Verwarring rond beroepsrecht
Meereieren
voor je geld.
Wantrouwen PvdA-KVP hevig opgelaaid
NMB
Nog uitweg gezocht
Boomplantdag
DeAnnakliniek
is verhuisd.
iristen moeten verworvenheid voor ondernemingsraden uitwerken
„goede afloop"
van Kamer debat
eerst m'n
Qoudlfaantje
y opeten, iy
Academisch Ziekenhuis
en Medische Faculteit
Leiden
Slag om millimeters in het Catshuis
NDERDAG 17 MAART 1977
BINNENLAND
Trouw/Kwartet
'an onze sociaal economische redactie
)EN HAAG Grote verwarring bleef er gisteren in de Tweede Kamer bestaan er
t beroepsrecht van ondernemingsraden tegen besluiten van de directie. Een
inflict tussen regeringspartijen dreigt echter niet. Niet alleen an een verkiezings-
mpagne van vijf weken genoeg heeft „om Roolvink (CDA) maar nu ook de PvdA
ien hun meningsverschil als een zakelijke onduidelijkheid, waarin minister van
,gt (justitie) met zijn juridische deskundigen uitkomst moet brengen.
^tn Agt was gisteren niet in de Ka-
Het antwoord van minister Rappcttiq VArWQ^ht
oersma (sociale zaken) op de beto- DUCrMIld VerWdtlll
n van de kamerleden over de nieu-
wet op de ondernemingsraden
ei|acht geen duidelijkheid.
wel regering, linkse fracties als
DA vinden het beroepsrecht voor
ni dememingsraden een belangrijke
tuwe verworvenheid. De rechter
eein uitvoering van een directiebe-
iit, waarover de ondernemings-
ad negatief heeft geadviseerd, te-
nhouden. De rechter kan echter
;t rechten van derden, voortvloei-
ld uit het betwiste directiebesluit,
mtasten. Volgens oud-minister
iClbolvink zijn in vrijwel alle gevallen
lajlke belangen van derden in het
Iding. De CDA-fracties willen nu de
Jrplichte opschorting van betwiste
r8fectiebesluiten gedurende twee
ken schrappen uit de nieuwe wet.
ïdat deze verplichting uitsluitend
verwachtingen zou scheDDen.
vafnister Boersma antwoordde giste-
dat opschorting voor twee weken
k voor de directie nuttig is, om te
ien afwachten of de ondeme-
ngsraad nog in beroep wil gaan. In
twee weken kan de diïectie geen
ntractuele verplichtingen aan-
an met derden, derden kunnen in
p periode dus geen rechten verwer-
tenzij de directeur de nieuwe
t overtreedt.
na
het betwiste directiebesluit een
tslag betreft, is zo'n ontslag zelfs
_etig als het binnen de opschor-
h igsperiode zou worden uitgevoerd,
lus betoogde Boersma. In een de-
tje met Roolvink ontstond er ech-
toch onzekerheid over deze uitleg
i de minister. Boersma zei daarop
hij bij het verdere debat de aan-
zigheid van zijn collega Van Agt
nst.
oolvink heeft al een vervangend
wrstel gelanceerd, namelijk geen
ischorting voor twee weken, maar
n afkoelingsperiode van tien da-
ZU n, zodat het defenitieve directie-
di sluit pas kan vallen tien dagen
jdat de ondernemingsraad zijn ad-
heeft uitgebracht. Boersma
een beroep op Roolvink van dit
rstel af te zien. De kwestie „is
'erp van zeer uitvoerige afwe-
in het kabinet" geweest, zei de
ter. Hij was het eens met Pop-
(PvdA) dat aan de hoofdzaken
in het politieke compromis rond
ondernemingsraden niet meer in
I kamer getornd zou moeten
fcjrden.
Nadat kamervoorzitter Vondeling
het officiële debat had geschorst tot
vanavond of volgende week, ston
den Roolvink, Poppe, Rietkerk
(WD) en nog enkele PvdA-
kamerleden nog geruime tijd in een
hoekje te delibereren.
