Meerderheid zou
aanblijven van
cabinet willen
nieuw
bij
Alshetnou
bewezen is dat
dewas00k
milieuvriendelijk
kan...
Een crisis die niet op een crisis lijkt
j Loze bewering?
AMBO
CDA
1»
Stroom van protesten
tegen inpolderingsplan
Lubbers zou prijsbeleid
niet willen versoepelen
J
ractieleiders vandaag bij Koningin
Hoorzitting in Fries Provinciehuis
Spa Orange
3Ü
Dat het welzijn van uw medewerkers
beter wordt bevorderd
l door Nilfisk
schoonmaakmachines?
Daag ons
eens uit!
r dreigen méér studentenstops
Advocaat Menten
vraagt Knoop
om rectificatie
Vivisectie niet
verplicht voor
Utrechtse student
~i
ei
Vergif maakt meer
slachtoffers onder
dieren Achterhoek
klok het schone alternatief
Breuk was duidelijk de bedoeling niet
ONDERDAG 24 MAART 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
p lan onze parlementsredactle
ie EN HAAG De meerderheid van de Tweede Kamerfracties
a kt de Koningin te zullen adviseren het huidige, nu demlssio-
ai lire, kabinet Den Uyl in stand te houden. Dat zou kunnen door
t et in te gaan op de ontslagaanvraag van de zes CDA-mlnisters
h i ook met op het ter beschikking stellen van de tien progressie-
1 portefeuilles. Het kabinet zou dan met een beperkte opdracht
lopende zaken kunnen afhandelen.
Van onze correspondent
LEEUWARDEN Een stroom van protesten tegen het Friese
plan tot inpoldering van vierduizend hectare buitendijksgebied
in het noorden van de provincie viel gisteren te beluisteren op
een hoorzitting in Leeuwarden. Daar konden zij die schriftelijk
bezwaar hadden gemaakt tegen de concessieaanvraag, die Fries
land heeft ingediend, hun standpunt nader toelichten Tegen het
inpolderingsplan zijn ruim 48.000 bezwaren ingediend.
/ADVERTENTIE)
Met Spa bronwater bereid
Drink de natuur
idaag zal de Koningin de fractie-
irzitters uit de Tweede Kamer
itvangen op paleis Huis ten Bosch
Den Haag. Gisteren ontving de
fcrstin daar reeds de vice-voorzitter
de Raad van State, dr. M. Rup-
en de beide Kamervoorzitters,
dr. Th. L. M. Thurlings en dr. A.
[.'indeling. Van Thijn (PvdA) gaat
ndaag als eerste naar het paleis,
f® :htereenvolgens gaan dan:
idriessen (KVP), Wiegel (WD),
intjes (a.r.) De Gaay Fortman
PR), Bakker (CPN), Kruisinga
er h Drees (DS'70), Terlouw (D'66),
Abma (SGP), Koekoek (Boeren),
ingeling (GPV). Van der Lek (PSP),
tuker (RKPN) en de beide „eenlin-
n" Huijsen (ex-c.h.) en Nooteboom
X-D'66).
e CDA-fracties voelen niets voor
n eventueel progressief rompka-
"Jnet. De fractie-voorzitters van
j£vP, ARP en CHU wezen er giste-
op dat. onder voorbehoud van
it hun fracties daarover zouden
nden, een dergelijk kabinet voor
»n nauwelijks wenselijk is. De
DA-fracties vergaderden gistera-
pnd. De stemming daar was gelijk
aan de mening van hun fractie
voorzitters.
De drie CDA fractievoorzitters
zullen dus afzonderlijk naar konin
gin Juliana gaan; zij zullen echter
wel hun adviezen zoveel als moge
lijk op elkaar afstemmen. In de
eerste vergadering van de CDA-
fracties van gisterochtend heeft de
a.r.-fractie zich het recht voorbehou
den om voorafgaande aan het ad
vies aan de Koningin nog afzonder
lijk van de belde andere fracties
bijeen te komen.
De WD-fractie, die gisterochtend
vergaderde, denkt er globaal net zo
over als de CDA-fracties.
„Niet lijmen"
PvdA-fractieleider Van Thijn zei gis
teren, vlak voordat zijn fractie in
vergadering ging, dat hij een even
tuele poging om de breuk in het
kabinet nog te lijmen volstrekt van
de hand wijst. „Daar is weken de
tijd voor geweest, en bovendien
blijft er nu toch te weinig tijd over
om de hervormingsvoorstellen nog
door de kamer te laten behandelen".
