Rienk Ratsma:
gedichten van
een man
die kanker had
J
C
Het nieuwe broertje
St. Laurent inspireert Kuiper
Bi
ni
P
UW PROBLEEM OOK KET ONZE
De eenzaamheid soms wanstaltig groot
VI
WAA
door Fred Lammers
ZWANENBURG - „Al klinkt
het een beetje gek, toch is het
zo: ik ben dankbaar dat ik dit
heb mogen meemaken..en
overleven, omdat ik daardoor
heb gezien dat er nog ontzet
tend veel menselijkheid is. Ik
heb mensen ontmoet waarvan
ik niet wist dat ze in deze tijd
nog bestonden".
De 39-jarige Rienk Ratsma staat
weer dagelijks voor de vierde klas
van de Julianaschool in Zwanen
burg. maar alles wat hij de afgelopen
paar Jaar heeft doorgemaakt is. naar
hij me vertelt, eigenlijk nooit uitzijn
gedachten, vooral op het ogenblik
niet, nu Rienk een gedichtenbundel
heeft uitgegeven waarin is vastge
legd wat hij voelde aan angst, ver
driet en twijfel in de Jaren dat hij
kanker had.
Van 1973 tot 1975 werd hij daarvoor
behandeld in het Antoni van Leeu
wenhoekziekenhuis in Amsterdam.
Rienk, die naast zijn werk als onder
wijzer tekstschrijver is voor Neder
landse artiesten, kwam vorig jaar
zomer op de gedachte de gedichten
die hij over zijn ziekte had geschre
ven. te bundelen en ze het personeel
van het ziekenhuis, van de portier
tot aan de professor, aan te bieden.
Op die manier wilde hij iets terug
doen voor het vele dat zij voor hem
hadden gedaan.
De reacties waren zo overweldigend
dat Rienk zijn gedichten nu in de
handel heeft gebracht. "Ik wil er
voor mezelf geen dubbeltje op ver
dienen. Met de opbrengst hoop ik
ervoor te kunnen zorgen dat er op
elke kamer in het Antoni van Leeu
wenhoekziekenhuis een televisie
toestel komt te staan. Op alle afde
lingen is tv aanwezig, maar veel pa
tiënten kunnen daar niet naar toe en
ik heb zelf ervaren hoe belangrijk
televisie juist in zo'n ziekenhuis is
om de avonden door te komen", zegt
Rienk. Als er geld overblijft wil hij
een fonds stichten waarmee het ver
af wonende familie van kankerpa
tiënten financieel mogelijk wordt ge
maakt als de situatie kritiek wordt
een paar dagen in een Amsterdams
hotel te gaan, om op die manier
dicht in de buurt te zijn.
..Zoiets wordt door geen ziekenfonds
vergoed en nu de hotelprijzen snel
Stijgen wordt dat voor velen een ono
verkomelijke last. Met mijn bundel
heb ik iets losgemaakt bij de men
sen, meer dan ik ooit had vermoed.
Het is zelfs zo dat ik onze telefoon
van een antwoord-apparaat heb la
ten voorzien en daar zit ik ergens
mee. Ik heb af en toe het idee dat ik
daardoor mensen in de kou laat
staan. Als ik het lichtje van de tele
foon aan zie floepen, denk ik:
misschien iemand die dacht einde
lijk eens te kunnen praten".
Want praten met anderen is, dat
heeft Rienk zelf gemerkt, enorm be
langrijk voor iemand die weet kan
ker te hebben. De praktijk wijst he
laas uit, dat in tal van gevallen de
mensen verstoppertje voor elkaar
spelen.,,Er zijn veel mensen die het
woord kanker zelfs niet durven uit te
spreken. Dat vind ik onbegrijpelijk.
Met mijn gedichten hoop ik er ook
toe bij te dragen dat kanker uit de
taboesfeer wordt gehaald."
