Akkoord over CAO voor bankbedrijf Zigeuners hoopvoller na gesprek met Zeevalking Investeringen stijgen sterk Organisatie kost boer soms zestig uur per week bij concours Overleg bij Shell mislukt Serveerpas is aanleiding tot conflict met gemeente A Romanow-familie sinds gisteren in Lelystad gevestigd Klein wil een eind maken aan illegale bijbaantjes Acties kostbaar Bond vraagt leden om extra geld Van Rooijen: Directeur en voorzitter vaak indelings gevolgd Vuile lucht geeft klachten bij ademen VRIJDAG 4 MAART 1977 i Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM/UTRECHT Werknemers en werkgevers hebben gisteren alsnog in beginsel overeenstemming bereikt over een nieuwe CAO voor de ongeveer 65.000 werknemers in het bankbedrijf. De werknemers krijgen een werkelijke loonsverhoging van één procent per 1 januari en 0,5 procent per 1 juli. De vakantietoeslag wordt verhoogd tot acht procent. BINNENLAND Trouw/Kwartet Naast deze verbeteringen krijgen de werknemers ook de automatische prijscompensatie en wordt de toes lag van dertig gulden in de lonen verwerkt. Volgens bestuurder H. Hofstee van de NVV-bond Mercurius komen de verschillende verbeterin gen op jaarbasis gezien neer op 1,7 procent. Hofstee noemde het „een goed resultaat". Deelname verboden Leerlingen van Krebbers niet Van een verslaggever AMSTERDAM - Voor het eerst in de geschiedenis van het nationaal vioolconcours, dat zaterdag in het Amster dams concertgebouw voor de zesde maal zijn finale beleeft, doen geen leerlingen mee van Herman Krebbers. Deze heeft hun deelneming aan dit con cours verboden. „Niet dat ik zulke lange tenen heb", aldus Krebbers. „maar tot nu toe hebben steeds mijn leerlingen de eerste prijzen in de wacht gesleept en dat heeft tot mijn spijt tot het rod delpraatje geleid, dat het hele concours een onderonsje zou zijn. Toen heb ik gedacht: de groeten allemaal, dan trek ik mij terug om leerlingen van andere pedagogen een kans te geven". Het is een ingrijpende beslis sing geweest, want de hoofd prijs van dit concours, waar aan jonge violisten tussen 15 en 28 jaar mogen deelnemen en dat om de twee jaar wordt gehouden onder auspiciën van de Stichting Studiefonds Os kar Back, bedraagt 16.000 gul den. Bovendien is er een twee de prijs van 8.000 gulden. De jury kan voorts andere prijzen (ieder van 1000 gulden) toeken nen. Voor de meest geslaagde interpretatie van dë Neder landse compositie die gespeeld moet worden wordt ook nog eens een prijs van 1000 gulden uitgeloofd. Het wordt ditmaal moeilijk om al die prijzen toe te kennen, want mede door het ontbreken van leerlingen van Krebbers zijn er slechts drie deelnemer/, de 15-jarige Jaap van Zweden de 24-jarige Joan Wijzenbeek- Mooney en de 22-jarige Lode- wijk Da Silva Rosa. Minister Van Doorn zal na afloop de prijzen uitreiken. Zowel Kreb bers als Theo Olof hebben zich dit jaar niet voor de jury be schikbaar willen stellen. Minister Boersma (sociale zaken) is vanwege gebrek aan geld niet bereid de metaalsector met rond 250.000 werknemers zonder meer op te ne men in het experiment voor vrijwil lig vervroegd pensioen vanaf 63 jaar. De metaalwerkgevers en vakbonden hadden samen de minister hierom gevraagd. Boersma had eerder al wel de havensector een toezegging op dit punt gedaan. Na het niet erg positieve antwoord van de minister op hun verzoek zijn de metaalwerkgevers en vakbonden gisteren verder gegaan met onder handelen over de nieuwe metaal- CAO. Voorzitter Wamsteeker van de werknemers-delegatie verwachtte een „moeilijke" slotfase van de on derhandelingen, nadat het gesprek met Boersma van gistermorgen niet veel had