nmoN
Uitlating Den Uyl
over pensioen valt
in verkeerde aarde
[ffll
Afknabbelende kracht tast milieu aan
1 ,Arts mag leven
van patiënt niet
-zinloos rekken'
Verbrugh (GPV) uit
felle kritiek op CDA
inderf?ct
Kunstenaars protesteren
Drie gewonden bij
uitslaande brand
Gewapende groep
overvalt sociëteit
Drees voorstander
van kerncentrales
Inbrekers op de
vlucht in auto
hoofdinspecteur
Kamervragen van Wiegel en Rietkerk
Wat minister
Van Agt
letterlijk zei
Kabinet
Mr. Gorter op vergadering Natuurmonumenten:
Maatschappij over passieve euthanasie:
tANDAG 21 MA/1
BINNENLAND
Trouw/Kwartel3
Enkele duizenden kunstenaars hebben zaterdagmiddag in Amsterdam gepro
testeerd tegen de bezuinigingsplannen van minister Van Doorn van CRM. De
kritiek van de kunstenaars richt zich vooral op de daling van de kunstbegroting
tot 0,2 procent van de totale overheidsuitgaven en op de regionale indeling van
toneelgroepen, gezelschappen en dergelijke. Veel kunstenaars vrezen werkloos
te worden door deze maatregelen.
De demonstratie begon 's middags op de Westermarkt en eindigde met een
manifestatie in de Jaap Edenhal. Acteur Hans Boswinkel sprak ondermeer een
rouwreden uit waarin het ministerie van CRM op de korrel werd genomen en
Anton Kersjes dirigeerde het „Actie Pbilharmonisch Orkest"
De demonstratie werd georganiseerd door de kunstenaarsorganisatie NW, de
federatie van kunstenaarsverenigingen, het landelijk comité voor politieke
vorming en actie, het anti cultuurremcomité en de beroepsvereniging van
beeldende kunstenaars (BBK)
Van onze parlementsredactie
ARNHEM De lijsttrekker van de GPV, het Tweede-Kamerlid
dr A. J. Verbrugh, heeft zaterdag felle kritiek geuit op het CDA.
Verbrugh noemde op de GPV-jaarvergadering in Arnhem het
aanwijzen van Van Agt als CDA-lijsttrekker „de grootste oefe
ning in massa-narcose van het CDA".
Deze narcose werd door dr Verbrugh
omschreven als „een verdoving, die
kan ontstaan bij mensen die de
naam van God en andere grote en
vrome woorden wel vaak noemen,
maar niet in toepassing brengen.
Volgens de GPV-liJsttrekker „doet
de eerlijk overkomende Van Agt het
goed als portret van het CDA, dat
echter een ideaalloze middenpartij
is".
De behendige politici van het CDA
zorgen er wel voor, dat Van Agt
slechts een portret blijft, zo meende
Verbrugh. „De commandant van de
CDA-verkiezingsvloot is allang door
zijn officieren als een machteloze
opgesloten in de kajuit. Zoals het nu
lijkt zal Van Agt niet in staat zijn het
premierschap op zich te nemen. Van
het ethisch reveil horen we bijna
niets meer en het heilloze geharre
war van centrum links en centrum
rechts gaat gewoon vrder".
Verbrugh sprak de hoop uit, dat het
CDA „een rechte koers" zal vinden.
De GPV-voorman pleitte in Arnhem
voor een program van nationale in
spanning. Een nieuw kabinet moet
■Zo een program afkondigen „om al
len in ons land, ongeacht hun af
komst, gelijk te mobiliseren".
AMSTERDAM Drie mensen zijn
zaterdag licht gewond geraakt bij
een uitslaande brand in een pand
aan de Amsterdamse Kinkerstraat.
Zij sprongen uit ramen en kwamen
terecht op zonneschermen van een
warenhuis. De drie etages, wonin
gen, boven het warenhuis brandden
geheel uit. De oorzaak van de brand
is nog onbekend. Het warenhuis
moest wegens waterschade gesloten
worden.
(ADVERTENTIE)
Van een verslaggever
AMSTERDAM Ongeveer tien
Zuidmolukkers hebben zaterdag
een Surinaamse sociëteit aan de
Herengracht in Amsterdam overval
len. Omstreeks vijf uur in de morgen
drongen zij gewapend met pistolen,
revolvers, een automatisch wapen
en lange messen het gebouw binnen.