Het kan iedereen overkomen! Dat
werd Rienk Ratsma duidelijk toen
hij op 10 mei 1973, terwijl hij bezig
was in de klas. ontdekte dat hij een
knobbeltje in zijn nek had.,.Het
angstzweet brak me uit en hoewel de
hulsarts, naar wie ik de volgende
ochtend meteen toe ben gegaan, zei
dat het heus niet hoefde te beteke
nen dat het kanker was, omdat er
nog wel veertien andere mogelijkhe
den waren, stond voor mij vast dat
het dat wel was. Zoiets voel je aan. In
het ziekenhuis in Haarlem waar ze
me onderzochten kreeg ik te horen
dat het kwaadaardig was en ik de
ziekte van Hodgkin had, een klier-
kanker die vooral bij jongeren veel
voorkomt. Ik ben naar huis gegaan,
heb daar de foto's, die ze me hadden
meegegeven, in een hoek van kamer
gegooid en geschreeuwd: „Ik heb
kanker, ik ga dood' Hannah, mijn
vrouw, en ik hebben daarna met zijn
tweetjes vreselijk zitten huilen."
Je staat op zo'n moment als ver
schrikkelijk eenzame mensen tegen
over elkaar, niet bij machte enige
pose te maken, noch Jezelf een hou
ding te geven. Het kwam als een
donderslag bij heldere hemel. Je
hoort er wel over, maar zoiets ge
beurt bij anderen. Je gaat er altijd
vanuit dat de overbuurman het
krijgt of iemand in familie, maar dat
het ook in Je eigen gezinnetje kan
plaatsvinden." 'Je ziet Jezelf op zo n
moment als heel klein, zit enorm met
de dingen die je niet af hebt kunnen
maken."
„Ik heb er in die eerste dagen over
gedacht te gaan scheiden of weg te
lopen om mijn vrouw en mijn drie
jonge kinderen het verdriet te bespa
ren van alles wat ze mee zouden
moeten maken. Ik dacht: het is beter
dat de kinderen later zeggen: vader
was zó'n rotzak die heeft moeder in
de steek gelaten, dan dat zij zich alle
ellende van een wegterende vader
zouden herinneren. Hannah heeft
me snel tot andere gedachten ge
bracht.
„Zij is niet met me mee gaan zitten
treuren, in elk geval niet als ik het
zag. maar heeft van het begin af
gezegd dat ze ervan overtuigd was
dat ik beter zou worden. In het zie
kenhuis hebben ze me ook vrij gauw
hoop gegeven, nadat ik was geope
reerd en de eerste bestralingen ach
ter de rug had.
Wantrouwend
„Ik geloofde er eerst niet veel van. Ik
was in die tijd de meest wantrou
wende mens op deze aarde en zocht
overal wat achter. Er worden in zo'n
ziekenhuis immers veel halve waar
heden gezegd. De dingen waarmee
je elkaar probeert op te beuren
meen je niet. omdat je weet dat het
toch niet kan.
„Wat je doormaakt in zo'n zieken
huis als kankerpatiënt is voor bui
tenstaanders niet te begrijpen. „Je
wordt doorlopend met de dood ge
confronteerd. Ik heb mensen horen
doodgaan en ik heb ze weg zien
rijden. De eenzaamheid wordt soms
wanstaltig groot. Mijn hele leven zal
ik dat niet vergeten. De beelden
daarvan zitten als dia's in mijn
hoofd en de nachtelijke gesprekken
die ik er heb gehad kan ik me nog
bijna woordelijk herinneren, vooral
die met 'de blonde' zoals ik hem in
mijn gedichten aanduid, een 29-
jarige jongen, die inmiddels ook is
gestorven, en met wie ik hecht be
vriend raakte.
