standpunt Inzake Israël niet gewijzigd aan „die van kip naar kip gaat" faalde Onderdrukking in Colombia verergerd na boerencongres Veldslag in Nedersaksen Onrust Pakistan vergt 55 doden Zware straffen voor dissidenten Veel gewonden bij actie radicalen tegen kerncentrale Betere betrekkingen VS-Vietnam verwacht Kaping Beiroet loopt goed af Inval in Zaire komt niet onverwacht Inv lAANDAG 21 MAART 1977 BUITENLAND Trouw/Kwartet door James Dorsey 3e Palestijnse bevrijdingsbeweging (PLO) heeft gisteren in een door het Palestijns Nationaal Congres goedgekeurd politiek jrogramma elke verzoening met of erkenning van de staat Israël ,an de hand gewezen. Iet gisteren goedgekeurde program- na dient als aanvulling op het in 974 opgestelde programma van de >LO. De taal die in het nieuwe vijf- ien punten tellende programma iordt gebezigd is vrij hard. De PLO inderstreept in dit programma de ïoodzaak van de militaire strijd in Ie „bezette gebieden". Of onder be- ;ette gebieden de staat Israël of de in 967 door Israël veroverde gebieden corden verstaan, valt uit het politie- te programma niet op te maken. De >LO spreekt zich verder vierkant uit egen een oplossing van het conflict n het Midden-Oosten onder Ameri cans toezicht. Ze belooft alle vre- lesinspanningen die de „onver- Teemdbare nationale rechten van iet Palestijnse volk" negeren te sa- Kiteren. fel verklaart de PLO de banden met progressieve joden binnen en bui en de bezette gebieden, die tegen de ionistische ideologie strijden" te willen versterken. Hierin valt een mpliciete veroordeling van de con- acten tussen functionarissen van de 'LO en zionistische leden van het sraëlische comité voor een Pales: ijns-Israëlische vrede te lezen. Deze contacten werden in het afgelopen' aar in Parijs gelegd. In dezelfde jaragraaf waarin over contacten net joden wordt gesproken, wordt tot een totale boycot van het „zionis tische racistische regime" opge roepen. Wel eist de PLO het recht op om aan elke internationale conferentie deel te nemen en bij elke internationale inspanning betrokken te zijn waarin de Palestijnse zaak een rol speelt. Opening LENINGRAD (UPI, Reuter) Een rechtbank in Leningrad heeft zater dag twee dissidente kunstenaars veroordeeld wegens het beschilde ren van gebouwen en bussen. De 37-jarige Oleg Wolkow kreeg zeven jaar en de 31-jarige Joeri Roebakow zes jaar gevangenisstraf met ver zwaard regime, wat erop neer komt zij minder te eten krijgen dan $sone gevangenen en onder slech ten omstandigheden gehuisvest wwlen. Het proces heeft een week |«/uurd. De vraag welke leuzen de dissiden- in hadden aangebracht kwam tij- ens het proces niet aan de orde. Het ging echter om uitspraken die [erlcht waren tegen het communis me in de Sowjet-Unie. Door de in houd van de leuzen niet openlijk in de beoordeling te betrekken willen de Sowjet autoriteiten beschuldi gingen voorkomen dat er geen vrij heid van meningsuiting in de Sow jet-Unie zou bestaan. Nieuwe Joodse immigranten die uit de Sowjet-Unie in Israël zijn aange komen. verklaarden gisteren dat de Sowjet overheid naar het schijnt de telefoonverbindingen van Joodse activisten heeft verbroken, waar door de positie van de Joodse acti visten en de Joden die om een uit reisvisum hebben gevraagd verder verslechterd is. Het standpunt van de PLO lijkt duidelijk verhard te zijn. Een ope ning lijkt echter te liggen in het voorstel om de beslissingsbevoegd heid van PLO-leider Jasser Arafat die gisteravond als voorzitter van de uitvoerende raad van de PLO werd herkozen te vergroten. Hiermee zou Arafat in de gelegenheid worden ge steld om alsnog het politieke pro gramma van de PLO te omzeilen en in het kader van een vredesregeling concessies te doen. Of