2826^2829303112
eugdwerkloosheid
eer ontmoedigend
üi
Fruitteelt leed schade
door slappe houding EG
DA vergroot steun aan
e ontwikkelingslanden
Jieuwe kruidenierswaren bijna nooit succes
Westland-Utrecht
(nog) geen wijziging
in hypotheekrente
Nederland veilig
om te investeren
bouwbeurs, Utrecht
25 maart t/m 2 april 1977
jrsoneel minder snel vervangen
Hoewel ook goede maatregelen werden genomen
,jnds zet projecten „nieuwe stijl" op
hadering consument vaak verkeerd
r
Hypotheekrente 21 maart 1977
Goud en Zilver ~f
Etos-drogisteri j en
in vroegere zaken
House of England
Lening (9,25 pet)
in Gezondheidszorg
DAG 23 MAART 1977
FINANCIËN EN ECONOMIE
Trouw/Kwartet 15
ADVERTENTIE
openingstijden:
9.00 uur-17.00 uur
zondag 27 maart gesloten
DONDERDAG
I onze sociaal-economische redactie
TERDAM „Werkloosheid betekent voor jongeren di
lls een slechte start, wat frustrerend en ontmoedigend kan
pten. Werkloosheid betekent voor hen ook een breuk bij de
gang van school naar de beroepspraktijk, die wellicht nooit
kan worden hersteld. Als deze afstand later niet kan
ben overbrugd, kunnen zij voorgoed tot de randverschijnse-
|op de arbeidsmarkt gaan behoren."
deze conclusie komt de
groep Arbeidsmarktanalyse
Raad voor de Arbeidsmarkt
:n rapport over de jeugdwerk-
leid.
et rapport wordt als de voor-
ïste oorzaak van de jeugdwerk-
ïeid de sterke stijging van de
nene werkloosheid aangewezen,
inkrimping van het perso-
toestand zoals nu in veel be
en aan de orde is blijkt de
inging van vertrekkend perso-
door nieuw aanbod te worden
kt. Dat treft de jongeren one-
'JP-.
e&mII
-I
a} :dig zwaar: terwijl zij een kwart
de beroepsbevolking vormen is
aandeel in het werklozenbe-
i d meer dan een derde. Het
loosheidspercentage voor jon-
*v i ligt op 8 (het gemiddelde per-
- ige is 5,5).
limumloon
fet rapport blijkt dat het ver-
tussen het de laatste jaren
gestegen minimumloon en de
dwerkloosheid niet kan worden
;etoond. Alleen in de detailhan-
«;n de horecasector zou het mini-
'et ploon een rol kunnen spelen bij
ontstaan van jeugdwerkloos
de veel genoemde kloof tussen
kteeds uitgebreider onderwijs en
k' beroepspraktijk is minder in-
Jjdnjk dan men dikwijls aan-
7' nt. De werkloosheid onder jon-
met een zeer geringe opleiding
en de betrekkelijke lage werkloos
heid onder jongeren met een uitge
breide opleiding, alsmede de nog
steeds aanwezige vraag naar ge
schoolden, wijst daar op.
Aan de andere kant komen jongeren
zonder ervaring later aan de slag dan
anderen, omdat de werkgevers de
afstand tussen de opleidingsinhoud
en praktijkeisen als een groter pro
bleem ervaren dan zij deden in de
situatie van volledige werkgelegen
heid.
Schoolverlaters
De vermindering van de vervan-
gingsvraag naar personeel bij dalen
de werkgelegenheid treft vooral de
schoolverlaters. Zij vormen een
groeiend deel van het totale aantal
werkloze jongeren, zij het nog steeds
een minderheid. De overigen werklo
ze jongeren dus degenen die al een
baan hebben gehad zijn werkloos
geworden doordat- naderhand de
vraag naar hun arbeidsprestatie ver
minderde. Zij zijn met vele oude
ren het slachtoffer van de in veel
bedrijfstakken opgetreden inkrim
ping van de werkgelegenheid.