„Het heeft een tijd geduurd voordat
ik mijn gevoelens op papier kon
zetten. Ik ben aan het dichten ge
gaan toen ik eraan kon denken zon
der erbij te gaan huilen. Over dat
gedicht van 'de blonde' heb ik lan
ger gedaan dan over alle andere
gedichten samen, omdat ik daar
emotioneel het meest bij betrokken
was. Ik kan het nu nog niet voorle
zen zonder dat de tranen me in de
ogen springen."
Pater Kees
Als ik Rienk vraag hoe hij aan die
titel voor zijn bundel „De Heiligen
van Slotervaart" is gekomen zegt
hij „Met die heiligen van het zie
kenhuis in Slotervaart zijn allerlei
mensen bedoeld, de dokter die redt,
de verpleegster, die doodmoe 's
nachts nog even je dekens recht
komt trekken, iemand die lijdt en
toch nog probeert een andere pa
tiënt aan het lachen te maken en
ook pater Kees, de geestelijke ver
zorger van het Antoni van Leeuwen
hoekziekenhuis, die dag en nacht
paraat is. Bij elke mens die gaat
sterven is hij. Zonder dat je hem
roept voelt hij wanneer hij nodig is.
Hij is er niet op uit om zieltjes te
winnen, maar ik heb vaak gedacht:
zo moet je leven als je echt christen
bent. Het klinkt oneerbiedig en zo
bedoel ik het niet maar ik had wel
eens het gevoel dat pater Kees Jezus
zelf was!"
Brief
Rienk is protestants opgevoed.,Het
was zondags twee keer naar de kerk
en daarna de preek verdrinken bij
het hij gorgel van opa. Ik ben op een
christelijke kweekschool, zoals dat
toen nog heette, geweest en toen
onderwijzer geworden op een chris
telijke school in BloemendaaL In die
tijd begon ik met dat geloof proble
men te krijgen, vooral met het bid
den. Het is heel gemakkelijk om je
ogen dicht te doen en een gebed op
te zeggen. Als ik bad: Heer breng de
kinderen veilig thuis, meende ik het
ook, maar ik had steeds meer het
gevoel dat elk gebed net een brief
was die ik aan God had geschreven,
waar ik wel een postzegel had opge
plakt maar die niet werd verstuurd.
RIENK RATSMAde waaroms zijn vlak bij je (foto: Jan Blom)
Daarom ben ik naar het openbare
onderwijs gegaan.
„Als je me vraagt of ik me daar
helemaal op mijn plaats voel zeg ik
nee. Ze missen daar wat. Er zit geen
overtuiging achter en je mag met
kerstmis nog geen liedje laten zin
gen. Pater Van Beek zegt als ik het
er met hem over heb: je twijfelt en
dat betekent dat je gelooft. Ik weet
het niet. Ik zou niet durven zeggen
dat ik niet geloof, maar ik heb God
in het ziekenhuis niet gevonden. Ik
heb Hem er wel gezocht. Hij laat
zich echter denk ik niet als een
speelgoedje voor de dag halen. Ik
kan niet zeggen dat God mij heeft
gered. Er zijn zoveel waaroms in
mijn leven. Waarom ben ik genezen
en 'de blonde'die een schat van een
dochtertje had. niet. In zo'n zieken
huis zijn de waaroms vlak bij je,
schreeuwen de vragen en wordt het
protest groter".
Controle
Rienk is hersteld, al is er nog elke
drie maanden de controle. „Als die
datum nadert word ik steeds ner
veuzer. Je hebt toch ergens het idee
van zou het wel goed zijn? Mensen
die je ontmoet zie je ook vaak den
ken: zou hij echt wel beter zijn?
Door mijn ziekte ben ik veel kennis
sen en vrienden kwijtgeraakt. Som
mige mensen gaan je behandelen
alsof je een besmettelijke ziekte
hebt. Ik zou misschien onder de
zelfde omstandigheden netzo reage
ren, ik weet het niet. Er zijn ook
relaties door verdiept omdat andere
factoren een rol gingen spelen. Er
kwamen bij mensen eigenschappen
naar voren die ik eerder niet had
opgemerkt".