opgeleverd. Het vraagstuk van vervroegde pensi onering speelt vooral in de scheepsbouw. Daar staan de komen de anderhalf jaar ingevolge het sane ringsplan 4500 arbeidsplaatsen op de tocht. Vervroegde pensionering zou gedwongen ontslagen vrijwel kun nen voorkomen. De toezegging van Boersma aan de havens kost de regering drie miljoen gulden per jaar. Daar zijn echter maar tegen de 20.000 werknemers. Dezelfde toezegging voor de metaal zou zelfs veel meer dan 25 miljoen gulden kosten. Het geld hiervoor is op de begroting van sociale zaken niet voorhanden. Behalve de havens waren al de kleuterleidsters en de bouw in het experiment opgenomen. Overleg in kabinet Boersma heeft vakbonden en werkgevers in de metaal gisteren gevraagd om meer gegevens. De mi nister wilde daarna zonodig nog overleg plegen met andere leden van het kabinet omdat hij gezien de kos ten niet zelf een beslissing zal kun nen nemen, wanneer hij de metaal sector toch nog enigszins tegemoet zou willen komen. Boersma waarschuwde naar aanlei ding van het totale experiment met vervroegde pensionereing tegen „al te hoge verwachtingen". Shell Het open gesprek over een nieuwe CAO voor 6500 werknemers bij Shell-Pernis en Shell-Moerdijk is mislukt. Shell wilde voor vijftien maanden een prijscompensatie, een reële loonsverhoging van 1,7 procent (1,2 procent op jaarbasis) en verwer king van de dertig gulden van de loonmaatregel geven. De werkne mersdelegatie vond het aanbod van Shell ver beneden de maat. De pro- duktiestijglng in dit bedrijf laat vol gens de bonden de geëiste loonsver hoging van twee procent toe. Bijzon der teleurgesteld waren de bonden ook over het feit dat Shell niet wilde praten over garanties voor het be houd van arbeidsplaatsen en de in voering van een vijfploegen-dienst. Op ledenvergaderingen zal worden beslist over de acties, die zijn aange kondigd in het ultimatum aan Shell. Dit ultimatum loopt zaterdag af. Ook het overleg in de textiel is ge schorst. Het zal op 15 maart worden voorgezet. Volgens de bonden is er vooruitgang geboekt op het punt van de vertaling van winst in werkgelegenheid en een regeling voor oudere werknemers. De „wer kelijke" arbeidsvoorwaarden- verbetering levert echter nog pro blemen op. In het schildersbedrijf is over eenstemming bereikt over een CAO voor 1977. Afgesproken is een prijs compensatie, een loonsverhoging van 1 procent per 1 januari en van een half procent per 1 juli, een ver hoging van de vakantietoeslag en uitbreiding van vakantiedagen voor werknemers vanaf 55 Jaar. De Industriebonden hebben een CAO afgesloten voor de vierduizend werknemers bij de suikerfabrieken CSM en Suikerunie. De CAO geldt tot 31 maart 1978. Van een onzer verslaggevers UTRECHT De serveerpas, een bewijsje van goed zedelijk gedrag dat vrouwen die in Utrechtse horeca bedrijven willen gaan werken bij de politie moeten halen, is inzet gewor den van een conflict tussen de ser veersters en de gemeente. Hoewel die bepaling al bijna tien jaar van kracht is, zijn de ser veersters er nu pas over gevallen, omdat de kwestie actueel werd in het vorig jaar geopende collectieve café De Baas. De vrouwen die daar voor de aardigheid een dag per week hielpen, kregen te horen dat die pas noodzakelijk was. Omdat ze dat een vreemde bepaling vinden zijn ze nu samen met het bestuur van de stich ting Bevordering Emancipatie Femi nisten en het bestuur van de jonge renvereniging SSR tot actie overge gaan. In een brief aan de leden van de gemeenteraad noemen ze de be paling, dat vrouwen een serveerpas nodig hebben ..uitermate discrimi nerend en beledigend voor de vrouw". Ze vragen deze pas