In de bar op de vierde verdieping
bedreigden zij veertig bezoekers.
Twee bezoekers werden licht ge
wond. toen de overvallers begonnen
te schieten. Zij gingen er vandoor
met het kasgeld van de bar. Ook
dwongen zij de bezoekers hun geld
en bezittingen af te geven. Daama
verlieten zij het gebouw en reden
weg in auto's. Tot op heden zijn de
overvallers spoorloos.
De Amsterdamse politie is druk
doende met het verhoor van de veer
tig bezoekers. Sommigen van hen
zeiden enkele overvallers te hebben
herkend.
een»an een onzer verslaggevers
SpTRECHT Wanneer iemand een zogeheten levenstestament
Ina.jeeft getekend (een verklaring, waarin hij om een snelle dood
in geval van een uitzichtloze, ernstige ziekte) heeft de arts
|n een aantal gevallen afhankelijk van de formulering, de
omstandigheden en zijn oordeel de plicht aan dit verlangen te
Voldoen door de medische behandeling niet zonloos te rekken
et levensverlengende middelen of met bepaalde handelingen.
)eze plicht tot het meewerken aan een snelle dood kan niet
an een middel, dat de dood tot gevolg heeft).
meent, dat bij elke rechtsgeldige eu
thanasieverklaring de eigen ver
antwoordelijkheid van de behande
lende blijft bestaan.
en®11
P<
de oestaan ten aanzien van actieve euthanasie (het direct toedienen
rij-
Un.
^j)it schrijft het hoofdbestuur van de
Joninklijke Nederlandse Maat-
chappij tot Bevordering der Ge-
eeskunst (KNMG) aan de Stichting
rijwillige Euthanasie. Een getui-
enverklaring, waarin iemand ver-
laart dat de ondertekenaar van het
jvenstestament deze beslissing vrij-
illig en weloverwogen heeft geno-
nen, acht de maatschappij niet ge
wenst; voor zover die getuige een
irts is. Een dergelijke getuigenver-
Jaring is er om de rechtsgeldigheid
ran het levenstestament zoveel mo-
;elijk te ondersteunen. De KNMG
Aanvaarding
Van onze parlementsredactie
AMSTERDAM Dr. W. Drees jr.,
Iractieleider van DS'70 in de Tweede
Kamer, vindt dat voor de toekomsti
ge energievoorziening alleen nog
kerncentrale^ moeten worden ge
bruikt. Energiebronnen als aardgas,
kolen en olie mogen slechts voor
andere doeleinden worden toege
past, aldus Drees zaterdag op de
partijraad van DS'70 in Amsterdam.
Hij pleitte voor een zuiniger energie
gebruik, zodat het aantal centrales
beperkt kan blijven." Als men ze
bouwt is uranium echter de meest
voor de hand liggende brandstof."
Volgens Drees zijn kerncentrales uit
het oogpunt van luchtkwaliteit en
veligheid onovertroffen. Kans op
«n ongeluk is, over de gehele we-
rëd gemeten, ongeveer éee
duïend jaar. De kans op rampen bij
trales, die de conventionele ener
giebronnen benutten, is zeker tien
maal zo groot, aldus Drees.
Olie moet vooral gebruikt gaan wor
den voor het verkeer, aardgas voor
verwarming. Zolang nieuwe vormen
van energie echter nog niet voldoen
de ontwikkeld zijn moeten ook olie
en aardgas in centrales ge
handhaafd blijven. Over het op
slaan van radio-actief afval, zei
Drees, dat zoutlagen als op
bergplaatsen een afdoende oplos
sing bieden.
„Mijn moeder zegt, dat ik altijd moet
pakken, wat het dichtste bij is. Wilt u
het bord even omdraaien?"
Binnen de KNMG, zo is gebleken uit
de reacties van de 18 regionale afde
lingen, wordt de passieve euthansa-
tie nu wel grotendeels aanvaard.
Veel artsen menen dat de euthana-
sue ten alle tijde en onder alle
omstandigheden een verantwoord
handelen moet zijn. Zij vinden een
wetswijziging, waarin euthanasie
wordt geregeld, niet nodig.