Roolvink noemde als voorbeeld de
benoeming van een nieuwe direc
teur. Onder de nieuwe wet moet ook
hierover advies aan de onderne
mingsraad worden gevraagd. Voor
dat de directie dat doet, is met de
kandidaat alles al geregeld. Wach
ten is dan nog slechts op de onder
nemingsraad. Als die jdan negatyie-
fief adviseert, maar de directie be
sluit toch tot benoeming, dan is die
benoeming door dat besluit een feit,
aldus redeneert Roolvink. „Daar
hoeven niet eerst handtekening aan
te pas te komen. Ook een mondelin
ge overeenkomst is rechtsgeldig".
Mr Rietkerk (WD) bevestigde deze
uitleg. Poppe en Patijn (PvdA) hiel
den echter hun twijfels.
Roolvink vindt de kwestie van di
recteursbenoemingen het be
langrijkste onderwerp voor een on
dernemingsraad. „Voor mij maakt
dat driekwart van de betekenis van
het beroepsrecht uit", aldus de
CDA-woordvoerder.
De PvdA 'ers echter hechten ook
grote waarde aan het adviesrecht
van ondernemingsraden in econo
mische besluiten, zoals fusies, grote
uitbreidingen of inkrimpingen, in
grijpende reorganisaties. In dit
soort besluiten is er, volgens de
PvdA'ers, meestal pas sprake van
verwerving van rechten door der
den, zodra contracten (bij investe
ringen bijvoorbeeld) worden gete
kend. Een opschortingstermijn van
twee weken betekent dan dat zulke
contracten pas twee weken na het
definitieve, betwiste directiebesluit
getekend mogen worden. De
opschorting heeft volgens hem daar
om wel degelijk zin, en wekt niet
slechts loze verwachtingen zoals
Roolvink beweert.
(ADVERTENTIE)
4% 2% 6% rente op 4% 3% T rente op
een Bonus-2-Spaarrekcning. een Bonus-J-Spaarrekening.
de NMB:2ï of 3% meer spaanente
i direkt over uw geld kunnen beschikken.
Wie een zo hoog mogelijke rente wil en daarbij
toch direkt over zijn spaargeld wil kunnen beschikken,
gaat Bonus-Sparen bij de NMB.
Op de Bonus-2-Spaarrekening krijgt u nu 6%
rente, dat is 2% meer dan op een gewone spaarrekening.
En op de Bonus-3-Spaarrekening maar liefst
7% rente, dat is 3c/o meer.
Wel geldt bij deze spaarvormen een retourrente van
1% resp. 2% over elk bedrag dat u opneemt.
Dit maakt dat Bonus-Sparen niet altijd voordeliger
hoeft te zijn. Het hangt er namelijk van af hoe vaak u
opneemt. Een folder met rekenvoorbeelden die een en
ander verduidelijken, ligt voor u klaar bij elk
NMB-kantoor.
Let op: t/m 25 maart 1977 f 7,50 spaarpremie voor
elke nieuwe spaarder, die tenminste f25,- inlegt.
NEDERLANDSCHË
MIDDENSTANDSBANK
De NMB denkt met u mee. Probeer't.
In zijn overige antwoord aan de Ka
mer toonde Boersma zich „ver
heugd" over de constructieve bena
dering van het wetsontwerp door
Roolvink en Poppe.
Het aantal wijzigingsvoorstellen
vanuit de Kamer is inmiddels opge
lopen tot zeventig. Die komen vol
gende week pas aan de orde. Niette
min verwachtte Boersma dat rege
ring en kamer het debat „tot een
goed einde" zullen kunnen brengen,
dus zonder grote conflicten. PvdA en
CDA hebben geen zwaar ingrijpende
wijzigingen voorgesteld.
Politiek compromis
Boersma gaf Rietkerk (WD) toe dat
zijn opstelling als minister nu op een
aantal punten anders is dan zijn
opstelling als Kamerlid (ARP) zeven
jaar geleden, toen de huidige wet op
de ondernemingsraden in de Kamer
aan de orde was. Er is „een evolutie
in mijn denken", aldus de minister.
Maar ook wees hij erop dat spreken
namens een fractie (ARP) iets an
ders is dan namens een kabinet van
gemengde samenstelling. „Bij dit
wetsontwerp is onmiskenbaar spra
ke van een politiek compromis," al
dus Boersma.
Boersma verwacht deze zomer het
advies van de sociaal-economische
raad (SER) over aangepaste over
legstructuren voor bedrijven met
minder dan 100 werknemers. Die be
drijven vallen niet onder de wet op
de ondernemingsraden. Binnen en
kele maanden verwacht Boersma
het gevraagde SER-advies over de
rol van het vakbondswerk binnen de
ondernemingen.