T
Prinses Beatrix bracht gisteren een bezoek aan de Raad van
State, en sprak daar met dr Ruppert, die gistermiddag zijn advies
heeft uitgebracht aan koningin Juliana.
Van onze soc. econ. redactie
DEN HAAG Minister Lubbers lijkt niet van plan het prijsbe
leid wezenlijk te versoepelen. Waarschijnlijk zullen alleen de
dienstensector en de winkeliers een deel van hun loonkostenstij
ging gesproken is over een 3,5 procent mogen doorbereke
nen in de prijzen.
S Bel: 020-994301,
bn I toestel 36
Dit valt af te lelden uit gesprekken
die ambtenaren van het ministerie
hebben gevoerd met deskundigen
van werkgevers, vakbeweging en
middenstand, ter voorbereiding van
het definitieve besluit van de minis
ter inzake het prijsbeleid voor de
rest van het Jaar. Dat besluit zal
omstreeks 1 april vallen. De minister
wacht ermee tot het centraal plan
bureau het „centraal economisch
plan 1977" zal hebben uitgebracht.
Dat gebeurt in de tweede helft van
volgende week.
Thans werkt nog een voorlopige
prijsmaatregel, die de bedrijven elke
doorberekening van stijging van
loonkosten in de prijzen verbiedt.
Onlangs heeft minister Lubbers al
laten blijken dat in deze strakke
bepaling voor de sector industrie
niet veel verandering zou worden
gebracht. De loonkostenstijging in
de industrie (omstreeks acht) is na
melijk niet veel hoger dan de stijging
van de produktiviteit (omstreeks ze
ven procent). Dienstensector en de
tailhandel genieten echter een veel
geringere stijging van de produktivi
teit. De loonstijging zou daar dus
voor een deel ten koste gaan van de
winst, als geen enkele doorbereke
ning in de prijzen zou worden toeges
taan.
Zoveel bezwaren zijn nog nooit eer
der opgestuurd bij een actie voor
natuurbehoud, merkte drs. H. Mun-
tingh op. Als secretaris van de lande
lijke vereniging tot behoud van de
Waddenzee, kwam hij aan het woord
namens de 47.672 mensen, die het
voorbedrukte bezwaarschrift van de
waddenvereniging hebben opge
stuurd naar het Provinciehuis ln
Leeuwarden. De Heer Muntingh
vroeg het provinciaal bestuur van
Friesland om het besluit tot inpolde
ring van deze voor de natuur zo
belangrijke zomerpolders en subvel
den nu in te trekken. Hij wees erop
dat de Staten van Friesland de
werkgelegenheid als belangrijkste
argument voor indijking hebben
gezien.
Aangenomen werd, dat na uitvoe-
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De voormaUge advo
caat van Pieter Menten, mr. B. F. J.
Simon uit Utrecht zal Hans Knoop
in een brief vragen om bepaalde
passages uit zijn boek „De zaak-
Menten" in een eventuele herdruk te
laten vervallen. Afgezien daarvan
wil hij over de in deze passages
aangesneden zaak een rectificatie
hebben in het weekblad Accent,
waarvan Hans Knoop hoofdredac
teur is.
Het gaat om de mededeUng van
Knoop, dat mr. Simon voor de ver
dediging van Menten een honorari
um zou krijgen, „dat geschreven zou
moeten worden met zes nullen".
Verder schrijft hij, dat mr. Simon
alvorens de zaak op zich te nemen
een voorschot gevraagd en gekregen
heeft van enkele tienduizenden
guldens.
„Dit is te gek om los te lopen. Een
müjoen gulden zeker, werkelijk be
lachelijk. Ik berekende Menten de
tarieven die volstrekt normaal zijn,
na overleg met de deken van de orde
van advocaten in Utrecht en de de
ken in Den Haag. Ook die passage
over dat voorschot klopt helemaal
niet," aldus de heer Simon.
Wanneer Hans Knoop geen rectifi
catie in Accent plaatst en niet toe
zegt de passages in een eventuele
herdruk te zullen weglaten, zal mr.