Deze aanbeveling van de KNMG
sluit goed aan bij de mening van de
meerderheid van het Nederlandse
volk, dat in bepaalde gevallen pas
sieve euthanasie geoorloofd is. Uit
een enquête, die vorig Jaar gedaan
werd, bleek dat 52 procent van de
ondervraagdeh meende, dat ver
keersslachtoffers, van wie vreijwel
zeker is dat ze niet meer tot be
wustzijn zullen komen, niet zo lang
mogelijk in leven gehouden moeten
worden. In het geval van ongeneeslij
ke zieken meende 50 procent dat het
hier geoorloofd was tot euthanasie
over te gaan. Voor actieve euthana
sie had 28 procent veel en 46 procent
enig begrip. Bij een ongeneeslijke
zeikte zou 44 procvent van de onder
vraagden zeker of warsachijnlijk om
euthansaie vragen; 19 procent had in
de eigen omgeving meegemaakt dat
zoiets gebeurde.
Een punt, waarop de in deze enquête
ondervraagde Nederlandsers wel
verschilden van de artsen, was de
zaak of euthanasie in een wettelijke
regeling moet worden vastgelegd. De
artsen vinden van niet; van de Ne
derlandse bevolking vonden zes van
elke tien ondervraagden dat er wèl
een wet nodig is om de euthanasie te
regelen. Een kwart van de onder
vraagden was tegen zo'n wet; 20 pro
cent kon het niets schelen.
Van een verslaggever
GRONINGEN Agenten van de
Friese rijkspolitie hebben in Dam-
woude schoten gelost op de auto
van een hoofdinspecteur bij de ge
meentepolitie te Groningen. In de
auto zaten twee mannen, die pro
beerden te vluchten nadat zij op
heterdaad waren betrapt bij het ple
gen van een inbraak in Damwoude.
In totaal bleken ze viermaal in Dam
woude te hebben ingebroken.
De vluchtauto was in de nacht van
zaterdag op zondag gestolen uit een
garage in Groningen en bleek bij
natrekking van het kentekennum
mer toe te behoren aan de Gro
ningse hoofdinspecteur. Hoewel de
auto vermoedelijk wel geraakt is
door de schoten, wisten de twee in
brekers toch te ontsnappen.
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De uitlatingen van minister-president Den Uyl
over een mogelijke verlaging van de pensioenleeftijd van 65 naar
64 jaar, al tijdens de volgende kabinetsperiode, hebben nogal
wat verontwaardigde reacties opgeleverd van andere politici.
Het AR-Tweede-Kamerlid mevrouw
Hannie van Leeuwen is woedend
over de suggestie van Den Uyl. „Ik
ben vreselijk geschrokken van zo'n
losse opmerking op het terrein van
de sociale verzekeringen. Zoiets
brengt het volk in verwarring en de
gevolgen in de premie-sfeer zijn vol
strekt niet te overzien", aldus me
vrouw Van Leeuwen. Zij noemde de
uitlatingen van Den Uyl „hoogst on
verantwoord", vooral omdat het ka
binet ook bezig is met het voorberei
den van een verlaging van de ar
beidsongeschiktheidsuitkering in
het kader van het algemene bezuini
gingsprogramma van de overheid en
ook terwijl er volgens haar nog niets
gedaan is aan de verbetering van de
positie van de oudere, werkende on
gehuwde vrouw.
Onvoorstelbaar
Invoering van de AOW-leeftijd op
64-jarige leeftijd is volgens mevrouw
Van Leeuwen „ontzaglijk duur, om
dat alle 64-Jarigen dan in plaats van
premie te betalen, al een uitkering
zullen ontvangen." ZIJ vond het „on
voorstelbaar dat zonder ver
antwoord overleg met het parlement
deze uitspraak losjes met de benen
op tafel wordt gedaan."
De Tweede-Kamerleden Wiegel en
Rietkerk (beiden VVD) zullen van
daag vragen stellen aan minister
president Den Uyl en minister
Boersma over de uitlatingen van
Den Uyl. Zij willen weten of de uit
spraken over een vervroegde pen
sioengerechtigde leeftijd zijn te be
schouwen als een officiële verklaring
over de plannen, die het kabinet op
dit punt heeft. Als dat zo is. dan
moet de regering volgens Wiegel en
Rietkerk de volksvertegenwoordi
ging maar eens precies uiteenzetten
hoe de plannen er uitzien. Zij vinden
dat Den Uyl. als hij zijn belofte daar
entegen niet waar zou kunnen ma
ken, op onverantwoorde wijze ver
wachtingen heeft gewekt bij veel
ouderen.