af te schaffen of anders ook voor mannen verplicht te stellen. In grote lijnen eens De kwestie komt volgende week donderdag in de Utrechtse gemeen teraad. Dc heer Van Doesburg, hoofdcommissaris van de Utrechtse politie, is het in grote lijnen wel eens met de kritiek van de serveersters. Hij gaat burgemeester Vonhoff advi seren tegemoet te komen aan de verlangens van de vrouwen door de serveerpas te laten verdwijnen. Maar de eigenaren van horecabedrij- De familie Romanow op het kampeerterrein in Lelystad: eindelijk weer schoon water. (foto Dirk Ketting) Van een onzer verslaggevers LELYSTAD „Ik heb zeer hoopgevende gesprekken met staatssecretaris Zeevalking gehad. Ik heb de overtuiging dat het kabinet zich echt met ons bezig houdt. Ja, ik zie het wel zitten, al zal ik niet eerder rusten voordat deze mensen een Nederlands paspoort hebben gekregen. Laat Nederland ze maar adopteren. We moeten Europa laten zien dat we geen racisten zijn". Aldus zigeunerkoning Koko Petaio, die gisteren de 74 leden tellende zi geunerfamilie Romanov bij de grenspost Heerlen verwelkomde, na dat deze door de Westduitse justitie over de grens was gezet. De voor het merendeel statenloze familie van Russisch-Bulgaarse afkomstr moest in september van het vorig Jaar Ne derland verlaten, en ls sindsdien op een terrein nabij een kerncentrale bij Keulen gestationeerd geweest totdat de Westduitse regering de groep door middel van een aantal processen weer uitwees. Drie weken geleden besloot de ge meenteraad van Lelystad de familie tijdelijk (voorlopig vier weken) uit komst te bieden op het stedelijk kampeerterrein. De Romanows ver blijven daar nu sinds gisteren met 33 volwassenen en 41 kinderen, de oudste Romanow is 70 jaar en de Jongste nog maar enkele weken. (Justitie) vernomen te hebben dat deze termijn kan uitlopen tot mei. Niet te spreken is hij over de manier waarop de familie Romanow door de Westduitse Justitie is behandeld. Al was het alleen al het gebrek aan goede escorte bij de uitwijzing uit Duitsland, waardoor bij een inhaal- manoevre van een Duitse automobi list een kettingbotsing ontstond die aan veel zigeunerauto's en -caravans schade heeft veroorzaakt. Ook was hij erg ontevreden met de overmacht aan Nederlandse politiemensen, die de Romanows bij grens opwachtte en vergezelde. „Ik heb niets tegen politie, maar een complete overval wagen waarin een knokploeg zit met schilden, stokken en pistolen, deed ons denken aan de deportaties In de jaren '4Q-'45". Schooltje Knokploeg Petaio is tamelijk tevreden met deze tijdelijke oplossing, temeer daar hij zegt van staatssecretaris Zeevalking Inmiddels is in Lelystad een ambte lijke werkgroep gevormd met afvaar digingen van de sociale dienst, de gezondheidsdienst, het onderwijs, terreinbeheer, voorlichting en poli tie. Adjunctdirecteur De Vries van het katholiek woonwagenwerk zal ven iullen als t* vrouwelijk perso neel in dienst willen nemen dat wel bij de afdeling bijzondere wetten van de politie moeten melden, zij het zonder de namen van de vrouwen bekend te maken. De gemeente zal, zo vindt de heer Van Doesburgook het recht moeten houden verleende vergunningen te kunnen intrekken als er in horeca bedrijven zaken uit de hand gaan lopen, populair gezegd als ze in bor delen dreigen te veranderen. De ac tievoerenden zijn daar niet gelukkig mee. Ze vinden dat ze heel goed in staat zijn hun eigen boontjes te dop pen. Waarom hoeft er voor mannen niets te worden aangevraagd en voor vrouwen wel, is de vraag die over eind blijft staan. „We zullen ons er daarom niet tevre den mee laten stellen als alleen die serveerpas verdwrijnt. Dezer