Simon een kort geding tegen hem
aanspannen.
ring van de inpoldering extra werk
zou ontstaan voor 300 tot 375 man. In
de nieuwe polder zouden ongeveer
dertig nieuwe boerderijen komen,
terwijl het gebied verder van belang
is voor de verbouw van pootaardap-
pels. Een recent rapport van de fede
ratie van NoordeUJke Economische
Instituten (FNEI) concludeert echter
dat bij uitvoering ln 1985 Friesland
ten hoogste mag rekenen op 100 tot
130 extra arbeidsplaatsen „Ik hoop
en verwacht dat Friesland de con
cessieaanvragen nu gaat intrekken",
zei de secretaris van Waddenvereni
ging. Als het niet gebeurt bleef hij
overigens nog optimistisch, omdat
naar zijn opvatting het rijk „dit stuk
natuurvernietiging" nooit zal toe
staan.
Betekenis
Dat het buitendijks gebied tussen
Zwarte Haan en de veerdam bij Hol-
werd uit het oogpunt van natuurbe
houd van geweldige betekenis is,
werd benadrukt door prof. Dr. F.
Mözer-Bruyns, die namens de Neder
landse orni to logische Unie en het
Zoölogisch Museum van de Universi
teit van Amsterdam aan het woord
kwam. De internationale waarde is
ondubbelzinnig vastgesteld, zei prof.
Bruyns, die inpoldering onaan
vaardbaar noemde. Dat geldt temeer
omdat er voor de trekvogels geen
uitwijkmogelijkheid is, omdat slik-
rijke kwelders, zoals die aan de
noordkust van Friesland bestaan,
bijna nergens meer voorkomen.
Maar liefst 22 sprekers toonden hun
ongerustheid over de plannen.
Dat door inpoldering ook arbeids
plaatsen verloren gaan bleek uit de
toelichting van drs. J. Langstraat
van het Visserijschap. Hij zag een
direct verlies in de visserij van twin
tig personen en nog een indirect ver
lies in aanverwante sectoren van
tachtig arbeidsplaatsen.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Een student in
Utrecht is niet meer verplicht deel te
nemen aan onderwijs, waarbij vivi
sectie wordt toegepast. Om aan de
exameneisen te voldoen krijgen de
ze studenten 'proefdiervrije' moge
lijkheden om aan de exameneisen te
voldoen? De universiteitsraad van
de Rijksuniversiteit in Utrecht heeft
gisteren een motie met deze strek
king aangenomen.
P- fen onze onderwijsredactie
lEN HAAG Er dreigen dit jaar
meer studentenstops te ko-
m. De commissie capaciteit van
academische raad meent dat er
it alleen stops nodig zijn voor:
(neeskunde, tandheelkunde, dier-
teeskunde. biologie, farmacie en
.-chiedenis (voor deze studies gel
den ook voor dit jaar stops), maar
ik voor: landbouwwetenschappen,
fysische geografie, sociale geografie,
pedagogische en andragogische we
tenschappen, psychologie, Neder
lands, Frans, Engels, kunstgeschie
denis en muziekwetenschap. Mor
gen stelt de academische raad het
advies vast, dat aan staatssecretaris
Klein uitgebracht zal worden. Het
valt niet aan te nemen dat zóveel
studentenstops als nu verlangd wor
den, afgekondigd zullen worden.
nd;
(ADVERTENTIE)
Yvonne Keuls
Jan Rap en z'n maat
Realistisch verslag van ervaringen,
opgedaan in een opvangcentrum voor
jongeren die zich vertoren voelen m
onze samenleving
244 pagina s - 9 tekeningen - f 19.50
Edward Shorter
De wording van het moderne
gezin
Geschiedenis van het leven van de
gewone man en vrouw m de laatste drie
eeuwen
297 pagina's- 132.50
Jane Hamilton-Merritt
Meditatiedagboek
Unieke ervaringen van een westerse
longe vrouw die maandenlang in boed
dhistische kloosters verbleel.
144 pagina s-117.50
Com. Verhoeven
Folteren om bestwil
Over het wereldwijde versch ;r.sel fol
teren een ontaarde vorm van verkon
diging
160pagina's-f 17.50
Martin Jay
De dialektische verbeelding
Voor het eerst een grondige beschrijving
van de geschiedenis van de Frankfurter
Schule.oa Horkheimer. Adorno. Ben
jamin. Marcuse
Basisboek - 440pagma s - gebonden
147.50
kL
nu bi) uw boekhandel
Uitgeverij Ambo bv Postbus 308 Baam
Theo de Boer
Tussen filosofie en profetie
Inleiding tot de filosofie van Emmanuel
Levmas en zijn kritiek op het westerse
denken
I84pagmas-f 19.50
Huub Oosterhuis
Dan zal ik leven
Gebeden, psalmen, teksten uit de bijbel
- voor mensen alleen
nu al 2de druk' - 112 pagina's-f9.50-
gebonden f 12.50
Ton Lemaire
Over de waarde van kuituren
Een analyse van het begrip kuituur dte
leidt tot de vraag wordt de hele mens
heid slachtoffer van de westerse kuituur?