VVD-fractleleider Wiegel heeft hier
aan nog toegevoegd dat de uitlatin
gen van Den Uyl hem doen denken
aan „een goedkope verkiezings
stunt". „Bij de mensen die over een
jaar met pensioen gaan worden nu
verwachtingen gewekt, waarvan vol
strekt niet zeker is dat ze kunnen
worden waargemaakt", aldus
Wiegel.
Op zich vindt hij het trouwens tame
lijk reëel, dat in de komende kabi
netsperiode de pensioengerechtigde
leeftijd tot 64 Jaar zou worden ver
laagd, maar dan zal er, volgens hem.
met spoed een diepgaande studie
gemaakt moeten worden van de mo
gelijkheden van vervroegde, flexibe
le en vrijwillige pensionering.
Minister Lubbers verklaarde zater
dag voor de radio wel wat pessimis
tischer te zijn dan premier Den Uyl
over het tijdstip, waarop zo'n ver
vroegde AOW-leeftijd zou kunnen
worden ingevoerd Volgens Lubbers
kan iets dergelijks in bepaalde be
drijfstakken wel mogelijk zijn, maar
in andere zou dit veel moeilijker
gaan.
(ADVERTENTIE)
De uitspraken van minister
Van Agt in de tv-
actuallteitenrubriek „Hier en
Nu" van de NCRV hebben dit
weekeinde opschudding ver
oorzaakt. Hieronder volgt de
letterlijke tekst van de uitzen
ding.
Vraag: „Als ik het goed taxeer bent
u in deze dagen niet zozeer bezig met
de grondpolitiek, maar eigenlijk al
leen nog met het kabinet bij elkaar
te houden"?
„Antwoord van Van Agt: „Een ka
binet bij elkaar houden vind ik wel
een taak die je zo lang mogelijk
moet blijven verrichten. Een kabi
netscrisis maken is een hoogst ern
stige zaak. altijd al en zeker, wan
neer je zo dicht voor de verkiezin
gen staat. Maar het moet ook kun
nen, en het kabinet kan niet behou
den blijven tot elke prijs. We hopen
een redelijke oplossing te vinden,
een oplossing die uiteindelijk daar
uit moet bestaan: „er komt een
rechtvaardige prijs bij onteigening
voor wie onteigend worden. Zoals
de zaak er nu bijligt, moeten de
progressieven wat doen. Er ligt een
wetsontwerp dat. zoals het er ligt.
gebleken is ontoereikend te zijn. Er
moet wat bij met behoud van het
uitgangspunt, waarover wij bij de
totstandkoming van het kabinet
overeenstemming hebben bereikt
Dat kan allemaal zo blijven, maar
er moet een correctie bij. Dat is
duidelijk gebleken uit de debatten.
En daarover zijn de progressieven
het eigenlijk ook eens. Zij moeten
er nu mee instemmen dat in dit
wetsontwerp niet op een later
tijdstip er een regeling bijkomt
voor die zogenaamde negatieve
ontwikkelingsschade".
Vraag: „Als ze dus die bereidheid
niet hebben, is het dan afgelopen
met dit kabinet?".
Antwoord van Van Agt: „Ja, als die
bereidheid niet zou blijken en be-
staan, als er in de komende dagen
niet uit zou komen een beslissing:
we voegen aan het wetsontwerp toe
een correctie voor de zogenaamde
negatieve ontwikkelingsschade.
van belang voor boeren, tuinders
en ook voor middenstanders in ste
den en dorpen, als ze zo een correc
tie in de komende dagen niet willen
toevoegen en dan een behoorlij
ke correctie en niet een die tot het
bot weer wordt afgekloven dan is
het afgelopen met het kabinet. Ik
zie niet veel nieuwe mogelijkheden
meer, nee. Er zal toch iets van die
oplossing uit de bus moeten komen
die wij hebben aangedragen. Don
derdag heb ik in het kabinet afge
sproken die middag in de Kamer te
zullen verklaren: er is een goede
kans op een oplossing alsnog te
bereiken. Een goede kans. dat wil
zeggen een kans die groot genoeg is
.om te blijven proberen nog een
paar dagen lang een oplossing te
vinden, maar het is wel heel moei
lijk."