hij echter aan de bepaling die verzoening met of erkenning van de staat Israël wei gert voorbij kan gaan, is op dit mo ment nog een open vraag. De buitenlandse persbureaus Reu ter en UPI meldden gisteravond dat de Israëlische regering geen tekenen van matiging zien in de besluiten van de Palestijnse Nationale Raad. „Het is verrassend dat wanneer de schijnbaar gematigden in deze ter roristenorganisatie de overhand hebben, het standpunt nog altijd zeer extreem blijft", zo zei premier Rabin. Onderhandelingen tussen Is raël en PLO blijven Uitgesloten. „De enige plaats voor een ontmoeting met de terreurorganisatie die zich PLO noemt, is het slagveld", zo voegde de Israëlische premier daar aan toe. De ambivalente toon van het door de Palestijnse Nationale Raad aan vaarde programma is een weerspie geling van de strijd die tijdens de bijeenkomst is gevoerd tussen de gematigden onder leiding van Jas ser Arafat en de voorstanders van de harde lijn die aandringen op een confrontatie met Israël. Breuk De uitslag van de op het Palestijns congres gehouden stemming duidt overigens op een breuk in de rijen van het zogenaamde afwijzings front. Alleen het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) stemde tegen het program. Het op Irak georiënteerde Arabisch bevrij dingsfront en ook andere radicale Palestijnse groeperingen stemden voor het program. Het PFLP heeft inmiddels aange kondigd dat het niet zal deelnemen in het nieuwe uitvoerende comité van de PLO, dat gisteravond zou worden gevormd. Een woordvoerder van de PFLP verklaarde dat. als er vertegenwoordigers van zijn bewe ging in het uitvoerend comité zou den worden gekozen door de Pales tijnse Nationale Raad. deze onmid dellijk zouden aftreden. „We zijn tegen een politieke oplossing en daarom zullen we geen deel uitma ken van het uitvoerend comité", zo motiveerde de PFLP-woordvoerder zijn beslissing. Van een onzer redacteuren Het congres van de Colombiaanse boerenbond ANIJC, dat eind februari plaatsvond In een klein plaatsje in het district Sucre, heeft geleid tot een toename van de onderdrukking in Colombia. Na het congres werden 100 boeren gevangen genomen, van wie er nog 54 vast worden gehouden. Ze zijn er doorziekte en gebrekki ge voeding slecht aan toe. De strijd op het heetst: met waterkanonnen wordt getracht de radicale betogers tegen te houden. Het vierde nationale congres van de ANUC werd gehouden in een afgele gen gedeelte van het district Sucre in het noord-westen van Colombia. In het stadje Magangué kwamen on geveer 5000 boeren uit heel Colom bia bijeen voor de openingsmanifes tatie. Centraal stond bij deze mani festatie de strijd voor land, democra tie en nationale bevrijding. Het eigenlijke congres vond plaats in Tomala, een gehucht op ongeveer honderd kilometer afstand van Ma gangué. Omdat Tomala alleen te voet en per boot te bereiken is, wer den de 2000 congresgangers op vier enorme veerboten vervoerd, wat veel bekijks trok. Het laatste gedeelte van de reis werd te voet afgelegd, in verband met de lage waterstand. Strijd GROHNDE (Reuter, DPA, UPI) Bij een hevige veldslag tussen radicale betogers en de politie rondom het terrein van de in aanbouw zijnde kerncen trale Grohnde in de Westduitse CLARK (Reuter, UPI, DPA) De weg naar normale betrekkingen tus sen de Verenigde Staten enerzijds en Vietnam en Laos anderzijds is verder geëffend. Deze hoop koestert de Amerikaanse presidentiële com missie die een bezoek heeft gebracht aan de Vietnamese hoofdstad Hanoi en de Laotiaanse hoofdstad Vien tiane. Bij aankomst op de luchtmachtba sis Clark op de Filippijnen verklaar de de voorzitter van de commissie, de Amerikaanse vakbondsleider Woodcock, dat de besprekingen in de beide