Is Rienk door zijn ziekte anders
tegen de dingen aan gaan kijken?
„Er is iets in mij veranderd, maar ik
kan niet onder woorden brengen
wat. Voordat ik dit kreeg was ik
banger voor de dood dan nu, iets
van de angst daarvoor is verdwenen,
waarschijnlijk omdat ik er zelf zo
mee heb moeten worstelen. Toen ik
ziek was, was er geen gemakkelijker
man dan ik. Alles kon, alles mocht,
niets was belangrijk, alleen het le
ven zelf. Langzamerhand keert alles
terug. Aan kleinigheden merk je in
eens dat Je nog dezelfde mens bent
als daarvoor. Alle dingen die je je
voorneemt vergeet je, hoewel ik in
mijn relaties ten opzichte van ande
ren toleranter ben geworden. En ik
toeter niet meer zo hard als ik in
mijn auto zit".
(De gedichtenbundel van Rienk
Ratsma is te bestellen door 9,10 over
te maken op giro 543534 van de Raif-
feisenbank in Zwanenburg (rekening
nr. 32 46 62 777) met vermelding 'De
heiligen van Slotervaart')
door Mink van Rijsdijk
Ze wonen in het noorden van Friesland, twee jonge
mensen met hun dochtertje. Vorige week kwam er
gezinsuitbreiding. Op de kaart die vanwege het heu
gelijke feit werd verstuurd, stond dat God hen op Zijn
tijd en Zijn wijze had verblijd met dit nieuwe kind,
een zoon. Hij heet niet Boeke, Tjitte of Anne, maar
Nashire, want die naam had hij nu eenmaal al voordat
hij de lange reis van Bahgla Desh naar Friesland
maakte. Je kunt slechts gissen of zijn ouders in dat
verre land blij waren toen Nashire vijf jaar geleden
werd geboren. Voor hem is dat niet eens meer zo
belangrijk. Hij heeft immers nu zijn heit en mem en
zij keken vol ongeduld naar hem uit.
De eerste dagen in zijn nieuwe omgeving sliep hij veel
en tussen die slaapuren door vroeg hij om brood. Hij
zei geen „bólle" want hij spreekt nog geen Fries, en
vroeger heette brood „pang" dus vroeg hij daar om.
Zijn maag was een beetje van streek en daarom kreeg
hij die eerste dagen droog pang. Na een week gaf hij
te kennen dat hij ook best eens kaas op zijn boterham
wilde proeven. Hij zegt al mem tegen zijn nieuwe
moeder en krijgt een tuutsje als hij naar bed wordt
gebracht. Nog even en dan weet hij als donker
„Fries" jongetje dat de tantes uit Holland dat een
zoentje noemen en misschien is hij dan ondertussen
vergeten hoe het vroeger heette. Hij voetbalt met zijn
zusje en ontdekt iedere dag hoe mooi het leven kan
zijn.
„Ach, wat zielig," zei een bakkersvrouw, toen mem
hem en het zusje meenam om boodschappen te doen.
Ze kreeg er tranen bij in de ogen. „Wat vreselijk
zielig, zo'n kind. Mag hij wel een stuk chocola?" Nee,
dat mocht niet, zijn maag verdroeg nog geen Hollands
snoep. Haalde zijn zusje opgelucht adem?
Ze was best blij met dat nieuwe broertje, ze vond het
trouwens gewichtig ook. Samen met hem in het bad
was ook veel leuker dan vroeger alleen.
leuk. Nashire kreeg zoveel, nieuwe kleren en speel
goed, tja en dat was even wennen. Voordat hij kwam
was alle aandacht voor haar geweest, nu moest ze
delen.