Vraag: „Er zijn momenten geweest
dat het kabinet op sterven na dood
was."
Antwoord van Van Agt: „Ja, we
zijn er heel naar aan toe geweest.
Dat is zeker zo, in die nacht van
woensdag op donderdag zijn er mo
menten geweest waarop we alle
maal wel dachten „nou, dat is het
dan", maar dat we toch geprobeerd
hebben daar doorheen te komen
door die momenten van bijna cri
sis, toont wel de levenswil van het
kabinet. Er is een serieuze wil, nog
een oplossing te vinden."
Vraag: „Maar als niemand meer met
voorstellen komt. dan houdt u de
zelfde situatie, je kunt niet oneindig
blijven praten".
Antwoord van Van Agt. „Nee, dat
kunnen we zeker niet. het moet
komende week gebeuren. Op een of
andere manier moet dan een beslis
sing worden genomen. Ik hoop niet
een negatieve, wat de val van het
kabinet zou betekenen, crisis. Dat
zou een ernstige zaak zijn. maar er
moet wel iets gebeuren, en komt er
geen conclusie uit. geen regeling in
het wetsontwerp die tot rechtvaar
dige uitkomsten voert voor die boe
ren en tuinders en middenstanders,
dan is het inderdaad helaas uit met
het kabinet."
Vraag: „en dan betekent het ook
geen tweede „kabinet-Den Uyl na de
verkiezingen"
Antwoord van Van Agt: „Dat zou
heel moeilijk zijn. Je moet het ook
niet helemaal uitsluiten. Men zou
zich ook kunnen voorstellen dat de
partijen gezamenlijk de conclusie
trekken: we hebben in mei 1973 een
aantal afspraken gemaakt. Bij de
uitvoering van een van die af
spraken. de grondpolitiek. zijn we
op een laatste onderdeel vastgelo
pen. laatste onderdeel, ook weer
niet overdrijven. Nou. daarop is het
kabinet dan gestrand. Laten we
met zijn allen maar demissionair
worden. Dat zou betere mogelijk
heden bieden, in dat geval, om toch
nog in de toekomst elkaar te vin
den. Ik spreek nu over een eventua
liteit waarvan ik hoop. dat die niet
zal intreden."
Laatste vraag: „Maar toch, ik vroeg
in het gesprek voortdurend, even
recapitulerend, u bent met uw mi
nisters, waartussen christendemo
cratische ministers aan de streep en
u verwacht dat de progressieven nu
nog een stap doen om u te bereiken.
Zo niet, dan is het afgelopen."
Antwoord van Van Agt: „Dat hebt
u goed begrepen, ja."
Vervolg van pagina 1
PvdA-vooizltter Van Thijn noemde
het uitermate verbazingwekkend
dat een man die veertien dagen lang
weigert in de Kamer te verschijnen,
plotseling als een duveltje uit een
doosje op de beeldbuis verschijnt
om de PvdA de wacht aan te zeggen.
Van Thijn leidde hieruit af, dat Van
Agt nu wel bereid en in staat zal zijn
dinsdag het debat over de grondpo
litiek in de Tweede Kamer voort te
zetten.
'Onredelijk'
Inhoudelijk vindt Van Thijn dé op
merkingen van Van Agt onredelijk.
Het is uitgerekend de PvdA die geen
moeilijkheden heeft met het wets
ontwerp van het kabinet. De PvdA
heeft bovendien tot twee keer toe
aangeboden het kabinet uit de
moeilijkheden te helpen. „Intussen
laat het CDA nog steeds het amen
dement van de KVP-'er De Bekker
als een zwaard van Damocles boven
de kabinetsbesprekingen hangen",
aldus de fractievoorzitter van de
PvdA.
CH-Unieraad
De fractieleider van de CHU in de
Tweede Kamer dr. R. Kruisinga
staat erachter dat het CDA het ui
terste doet om een kabinetscrisis
over de grondpolitiek te voorkomen.
