Aantjes houdt deur naar PvdA open
VHHG
Overzicht
mag en is
netzo lekker
Koningin raadpleegt
Na aftreden CD A-ministers hele kabinet demissionair
Ê&ft
IÏIÊB
is
Mies
Bouwmand
eigen
tv-boek
geniet van uw koffie
Nieuwe kruidenierswaren
bijna nooit succes
pag. 15
met Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
Zogezegd
a-
HET WEER
^Opklaringen
F
In deze krant
H Boek over Menten
Met 160 foto's
Philips weet
niets van
'zwarte lijst'
Zeker zestig doden
Trouw
Glashelder
Welkomstvoordeel
hoort bij u.
4/1
Trouw
3SSTE JAARGANG NR. 10092 WOENSDAG 23 MAART 1977
i\Uffï/l//IIIJII/f/Jh
Advertenties voor dere zaterdagse rubriek moeten uiterlijk donderdag
(te post) in ons bezit zi|d Inlichtingen tel 020-9I34S6 1st 7S0
I UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. - HOOFDREDACTEUR J.TAMMING A - DIRECTEUR ING. O. POSTMA-POSTBUS 859 AMSTERDAM - VOOR ONZE ADRESSEN EN TELEFOONNUMMERS ZIE PAGINA 2
I ABONNEMENT 14.82 PER MAAND 44.45 PER KWARTAAL 175.60 PER JAAR POSTGIRO 660000 BANK NED. CRED. BANK REK.NO. 23.00.12.574 - GEMEENTEGIRO X 11000 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,60
Van onze parlementsredactie
3EN HAAG „De verstoorde verhoudingen tussen
ie PvdA- en CDA-fracties behoeven niet tot verbro-
ren verhoudingen te leiden."
)p deze manier reageerde AR-fractievoorzitter Aantjes gisteren
ïamens het CDA in het Tweede Kamerdebat, naar aanleiding
ran de verklaring van premier Den Uyl over het aftreden van zijn
tabinet. De heer Aantjes voegde daaraan toe: „Ik hoop dat deze
{risis niet de mogelijkheden zal wegnemen voor toekomstige
«menwerking van degenen die de afgelopen jaren met vallen en
jpstaan de primaire regeringsverantwoordelijkheid hebben ge
lragen."
temier Den Uyl kondigde gisteren
de Tweede Kamer de val van zijn
abinet aan. Hij deed dit direct na
erugkomst van een bezoek aan ko-
ingin Juliana in het Haagse paleis
an het Voorhout, waar hij het ont-
ig van het kabinet had aangebo-
i. De meningsverschillen over de
mdpolitiek waren, ondanks we-
ang beraad, onoplosbaar ge-
iken.
ministers Van Agt en Van der
Itee weigerden gistermiddag een be-
luit over de grondpolitiek dat het
ibinet met meerderheid van stem-
len maandagavond nam, voor hun
ikening te nemen. Zij boden hun
itslag aan, daarin gevolgd door de
idere CDA-ministers, die, met nu-
iceverschillen, veel minder moeite
den met het kabinetsbesluit.
iarop besloten ook de progressie-
hun zetels beschikbaar te
illen.
Parrière
Iet is mij nu vreemd te moede", zei
I nu demissionaire premier gistera-
pd, „na haast vier jaar kabinet en
Ichts twee maanden voorde ver
kiezingen blijkt het niet mogelijk te
lijn om een aantal van de meest
wezenlijke programmapunten van
fit kabinet te verwezenlijken. Voor
lij, als eerste verantwoordelijke
or het goede functioneren van het
abinet, betekent dit de bitterste
varing in het werk dat ik als een
Jpdracht beschouw", aldus drs Den
fyi.
rtas Enkele opklaringen en plaatse-
__lijk een bui. Meest matige oos-
lelijke wind. Minimum tempe
raturen omstreeks 4 graden,
'maxima circa 9 graden.
Morgen en overmorgen: Hier en
'^*daar een bui en enige stijging
van temperatuur.
Zon op: 06.36
onder: 18.58
g Maan op: 07.56
onder: 23.04
Veg dicht voor
-larende padden
Ier zit vast een 'pedagoog' in
graad...