hoofdsteden nuttig en op bouwend waren geweest. Woodcock wees op het tegemoetkomende ge baar van de Vietnamese autoritei ten die het stoffelijk overschot van twaalf Amerikaanse militairen aan de commissie meegaven, zodat deze in de Verenigde Staten kunnen wor den begraven. De commissie is er niet in geslaagd in Laos concrete toezeggingen te krijgen over de 550 Amerikanen die in dat land vermistzijn. De commis sie zei op dit punt wel enige hoop te hebben. In Hanoi is ook gesproken over Amerikaanse hulp bij de wederop bouw van Vietnam. De VS hebben hulp toegezegd aan de Vietnamezen, zo zei Woodcock en ze zullen zich aan deze toezegging houden. De missie had ook een bezoek aan Cam bodja willen brengen, maar dit land wenste de Amerikanen niet te ont vangen. deelstaat Nedersaksen zijn za terdag 50 agenten gewond ge raakt, onder wie 20 zwaar en één levensgevaarlijk. Aan de kant van de demonstranten vielen 80 gewonden, onder wie een aantal zware. De minister-president van Nedersak sen Ernst Albrecht heeft zich in een tv-gesprek ontzet getoond over „het willens en wetens gezochte geweld". Volgens Albrecht moet de schuld voor deze op militaire leest geschoei de aanval worden gezocht bij com munistische groeperingen maar maakt elke demonstrant die zich laat gebruiken als klankbord van dergelijke acties zich medeschuldig. Woordvoerders en initiatiefnemers van de „Bürgerinitiative" (actiegroe pen) hielden zich tijdens de veldslag, die met pauzes een paar uur duurde, onthutst op de achtergrond. „Dit hebben we niet gewild" was een veel gehoorde uitspraak. De woordvoer der van de actiegroepen Lehmkuhle zei: „Het is heel erg wat hier is ge beurd." Hagel van stenen De protesten waren begonnen met een vreedzame mars van groepen uit de omgeving van Grohnde. De beto ging nam al snel een grimmige keer toen radicale groepen in de vroege middaguren naar het bouwterrein opmarcheerden. Toen de eerste ha gel van stenen de ruiten van een politiewagen vergruizelden, brak de strijd los. Gekleed in gele oliepakken (tegen het waterkanon) en voorzien van gasmaskers, veiligheidsbrillen, breekijzers, metaalscharen, stangen, latten en enterhaken gingen de radi calen de draadversperringen te lijf. Twintig demonstranten werden tij dens de eerste fase van de veldslag de bestorming van het hekwerk gearresteerd. De radicale betogers slaagden erin een bres te slaan in het buitenste hekwerk rond het bouw terrein, dit ondanks het „vuur" van waterkanonnen. Toen het gat er was voerde de politie een charge uit met honderden manschappen en waren de veldslag en de totale chaos en feit. De betogers wisten de politie niet van de bouwplaats te verdrijven. Politie en autoriteiten toonden zich na afloop van de.strijd geschokt door de mate waarin de radicale demon stranten waren georganiseerd. Vol gens politiewoordvoerders opereer den zij volgens een hecht doortim merd strijdplan. Deze radicalen, die in de bondsrepubliek steeds meer worden beschouwd als een nieuwe harde kern van een linkse APO (bui ten-parlementaire oppositie) deden in uitrusting vaak niet voor de agen-. ten onder. Tomala vormt het centrum van on geveer zeventig gehuchten, die elk een boerencomtié hebben, dat bij de ANUC is aangesloten. De streek heeft al een lange traditie van strijd achter zich. De grootouders van de huidige boeren verloren hun grond aan de grootgrondbezitters, maar de huidige boeren zijn erin geslaagd al 2400 hectare door middel van landbezettingen terug te veroveren. De grote-eigenaars reageerden hier op met het terroriseren van de bevol king. Gewassen werden in brand ge stoken, huurmoordenaars maakten onbeschermd leven onmogelijk en KARACHI (Reuter, UPI) In de Pakistaanse hoofdstad Kara chi is