuw bij een tem peratuur van maar min twee graden. Eén stormuitschieter bekreikte een snelheid van maar even 173 kilometer per uur ver en veruit orkaankracht. In de lagere regionen, onder meer in Liechtenstein werd bij orgaan stoten van 11 Beaufort de ther mometer opgekrikt tot 23 éi 25 graden. Ook in zuid-Duitsland was het vrij warm met München op 17 graden celsius en noord oost-Frankrijk bleef niet achter met 17 18 graden. De föhnwind deed zich tot in de Franse Alpen gevoelen en eveneens aan de Ri- vièra (Toulon). De zachtere lucht drong in de hogere regio nen met grote snelheid door naar het noorden tot noord westen. Dat ging woensdagmiddag in ons land bij eentemperatuur aan de grond van nog maar zes graden op Terschelling zeven graden in Leeuwarden gepaard met tijdelijk regen maar niet veel. In Eindhoven en Maa stricht wees de themometer op dat moment bij Oostelijke wond al 11 tot 12 graden celslus aan. en ook elders in Zuid-Nederland ging het kwik in stijgende lijn, hier en daar bij opklaringen. In Spa en Luxemburg was het 13 tot 15 graden. Ongetwijfeld zal het verder naar het Noordwesten optrekkende Franse lage drukgebiedje ook aan de grond de temperatuur in Nederland de komende dagen verder opvoeren (alweer in sa menwerking met hogedruk in Oost-Europa) en wel tot hoogten tussen 12 en 15 graden. Het weer wordt dus vrij zacht maar blijft tegelijk ook nog wel wat regen achtig. De opklaringen zijn he laas schaars. Zou de zon er toch in slagen zich langere tijd te vertonen, dan zijn naderhand maxima van 15 tot 18 graden mogelijk en zou de derde tempe- ratuurpiek van deze maand in aantocht zijn. Frappant waren de lagere temperaturen aan de Zuidzijde van de depressie in Spanje: San Sebastian 's mid dags om vier uur maar acht gra den, Albacete tien graden Cel sius bij west- tot noordwesten wind. In Noord-Afrika wint de zomer steeds verder terrein, maar voor werkelijke zomerse en tropische temperaturen moet men wel een flink eind de woes tijn in gaan. dus naar het zui den. een station in Algerije gaf n van gislcrcn 16 u gistermiddag 31 graden door, een woestijnstation in Tunesië 33 graden. Door een zeer lage dampspan- ning lagen de dauwpunten soms wel dertig graden lager. Zonnig en droog doet zich voor in een uitgebreide zone van Schotland via Polen naar oost-Europa (ho- gedrukweer). In noord-Scandi- navië en Rusland wil het maar niet ophouden met sneeuwen. Hoogwater vrijdag 25 maart Vllsslngen 5 03-17 27 HanngvtieUluizen 5 21-17 40 Rotterdam 7 03-20 09 Schevenlngen 6 17- 18 36 IJmulden 6 57-19 16 Den Helder 10 32-22.46 HarUngen 0 50-13.15. DeUzljl 2 56-15 16 Amsterdam De Bilt Declen Eelde Eindhoven Den Helder Rtd Vlitsingcn Zd Limburg Aberdeen Athene Barcelona Bordeaux Frankfort Gcnève Helsinki Innsbruck Kopenhagen Lissabon Luxemburg Madrid Malaga Mallorca Nice Oslo Panjs Rome Spbt Stockholm Wenen Zurich Casablanca Islanboel Las Palmas New York Tel-Aviv rwl bcw half bcw halTbUr licht bew geh bew licht bew licht bew geh bcw iw bew jonder redactie van Loes Smit Eisschiert hoort u tot de schaarse ederlanders die nog geen brief rbben ontvangen, ondertekend or drs. Ph. Leenman, de direc- ur-generaal van de PTT zelf. In t geval zal die brief toch binnen- art wel komen, want het is ge ut, zoals de heer Leenman [chrijft, dat iedereen op de hoogte ±Peze brief gaat over uw adres", "to begint de brief, waarin twee Itanf jes lang wordt uitgelegd dat er en „eenheidsadressering" is uit- evonden met een paar cijfers en etters extra bij het gewone adres. ar mdat dit voor PTT en grootver- bruikers gemakkelijker en handt- i,2 er zou zijn. Zoals gezegd: de heer 1. eenman vindt het gewenst dat ie- ial. ereen op de hoogte Is van deze *P» ieuwe manier van adresseren, koewei verderop te lezen is. dat 4- an niemand nog wordt gevergd 10 ij het versturen van post de nleu- elifce code te gebruiken. Logisch na- sa uurlljk. u>ant dan moet Je wel eerst alle codes voor alle adressen kennen en zo 'n codeboek is er nog niet. als het ooit komt. Onder het hoofdje „tenslotte" ein digt de PTT-directeur zo: „Ik heb getracht u in enkele woorden te vertellen, wat de nieuwe adresse ring inhoudt en voor wie dit be- langrijkis Over dat zinnetje is de heer Hokke uit IJsselsteln ge vallen, Ruw geschat zijn die „enke le woorden" er zeker tegen de vijf honderd, maar daar gaat het hem niet alleen om. „Gelet op de breed voerige uitleg welke wordt gegeven door de directeur-generaal der PTT, wordt het begripsvermogen van het volk niet hoog aangesla gen. Kennelijk Is het bij de PTT nog niet doorgedrongen dat men een simpele adres-codering ook met eeri beperkt aantal woorden ter kennis van „het volk" kan bren gen en dat juist dat beperkte aan tal eerder wordt gelezen en begre pen", aldus de heer Hokke. Voor hem Is het zonneklaar, dat de heer Leenman met zijn zin met die „enkele woorden" laat merken dat hij zijn twijfels heeft over het be gripsvermogen van „het volk". .Althans", legt de lezer uit, „hij stelt dat hij „getracht" heeft, het ons duidelijk te