dagen gaan we weer rond de tafel zitten om ons te beraden wat we verder zullen doen." gaf Carolien Meijer, een van de vrouwen die in De Baas serveren gistermiddag als commentaar. DEN HAAG Het komt nog te vaak voor dat hoogleraren en lecto ren zonder toestemming van de mi nister betaalde bijbaantjes hebben. Staatssecretaris Klein wil hier radi caal een eind aan maken. Dr. Klein heeft een brief geschreven aan de besturen van universiteiten en hogescholen. HIJ wijst hen op de bepaling in de wet op het we tenschappelijk onderwijs die betaal de nevenfuncties verbiedt, als de minister geen toestemming heeft gegeven. De staatssecretaris vraagt de bestu ren alle aanvragen van hoogleraren en lectoren door te sturen naar de minister. Mede op grond van het bijgevoegde advies van de besturen zal de minister dan beslissen. Van onze sociaal- economische redactie UTRECHT - Voorzitter Pieter M de Wit van de christelijke be- drijfsbond HBV heeft een dringend beroep gedaan op de 13.600 leden van deze bond om een maand extra contributie over te makea De ac ties rondom de CAO-onderhande- lingen zijn de HBV financieel ge zien niet ln de koude kleren gaan zitten. „Met een begroot tekort dat uit zes cijfers bestaat, moet ik een drin gend beroep doen op alle leden, te overwegen of zij voor één keer een maand contributie extra zouden willen overmaken." aldus De Wit in het Jongste nummer van „Beginsel en bedrijf", het blad van deze CNV- bond. Een woordvoerder van de be- drijfsbond (handel, banken, verze- kertngs-, en administratieve kanto ren en vrije beroepen) zei desge vraagd dat de zaken er nu ook weer niet zo slecht voor staan dat bin nenkort het faillissement van de bond ls te verwachten. „Maar," al dus de woordvoerder, „het organi seren van acties en alles wat daar bij komt kijken, kost nogal wat." Voorzitter De Wit schrijft, dat het geld niet alleen nodig is voor „pa pierenwinkels" (onder meer pamfletten), maar ook om leden te betalen, die niet meer kunnen wer ken omdat zij door acties worden uitgesloten of die gehoor hebben gegeven aan de oproep om het werk tijdelijk te onderbreken. „Er is geen zicht op, hoelang de proble men kunnen duren. Er is wel zicht op, dat deze tijd ons voor onoverko melijke problemen zal stellen ln financieel opzicht," aldus De Wit Van onze sociaal-economische redactie H DEN HAAG De investeringen stijgen momenteel zeer sterk. Dit heeft staatssecretaris Van Rooijen (Financiën, KVP'er) ge zegd op een CDA-bijeenkomst in Den Haag. t houden, vertelde hij. Dit sou kunnen inhouden dat de dalende trend in de werkloosheid niet zonder meer op haar eind zal lopen in de komende maanden. optreden als bemiddelaar om Juri dische en maatschappelijke haken en ogen als gevolg van de uitwijzing uit Duitsland op te lossen. Mevrouw Sylvia Sobeck, een maatschappelijk werkster uit Keulen (die eveneens zeer verbolgen ls over de behande ling van de Romanows in Duitsland), zal de zigeuners nog enkele dagen vergezellen. Een GGD-arts zal de gezondheidszorg van de familie op zich nemen, en over enkele dagen zal op het terrein een schoolgebouwtje worden opgetrokken. Hiertoe ls een tijdelijke leerkracht uit Lelystad aangetrokken. Allemaal zaken die Koko Petaio vol doening schenken. Maar zijn gezicht vertrekt als we zijn reactie vragen op de racistische campagne, die de n£ derlandse Volks Unie van Joop Glimmerveen in Lelystad ls begon nen. „Ik ga die pamfletten eerst eens uitvoerig bestuderen, maar zeker ls nu al dat ik de zaak voor de officier van Justitie zal brengen. En daar niet alleen, ik zal ook het kabinet ervan verwittigen. Dit mag niet". Een zi