Wettelijke regels voor faciliteiten
voor dit vakbondswerk zullen dan
door het nieuwe kabinet moeten
worden gemaakt. Tenslotte ligt er al
lang bij de SER een verzoek om
advies over de samenstelling van de
raden van commissarissen. Boersma
heeft een tijdje geleden de SER al
gevraagd hiermee haast te maken.
Maar de SER heeft deze week de
minister nog niet kunnen vertellen
wanneer dit advies verwacht mag
worden.
Toeschietelijk toonde Boersma zich
tegenover de dringende PvdA-wens
om niet zo gedetailleerd allerlei
voorschriften te geven voor het
overleg tussen de nieuwe onderne
mingsraden (zonder directie erin) en
de bedrijfsleiding. D'66 en PPR heb
ben al voorstellen ingediend om de
ze voorschriften voor de 'overlegver
gaderingen' aanzienlijk te redu
ceren.
De PvdA heeft dit voorstel niet wil
len steunen om het politieke
compromis van het wetsontwerp
niet in gevaar te brengen. Juist op
deze kwestie namelijk was het kabi
net-Den Uyl een Jaar geleden bijna
uit elkaar gesprongen.
PvdA-woordvoerder Poppe kwam
nu met het idee om ondernemings
raad en directie de bevoegdheid te
geven zelf hun overlegprocedures te
regelen. Alleen bedrijven, waar zo'n
eigen regeling niet tot stand komt,
zouden zich dan moeten houden aan
de gedetailleerde regeling van de
nieuwe wet. Boersma leek deze op
lossing 'niet zo eenvoudig* voor de
bedrijven. Toch vond de minister dit
PvdA-idee 'een nieuw element' in de
discussie, waarover hij graag verder
wil nadenken'.
Minister Boersma antwoordt en verwacht een goede afloop van het
debat.
Vervolg van pagina 1
Van Thijn zei dat vanochtend het
kabinet een duidelijke en gemoti
veerde reactie dient te geven op het
PvdA-voorstel, waarvan de exacte
Inhoud overigens door de PvdA-
fractie niet bekend werd gemaakt.
Veronderstelt wordt dat het kabinet
gisteravond behalve over dit voor
stel ook sprak over een andere, door
CDA-kringen naar voren geschoven
gedachte.
Stemming
In de CDA-fracties laaide gister
middag de verontwaardiging Jegens
de PvdA nog even extra op toen de
hele PvdA-fractie in de Tweede Ka
mer instemde met een motie-Wiegel
(WD), waarin werd gesteld dat het
kabinet vanmiddag om twee uur
zonder verder uitstel in de Kamer
dient te verschijnen om antwoord te
geven op de beschouwingen over de
grondpolitiek.
Voor die WD-motie stemden be
halve de WD ook de PvdA, DS'70
en de kleine rechtse partijen. De
CDA-fracties waren er tegen. Behal
ve de WD lieten bijna alle fracties
weten de motie overbodig te vinden,
omdat het vanzelfsprekend lijkt dat
de regering zich houdt aan de toe
zegging vanmiddag in de Kamer te
komen antwoorden. Maar CDA en
PvdA verbonden daar verschillende
conclusies aan: het CDA stemde er
tegen, de PvdA ervóór.
In CDA-kringen werd die keus van
de PvdA uitgelegd als een extra
druk om CDA-mlnister Van Agt, die
degene is die vanmiddag in de Ka
mer namens het kabinet het al dan
niet gewijzigde wetsontwerp zou
moeten verdedigen, onder extra
druk te zetten.
PvdA-fractievoorzitter Van Thijn
inmiddels bleek zich zeer wel be
wust dat hij het CDA en Van Agt
met het steunen van de motie de pin
op de neus zette: hij heeft ermee
aangeduid dat er geen mogelijkheid
tot uitstel meer is voor het kabinet,
zo verklaarde hij later op de dag.
Vanmiddag moet worden ge
antwoord. of het behoeft helemaal
niet meer te gebeuren, zo is de stem
ming in de PvdA.