Ten slotte wordt in het rapport ge
concludeerd dat ook jongeren de ar
beid meestal beleven als een maat
schappelijke plicht en een belangrij
ke bezigheid. Ook jongere werklozen
ervaren hun werkloosheid doorgaans
als negatief (doelloosheid).
ii*.-
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De houding van de Europese Gemeenschap ten opzichte van de fruitimport uit
landen op het Zuidelijk Halfrond is zo slap, dat het de Nederlandse fruittelers schaadt in perioden
van eigen overvloed. Een soortgelijke houding valt te bespeuren bij de import van groenten uit
landen rond de Middellandse Zee.
Dit verwijt was gisteren te horen uit
de mond vaxi mr J. W. H Huyts,
voorzitter van het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen in Neder
land, tijdens de jaarvergadering in
Den Haag. Tegen die slappe houding
tekende hij protest aan.
Overigens zei hij ook dat de eerlijk
heid hem gebood te zeggen, dat de
Europese Gemeenschap wel maatre
gelen heeft genomen op enige andere
I een onzer verslaggevers
N HAAG De internationale Ontwikkelings Associatie (IDA, een zuster van de Wereldbank),
de komende drie jaar de steun aan ontwikkelingslanden vergroten.
punten. Zo werd in de champignon
sector de invoer uit het Verre Oosten
zodanig aan banden gelegd, dat
uiteindelijk de overvloed verdween
en een omzet- en prijsherstel intrad.
Voorts werd de import van kasgroen-
ten uit het Oostblok de afgelopen
jaren redelijk onder beheersing ge
bracht, waardoor de omzet- en
prijsdrukkende werking daarvan
niet meer „al te storend" was.
Tenslotte noemde de heer Huyts in
het rijtje van gunstige maatregelen
ook de restitutie op de uitvoer van
fruit naar derde landen.
Verschil
Richting
•"'E
'enen is beslist, dat 7,2 miljard
zal worden gegeven aan „zach-
(met een te verwaarlo-
•nte en terug te betalen over
beriode van vijftig jaar). De af ge
il drie jaar was dat nog 4,5 mil-
dollar (één dollar is ongeveer
rijksdaalder). Overigens moeten
in Wenen toegezegde bedragen
worden goedgekeurd door de
lingen en volksvertegenwoordi-
van de meeste landen. Ver
wordt echter dat dit geen pro-
zal opleveren.
elanden
iw was dat in Wenen ook een
lal olielanden met giften aan de
i over de brug is gekomen. Saoe-
nbiè gaf 250 miljoen dollar, de
inigde Arabische Emiraten 50
t>en en Koeweit (dat ook de afge-
p drie jaaar al op bescheiden
lal meedeed) 136 miljoen dollar,
trland stelde ruim 216 miljoen
Ir beschikbaar, helemaal in de
van giften.
—4
r.ofceld zullen de ontwikkelingslan-
irt 'op den duur wel aan de IDA
nwten terugbetalen, maar ons land
|"^t er niets van terug. De bedra-
-komen dan ten goede aan het
jqionds. ter financiering van an
dere projecten in derde
wereldlanden.
De IDA streeft zoveel mogelijk naar,
wat genoemd wordt, „nieuwe stijl"
projecten op het platteland, maar
ook steeds meer in de steden die de
bedrijvigheid en vooral de werkgele
genheid vergroten en op den duur
voordeel opleveren voor een zo groot
mogelijk deel van de bevolking en
vooral de minstbedeelden. In het
verleden werden te vaak projecten
opgezet die nauwelijks arbeid ople
verden en waar slechts een kleine
groep profijt van had.
Armste landen
Ook is het de bedoeling dat het geld
ten goede komt aan de armste ont
wikkelingslanden (met een inkomen
van minder dan tweehonderd dollar
per hoofd van de bevolking, of ten
hoogste 375 dollar). Het aandeel van
de allerarmste landen in de steun
van de IDA, die in 1960 is opgericht,
is bijna verdubbeld en verwacht
wordt dat die trend zich zal voort
zetten.