een uitgaansverbod van kracht geworden na de ernstige ongeregeldheden van de afgelopen dagen waarbij 55 mensen om het leven kwamen. Het was er gisteravond rustig. de politie probeerde vaak op ge welddadige wijze een einde aan de landbezettingen te maken. De bewo ners van Tomala en omgeving zijn er trots op dat ze erin geslaagd zijn hun eigen lot weer in handen te nemen en het feit dat het congres niet, zoals het vorige in de Colombiaanse hoofdstad Bogota maar Juist hier gehouden werd, was ook bedoeld om de bewoners een hart onder de riem te steken. Tijdens de drie congresdagen kwa men onder meer aan de orde de verslagen van het nationaal uitvoe rend comité van de ANUC en van de departementale afdelingen. Ook werd gesproken over de onderdruk king, de landbouwpolitiek van de regering, acties, landbezettingen en de situatie van de Indianen. De koffieboeren van Colombia ver wijten de grote exporteurs en de nationale koffiefederatie, dat zij de hoge winsten die gemaakt worden in eigen zak steken, zodat de kleine boeren zelf geen cent beter worden van de hoge koffieprijzen die het Westen betaalt. Centraal stond bij de discussie de strijd tegen de onrechtvaardige ver houdingen. Toch werd er ook muziek gemaakt en konden buitenlandse vertegenwoordigingen hun woordje doen. Zowel een Peruaanse als een Ecuadoriaanse boerenorganlsatie waren op het congres vertegenwoor digd. Ook enkel solidariteitsgToepen uit Europa, waaronder de Neder landse Aktie Colombia, deden het woord. Doelstelling Politieke waarnemers noemen de be trekkelijke rust echter tijdelijk, om dat de Pakistaanse oppositie alle inwoners van Karachi voor vandaag tot een staking heeft opgeroepen. In de straten van de vier miljoen inwo ners tellende stad patrouilleerden het leger en de politie, die de opdracht hadden op iedereen te schieten die zich ondanks het uit gaansverbod op straat zou wagen. De aanhoudende onlusten zijn een openlijke uitdaging tegen het gezag van de regering van premier Zoelfi- kar Ali Bhoetto. De premier wordt er door de gezamenlijk oppositie van beschuldigd de uitslag van de jong ste algemene verkiezingen te hebben vervalst. De oppositie eist nu het aftreden van de regering en nieuwe algemene verkiezingen. De onlusten concentreerden zich af gelopen zaterdag op de westelijke wijken van Karachi. Woedende aan hangers van de oppositie trokken door dit deel van de stad, een spoor van vernielingen achterlatend. Er braken tal van branden uit. Bij de ongeregeldheden van de afge lopen drie dagen zijn zeker 300 ge wonden gevallen en 400 mensen ge arresteerd. De woede van de aanhan gers van de oppositie is sterk toege nomen toen de regering van premier Bhoetto vorige week zes leiders van de oppositie vastzette. BEIROET (UPI, Reuter) Twee achttienjarige Turken, die op een binnenlandse vlucht een Boeing 727 van de Turkse nationale luchtvaartmaatschappij kaapten, hebben zich zaterdag op de luchtha ven van Beiroet overgegeven aan de Libanese autoriteiten. Voordat de twee kapers hun actie beëindigden hadden ze de 182 passagiers al vrij gelaten. Volgens de Libanese autori teiten was het de kapers alleen om geld te doen en hadden ze geen politieke oogmerken. Tijdens het cbngres werd opnieuw de doelstelling van de ANUC gefor muleerd: land, democratie en natio nale bevrijding, terwijl de boerenor- ganisatie haar karakter omschreef als „een democratische, onafhanke lijke massa-organisatie van landar beiders, pachters en deelbouwers, kleine en middelgrote boeren, kolo nisten en Indianen". Verder zal de ANUC strijden voor de belangen en de democratische rechten van deze groeperingen. Het congres verliep vreedzaam. De gouverneur van het district Sucre had enkele dagen voor het