In die harde opstelling wordt Van
Thijn vrijwel geheel gesteund door
D'66-fractlevoorzitter Terlouw, die
ook meent dat de knoop in het kabi
net voor vanmiddag twee uur dient
te zijn doorgehakt: „Als Je er al twee
weken over praat kan je verder
uitstel niet veel resultaat meer ople
veren". Terlouw steunt overigens
en verwacht dat zijn fractie dat ook
zal doen het PvdA-voorstel zoals
dat dinsdagavond laat werd gefor
muleerd.
AOVERTENTIE
ALMERE Op de 21-ste nationale boomfeestdag heeft Prinses
Margriet gisteren met de hulp van enige schoolkinderen de 48
miljoenste boom in de Flevopolder geplant. De jonge boom, een
kastanje, behoort tot de ongeveer twee miljoen bomen die er per
jaar in Flevoland bijkomen.
De kastanje van Margriet was niet de enige boom die gisteren de
grond in ging. Ongeveer 110.000 kinderen uit de hoogste klassen
van het basisonderwijs hebben gisteren overal in het land jonge
bomen en struiken geplant. De bedoeling van deze jaarlijkse
bomenplantdag is de scholieren ervaring te geven in wat groeit en
bloeit, als aanvulling op de lessen over natuur en milieu.
DEN HAAG Er wordt dit jaar
aanmerkelijk meer gebouwd dan
werd verwacht. Dat blijkt uit cijfers,
die minister Gruyters gisteren heeft
gepubliceerd. Vooral in de burger
lijke en de utiliteitsbouw zal de pro-
duktie aanzienlijk hoger uitvallen
dan in het bouwprogramma van.
1977 werd verwacht. In de grond-,
weg- en waterbouw ziet het er som
berder uit: verwacht wordt dat de
daling van het aantal opdrachten
zich niet op korte termijn zal her
stellen.
ADVERTENTIE
De afdeling Orthopedie (de Annakliniek, Mezenstraat
Leiden) is nu gevestigd in gebouw 38 op het terrein
van het Academisch Ziekenhuis Leiden. In dit nieuwe
gebouw treft u eveneens vanaf 28 maart
de orthopedische polikliniek
Te voet gemakkelijk bereikbaar via de ingang
Rijnsburgerweg 10.
Voor afspraken en inlichtingen kunt u bellen
(071) 14 72 22. Vragen naar toestel 2060. Het
Academisch Ziekenhuis ligt vlak naast het station.
het vers gebraden
10minuten haantje van
Herman Kramer
„Hoe lane wilt u de reflexen laten
duren, dokter?"
door P. L. van Enk
Nog maar enkele maanden geleden het zal november vorig jaar zijn geweest
heeft minister Van Agt zich in de kring van vertrouwelingen eens laten ontvaller
dat de wetsvoorstellen van het kabinet Den Uyl inzake de grondpolitiek
eigenlijk maar weinig te betekenen hebben.
Zo onbelangrijk waren die
voorstellen zei Van Agt vol
ironie en niet zonder werke
lijkheidszin dat hij zich
ervoor zou inzetten, ze door
de Tweede Kamer heen te
sleuren.
En inderdaad na dertig na
oorlogse Jaren waarin geen
regeringscoalitie noch enige
wettelijke bepaling verhin
derde dat er aan de grond
handel miljoenen werden
verdiend, is er maar weinig te
speculeren overgebleven in
dit land. De wetsvoorstellen
die nu in het geding zijn,
dempen een put waarin al
menig kalf de verdrinkings
dood heeft gevonden.
Naar het getuigenis van
KVP-er De Bekker, befaamd
vertegenwoordiger van het
katholieke groene front ln de
Kamer en daarom een onver
dachte bron, valt de Inzet van
het conflict zoals het gister
avond nog lag, te becijferen
op twee kwartjes per vierkan
te meter grond.
Het is dan ook enigszins over
spannen, net te doen alsof wij
op het punt staan, met de
betrokken voorstellen we
reldhervorming nummer één
te veroveren, dan wel te vre
zen dat langs de stille weg
van de grondpolitiek de soci
alistische revolutie ons dreigt
te overmeesteren. Wie de
wetsontwerpen vergelijkt
met de paragraaf grondpo
litiek uit Keerpunt '72
het al bijna vergeten verkie
zingsprogramma van de
PvdA moet vaststellen dat
van de socialistische ambi
ties op dit punt maar weinig
is overgebleven. Het is zelfs
zo dat de christen-demo
cratische partijen die het ka
binet steunen, de voorstellen
hadden kunnen etaleren als
een glorieus op de progressie
ven bevochten doelpunt.