Basisboek - 512 pagina s -147.50
Paul Pruyser
Tussen geloof en ongeloof
Geloof is niet langer de normen onge
loot de uitzondering, het is veeleer
omgekeerd Wal betekent dat voor
degenen die geloven en voor degenen
die niet geloven»
Basisboek - 307 pagina's - f 29.50
Van een verslaggever
ARNHEM Na de vondst van dode
vogels en katten in de Achterhoek,
begin deze week, zijn nu ook zoog
dieren het slachtoffer geworden van
het parathion, dat daar intensief
over de landerijen en velden is ge
spoten om de abnormale plaag van
emelten (larven van de langpoot
mug) te bestrijden, zo heeft een
plaastelijke vogelwerkgroep giste
ren meegedeeld.
In de buurt van Eibergen zijn een
dode ree, vier dode ganzen, dode
hazen en konijnen gevonden. In
Neede zijn weer drie katten gestor
ven, nadat ze op een bespoten
sportveld op de muizenjacht waren
geweest. De ganzen werden in een
bespoten weiland gevonden, aldus
de voorzitter van de vogel-
werkgroep. Volgens hem is de plot
selinge sterfte onder de dieren te
wijten aan een te hoge concentratie
parathion.
(ADVERTENTIE)
Klok CS totaalwdtmiddcl Klok Hagelwit fosljjurm
zonder fosfaten. gezinswjsmiddcl
Vervolg van pagina 1
De oplossingen van de progressie
ven zijn in veel opzichten niet de
oplossingen van het CDA, maar
„hun bezorgdheid mis ik ten enen
male bij de WD." „Daarom sta ik,"
aldus prof. Goudzwaard, „dichter
bij de progressieven mede ook
tegen de achtergrond van de in de
kerken gevoerde discussie over de
nieuwe levensstijl, zoals die in het
CDA-programma haar weerslag
heeft gevonden."
Oorzaken
Wat de oorzaken van de huidige
kabinetscrisis aangaat: Goud
zwaard dacht dat deze ook andere,
diepere oorzaken heeft. Daarbij heb
ben belde partijen schuld. De pro
gressieven wilden steeds weer de
confessionelen „toetsen" (waarbij
dus de ander als een te wantrouwen
partner werd aangemerkt). Ook de
niet aflatende persoonlijke en deni
grerende aanvallen op de heer Van
Agt hebben een rol gespeeld. „De
persoonlijke integriteit had moeten
worden gespaard".
Maar ook het CDA en zijn lijsttrek
ker Van Agt wilde Goudzwaard niet
van alle schuld vrijpleiten. In de
televisie-uitzending van zaterdag
avond met Van Agt had prof.
Goudzwaard een element van een
zich bewust terugtrekken geproefd,
waardoor samen met het aandra
gen van verder complicerende ele
menten de schijn kon ontstaan
dat het CDA de grondpolitiek mede
als aangrijpingspunt heeft willen
benutten om de samenwerking met
de progressieven te beëindigen.
Prof. Goudzwaard
,,Ilc ben bezig mijn handen te
wassen
door P. L. van Enk
Het is een waarheid als een koe die woensdagavond ln het Tweede Kamerdebat
werd gehoord: geen enkele crisis lijkt op de andere. Het unieke van de huidige
crisis is dat zij zelis niet op een crisis lijkt.
De breuk binnen het kabinet
lijkt zich te hebben
voltrokken buiten de wil van
de coalitiegenoten om. Welis
waar zijn binnen de coalitie
de spanningen de laatste
maanden toegenomen
daar is dezer dagen vaak met
reden op gewezen maar de
crisis die van die ontwikke
ling de climax lijkt te zijn,
was duidelijk de bedoeling
niet.
Zij wordt door de meeste be
trokkenen meer ervaren als
het gevolg van een voorna
melijk persoonlijk bepaalde
problematiek dan als een
noodzakelijk gevolg van een
politiek proces. En zoals zo
vaak weet de politiek met
persoonlijke problemen wei
nig raad. De boosheid die na
dit conflict aan d? linkerzijde
natuurlijk moest worden op
gebracht, is gemengd met ge
latenheid een gemoedstoe
stand dié je ook bij het CDA
aantreft. Wat dat betrek
heeft Aantjes, fungerend
fractievoorzitter, in het Ka
merdebat de toon weer feil
loos getroffen
Onder de christen
democraten heeft zich. even
min als bij de progressieven,
iemand gemeld die blij was
met hetgeen er is geschied.