De mevrouw in de winkel had een grote plak chocola
in haar hand gehad, nou dat had niemand haar ooit in
een winkel willen geven. Nashire wel, omdat hij zielig
was. Daarover moest het meisje lang nadenken
Eigenlijk vond ze hem helemaal niet zielig. Vroeger
wel, toen moest hij vluchten voor het water en was
zijn moeder verdronken. Later raakte zijn vader
gewond en moest hij een been missen, zodat hij niet
meer voor zijn kinderen kon zorgen. Nashine moest
toen naar een tehuis, waar hij geen eten genoeg
kreeg. Dat was echt zielig geweest. Nou ja, het was
natuurlijk wel moeilijk voor hem dat hij geen Fries en
geen Hollands verstond, maar hij begreep al zoveel.
Trouwens hij had nu heit en mem en die waren erg
lief voor hem. Zo piekerde ze wat door.
's Avonds vertelde mem het verhaal van de chacola
aan heit, die bromde: „Wat zielig? Als ze zo begaan is
met het jong, waarom neemt ze dan zelf niet zo'n
kind?"
De schrik sloeg het meisje om het hart. Stel je voor
dat een kind déér moest wonen. Ze was altijd een
beetje bang voor de vrouw, waarom wist ze eigenlijk
niet goed. Geloof maar niet dat de bakkersvrouw
altijd zo royaal zou zijn met plakken chocola, vast
niet.
Nashire lag op de grond met een autootje te spelen en
maakte er vreemde geluiden bij. Het leek net alsof ze
hem voor het eerst zag. Op dat moment werd hij
zomaar ineens echt haar broertje, waar ze van hield.
Dat zei ze natuurlijk niet, maar omdat ze haar warmte
voor hem toch kwijt moest, haalde ze een bal, hield
die hem voor en vroeg: „Zullen we samen gaan
voetballen?"
Ze kon echt met hem lachen dan, al begreep ze hem Nashire lachte blij. Zie je wel, dacht het meisje, hij is
niet als hij tegen haar praatte. Toch was niet alles helemaal niet zielig.
W
do<
AM!
den,
tot
Zwe
Op d
certgi
monii
volta
Oscai
de tw
extra
het t
Olof,
bers
mee
final<
enige
onint
Wat i
cabai
stich
Roye
opm<
gesto
mens
conci
verdf
oratc
doe
ROT
Pent
gebr
norn
"'UchE
:-r.
r
door Annemarle Lücki
KI
De voorjaarscollectie van Maison
Kuiper uit Zeist, waar zoals altijd
veel Parijse en Italiaanse couture
en demi-couture te zien is, vertoont
een duidelijk jongere tendens dan
voorafgaande seizoenen. Nergens in
de couture vertoont de mode een
dwingend uitgesproken beeld, be
halve de hele wijde romantische zi
geunerjurken bij Yves Saint
Laurent.
Iedereen kan zich naar eigen smaak
en mentaliteit kleden. Veel modellen
in de collectie van Maison Kuiper
zijn dan ook naar Yves Saint Lau
rent: blote schouders, ruches, vo
lants en wijde onderrokken met
kant en biezen. Corsages en bloemen
in het haar versterken de jonge,
meisjesachtige indruk. Chanel en gi-
venchy dienen eveneens als voor
beeld. Nieuw is de naam van de
Parijse couturier Bernard Penis
waar Maison Kuiper terecht trots op
is want de demi-couture die Penis
maakt vertoont stijl en is speels en
jong. Hermès maakt onberispelijke,
keurige jassen, rokken en blouses in
combinerende dessins en stoffen,
met ook bijpassende accesoires.
Van Leonard zijn er fraaie bedruh
strand-ensembles, Fabèr maakt e
zeer uitgebreide serie van bikin
jasjes, handdoeken, tasjes, stola's
ceintuurs, in effen badstof met e
streepverwerking in de randen. C
der zwierige boulevardkleren zitt
shorts, pofbroekjes, keursachti
lijfjes of strapless plastronnen.