De val van het kabinet Den Uyl
wordt algemeen in politiek Den
Haag beschouwd als een zware bar
rière voor een eventueel nieuw pro-
gressief-christen-democratische re
geringssamenwerking na de verkie
zingen van 25 mei. Deze verkiezin
gen zullen, In verband met de kabi
netsbreuk niet vervróegd worden.
Premier Den Uyl zei gisteren eerder
op de dag al dat voortzetting van de
samenwerking uiterst moeilijk zou
worden, maar hij achtte die kans
toch niet helemaal uitgesloten.
De PvdA fractieleider Van Thijn
deed echter geen moeite zijn woede
tegen Van Agt voor dit doel in te
tomen. Hij moemde het gedrag van
de CDA-lijsttrekker absurd en zei
openlijk samenwerking met Van
Agt in een eventueel tweede kabinet
Den Uyl niet te zien zitten.
Gisteren werd in politiek Den Haag
aanvankelijk rekening gehouden
met een mogelijk aanblijven van de
AR-ministers Boersma en De Gaay
Fortman. Zij hadden weinig bezwa
ren tegen het kabinetsbesluit over
de grondpolitiek, maar hebben ui
teindelijk de eenheid binnen het
CDA vóór laten gaan. Dit na een
gesprek van de zes CDA-ministers
met de drie CDA-fractieleiders Aan
tjes, Andriessen en Kruisinga, gis
termorgen op het departement van
justitie.
Volgens Aantjes in zijn verklaring
tijdens het Kamerdebat bestaan on
der de CDA-ministers bittere gevoe
lens over de kabinetscrisis. „Het doel
van de formatie van 1973 (een brug te
Premier Den Uyl tijdens het afleggen van zijn verklaring in de Tweede Kamer.
slaan voor langdurige samenwerking
tussen progressieven en cristen-demo-
craten redactie) is niet bereikt. De
negatieve invloed daarvan onder
schatten wij niet, maar we moeten
toch nu naar de toekomst kijken," al
dus de CDA-woordvoerdcr. Hij duid
de op de meningsversohillen, ook tus
sen de CDA-ministers zellf, over de
grondpolitiek.
Aantjes bracht speciaal dank aan
de vier CDA-ministers die Van Agt en
Van der Stee in hun ontslagaanvrage
zijn gevolgd. ,.De CDA-samenhang is
daarmee ook binnen het kabinet be
waard. Hij is sterker gebleken dan
menigeen hoopte of vreesde." Volgens
Aantjes hebben met name de haast
waarmee een aantal belangrijke on
derwerpen in de laatste weken be
handeld moesten worden èn het op-
fteliswaar is het kader gescha-
waarbinnen het kabinet
opereren (de geactuali-
erde programs van progres-
peven en christen-democra-
En) maar ik vraag me af of aan
f hand van al die stukken
jeregeerd kan worden.
Formateur dr. Af. Ruppert in
1973 nadat het kabinet-Den
Uyl tot stand was gekomen.
PAGINA 2:
PAGINA 7:
Dr Potter: Vrijheid
PLO kan alle
van godsdienst
kanten nog op
verbonden met
andere rechten
PAGINA 11:
Jan Peters
PAGINA 3:
niet tegen België
PAGINA 15:
aangeboden
Schade fruitteelt
Familieberichten10
door houding EG
ADVERTENTIES
Bel ons of vul de bon in
voor méér zendtijd Veronica.
Vanavond zendt Veronica weer uit Nederland li,
20 30 uur Rob Out zal u vragen éen v^^ze nummers
020-804804 '<6549147.
Of vul de bon in
BON Ik word Veronicaltd O at 10,-per jaar Oaf 25.-(meiblad)
Naam en voorletters
Geb datumman/vrouw
StraalPlaats -
Gezinshoofd ja/nee
Nog niet betalen In open envelop zonder
poslzegelaan Antwoordnummer 123. Hilversum.
TETS 'CDS /CDS /LEN 'CD*
KfiiS
FR. ÜF. FR FR
IEEM®
SDS/CDS
EHÏR
Laat het voor iedereen toch vooral goed duidelijk zijn,
dat Nederhorst gewoon flink doorbouwt!
(Bezoek onze stand op de Bouwbeurs') ■■wFnedBftlOrSt bfflfW
treden van de PvdA bijgedragen tot
het ontstaan van dit conflict.