Op de bijeenkomst in Wenen was
een soepele houding van de Verenig
de Staten te bespeuren, die tot dan
toe nogal afwijzend stonden tegeno
ver de verlangens van de derde we
reld. De indruk was dat Washington
onder de nieuwe regering een toege
vender houding zal innemen tegeno
ver de ontwikkelingslanden, waarbij
ook het Congres een belangrijker rol
lijkt te spelen. Voor het eerst waren
in de Amerikaanse vertegenwoordi
ging op de conferentie in Wenen ook
Congresleden opgenomen. Probleem
was nog even, dat de Verenigde Sta
ten nog achterstallige verplichtin
gen hadden tegenover de IDA uit
vorige perioden. Maar ook dat is
opgelost
De Verenigde Staten blijven de
grootste geldschieter met een be
drag van 2,4 miljard dollar, terwijl
behalve van de genoemde landen
hulp komt van West-Duitsland (838,8
miljoen dollar). Grot-Brittannië
(814,3 miljoen dollar), Japan (792)
miljoen dollar), Canada (447,9 mil
joen dollar), Frankrijk (413,3 mil
joen), Italië (295,9 miljoen), Zweden
(298,8 miljoen), Australië (146,9 mil
joen). België (124,6 miljoen), Dene
marken (87,8 miljoen), Noorwegen
(89,6 miljoen), Oostenrijk (49,7 mil
joen) en Finland (41 miljoen dollar).
Zuid-Korea droeg voor het eerst aan
de gelden van de IDA bij met een gift
van één miljoen dollar.
Na uitvoerig te hebben stilgestaan
bij vier punten die van overheersend
belang zijn voor het wel en wee van
de groente- en fruitteelt (dat zijn de
weersomstandigheden, de inflatie,
de handelspolitiek van de Europese
Gemeenschap en de economische
politiek van de Nederlandse over
heid) gaf de voorzitter de .richting"
aan, waarin verder gewerkt zal moe
ten worden.
De glastuinbouw zal moeten door
gaan met de „interne" versterking
en de vollegronds-groenteteelt dient
op de huidige grondslag verder te
bouwen, evenals de champignon
teelt. De telers van hard fruit moe
ten, aldus de heer Huyts, weer gaan
een onzer verslaggevers
RECHT Nieuwe produk-
""[in de levensmiddelenhan-
lijn zelden een succes. Van
Ruim 200 artikelen die in
zijn geïntroduceerd, we»-
er slechts vijf door de
ïandel bestempeld als
succesvol. De heer A. W.
ison, directeur Co-Op
keting had binnen zijn be-
I in 1976 ook al geen gewei
ervaringen. Binnen een
van 125 nieuwe produk-
#aren er slechts vijf duide-
uitschieters naar boven.
ns een onlangs gehouden stu-
orgen, georganiseerd door het
blad Foodpress toonde de heer
ison zich nogal kritisch over de
ro nieuwe artikelen die regel-
over de Nederlandse kruide-
en supermarkten wordt uitge-
ch
htergrond van de koortsachti-
iviteit van de fabriekanten om
steeds maar weer met iets nieuws te
komen is de omstandigheid dat van
iedere consumentengulden niet
meer dan 25 cent terecht komt in de
voedings- en genotmidde
lenbranche. „De bestedingen voor
wat we gerust de meest noodzakelij
ke levensbehoeften mogen noemen,
komt steeds verder onder druk te
staan met alle consequenties van
dien voor de branche en voor menige
ondernemer in het bijzonder." zei de
heer Thomson. Daarbij had hij zowel
fabrikant, grossier en detailhande
laar op het oog
De Co-Op-directeur vroeg zich af of
fabrikanten niet veel produkten
brengen die niet geheel terecht het
predikaat ..nieuw" dragen. Ten
eerste omdat de markt al soortgelij
ke produkten kent en ten tweede
omdat er slechts van zodanige wijzi
gingen sprake is dat nauwelijks van
nieuw kan worden gesproken
Naar zijn mening zou de consument
van levensmiddelen best eens ver
ward kunnen worden met de koper
van geavanceerde geluidsinstalla
ties. zelfreinigende grill-apparaten,
elektonische rekenmachines in zak
formaat. digitaal-horloges of
elektrische fondu-stellen. Al deze ar
tikelen horen thuis in de categorie
„hebbedingen", die als voorname ei
genschap hebben dat als Jan ze
heeft de buurman er beslist ook ach
ter aangaat.