Ieder seizoen komt Rob Falk m
eigen ontwerpen. Dit maal verwei
hij in smalle banen geknipte stof
en over elkaar gestikt zodat er e
ingewikkeld soort vlechtwerk o
staat. Een wit crêpe de Chine p
geeft hij het effect alsof het jasje
afgewerkt met een reuze fci
telschaar.
Een avondjurk van witte organ
za, afgebiesd met Schotse gerui
te zijden linten van Bernard
Perris, bij Maison Kuiper.
De materialen zijn natuurlijk, ei
veel katoen, batist en katoenen
cot. Daarnaast is er wol en zui\
zijde te zien. Bloemen en romanti
horen bij elkaar, talloze bloen
dessins sieren de stoffen, van gn
tot klein. Naast felle kleuren bliji
het klassieke wit, zwart en mai
erg belangrijk.
lers
blaze
schill
merk
Pend
werk)
klank
bruik
stuk
titel
is blij
de i
Pendt
25-jar
prins
Alle 1
in v<
tegen
indru
opscl
er er|
En v
met
de ps
word'
het i
ronk
toch
doeld
een
Jacol
op h
On
doe
VRAGEN uitsluitend In envelop sturen nssr postbus 507, Voorburg.
Per vrssg een gulden In postzegels het liefst In wssrden ven 55 en
45 ets bl|voegen, en beslist niet ssn de buitenkant opplakken.
Geheimhouding verzekerd. Briefkaarten worden terzijde gelegd.
Vraag: Waar kan ik inlichtingen krij
gen over betrouwbare en goedkope
schriftelijke lessen?
Antwoord: Allereerst een waarschu
wing: Goedkope cursussen bestaan
niet. Ga slechts in zee met een in
stantie, die voorkomt op de lijst van
de Inspectie van het Schriftelijk on
derwijs (Achter de Dom nr. 5
Utrecht, tel. 030-319530) Kies een
Instantie uit die lijst en vraag inlich
tingen. Lees alle bepalingen heel
goed door: Op het ogenblik dat u
door het zetten van uw handteke
ning u als student heeft opgegeven,
heeft ook u verplichtingen tegenover
de instantie, die u zelf uitkoos. Als u
op een gegeven ogenblik, bv na een
maand of 4 denkt: Nee, toch maar
niet, dan moet u toch betalen.
Aanvulling door lezer: U schreef
laatst dat u meende dat er vroeger
een plaatselijke belasting op ramen
was. Dit is niet zo. maar de ramen
vielen onder de personele belasting.
ANTWOORD: Hartelijk dank voor
deze aanvulling: De belasting op
deuren en ramer. werd in 1805 door
Gogel ingevoerd, na de inlijving in
het Franse belastingstelsel en daar
na bleef deze belasting in de Neder
landse wetgeving gehandhaafd tot
diep in de 19de eeuw. Een en ander
werd ons medegedeeld in het belas
tingmuseum. Parklaan 14. Rotter
dam. tel. 010-366333; open van maan
dag te m. vrijdag van 9-12 en van
14-17. Het is een buitengewoon inte
ressant museum, dat niette
genstaande de weinig aanlokkelijke
naam een bezoek beslist waard is.
Vraag: Wat houdt het „wetje
Boersma" in? De belangen van de
57-jarigen en ouderen zouden daarin
verzekerd zijn. Binnenkort word ik
60 en ben daarin geïnteresseerd.
Antwoord: Dit wetje houdt In dat
werknemers van 60 jaar en ouder,
wanneer zij 27» Jaar uitkering WW
hebben gehad, deze laatste betaling
door ontvangen tot hun 65ste jaar.
Dit wordt door de sociale dienst zelf
toegepast, zodat men zich geen zor
gen hoeft te maken. In de praktijk
betekent dit dat personen van 577»
Jaar onder deze regeling vallen, u als
60jarige dan zeker.