congres te kennen gegeven alle waarborgen in acht te zullen nemen om een nor maal verloop van het congres moge lijk te maken. Tot een confrontatie tussen boeren en politie kwam het dan ook niet. Na het congres is de onderdrukking echter toegenomen. Vlak na het congres werden twee boeren in de omgeving van Tomala gevangen genomen en vermoord. De streek om Tomala werd na het congres gemilitariseerd. In een van de departementen waar vooral koffie wordt verbouwd en waar een actieve afdeling van de ANUC aan het werk is, is zowel vlak voor als na het congres melding ge maakt van politie-optreden tegen de boeren. Verscheidene leiders van de boeren en de Indianen werden daar bij gevangen gezet. loor Nico Kussendrager )e Inval in het Midden- ifrikaanse land Zaire (vroeger Belgische Kongo) komt niet onverwacht. Het rommelde er, de laatste maanden voortdu rend en kennelijk zien nu te genstanders van president Mo- boetoe Sesa Seko hun kans schoon. Uit het snelle opruk ken van de opstandelingen blijkt dat de weerstand van Moboetoes troepen weinig voorstelt. Bovendien ligt het zeer voor de hand dat de inval lers steun krijgen van de plaat selijke bevolking, die ook al niet veel met Moboetoe opheeft. Achter de opstand zit het FLNC (na tionaal Kongolees bevrijdingsfront) lat kantoor houdt in Parijs. Kenne-, Ijk probeert dat op het ogenblik gebruik te maken van de toenemen de onvrede in Zaire. De FNLC wil van Zaire een socialistische staat toaken en zou al een aantal gebieden onder controle hebben gebracht. Bij de FNLC hebben zich een paar dui- *ond Katangese gendarmes aange sloten. die destijds de ruggegraat vormden van Tsjombe's troepen. Moise Tsjombe was de man die in «t begin van de zestiger jaren pro beerde de provincie Katanga (die nu sJaba heet) onafhankelijk te maken van de rest van Zaire. In 1965 werd z')n opstand met harde hand neerge slagen. °P het ogenblik gloort het verzet *eer op, hoewel niet duidelijk is of wordt aangestuurd op een zelfstan dig Katanga of ook op het afzetten van Moboetoe en een omwenteling in Zaire. Dat het FNLC daarbij steun krijgt van Angola (alleen moreel of ook daadwerkelijk) is daarbij niet zo vreemd, gezien de verhouding tussen Angola en Zaire. Te spreken van een Angolese „inval" is echter een ver keerde voorstelling van zaken die alléén maar in Moboetoe's kraam te pas komt. Geduchte knauw Het prestige van „de haan die van kip tot kip gaat en nooit faalt' (de letterlijke betekenis van Moboetoes volledige naam) heeft de laatste tijd een behoorlijke knauw gekregen. Angola heeft daarmee niet in de laatste plaats te maken. Tijdens de burgeroorlog in dat land steunde Moboetoe de bevrijdingsbeweging FNLA, die werd geleid door zijn zwa ger Roberto Holden. De FNLA werd verslagen door de door Cubanen ge steunde linkse beweging MPLA en daarmee was aan Moboetoes droom Angola onder zijn heerschappij te brengen en daarmee zich én natuur lijk rijkdommen én een uitweg naar zee te verschaffen voorlopig ver vlogen. Ontgoochelde en losgeslagen troe pen van de FNLA zwierven na hun verlies door de buitengewesten van Zaïre en zouden daar een aantal moordpartijen op hun naam hebben staan. Ook zouden FNLA-soldaten verantwoordelijk zijn voor de Zaïre se aanval op het Angolese stadje Pangola waarbij 49 burgers werden gedood. Behalve de onomstreden aanval op Pangola beschuldigt An gola Zaire ook van andere militaire acties op haar grondgebied, en van pogingen de olierijke Angolese en clave Cabinda onder haar bewind te brengen. Moboetoe en de Angolese president Neto hebben elkaar vorig Jaar ontmoet en later heeft Zaïre de voormalige Portugese kolonie er kend, maar het heeft de betrekkin gen tussen de twee landen niet aan toonbaar verbeterd. Het