Ander gedrag
Ontwikkelaars van nieuwigheden in
deze sectoren lijken nauwelijks het
risico van mislukkingen te dragen.
Marketingdeskundigen zien wel
licht echter over het hoofd, dat de
koper van bovengenoemde produk
ten zich heel anders gedraagt als hij
kruidenierswaren aanschaft. In die
rol is hij volgens de heer Thomson
anno 1977 wat te veel geneigd om
zijn bestedingen voor zijn dagelijkse
natje en droogje als een soort sluit
post te beschouwen
Tegen deze achtergrond acht hij het
niet meer zo verbazingwekkend dat
zo weinig nieuwe produkten er wer
kelijk in gaan. In 1975 waren dat
alleen enkele borrelsnacks. Jus d'o-
range en appelsap in karton en
bouillon in glas. En Co-Op noteerde
zelf in 1976 natte dierenvoeding. pa
pierwaren en alweer borrelsnacks.
Het succes van nieuwe artikelen
blijft naast een verkeerde marke-
ting-benadering mogelijk ook ach
terwege doordat de nouveautés niet
de kans krijgen in de winkels. Ken
nelijk is er geen plaats, de nieuwtjes
vallen te weinig op. Blijkens een
recent Engels onderzoek over im
puls-aankopen in de supermarkt
kochten huisvrouwen 20 procent
van de artikelen op haar boodschap
penlijstje niet omdat ze die niet kon
vinden
Inzicht
De heer Thomson stelde vast dat er
al geruime tijd wordt gepleit voor
een vroegtijdig overleg tussen fabri
kant en handel waar het over de
ontwikkeling van nieuwe produkten
gaat. Dat mag van hem niet blijven
bij goede voornemens alleen. Want
Juist in de detailhandel bestaat het
grootste inzicht over de verwachtin
gen van de consument.
De heer G. A J. Lanting van het
geloven in eigen kunnen Voor de
kleinfruitsector zag hij echter maar
beperkte kansen.
Samenvattend kwam hij tot de
conclusie: „Op lange termijn zijn we,
als we de zaken zo aanpakken, sterk.
Op korte termijn zijn we echter ui
terst kwetsbaar, waarbij het thans zo
extra grote risico van een prijsval bij
overvloed ons bezorgd maakt." Het
vertrouwen in de toekomst neemt
niet weg, dat er ook „harde" jaren
tussen zullen zitten.
Naam
bank
Rente vast
gedurende
Afsluitprov
(procenten)
Rente percentages
met zonder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
1 jaar
1.5
1.5
8.75 9-
8.5 8.75
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1 53.-
1.53.-
9.25 925
9— 9.—
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
15
15
93 93
8.9 8.9
8.7 8.7
Centraal
Beheer
10 jaar
8.7 8.7
Ennia
10 jaar
-
87 89
Nat Nederl.
10 jaar
5 jaar
8.9
8.9
Rabobank
(adviesrente
variabel
1.25
8.75 875
Rabo-Hyp. Bank
5 jaar
1.5
9- 9-
RPS
5 jaar
1.-
8.75 875
Stad A'dam
5 jaar
1.-
8.75 8.75
Westland/
Utrecht
standaard
no risk
budget
5 jaar
5 jaar
variabel
2.-
2.-
2.-
89 9.1
9.3 95
9.1 9.1
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL
Op de hypotheekmarkt is momenteel een zekere stabiliteit waar te
nemen. Die zou wel eens van korte duur kunnen zijn. Zo heeft de
Amro-Bank een verhoging doorgevoerd, zij het om bijzondere redenen
(zie elders op deze pagina). Er zijn niettemin tekenen die erop wijzen,
dat andere banken hun tarieven ook wel eens zouden kunnen ver
hogen.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis in
Amersfoort).
Het afgelopen jaar steeg de omzet
van de bij het Centraal Bureau van
de Tuinbouwveilingen in Nederland
aangesloten veilingen met ruim
achttien procent. Daarmee kwam de
omzet van 1.655 miljoen op 1.957
miljoen.