VRAAG: Verleden jaar stond de ro
man Dolly van Arnhem als feuille
ton in onze krant. Is het nog ergens
te koop?
ANTWOORD: In verband met uw
vraag hebben we het huis van me
vrouw L. T. de Beaufort opgebeld.
Men deelde ons mede dat de vierde
en laatste uitgave van Dolly van
Arnhem reeds lang uitverkocht is,
maar dat het boek in alle bibliothe
ken te vinden is. Er zijn geen plan
nen voor een nieuwe uitgave.
VRAAG: De 25 kinderen van Nes
Ammin in Israël hebben in hun bi
bliotheekje een paar boekjes van
Jaap ter Haar en v.d. Hulst helemaal
stuk- en uitgelezen Er zullen
waarschijnlijk nog wel ergens kin
derboekjes zijn, die niet meer gele
zen worden door grotere kinderen.
Wilt u daar eens naar vragen?
ANTWOORD: Mevrouw Velema
Verhey (Mr. Troelstralaan 39.
Amstelveen, tel. 020-417347) zal
gaarne bemiddelend optreden, zo
dat de kast in Nes Ammin aange
vuld kan worden. Liever niet te gro
te en te zware boeken, maar wat de
kindertjes hier prachtig vinden,
wordt ook daar gewaardeerd.
Het Rijmdicht van de bijbelboeken:
Heel wat van onze lezers hebben een
exemplaar uit de door ons ontvan
gen voorraad aangevraagd. We zijn
er nu echter helemaal doorheen en
wie nu nóg dit gedicht wenst te
ontvangen, kan dat slechts op de
gebruikelijke manier (zie kop van
rubriek) aanvragen. Fijn, dat onze
abonnees elkaar een genoegen de
den met het overschrijven van zo'n
lang vers.
VRAAG: Hoe kan men uit een witzij
den trouwjapon de vlekken verwij
deren van wijn (rode) en ossegal?
ANTWOORD: Een witte japon van
kostbaar materiaal kan men niet
zonder risico zelf gaan behandelen.
Ons advies is: Een goede zaak voor
stomen of chemisch reinigen kan
hier misschien iets zinnigs over zeg
gen. Als men u aanraadt, te laten
verven, informeer dan wel, of die
verf de vlekken dan wél onzichtbaar
maakt. Onze vraag zou kunnen zijn:
Wijnvlekken zijn niets bijzonders,
maar wie kliedert er met ossegal op
haar trouwdag?
VRAAG: Op de dag van het We-
relddiakonaat zag ik in de kerk een
prachtige poster, die ik graag zo
mogelijk in kleiner formaat in bezit
zou hebben. Waar is die te bestellen?
ANTWOORD: U kan uw vraag en
bestelling schriftelijk richten aan de
Stichting Oecumenische Hulp,
Com. Houtmanstraat 17 te Utrecht.
Er werken daar veel mensen, die
leder hun eigen taak hebben. Een
brief komt altijd op de goede plaats
terecht; een telefonische bestelling
blijft wel eens ergens hangen. Wel
precies zeggen welke poster u
bedoelt!
VRAAG: Graag zou ik het adres
nebben van een goede boxerkennel
en inlichtingen over de registratie
van rashonden.
ANTWOORD: Bij de Raad van Be
heer op Kynologisch Gebied in Ne
derland (Emmalaan 16. Amsterdam,
tel. 020-732996) kan men u over ver
schillende zaken inlichtingen geven
en verder verwijzen.
VRAAG: Een zaak die elk jaar tegen
het voorjaar in de bus en in de krant
voorkomt is die van de bonen, die
krioelen van de kevertjes: Wat doen
we ermee, zijn ze nog voor de con
sumptie geschikt?