Wat is er dan eigenlijk aan de
hand in het Catshuis? Waar
is het dan voor nodig dat de
ministers binnen het kabinet
en de partijen binnen de coa
litie nu al wekenlang aan het
vechten zijn over verschillen
die nauwelijks meetbaar zijn
en aan geen kiezer kunnen
worden uitgelegd? Hoe is het
dan mogelijk dat de partijen
zichzelf en- elkaar in een situ
atie hebben geworsteld die
op het Binnenhof wordt be
schreven als uitzichtloos
als het misschien wel het
zwaarste conflict uit de voor
bije kabinetsperiode?
De achtergrond van de moei
lijkheden is dat de laatste
tijd het onderlinge wantrou
wen tussen PvdA en KVP
weer in ouderwetse hevigheid
is opgelaaid, zich daarbij ver
plaatsend naar de verhou
ding tussen PvdA en CDA.
Waar en op welk moment de
ze beweging is begonnen, valt
niet nauwkeurig na te speu
ren. De volgende elementen
zijn in het gedlnz:
Zodra de grondpolitiek in
zicht komt, heeft de PvdA de
neiging, aarzeling en kritiek
van de kant van de KVP door
een vergrootglas te bezien. In
socialistische kring leeft im
mers de overtuiging dat het
kabinet Cals tien Jaar gele
den in feite ten val is ge
bracht wegens zijn plannen
op dit gebied. Het trauma
van de „nacht van 8chmei-
zer" doet zich weer gelden.
Dit effect wordt versterkt
doordat men in PvdA-kring
zich steeds heviger ergert aan
Van Agt De reeks van aanva
ringen van de drie van Bre
da vla de Bloemenhove-
kllnlek en de kwestie Menten
tot de Pornobioscopen
heeft er onlangs toe geleid
dat PvdA-woordvoerder Kos-
to openlijk zijn wantrouwen
in de CDA-UJsttrekker heeft
uitgesproken. 81echts om re
denen van opportuniteit
werd dat wantrouwen niet in
een motie verwoord.
Dit optreden van Kosto
heeft in de kring van het
CDA grote verontwaardiging
gewekt. En daarmee de oppo
sitie tegen de coalitie met de
PvdA zeer versterkt. Op de
laatste vergadering van het
algemeen bestuur van het
CDA heeft paradoxaal ge
noeg Van Agt zelf alle zeilen
moeten bijzetten om die op
positie binnen de touwen te
houden.
Boeren
Intussen ondervindt de
lijsttrekker van het CDA in
het conflict over de grondpo
litiek hoezeer de groeiende
afkeer van zijn aanhangers
tegen voortgezette samen
werking met de PvdA zijn
aanknopingspunten vindt in
de tegenstand van vooral
Brabantse en Limburgse boe
ren tegen de gebruikswaarde.
Dat beperkt de manoeuvreer
ruimte van de minister ken
nelijk. Hoe is anders te ver
klaren dat hij zijn eigen oor
spronkelijke wetsontwerp
niet goed genoeg meer vindt?
Dat laatste bepaalt de moei
lijke positie waarin Van Agt
zich in elk geval formeel ge
sproken bevindt. Zijn PvdA-
collega's kunnen hem im
mers elke dag voor de vraag
plaatsen waarom hij zijn ei
gen wetsontwerp eigenlijk,
niet gewoon in de Kamer ver
dedigt.
Geen verhouding
Anderzijds heeft de minister
die verdediging in zo opzien
barende mate uitgesteld dat
ihij vandaag niet in de Kamer
kan verschijnen als hij niet in
een of ander stuk iets nieuws
meebrengt.
Of hem dat zal lukken was
gisteravond laat nog niet te
voorspellen. Eén ding kan in
elk geval ieder duidelijk zijn:
wanneer het niet zou lukken
tot overeenstemming te
komen, breekt de coalitie van
PvdA en CDA en dat zou de
verhouding tussen beide par
tijen voor een reeks van Jaren
bederven. De politieke en
maatschappelijke polarisatie
die daarvan het gevolg zou
zijn, staat ln geen verhouding
tot het futiele belang van de
millimeters waarover in het
Catshuis slag wordt geleverd.