geuner op het terrein heeft er ook zo zijn gedachten over. „Oltler", mom pelt hij. Hall januari nog Van Rooijen wees daar ook op meldde minister Lubbers in een brief aan de Tweede Kamer dat de economische vooruit zichten somberder waren geworden dan eind vorig jaar. Als belangrijkste oorzaak noemde Lubbers toen de sterke waardestijging van de gulden in het internationale geldverkeer. Dat remt de prijsstijgingen in Neder land, maar maakt niettemin Neder landse produkten ln het buitenland duurder, zodat de concurrentieposi tie van Nederlandse bedrijven ver slechtert Op grond daarvan ver wachtte Lubbers in Januari dat de daling van de werkloosheid van de laatste maanden zich niet zou voort zetten. Ondanks deze verschijnselen blijken de Investeringen toch goed toe te noemen. Van Rooijen kon geen exac te cijfers geven, maar de ontwikke ling wordt van week tot week bijge- Vragen i WD-leider Wiegel en enkele andere WD-Kamerleden hebben minister Lubbers naar aanleiding van de me dedeling van Van Rooijen om ophel dering gevraagd. Ook willen de VVD'ers weten wat de regering vindt van het Jongste OESO-rapport waar in staat dat de Nederlandse regering Juist nog wat te optimistisch was over de economische vooruitzichten. De VVD'ers vragen zich bovendien af of dergelijke gewichtige medede lingen niet op een andere wijze naar bulten moeten worden gebracht dan ln een politiek café van het CDA in Den Haag. Simpkins „Dat krijg je, als je te laat 'an een onzer verslaggevers UTPHEN „Wordt het bestuur hoe langer hoe meer een college van ja-knikkers?" Deze vraag tordt opgeworpen in een rapport van een onderzoek, dat in Gelderland, Overijssel en de isselmeerpolders gehouden is met betrekking tot agrarische bstuursfuncties. Angemerkt wordt at door uitbreiding, vergroting en specialisatie de directies van landbouwinstellingen de latste tientallen jaren veel sterker zijn geworden, terwijl de kracht van de besturen nauwelijks renam. Vij durven zelfs te stellen", aldus t samenstellers van het rapport, lat in de voorbije jaren onder meer J veel fusies, veel bestuurders hun recteur en voorzitter min of meer indelings zijn gevolgd, omdat zij ior tijdgebrek en onvoldoende ken- s van zaken niet de mogelijkheid idden een gegrond oordeel te vor en Toch zijn zij mede- jrantwoordelijk". tt onderzoek „Agrarisch bestuur- tr-hobby, slaaf, beroep" is ingesteld •or een twintigtal Jongere cursisten m de opleiding Regionaal Kader Daarbij werden agrarische orga- taties op de korrel genomen, die |ver als vereniging werken (zoals landbouw-, jongeren- en platte landsvrouwenorganisaties). maar ook organisaties, die bovendien on derneming zijn, zoals zuivelcoöpera- ties. In het rapport staat de recruterlng' van jonge bestuurders altijd moei lijk zal blijven. Is hier niets tegen te doen? Zouden er misschien niet- leden (gekwalificeerde deskundigen) tot het bestuur moeten kunnen toe treden? Zal het bestuur betaald moeten worden naar verantwoorde lijkheid naast de vergoeding voor de bestede tijd?" Zware agenda's De cursisten hebber: «Je ontwikke ling van de agrarische agenda van ongeveer 1945 af bekeken. Zij concluderen dat de problemen zwaarder zijn geworden. Er wordt vaker vergaderd en de agenda's be vatten meer punten dan vroeger. Daarnaast hebben de cursisten tachtig personen ondervraagd, zo wel uit het hoger- en middenkader als uit de leden. Het besturen kost veel tijd, men ls vaak van huis en staat aan veel kritiek bloot Desondanks zitten ve len al Jaren ln besturen en willen ze ermee doorgaan. Geconcludeerd wordt dat de motivatie wel sterk moet zijn. Veel leden willen be stuur: erantwoordelljkheid dragen. hoewel dat ln de praktijk vaak an ders wordt ervaren. Het is dikwijls moeilijk kandidaten te vinden. Ge vraagd wordt of „verborgen talen ten", mensen op de achtergrond, vergeten worden. Gebleken ls dat er bij boeren zijn die gemiddeld zestig uur of meer per week als bestuurder bezig zijn. De gemiddelde leeftijd ln de besturen is niet zo hoog als de onderzoekers hadden gedacht, maar wel hoger dan zij graag hadden willen zien. Ook de ondervraagden vinden dat er te weinig Jongeren ln de besturen zitten. Zij willen ze graag omdat ze vaak energieker zijn en ook meer flexibel. Waarom zij niet sterker ver tegenwoordigd zijn ls een vraag ge bleven: Willen ze niet? Kunnen ze niet? Durven ze niet? Worden ze niet gevraagd?". Verantwoordelijkheid Geconstateerd wordt dat de school opleidingen in de landbouw nog zo goed kunnen zijn, maar dat be stuurskunde niet of nauwelijks wordt onderwezen. Een meerder heid van de gevraagde bestuurders zegt dat de verantwoordelijkheid van het besturen gelijk is aan die van de directie..Merkwaardig is het dan te horen dat de zelfde bestuur ders geen financiële vergoeding wensen, die in evenredigheid ls met het salaris van de directie „want, zeggen ze: de directie is speciaal opgeleid voor haar taak". Deze antwoorden geven de Jonge agra riërs „het angstige gevoel" dat deze bestuurders zéggen dezelfde ver antwoordelijkheid te hebben als de directie, maar deze verantwoording niet zo voelen. Verreweg de meeste bestuurders vinden dat de vergoe<ling achter blijft bij de tijd die men er ln steekt Bestuurders van zakelijke agra rische organisaties, die een vergoe ding Juist vinden, denken aan be dragen van duizend tot vijfduizend gulden per Jaar. Bij de bestuurders van agrarische belangenorganisa ties vindt 65 procent een vergoe ding, die de gemaakte onkosten te boven gaat, niet nodig. Gezin springt in Van de bestuurders laat zestig pro cent zich bij afwezigheid op het be drijf vervangen door gezinsleden. 28 procent heeft geen vervanging. Wat het aantal kilometers betreft, dat bestuurders ten behoeve van hun organisatie rijden: dit wordt méér naarmate men hoger gekomen ls. Het hogere kader maakt de meeste kilometers, een groot deel méér dan 15.000 kilometer per Jaar. Bij het middenkader varieert het van dui zend tot vljtienduizend kilometer bij zakelijke organisaties. Bestuur ders van belangenorganisaties de clareren ln de meeste gevallen min der dan duizend kilometer. ORONINOEN - Mensen met chro nische aandoeningen van de luchtwegen krijgen duidelijk meer klachten bij pieken in de luchtver ontreiniging. Maar die klachten blij ken zich met een vertraging van één of soms zelfs twee dagen voor te doen. Dat ontdekte de Leldse long arts dr. A. M. J. Wever ln een omvan grijk onderzoek dat ln 1973 onder vrouwen ln Vlaardingen en Rotter dam werd uitgevoerd. Ongeveer 400 vrouwen ln Vlaardin gen hielden een heel jaar een dag boekje bij waarin zij moesten aange ven of ze al dan niet klachten had den. Zij werden bovendien wekelijks bezocht door medewerksters die een eenvoudige longfunctieproef uit voerden. Het onderzoek werd uitge voerd bij vrouwen omdat die mak kelijker thuis te bezoeken zijn en omdat ze minder aan luchtveront- reiniging ten gevolge van hun be roep zijn blootgesteld. Het verband tussen de ln hun woonplaats geme ten verontreiniging en de klachten, ls daardoor zuiverder na te gaan. Als controlegroep diende een even groot aantal vrouwen ln de Rotterdamse wijk Ommoord, die minder dan Vlaardingen aan luchtverontreini ging is blootgesteld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1977 | | pagina 9