ANTWOORD: Wij kunnen het ons
niet indenken dat iemand, die zo'n
blik vol bonen met gaatjes en krie
belig ongedierte enige tijd onder
zijn neus heeft gehad, voorlopig nog
verlangt iets dergelijks als gerecht
opgeschept te krijgen. Weg met die
rommel en dan niet ergens op een
mesthoop, maar verbranden. Zoek
contact met de Plantenziektekundi-
ge Dienst te Wageningen, want het
bonenkevertje is algemener dan
men zou denken.
VRAAG: In Trouw van 17 januari
noemt Michael de Vries met een
paar woorden de Evangelische Alli
antie Wilt u daar verder iets over
vertellen?
ANTWOORD: De heer De Vries is
moeilijk te bereiken (hij woont te
Genève en werkt bij de Wereldraad
van Kerken). Op 21 augustus 1974
kwam in Trouw een artikeltje voor
van een ongenoemde medewerker:
„In Blankenburg (Oost-Duitsland)
staat een huis." In dat huis worden
elk jaar de conferenties gehouden,
die het ontmoetingspunt zijn van
individuele protestanten uit Baptis
ten, methodisten en vrije evange
lische, de zgn. Freikirchen. Deze bij
eenkomsten zijn een bron van inspi
ratie en geestelijke kracht. Dit werk
is voortgekomen uit de beweging
van Evangelische Alliantie, opge
richt in 1846 te Liverpool door Tho
mas Chalmers, met het doel bijbels
christendom te bevorderen, als reac
tie op de starre institutaire kerk van
die dagen, waar zo weinig uitings
mogelijkheden waren van persoon
lijk geloofsleven. Deze Alliantie was
een soort voorloper van de oecume
nische beweging. Wij hebben u een
fotocopy van dit artikeltje toege
zonden.
VRAAG: Ons huis is vergeven van
de pissebedden. Is er iets aan te
doen. Zegt u nu niet dat het interes
sante beestjes zijn: als er zoveel zijn
is het alleen maar erg vervelend en
onsmakelijk.
ANTWOORD: Uw huis is vochtig en
het heeft waarschijnlijk veel don
kere hoekjes; u moet eerst proberen
eens iets te doen om de vochtigheid
te bestrijden. Er is in '71 een boekje
uitgegeven (in de Casareeks van
Kluwer Alg. Uitgaven/Bouw
centrum Rotterdam) met de naam
„Een vochtig huis, wat doe je er
aan?". Het zal niet gemakkelijk zijn
het nog ergens te vinden
misschien in een bibliotheek.
kelder en de keukenkasten zijn
heerlijke verblijfplaats van deze Puur
milieleden van kreeft, garnaal
krab, die leven van plantaart
stoffen en afval en wonen or
kisten, koffers, stenen en bloemj
ten, in de holten van spouwmi
enz. Heeft u misschien de lei
wanden van uw waarschijn
oude huis met gipsplaten wei
werkt? Rentokil Chemie Bouv
scherming BV te Apeldoorn
delgt zowel ongedierte als voel
verlast
Leg of zet op gunstige plaatsen
letjes neer. Halve aardappels, ui
hold met een klein toegangsga
opzij. Als ze vol zijn, gooit u ze ii
tuin. Ook omgekeerde bloempot
vol vochtig hooi zijn een goede
Padden en kikkers zijn dol op pi
bedden. Vooral padden zijn lef
dieren. Al jarenlang, als de tij
rijp voor is, scharrelt zo'n pad
de tuin en in de schuur en veror w?t ar
onnoemelijk veel van dit soort
spuis. Bespuiten met een insecti
heeft geen zin, slechts lucht, li Haa8
zonneschijn en nu en dan f ïLon?e,r
tochten. Duitsli
aangec
stylist
daad
swing
in he'
meest
orthot
door c
um gi
gend
geerde
Vergel
band
alleen
veranc
leeftijc
aan en
jaar,
tempo
dat ge
gewilli
hun bi
ijzeren
Rich' 1