Het resultaat per sector was echter
zeer verschillend. De grootste stij
ging was er in vollegronds-groenten
(41 procent), gevolgd door champig
nons (31 procent) en kasgroenten (13
procent). Geen omzetstijging was er
in hard fruit, klein fruit en kasfruit
Ook anderen niet achter kredietrem Amro
AMSTERDAM „En wat dan nog?" Aldus de reactie van drs. A.
G. F. Boersma, lid van de raad van bestuur van de Westland-
Utrecht Hypotheek-bank, op het besluit van de Amrobank de
rente op hypothecaire kredieten met een kwart procent te
verhogen.
NEW YORK (AFP) De landen waar het veiligst kan worden geïnvesteerd
zijn Zwitserland. West-Duitsland, de Verenigde Staten, Canada en Neder
land. Dit staat in een studie van professor F. Haner, hoogleraar aan de
universiteit van Delaware (Amerika). De studie is door de „Wall Street
Journal" gepubliceerd.
Prof. Haner heeft sinds 1971 een „index voor veiligheid van investeringen"
opgesteld, gebaseerd op rapporten van een honderdtal zakenlieden over de
gehele wereld. Naast het noemen van de veiligste landen ontraadt de studie
investeringen te doen in Portugal, Pakistan. Argentinië. Peru en India.
Portugal, Peru en India hebben „slechte punten" wegens de zwaarte van de
bureaucratische machine en in Pakistan worden de slechte voorwaarden
van vervoer en verbindingen genoemd.
Desondanks nemen de ontwikkelingslanden dit Jaar een betere plaats in op
de „schaal van Haner" dan vijf jaar geleden. Ze komen nu op het niveau van
47.4 (op de 100) tegen 41,9 in 1971. De Industrielanden daarentegen zijn
gezakt van 76,2 in 1971 naar 66,7 op dit moment.
bureau Franzen. Hey Veltman liet
overigens tijdens een andere inlei
ding die ochtend zien hoe moeilijk
de ontwikkeling van nieuwe produk
ten is. Om te beginnen wordt het
voor de produkt-manager die van
zijn baas iets nieuws moet brengen
al erg moeilijk omdat hij koste wat
kost met iets op de proppen moet
komen. Dat kan aan de originaliteit
afbreuk doen. meende de heer
Lantink.
Verder legde hij uit datbij het aftas
ten van de markt vaak de fout wordt
gemaakt alleen de gewenste ei
genschappen te onderzoeken.
Vraagt men de consument in een
enquête waaraan bijvoorbeeld een
blik hondevoer moet voldoen, dan
komen er antwoorden in de trant
van „voedzaam, vitaminerijk. ge
makkelijk te bereiden" Allemaal ei
genschappen. die de concurrerende
produkten ook al bezitten. Bij een
probleemonderzoek echter komen
de minder prettige eigenschappen
naar voren (duur. stinkend, geen
aangepaste hoeveelheid, etc Als
de fabrikant zich daar wat van aan
trekt. zou hij wel iets nieuws op de
markt kunnen brengen.
Als een van onze concurrenten in een
sterk concurrerende markt zijn pro-
duktie wat gaat afremmen omdat hij
niet meer over voldoende
„grondstof" beschikt, dan is dat voor
ons nog geen reden om onmiddellijk
te reageren met een soortgelijke
stap. Wij kunnen trouwens met onze
hypotheekverstrekking nog wel
vooruit, zodat er voor ons uit dien
hoofde geen aanleiding is om de
vraag naar hypotheken wat terug te
dringen.
Op zich", aldus de heer Boersma, „is
het besluit van de Amrobank toch
wel verheugend te noemen. De con
currentie is de laatste tijd nl. wel wat
erg overdreven geworden. Voorlopig
doen wij evenwel nog niets. Mocht
het evenwel zo zijn. dat de rest van
de hypotheekverstrekkende instel
lingen het besluit van de Amrobank
zal volgen, dan zullen ook wij het
concurrentiespel moeten meespelen.
Dit ter behoud van ons marktaan
deel."