Later op de avond verklaarde Aan
tjes op de televisie nadrukkelijk dat
de breuk met de PvdA het CDA niet
per definitie in de armen van de VVD
drijft. Hij. wees er op dat de WD de
afgelopen jaren zich ah eca echte
conservatieve partij heeft doen ken
nen.
„Vernederend"
De fractleleldrr van de PvdA, drs.
Ed van Thijn, kondigde gisteravond
in de Tweede Kamer aan, dat zijn
partij hoe dan ook zal vasthouden
aan de vier hervormingsvoorstellen
die zij nog vóór de verkiezingen be
handeld had willen zien, maar die nu
natuurlijk op de lange baan zijn
geraakt. Van Thijn sprak van „ver
nederende en schokkende" ervarin
gen; hij wees de ministers Van Agt
en Van der Stee aan als eerst ver
antwoordelijk voor de val van het
kabinet en noemde het „onredelijk
en onverantwoordelijk", wat er is
gebeurd.
Net als het PvdA bestuur had
gedaan, wees ook Van Thijn erop,
dat het ten derde male een kabinet
waaraan socialisten en de KVP deel
nemen, niet gelukt ls, een goede
regeling voor de grondpolitiek te
ontwerpen. Van Thijn zei, dat de
grond „het meest schaarse goed
dat wij kennen" sinds de oorlog
met zeshonderd procent in prijs is
gestegen. Van de wetsontwerpen die
in het geding zijn, verklaarde hij,
dat zij voor de Partij van de Arbeid
slechts compromissen waren en ver
re van ideaal wegens de opeenho
ping van uitzonderingsbepalingen
bij de vaststelling van de ge
bruikswaarde. „De gebruikswaarde
zou mondjesmaat en heel geleidelijk
zijn ingevoerd", aldus Van Thijn.
Harde strijd
WD-lractleleider
Wiegel voorziet een harde verkie
zingsstrijd, nu het kabinet-Den Uyl
ADVERTENTIES
LJ.Veen-Wageningen
gelukkig zonder coffeine
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Koningin Juliana zal vandaag, zo wordt in politiek Den Haag
verwacht, overleg plegen met de voorzitters van Eerste en Tweede Kamer, de
vice-president van de Raad van State en de fractieleiders naar aanleiding van
de val van het kabinet Den Uyl.
De koningin moet een beslissing nemen over het haar door zes CDA ministers
aangeboden ontslag en de door de resterende progressieve ministers Ier
beschikking gestelde functies.
Verschillende mogelijkheden zijn daarbij nog open. De koningin kan het hele
kabinet demissionair verklaren en het tot aan de verkiezingen laten zitten om
de lopende zaken te behartigen. Een andere mogelijkheid is dat zij het ontslag
van de CDA ministers aanvaardt en Den Uyl opdracht geeft een progressief
overgangskabinet tot aan de verkiezingen te vormen.
Pagina. 3:
Reacties
Pagina 5:
Van Agt zette
zichzelf vast
Ons commentaar
Pagina 8:
De langste formatie
Pagina 9:
letterlijke tekst
rede Den Uyl
Het conflict van
de laatste weken
gevallen is. Die strijd zal gaan over
de vraag wat voor soort regering er
na de verkiezingen zal komen, zei
Wiegel Wiegel meende dat het
kabinet door onderling gebekvecht
en onenigheid zijn belangrijkste
taak, de bestrijding van werkloos
heid en inflatie, heeft verzaakt. Ka
binet en regeringsfracties hebben de
rekening gepresenteerd gekregen
voor de bizarre grondslag waarop
het gevestigd is. Onderling respect
en gelijkwaardigheid ontbreken.
Noch de PvdA noch het CDA komt
ais winnaar uit de crisis, aldus Wie
gel. De PvdA niet, omdat zij door
hoogmoedige houding zelf de oor
zaak van de crisis is geweest, het
CDA niet omdat de CDA-ministers
vergoeding van de gebruikswaarde
bij onteigening al hadden geaccep
teerd en omdat daarover grote me
ningsverschillen binnen de fracties
bestaan, aldus Wiegel.