Een enkeling die ln de buurt
was, weet te melden dat
KV P-fractieleider Andries-
sen ten onrechte ervan ver
dacht dat hij een Raspoetin-
rol achter Van Agt zou spelen
ontdaan was toen.
'woensdagochtend, de onaf
wendbaarheid van de breuk
tot hem was doorgedrongen.
Andriessen kan in de politiek
een harde, kille pokeraar zijn,
maar hij weet precies tot hoe
ver hij kan gaan en nu ging
het te ver. Anders dan wel
eens is gedacht heeft ook
de fractieleider van de KVP
de lijsttrekker van het CDA
niet aan een touwtje.
Bijna on-politiek
De omstandigheid dat de cri
sis een bijna on-politieke
achtergrond heeft, wordt nog
eens extra geaccentueerd
door de futiliteit van de zake
lijke aanleiding. Natuurlijk
zijn bij een regeling van de
grondpolitiek grote belangen
in het geding, maar het ver
schil dat binnen het kabinet
nog moest worden over
brugd. moet in millimeters
worden gemeten en is zeker
geen kabinetscrisis waard.
Gegeven deze achtergronden
hebben de betrokken politici
dezer dagen grote beheerst
heid opgebracht en ook dat
heeft deze crisis van grim
migheid ontdaan. Aantjes
heeft namens het CDA
duidelijke verzoeningsgezin
de taal gespróken: hij heeft
premier Den Uyl trouwens
kunnen prijzen wegens diens
„terughoudende en de-
polarise rende" verklaring.
PvdA-lelder Van Thijn
bracht het tot een tekst die in
de oren van zijn aanhang wel
ais een akte van berouw moet
klinken: „Wij hebben het el
kaar ln de afgelopen vier Jaar
niet gemakkelijk gemaakt.
Wij zijn er niet in geslaagd,
vele Jaren van wantrouwen
over en weer weg te poetsen.
Ik geef toe dat ook wij zelf in
de doorbreking van dat kli
maat van wantrouwen niet
altijd brandschoon zijn ge
weest".
Beheerstheid
Beheerstheid Is er ook bin-
nen de boezem van de minis
terraad aan te pas gekomen
om de gevolgen van hetgeen
kennelijk nu eenmaal gebeu
ren moest, te beperken. Koe
le en precieze afweging van
beschikbare gegevens en
taxaties waarbij de funge
rend fractieleider zijn rol
heeft gespeeld is een breuk
binnen het blok van christen
democratische ministers
voorkomen. Met name de
AR-bewlndslieden maar
zij niet alleen hadden be
langrijke bezwaren tegen de
handelwijze van de minister
van justitie. Dat minister
Boersma desondanks eve
nals Van Agt zijn ontslag
heeft aangeboden, zal hem
straks het recht van spreken
verschaffen, waarmee partij-
loyaliteit wordt beloond.
Tijdens de afgelopen vier
Jaar is de coalitie menigmaal
gered dank zij gespletenheid
van het CDA. Men denke aan
het huurdebat van eind de
cember vorig Jaar: het kabi
net haalde een belangrijk
voorstel over de streep, dank
zij een minderheid van chris
ten-democraten. De paradox
is dat herstel van de coalitie
bij deze crisis kansloos zou
zijn geweest bij gespleten
heid van het CDA. Dank zij
het feit dat de verscheiden
humeuren en stromingen
binnen het CDA met elkaar
in gesprek blijven, is er nog
enige uitzicht op een nieuw
begin.
Onwaarschijnlijk
Het ls. onder de gegeven
omstandigheden. niet
waarschijnlijk dat dit herstel
op korte termijn nog voor
de verkiezingen bereik
baar is, hoewel Den Uyl nog
altijd naar een gaatje lijkt te
speuren. Aan het eind van
zijn verklaring in de Kamer
had hij het over „het werk
dat ik als een opdracht zag en
zie" en wie hem later het be
leid van het kabinet hoorde
verdedigen als een lijn die
zou moeten worden voortge
zet. kreeg niet de Indruk van
iemand die het heeft opge
geven.