verlies van 'zijn' FNLA in Angola ls Moboetoe niet vergeten en met de socialist Neto heeft hij weinig op. Wantoestanden Moboetoe» prestige kreeg ook een knauw door de economische wan- President Moboetoe toestand in eigen land. Na bezoeken aan China en Noord-Korea ging Mo boetoe over tot nationalisatie van bedrijven in zijn land (het wordt spottend zijn 'Chinese periode' ge noemd) en dat leidde tot chaos. Bui tenlandse investeringen werden er voor een deel door getroffen, maar veel meer nog de kleine Pakistaan se, Griekse en Portugese mid denstanders die lot dan toe de han del gaande hadden gehouden. Eerste levensbehoeften (zout, sui ker, lucifers, zeep, olie) waren en zijn niet of nauwelijks te krijgen en voor de produkten die er wel waren ste gen de prijzen in één Jaar met 140 procent. De landbouw werd verwaarloosd; de opbrengsten liepen snel terug. Zelfs gebieden die vroeger voedsel uit voerden moeten nu importeren. Op bellen zelfs ln de hoofstad Klnsjasa zelf is bijna onmogelijk geworden en van de verkeerslichten werkt er doorgaans geen. Erger was dat de Zairezen die de zaken van de buiten landse ondernemingen hadden over genomen van bedrijfsleiding weinig kaas hadden gegeten. Wat de zaken nog opbrachten werd in veel geval len besteed aan dure huizen, buiten landse reizen en sjleke auto's. Mo boetoe kondigde een aantal maatre gelen af om het falen van de natio nalisaties te verdoezelen en de on vrede te temperen, maar het mocht hem niet baten. Zo langzamerhand worden de naastingen voor een groot deel weer teruggedraaid. Daar kwam 'bij dat de prijzen van koper (waarvan Zaire voor een groot deel van zijn inkomsten afhankelijk is) begonnen te kelderen, en daar kon Moboetoe niets tegen doen. Zai re kwam daardoor zo in moeilijkhe den dat het buitenlandse schulden niet meer kon voldoen. Onlangs ls een regeling getroffen om de terug betaling te vergemakkelijken. Tegenslagen Allemaal ernstige tegenslagen voor Moboetoe 8ese 8eko, die zich zelf zo graag naar voren schuift als „vader des Vaderlands", zich beschouwt als één van de grote Afrikaanse leiders en aan wie persoonsverheerlijking niet vreemd ls. HIJ zelf zegt daarover dat in dit deel van Afrika de eerbied voor de leider Iets heiligs is en dat er voortdurend een voorbeeld gesteld moet worden. Hem ls eerbied ver schuldigd, de chef beslist, en voert besluiten met harde hand. onder drukking en zo nodig terreur uit. Ter meerdere eer en glorie van zichzelf geeft Moboetoe miljoenen uit aan vliegtuigen, auto's, huizen, prestlge-objecten als de beruchte bokswedstrijd, een peperduur voet balstadion) en ten gunste van bui tenlandse bankrekeningen. Critici die hem verwijt deel uit te maken van een .zwarte élite" die de rijk dommen van Zaire gebruikt ten ei gen bate. terwijl het de gewone man eerder slechter dan beter gaat ver wijt hij Westers denken en onbegrip voor Afrikaanse omstandigheden. Als het goed gaat doet zo'n verkla ring het nog wel, maar nu het slech ter gaat krijgt Moboetoe het steeds moeilijker. Zijn enige verdienste is dat hij het uiteenvallen van Bel gisch Kongo Later Zaire) heeft voorkomen en de rust ln het land heeft hersteld. Maar na meer dan tien Jaar wordt dat een beetje weinig. Buitenlandse steun Moboetoe staat niet alleen bij zijn pogingen ln het zadel te blijven. De Verenigde 8taten, België en Frank rijk hebben steun toegezegd. Vol gens Washington ls de actie vooral gericht op de kopermijnen ln SJaba (Katanga) en kennelijk ls er de Ver enigde Staten veel aan gelegen dat te voorkomen. Het westen probeert niet alleen Moboetoe te handhaven maar stelt ook eigen belangen en grondstoffenleveringen (koper) veilig.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 5