DS*70-fractleleider Drees meende,
dat de gecompliceerde breuk, die er
nu ls, de politieke structuur en met
name de coalitievorming in Neder
land vermoedelijk voor jaren zal
beïnvloeden. Als oorzaak van de cri
sis zag Drees met name het trage
tempo, waarin het kabinet de wetge
ving in het algemeen heeft aange
pakt.
„Verwijdering"
De PPR-fractieleider De Gaay
Fortman vond dat minister Van Agt
het onderste uit de kan heeft willen
halen en daarbij het lid op de neus
heeft gekregen. „Volstrekte onbuig
zaamheid is geen onderhandelen.
De KVP met name heeft zich van de
progressieven verwijderd. Gelet op
alle moeilijkheden, het afgelopen
jaar, zou het heel bijzonder zijn ge
weest, indien het kabinet zijn ter
mijn had afgemaakt. Zonder enig
gevoel van vreugde doch in tegen
deel met gevoelens van zorg en bit
terheid, meent de PPR desondanks
dat de breuk de terechte keus was",
aldus De Gaay Fortman.
De fractieleider van D'66, dr. J. C.
Terlouw, zag als diepere oorzaak
van de crisis, de functievermenging
die in ons politieke systeem moge
lijk is: Van Agt was informateur bij
de formatie, minister van justitie en
vice-premier en tegelijkertijd
lijsttrekker en kandidaat-premier
van een nieuwe politieke groepe
ring. Terlouw had de indruk dat het
conflict zonder deze verstrengeling
van functies niet zou zijn ontstaan,
of in elk geval als het zou zijn ont
staan, was opgelost. Hij vond de
gang van zaken „beneden het ni
veau van verantwoord politiek han
delen, een slechte politieke daad".
De communist Bakker hield de Par
tij van de Arbeid voor. dat „Van Agt
uit het kabinet is en daaruit zal
blijven". Een andere opstelling ls
nodig, aldus Bakker, die aanduidde
dat de PvdA daarvoor samenwer
king met de CPN zou moeten zoe
ken. „Dat is de conclusie van de
ervaring met Romme, de ervaring
met Schmelzer, en nu de ervaring
met Van Agt."
Gisteren uitgenodigd
Van onze redactie economie
EINDHOVEN - Bij Philips weet
men niets van een zwarte lijst, waar
op het concern door Saoedi-Arabië
zou zijn geplaatst. Dit deelde de
woordvoerder van Philips gistera
vond desgevraagd mee. in een reac
tie op een desbetreffend bericht van
het persbureau AP/Dow Jones
Nicosia.
De woordvoerder voegde hieraan
toe, dat het Philips-concern Juist
gisteren een brief van de overheid
van Saoedi-Arabië heeft ontvangen,
waarin Philips met nog enkele
andere bedrijven wordt uitgeno
digd in te schrijven voor een om
vangrijke telecommunlcatie-
opdracht.
Over deze opdracht wordt, zoals be
kend ai bijna een jaar gepraat. Het
is een project dat in de miljarden
guldens loop, maar waarvan Philips
nog nimmer het bedrag heeft willen
geven.
Philips zou, aldus het persbureau
AP-Dow Jones, op de zwarte lijst in
Saoedi-Arabië zijn geplaatst op be
schuldiging van prijsopdrijving.
TEHERAN (Reuter/AFP) Een
krachtige aardbeving in het zuiden
van Iran heeft aan zeker 60 mensen
het leven gekost. In de buurt van de
havenstad Bandar Abbas voelde
men een aantal zware schokken.
We hebben een kabinet minder dan gisteren, en dat
tikt toch even aan. Niemand kan volhouden dat hij
het niet heeft zien aankomen, maar toch. De politie
ke situatie is er niet overzichtelijker op geworden.
Wij blijven het zo overzichtelijk mogelijk maken.
Nieuwe abonnee:
Straat:
Plaats:Giro'
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang graag naar keuie:
fl kul' iwart-kunstledercn onderoetter* met «llver bedrukte ouder
wetse locomotiefmodellen Werkelijk een sieraad op mijn latei.
Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, origi
neel.
Tekening van bet vroegere IJ te Amsterdam.
De nieuwe abonnee krijgt een welkomftvoordee! Hij be
taalt (na twee weken gratis ter kennismaking de krant te
hebben ontvangen) 6.$5 minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de open envelop: Trouw/Kwartet, antwoord
nummer 2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
""om#