Hij zei dit op een vergadering van de
unieraad van de CHU in Utrecht.
Kruisinga noemde de opstelling van
de CDA-fractles verzoenend en op
bouwend. Hij meende dat het optre
den van de linkse fracties daartegen
afsteekt: zij stellen aldus Kruisin
ga op hoge toon voorwaarden en
hebben voorts de lijsttrekker van
het CDA ongeschikt voor zijn ambt
genoemd. Van de oppositie van de
WD zei Kruisinga dat zij niets be
reikt en hij vond het „triest" dat te
moeten constateren.
De unieraad nam met algemene
stemmen een verklaring aan waarin
waardering wordt uitgesproken
voor de vasthoudendheid die de Ka
merfracties van het CDA in het
conflict over de grondpolitiek heb
ben getoond." Een rechtvaardige
schadeloosstelling bij onteigening,
het voorkeursrecht en de koopplicht
van gemeenten dienen uit een oog
punt van billijkheid en rechtszeker
heid overeind te blijven", aldus de
verklaring van de unieraad. Hij
spoorde de CDA-fracties en be
windslieden aan, dit standpunt „tot
het uiterste" te handhaven.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT „De druk van de afknabbelende krachten, van hen die menen dat
het wel zal loslopen, neemt toe in een tijd waarin het ons materieel minder goed
gaat." Dit zei mr. H. P. Gorter zaterdag op de algemene vergadering van de
Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Utrecht. Hij doelde hiermee
onder meer op de Waddenzee, die weliswaar als onvervangbaar natuurgebied
wordt beschouwd maar toch ten prooi valt aan de „afknabbelende krachten."
Mr. Gorter: „De publikatle
van het beleidsvoornemen
van de regering vorig jaar
voor het behoud van de Wad
denzee vormde een uiterst
waardevolle bijdrage aan het
„Jaar der waterrijke gebie
den." (1976 wa* door de Raad
van Europa uitgeroepen tot
„wetland year" - red.). „Maar
in flagrante strijd hiermee
werd in hetzelfde Jaar door
het provinciaal bestuur van
Friesland een aanvrage inge
diend tot indijking van een
vitaal onderdeel van de Wad
denzee: het buitendijks ge
bied langs de noordfrlese
kust tussen Zwarte Haan en
Holwerd In de regeringsnota
over de Waddenzee wordt de
verwezenlijking hiervan bo
vendien niet afgewezen", al
dus de directeur van Natuur
monumenten. Hij vervolgde:
„Een merkwaardige en be
treurenswaardige tegenstrij
digheid. waarop de natuurbe
schermingsorganisaties
ook onze vereniging fel
hebben gereageerd."
De heer Gorter noemde meer
tegenstrijdigheden. „Bij de
Tweede Kamer is een
wetsontwerp tot goedkeuring
van de Overeenkomst inzake
watergebieden van internati
onale betekenis. De wet
noemt zes Nederlandse na
tuurgebieden, die de extra
bescherming die deze inter
nationale overeenkomst
biedt, deelachtig zullen wor
den. Hieronder valt ook het
Naardermeer. Tezelfdertijd
staat het Naardermeer al Ja
renlang aan verdroging
bloot, die de waarde ervan
ernstig aantast en die onder
meer het gevolg is van peil-
verlaglng in de omliggende
landbouwpolders."
Mergel
Ook vroeg mr. Gorter de aan
dacht voor de bedreiging van
het plateau van Margraten
doordat een concessie is aan
gevraagd voor mergelwin-
ning, „midden in het ontwor
pen nationaal
landschapspark Mergelland,
dat Juist door de provincie in
het nieuwe streekplan is op
genomen." Hij constateerde
dat uit dit alles blijkt dat er
weliswaar serieuze voorne
mens bestaan voor natuurbe
scherming, maar dat er te
vens achterdeurtjes worden
opgengezet om dingen die zo
genaamd zo nodig moeten,
toch mogelijk te maken.
„Willen wij onze materiële
behoeften tot het uiterste be
vredigen, dan zal de natuur
het niet overleven Willen wij
ons een wijze zelfbeperking
opleggen, dan kunnen wij de
natuur, die tevens ons leefmi
lieu is, nog redden", besloot
de directeur van Natuurmo
numenten.