Naar het zich op dit moment laat
aanzien, zijn ook andere hypotheek-
verstrekkende instellingen op dit
moment niet van plan het besluit
van de Amrobank te volgen
Evenwichtige groei
De Amrobank besloot de hypo
theekrente te verhogen niet als een
gevolg van de rente-ontwikkelingen
op de geld- en kapitaalmarkt, maar
zoals de bank meedeelt „te
neinde de groei van het hypotheek-
bedrijf van de bank evenwichting te
laten plaatsvinden in relatie tot de
groei van de andere sectoren van de
bank". Als gevolg van het besluit
van de Amrobank gaat de rente voor
hypotheken met gemeentegarantie
bij deze instelling omhoog naar 9.25
procent en die voor de zgn. tophypo-
theken naar 9.5 procent. Volgens de
bank is het aantal hypothee-
kaanvragen in de eerste maanden
van dit Jaar aanzienlijk gestegen in
vergelijking met de overeenkomsti
ge periode van verleden jaar
Zoals wij dezer dagen meldden,
heeft het hypotheek bedrijf van de
Amrobank vorig jaar een sterke
groep te zien gegeven Het uitstaan
de bedrag aan hypothecair krediet
nam met 1.7 miljard gulden, of 84
procent, toe tot 3.7 miljard gulden
De kredietverlening in het zgn.
kernbedrijf steeg daarentegen met
niet meer dan 22.6 procent Tegen
deze achtergrond moet het streven
van de bank naar een „evenwichti
ger" kredietverlening dan ook wor
den gezien.
Voorzichtiger
Tijdens een nadere toelichting op
het onlangs verschenen Jaarverslag
van de Amrobank. wees de raad van
bestuur er al op. dat het voornemen
bestond In de sector van de krediet
verlening aan particulieren voor
zichtiger te werk te gaan. In elk
geval wilde men de kredietvraag uit
die hoek in geen geval door bijzon
dere maatregelen sterk stimuleren.
Daarbij werd er tevens nog eens op
gewezen, dat het de banken niet is
toegestaan onbeperkt kredieten,
w.o. hypotheken, te verstrekken. Te
genover de verschillende vormen
van kredietverlening dient nj. (op
grond van de bestaande voorschrif
ten van de centrale bank) een zeker
garantievermogen te staan.
Van een onzer verslaggevers
ZAANDAM Etos, een
werkmaatschappij van het Ahoid
concern opent dit voorjaar tien dro
gisterijen In grotere Nederlandse
steden. Negen van de tien nieuwe
zaken komen in panden waarin tot
voor kort filialen van het herenmo
demagazijn House of England ge
vestigd waren. Deze winkels (In
Alkmaar. Amersfoort. Amsterdam.
Eindhoven, Groningen, Haarlem.
Hilversum. Maastricht en Zwolle)
gaan alle in huurpanden werken
Ook House of England had de pan
den gehuurd
Door de uitbreiding komt Etos voor
het eerst buiten de omgeving van
Eindhoven, waar de winkels voor
heen een coöperatieve flliaalketen
vormden. Na de overneming door
Ahold heeft Etos veertig zaken ge
sloten maar er ongeveer eenzelfde
aantal geopend welke operatie
aldus een woordvoerder geen ge
volgen voor de werkgelegenheid
had Door de opening van tien zaken
in grotere steden stijgt het aantal
vestigingen tot 53. Etos werkt met
de discountformule.
Het Aholdconcern heeft vorig Jaar
de nettowinst kunnen vergroten van
183 tot 28,6 miljoen gulden en de
omzet van 2,88 tot 3,39 miljard
Over het vorig Jaar door stockdivi
dend en aglobonus uitgebreide kapi
taal wil men een dividend uitkeren
van 430 4) in contanten of naar
keuze 330 (2,40) contant en onver
anderd 37. procent in aandelen uit
de agioreserve.
AMSTERDAM Op 30 maart kan
worden Ingeschreven op een 9.25
procent obligatielening 1977 per
1983-2002. groot 13 miljoen, ten
laste van de Stichting Aen God es
Sorghen Vertrout te Arnhem De
storting moet plaatsvinden op 18
april. De inschrijvlngskoers is 100
pet
De vorige lening in de sector ge
zondheidszorg was die van 10 mil
joen ten laste van de Stichting de
8tolpe. Op deze 9 procent lening kon
op 16 februari 8 100 procent worden
ingeschreven-