maken. Aan hem zal het dus niet liggen". Het kan zijn, dat deze lezer het gewraakte zinnetje precies opvat zoals het bedoeld is. maar volgens ons zijn er twee mogelijkheden: óf de heer Leenman bedoelt inder daad te zeggen dat hij getracht heeft de zaak uit te leggen, in de wetenschap dat die poging toch niets uithaalt; óf de PTT-directeur twijfelt aan zijn eigen capacitei ten, zo van: „Ik heb getracht het u uit te leggen, maar het zal me wel weer niet gelukt zijn". Of is er misschien nog een derde mogelijk heid? Van alle secretaressen in tv-series staat ons nog het sterkst de altijd kortaf bij de achternaam (Rehbein) genoemde, zeer dienstwillige rech terhand van „De Commissaris" voor de geest. Ze zorgt als een moe der voor haar baas en de zijnen, zit er zelfs 's nachts als de heren laat terug zijn van een karwei of op een telefoontje moeten wachten, en zet talloze potten koffie en thee voor hen. Misschien hoort dat in een film zo. maar in 't echt moeten althans de Amerikaanse secretaressen daar niets van hebben. „Koffie zetten voor jullie allemaal? Daar ben ik niet voor aangenomen", zei vol gens het Westduitse Handelsblatt- Iris Rivera tegen haar chef op een kantoor in Chicago. Thüis had ze al genoeg huishoudelijk werk op te knappen voor zichzelf en haar drie kinderen. Haar chef werd kwaad en de directie zette haar op staande voet op straat. Mevrouw Rivera was de eerste die durfde te weige ren; haar „nee" bracht zelfs de ge dweeste vrouwen 'op kantoor tot een grote protestdemonstratie. Het geval kwam in de krant. Daar stond ook in, dat diezelfde chef een „koffiedienst" voor alle vrouwen op papier gezet had, het begin van het drama. Iris Rivera was woedend geworden, omdat in dat koffieroos- ter alleen de vrouwen waren opge nomen. Haar woede sloeg over op haar collega s die na Iris' ontslag de mannen op kantoor haarfijn uitleg den dat koffiezetten zó simpel is. dat zelfs een hogere functionaris het kan. Daarna deden ze niets meer. waarop de directie besloot de ontslagen secretaresse maar weer In dienst te nemen. De secretares sen binnen en buiten het bedrijf zijn het er nu allemaal over eens: een vrouw hoeft niet alles te doen wat haar wordt opgedragen, alleen omdat ze een vrouw is. De Engelse telefoondienst biedt zijn klanten meer keus dan alleen uit verschillend gekleurde toestellen. Er is nu ook een apparaat te krijgen met een Mickey Mouse-figuurtje er op dat de hoorn vasthoudt, maar wie toch liever iets klassiekers heeft, kan een namaak-antiek toestel aan-< vragen. Voor de kleinbehuisden en mensen die een telefoon maar een sta-in-de-weg vinden, is ereen extra- compact model uitgebracht! Eind van deze maand komt het negende „landenschrift" van Am nesty International uit. Dat gaat helemaal over de schending van de mensenrechten in Tsjechoslowa- kije, een land waarvoor Amnesty begonnen is een handtekeninge nactie te voeren. Beter gezegd, voor vrijlating van de politieke ge vangenen in dat land; zeven van hen worden met name genoemd (drie ondertekenaars van Charta '77, drie sinds een jaar in gevan genschap verblijvende popmusici en de op 17 januari van dit jaar gearresteerde theaterdirecteur Ota Omest), maar het gaat om alle poli tieke gevangenen in dat land. De heren Delfgaauw, W. Kok. S. Car- miggelt, K. v d. Plas, J. Crolset, H. J. L. Vonhoff, A. L. Constandse, A. v.d. Louw. J. Lanser en H. Pors horen tot de vooraanstaanden in ons land die zich intussen solidair met deze Amnesty-actie hebben verklaard. Wie aan deze handtekeningenactie wil meedoen, kan bij Amnesty 3e Hugo de Grootstraat 7, Amsterdam een petitieformulier aanvragen. Daarop wordt in de taal van de ontvanger én de afzender verzocht om vrijlating van de politieke ge vangenen in Tsjechoslowakije en om eerbiediging van de mensen rechten. Voorts is er voldoende ruimte op het formulier voor vele tientallen handtekeningen. Toen Peter Mattil in de gymnas tiekzaal van een middelbare school in Stockholm met een schril fluit- geluld het einde van de basketball wedstrijd aangaf, was de stand 2650 tegen 1778 De dertipn- tot zestienjare meisjes die die wed strijd hadden gespeeld, waren dan ook een etmaal lang achter elkaar bezig gewflpst in de hoop hiermee een plaatsje in het Guinness re cordboek veroverd te hebben. „We lazen ln dat boek dat in Amerika een groep Jongens vierenvijftig uur gespeeld heeft." zei vijftienjarige UUa Larsson, „en wij zijn nu vast de eerste meisjes ter wereld die het zo lang hebben volgehouden." De kaaimannen, krokodillen en schildpadden in Ouwehands terra rium zullen ook niet weten wat ze zien. Hun omgeving is zo kleurig aan het worden, dat ze er zelf nog uitheemser door uitzien. De bezoe kers van het terrarium kunnen de kleinere soorten kaaimannen en krokodillen voortaan tussen wel twintig soorten orchideeën en an dere tropische planten zien krioe len. Daar heeft „Kareltje" voor ge zorgd, de roofdierenverzorger Ka- rel van Kuilenburg, voor wie orchi deeën zijn grootste hobby zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5